14 Şubat 1944 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

KeyecaKfl» blr konu/pna: Yahu! Boyle aoele nereye kojuyorsunT Aman lsgal etme, blrader! Eve yetlşeceğim. Akşamlarl ailec* toplanlp TAHSİN ABDİ GÖKŞİNGÖL'ün 12 KADININ ESRARI | adll romanlnl okuyoruz. N« merakk roman bu' En tatiı yerinde kaldlk... KALİS KİTABEVİ BEYOĞLV u m h uriy e( C\J (İCİ yil Sâyi : 7UU3 İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgral r» mektub adred: CumhurayH İsianbul Posta kutusu: Istanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22386. Tahrir heycü: 24296 Idare re Matbaa tasmı: 24299.21290 Halide Edib Adıvar İKİN IZ Tarihi (Elisabeth devri 328 bu\âik sa l I 4 ŞliDat I 944 AHMED HALİ Luga şehri de düştü Kızılordu siddetli savaşlardan sonra 800 meskun yer aldı İspanyol tarafsızlığı Jj spanya hukumetinin içte de, difta II da birbirine » d davalan ve iddia. II lan uzlaştırmak veya oruşturmak gibi lorluklarla karşılajtıgı aşlk&rdır. İç polıtikada; diktatörlugd yünitmek veya Kralı fetirmek, yıkılan, yakılan şehirleri, koyleri, yoilan, köprfilert,. 11manlan, fabrikalan yapmak; Yuı binlerce polltika raçlu ve jüphellsini hapisanelerden ve kunplardan çıkanp çıkannamak; Para bulmak, butçeyi d&zenlemek, kıtbğı, pahalılığı önlemek, joksnllara yardım etmek; Kilisenin hak ve hntlyaslarnu d.araltmak, genişletmek; Devlctln anayasasmı safra vey» iola yöneltmek; İhtilâll tasfiye ederek memlekete ka. rarh blr nizam Termek ve miüetip yaşamasını ve çalıçmasını nonnalleştirmek gibi meselelerin her blrl her yerde ve bllhassa bu zamanda güçluklerle karşilaşacak ve başanlacak davalardır. Kendi öı ve İç işleri olan bn meseleLentngrad cephesinde Kmlordnya mensnb kayakh müfrezeler hareket haltnde lerin, Ispanyolların mcnfaatine en uy£un şekillerde haUedilıneslnl dllemek Moskova 13 (a.a) SoTyet tebllgl: Zvenl^oradka çlmal batısında bulutasanlık borcndnr. Mahlrane blr çevlnne hareketlle ta nan kuvvetlerlmlz, düşmanın, kuşaMîan Dış poütikada; Ispanya blrbhine dü$ arruzunu genlşleten Leningrad cet>hesi tuırvetlerini kurtarmak maksadıle. müman ikl dostu; türkçesi ikl ate? arasmda kuvretlerl dünkü 12 şufeat gilnü Lııga hlm tank ve plyade teşkıllerile glrlşmege kalan bir memlekettir. sehrlle demiryolu fiibe hattını hücumla teşebbüs ettigl yarma harefcetlerlnl ve Harb bitmedlkçe veya taraflardan biri ele geçlnnlştlr. karjı taarruz1annı püskürtmekle meşgul ezılcrek lararsu hale gelmedifcçe, tsPelpus gölü kıyısı bayunca ve bu gö olmuşlardrr. İnsan ve malzeme bakipanya hukumetinin her iki tarafm tah lün dognsunda ilerllyen Lenin«rad cep mmdan düşmana afeır kayıblar yerdlrllliklerinden, tarfelerinden, şüphelerln hesl kıt'a1arı beş p l n süren savaşlardan mlştir. den ve taryiklerinden, İspanyol milleti sonra Leningrad