19 Ekim 1943 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

• Garb Tarihinden • Sahte bir mektup Lehistan Kralı Jan Sobieski'nln salta. natı sıralarında, 1674! eenesile 1583 senesil erasında, ğünü gü| nüne tesbiti müm. ^~^~^^~™ kün olmıyan bir tarihta, Varşovaya) bir Fransız keşişi gelmiş, Kralm huzuruna çıkmak istemişti. Krala aid, son derece mühim ve hususî manızatı olduğunu söylüyor, huzura kabul edilmek* için ıs. rar ediyordu. Hayli uğraştı, Nihayet, Kralm yaruna çıkmağa muvaffak oldu. Sobieski ıle ikisi yalnız kalmca, keşiş, kcynundan çıkardığı bir mektubu ona uzattı, ellerni kavuşturdu, bekledi. Scbieski, hayretler içinde şu satırları okudu: Setıir Millî Tıb Kongresi Dün Açıldı Meraklı sahifeler haberleri Toplayan: HAMDİ VAROĞİU CUMHURlYET 19 Birinciteşrin 1943 FNÂÜNA MIHINAİ Kansız harbi kim yapıyor? inyor Mussolini, 1940 haziraıımda. mağlub Fransayı arkasından bıçaklarken kısa ve ucuz bir harbden sonra kansız bir zafer kazanacağı hulyasına kapılmıştı. Halbuki onun Romadaki hesabı, harb çarşısına hiç uymadı. İtalyanın uğramadığı mağIubiyet, çekmediği felâket kalmadı. Daha, kimbilir, neler görüp neler çekecek? Bu harbin ilk yıllarında, Almanlar, jlldtrım harbi sayesinde, Mussolini"nin düşundüğü kadar değilse de, hayli ucuz ve kansız zaferler kazanmışlardı. Lehis' tan, Norveç, Danimarka, Holanda, Bel. çika, Fransa, Yugoslavya ve Yunanistan zaferleri Almanlara pek pahalıya mal olmadı. Hatta 1941 yazında. Kızılordu karşısmda da. nisbeten büyük zayiat vermediler; fakat 1941 son baharından ve kşından sonra iş deSişti. Evveiâ, Rus steplerinin korkunc kışı binlerle ve binlerle Alman askerini dondurdu. Arkasıııdan gittikçe artan Eus mukavemeti ve Kızılordunun harb kalıiliycti. Almanlan çok ağır zayiata uğrattı. Elâlemeyn'den Tunusa kadar süren muharebelerde, Alman ve İtalyan orduları için. Stalingrada kanlı bir nazire teşkil etti, Almanya için, önceleri nisbeten kansız ve ucuz geçen harb, sonralan pek kanlı ve pek palıalı oldu. Kansız ve ucuz harb. AngloSaksonlara vergidir. Çünkü, ouîar, ordularında insan unsurıına büyük kıymet veıirler. Geçen Biivük Harbde, 700 000 haliskan İngilizin ölümünden sonra. bu lıarbl, mümkün olduğu kadar az insan harcıyarak başarmağı birinci vazifeleri bilmişlerdir. Harbin ilk 3 yılı içinde bütün Britanya İmparatorluğu kara. deniz ve hava orduları 515 000 kişi kaybetmislerdir. Bu rakama dahil bulunan ölüler 92 000 kisiden ibarettir. Amerikahlar da İngiüzlerle ayni yolu tutmuşlardır. Su gibi malzeme harrlyor; hiç acele etmiyor ve mümkün olduğu kadar az zayiat veriyorlar. Geçenlerde ajans şöyle bir haber vermişti: «Amerikan millî emniyet mecllsinln büdirdiğine göre, 1943 senesinin İlk 8 ayl içinde, Birleşik Amerikada vuku bulan •tomobil kazalarında 13000 kişi ölmüştür. Bu. 1942 nin ayni devresndeki otonıobiı kazalarında ölen'.erden yüzde 29 eksîktlr. Ayni meclisin kaydettiğine göre, Pearl Harbour basklnmdanberi Amerikada kazalarda ö'.enler, harb ır.eydanlarında ölen Amerikan askerlerinden çok fazladır. Amerika lıarbe girdiğindenberi Amerikan ordularının zayiatı 80,000 kişi Oi'duğu halde, kaza neticesinde yaralananlarln sayısı 7 milyona varmaktadır.» Amerikada, harbden evvel otomobillerin çokluğu ve süs'at fazlalığı yüzün. den her sene vasatî 4050 bin kişi ölür, 300,000 kişi yaralanırmış. Harb yüîünden otomobillerin sayısı ve sür'ati aıalmış olduğu için. ilk harb seııesinde otomobil kaza'.arından ölenler ve yaralananlar dörtte bir azalmış ve boylece Amerika, harb yüzünden muharehe meydanlannda verdiği kurbanları. gene harb vüzünden azalan otomohil kazalarından fazlasile tclâfi etmiştir. Amerikahlann 1943 eylulü liaşına ltadar bütün cepholerde verdiklcri insan