26 Ağustos 1943 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

Ağustos 1943 CUMHURİVET Alman harb iradesinin geçirdiği imtihan ünün en mühitn Laberleıi Quebec konteransının Anglo Saksonlar tarafmdan müşterek bir tebHğ neşrile son bulması, Berlinin borabardımanına devam edilmesi. Alınanyada Himmler'in Dahiliye Nazırlığma getirilmesidir. Bu hâdiscler arasıntlaki nıüııasebet aakâıdır. Quebec konferansının verdiği kararlar, ^lihvere karşı harbi şiddetlendirmek ve yeni fırsatııı ttmin ettiği istifadeleri kaçırmamak mahiyetindedir. Berlinin bombardımanıvıa dcvam edil. mesi, bu kararlaruı tatbikını hrzırlıjan anıilicrdcn ise. Himmler'in Dahiliye Nazırlığına tayini de, Mdltefiklerin karar. lanna karşı koymak için alman tedbir. lerin en mühiınlerinden biri sayılmak icab eder. Quebec konferansıiıın son bulması üzerine neşrolunan »ebliğ, yakln istikbal namına sarih bir şey vadetmcmekle be. ıaber bir çok islerin başarılmış ve çok mühim kaıarların vcr.l.nis olduğunu enlatarak Muttcfikler araMuda kara, deniz ve havada elbirliğinin azamî deıccede tckâmül edeceğine Naret etmekte ve Müttefikler arasindaki konuşma. ların bundan böyle sık sık devam edece«ini bildiunektedir. Mak^ad, (Times) in diinkii baş yazısırdaki anlatışma göre, zafeıi jalnız kazanmak değil, iistelik sür'atle kazanmaktır. Oııun için Müttefikler bu yıl bitmeden öncc de tekrar görıUecekler. ve o zamana kadar başaracaUUrı isJeri de go7önünde tutarak vazijeti incelijeceklcrdir. meydan msilıarebcsi (Baştarafı 1 Inci sahUede) rini ıjgal etmişlerdir. Bir çok defalar elden ele geçen Akhtyrka şehri nihayet gece kuvvetlerimiz taraîmdan tekrar geri almmıştır. Aşağı Don'da, izyum cer.ubunda ve Voroşilcgrad cenub batısında kıt'aları mız taarruz çarpışmalarına de\am etmişler ve mevzilerni yen.den br.emli surette düzeltmişlerdir. Türkiye ve Roosevelt'in Kanar Şark cephesindeki Balkanlar dada mühim nutku (Başmakaleden devam) ahede, a3"ni yllm eylulünde Almanya i k İngiltereyi karşılıklı düşman olarak gbr düğü zaman, ne kıymetinden, ne de manasından bir şey kaybetnıiş olmuyoıdu O günden buşüne ("ünyada bir çok değişiklikler oldu. İngille''e bir kısıra müttpfiklerinin, ortadaki laahhüdlere a rağmen, Almanya ile ayrı miitareke J* parak harb sahne^inden çekildiğini, baska bir kısım devletlerm bu arada vaktüe anlasmıya .yanasmı.vaıılar da vardır. yeni müttefikleri safma gecti^ini gördü Fakat bütün bu deiçismeJere rppmen. Türk İngjiliz ittifakı, ilk giiıılerdeki tazeliğinden ve samimiliğinden bnğüne kadar bir.