22 Ocak 1944 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

VBZDE YÎİZ BOGRÜ: I D Ü N YAY A YAKLAŞAN FELÂKET VE HÜSEYİN CAHİD YALCIN'Ta A£IK BİR HESABLAŞMA. umhuri 20 nci yıl sayiT 6980 İSTANBUL ^ £ CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhıı^.yet, tstanbul Posta kutusu: tstanbul NoC 346 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyati: 24298 tdare ve Matbaa fasmı: 24299.24290 . ÜUITICİrtBSI 2 2 Jean Mart NERC AD Tercüme eden: HİKMET Nefis blr aşk ve macera TAKDîDA ÇIKIYOR. Yazan: Nizameddin Nazif Her yerde 25 kuruş. I 944 AHMED HALİD KJT Hükumef, divanıharbler kurulmasına karar verdi Fransa ayaklanıyor mu? Facia sahnesinin dün Marakaz vapnrile Bandırmaya gitmlş olan foto mnhabirlmiz tarafından yarrm mfl mesafeden çekilen resml (beyaz daire içinde yana I '' yatmış ve büyük kısmı sulara gömülmü? olan Trak görülüyor) Pariste yalnız bir günde 346 kişi tevkif edildi, her tedhişçi kurşuna dizilecek hükümlerîne Vichy 21 (TP.) Tethi^ hareketle radyosu, yeni kanunun rinin çabuk ve yıldıncı bir surette önü göre «cürümleri sabit oîan tethlşçllene geçebilmek için, Fransız hükumeti di rin derhal kurşuna dizıleoeğini bildirvanıharbler kurulmasına karar vermiştir. miştir. Merhametslzce yapllacağl anlaşilan bu tenkil hareketi münasebetile Bu husıısta bir kanun neşredilmiştir. Her divanıharb üç azadan mürekkeb Darnand mevcud polis teşekküllerini olacaktır. Teşkil taJzlan ve salâhlyet İstediği gibi kullanmak flrsatlnl buladereceleri «Emniyet ve asayiş umuınî caktır. Vichy hükumeti tarafından alıkâtibliği> tarafından tanzlm edilecek nan bu yeni tedbir son zamanlarda bir emirname ile tayin olunacaktır. Bu Franslz mukavemetinin artarak ciddî blr hal aldığınl münakaşa , götürmez ntikam, insanca olmakla beraber kanunun fevkalâde haller ve muvakkat bir şekilde İsbat eteıektedir. Yakanda kötii bir duygndur. Ferdlere ve do blr zaman için tatbik edlleceğlnl teba verilecek harb divanl kararlarl Vichy layısile cemiyete zarar verir. »tabi rüz ettinnek için, meri'yet müddeti 30 adaletinin tek cephell olduğunu ve yeti icabı, insan toplnluklarının düze haziran 1944 tajlhine kadar otaıak üzere ya.'nlz «nu^tavemet edenler» in mi'ğdur ninl koruyan terbiye müessesesi, her tahdid edi'mlştlr. o'rcsjını ispat edecektlr. Fransız kaynaklanndan verllen ma!ulaman ve her yerde bn dnyguyu layıfBir günde 346 kifi tevkif latıcı, kabilse ferdlerin ruhundan kopa mata göre, Pransız hükumeti bu kanr.r.u Londra 21 (a.a.) Parls radyosunun np yerine daha sosyal bir mahiyet la tatbik ederek, son zamanlarda çok geniş çıyan kinsizlik, hoş görürluk gibi duy blr ölçüye varmlş olan tethiş cinaystlcrl blldirdiğine göre, yalnız 18. 8onkanun ni ortadan kaldırmak azmindeiir. Suç günü 346 klşl tevkif edllmlşür. Paris jular aşüayıcı bir gayret harcamıştır. üstünde yakalanan tethlşçler kurşuna radyosu bu vatanseverleri katll, yaftmaoı, ." Teker teker ferdlerin yaradıhşında dizllecektir. kundakçı ve baltalayıcı dlye vasıflandırkaldığı zaman bile sosyete hesabına bn maktadır. Hür Frensızlar ne tliyor? kadar zararlı telâkki edilen intikam Çetelerle yapılan savaşlar Londra 21 (a^.) Afi ajansı bildlduygusn, kolektif bir kesafet