çevresl Jdare meriez Kızılordu Psktov uzerme yürüyor nln de harb tehlike ve endlçeshıden kor lerlnden Odov, Polna ve Lladl kasabalaLorıdra 13 ( B B C ) Bu a % t rm Mostulmalanna imkân yoktur. rlle 800 den fazla meskun yerl ve bu knva radyosu Leningrad kesltnindeki l>a. İspanyanın taraflılığını, tarafsııhgını arada üç demiryolu duragını lşgal etmiş rekâtı inceliyerek Luga'nln zapilnm veya kararsızlıgım ve bnnlarm ustunde lerdir. KıPalanmız, Pelpus gölü doğu Peipus ve îlmen göllert'.e Fln körpolitikaya hâkim olan mlili temayfllünfi kıyısını düşmandan tamamlle kurtar fezl araslndakl arazlnln tfimarren temlzanlamak için, toemleketta coîrafya du mışlardır. Arkaa Sahife S S0. Z de rumnna bakmak; milletl, milletm n ı . hunn ve ihtiyacmı anlamak, Falanjist rejimin nasıl ve kiralerln yardımı Ue kııı uidugrunu hatırlamak icab eder: Ispanya, yukansı Avrupa, a$ağisı Afr^ia Ikliminde; soln Atlantlk Okyanusunun, sajı Akdçnizln ve <o denizlera hâkim olaniarm tesüi altında blr ttlkedir. şitnalde bitişik komşnsn ve lâtin hcmşiresi Fransada şimdilik politik yardımmı çabuk unutamıyacağı, askerllk baskısını kolay kolay garanuyacagı Almanlar hâklmdir. • Garb komşusu ve ırkdaşı Porteklıler (1703) tenberl Ingilizlerin sadık müttefigi; kendisini Afrikaya baglıyan C«belitank da (1704) tenberi Ingillz kalesidir. Bn bln muşkülâtla ele geçirir gibl olduğu Rif, tngilizlerin yanındaki Gau1ta yada durumıın Mütteflkler lçln lyi kan klt'alannl Çistema yaklnlarından llst kuvvetlerle çevrilidir. Kanarya ada gitroedlğini Rels Rcosevelt ve Başvekll Neltuno'ya do^u geriledlğı gibl, Inglllz lan çok uzak, Balearlar müdafaasjzdır. Churchıll'in son sözlerlnden anhyoruz. klt'a arlnı Apnlia şimallnde blr mutspanyollar haysiyetlerine (Honpr) MuttefAlerİn Anzlo Nettuno köprüba. vaffjklyetstzlığe uğrattlktan sonra An. lstiklâllerine çok düşkön, haşin huylu, şısmdan blr kol lle Caeta Roma yolu zlo'nun 15 Km kadar şlmaündG bulunan sert karakterli, çetin ve savaşçı bir mll üzerlrde Çlsterna'ya ve diğer bir ku\vet ve beş defa sahlb değı?lren bu ıstasjonu lettir. Fatihlik etmiş her minet fibl on grupile de Ahzio . Albano yolu boyunca nlh^vet ğeri aldlğlnl biliyoruz. Havalar !ar da, eskl parlak devlrlerinin gnru şimale doğru taarruz ettiklerinl. Alman çok fenalaştığından hen Mütfefı'î uçakrnnn taşırlar, hasretini çekerler. larln bunlan karşlllyarak geri attıklari larl uçarıyarak ustun uklerindsn istıFinlandiya orduları Baskumandam Maresal îMannerheim ŞÜKRÜ KAYA nl, havalarin pek fen a gitmesîndeı isti. fade edemlyor, hem de koprübaşlndaki Arkası Sahtfe 3. Sü. 5 te fade eden Mare/al Kesserlmg'ln Amerl 'Arkast Sahife S Sfl. 4 te Stokholm 13 (a.a ) Finlandiyada hîT an muhim siyasî kararlar verilmesl. ne lntlzar olunmaktadlr. Slkı blr sansur faaliyete