şey kaybetnıedi. Hiç bir j a bancı toprakta güzii olmıyan Türkiye. verdiği süze daima saılık kalııakla, gücü yettijji gcnis bir büîgeyi harb ateşinden korumağa muvaffak olmuştur. Adına Yakmdoğu dodiğimiz bu bölçede sıılhu temin etmekle neler kazınıldığını bülün dünyanm t<ıkdir ettijiııe eminiz. Saracoğhınun Balkanlara verilecek düzen husıısuııda Ansjlo Saksonlarla isbirügi yapmıya hayır olduğıımuzıı bildiren sözleri de ayrıca mühimdir. Malumdur ki Almanya Balkanlara harb zaruretleri yüzünden, ıntırnKkatcn gflm ti. Yann. Müttcfikleılc anlasaıak oralardan çekilirse. Balkan nizamı, süphesiz •ımumî anlaşmaiar kadrt^ıı irinde kendiliğinden kumlacaktır. Fakat lıarb hareketleıinin bir ncficesi olarak Almanya Balkanlan bırakmnk ?orunda kalırsa bu Avrupa bölsesinde asa'sisi korumak '•si çok güçleşecekfir. i'akınşark kadar Balkan nizamının konınnıasına da havatî bir ehemmiyet verpn Türkive, Müttefiklere bu sahada çok vcrimli bir işbir. liği temin edebilir. Bu imkânı Türk Basvckilini ı agzınd.ııı ciinlcmek AngloSakson âlenıini her halde yakından ügilendirnıis n'mali'lır. ha açık kılacaktır. Zira bu har'ode kazanacagımız zafer blze karşı'.ıklı anlaşma ile girışilen bir hareketin bizi iy neticelere göıürdüsur.ü ispat edecettir. Hiç şüphe yok ki. ihtiyacdan kurtulu sahasmda şimdiye kadar dünyada olanEğer Nazüer konfevansta dan daha ileri gıdebıliriz. Hiç şüpfcesiz buiunsa'.ardı ki, kanun dışı olanları müşterek bir rıaNaziler şefınin, bu ilham ilâh.mn, reketle kovmak ve onları ebediyen sinQuebec konferansmda ruhan bulur.ma dirmek sureale korku ve şiddetten kur;lnı nekadar isterdim. Ruhan diyorum, tulabiliriz. çünkü cismen buhınmamış olmasmdan AUantik misakmdaki dort dolayı fevkalâde memmınum. Eğer o ve hürriyet onun generalleri plânlaılrr.ızı bilmiş olAUantik misakmdaki dört hürriyetin salardı cesarette esas oianm ihtiyatkârlık clduşunu ve daha sonra teslim olmsk manasız olduğunu, çünkü tatbk edile:ansa şimdi teslim olmanın kendileri miyeceğini bağıranlara çok kızıyoram İçin dnha faydall olac'ğmı anlıyacaklar Bunlar bir asır önce yaşamış olsaİ2îaı dı. Bir kimseyi nazi yapan kötü vasıf istiklâl ilân etmenin lüzumsuzluğunu teonun anlamak ve bunun neticesi oîarak bessünı ederek söylerlerdi. Gene Dunlar kendi hemcinslerinin evsaf vs !ı?k!arlnE bin yıl önce yaşasalardı büyük Ilem riayet etmek kabiliyoiinden kat'iyyen rr.efkurelerile alay ederler ve kaiıkahamahrum bulunamı=ı.'ır. Onun komşusu. larla gülerlerdi. Ben. bugünkü hay3D bina krrşı tatbik ettiği tek usul ilkönce nasmm yıkılmakta değil, yükselmpkte ya'ar.larla aldatmak. vz ondan sonra olduğu kanaati ile bir yıkıcı yerine b:r alçakça hücum ederek onu yıkınas ve kurucu olmağı terc'h ederim. Hsnüz aEyakları a^tma al.r.ak ve ruhayet onu ya ramızda buiunan yıkıcılann bazj düşöldurmek veya esir etmektir. Japon mü manlanmız gibi insar.lık ahlâkını kabvJ teassıb militaristleri iç'.n de bu Döyiedir. edmciye kadar çok uzun yol gi;meleri Zira onlarln sevki taou'eri ve aksü'âme! lâzımdır. Belki bu biraz geç, fakaî lıer halde bir gün geleceî ve herkes İsanın ler: tamnmile şayri.nan'dir.» şu sözlerini hatırlıyacaktır: (Baştarafı 1 Inci sahifede) ti gelince Almanyaya, İtalyaya ve Japonyaya