17 Ocak 1944 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

İngütereden en iyi marka Yün Boyun Atkıları ve gayet zarif ipekli Bayan Mendilleri Y Ü N B E R t t ' L E R Gebniştir. İzmir Manifafura T. A. Ş. Bahcekapl, Anadolu hanı alünda. 20 umhuriyet yK 6 9 7 5 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heytiti: 24298 İdare ve Matbaa kısmı: 24299.24290 R. O Ğ U Z T Ü R K K A N MiUiye Yoluri İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhıuyet, İstanbul Posta kutusu: tstanbul No. 248 n . ,, . ., n raZaN6Sl I 7 1*111011(3111111 1 9 4 4 Dinieper dirsegindeki 60 M. Çörçil tamamen Alman tümeninin akıbeti iyileşti Almanlar, Kızılordunun çemberine düşmemek için şiddetli karsı taarruzlarına devam ediyorlar Snlh mes'ulleri eçen Cihan Harbi İngiltere, Amerika ve Fransa demokrasUerinin tam ve kesin ıaferlerile bitmişti. Japonya, İtalya irill ufakll daha 30 bu kadar devlet bu büyiik demokrasilerin yardımcılıgııu ve yardakçılıgını yaptılar. Harbin talihi onlara yâr oldu. Zaferi kazandılar. Tabiatile sulh İngiltere, Amerika ve Fransanin başmurahhaslan Lloid Georges, W. VVUson ve Clemeneeaa'nnn emir!erile ve ellerile yapıldı. Versailles sarayının aynalı »alonuııda üç büyiik devletin o devirde en büyiik üç adamı arasında dunya nizamını yeniden kurmak ve sulhu kendi göriişlerinde sağiam (emellere dayamak için yapılan sert münakaşaların ve koridor entrikalarının yankılan cihanuı kulağlnda hâlâ çırUamaktadır. Sulhun mimarisinde ve yapısındaki sakatlıklara ra£men, demokrasilerin hayat ve menfaatlerinin korunması, hiirri\et ve demokrasinin her memlekete yerleşmesi milletlerarası meselelerinin adalet ve hakkaniyet prensiplerine uygun olarak halledümesi için akla gelebilecek her tcrtih orada almdı, dahs doğnısu öyle sanıldı. Polüika, ekonomi hatta kuvvet bakı. mıncian o zamanlar dünya e üç büytiki demokrasinin iradesi ve idaresi altına gırnıiş gibiydL Ne oldn da o zaferi kazananlar ve o sulhu yapanlar yinni yıl içinde dünkü bir mağlubun yıımruğu altında düşecek ve sendeliyecek hale geldüer, dünvanın da başını belâya soktular. Yirmi yıl içinde dünyayı Ddnci bir cihan harbi cehennemine sürükliyen olayları sebeblerile ve ona sebeb olanIarla incelerken Ingiliz Emery Reves Karlarla örtiilü ormanhk bir bölgede Sovyet istihkâm müfrezeleri gibi bundan üç asır önce İsveç Başvekili Kızılorduya jrol açıyorlar Osenstiera'nin Westphalie muahedtsinln (1648) müzakeresine murahhas gönderMoskava 16 (a.a.) Sovyet tebllgl: J meskun yerl îşgal etmlşlerdlr. diği oğluna «Git de dünyanın ne kadar Novo Sokolnlkı'nln şimalinde S gün Sarnj'nln batı ve cenub batısında az akılla idare edildiğini gör!» dediğini süren bir muharebeden sonra tuvveüe mevzll mahlyette çarplşmalar olnauştur. hatırlamamak kabil olmnyo;. rimlz duşman müdafaa hatlanna 15 kl KJt'alarımiz Kospotol şehlr ve garinı ve Üç asır önce Avrupayi idare edenler lometrelık bir cephe Uzerlnden 8 kllo baçka bir kaç meskun mahalli zajptetiçin belki doğru belki de yanllş olan bu metre derlnllğinde nüfuz etmislerdir. mlşlerdlr. acı sitemin az zaman içinde eşsiz bir za Natvo şimendlfer gan da dahil olmak Vlnltsa'nln doğusunda ve Uman'ln şL feri israf ederek sulhu hem de hanr üzere 40 tan lazla meskun yer Isral e mallnde kuvvetlerlmiz, düşmanln mülanmadan harbe vardıran adaralar için dllmıştır. Novo Sokolnlki . Dno Novo hlm plyade ve tank blrllklerile yaptlğl pek yerinde olacağını iddia edenler çok demlryolu kesllmlşttr. karçi taarruzlari geri atmişlardır. Bu tur. 16 sonkânunda, Kallnkovlçl'nln batl keslmde 136 Alman tankl tahrlb edllMihver politikacılarmdan ve propave şlmal