6 Kasım 1943 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r GENC KIZLARIMIZA: Y A E Kendi kendinize bir meslek sahibi olunuz. A TV F NUÂLLİNSİZ DAKTİLOGRAFİ İkinci basımı bir çok ilâvelerle çıktl. 75 fotograf ve kroki 5 renkU bir klavye kartonu İNKILÂP KİTABEVİ 15« knrn» (Bütün iyi kitabcllarda bulunur.) 20 nci yıl sayı: 6906 umhuri İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhuı yet, tstenbul Posta kutusu: îstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeü: 24298 İdare ve Matbaa klsml 2429924290 GALİB KEMALİ SÖYLEMEZOĞLU ResimK ve haritah en mı Fiatı (3) ,Lira. İR A H1LMİ . . . . UlMicUlSSI 0 İKlfiCitBSrin I 9 4 3 K 1 T A TürkIngiliz hariciye nazırları Milli Korunma kanuıtun dün müzakerelere başladılar mühim tadilât yapıhyor Adliye Vekili Ali Riza Türel, dün sa. bahki ekspresle Ankaradan şehrimıze gelmıştır. Vekıl, sabahleyın yanmda Is. tanbul Müddeiumumisi Sünuhi Arsan ile Üsküdar Müddeiuınumisi Kdib Üna. lerzen olduğu aalde Toptajında yeni yapılan ceza evini gezmıştir. Vekıl, mşaatı bitmek üzere olan Toptası bına. smın ileride alaca*ı vaziyet etrafında direkttfler vermiştir. Bu hapishaneye uzun cezalı mahkum. lar getırilecek ve ileride atölyeler de ku. rulacaktır. Vekil Istanbul adliyesine de gelmiş, tetkiklerde bulunmuştur. Bir arkadaşu mızı kabul eden Vekil, Mtlll Korunma Kanununun tadili hakkmda ju izahatı Kahire 5 (a.a.) Mr. Eden, Türkiye vermiştir.: Hariciye Vekıli Menemencioğlu ile go. < Bu kanunu değiştirmek istiyoruz. ruşmektedır. Büyuk Brıtanyanm Türki. Bunun içın de mahkemelerden sualler ye buyuk elçisi de konusmada hazır bu. aorduk, adli anketimiz bitti. Ticaret Ve. lunmujtur. kâletinin de anketi tamamlanmak üzere. Mülâkat çeşidli tefsirlere yol açtı dir. Sair Vekâletlerle de bu hususta t e . Ankara 5 (R.Gj Hariciye Vekıli. mas ettıkten sonra bir neticeye varmak miz Numan Menemencioğlu ile İngiliz mümkün olacaktır.> Dün gazetemize beyanatta bulnnan Hariciye Nazırı Mr. Eden arasında ya. Arkası Sahife 3. Sü. 3 te Adliye Vekili Ali Rıza Türel pılan görüşmeler munaîebetıle butun dunya basın ve radyolarınm dıkkat na. zarı Kahire üzerine çevrilmiş bulunmak. tadır. Bu görüşmeler çeşidli tefsirlere İngiltere, Rusya ve Birleşik Amerika arasında yapılan Moskova konferansında bulunanlar: 1 Eden; 2 Molotof; yol açmaktadır. Kasablanka konferan. 3 Hull; 4 Ger Denne; 5 Gen. İsmay; 6 Harriman; 7 Litvinof: 8 Kers. sından scnra Mr. Churchill'ın Adanayı Bu reslm radyofoto ile doğrjdan doğruya Moskovadan İstanbula gönderilmiştir zıyareti hakkmda turlü mütalealar ileri sürüldüğü gibi Moskova konferansını muteakıb Kahirede yapılan bu mülâkat ta ayni şekılde muhtelif tefsirlere mev. zu teşkil etmektedir. Londra radyosu Menemenoiı^ğlu Eden konuşmalarına Ameirkan Hariciye Na. zırı Mr. Cordell Hull'ün de istirak ede. ceğini söylemiş ve fakat bu mesele hak. kında Londra mahfıllerinde hiobir W sirde bulunulmadığını da ılâve etmiştir. Müzakerelerin bugün başlamış olduğu rK«HI ürk ve İngiliz Hariciye Vekilbildirilmekte ise de, nekadar süreccği II