25 Ocak 1944 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

£5 lkSncSk&ron 1944 CUMHURÎYET Roma harbi üttefUderin ltalyada yaptık Ian yeni çıkarma hareket şünün en önemH meselesi sayılmakta devam ediyor. Müttefiklcrin «Roma harbi» adını Terdikleri bu hareketln muvaffakıyetle başarılması ve hedefini gerçekleştinnesi takdirinde çok büyiik neticeler vereceğini, dün de izah etmiştik. Çiinkü «Roma» nın düşmesi aşağı yukarı bütün İtalyanm Müttefik. lere geçmesi demektir. Mahiyeti ve şnmulü henüz anlaşılmıyan bn yeni askerî çıkarmanm, daha başka bakımlardan da önemi h a â olduğu şüphe gotürmez Bunların en mühimmi, Müttefiklerin, çıkarma hareketieri yapmak ve başarmak husnsnndaki tecrübelerinln artması, ve günün birinde batı Avrupasmda böyle bir teşebbüse giriştikleri zaman bu te. şebbiiiü de iyî başarmalandır. Bn yüzden ban tarafsus memleketierin gazeteleri İtalyava yapılan yeni çıkarmayı. batıda yapılacak çıkarmanm kiicük bir Rrnegi. ve yeni çıkarmanm muvaffakıvefini. ilerrde yapılacak büyük çıkirmanın mnvnffakıveti hesabma iyî bir b.^anşıc savmıslardır. Fakat İngiliz basmı bn rnünasebetle en ihtiyatlı lisanı kullanmakta ve AI. maTitarm bn teşebbüsü boşa çıkarmak 1cin ellerinden gelenî yaparaklanm söyp lem ktodirler. Esasen Miittefiklerin şimdiye kadar İ . talyada geçirdikleri tecrübeler, Almanların dövüşmek azmile hareket ettiklerini Röstermiştir. İtaiya harbi, tâli bir mahiyette kalmaktan kurtulmamakla beraber Müttefiklerin, şimale doçru at. tıkları her adım, Almanlar tarafından azamî hassasiyetle karşılanmış oldujnndan, bnnlar bn defa da en inadcı mukavemetle karsılaşmayı bpklemekte, bn !h. timal tahakkuk ettiği takdirde Italyadaki asıl kuvvetlerile Romanın cennbnna rıkardıkları kuvvetlerin kolay kolay birlcşemiyecefcini takdir etmektedirler. Bn yüzden (Times) yazdığı basyazıda «Aİ. manlar, bir tuzagın Içine kapanın.akta oiduktan zaman, en miikemmel snrette harhederler. Onnn Için, düsmana kesln hir darbe indiriimr? oidnğunu Iddia ettnek mevsimslzdlr. Fakat bn çıkarma, piizcl ve ilham verici bir başlangıctır.» drmrktedir. İtalyada reel Ruslar Puşkin ve vaziyetin belli olmasına doğru.. Pavlovu zaptettiler Başmakaleden devam Roma muharebesi Ihrac kuvvetleri Romaya ve Alman cephesinin gerisine iîerliyorlar Baştarafı 1 tnd sahifede takvlyeler ve malzeme çikarilmasina de İhrac filosuna taarruz etmişlerdir. Destroyelerden biri kat'î olaraik,, bir diğeri de mııhtemel olarak batırılmiştir. Ceman 2500 tonilâto tutarinda blr knıvazör, küçuk bir harb taşltl ve bir ihrac rnavnasina İsabetler kaydedllmlştlr. İtalya üzerinde uçaksavarlar tarafmı ii 8 düşman uçağl düşüriilmüştür. vam edilmektedlr. Beşinci ordu cephesinde bütün Garigliano ve Rapido nehlrleri boyunca düşman çok şiddetli mukabil taarruzlar bsşlamlştir. Bunlar püskürtülmüştür. Roma radyosu bugünkü yaylmlarlndan birinde Müttefik çlkarmasmın ancak bir komandos hareketi oldıığunu, tâli ehemmiyeti haiz bulunduğunu söyliyerek Roma halklnı sükunete davet etmiştir. Saygısızlık! e dersenlz deyiniz, bn insaa denilen mahluk bir türlü yola gelmiyen bir şeydir. Terbiye, muaşeret âdabı, ahlâk; ntanma duygnsu falân onun hırpaniliği önünde silinip gidiyor. Her adım başmda bunun kuvvetli ve reddedilmez delillerile karşı karşıya geIiyornm. Belki ben de bu hırpanilejden biriyim. Bu deliller birikiyor, büiklyor. Biliyorum, söylesem söz olacak, söylemesem derd! Lâkin her şeyi göse aldım. Efendim, biz saygısız adamlarn. Sade biz defîil, buraya gelenlerin de çofn saygısız oluyor. Acaba bunlar oldum bittim saygısız adamlar mıdır? Yoksa sonradan mı böyle olnyor? diye düşünme&e de değmez. Vaktile yazmıştım: Hepimiz tek başına yaşıyan adamlar halindeyiz. Etrafımızdakileri rörmemezlikten peliyor, mevcudiyetlerini ve onlara karşı mecbur oldnğumuz bir takım vazifeleri unntnyornz. Son günlerde bir hafta kadar J&pkarada birinci sınıf bir otelde kaldna, Otelin