bıldireceğiz. Bu haberleri düşman. larımıza fesadcl zlhniyetlerinin anhycbilecekleri tek dille bîliireceğiz. Yolda bir miişahede İztm yazlık ev, tramvay yo. lundan, en az bir çeyreklik bir mesafededir. Ben hergün bu mesafeyi yürürıun. Dün akşam da güııün maddî, manevl yorgunluklarını arkama atmış, şapka elimde, gozüm önümde gene o yola düşmüştüm. Bu yolu çaprazına kesen başka bir geniş sokaga gelirken eşeğine binmiş bix ihtiyar köylü gördüm. Ben eşeğe binmiş bir köylüys gıpta ederim. Ayağını yerden kesecek ve bir eşek bes. liyecek hale gelmiş dıye. Utanmasam evet hâlâ utanıyoruml ben de bir eşek alıp onunla inip çıkaccğım. Lâkin matbuatm hali malum, «Bir muharrir, bir eşek» diye rumizli yazılarla alaya kal. karlar. Cevab versen «Bir muharrir, iki eşek» diye müzayedeye çıkarırlar. Ü: telik şimdi gözleri kotra ile otomobil rasında dalıp dalıp giden hamralar da dudak büküp: Şu eşekli adam mı? diye bilmemez. likten geLr, ince ince istihza ederler. Ondan dolayı o rasladığım köylünün sa. adetine imrendim ve bir eşek satın alabi. lecek dummda olduğum haHe bunu o saydığım mülâhazalardaıı dolayı yapa. madığıma hayıflandım! Köjlü aksakallı bir adamdı. Başını serpus kanununun hüsnüniyetle kasket diycbileceği birsey ve yüîünü bıyık, sakal ve saçlardan mürekkeb bir riiy örtüynrdu. Eşeğin sırtında kendinden başka içi zerzevattan hüviyeti meçhul çıkınlara kadar her t ü r . lü iptidaî veya intihaî maddelcrle dolu iki denk küfe de bulunduğu için köylü. müz bacaklarını bu küfelerin ağızların. dan ileriye, yani eşekçiğin boynuna uzatmış hatta dolamış vaayetinde gidi. yordu. Kızılordunun pek büyük kuvvetlerle yaptığı taarruzlar, bütün şiddetile devam ediyor ne matuf olduğunu tebarüz ettirmektedirler. Fin tebliği Müttefiklerin ittifakla kararlastırmış olduklan plânlann mahijcti ve hedeflcri hakkında tahrriııler jürütmeğe yer yoktur. Çiinkü Müttef.klerin açığa vur. dukları bir nokta, Japonyaya karşı yapılan hareketlerin şiddetlendiıileceğidir. Diğer noktaların ise, sö?Ie değil. Ule anlaşıltnası istendiğinden bu şekilde lıare. 'Bî^tirafı 1 incl fahijede) ket etmenin vaziyet icabtarına daha çok dan öldürülmü§tür. uygun olacağı şüphe götürmez. Devlet tarafından kontrol edılen iaFakat Müttefikleıin bu sırada bava şist idaresinin teşkilâtında ciddi suiısfaaliyelerini bilhas>a Berlin üzeıinde timallerin meydana çıkması uzerıne E:teksif etmeleri çok manah bir hâdise tore Muttl, Roma civannda Frogene'de teşkil ediyor. Çiinkü Berlin bir kaç ba. 23 ağustos gecesi Karabinyerler taraimkımdan son derece elıemmiyetli bir he. dan tevkıf edümişti. Mutti, Karabinyerdeftir. Berlin Almaıuanın başşehri ol. ler kışlasına götürülürken civar ornıanduktan baska sanayi ve muvasala mer. dan ateş edildiği görülmüştür. Bunu takezidir ve herşeyden fuzla Alman harb kıb eden kanşıklık esnasında IMutti iradesinin bütün kuvvetüe kendini