zayiatı. ticaret gemileri miirettehatı da dahil olmak ibere, 10fl 000 kişidir. Ba ıakamda. ölü, yaralı, es'r ve kayıMar dahildir. Ölüler ise, yalnız 20000 kadardır. Yalnız doğu cephesinde, Alman ve Rus ordularının milyonlarca insan kaybettiklerj düşiinülürse, ucuz ve kansi7 harbi kimin yaptığı meydana çıkar. biidirmesini emret. mişti. Elçi, derhal faali yete gecti. Kralla birlikte ava çlktıkli. »^^^^^ r l t)i.r gün, cnun eş ref saatini yakaladı, meîelevi açtı. Scbi. eski, keşiş hâdisesini, bütün teferrüatıle arlattıktan sonra, Bri=aci?r'nin, oğlu Değişmez gelirli devlet ve müesseseleri olduğu iddiasına niçin inanmak mecbu memurlarına yardım olmak üzere para. rıyetinde kald:ğınt izah etmiş, Kraîiçe s l z o l a r a k d £ ğ l t l l m a k t a o l a n e r k e k Marie Therese'in mekrubunu Markiye Mi T h ' i kb Mki m a ş l a r ı m n tevziatı perşembe günü niha. vererek: «Siz söyleyin rica ederim de. >ett bulacaktır. O gun akşama kadar ku. > buacaktır. ku mişti, oğlum olduğunu söyliyen bir kım. j m a şlarıra Eİmamış olanlar haklarım scye karşı, daha başka türlü naal ha j k a v b e t m i ş o I a c a k t ı r . B u t e v z i a t l ç o k reket ederdım? Üsteıık, Fransa Kralı. ^ m u n t a 2 a r n b i r ş e k i i d e idare etmiş clan çesi gibi yüksek mevkide, fazüetli, di.. s ü m e r B a n k Y e r l i M a l l a r p a z a r l a r . m ü yanetkâr bir prenses tarafmdan bana essese müdürı'üğü vilâvetierden yapılan «Bu mektubu yazan, haşmeîlu tara. tavsiye edilmiş bulunuyor.» son talebleri de . hiçbir rr.emurun zarar ç fından tsnınmak şerefine nail bulunma.. Marki de Bethune, Kraliçanin mektu | görmemesi için . dün yerlerine gönder. dığından, annesinin namusu pahasına, bunu, Sobieski'den alıp Ondördüncü iştir m Kral hazretlerine, aşağıki hususu hatır Louis'ye gönderdi. Louis, mektubu elino muessese mu. Y erli Mallar Pazarları latmak zorunda kalrruştır. Kral haz alır almaz, doğru Marie Therese'in ya. dürlüğünden değişmez gelirlilero verilen retleri, Fransada bulundukları sırada, nma koştu. erkek kumaşımr. mecmuu 670,000 metre. güzel bir evli kadınla münasebet peyda Madam, dedi, ?u mektubun rnana. dir. Bunun 159,000 metresi Islanbul vi. etmişlerdi; bu münasebet neticesir.de, s:nı bana anlatır mısmız? lâyetinde dağıtılmıştır. Bütün Türkiyede bu kadm, bir erkek çocuk doğurdu ve Kraliçanin hayreti, ne Sobieski'nin, değişmez gelirli kadm memur veya me çocuğun, kocasından olduğunu iddia et. keşiş karşısmdaki şaşkınlığ'na, ne de mur aüelerine 466,000 metre kumaş ve. ti. Çocuk, sözde babasının veîatı neti. Ondördüncü Louis'nin, Brisacier hâdise rilmiştir. Bu miktarın 110,514 metresi İs cesinde konduğu miras sayesinde, Kra sıni ilk haber aldığı andaki hayretine tanbula aiddir. liçenin kâtibliği mevkiini satın ahnıştı. benziyordu, Kendi ağzmdan yazılmış bir Memurlara verilecek ayakkabl tevziFakat asıl babası, talihi ve meziyetleri mektubun altmda, kendi elinden çıkmış atı ikinciteşrin sonunda başhyacak ve sayesinda Dir hükümdarhk tahtma yük. imzasını tanıyordu. Fakat, bu acayib kış basürmadan sür'atle yap;lacaktır. seldiğinden, onun oğlu olduğunu söyle. mektubdan kat'iyyen haberi yoktu. Tevzi olunan ayakkabı miktarı 104.000 mek şreefir.e mazhar olan bu mektubun Bu Brisacier olacak münasebetsiz, çifttir. sahibi, cemiyet içinde, seçkin bir mevki mutlaka, imzalatmağa getirdiği daha Yerli Mallar pazarianndan dar ve <îeişgaline lâyık olduğunu sanmaktaydı, e başka evrak arasmda, bu divanece mek. ğişmez gelirlilere ucuz fiatla dağıtılan sasen, Kraliçenin hassatan himayesine tubu da gürültüye getirerek imzalatmış beşer metre kaput bezi dagıtma müdmazhar bulunuyordu ve Kraliçeye, yaL clacaktı. Kraliçenin, Brisacier elile, ö. deti bir