iç hizmetlerine dair tenkld yazmıyaca|ım. Bizde otelcilik diye bir şey oknadıgı için bu hususta mürekkeb sarfetmek günahtır. Sab^hleyin saat yedide üstümdeld odanın kiracısı radyosunu açmış, ama kadar açmış, müzik dinliyor. Eh! Ne yapalım? Ecnebi üniş. Misaflr bir adamı tedlrgin etmemek için h»ydl telefonu açıp: Çelebi! Şu mendeburn biraa k ı n a oa! demiyelim: Lâkin bir dakika sonrat Tiki tiki tik tak, tiki tiki Uk! Tikl tiki tik tak, tiki tik Uk! diye dansetmebaşlamaz mı?. Yahn hep zıpırlar da bize mi «ellr? Açtık telefonn; otele »ikâyet ettik. Başüstüne beyim! dediler. Fakat mızıkalı sabah dansı devam etti. Ayni yerde geceyarısından bir bnçnk saat sonra: Güm güm güm! diye blr kapı rnruluyor: Aç! Açsana! diye de bafrırmalar.. Yataktan fırladım. Acaba bir cinayet mi oldn? Nedir bu patırdı? Yoksa DOİiı bir şerir mi yakalıyor? diye kapıyı «raIık edip baktım. Karşı odanın kapısını uyku sersemi bir kadıncagıı açtı. İçerl bir hanımla bir bey girdiler. Unuttukan bir şey varmış, onu alıp oıktılar. Giderken de yüksek sesle bajırarak konuştular. Gene otel idaresine şikâyet ettfau: Yahu! Söyleyin de böyle ba|ırms. sınlar! dedim. Başüstüne beyim! cevabını aldım. Yanımdakl odada geceleri bir Iokan. tada çalışan btr kemancı oturuyprmnş, iabahleyin kalkıyor. Alıyor eline kema. nı. O gece çalac^Şı parçalan hazırhyor. Ama kaç saat? Bir saat, üç saat, beş saat. Öğleden evvel, öğleden sonra. İnsan hali bu! Şöyle odamda biraı nzanıp nynyayım deseniz Beethoren, ozart, Liszt, Schopen hep başınızda... Komşunuz kemancının yayı ile sizi uynmaktan mpnsdiyor. Bu nasıl otel? Bn ne aygısızhk! Kimseye anlatamazsımz. Ekspres Ankaradan bn tarafa. »elir. ken gece bire doğru buradan Ankaraya giderken bira» daha geç Eskişehirden gecer. Oradan binen yolculann yataklı, yataksız vagonlara girlşleri, konujuşlan o derece saygısızca, o derece kab^saba. dır ki tarifi ve tahammülü güçtür. Hele yataklı kcmpartimanına girip konduktörle iri iri: Yahn! Bize bir yatak bulsana! diye hancı ile görüşürmüş gibi seslenmeIeri, kendisi nyanık olduğu için orada yatanların mevcudiyetini bile düşünmeden bagırmalan gerçekten çekilir sey de ğildir. Bütün bn saygısızlık karşısmda dünyanın başka yerlerinden birkaç nümune: Budapeştede bir hamamda dnvarlar. da, soyunma, dinlenme ve yıkanma yer.. lerinde «sessh konnşnn!» dlyen levhalar asılıdır. Otellerde, korldorlara hali serilmesinin sebebi yürüyenlerin avaklan sürüîtü etmesin diyedir. Böyle olduğu halde blIe oralarda odasında nyuyan adam rahatsız edilmesin diye kapısınm tokmagı. na «rahatsız edilmemesi rica olunur» diye Ievha asar. Bundan şn kadar sene evvel bir Noel gecesini torcîrada altı yüz daireli muazzam bir binada geçirdim. tç avluya açılan, yüzlerce odadan gece yansından sonra türlü şarkılar, feryadlar, kahkahalar hnîâsa avluyu uyandıracak k a . dar çok gürültüîer geliyordu. Bn sırada pencerelerden biri açıldı. Uyku sersemi bı> İnriliz bofuk ve kısık sesile: K<sin sesinizi! diye bağınnca herkes sustu ve pencereler kapandı, Bizde guya her nevi gürültü yasaktır. Sokakta şu saatten evvel veya sonra çüriiltü memnndur. Bunu ilkönce çönçfiler bozarlar. Ondan sonra hah döven hizmetçiler, gazçte müvezzileri, pırasacılar ve şimdi de «eşapman libr» denlIcn ve güriiltülü gaz çıkaran yeni belediye otobüsleri.. Ne diyelim bilmem ki! Herkes herkesi teclirgin etraek için elinden jrelenl yapıyor. Artık: ^ Lârahate fiddünya (yani diinyada n h a t kalmadı) diyen Araba hak ver Leningrad ile Kerçte büyük meydan muharebeleri oluyor Paviov kiV^ları 12 saJvo Baştarafr 1 tncı sahijede şehirlerini iaplecİL/ı muzaffer 124 top taraündan yapılacak ateşiie selâmllyaeaıttlı.» kânundanBeri gece ve gündüz devam eden çarplşmalar, topçu düelloları, tsnk rnuharebeleri İçinde, Alman klfalarl şim diye kadar Sovyetlerin yarma taarruzlarlnte hepsîni akim blrakmışlardlr. Novograd bölgesinde Alman kuvvetleri hsr nekadar şehrin batlslndaki hatakhğl, topçu ve tanklar himayeslndeki büyük kuvvetlerle hücum eien Sovyetlere terketmişlerse de, daha batlda inadcı bir halde arkadan gelen Sovyet hücum kollaılnl duıdurmuşlar ve ağlr zaylat verdirmek suretile geri atmişlardlr. Alman tebliği Bükreş 24 (a.a.) Anadolu ajansinin FUsi muhabiri bildiriyor: Neşredilen bir kararnameve göre. gerek Bükrest* gerek vilâyetlerde harb devam ettiğî müddetce yer değiştirmek yasaktlr. 