ifade kaçmak isteraişse de takıb edürniş ve ettiği şchirdir. Müttefiklerin luııasını üzerine ateş edilerek öldürulmiiştür. Tahedef olarak scçmektcn maksadları ken. nmnıış b:r tayyarecı olan Ettore Muttl, dilcrine geçen hava üstünlüğünii, bilhas. ilkteşrın 1939 dan ilkteşrın 1940 a iadar sa harb iradesini tems1 edcıı Alman faşıst partisinm sekıeterliğmde bulunbaşşchıiııe anlatmak ve Almanyanın mujtu. Mutti ayrı bir sulh tarafrsrı olaharb iradesini tâ cancvinde r/nıek kuri. rak tanınmıştı. retini kazanmakta oldııkiarını 1 elirtKont Frontozi intihar elti mektir. Gerçi Müttefikler de, yalnız hava BucUpcşte 25 (a.a.) Budap^şte radbombardımanlarınln harb iradesini je yosu Romadan aldığı oir habere atfen nemiyeccğini biliyorlar, çiinkü ayni faşust partisinin idare hsyeti azasmdan macera bilhassa İngiltercniıı l>asından da Kont Frontozi'nin kendiıi öldürdüğünü geçmiş ve İngiltere ağır bombarclımanlar bildirmektedir. karşısında eğilmenıişti. Fakat Müttefik. FinJandiya hakkında sulh şayiaları lere bu \nlda daha fazla güven veren tahakkuk etmedi esas, kazannıış oldııkiarı ü'tünlüğün Londra 25 (a.a.) Isveçte Fir.laııdiya tekrar karsı tarafa germijeceiine inan. sendıkalan şefi M. Vuori lle görüşen malarırfır. Müttefik'cr de, harb hadesi Brıtanya Nakliye işçıler brlıği unıumî nin, lıava akınlarile yıkılmijacağını bil. kâtib muavini Mx. Arthur Deak°n dün diklerine göre, Qıi'?bec'le nıiihim karar. Londraya dönmüştür. lar \erdiklcri sırada Beıliııi bombardı. Mr. Deaken; yaptığı görüjmelerin tamana ehrmmijet vertnelerini, Almanya. mamile sendikalist bir mahiyet taşıdığım nın harb iradesine karşı, şiddetli bir bildırmiş ve M. Vuori'nin isveçe kadar meydan okııma saymak icab cder. bu seyahati Finlandiya hükumetinin tasHimmler'in Dahiliye Nazırlığma t a . vib.le yapmış olduğvınu ve sulh teklifleyinine gelince bunun manasını, bu şah rir.de bulınmak vazifesile ka.'iyyen tavsiyetin terosil ettiği prensiplerde aramak zif edilnaemiş bulunduğunu ilâve etmis. icab edcr. Himraler, nazizmi bütün mii tir. cadele kurvetile ve bütün satveiile tem. Mareşal Brauchitsch öldü ır.ii? sil etıneke oldıığıına göre dahilî cephe. Berne 25 (a.a.) Berlinden alman nin bu sırada ona \eriimesi, Almany.ıda bir habere göre, Mareşa! Von Brauzrrre kacîar yılgınlık go>termeden ve zer. chitsch, anî olarak ölmüştür. re kadar bozgıınculııja imkân vermeden Alman hükümet mahfiller;nde rr.areharbe devam kararının herşeye lıâkim şalin ölümü, ne teyid, ne de tekzib edilolduğunu anlatır. Himnıler, Alınanyada. mektedır. ki pasif korunma tcşkilâtınm da sefi Himmler'in Dahiliye Nazın oiması olduğıı için, onun bıı sırada Dahiliye siyasî bir gelişmenin neticesiymîş Na7iıliğına ta\ini bu teskîlat tarrfından Berlin 25 (E.P.) Almanyanın yeni ifa Hilecek hizmetin ilk safa gcçtiğini Dahiliye Nazırı Heinrich Himmler yade belirtebilir. bancı memleketlerde