21 Ekim 1943 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
20 nci yıl sayı: 6890 umhuriyet J S T A N B U L CACALOĞLU Telgraf ve mektub odresi: Cumhoi'tyet, trtenbul Posta kutusu: îstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrlr heyeü: 24298 İdare ve Matbaa klsml: 2429924290 f ANTON P. ÇEHOV \ BİR RESSAMIN HİKÂYV&İ Kremlindeki içtimalara askerî müşavirler de iştirak ettiler Moskova ıçtİHiaları aftalardanberi bütün dünya nın alâkasını tophyan üçle konferansı, iki gündür Mos ko\ada (alışmağa koyulmuş buhınuyor, Bu toplantının ehemmiyeti hakkınd bir fikir edinebilmek için, Almanyaya karşı harbeden üç büyük devletin, ilk defa olarak bir masa etrafında buluşup müşterek davalar hakkında müzakereye giriştiklerine dikkat etmeliyiz. Şimdiye kadar vakıâ hem Amerika, hem de İngiltere. ayn ayrı seçkin devlet adamlaruıı Moskovaya göndererek Sovyet hükumetile fikir ahşverişinde bulunmuşlardı; fakat ne Roosevelt'i temsil eden Wilkie"nin temaslan, ne de İngiltereyi temsil eden ChurchUTin Stalinie olan konuşmalan. büyük davalarm karara bağlanmasını hedef tutan bir konferans mahiyetini tasıyamazdl. Amerika, Sov yet Rusya ve İngiltere devletlerini birbirine bağlıjan üçiizlü bir ittifak mualıedesinin de ortada bulunmaması, Moskova müzakerelerine ayrıca onem veren bir hâdisedir. Bir çılgın gibi yeryüzüne inen harb tanrısı. ilk yıllarda çok ziklaklı bir yol tutmuştu. Çoğıı milletler, geçen harbde olduğu gibi ittifak bağla' Moskova konferansma iştirak eden Harlciye Nanrlan rından doğan vecibelere uyarak silâha Mr. Eden sarılmadılar; bilâkis ajni düsmanla Mr. Cordell Hnll dovüşmek vaziyetinde bulunduklan için Londra 20 (B B C.) Moskovadan Hull askerl müşavirlerile birlikte kon. müşterek bir gave etıafında toplanmak gelen en son haberlere göre, Moskova leransa ıştlrai etmlşlerdir. lüzumunu duydular. AngloSaksonlarla konferansı bugün ciddi çalışmalarraa Daha önce M. Molotof'un myafetinde SovyeÜer arasındaki işbirliğinin başlan başlamıştır. Mr. Eden ile Mr. Cordell (Arkan Sa. 3; Sü. 7 de) gıcı budur. İngiltere ile Rusya arasında imzalanan yirmi senelik dostluk muahedcsinin, Sovyet Rusya Almanya tarafıudan taarruza uğradıktan tam bir yıl diğine dikkat edilirse. dünya politikasında bugün vanlan merhalenin arkada nekadar uzun ve geçibnesi nekadar güç yollar bıraktığı daha açık olarak görfilür. Bu merhalede bir an durup etrafımıza baktığunız zaman şöyle bir manzara ile karşılasıyoruı: Bir tarafta Almanya. en büyük Avrupalı ortağının yıkıldığını. mahvolduğunu görmüş ve kabul etmiştir. Şimdi o ortağının topraklan üzerinde bir geciktinne ve oyalama muharebcsi vermekle meşguldür. Öte yanda daha küçük ortaklar. ruhlan yoirulmuş. maneviyatlan sarsılmış bir halde, başlannm çaresine bakmak deıdindedirler. Siyasî Avrupa nizamına dört jnl müddetle hükıneden Almanya, milli Moskova 20 (a.a.) Gaceyansı neşretnüdafaanın zarurî kıldığı stratejik dü dilen Sovyet tebliği: «üncelerle iç hatlara doğru çekildikce, 20 ilkteşrinde düşmanın karşı taarruzAvrupa üzerindeki kontrol kudretini 'arını püskürten kjt'alanmız MeHtopolVavaş yavaş kaybeder gibidir. Yakm zasokak muharebeleri yaparp.k şehrln mana kadar (yeni