leriıün Kahirede buluşması, Arkası Sahife 3. Sü 5 te U dunya matbuatında biiyuk bir Londra 5 (a.a.) Afi: len haberlere göre Sovyet Birlığile Çealâka uyandırdı. Hâdiseye olafcanüstu Reuter ajansımn Cezayirden verdiği bir mana vermiyen yurd gazetelerinin bir haber.e göre, Fransız kurtvüuş komi koslovakya arasında yırmi yıllık bir sakin havasına karşılık, bazı yabancı tesi, bugünkü içtimaından sonra, neşret. ittıfak muhsdesi ıçin yapılan muzakerekaynaklar, Menemencioğlu Eden go tiği bir demeçte istişarî bir Üçlü komis ler sona ermıştır. Doktor Beneş bu muruşmcsini, beklenmedik sUrpriıler doğu yon kunnak hususunda Moskova konfe. ahedeyi imzalamak üzere Moskcrvaya Lonflra siyasî makamracak bir olay gibi göstenneğe çahşıyor ransında verilen kararla kendisini bağ:ı gidecektır. lan bu haîtı hareketi tasvib tnıeklar. Meselâ Reuter muhabirinin dıinKÜ saymadığım bildirmiştir. tc ve Üçler arasında bıiyük anla^ma yagazetelerde çıkan mütaleasma bakılırsa, Komitenin bu demecinde, şöyle denpıldiktan sonra bu gibi tî.ibirlerin bir Kahire mülâkatı ile Moskovada karar mektedir: laştırılan «Almanyaya karşı harbi kı«Almanya ve ortaklarımn mukaddera. mahzur arzetmiyecsğini tebarüz ot.Jsaltmak», «Balkanlara çıkartma yap tının. Fransa İştirak etmcden memnuni mektedır . B T seneden fazla bir z"manmak» gibi tedbirler arasında bir alâka yet verici bir netıceye bağlanamaması danberi müzakere edilmekte olan bu ittifak muahsdesinde So\yetler Eirliğrı sezmek mumkündür. Ayni muhabire gö İl.tlrral dahilindedir.» veya Çel:os'ovakya ile hemhudud oîar re ,bazı çevreler, Portekiı için olduğu Sovyet Rusya Çekoslovakya diğer devlet'erin de m^.ahedeye ıştır^k : gibi Türkiyeden hava usleri isteneceğiitt iakı etmeleri gözönünde tutulmuştur. ni, bazılan da hatta daha ileri giderek, Londra 5 (B.B.C.) Ancrikadan ge. Türkiyenin Müttefikler yanmda harbe girmesinin bahis mevznn edilecegini . a h . min ediyorlarmış. Dış iaynaklardan sızan bn gibi düEbedî Şef Atatiirkün ölümüniin yıldö. şüncelerin kıymetini Turk efkân takdirCenub Pasifikte bir Amerikan tajyare gem inden bir uçak harek^te hazlrlantyot nümiine tesadüf e3en teşrinisaninin o. den âciz değildir, Ajans muhabirlorinc nuncu çarşamba günü memleketimizin Çungking 5 (a.a.) Reuter: Orta gaz kullanmaktadırlar. veya gazete muharrirlerine kalsaydı, her tarafında miHî matem tutulacaktır. Çinde Hupeh eyale'tinde yaz taarruzu Türkiyenin şimdiye kadar bir kaç defa Japonyaya yapılacak müşterek O gün yapılacak ihtifal merasimine aid başladığı zamandanberi cereyan eden 6Hâha sanlması ve kâh şn taraf, kâh bu taarruz program. Parti Genel Sekreterliğince ha. rauharebelerin en şiddetllsi yapılmaktataraf hesabına bir kaç defa harbe girLondra 5 (B.B C.) Mr. Roosevelt zirlanmıstır. dır. Japonlar Tungting gölünün slmal tarafından bildirildiğine göre İngiltere, mesi icab ederdi. Hakikaten 1939 yılınMerasim, bütiin şehir ve kasabalarla batısındaki bataklık bölgede bulunan danberi, ne zaman bir devlet adamımız Arkast Sahife 3. Sü. 2 de köylerde Parti merkezlerinde, HalkevleÇin