ve bilhassa dufman İtalyada fasizmin düşmesinden sonra memleketlerinde «Gesiapo şefi» olarak Almanyada da buna benzer bir tr.kım bir çok esrarengiz vak'aların kahramanı fedakâr'ıkların kabul olunabileceğini gibi tamnmaktadır. Bunun baçhca sebebi tekzib eden bir hâdise, Himmler'in dalıi. Himmler'in umumî törenlerde fazla göliyoye tRyinidir. rünmemesi ve fazla beyaıatta buluıımaGörülihor ki Mihverin harb iradesi, masıdır. Bu sebebledir ki haricde Himsimrîiye kadar karsılasma''ığı en cetin ınler hakkında pek çok şeyler ar.Litılimtihanla k?ısılasmal;tadır mıştır. Himmlerin Dahiliye Nazırlığına ö m e r Riza DOĞRLTL tayini uzun zamandanberi beîiren siyasî bir gelişmenin neticesidir, Himmler kendi idaresinde en ufak me 60 kişilik bir Rus heyeti murdan en yakm mesaî arkadaşma kECezayîrde dar herkese karşı insani muamelssi ve Lizbon 25 <T.P.) Buraya ge!en lıa sempatisile tanımmıştır. berlere göre 60 murahhastan mürekkeb Müttefikler Romamn açık şehir bir Sovyet ticaret heytel Cezayire vâsıl olması hakkında cevab verdiler olmı;tur. Berne 25 (R.) Romadan gelen ha Helsinki 25 (T.P.) Fin resmî tebliI ği: Kareli berzahmm batl kısmmda sa. vaş müfrezelerimiz düşman mevzilerine girmişler ve bir çok savaş ve ikamet koruganlannı havaya uçurmuşlar ve 40 tan fazla düşmanı İrha etmişlerdir. Doğu cephesinin şimal kısmında kuvvetli bir düşman müfrezesi mevzilerimize Berline göre 51 günlük taarruz etmiş ve bir saat süren tavaş. muharebenin neticesi lardan sonra geriye atılmıştır. Diğer Berlin 25 (T.P.) Şark cephesi vazicephelerde kayda değer bir hâdise vuyeti üzerine haberler bürosu ajağıdaki kua gelmemişür. mütemmim malumatı bildirmektedir: Ukraynadakî Aîman ricati 7 haftadanberi devam eden ve üısan Stcckholm 25 (a.a.) Donetz havzave malzemece faik kuvvetlerle yapılan sında Almailarj geri çekilmelttedırler, şark cephesi yaz mevsimi moharebeleri Ricat Ukraynaının cenub batı ve HarkoSo\jetler için daima akamete mür.cer fun cenub istikametlevinde yapllmaktaolmuştur. 51 girıdenberi yaptıkları mü dır. Tajanrog'un şimalinde Rus kıfalan cadeleler aeticesinde Sovyetlerin zafer Mius nehrini takriben 30 kilometre kadıye saydıkları yer kazancı iıaıabe yı dar ilerlemişlerdir. Kuban ve Kafka?yağmlarından ibarettir. Rus ordulannın he daki Alır.an mevzileri ciddî bir 'tehl'ke defi Dinyeper hattım yeniden ele geçir altma girmiş bulunduğu için bu ke=im. mek ve Moskova hükumetine ilhak et den de Kırım istikametinde bir ricat mek'i, Her iki pîân dahi akim kalmış beklenmektedir. bulunmaktadır. A'.man ordusunun elâstikî kabiliyeti her an için elinde bulun Harkofta Alman kuvvetletine Von Mannstein kumanda ediyormuş jrak'.jdır. Moskova 25 (a.a.) Moskova radyDSu İngiiiz gazeteleri vaziyeti Harkoftaki Alman kuvvetjerina Von nasıl görüyor? Mannstein'in kumanda ettiğini büdirmiş. Cencvre 25 (TP.) İngiiiz gazete tir. lerınin askerî