kazandığı rlyor: Pransa Isviçre hududu 21 (a.a.) laman, şüphesiz hiç bir öîçiiye sığrnıya Son zamanlarda Vichy'de ihdas edl Reche Sur Foron yakınındakl mücak derecede daha zararlı olur, netice len emniyet ve âsaylş umumî kâtibli nakale ve muvasalaya yapılan mükerrer leri itibarile do bir çok miUetlere, hatta ğirıe getirilen Darnand bütün Fransız akınlar netlcesinde bir Alman müfrezeai, bütün insanlığa korkunç akibetlcr ha vatanseverlerini katletmek için geniş Yvre ormanındakl çetelerl tenkil için zırlıyabilir. salâhiyetler almlştlr. Vichy hükftmetl harekete geçmlşse de, pusuya düşmöş ve Kolektif intikam dnygvsu, en ziyadc tarafınden bugiin çikanlan kanun an müfreze yaralı ve Slü, olarak 30 ki«i kalıarblerde ve harblerden hcmen sqnra cak bu surette tefsir edilebilir. Perls yıb vermiştir. İntikam duygusile Ö Trak faciası şelıidleri törenle defnedildiler Listeye iki kurban daha girdi, araştırma devam ediyor Bütün denizciler donarak öldüler Tekneden istifade üntidi kalmadı Birkaç gün evvel Kapudağ yarmnadasl açlklarmda Ayaandirya burnu önlerinde kayalara çarpan Trak vapunında ölenlerden cesedleri bulunan 19 denizcimizin cenaze meraslml dün Bandlrmada yapllmlştır. Memleket hastanesinde bulunan cesedler öğleden sonra Marakaz vapurile şehrimizden Bandırmaya gitmlş olan kazazedeierin ailesi efradı ve Denizyollari memurları tarafından kat'î olarak teşhls edilmiştir. Bayraklarla örtü* • Facia kutbanlarmm dün Bandrrmada yapılan cenaze töreninden bir «örünüş: Cenaze alayı yolda Arkast Sahife 3. Sü. 5 te Bulh müzakereleri sırasında göriilür. Yeşil masa elrafında söz sahibi olmak, galiblere çok agır fedakârlıklara mal olınnştur. Anavatanda milyonlarca insa. nın taze ıstırabı devlet adamlarmın yüregine işlemiştir. Bütün kabahati mağlublarda göriirler. Ordular artık dövüşmediği için mazlumlann ahını almak yazifesini kendi sırtlarında hissederler Onlarca bütün kabahat mağlublardadır. Temsil ettiUleri milyonluk kütlelerin «İntikam! İntikam!» diye yıımrnk salladıgını olanca şiddetile vicdanlannda duyarlar. Ah nasıl yapsalar da yüreklerini bnr. kan bu şiddetli duygayn bir boşaltsalar! EUerine silâh verilmediği için bütön hınçlarını diplomasi yoluyla çıkaracaklardır. O halde gelsin kalem, gelsin kâgıd, gelsin harita! Ordulann yıllarca kan dökerek yapamadığı işi bir kaç çizgi ile başarmağa, kalkmak hevesi, sulh müzakereleri sırasında gaüb devlet adamlannın yüreğinde yatan en tehlikeli bir intikam yılanıdır. Etnoğrafya, coğrafya, içtimaî morfolojya bügilerinin en basit elemanlarını hatırlıyamazlar. Devletler mnvazenesi ve geopolitik gibi devamlı bir nizama te. mel olabilecek csaslara dikkat etmezler. Diplomasi tarihini baştanbaşa unntnrlar. İntikam duygnsn onlarda (aklı selim) namına ne varsa silmiş süpüımüştür. MHletler parçalanir, devletler knşa döndürülür ve bir solh imzalanır. Bn hakikalte gelecek harbin sağlam bir to. humudur. Fakat devlet adamlan memnnndnr. Çünkü onlar yöreklerindeki in. tikam dnygnsnnn tatmin etmişler. ıstırab içindeki milyonlarca insanın derdlne derman olmnşlardır. Asd böylelikle Rusya Leh hududları işinde ısrar ediyor Amerikan sefirine vaziyet açıkça izah edildi Amerika Hariciye Nazirı