kolaylık ojnak üzere gelecek nız, değumundaki sırrı ifja etmekle kal. nüne getirilip konulan mektublara, za ayln 15 ine kadar uzatılmıştır. Dagıtımarruş, haşmetlu Lehistan Kralına tak ten pek ehemmiyet verdiği yoktu; çün. lacak olan kaput bezi 7,500.000 metredim etmek tasavvurunda bulunduğu a. kü, bunlar, usulen yazılmış, üslubu dir. ^ rizeden de bahsetmişti Kraliçe hazret. muayyen alelâde nezaket mektubları'dl. leri, haşmetlu Lehistan Kralıtıın, bu Kral ve Kraliçe, mektuba baktılar, mektub sahibim dük merte'besine yük bakıştılar, başlarını salladılar ve me« seltmesi için Fransa Kralı Ondördüncü sele, Ondördüncü Louise'nin su tenbiLouis nezdinde tavassutta bulunma ğa hile neticelendi. muvafakatini almak üzere, bu mektub Bu, sizin kulağınıza küpe olsun, Gümrük ve İnhisarlar Vekâletinde ye. sahibinin takdim edeceği arizeye, kendi madam; bundan böyle, imzaladığınız kâ. niden bazı Uyinler yapılmıştır. Bu ara. ricasını da eklemekten memnuniyet duy. ğıdları okuyun. Hem, bu meseleye dair, da Vekâlet Zat İşleri Müdürü Raiî Yur. maktadır.> o Brisacier sersemine hiçbir şey söyle. dakul Tetkilc Müdürlügüne, müfettiş meyin». , Basri Bora iktısadl tşler Müdürlügüne, Mektub burada bitiyordu. Altmda şöy. Birkaç gün sonra, Kral, Brisacier'yİ Hususi kalem müdürü Sabahaddin Tan. le bir imza vardı: Brisacier. eitirmiş ve Bastü man Tarife Müdürlüğüne, müfettiş Ke. Mutavasiit keşişin koynunda. bundan bir emirle tevkif başka, iki zarf daha vardı. Birisinde, hapisanesine attırm:ştı. Bütün evrakını malettin İzmir ithalât gümrüğü rrtüdür. Fransa Kraliçesi MarieTherese'in, Le. musadere ettiler, kendisini biraz sıkıya lügüne, müfettiş Hamid Tigre! İskende, histan Kralına hitaben yazdığı, ve Bri. koydular. Fransa Kralı saraymdaki kâ run ithalât gümrügü miidürlüğür.e, mii. sacier lehinde, Ondördüncü Lcuis nez. tibliğini beğenmediği için dük olmağı fettiş Enis Kansu Trabzon gümriigü dinde tavassutta bulunmasım ısrarla r i . kuran, bu pek yüksek mevkie ulaşmak müdürlügüne, müfettiş Said Arat ve ca ettiği mektub buiunuyordu. Öteki, için de, bu çapraşık yolu icadeden kuş gümrük işleri müdür muavini Şahab İs. Lehistan Kralı emrine, Dantzıg'de öden beyinli Brisacier, marifetini çıtır çıtır tanbul Başmüd'ürlügü nruaviriliklerine, İstanbul ithalât gümrük müdürü Cezmi ü^ere 100,000 liralık bir poliçeyi itiraf etti. Mektubu, Kraliçeye, hakikaten . ken. Şahingiray birincl smıf müfettişftğe, htiva ediyordu. Bunlardan başka, keşiş, Krala, Fransa Kraliçesinin bir de por d;si imzalattırmıştı. Sonra, îanıdıkların. t e t k * ikincl müdürü Şevket Bulgu tresini verrnişti. Portre. yirmi, yirmi dan bir keşije meseleyi açm:ş, onun va da İstanbul ithalftt gümrük müdürl'jğübeş bin lira doğerinde elmaslarla çevril. sıtasile, kurduğu bu dolabı çevirmeğe ne terfian tayin edilmişleTdir. kalkışmıştı. miş, nadide bir şeydi. Devlet memurlarına verilen kumaş 670 bin metre erkek, 446 bin metre kadın kumaşı tevzi edildi (Baştarafı 1 Incl «ahifede' Genel Sekreteri Memduh Şei'ket Esen. dal, Partı meclis grupu reis vekili Ha. san SaJsa, Parti müstalul grup reis ve. kili Ali Rana Tarhan, meb'uslar, Tenu yiz malıkemesi ve Divam Muhasebat re. işleri hazır bu'.unmuşlardır. Kongreye 500 e yakm delege iştirak etmektedir. S'ıhhat ve İçtimaî Muavenet Vekili Dr. Hulusi Alataş kongreyl açar. ken rahmetli Dr. Refik Saydamın ruhunu taziz için kongreyi bir dakika ayakta Bükuta davet etmiş ve bunu mütea'iib nutkuııu söylemiştir. Sıhhiye Vekilinin nutku &hiıiye Vekili nutkunda evveiâ rah. metli Refik Saydamın hatırasını taziz etmiş, daha sonra sekizinci tıb kongresinin, Cumhuriyetimizın yirminci dö. nümüne rastladığını ve Reisicumhuru. muz, MUlî Şefimizin yüksek himayesine