batismda kuvvetlerlmlz çarpişgandacılarmdan sarfınazar, bir çok Ame Arkast Sahife 8. Sfl. 2 de malar vererek llerlemlşler ve bir çok rikan. İngiliz, Fransız bilgin yazarlan, nıemleketlerinin ve cihanm bu felâketlerinden bir kısmı ölmüş veya işten çekilmiş; bir kısmı hâlâ iş başında buiunan bazı devlet adamlarını mes'ul tutuyorlar. Bunlara göre: Asıl suçlular ' faşfzrn ve nariımle, Mussoiini. Hitler ve Japonlardır. Eğer bunlar demagojik, majik ve mlst>k ideolojilerle milletlerinin fikirfcrini çelerek istedikleri yerleri ve şeylerl başkalarmm zaranna ve zorla almıya kalkışmasaydılar hakikl Ihtiyaclan ve> meşrn arzulan sulh yohı Ile tatmin edilebiürdi. Fakat demokrasilerde de, yanhş göriişleri, sakat politikalarne bn saçjarm Islenmesine yardım ctmiş, meydan vermiş kabahatli devlet adamlan aı degUdir. Meselâ: Nitti v e Fakta'nm Dımalci poütikalan olmasaydı İtalyada faşism dogmaz; Mussolini Seearlıga yeltenmesdi. Weimar Cumhurlyetçîlerinin kudretsizl'ği ve beceriksizliği olmasaydı, naeism doğsa da yaşamaz, Hitler belinnezdi. Lodge, Borah. Reed gîbî Aırerikan tecerriidcüleri, Milletler Cemiyetlni daha beşikteyken bozmasaiardl, Birleşik Amerika, Avrupa Işlerinden elini çekmez. şimdi iadesi için sarfettiği emck ve V.. Türklüğünü şuurla du; ktabl mutlaka okumalı BUGÜN ÇIKT1 , MÜFTÜOĞLU Y, (P. K. 330 4 ingiliz Başvekili, nekahet devresini Nerakeş şehrinde geçîrdi Churchill, De Gauile ile görüştii, Fransız kıPalarının geçid resminde hazır bulundu Şiddetli zelzele neticeslnde tamamen harab olduğu bildiriltn Saa Jnan fehrlnden Mr HHmcanı Arjantinde üç dakika süren yer sarsıntısında birçok şehirler harab oldu, 25 bin kişinin öldüğü tahmin ediliyor Buenoe Aires 16 (a.a.) Arjantlnln çlmal batl vllâyetlerlnde ve ezcünıle San Juan vllâyetlııde dün çok çlddetll bîr zelzele olmustur. San Juan şehrl hemen hemen tamamlle harab olmuştur. Geleıı haberlere göre fehir harabe hallnde olduğundan dolayi lnsanca kayiblar tesblt edllememektedlr. Yer sarslntlsl üç dakika devam etmiştir. İnsan uthiş bir zelzeie Arkast Sahife 3. Sü. 7 de Mr. Chnrehlll Cezayir 16 (a.a.) tnglltere Baç\eklli Mr. Churchlll geçen çarşamba günü Fransız Fulnda M«rake?t« General De Gauile İle görüçmüştür. Bafvekil hastallğlnln nekahet devresini Merakeşte geçlrmlş v» tamamen lylle?ml*tlr. Churchill'ln refakatlnde reflkaslle Loıd Beaverbrook, Duff Cooper ve omın refikaal bulunmakta 141. General De Çindeki savaşlar Şimal bölgesinde on beş bin çarpışmada 300 bin kişi öldü Bulgaristanda seferberlik Bütân ihtiyat snbaylar hizmete çağırıldı! Sofya 16 (a.a.) Şimdiye kadar seferber edilmlyen veya diğer bir ır.emuriyette buluntnlyan ve 60 yaşlndan aşağl bulunan bütün yedek subaylarm derhal, yedek «ubay blrllğine müracaatle emlr almalarl lüzumu bildlrilmlştir. Garnlzon komutanlnln emriyle motörlü klt'alarda çallşan ve lzinli bulunan subaylarm, yedeklerin ve crlerln lzlnlerl kaldtrllmıştlr. Bunlar i'k vaslta İle derhal klt'alarlna döneceklerdlr. Topçu atış okulu subaylarının, g«dilclllerinin, erlerinin kıt'alanna derhal dön, *. melerl İçin de emlr verilmlşttr. Arkast Sahtfe t. Stt. 2 de Nussolini'ye halef seçildi Badoglio'ya taraftar binlerce faşist de mahkemeye verildi Uzakşarktan resimler: Yeni Britanya adalannda Japonlarla fiddetle çarpışan Amerikan kuvvetleri PeMn 16 (a.a.) Çinin şimalinde Çunking ve komünist kuvvetlerıle cere. yan eden muharebeler hakkında, bugün şimal Çindeki Japon seferl kuvvetleri •umuml karargâhı malumat vermiştlr. Bu malumata göre, 1943 senesi içinde Japon kıt'aları topyekun 2.500.000 kişiyi bulan düşman kuvvetlerile 15.200 defa muharebeye