mevzilerine karşı 30 bin kişi sür dost veya müttefik bir devlet adamile rinde ve mekteblerde yapılacaktır. Şehir görüşme yaptıysa arkasından dünya ve kasabalarda en biiyük mülkiye âmi müşlerdir. Geçen saiı günU taarruz başmatbuatında yukandakine benzer derinin reisliğinde tertib edilecek merasi. ladığı zaman Japonlar cephe boyunda dikodulu yazılar yazılmış, ilerl geri bir me askeri makam âmklerile daireler 160 kilometre kadar ilerlemişlerdir. Çin takım tahminler yürütülmüştür. Harbin reisleri. Parti, Halkevi ve Halk Odaları askerl sozcüsü bugün Japonlann Yangilk yılmda, komşamuz Sovyet Rusya areisleri davet edilccektir. Merasim ma. se nehri üzerinde bir liman olan Sasi Feyhine Demokrasilere hava üsleri verehalline Atatiirkün bir biistü. uulunmı. civannda Kungtang ve Nanhsen'i aleeğimizi ilcri süren nzak göruşlü (!) ayan yerlerde de bir resmi konacak, etra. dıklannı söylemiştir. Yaz taarruzunun ajans muhabirleri az mı görülmüştu? h Tiirk ve Parti bayraklarile süslene. kamete uğramasında büjük rolleri olan Amerikan uçaklan şlmdiden Japon mevDaha sonralan, Almanya ile birleşrp cektir. Yakınşarkı allak bnllak edeceğimizi <dBir zat saat 9.05 te Atatürkün o gün eilerini dö.inektedirler. dia eden derin bakışlı (!) gazete başmnÇinlilere göre, Naushien etrafmda bazı ve o saatte öldüğünü kısa ve veciz bir harrirlerine az mı raslamıştık? Nihayet, Arkası Sahife 3. Sü. A te noktalarda çarpışan Japonlar zehirli son A'dana mülâkatından sonra İnçiltere ile birlikte hemen harbe gireceğimizi açı|a vnran yaman (!) politikacılar cıkmadı mıydı? Kahire I Dünya matbuatı, Mısır başşehrinde yapılan bu Ihtikârı tamamile önleyebilmek içîn daha ağır cezaî müeyyideler konulacak mülâkat ile çok yakından meşgul olmakta, görüşmeler türlü tefsirlere yol açmaktadır Amerika Harieiye I\azırı da Italyan tahtt tehlikede! Bu görüşmelere iştirak edecek Kont Sforza Kralın ve Veliahdin istifasını istiyor Kral aleyhine nümayişler yapıldı Londra 5 (B.B.C.) Bugun Napohda Kralhk aleyhınde büyük numayışler olmuştur. Bu numayisler esnasında halka bir nutuk söylıyen Kont Sforza yeni bır = Uzakşark harekâtı = Kabire konferansı etrafmda Moskovada verilen kararların akislerî Japonlar zehirli gaz kuUaıtmağa başladı Fransız Kurtuluş Komitesi kendisinin bu kararlarla bağlı olmadığım ilân etti Çin topraklarmda yeni bir taarruza geçildi. Salomon adaları civarında biiyük deniz muharebeleri cereyan ediyor matem Millı Kırım kapılarında Çarşamba günii memleketin her yerinde Ebedî Şef için matem tufulacak Italyan Kralı Viktor Emanuel demokratık Italyan kabmesımn teşkill için lâzımgelen şartlardan bahsetmiş ve şöyle demiştir: < Kral Viktor Emanuelin ve Veliahd Prens Umberto'nun, herhangı bir hüku. metin arkasında bulunmaları muzır cla. caktır. Çünku her ikisi de Mussolini ile teşriki mesai etmişler ve bizzat Faşizmi temsil eylemişlerdir. Kral ve Veli3hd tahttan feragat etmemekte ısrar eyle. mekle bizzat Savoia hanedanını tehli. keye soSuyorlar. Her ikisi de italyan tahtınadn feragat ettikleri ve Napoll prensi Kral ilân