1943 sontesrininden sonra Bükreşe gelmiş olan klmseler yo Biıkre^ten İkametlerinin zarurî olduğunu lspat ederek müsaade alacaklar yahud on gün zarflnda şehri terkedeceklerdir. Bu kararname hükümlerine ayklrı haKara, denlı ve hava knvvetlerinin İŞreket edecekler hakklnda ağır cezalar lirakile yapılan bn hareketin «ilham ve. Washington 24 (a.a.) Birıeşık A Ba§tarafı 1 tncı sahijede tatbik edilecektir. rici» tarafı. demin de işaret ettifcimb merika yeni Polivy^ hükumetini tanıma şlk Amerikanın İspanyaya petrol gönveehile Müttefikierin daha miihlm çıyı reddetmiştir. Bolhyadaki Amerikan dermesinin yasak edildiği bildlrilmiştir. karmalan başarabileceklerine dair verbüyük elçİEİne Birleşik Amerikaya don NewYork T i m e s ' i n bir maka'esi digi güvendir ve Müttefiklerin biihassa eâi bildirilmiştir. NewYork 24 (a.a) NewYork Baştarafi 1 incı sahifcde bn sırada en çok muhtac oidnklan «ey, Times gazetesi bugünkü başmakalesinde 45,000 tonluk zırhlı Kazadan kurtulanlann ifadeleri bn güvendlr. Çiinkü anrak bn savede. Washington 24 (a.a.) Bahriye Na yazlyor: Erdek Adliyesine gönderildi daha büyük isleri ve hareketleri başar. «İngilizler ahval dolaylsile İspanyanln mak azmile ileri atılmalanna imkân hâ zırlığmm bildirdiğine göre, 45,000 ton Trak vapunı kazası etrafında Krdek hacminde «Missouri» adındaki saffı gayrimuharibligine uzun müddet taham adüyesinden t U n b u l adliyesine gelen sıl olnoaktır. harb gemisi Brooklyn tez^âhları tara nıül ettiler. Geçen ağustos ayında BU. blr telsizle, kazadan kurtulanlann ifaFakat bu güvenin de çatallı bir mâyük Brtanyanta Madrid büyük elçisi, de'.eri almıp yollanması lstenilmısti. Genası bulunduğu inkâr olunamaz. Mütte. fından denize indirilmiştir. Şimdiye kadar denize indirilenlerin en muazza General Franco nezdine giderek takib len talinıatnameye göre tesbit olunan i. fiklerin daha büyük çıkarmalan başaettiğl siyaseii Alman bomba uçaklannın rabileceklerine lnanmalan mukabilinde, mı olan bu gemi 100 milyon dolaıdan İspsnyol topraklarlndan geçtiğinl ve ce fadeler; blr dosya halinde Erdek adliazlaya mal olmuştur. Her ne kadar Mihver manznmesinin Müttefiklere aid nubî Amerikada Mihverciler lehine ya yesine yollanmıştır. bn inanca iştlrak etmelerinin de bam bu geminin inşa tarzı ifşa edilmemişse pılan Ispanyol propagandasıra düşmana de. bunun 265 metre uzunluğunda olabaşka bir tesiri olacagı şüphe götürmez. cağı, 405 mm. lik toplarla teçhiz edile bildirn^ek üzere gönderilen raporlar gibi Çunkü MUttefikier bn hareketler Te te. ceği ve sür'atinin de saatte 35 milden bazl hallerini protesto etmi^tlr. şebbüsler sayesinde harbi kazanmağa Büvük elçi, İspanyol mavı tümeninin BaştaraH 1 inct sahıfede fazla olacağı bildirilmektedir. doğru kesin adımlar atabilecek kndrct AlniEnlarln yanlbaşlnda çarplşmak üze Behçet Uz, Örfi İdare, İstanbul ve Merve kabiliyeti ihra» ettiklerine giivendik Dünyanın ve güneş siteminin re Rus cephesine gönderilmesinin Ingİ kez Komutanlarl, Emniyet Müdürü, şehlerl halde Mihver de, mihvere bağlı olan lizlerce tarafslzllğa mugayir bir hare rimizde bulunan generaller ve askerî er*yaşı devlctlerde harbi kazanmak kndret ve ket saylldığınl anlatmlştlr. kâr:la kalabalık bir halk kütlesi taraiinkabiliyeti gittikçe kaybettiklerine inanaBerlin 24 (T.P.) Rubidiumun ma Braz sonra General Franko, İspanyanln dan karşllanmlş, asker ve polis klt'aları cakiar ve bu da, maddl çözüntilden ev. deninin radyo aktivite