Rusyanm tavassut teklif ini henüz kabul etmediğini bildirdi Washington 21 (a.a.) Birlegik Amerika Hariciye Nazirı Mr. Cordell Hull cuma günü akşamı beyanatta bu. lunatak Bir'.eşlk Amerika hükumetlnin Polonyanın vaziyeti hakkında Moskovada bulunan Birlesik Amerika büyük elçisile sıkı temasta bulunduğunu ve fakat Sovyet hükumetinin, Amerika tarafından yapılan dostça tavassut tek. lifini henüz kabul etmediğini söylemiştir. Polonya meselesi Moskovada birinci plânı işgral ediyor Moskova 21 (a.a.) Reuter: Polonya meselesi, Moskovada ilk plftnı lsRal etmektedir. Ruslar, kendi görüşlerine göre, Sovyetler Birliğtain düşmanlan olan kimselerle münasebete girişmlyeceklerdir. Amerikan Hariciye Nazın Mr. Cordell Chnrchill'in hastahğından sonra alman Hull'in talimatına uygun olarak hareket ilk resmi: İngiliı Başvekfli tondrada eden Birleşik Amerika büyük elçisinin karşılanırken, (bn reslm radyo foifl Arkast Sahife 3, Sü. 2 de Oe Londradan İstanbula gönderllmlştir) Vekilin beyanatı: ((Biz gemiden ziyade verdîğîmiz kurbanlara acıyoruz!» Şehre 2000 ton bomba atıldı IiOndra 21 (a.a.) Bomba servisine mensub Ingiliz uçakları dün gece Ber. line karşı çok şiddetli bir taarruz yapMünakalât Vekili Ali Puad Cebesoy mışlardır. Dumanlan çok yukarılara ,dün sabah Trak vapuru faciasile daha kadar yükselen büyük yangınlar çıka yakından alâkadar olmak Uzere, AnkarUmıştır. radan şehrimize gelmlştir. Uçaklarımızdan 35 1 eksiktir. Haydarpaşadan motörle şehre geIngiliz uçakları Almanyanm başşehçen Vekil, dogruca Limaö Riya Arkast Sahife 3. Sfl. 3 te setine gitmlş ve burada İstanbul Mıntaka Ldman ReiM Tevflk, Pabrika ve Havuzlar müdürü mühendis Eemzi ve Liman fen heyeti reisi Hayrinin iştirakile kurulmuş olan tahkik heyetinin lçtimamda bulunmuştur. Kazadan kurtulmuş bulunan Trak zabltanmdan baalan, Vekilin huzurunda kazarun tarzı cereyîinını anlatmışlar, geminin kaza esnasındakl vaziyeti harita üzerlnde tetkik olunmuştur. Münakalât Vekili, Liman riyaset'ndeki toplantıdan sonra Limanlar hastanesine giderek Trak faciasmdan yaralı olarak kurtulup hastanede yatanları ziyaret et Berline en ağır akın! Münakalât Vekili geldi Vekil Istanbulun tahliyesi şayiaları vesair meseleler hakkında da izahat verdi Hazin bir Ievha: Aile reisfaün tabntn önttnde NADÎR NADİ Arkast Sahife 3. 53. 4 te Yeni Romanımîz Sovyetler dün şimalde bir sehir daha aldılar or Kalbi Yazan: Vicki Baum Avusturyalı bir kadı. nın bu harbden önce ve bu harb içinde Rusya, Almanya, İn. giltere ve Amerikada geçirdiği maceralar Alman sözeüsü Kızılordunun 3 milyon zayiat verdiğini Arkast Sahife 2 . Sü. lde • Yakında başlıyacağız. Moskova 21 (a.a.) Mareşal Stalinln ordu kumandanl General Govorov ve otdu kumandanl General Meretskofa gönderdiği günlük emrinde şöyle demektedir: «Ltningrad cephesinde bulunan kltalarimlz Volkov cephesınde bulunan klt'alarla doğrudan doğruya İşbirliği yaparak Mga Istikametinoe taarruza geçmişler ve kuvvetle tahkim ediln.iş olan düşman müdafaa hatîarlnl delerek bugün 21 sonkânun ehemmlyetli k Cumhuriyet Yarın mütenevvi miindsricat ile 6 sahife P Arkası Şahife 3, S& % de Sözcü Harbi bu sene bitirecegiz!. Gazetecfler Ya bitmezse?.. O bizi bitirecekL