muharrirleri Almanyanın Radyo, Paulus ordusunu Stalingradda şırk cephesinde takıb etemkte olduğ'j kurtarmak teşebbüslerlnd'î muvaffakıelâstikl harb tarzmm düşmam nıum'iun yetsizliğe uğrıyan kumandamn da Von kadar fazla aşmdırnıa hareketi Mannstein olduğunu hatırlatmaktadır. «Şakavetin kaikması için» cinayetin tahkikatı Yeniköydeki Mihver memleketlerinde r Mülî Şefle Nacar Kral Naibi arasında Ankara 25 (a.a.) Macar millî bayramı Saint Etıen günü münasebetile Reisicumhur Ismet Inönü ile Macar Kral Naibi Amiral Horty arasında karşılıkh tebrik ve teşekkür telgrafları teati edilmiştir. ! Mr. Roosevelt, duşmaıılarjı kor./eınü bozmak için ümıdsiz gayrctler saıfctdsıerini anlattıktan sonra ju şekılde devam e:ti: « KuareUerımizi, kaynaklarımızı ve hatta evlâdlarımızın lıayatlarını ledj edıjoruz. Bir eşıcıya çetesı mıiletler camıası içiııde insani ve namusiâr hareisı lıauının temel prensıp.erini kabuldsn ımtina etmektedır. MilieDler camiuiindan şeKavecm kaikması için eşkıya çetesini dağıtmak üzere zaoıta kuvvetin5 NADİR N'ADl müracaat e:mek zoruııda kaldık. Şiınai burJara Irarşı ^afî ve mutîak olarak bu defa bir ders verilmesi için icao tden tedbirleri almaktayız. Artık bu seîer bu kanun dışı adamlardan hakikaten turtulacağız. Birleşmiş milletlerin hepsi hakiii ve devamlı bir sulha inanmaktadır. Bu gayenin araştırılacağına hepimizin imanı i'ardır. Yeni ve d a h a iyi b ' r d ü n y a kurulacak Quebec'te harb scnrası dünyasından ;ok balısedıldigi bir sır değildir. Hiç şuphe yok ki, bu aıevzu burada konuşulurken duzınelerce mıllet de, yüzlerce şehırde, mılyonlarca lnsan ayni nısvzuu sabırsızlıkla münakaşa edıyordu. Bu sabırsız arzu, eski iyi günlerin geri gelmesini istiyen bir arzu değildi. Eski gün erin iyilik derecesi hakkında sarih ih;iraz kayıdlan koyuyorum. Ben, yeni ve daha iyi günler gerçekleş:ırıleceğ.ni ümid ediyorum ve bunu tercia ederim. Bu harbde kat'î zafer dunyanm tarilıini da j «Başkasmı kenüin gibi seveceksin.» Mr. Roosevelt, bundan osnra, fransızj ca kısa bir hitabede bulunmnş ve tarihî Quebec şehrini ziyaretir.in kendisıne Kanadanm iki büyük ırkın itflıadına dayandığını hatırlattıfını, nüsavat ve ahenk icindeki bu birlesmenin bütün beşeriyete bir örnek olmasl lâzım ge!difini sövlemistir. J Baikanlarda Türkivenin büyük rolü (Baş tarafı 1 Inci sabjfede) Bu nıülâkatca Saracoğlu, Türkiyenln tarafsıziıktan çıkarak harbe girmek ni1 yetınde olmadıjını, fakat Türkiye hü'<uj metinin kendisini İngiltere ve Birleş'k I Amerika devletlerine karşı tamamen ta' rafsız addetmediğinin ve bitaraf kelimesür.n, diğer devletlerle ilıtilâtlann husule gelmesine mani olmak üzere kullanüdığımn vâzih surette tesbitini arzu eylediğini bildırmiştir. Saracoğlu bundan sonraki sözlerinde Türkiyenin Balkanlardakı topraklarda gozü olmadığını ve Almanyanın Balkanlan tahliye etnıesi halinde İngiliz'.erle