faalıyetini tet taraisua bir politıka takib etmek üzere selâm vazifesini İfa etmişlerdir. vel, manevl bir çözüntüye sebeb ola ik etmek suretile Jeolojik devirle gayrimuhariblik slyasetinden sarfınazar Gfnelkurmay Başkanımız, hususî vacaktır. rin yaşlarını bulmak imkân dahiline ettğini ve mavi tümenin geri jağlrıldl gon.'arlndan İndikten sonra kendisini Esasen hava harbinin bngünkfi ölçü girmektedlr. Bu hususta yapılan son ğım bildiimiş ise de, son zamanlarda karşıllyanlarin teker teker ellerinl slksü, bu çözüntüyü hazırlamıştır. Berlin ara^tırmalar sayesinde üzerinde yaşa Ruslar şark cephesinde ispanyol klt'ala mlş ve hatlrlarmı sormuştur. Bu sırada garda bulunan halk da Orgenerali seharbi, Almanyamn da, başşehrini bıra. dığımız arzm hiç olmazsa 2,000,000,000 rlnl esir ettikleriai bildirmişlerdir. senelik bri ya§a malik olduğu tesbit eŞimdi, İngiliz Jjükumeti Mihver da lârr.îsmlştlr. karak başka bir şehre gitmesinl zorladilmiştir. Fezadan arz üzerine düşmüg vaslna yapılan bu yardlmm bile tarafOrgeneral Kâzlm Orbay, gardan çlimak için devam ediyor. Müttefik kayolan meteoritlerin gene bu yeni usul slzlığa mugayir saylldığlnı General tlktan sonra rlhtlmda selâm vaziyetl naklannın ileri sürdükleri knvvetli bir alan asker ve polis klt'alarint teftlş etihtinıale göre, Berlinin bombardımanı erle tedkiki neticesinde lse güneş man Franco'ya kat'î olarak İhtar etmiştir. zumesinin asgarl yaşının 7,000,000,000 Mr. Eden, şayet ispanya Mihvercüere miş; n.üteaklben hazır bulunar.lara veda bn şekflde devam ederse, basşehrin Vi. sene olduğu anlaşılmıştır. yardımda devam ederse Ingilîz . îspan ederek istasyondşn ayrllmıştrr. yanaya naklolunması zarnreti yakmda Genelkurmay Başkanımız, öğleden yol münasebetlerinin hali hazırda ve bel'recek, ve o zaman Müttefikler, bu Bonra Vilâyete, Partiye ve Belediyeye s.ehre yiiklenmeğe başlıyacaklardır. Al sağlam bir surette inanarak 1leri adıın gelecekte ciddî bir surette haleldar olacağmı söylemiştir. General Pranco gelerek Vali ve Belediye Reisi doktor manya başşehrinin Berlinden Viyanaya Iar atmağa devam edeceklerdir. her halde bu beyanatı nazarı itibara Lutfi Klrdarl, Parti Reisi doktor Behnakü, manevl bozgnn bakımından. çok Fakat Müttefiklerin çok ihtiyatlı bir çet' Uzu ziyaret etmiştir. büyük ehemıriyeti haiz olacaktır. Çiinkü isan kullandıklanna bakarak beklcmek alacaktır.» ^ kovalama devri başlıyacak ve ttalyada daha doğru olur. Piyanist Giesekind şubatta yerleşen Müttefikler bn kovalamayı ş.idMüttefikler, Roma harblnl kazanır. Türkîyeye geliyor detlendirmek için her şeyi yapacaklar. arsa, harbi yepyeni bir safhaya götüredır. ceklerdir. Kazanamazlarsa, Mihverln Berlin 24 (TP.) Dünyaca tanınmlş Hulâsa: Miittefiklerin bn defa ttalya maneviyatını kurvetlendirecekler ve o piyanist Walter Giesekind, 1943'44 AvDün gece saat 11,30 da 211 rlumada yapmış oldnklan çıkarma muvaffak nun mukavemetini hızlandırmaja yar rupi &lş konserleri programl dahilinde, dım edeceklerdir. Türkiyede bir kaç konser verecektir. Bu ralı Şişli Beyazıd tramvayı Bahçeoldıı£u ve gözettiği hedefi gerçekleştirdiBn yüzden Roma harbi en derin dik makssdla 4 şubat 1944 tarihinde Prof. kapıda raydan çıkmıştır. Bu yüzden jH tiîîdîrde.. bnnun Mihver cephesl üze. Giesekind, uçakla İstanbula hareket ede tramvay münakalâtı o saatten it!baren katle takibe lâyıktır. rindkl tesiri rok derin olacafc ve MUtEekteye uŞramıştır. ömer Rıza DCĞRUI. cektir. irf;ı ı vantıkian Mn UtikİT>lin<»» ,\~,h> Moskova 24 ( a . a > Reuter: Leningradln, 35 kilometre kadar cenub batlsln da bulunan Alman müdafaa mevzileri sür'atle çökmektedir. Sadece Leningradı kurtarmaktan çok daha büyük bir hedef tutan Kızılordunun giriştıği bu yeni taarrıız, büyük bir harekât mahiyetini almaktadır. Taarruzun dokuzuncu gününde Ruslar, Leningradm 50 kilometre kadar cenub doğusunda ve Leningradı Moskovaya bağlıyan esas demiryoîu üzerinde