mazhar olduğunu belirterek memleketuı bütün ilmi ve içtimaî olaylanna büyük bir vukuf ve ihata ile derin alâka gös. teren Milli Şefimize şükran ve tazimle. rini arzetmiştir. Sıhhiye Veküi, spor ve beden terbiyesi işlerinin son senelerde Maarif Vekilliği kadrosuna girmiş olup ve böylece bu mühim işin daha esaslf ve daha sistemli bir tatbik şekli alrmş olduğunu söylciik. ten sonra nutkuna şu şekilde devam et. ti: rem, frengl. beslenme, toksikomani, ojenik ve diğer muhtelif mevzularla serbest tebliğlerin. millî kongrelerin sosyal ve sağllk hayatımızdaki canlı roîünü gösterdiğini anlatmıştır. Tıbbm yeni terakkilerinden bahseden profesör Fahreddin Kerim. bütün bu terakkilerin dikkat ve itina ile takib olunduğunu söyledikten sonra şu rakamları vermiş: .Cumhuriyet hükumeti 1923 te 547 hekimle memlekaü ele aîmıştır. 1942 de 1477 hekim iş başındadır. 1923 te memleket çocuklannın tedavi gördükleri yatak saylsı (4070) İdi. Bugün 11,743 tür.» demiş ve memlekette kurulan diğer sıhhî müesseseîerden bahsetmiş ve Türk hekimliğinin tekâmülüne azamî ga>retle çalışılacağını söyliyerek sözlerini bitlrmiştir. dilecek konular etrafında izahat almlşlar ve kongre mesaisinin memleket için faydau neticeler vefeceğinden emin bulundugunu ifade buyunnuşlardır. Kongre heyeti Başvekilimizin nezdinde Lekeli hiimma salgınt hakkmda alınan tedbirler «Cihan Harbinden sonra memleketi. mizde vakit vakit lekeli tifo salgıru yer yer başgöstemıiş ve sür'atle bastınlmış. tır, Bunların en tehdidkârı 1943 senesindeki lekeli tifo salgını olniuştur ki, Eih. hat teşkilfttımızın, hekimlcrimizin, diğer sıhhat personellerimizin bilgili, feragatli çalışmalan, canlı gayıetleri, devlet, hususi idare, belediye teşkilâtlarile baş. ta Parti teşkil&tı gelmek tfeere hususi te. şskkül ve teessüslerin ve icare âmirleri. nin el birligile anlayışlı olarak çalışma. lan ve matbuatınuzın kıymetli irşadlan sayesinde bugün tamamile önlenmistir. Yurdumuzun hiçbir yerinde halen sal. gm halinde lekeli tifo hastaîığı kalma. mış olmakia beraber önümüzdeki kış ve ilkbahar mevsiminde yeni yeni tıyan. malar gosterecegini nazan dikkate ala rak aldıgımız sıkı tedbirleri asla gevsetmiyeceğiz, biiâkis arttıracağız. Yurdun her köşesinden gelip burada toplanmiş olan arkadaş.lanmızın şimdiye kadar oldugu gibi bundan sonra da bü. tün mücadele islerinde üzerlerlne aldık. lan bütün vazifelerde büyük feragatle çalışmalan ve vazifedar olmıyanlann da milli ve içtimaî bakımdan ellerinden gcL ciği kadar irşad ve tenvir işinde büyük faaliyet göstermelerinl istemeği bîr borc biliyorum. Halkımızın bu hastallkların yayılması yollannı ve bunlardan ne suretle sakı. nılalacağım bilmeleri mücadelemizi bü. yük mikyasta kolaylaştıracağmdar, he,. ktmlerimizin ve bütün münevverlsrimızm bu vadide yapacaklan irşad, şükranla karşılıyasaktır. Sozlerime son verirken kongremizin fahri reisliğini kabul buyuran kıymetli Başvekilimiz saym Şükrü Saracoğlunı, hazırlıklanm bugünün müşkül şartları i cir.de tamamen başaran Türkiye Tıb Encümeni reis ve azalarına ve kongre mevzulanm esaslı tetkik ve tetebbüleıile bırer kıymetli rapor halinde bizlere su. pan raportör arkada.şlanmıza ve bin&la. nnı çalışmalanmıza tahsis lutfunda bu. lunan Dil, Tarih, Coğrafya Fakültçsiie Miılî Tasarruf Cemiyetine hepiniz namına teşetokürü vazife bilirim.» Ankara 8 (aa.) Sekizinci Millî Tıb kongresi riyaset divanı Sıhhat ve İçümaî Muavenet Vekilinin başkanlığmda Başvekil Saracoğlunu. Geneiurmay Başkanı Mareşal Fevzi Çakmağı ve Parti Genel Sekreteri Memduh Şevket Escndah ziyaret ederek kongrenin saygılarınl arzetmiş, bu ziyaret esnasmda Başvekil Şükrü SaracoğUı, millî çerçeve içerisinde Türk hekim bügin.'erinin oriİbal çalışmalarından