olunuduğ takdirde Sa» voia hanedanı kurtulabilecektir, Ben şahsan Napoli prensi için Mareşal Ba, doglionun naib olabileceğini tasvib ede» ritn ve bu takdirde kabineye iştirak ede. ceğini daha evvel Badoglio'ya beyan et^ miş bulunuyorum.» Ruslarla Almanlar arasında boğuşma oîuyor Italyan Kralı Napolide Bern 5 (TP.) Kral Viktor Emanuel, Napoliye gelmiştir. Peşinde birçok ln^ giliz polisleri ve detektifleri vardır. Kral şimdi Kont Sforza ve Prof. Groca ile müzakereler yaparak tahtını kurtar^ mak istemektedir. Şimdi, Alman ordusnnnn perişan oltnafa yüztuttuğunu duyduğumuz, yarınki hür milletler Avrnpastna hazırlık yapıldığını okuduğumnz bir sırada, bazı ejans muhabirlerinin, durnp dnrurken Tiirkiyeyi harbe sokmak hnsusundaki (mncib sebeb) lerini doğrnsn oldukça tuhaf buluyoruz. Harbi kısaltmak, Balkanlara çıkarma yapmak, hava üsleri eŞark cepbesinden resimler: Ağır Sovyet tanklari Alman mevzilerine doğıu dinmek gibi istekler hem yersiz, hem de ilerlerken, Rus piyadeleri de tanklari takib etmektedirliiznmsnzdur. dır. Şiddetli muharebeler sonunda, kuvMoskova 5 (a.a.) Sovyet tebliği: Harbin kısa sürmesini, mnharib olsun, Kuvvetlerımiz, Dinyeper nehrı deîtası vetlerimiz iyice tahkim edılmiş bir mikgayrimnharib olsnn yeryüzündeki Diitıin Ue Karadeniz sahüi arasmdaki oölgerle tar düşman mukavemet merkezini işgal devletler yürekten özlerler. Zaten dört taarruzlanna devam etmişler, 30 meskun etmişlerdir. Kiyef Zhitomia otomobıl sene iki aydanberi dünyayı kasıp kavuyolu ele geçirilmiştir. mahalll işgal etm'şlerdir. ran bn boğuşma yeter derecede nzamıştır Dinyeper dırseği içinde ve DnleoeroNevelin batı ve cenub batısmda kuvbile. Fakat devletimizin politikası, sadepetrovsk'un cenub batısında kıt'alarımız vetlerimiz mahallî ehemmiyeü haiz çarce bu tabiî ve basit istek üzerine ayardüşmanın karşı taarruzlannı geri atmış pışmalarda bulunmuşlar ve b a n meslanmış bnlunsaydı, bize az fedakârlığa lar ve mevzli çarpışmalarda bulunnıiiî kun mahal'eri işgal etmis'prdlr. mal ohnıyan bagünkü dunımumtızu "oklardır. Alman tebiiği tan bırakmış ve belki de bazı ajans muFührer'in umumî karaıgâbı 5 (TP.) Kiyef keslminde, ku\Tetler5mlz düşmahabirlerinin hoşuna gitmiyecek şekilde Başkumandanlığının nın raukavemetini yenmişler. ve karjı Alman ordulan harbe karışmış olnrdıık. taamızlan geri atarak Dinyeper nehrl tsbliği: NADtR NADİ nm sağ kıyısındaki köprübaşılarının geKerç yanmadasınin her iki tarafında Cumhuriyet Yarnı 6 sahife Çocuk meselesi Yazan: Prof. M. Şekib Tnnç Dokumacılık kooperatiflerinin ıslahı Yazan: E. $. Atabey Deniz ticaret filomuıu korumak zarureli Yazan Abidm Dav'er Garb larihinden sahifeler Yazan: H. Varoglu Pazar şakaları Yazan: Burhan Felek Yicdan azabı (hikâye) Yazan: Ahmed Hidavet « 'Arkası Şahife 3. S £ 4 te oisletihnesi İçin çarpısm&lar yapmı§lax. ^ Arkast Şahite 3. Sü. 2 de 1 ^ Yarınki nüshamızda okuyunuz. ~ Bayan Ne parası ayol?.. Ocaktan gaz yerine hava çıkıyor... Havagaz: tahsildan Affetmişsin sen onu bayan!.. Deha geçen gün Aksarayda havagazinden üç kiji zehirlendi!..