nizatn) mefhumunun pirkaç mahallesini işgal etmişlerdlr. anlaşılmaz prensiplerini ileri sürerek Kiefin şımalinde kıt'=ılar'rmz Dlnyekıt'ayı disiplin altında tutarken. Berlin erin sağ klyısındaki köprübaşlarını gehükumeti. şimdi bolsevik tehlikesini İşletmek İçin çarpışmalara devam eteğızdan düşürmemek suretile mevcud nizamı korumağa çalışıyoc. Mütteüklerin Busya ile anlaşamıyacaklan. şayed anlaşacak olsalar bile, bu neticeyi. ancak Avrupayı Sovyet Rusyaya satmak pahaEina kazanabileceklerini Alman gazetelerinde hergün okuyoruz. Halbuki öte tarafta manzarn daha sakındir: Gerek NewYork ve Londrada. gerek Moskovada ilk hedeün barb olduğu. Moskovada herseyden önce kısa zamanda düşmanı yenmek mevzuu üzerinde durulacağı ısrarla söyleniyor. Bir eamanlar Rusyanın Akdeniz meseleierine alâka gostermesine tahammül edemijen İngiltere. Sovyet hükumetinin mümessillerile şimdi Akdenh komitesinde yanyana çalışıyor. Aralarmda bir ittifak muahedesi olmamakla beraber. Birlesik Amerika devletleri Rusyaya karşı anlayıslı bir politika güder görünüyor. Bu şartlar altında Moskova konferansmın hiç bir müsbet neticeye varmadan, Moskova Konîcransı 21 Birincitesrin 1943 Konferansın hitamından evvel müzakere edilen meseleler hakkında hiç bir şey söylenmiyor Innlrde toplanan ttitün kongresinin flk celsesinde tnhlsarlar Vekfll, kongre azasına hltaben nutnk söylüyor Tütüıt kongresi mcsaisini bitirdi Dün iki celse halinde toplanan kongrede hararetli münakaşalardan sonra tütüncülügümüz için mühim kararlar verildi M. Molotof İzmir 20 (Telefonla) Tütün ksmgresi bugun sabahtan akşama kadar iki celse halinde devam etmiştir. Umumi heyet toplantısından sonra çaiışmalan bitirmış ve dağılmışür. Tütun işlerimızle ilgill mevzularda dört komisyonun ha2arladıgı raporlar umuml heyette mflzakere ve kabul edılmıştır. KongTe umumî heyetinin ittifakile kabul ettiği kararlar arasında şu mühim esaslar da vardr: 1 3437 sayılı tütün kanumınun bugünkü ıhtıyaclan karşılıyamadığmdan bu kanunun bir çok maddeierlnln tadili lüzunılu göriîimüş ve bu hu'usta icab eden tedbırlerin ahnması, hükumetten temenni olunmuştur. (Arkası sahife 3, sü. 5 te) Sabık Hıdiv dün geldî Abbas Hilmi Paşa kışı şehrimizd^ geçirecek Askerî vaziyet tahliye ediyorlar mişler ve düşmanın karşı taarruzlannı püskürtmüşlerdir. Rlşetsa'nm cenubunda kıt'alanıni2 Dinyeperin sağ kıyısmdaki köprub:>şlannl genişletmek için taamızlanna devam etmişler ve kuvvetle tahkim edilmiş olan alü mukavemet vuvasmı zaptetmişlerdir. IArkası sahife 3. sütun 2 de) Kretnencug kesimindeki büyük meydaıt muharebesi çok mühim hâdiselere sebebiyet verecek Harbe dair verilecek kararlar Yazan: Emekli General H. Emir Erkilet Yeni mezunlar büyük törenle dün and içtiler Abbas Hilmi Paşanın dün otelde aldlrdığunız resmi Başvekilimiz, kahraman orduya iltihak eden subaylarımıza diplomalarını verdi Volturno savaşını kaybeden Almanlar, Garigliano nehri üzerinde durmağa çalışıyor General Ei=enower Amerikan umum karargâhı 20 (a.a.) 5 inci ordu, düş man uzerme şiddetli bir tazyık yaparak Dragoni, Rocca Romano ve Pıgnatare'yi ijgal etmiştir Volturno kat'i meydan muharebesıni kaybettılaten sonra Ma. reşal Kesserlmg