terekküb eden tıb kongresinin toplantısmdan çok mütehassis olduğunu söylemiş, doktoilarımızın Divanı riyaset intihabı Bunu müteakıp kongre ve celse reis. İçtimaî hayatımızdaki faal rol'.erine isalikleri seçimine geçilmiş, Sıhhat ve iç ret eyı'emiştir. Atatürkün manevî huzurunda timaî Muavenet Vekili dcktor Hulusi Alataş, rahmetli Başvekil doktor Refik Ankara 18 (a.a.) Sekizinci Milli Sâydam'dan inhilâl eden birinci reis. Tıb kongresinin bugün yaptığı ılk top. liğe, profesör General Tevfik Sağlam, lantıda aldığı bir karar üzerine Sıhnat profesör Neşet Ömer rrden, prcfesör ve İçtimaî Muavenet Vekili Dr. Huludi Mazhar Osman uzman, profesör Kemal AlaUş'ın başkanlığmda kongre delege. Atay, profesör Fahri Arel, profesör Ge. lerinden seçilen bir heyet Atatürüün neral Abdülkadir Noyan, profesör Ge. muvakkat kabrini ziyaret ederek bir çe. neral Niyazi İsmet Gözcü, profesör Mu. lenk koymuslar ve Ebedi Şefin manevî rad Cankat, profesör Şevket Aziz, c'ok. huzurunda bir tazim vakfesince bulun. tor Zeki Hakkı Pamir, doktor Rüştü muşlardır. Çapçı, cc!;e reisliklerine seçilmişleriir. Kongrenin Milli Şefe tazimleri Refik Saydamın mezannı ziyaret Gümriik ve İnhisarlarda yeni tayin ve terfiler İntihabattan sonra. kongrenin büyük kurucusu milli birliğimizin aziz önderi Reisicumhur sayın İnönüne sonsuz tâzinı ve bağlılığın arzı için kongre baş. konlık divamna saı'âhiyet verilmesi ve Büyük Mület Meclisi Reisi Abdülhîlik Renda'ya, Başvekil Şükrü Saracoğîuna. Genelkurmay Başkanı Mareşal Fevzi Çakmakla Cumhuriyet Halk Partisi genel sekreteri Memduh Şavket Esen. dal'a kongrenin saygılarının arzına cair takrirlerin alkışlar arasmda kabul edil. miş ve muhtelif yerlerden gelen te'.graf. larla Dil, Tarih ve Coğrafya Fakültesi Dekanı Şevket Aziz Kansu'nun kongreye nıuvaffakıyet temenni eden yazısı okun. muştur. Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekili Dr. Hulusi Alataş riyaset mevkiine ıreç. tikten sonra seçimden dolayı kongreye teşekkür etmiş ve ögleden sonra saat 14 te toplanmak üzero celseye son veril. miştir. • Ankara 18 (a.a.) Sekizinci mılü tıb kongresi adına Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekili Hulusi Alataş'm jaş. kan'.ığında bir heyet, merhum Başvekil Refik Saydam'ın mezarım ziyaret ederek bir çelenk koymuştur Zahire nakliyatı (Baştarafı 1 Incl sahifede) kiı'e İki top'antı yapılmıştır. Toplantılar geç vakte kadar devam etmiştir. Dün kendisile görüşen bir muharriri. mize Müna.kalât Vekilimiz bu program ve diğer işler üzerinde şu beyanatta bulunmuştur. c Bu sene bereketli bir mahsul yılı idrak ettik. Bilhassa tstanbula ve istanbul vasıtasile diğer 'mıntakalara geniş zahire hububat ve diğer toprak mahsulleri nakliyatı çek geniş olac.ıktır. Bu nakliyatı gerek kara ve gerek denizden muntazam bir şekiide yapmak ve bilhassa istanbulda Haydarpaşa istayo nunda kesafet kesbedecek yükleme ve hoşaltma işlerini organtze etmek İçin bir program hazırlıyacağız. Bunun için bugün Haydarpaşada alâkadar'.arın İstirakile iki toplantı yaptık. Yarın da Devlet Denizyolları işletmesinde meşgul olacağım. Alacağımız tertibat sayesinde bugün. küne nazran çok daha fazla olacak nak. Hyatı karşiı'ıyacak ve toprak mahsuiierinin naklini umumî nakliyatta ön plâna alacağız. Ingilizlerden aldıgımız beş şi. lep gibi kiralama ve ödünç verme esaslarma uyarak Amerikadan da beg şilep almacaeı yolundaki haberler hık. kmda benim malumatım yok. Elimizde. ki mevcud deniz vasıtalarile kıyıları. mızda nakliyatı en iyi şekilde yapmağa çalışıyoruz. Bu arada kömiir nakliyatını bilhassa evvel emirde gözönünde tut. maktayız, Eğer son günlerde kö. ır.