Amerikalılınn Baikanlarda düzen vücude getirmek luısusunda yapacakları her tesebbüste işbirliğine hazır olduğunu söylemiştir. Türkiye Başvekilinin bu sözlrrine i'âveten muhabir, Türkiyerin Baikanlarda ki gelişmeyi gayet büyük bir dikkatle takib etmekte olduğunu, Balkanlann Almanlar tarafmdan tahliyesinin, bir Rus istilâsmdan koı'muş ve bundan dolayı Türkiyeye şimdiye kadar olduğundan daha ziyade dostane gözlerle bakmış olan Balkan meaıleketleri için bü^batun yeni bir durum vücude getireceğini yazmaktadır. Avni muhabirin Rusva hakkında sorduğn bir sııale cevaben. Türkiye Başveklli, Scvyetlerle Türkiye arasmdaki diplomasi münasebeflerinin «mııtad» şekilde olduğunu söylemiştir.s, Washington 25 (a.a.) Reis Roosevelt ödünc verme ve kıraiama kanunu gereğince verilen ve kıymet: temmuz nihayetinde 13 mily?r 973 ınilycna baliğ o!an erzak ve malzer.ıeye dair bir rapor vermiştır. Raporunda kurtarılan bölgelerden bahseden Reis Rcose\elt demiştir ki: «Birleşmiş milletlevjn takib ettiği gs. ye. sözü geçen böl<je!erde ynslyan milletlerin serbestçe sececcklen se"V.Pst po. litika havatını ve ik'ı^P'ü pmniveti îtırr. maktadır. Bu gajeler A'.lantik Beyannamesinin iki esas prensipiii teşkil etmek. tedir., Mütenkıben Reis Roosevelt sözü eeçe n kanun gereğince İncil'ereyo 4 mılyar 458 milvon. Ruesyay.ı 2 müyar 444 miL yon, Afrika, Ortaşark ve Akdeniz mm. takasına 1 rrilvar 663 milvon. Çîn. Hin. distan, Avustralya ve Yoni Zelandaya 1 milyar 133 milvon ve ba^ka mülotlere de 484 milyon dolnr knTn?t:rd? erzak ve malzeme verildieini bildirmîstir. Sözü aeçen raporda tasrih edildiâine göre. Rusyaya başka herhangl bir memleketten daha fazîa ucnk verilmiştir. Ameriikanın müttefikterine yaptığı Gün barmak üzere. fakat sırak hâlâ yardımlar onu koynunda tutmakta olduğundan esek, hafif meyüli yolu zorlukla çıkıyordu. İskele veya çarşı gibi Üsküdann ba. sık yerlerinden buraya kadar çıkmak için ya Selâmsız, ya Toptaşı yokuşlarını tırmandığma, bitkin halinden daha doğ. ru sahid bulunamazdı. Lâkin gel de eseğin yorgun olduğunu köylüyc artlat! Elindeki sopa Ue kâb basına, kâh sağrısına habire vunryor, döıtüyor ve: Hay gdzün kör ola! Deeh bire eşek oğlu eşek... Hay Allah belânı vere! Diha diye mııttasıl bağırıyordu. Eşeğe dikkat ettim, tam ama yüzde yüz bir tevekkülle kulaklannı sanki bir çocuk tayyare modeli için ufkî vaziyete ;etirmiş, halim ve çüzel gör.lerile yürü« yeceği tozlu yola bakıyor ve bozmadığl clâssu tempo&ile küçücük ayaklarını narin bir bayanm tokunyeleri gibi za. rafetle tastan taşa sektiriyordu. Acımadım desera yalaa söylemiş olurnm. O benim yerimi kabul eder mi bilmem ama ben kendimi onun yerine koydum ve içimden: « Be köylü baba! Esek olduk diye ırtmıa biniyorsun, seni istediğin yere götiiriiyornm. Sade .eni değil, ailenin iyeceklerini de taşıyorum. İçeceğin U>TI da dereden bana tasıtırsın. İneğin ılunu, koyunun