tutuşmuştur. BajvekSin Sofya bombardımam hakkındaki izahatı Sofya 16 (TP.) Bulgar Başvekili Bojiiof radyoda bir nutuk vererek Sofyava yaplan hava aklnlndan bahsetmif. tir. Başvekilin verdlği lzahata göre, b« yüzden mekteb, hastane ve ikametgâhlarda hasarlar olmuş ve lnsanca zayiat vukua gelmlştir. Başvekll Bulgar miL letinln şlmdikl imtlhanlara göğüs gerecek kuvvette olduğunu sözlerlne İlâve etmiştir. Sofyada normal hayat avdet etmiştir. Demiryollarl tarlfeye rlayet etmeğe çaIlşmakta, posta İdaresi mutad faaliyetlne devam etmektedir. Tlcaret Nazir» Sofyanln laşesi için lâzlm olan tedblrle. rin almdlğlnl söylemlştlr. Hava aklnlnl müteaklb Valide KrallÇ9. Prens Klrll'ln refakatlnde clarak derhal felâketzede mahalleler ve hastacelerdeki yaralllarl ziyaret etmiştir. Sovyet Leh hudud ihtilâfı hallediliyor Arkast Sahife 3. Sfl 6 da Izmit köylerinde bir facia İzmlt 16 (Hususî muhabirimizden) Dün geçe Izmitin Gayrancık köyün. de müthiş bir facla olmuştur. Köylülerden Sadeddinin evinde karlsı Huriye Mussotmiye halef olarak seçüen sobanln yanlnda lâmbaya gaz doldururken lâmba birdenbire ateş alarak yangın Mareçal Graxia.nl çıkmlş ve bütün gayretlere rağmen yangln söndürülememiştir. Şaşklnllkla Sa. İtalyan hududu 16 (a.a.) Alman deddin ve Huriye de yanan evden çlkamamışlar ve dirl diri yanarak ölmüşlerdir. son haberlere göre Grazlanl, Berün hü Allenln beş çocuğundan ikdsi de yanarak ölmüştür. Dığer üçü ağır surette yakumetl tarafmdan Mussolini'nln muh rall ve yanık olarak kurtarllabllmiştlr. temel halefl ve cumhuriyetçi faşist hükumetinin reisl olarak geçllroiştlr. Grazianl şimdl Harbiye Nazıri ve 30,000 kL şideıı ibaret olan faşist ordusunun başkumandanldlr. Almanlarin bu orduya Amerika, tavassnt tcklifini kabul etti. Bir İngiliz gazetesi dc Alman topraklarından bir kısmının Polonyaya verilmesini istiyor! Ranf Orbay bugün İstanbnla geliyor Ankara 16 (Telefonla) Londra büyük elçirniz Rauf Orbay bugünkü ekspresle İstanbula hareket etmiştir. Arkast Sahife 3. Su. 3 te 4 Rumanyada bir komünist teşkilâlı meydana çıkarıldı Cenevre 16 (a.a.) Afl ajansı bildiriyor: Rumen kıt'aları Tuna nehri agzında komünistlerin gizli bir kampını hücıunla zaptetmlşlerdir. Bu kampta bir çok silâh, bir elektrik santıalı ve verici bir telsiz cihazı bulunmuştur. Yüz kisilik bir komünist grupu tam dört giln mukavemet etmiştir. Digrer taraftan Rumen pollsi genc komünistlerden müteşekkil gizli bir cemiyet meydana çıkarmıştır. Tanjnmış asil allelere mensub bir çok genclerln bu cemiyetbe aza olduklan anlaa'mıştır. Temyiz mahkemesi relslnin ogTillan da bunlar arasındadır. Polls, Yaş üniversitesl ilahîyat tjrofesörü Constıntinesco'nun da komünist partisi şeflerinden olduğunu meydana çı J Arkast Sahtfe 3 Sfl 4 te ŞÜKRÜ KAYA Balkanlar alevler içinde Arkadaşımız Cemal Nadirin renkli harita krokisini çarşamba günkü nüsha mızda bulacaksınız Avrupanın istilâsı için hazırlanan orduda vazife alacak Polonyah kadınlar Mısırda şimdiden asker! talimler yapıyorlar Londra 16 (a.a.) Times'ln siyasî mL,harrlri şunlarl yazmaktadlr: «İngiliz nazırlarınln flkrlne göre Polonya beyannamesl, Müttefik blrliğlni şüpheye düşüren ve uzun zamandsnbe. ri devam eden vahim anlaşmazllğın doğrudan doğruya müzakere yolu İle Bu nazlrlarln tahmlnine göre bu, 11 sonkânun tarlhli Sovyet hükumetinin beyannameslne karşl cesaret verici bir eevab teşkil etmektedlr. Polonyalllar, harbden sonra memleketlerinin hududlarl batlya doğ u tevsl edilerek daha büyiik topraklaıa bir ta halledileceğlne dâlı ümid artmaktadır, ı Arkası Sahife 3. Sü. 5 te Mihver peykleri Son zaiere kadar şenden aynlmıyacağız!.