geçmiştir. Siyasî rnevzulara t a alluk eden telefon mukâ'emt'eri ihtara luzum gorülmedan derhal kssİİTiektedir. Sosyal Demokraten ismindeki Fln gazeiesi Rusya lle sulh akdedilmeji 'ehln. de halk araslnda gittikçe artaa cereyan hakkında parlamento ıle 'stlsaeda buİUnmaslni hükumettıen iatemekte ve soyJe yazmaktadlr: «Fin zimamdarlarlnln mes'uliyetl bllhassa eğlrdlr. Memleket mukadderatmin bağ'l bulunduğu en oıühiiı meseleler ttalyada mtfkez kesiminde kanh savaşla. ra sahne olduktan ve elden ele geçtikten sonra harabe haline gelen bir şehrin manzarası Sovyet orduları sür'atle Pskov şehrine yürttyorlar Roma yolu üzerinde yapılan kanh savaşlar Alntanların, köprübaşma karşı yaptıkları taarruzlar biraz hafi(ledi9 Cassino sokaklarımn harabeleri arasındaki mücadele devam ediyor Londra 13 (B3C.) Beşinci ordu r nun her İkl cşpheslnde savaşlar inadlı bir düşman mukavemetl karşısında ve fena havalara ragmen şiddetle de\am etmektedlr. Nettuno Anzlo köDrdbaşında dünden ltlbaren Müttefiklçr tekraj teşebbtlsü ele almıg bulunmaktadırlar. Carooetta şlmallndekl Inglllz kıt'alanna karşı Almanlann yaptığı bir kaç mukabıl taarruz püskürtülmüştür. Mütteflk donanması kara harekfttını Arkast Sahife 3. Sfl. 5 te Finlandiya Ruslarla sulh yapacak mı? Askert vaziyet Helsinki hükumeti Almanyaya birnota Avrupa karasına yapılacak bir çıkarma vererek askerî vaziyeti bildirdi esnasında İspanya hâkumetitıin vaziyetini MüttefiklerMadritten şüphe ediyorlar! tasrih etmesi lüzumla görülmektedir Rus Leh ihtilâfı Pravda gazetesi, Leh hükumetine ateş püskürüyor Londra 13 (aa) Sunday Tmaes'ın siyasî muharrıri şöyle yaayor: <Mr. Churchill'ln Avaaı Kamarasmda vadettığl beyanatı yaptıgı zamaa. Polonya Rus ihtilâfı hakkında Stalinle vuku bulan göniş teaUerının esası hakkmda da ifşaatta bulunması muhtemel Almanlar Müttefikleri denize dökebilir mi? Yazan: Emekli General H. Emir Erkilet Beşikfas Vefa ile 11 berabere kaldı Arkast Sahife S. Sü. 2 de Londra 13 (a a ) Sunday Tlmeste çlkan blr makalesinde Scrutator, tarefslz sMan bahsetmekt* ve şöyle demek. tedlr«İspanyol hükumeüne yaptığimız lkazlarln, Fransaya yapilmasl düşünülen çL karrae hareketlle İlgıll gorulmesl rıulıtenneldir. Çunku bu çıkarma vukubulduğu zaman cenahlmızda, b:ze karşl tarafsizlıkla telif edllmiyecek şeküde ha. reket edebilecek tarafsız blr memleketln teşkıl edebileceği tehlikeyl goze alamaylz. Türkiyeye gellnce, tnesele büslıütün başkadlr. Turkiyenln dostluŞd hakkmda hlçblr şüphe mevcrud değiMİr. BütOn eîe^e şudur: Bu dostluk bir işbirliği şekllnl alabillr mi? Ankara 13 (a a.) «Amerıka . TürHerhalde, evıelâ Lerosta ve şlmdl kıye dostluk cemiyeti» rın tesebbuıle Nettuno'da uğradlğımlz mır. ıffakiyetNewYork'ta yeni ihdas edılm'ş o'an sizllkler olmasajdl, Türklye, harekete turkçe radyo emlsyon servısı bugü^ı geçıreğe daha mütemayil bir vaziystte V=panya Devlet Reisi General Franco Tur\iye saatıle 19,30 da neşrıyata baş. oiurdu.» «Butün tahrlklere rağmen İspanya ta. lamıştır. Bir İspanyol gazetesi '<boyüıi NewYork'tan 19 ve 25 metre üzerin. rafslz siyasetinöe boyun eğmlyecektlr. eğmiyeceğiz^ diyor İspsr.yanln bugunkü dururau siyasî, İk de yapılmakta oîan bu yayımm Turkl. 