bulunan Tosno'nun kenar mahalleleriue yak'.aşmışlardır. Şiddetli bir savaş cereyan etmekte ve Tosno'nun yakmd» düşeceği tahmin olunmaktadır. Diğer taraftan Ruslar, Leningradm tahminen 35 kilometre kadar cenubunda bulunan ve büyük bir demiryoîu Sovyetler muharebe sahssına Çok kavşağı olan Krasnogvardeisk'in şimaline mühim topçu kmretleri getiriyorbüyük kuvvetler sürüyorlar lar. Burası Leningradm yakınlarında Berlin 24 (TP.) Leningrad ve Almanlarm malik olduklan nadir müsVclkcv cephelerinde klş meydan muhatahkem noktalardan biridir. rebesi bütün şiddetile devann etmekteAlmanlar Vinniza bukabil taardir. Sovyetler bu kesimlerde en az 40 ruzlarına devam ediyorlîir piyade tümeni ve 20 kadar tank birli|ile Moskova 24 (a.a.) Resmen bîldlılltaatıuz etmektedirler. Bolşevikîer böylece kütle halinde insan ve malzeme İle dlğine göre, Vlnnlza'nln doğusunda klfmühim düşmm tank ve plyade ri sürmek sureüle Novograd harabeletaraflndan yaplbn taarruzlarl rlîe Kronştad körfezl araslndaki dar koridor üzerinden Alman şimal cephe gerl atmlşlar ve düşmana ağlr kaviblar sini cökertmek lst«mektedirler. 15 Eon veb"i"mişlerdlr. Führerin umumî karargâhı 24 (T.P.) Alman orduları Başkurnanlanlığının tebliği: Kerç civarında Sovyetler yeniden jiddetli taarruza ^eçmişler ve yeni kuvvetler ihrac etmek teşcbbüJÜnde bulunmuşlardır: Fakat kanlı ksyıblarla def edilmişlerdir. Açılan muvakKat bir gedikte el'an çetin muharebe olmaktadır. Bolşeviklerin Pripet ve Beresina arasındaki yarma teşebbü:Jeri dün de akim kaimıştır, Nevel'ın şimalinde Sovye'Jerin z'rhlı birlikler himayesinde yaptıkları hucumlar, müdafaa ateşımizle dağıtılmıştır. llmen gölü şimalinde ve Leningradm cenııb batısmda kıt'alarımız müd3faa savaşları yapmaktadır. Bu arada yalnız Leningradm cenub batısında 57 Sovyet tankı tahrib edilmiştir. Bazı gedik yerlerinde mütearrız düşmanla çetin bir surette çarpısılmaktadır. Leningradm cenub doğusundaki kıt'alarımız dü;man tarafından iz'aç edilmeden, bir kısım araziden çekilmis ve yeni mevzilere yerleşmişlerdir. nn şimdiden belirttigi gibi Almanlar yalnız mukavemet bakunmdan de çekilme ünkânlan bakımmdan da müşkül dnrnmda kalacaklardır. Müttefiklerin hedefi mevziî ve sivasi ise, oephe hattı belki biraz daha şimale atılmış olacak, fakat nmumî harh vaziyetinde büyük bir yeniük RÖrü'mivPcektir. Çünkü Rom?.nın Anfflo Saksonlara geçmesi gnzetclerde birçok makale yazı^masına, radyolarda kıvamet kadar söz s5ylenmesine vesile olabi'irse de ttalyada dövfi«en ordtılann kirsı'ıkh dnrumnnda esaslı bir degişik'ik yaratamaz. Müttefikler Littorîo istikametinde flerliyorlar Berlin 24 (TP.) Müttefik çıkarma kuvvetleri Littorîo istlkametine doğru lerlemektedir. Bu Istikamette hafif musaaen.eler olmuştur. Savaş ve avcl uçaklarımiz Nettuno ve Anzlo'da düşmanın hrac kuvvet ve vasltalarlna muvaffalılyetle taarruz etmiştir. Rcma boşaltılıyor Zürich 24 ( a * ^ National Zeitungun CLiasso muhabirinin bildird'Şine göre, Romada muhaceret şimdi o kadar umu mi bir mahiyet almlş ve şimaî isükametinde hareket eden trenler o derece doludur ki, gitmek istiyenler, kenöilerins sTra gelmesi ve bilet aîabilmek İçin en az yarlm gün beklemek zorundadlrlar. N*DtR NADİ Tosno şehri de tehlikede Londra 24 (B.B.C.) İtalya cephesinde a gelen en son haberlere göre, Roma Sofyadaki evlerin yüzde otuz cenuburidaki köprübaşlarmda Müttefik lerleyişi gelişmektedir. Bu kuvvetler beşi harab olmuş imai 7 kilometre Içerilere kadar glrZürich 24 (aa.) Reuter: Neue Zu r.işîe'dir. Büyük sahll yolu Vîa Applaa richer Zeitung'un Budapeşte muhabiri • 12 kilometre mesafede bulunmaktalr'.ar. Bu mühim asfalt yol şimdi Mütntn bildirdiğine göre, Sıfyadakİ evltıin yüzde otuz beşi Müttefik hava akmlarl niık topcusunun atesi altlndadlr. Yeri yüzüiiden harab olrr.uş ve en az bin kişi ölmüştür. Muhablr, şehrin boşaltllmasl işinln bilkuvve bitirilmiş olduğrınu llâve eylemeîitedir. Valilcri