tumenleri. Roma'dan 138 kilometre mesafede bulunan Garig. Italyadaki harekât NADİR NADİ (Arkası sahife 3, sütun 4 te) Ankara 20 (Telefonla) Yedek Su. bay Okulunun 19 uncu devresıni başarı Gerek harbin güdümfine ve gerek harb ile bitiren yedek asteğmenlerin and sonrasma aid goriıslerini birlestirmeğe, ıçme ve diploma verme törenleri bugun yani Molotof'dn sözünce her üç nazır oğleden once ve oğleden sonra yapıl. temsil ettikleri devletlenn harb ve ba mıştır. nş siyasetlerinde birbirlerine aske 'ler oğleden evvel asteğmenler, önlerinde lıano nehri üzerinde tutunmağa çalış. gibi ayak uydurmağa calısıvorlar. Bu maktadlrlar, Geri çekılırken Almanlar, esnada ise Sovjet orduları doğudan ve beraberlerinde göfcüremedıklerı her İrgiüz . Amerikan kuvvetleri şimdilik şeyi tahrıb etmektedirler. İtalya üzerinden Almanlara şiddetli ta8 incı ordu Adriyatık sahili boyunca (Arkaa saiılfe 2. lötnn 1 de) ıleri hareketine devam ederek 6 buçuk kılcmetre ılerlemiş ve ş'ddetlı rnuha. (Arkası sahife 3. sütnn 4 te) Şark cephesindeki son vaziyeti gosterir harita Tedek Subay okulundan diploma alan Eski Mısır Hıdivi ve Mısır Krah haşmetli Farukun amcasl Abbds Ilılmi Paşa, dun sabahkı ekspresle Sofyadan şehrimize gelmiş, istasyonda dostları tarafından karşılanmıştır. Perapalas oteline ınen Abbas Hilmi Pasa, kendısrni otelde zıyaret eden bir muharrırımıze demıştır ki: « Turkıyenın gecelerı de gündüzlerı gıbı çok aydınlık. Avrupa şehırleri malum olduğu gıbı geceleri tam bir zulmet içinde. Tren Türkıye hududuna gırdığı zarrran bir müddettenberı has» retmi çektığım aydınlığa kavuştum. Bü aydınlık evvelce karanlığa alışmağa çahşan gozlerımı kamaştırdı. Sızı temın ederım ki bdgun Avrupada ufak bır seyahat yapan kımse aydınhğm rrs'tadar buyuk bır ıhtiyaç olduğunu daha ıyi anlıyor. Cenevreden Bukreşe kadar otomobılle geldım. Yollar gayetle gu» zel, fakat benzm ve lâstık sıkıntısı da« ima kendım gosierdı. Bukreşten Sofyaya ve Sofyadan da buraya kadar trenle genc subaylanmnt bir geçid resminde yaptığım yolculuk da vaziyet ıcabı bır haylı yorucu oldu. Sofyaya pazar gunü Yedek Subay Okulu alayınm bandosu vasıl oldum vs bir gece kaldıktan scnra olduğu halde Okul bınasmdan çıkarak pazartesi gecesi hareket ettim.» halkın alkışları arasında Ulus meyda. Paşa, arkada şımızm burada ne kad3r mna gelmışlerdır. Buradakı torene ıstJk lâl marşıle başlanmış ve zafer anıtma kalacakları hakkmda sorduğu suale de: « Kışı burada geçırmek ıstıyorum.> ;elenk konmuştur. Mütsakıben yeni me. (Arkası sahife 3. sütnn 5 te) cevabını verT.iştir Moskova konferansında illîTıb Kongresi Dün mühim kararlar vererek dağıldı Ankara 20 (Telefonla) Sekizinci Mıllî Tıb kongresi bugün oğleden önce saat dokuzdan İtibaren çaaşmalarma devam etmlş ve sıra ile bir çok doktorlanmız muhtelif hastalıklar hakkında tebliğlerde bulunmuşlardır. Oğleden sonra profesör Fahreddin Kerlm Gökaym başkanlığında yapılan toplantıda üç yüzr imzah İki takrir, iki yıl sonra topı'anacalc dokuzuncu Millî Tıb kongresinin Ankarada toplanmasmı Istryordu. Bu takrir alkışlaria kabul edilmiştir. Jtaiya P»ntgj k#nrüşind5ç (Arkasj sftbife 3, sütun 2 de) 1 Mİ8qfir nmduğuna yemez, bulduğunu yer!..