ür nakliyatır.da bir aksama oldu İse bu, vapursuzı'uktan değil. havalarm fena gitmesinrîer.dir. Fırtma yüzünden kömür havzasında vapıırlar birkaç gün kömür alamadı. Armatörlerin tarife ve ücretlerle diğer taleb'eri üzerinde pörüşülmek üzere yakmda Ankarada tcp. lantılar yapjlacaktır.» Kongrenin ikinci celsesi Ankara 18 (a^.) Sekizinci MİL'î Tıb kongfresi bugün öğleden sonra birbirini takiben Dr. Fehrettin Kerim GC'JL. ay, Burhanettin Toker, Mazhar Osnıan Uzman, Kemal Atay ve İstanbul Ünlversitesi Rektörü Tevfik Sağlamın ba5.kanlığında yaptığı toplantıda safra kesesi hrıstalıklan üzerine hazırlanan raporlar okunmuş ve bu konu üzerinde profesör Burhaneddin Toker. Tevfik Sağlam, Abdülkadir, Noyan, Nüzhet Çakır. Burhaneddin Doğan. Şinası Ers.'. Kâzım Nuri, Saim Ali, Muhterem Ökmen ve di. İP'er hatibler söz almışlardır. Üzerinde geçen fieniş bir münakaşadan sonra raportörlerin bu konuya aid scevabları dinlenmiştir. Jan Sobieski, bu garib macera karjı. amda, fena halde saşalarmştı. Gerçi, Parise yaptığı ilk seyahatte, hüviyeti şüpheli bir takım kadlnlarla düşmüş, kalkmıştı; fakat, ne Madam örisacier isminde bir kadınla tanıştıgım hatırlıyor, ne de, Fransada bir oğlu bulunduğuna ilıtimal veriyordu, Kralm ilk işi, yüz bin liralık çek hakkmda tahkikat yapürmak oldu. Dantzig'den sordular. Alman cevab, çekin, ibrazmda derhal tediye edüeceği yolunda idi. Sobieski, bu cihetten emin olduktan sonra, elinde, Fransa KraJiçeEinin de imzalı bir tavsiye mektubu bu. lunduğuna göre, tereddüde mahal gör. medi; Bri?acier'ye bir dükahk vermesi için, Ondördüncü Louis'ye derhal bir ricaname kaleme aldırdı. Bu arada çek bedeli olan yüz bin lirayı da tahsil ettirip cebe indirmeği unutmamıştı. *** Fransa Kralı, Jan Sobieski"nm rr.ektubunu almca, şaşa kaldı. Brisacier de. nilen adam, sarayın son derece silik bır simasıydı. Nasılsa ele geçirdiği Krali. çenin kâtibliği mevkiine bile lâyık olmıyan bu hiçten adamm ı Lehistan Kra. knın himayesine ır.azhar oltıverişi, On. dördüncü Louis'nin şüphesini uyandırmıştı. Meseleyi gizli tutmağa karar verdi, Brisacier'ye hiç renk vermedi; fakat, bir yandan da Lehistandaki el. çisi Marki de Bethune'e bir mektub yazarak, işin aslmı öğrenip kendisme Tahkikat bittikten sonra, onu, um. duğu dükabk rütbesinin İcab ettirdiği müdebdeb bir şato yerine. Bastil zin. danının bir koğujuna misafir ettiler. Orsda, bir müddet kaldıktan sonra, Fran. sadan çıkması şartile, serbest bırakıldı. Brisacier'nin, zindandan kurculur kur. fjlmaz, ilk işi Lehistana kosup, meşhur yüz bin liralık çeki aramak oldu. Kraliçe tarafından gönderildiği zannım ve. rerek Sabieski'nin gözünü boyamak için, ssraydaki mevkiine dayanarak sağdan soldan borç alıp bir araya geî'.rdiği bu paranın, Lehistan Kralınm cebine çok. tan girdiğini öğrenince, az daha yüreğine iniyordu. Krala koştu, yanma bile sokmadılar, saray kapısmdan koğdular. Nihayet, günlerce süren yalvarıp yakar. masına acıyan Sobieski, e'.ine beş on kuruş para verip, bu şaşkın adamm Moskovaya kadar gitmesine yardım etti. iş, bu kadarla bitmemişti: Günün bi. rinde, Brisacier'yİ gözden kaybeden alacaklılar, işin içyüzünü öğrenmişler, mecmuu yüz bin Hraya varan matlub. iarını tahsil etmek üzere, Lehistan Kra. lına arizeler yağdırmağa başlamışlardı. Kral, bir rezalete meydan vermeme'c için paraları ödedi. Amma, azar azar iört sene zarfmda. Brisacier, Avrupada ters giden talihini denemek ve aklınca zengin olmax için Hindiîtana gitmeğe hazırlanırken, nihayet Moskovada öldü. Biçare, her attığı adım yarıda kalmak rr.ukadder olan talihsiz kullardandı Feci bir framvay kazası Dün öğleSen bîraz sonra Sultanahmed. de feci bir tramvay kazası olmuş, küçük bir çocuk tramvay tekerlekleri alünda parçalsnarak ölmüştür. Saat 12,50 de Topkapıdan Bahçekapı. Abdüî'.a*if:n