Sofyada tpplandılar Müttefikler köpriibaçında 7 kilometre ileri ediler Teyid edilmiyen bir haber Berlin 24 (T.P.? Vatikanda bulunan Alrcan büyük elçislnin Papayl zivaret ederek, Liechtenstein'e naklini teklif etş olduğu hakklnda İngllizler taraflndan çlkarılan haberler, salâhiyetli Alman mahfillerinde tamamen «espsslz» olarak telâk2d edilmektedir. Bir sinema müdürünün Bulgar valileri bir toplantı yaptılar Sofya 24 (T.P.) Bütün Bulgar valileri, 24 sonkânunda Sofyada buluşarak blr toplantl yapmlştır. Dahi^İye Nazırl Hrlstof toplantlya riyaset etmiş ve Bulgar İç slyaseti hakklnda uzunboylu izahat vermlştir. Yaklnda kurulacak olan jandarma teşkilâtl da bu toplantıda müzakere olunmuştur. Baştaraft 1 ina sahifeâe İzmirde tiitün piyasası dün açıldı Rumanyada yer değişnrmek yasak edı'ldî Amerika Bolivya ile münasebatını kesti Mütfefiklerin İspanya ile araları gittikçe aşılıyor Trak faciası or verildiğmden, Morgça bu hususta yenMen rapor verilmemiştir. Ancak; cesed üzerinde tıbbî tetkik yapılmıştır. Bu it'barla; tah'tikata. hastanece verilmis otopsl raporu esas olacaktır. Müddeiumumillk; karin üzerine vaki darbenin, ölenin ailesi mensublannca iddia edüdigi gibi Taksim karakolunda ind'rilen tekme ohırj olmadı&ını tahkike meşguldiir. Geceleyin blr meseleden clnyl karpkola götürülen Fund Hergüneş'in ifade almma sırasında mernurlar terrflndan dövülüp dövülmediŞi araşlrll'naktadlr. Şimdiye kadur bir çok şaioin mnlumatlna müracaat olunduğu gibi. dinlenilecek başka şahidler de vardlr. Bu arada hastanln, Blümünden bir MÇ gün evve! hastanedeki hastabakıcllardan blrine bu dayak işine dair bazı şevler söylediği haber veril'iiğinden. müudeiumumilikçe bu hemşirenin de ifadesl almacaktır. Hâdiseden mes'ul olmak üzere bazı lsimler geçmekte ise de, bu noktadan her.üz kat'î netlceye varllmamlştlr. fi.dllyece; işin sür'atle neticeye bağlanma?lna çallşllmnktpdlr. Baştarafı 1 tnct sahifede dar makamlara baş vurulmuştur. Işittiğime göre çok iyi tütün yetiştirip de mahsulünü 220 kuruşa samış olanlara kilo başına ikramiye olarak 30 kuruş verilecektir. Yarın tnhsiarlar tdaresinin de piyasaya girmesi beklenmektedir. Ayni zamanda hıhisarlar Vekilinin de geleceği söylenmektedir. Vefat KarabUk labr^aii diş. tabibi İnsan, Amasya sıhhiye müBüi'ü Kemal, Ticaret Oî^i kontrolorlerinden Hakjcı Çandır'ın babalan emekli süvari yarDaylanndan MUSTAFA ÇANDIE rahmeti Rahınana iavuşmuştur, Cenazesi bugün Şehzadeba§ındaki evlerınden kaldırüarak» oğle uzerı Pauiı caınıinde namazı kılındıîitan sonra Edu'iıekapıdaki Şehidllğe defnedilecektır. Allahtan rahmet dıleriz. *** Tütün tüccanndan Saffet Fişekçinin oglu MEHMED FİŞEKÇt tedavisi gayrıkabil bir hastalık netice. sinde dün anî suretle ölmüştür. Cenazesi bugün Kadüıöyde Moda caddesmde Yenifikir sokağmda 26 numaralı e\inden kaldırılarak Osmanağa canıünde namazı küındıktan sonra Karacaahmeddoki aile kabristanına defnedilecektır. AHah rah. met eylesin, *** Selânik eşrafından Kibaroğlu Abdurrahman beyin oglu, Haluk Rıza Eratak, Süha Rıza Eratak'ın babalan, tüccardan Muhsin Kibar'ın kardeşi, Feyziye mek. tebi müessislerinden KİBAB RIZA EKATAK Ankarada rahmeti Raiımana kavuşmuştur. Cenazesi Haydarpaşadan nakledilip Üsküdar iskelesinde toplanıldıktan sonra aile kabristanına ctefnedilecektir. Cenaze İçin motör £5rkeci araba vapur •^skelesinden saat 14 te hareket edecektir. *** Kadim türkçe lisan ve edebiyat muallimlerinden İSTEPAN HİLMİ GORDİKOĞLU birkaç günlük hastalıktan sonra vefat etmiştir. Cenaze ayini çarşamba içünü saat 4 te Beyoğlunda Balıkpazar Ermeni küisesinde icra olunacaktır. MUteveffa 53 sene Türk lisan ve edebiyatına hayli hizmette bulunmus ve birçok tîlebe yetiştinniş kıymetli bir muallimdi. Dr. ARMENAK HAHAJr?AN vefat etmiş olduğundan cenaze merasiminin yarın çarşamba saat 15 te Beyoğlu Balıkpazar ÜçHoran Ermeni kilisesinde icra olunacağı teessürle ilân olunur. Cenaze levazımatı Becidyan *** Çefeci Yugoslav kadınları Baştarafı 1 inc» sahttede askerlerimizin yüzde 15 i kadındır. Muherib slfatile bunîardan pzamî derecede İstifadeedilmektedir. Düşnıan lstilâsl esnasr.