5 Madrid 13 (T J ) Siyasî haftali tısaaî ve askerî bakımdan bujuk bir yeye daha kuvvetli olarak aksedebılme. mecTua <E1 Espanol» İspanyamn bita. Arkası Sahife 3, Su. 6 da Arkast Sahife i. Sü. 5 te raf.lğma dair «İspanva boylln eğmiyecektır» başllğl altlnda neşrettiğı bir makalede şu hususlarl tebarüz ettirmektedir. NewYork radyosunda Türkıye saati Dün merasimle açıldı nutuklar söylendi Oldükten sonra dirilcn kadın Büyükderede bir cenaze namazı kılınırken tabuttaki kadın canlandı Arkası Sahife 3, Sü. % de Japonlara göre Birmanyada mühim İngiliz kıt'aları çevrilmiş Tehlr edllen lik maçlarlna dün devam edilmis, Fenerbahçe Kasimpaşayi 1 0 1 gibi bir farkla yenmiş, Beşiktaş da Vefa ile 1 1 berabere kalmıştlr. Bu suretle Fenerbah çe tik'ml İstTObul şamph onluğunu k?zan m ıştlr Yukarıkl reslm, Besiktas muhac.mlerıni, dunkü maçl kazanabilmek İç in Vefa kalesıne yaptlklarl netlcesiz hucumlardan birinde göstennektedir. Spor haberlerinln tafsilâtı 2 nci sahlfemiz dedw, Bujukdeıede bir kadın, öldukten sonra camıde namazı kılınırken dınlmış ve hâdise buyük bir heyecan uyandırmıştır. Yaptığımız tahkıkata gore, 75 yaşında Şükrıye ismınde olan bu ıhtıyar kadm, bir baygmlık geçırdıkten sonra vefat Tokio 13 (a a ) Akyab'ın şimalinde etnıış, usulen teçlrz ve tekfıni yapılarak Hmdıstan ve Bırmanya hudud bolgele nama2i kılmmak üzere camıe goturulrindeki düşrmn kuvvetlarınin durumu, muştür. Tam cenaze namazı kılınırken, Domei ajansnm cephedp bulunan bir musalla taşındaki tabutta bir kımıldanmuhabiri tarafından gonderılen blr tel. ma olmuş, cemaatten bir çogu namazı grafta «nazık» kelımesıyle va^ıflandınl. terketmişlerdir. Keyfıyet alâkadarlara mıştır. Cepheden Tokıo'ya gelen bütün haber verılmiş, 'apılan muayenede kahaberler, duşmanm Mayu nehri lle sa dıncağıan ölmedıği anlaşılmış ve tahıl arasmda bulunan kıt'alannm lmha. buttan çıkanlarak aileslne tesllm edllsınırı jakın olduğunu gdsteriyor. Duş miştir. manm kıt'alannı deniz yolile naklede. Seylendiğine göre vaktinden evvel ahbıleceğl umumiyetle şüphe ile karşılan. ret yolculuğuna çıkarılan kadın, geçirdığı maktadır. Bazı küçük bırlıkler rröstes. bu fecl maceradan sonra ancak altı saat na, düşmanın ıkı esaslı grupu, bu böl daha yaşıyabilmiş, iklnci defa ve haki. Arkası Sahife 3. Sü. 3 ie katen göz^rmi bayata Jsapagy$t«, «... İndi bin ifveyle kâjanei fağfurdan!u».