idarosin. v a s,flen vatr deki tramvay. Sultanahmsde geldiği sı. rada Sadeddin admda 9 yaşlarmda bir çocuk, tramvaym sol tarafından romor. ka asılmtştır. Bu sırada mukabil istika. metten şelen bir kamyon ile tramvay arasmda kalacağını anîaymca telâşla rcmorktan atlamıştır. Fakat acele ile ters atlıyan çocuk romorkun tekerlokîeri arasmda kalmış ve feci bir şekilde par çalanarak ölmüştür. Bu yüzden tramvay seferleri yarım saat kadar kesilmiş, tramvay altmda kalan çocuk bir külçe halinde ve müşkülâtla arabanm altmdan çıkarılmıştır. Hâdiseye Müddeiumumilik el koymuş ve tahkikata başlamış, adliye doktora parçalanmış cesedi muayene ederek cef. nine ruhsat vermiştir. Miilî Şefimiz kongre heyetini kabul buyurdular Garaja çekilen otobüsler sefere başlıyor Tramvay idaresinin Amerikadan ge. tirttigi otobüslerin yedek aksamı gel. mediği ve bu yüzden eskimiş olan van. tilâtör kayışları yerine yenisi buluna. madığmdan bu otobüslerin garaia çekil. diğini yazmıştık. Elektrik ve Tramvay Umum Müdürlüğünden aldığımız bir mektubda, vantilâtör teyışlarmrîa zuhur eden arızalar yüzünden, otobüslerden birkaçı bir müddet servis dlşmda kalm'.ş ise de kauçuk ve Ingiliz siciminden mü. rekkeb piyasada yaptrmağa muvaffak olunan yeni vantilâtör kayışları sayesinde bu otobüslerin pej'derney sefere cı. karllmağa başlandığı, Boğaz ve Beşiktaş hattmda işletildiği bildirümektedir. I Ali Teoman Gazi Terbiye Enstitüsü Fransızca Öğretmeni Ankara 18 (a.a.) Sekizinci MıLI Tıb kongresinin bueün öğleJen önceyaptığı İlk toplantıyı müteakıb Reisicumhur İsıret İnönü hususî localarmda kongre idare heyeti azalarını krbul evlemişlerdir. İdare heyeti azaları Miılî Şef İnönüne. kongrenin sonsuz bağlılık ve saygı duya'jlarını bildirmişîerdir. Fahreddüı Kerim Gökay'in nutku Millî Şef, kongrede bahis mevzuu eBundan sonra kongre reis vekili Prof. Fah.eddin Kerim Gökay Türk hekimle• Dünya kuran kudretlerin... Zafer yaratan inkılâbların... Tarihi rinin duygularma tercüman olan bir nudurduran cesaretlerin büyük romanı... Senenin gözyaşından tuk söyı'emiş; «Miilî Türk tıb kongreleri yaratılan en büyük filmi Cumhuriyet rejimile birlikte doğmuş, Celişmiş ulusal bilgi tsşekküllerimizin başında geiir. İlk defa 1925 te Ebedî Şef Atatürkün büyük himayesi ve Başvekıl (The Great Mans Lady) İsmet Paşanln fahrî reisüğile şereflenen Unurulmaz eserler yaratan kongremizin bugün sekizincisi topıanıbüyük ylldız yor.» dedikten sonra birinci 3.Iİ1İÎ Türk tıb kongresinin fahrî reisı Başvekil İsmet Paşanın Türk tababetine olan derin inaA. nmı Lozanda bütün bir husumet dünyaEina tasdik ettirerek siyasî kapitülâsyonlarm yanıbaşında tıbbî ecnebi İmtiyaziarı da söküp attlğmı ve bunun memleketimiz için başlıbaşına bir terakki merhalesi teşkil ettiğini söylemiş ve milli Şefin 18 yıl evvel hekimliğhnize verÜç parlak yıldlz. bir pariak filmde diği yüksek direktif'eri okumuştur. I Doktor Fahreddin Kerim daha sonra Türk hekimlerinin hissiyatmı anlatarak tıb âlerr.imizin İnkılâbcı ve milliyetçi tarafmdan yaratılan Türk Cumhuriyetine daima hizmet ettiğini, hazırlanan rapor ve tebliğlerin genc isimlerden. yeni değerler vetişmekte oMugunu belirttigini. Sıtma, ve ÖLMİYEN Joel Mc CREA HATIR A L A L E'de Kimsesizler piyesi Eminönü Halievi temsil şubesinin sosyal yardım kolu menfaatme 30 ilkteş. rinde vereceği müsamerenin biletleri Ev bürosunda (50) kuraş mukabilince satı. hga çıkarılmıştır. Haikevinin bu hareîeti etrafta çok büj'ük alâka uyandirmışnr. Brian DONLEVY BARBARA STANWYQX • • Perşembe Akşamı • Bu Akşam SUMER Sinemasmda • Sanat ve teknik Jean ARTKUR Cary GRANT Ronald GOLMAN Birieşince... DİLLERE DESTÂN CİNAYET... ESRAR... VE HEYECAN FİLMİ TÜRKÇE ÎZAHLI FRANSIZCA GRAMER Frcnsız