ıda ekserisi kocasını kaybetmiş olan bu kadmlar hayrete şayan bir ylrÜciiıkla çarplşmaktadlrlar. Bir çok erkeklerden daha sabırll ve daha dayanlkll olan bu kadmlar b''r düşman subayını öldürmek için iki üç hafta bir yerde sakll yaşamaktan yllmamaktadırlar. Bundan başka gıda'arı bir erkek gıdaslnin yarlsl nisbetindedlr.» Genelkurmay Başkanımız Meclis ruznamesine alınan lâyihalar Ankara 24 (Telefonla) Vak flar td3resi bütçesinde 223 bin liralık münakale' yapılması, dört senede ve dört taksitte tediye edilmek üzere Devlet Demiryolları ve Lirnanları işletme idaresinin 60 milyon liraya kadar bono çnıarabilmesi Maliyenin kefaletile bir kanun lâyihası Meclis ruznamesine alınmıştır. Şubeye davet Üsküdar Askerlik Şubesinden: Yüksek mimar oluşundan dolî>yı rnimarhkla Afyona tayin adilen Yd. 8. S, IIs. Me. Refik Gokhan (12842) bulun. duğu yeri gizliyerek üç aydanberi vazifesine iltihak etmemiş olduğundac hakkında yapılacak kanunl takibata esas ve tebligat makamına kaim olmak üzere mumaileyhin derhai bulundugu yerdeki Askerlik Şubesine müracaati lüzumu ilân olunur. Dün gece bîr tramvay raydan çıktı ' Teşekkür Pr Vapur uzaklaşiyordu. Rlhtımda kalabahk birbirine karlşlyor, şehir kesif bir küt'e halinde keskin cizsi'er, küçüien plrıltllarla uzakta kallyordu. Zehra ateçini dindirmek istiyerek başrıî soğuk küpeşt«lere blrskıyor, ağlr ağlr eö'z'.erini örtüyordıı. Yanaklarmda b ; r ıslakllk.Hirperme veren bir soğukluk varcîl Göğsü hafif hafif inip kalklyordu. Ynnibaşinda kalln bir erkek sesi: Böyle küpeştelere aslîmak tehlikelHir, dedi. İnsanîn bir beşi rtöndü mü Genc kadin Moğruldu, telâşla yanaklarînl kuru'adl. İki erkek güvertede dola=lyor ve arkac:a?l!k arlyan o maîum sirltişla kendi=;r,p baklyorlardl. Z=hra yavaşca bulunduğu yerî terketti. Dik merdivenleri İnerek kamaraElna girip kapandl. Ya*a5ln.ı uznndl. Göz yaşır.1 tekrar a"ğlr ağlr janakiarir.l !?latrraâa başlamlştl. tekrar o soğuk ürperti bütüıı vücudünü kapladl. Yuiarlda, koşuşan ayak sesler!, makirelerin uzaktan uzağa homurtul^rl ve gemiye vuran dalgalarm şakırtılarl duyuluyordu. 9 Yusuf Bey: Annen biraz rahatslz diyordu, gelemedi. Zehra annesinin geltıerris \ olmaslns, onun suallerinden. göstereceği heyecan ve kederden kurtulduğu için merrJiun otcmobllln penceresinden dişarı baklyordu. . Otomobil «B, yi Samsııni hağajan çosenln üzerinde kayiyordu. Yolun iki i ROMAN : 9 4 t9raf! kâh gerilere doğru açlllyor. kâh | ağaclarla birdenbire bir orman gibi slklaşlyor, bazı yerlerde İse yemyeşil bir tünel haline geliyordu. Hendeklerde yabar. çiçeklerinin büyük, renk renk, kocaman başlan sallaniyor, orada sapsarl yurr.uşak tomurcuklarm İnce bir dalln üzerinde titrediği, daha ötede klpklrmlzl vahşi bir çiç^gin yapraklarlnin atlas gibi güneşte parladlğl görüüyordu Uzaklarda deniz, İft^noulun denizine benzemiyen va'a^İ, kurşuni bir deniz ormanln kenarmd=ki plâjl, güneşte plrll pirll yanan kumîarı iri siyah dalgalarla dövüyordu. Zehra etraflna o yollardan hiç geçmoniş bir yabancl gibi baklyordu. İçine serin bir şeyin dolduğunu, gözleriııdîkı sisin dağlldlğlnl, herşeyin dn'ıa keskin dalıa görünür bir hale geldiğini hissediyordu. Evvelce bu yer'.erde, bir uykuda, rüyada yaşar gibi yaşamlştl. Or.l a rla ksynp.şmlş, onlardan bir şey haline pelrr.işti. Halbuki şimdi geriye çekilmiş sanki tabiatten harice çlkmlştl. Bu yolu, ormfıEİari, denlzi, ağas'an h'ep4ni d;'ha vab vermek, ona bu garib avdetin'hıkâyesinl anlatmak için çekeceği müşkülâtı düşünüyordu. Hiçbir gey anlatmamak, susmak, bir taş gibi hareketsiz kalmak.. Belki en iyisi buydu. O zaman annesi sual sonnakatn usanacak. kendisini rahat bırakacaktı. Onun kendisini karşılamağa riiçin gelmediğini biliyordu. Kocasmı garib bir şekildî birYazan: PERtDE CELÂL denbire terkedişi, îstanbulu bırakışı bunlar Melek hanımı hayret ve hiddet keskin şekiller içinde bütün giizelJİkle içinde bırakmış olmalıydı. Kimbilir nasıl üzülmüş, perişan olmu^tu. ıile görebiliyordu. Başka zaman olsa belki bunları düDeniz kaybolmuş. artık orman başlamıştı. Ağaçlarm dalları, yaprakiarı bir şünmek Zehrayı heyecanlaııdırır, hatbirine karışmış olan vahşl, yemyeşil tâ korkuturdu. Fakat şimdi kendisini orman hışırtılar, çıtırtılar, hay\an, kuş hep o boşluk, hafiflik içinde hissediyorsesleri içinde canlı bir kalb gibi atıyor. du. Babasına bakiyor ve onun yamnda olmaktan, onun her şeye rağraen hep derin mırıltılarla sanki koauşuyordu. öyle mütevekkil, sakin kalan ihtiyar yüZehra bu ormanı ne kadar severdi.. zünü görmekten emniyet duyuyordu.Yu. Bu yollardan ne kadar çok gelip geç suf bey vapurdan çıkar çıkmaz genc mişti! Halbuki şimdi ona her şey yeni kadmı göğsünde titriyerek sıknnş, hatden başlıyor, bu yoldan ilk. defa geçi tâ ağlamıştı. Bu avdet ihtiyar adamı yormuş gibi gelijordu. heyecana düşürdüğü gibi sevindırmişe Yusuf Bey yorgun bir tavırla otomo de benziyordu. billn arkeLsına yaslanmış gözlerini yoıun Zehra ona bakarken «ne kadar ihtiucuna dikmişti. Genc kadm babasım yarlamış!» diye, düşünüyordu. Ona soyandan istediği gibi seyrediyordu. Yü kulmak, elini tutmak, göğsüne başmı zünü kaplıyan ince, beyaz sakallarını koymak istiyordu. Fakat bu hareketüe yer yer sarkmış yanaklarına, basrna ya gülünc olmaktan, onda hayret uyandırkahğm içinden çıkan pembe damarlı maktan korkuyordu. Biraz sonra bu zayıf boynuna muhabbetle bakıyordu. kendüiğinden oldu. Birbirlerine doğru Yusuf beyin elbiseleri buruşmuş, rengi döndükleri esnada elleri birbirine tesolmuş, kra%atı yana doğru çarpılm'ştı. sadüf etti,. Serin, zayıf parmaklar genc Zehra evde annesinin hazırlıyacağı fır kad'nın e'ini tuttu. Zehra, imdad a n i tınnyı tohmin ediyor, korkudan ziyade yan biri gibi bu parır.aslara sıırıidı. I yorgıınluk ve isteksizlik içinde ona ceİArkasi var~i* BEDROS DİKRAN KONÇEGÜL Hüseyin Paşa haremi Hayriye Karsan'ın ölümü dolayısile taziye ve cenaze vefat etmiş olduğundan cenaze merasimeras'mine iştirak etmek lutfunda bu minin bugün saat 14,30 da Beyoğlu Balunan dostlarımıza en derin şükran ve hkpazar ÜçIîoran Eımeni kilisesinde icra olunacatı teessürle ilân olunur. minnetlerimizi sunarız. Cenaze levazımatı Becidyan Merhumenin ailesi OGUŞü OIH \ SATIŞI 7İGARET TÜRK ANONİM ŞİRKETİNSEH : Sapanca . Derbend İşletmemiz mlntakaslndaki ormanlardan imalât artıeı ve ankazdan mütehassll olup Sapanca istasyonunda beş vüz ton ve Pamukova istasyonunda iki yüz ton kayln (gürgen dahi deni'en) odunîar şartnamesi mucibince ve beş vagondan aşağı olmamak üzere açık arttırma İle satlşa çlkarllmıştlr. I İş bu arttırma 28 sonkânun 1944 tarihine musadif curra günü saat 15 te Ankarada Ulus meydanl Koçak apartımsnln 3 üncü katmdaki Şirket Merkezinde müteşekkil Komisyon huzurunda vapllacaktır. II Arttırmaya İştirak edecekler Şirket merkezinJen ve İst»nbulda Bahcekapl Taşhandaki şubesinden ve Büyük Derbend İsletrr.emizden bu satlşa aid şartnamesini alabilirler. m Bedeli muhammen vagon temini müsteriye aid olmak üzere. vagonda teslim beher kilosu üç kuruş on paradır. İstekliler talib ola. caklarl miktara göre bu bedeli muhammen üzerinden % 7,5 nisbetinde nakid. banka teminatı veya Devlet tahvill olarak teminat tevdi etmeleri lâzlmdlı. memcli mi? B. FELEK İstanbul Belediyesı SEHİR TİYATROSU B U A K S A M Saat 20.30 da DRAM KISMI Y A P R A K D Ö K Ü M Ü SES Tiyatrosunda Her akşam 20,30 da G Ö N Ü L D E N G Ö NÜ L E Büvük Operet 3 oerde 15 tablo Yazan: Nahid Bilga Müzik: Y. En'eren Cumartesi, Pazar 15 te matine. C?rsamba ;rün ve sece 15 te Tenzilâtlı HALK matinssi. Baş, Diş, Nezle, Grip, Romatiiüta Ve bütün ağnları derhai keser. Tcabında günde 3 kaşe almabilir.