dilinin gramer kaidelerini. bu dilin bütün hususiyetlerini zengin misallerle ve türkçe olarak anlatan bu «Gramer Kitabl» nln birinci baskısl pek çabuk tükenmiş, ikinci baskısı, büjük değişiklikler ve birçok ilâvelerle çlkmlştlr. Franslzcayl kısa bir zamanda öğrenmek istiyen orta okuî, lise talebelerinin ve fransızca derslerini takib eden herkesin «TÜRKÇE İZAHLI FRANSIZCA GRAMEK, den edinmelerini tavsiye ederiz. Fiatl 100 kuruş. ÇOK GÜZEL FİLM BAŞLIYOR. Hapisten kaçmış bir haydud seviyor... Sonra da bir âliın sevecek... • Bu kadının kalbini hangisi kazanacak?... B i İki yankesici yakalandı Sabıkalılardan Şarlo namile maruf Ali Argüt ve arkadaşı Veysel Oner, Bursalı Nafi Süzerin 2000, seyyar satıcı İhsanın 260 ve Tokad tüccarlanndan Mustafa İspirlinin 1000 lirasmı aşırmışlar ve ya. kalanmışlardır. Paraların fcir kısmı ü. zerlerinde bulunarak geri alınmıştır. £ \J REMZİ KİTABEVİ ^ ^ ^ ^ Sedad Nurî vefat etti Dün Sedad Nurirün ölümünü büyiik bir teessürle öğrendik. Âyandan Nuri beyin oğlu, merhum Celâl Nurinin ve değerli muharrir, avukat Suphi Nurir.ir. kardeşi olan Sedad Nuri 1388 de Sakızda doğmuş ve Belçikada yükseîc ziraat mektebini bitirmiş, son derece zeki, cev. val bir fikir ve san'at adamı idL Mütarekede Ceîâl Nurinin tesis ettL ği tLERİ gazetesini kardeşi Maltaya sü. rülünce Sedad Nuri idare etmiştir. İnce, nüktell bir karikatürist olarak da rr.atbuat ailesine kanşmış. fakat Sedad bü. ün zekâsını geniş iş sahalarmda belirt. mişti. Yenipostane binasmda Türk rad. yosunun temelinl atan Sedad Nuri idi. Uzun müddettenberi Fransada bulunan Sedad Nur: aylar süren fcir hastalıktan onra Hakkın rahmetine kavıışmuştur. Kardeşi Suphi Nuriye ve ailesine taziyetlerimizi bildiririz. ELZSN OLAN BIR NAL Akümülâtörleri TİP 2RK5 Bir sene garanti karfını haizdir. Fiatı tespit edilmiştir. Siparişinizi telleyiniz. I Şiirleri Şairleri Hal tercümelerile YLN I MECHUL II Baş Önümüzdeki RATİL akşamından itibaren En yüksek teknik ka'iteler dahi Vache. ron et Constantin saatlerinin cazioesini eksiltemez. Dünyanm ilk saıtçileri ha. rikulâde saat modellerini meydana ge. tirmek için, en iyi cinsten maddeler intihab ettikleri gibi, hünerleri, ehliyet. leri, zeiâ ve faaliyetlerini, jilhassa zev. ki selimlerile rekabet ettirmişlerdir. 1785 eenesinden bugüne kadar, san'at ve tek. nik sadikane bir tarzda birleşerek, Vache. ron et Constantin damgalı saatleri dün. yanm en güzel saatleri olarak her tara, fa arzetmektedirler. Satış veri: Eminönü meydanı Arlon mağazası. rollerde : 1OOK,. CECİLLİA PARKER PATRÎCİA P E B Ş E M B E İPEK SİNENASINDÂ romantndan sinemaya ahnan l^ beraber: 50 <fen fazla şair.. den fazla şiir... AKBABA yaylnlnln Cumlıuriyet Bayraml İçin hazlrladlgl bu zengin eserde son yirmi yllın en meşhur şairlerini hal tercümeleri ve en güzel şiirlerile bulacakslnız. CUMA GÜNÜ ÇKIYOR. VADİn O KADAR YEŞİLDİ Kİ!.. Emsalsiz ve IKINCI RİCHARD LLEH'ELMTNTıı meşhuı CUMHURİYET Nüshası 8 burustur. 150 şayanl ZAFER hayret filminin HAFTASI Afaone seraiti SeneliU Altı aylık Üç ayiık Bir aylık rürkive icin Harlc ıcin SARAY ^^•^İHİ^B^^HH Büyük muvaffakıyetle SİNEMASINDA devam ediyor. NİKAD !Ş!K RADYOFON NOT: Mahmudpaşa Havnzlu han No. 1 Teleg. RAYOFONT İstanbul Ayni marka 6 voltluklan da j?ele2ekür. gidip görünüz. Bu harika filmini siz de ^••••^^^•^••H Î25U Kr 4C5P Kr. ıZfifl . 2500 . 558 . J4U0 . 240 . foktor Otobüsler de kış tarifesi L E. T. T. IŞLETMELERİNDEN: Taksim Sarlyer otobüslerinde 19/10/943 sall gününden İtibaren kış tarifesi tatbi> oluDacağı sayJo "»"Hİara ilân olunur, U0550) Dikkat Gazftemize cöndcrilon evrak ve yazılaı neşredilsin edilmesin İade edilmez ve ziyaından mes'uliyct kabul olumnazı H B Fiatı 100 kuruş. • • •