sütünii de gene ben üklenirim. Üstelik boş lamanımda olnk çocuk sırrımda fink atjırlar.. Bü« ün bıınlara esekük icabı katlanıyornm. Hatta arasıra lüzumlu lüzumsnz başıma :cıma vurduğun sopaları da senin cahiLiğine veriyorum. Lâkin ne diye biteviya ana esekliğimi hatırlatır. soyuma sopu. ma, babama dedeme kiîfıir edersin! Bu. na ne lüzum var? Dua etsene ki ben •şeğim ve Cenabı Hak beni yaratmış vo enin avağını yerden kesmis!.. Ben olma. sam şu tozlu yolu yava gidecek, ve şo küfeleri sen sırtlayacalcttn ya!..» dedim ıma ne köylfi işitti, ne de esek anladı! Onlar yollanna devauı ettiler, ben de Oturduğu evde cinayet işlenen ve hâdiseye ismi karışan Mm. Yorgiya Evvelki gece Yenikoyde iki kişinin ölümıle netıcelenei cinayeti, Lütün taf. sılâtıle yazmıştık. Dün, gene adliye ve zabıtaca tahkikata devam edilmiştir. Sotiri ve Huseyın Hüsnü'ilin cesedlerı dün Morga kaldırılmıştır. Hüseyin Hüsnünün odasında eşyal'.rı arasında 200 lira kadar parası çıkmjştır. Bu para ve diğer eşyalar, varislerıae verilmek üzere emanet d3İresine gondenlmiştir. Tahrib bombardımanları (Baştaratı 1 Inci sahüeıieı )den Thunderbolt EV uçakları 6 düşmai ıv uçağı düşürmüşlerdır. Başka bomba teşkılleri de Ccuches, )vreux ve Fauvüle'Jeiı düşman hava meydanlarına hücum etmişlerdir. Refakat eden av uçakları 2 düjman uçağı dü. Sürmüşlerdir. Bu hareketler neticesinde 4 bomba uçağı üstune a.jnrr.emışt.r. Naiski Londraya gidiyor Tahran 25 (a.a.) Sovyetler Brlİğİnin eski Londra büyük elçisi Maiski, Londraya gitmek iize:"a Moskovadan Tahrana gelmiştir. Maiski, hava meydanmda İngiiiz elçisi tarafndan seJârrâlanmış, daha sonra İran Hariciye NEZI. rile gdrüşmüştür. BlUndiği gibi Maiski, Hariciye komiser munirliğine tayin edilmiştir. Schvveinfurfla 147 Alman avcısı diişürülnnij Londra 25 (a.a.) Amerıkan umum Kaymakamlarımız arasında karargâhının bJdirdiğine gjre, 17 ağusyeni değişiklikler Ev sahibi Yorgiya ismindeki kadın da tosta Schvreınfur: üzerıne yaptıkları adün sorguya çekilmiştir. Ankara 25 (Telefonla) Tutak kayk:nda Amerikan uçaklarıııın düşurdükYorgiya, muddeijmumî muav^r.ine leri Alman uçak'.^rının sayısı evvelce makamı Sadi Süel Vakfıkebire, MutW kaymakamı Ali Rıza Lâpseiıye, Hınıs verdiği ifadede, Hüseyin Hüsııü ile mii bildırıldığı üzere 75 olmnyıp 147 dir. yolırma. B. FELEK kaymakamı Adil Dündar ŞileyeL Tornasebeti olmadığını ı^eri sürerek: Cenub Italya üzerine akınlar tum kaymakamı Osman Akçalı Ayan Türkiye İş Bankası c Hüseyin Hüsnü ile aramızda hiç Şimal Afrika .lu'tefik umum iarargâbir münasebet yoktu. Sotıriyı de kıs. hı 25 (a.a.) Müttefik uçakları, dün bir cığa, Göle kaymakamı Halui ŞaJklA. Ş. den: kandığını zannetm.yorum. Ne benimle, Italyan kruvazörüne bombalarla isabet karaağaca, Vartu kaymakamı Salih Acıpayama, Bulamk kaymakarr.ı Asım Bankamızın senei devriyesi münasebene de Sotiri ile Iravga veya mür.akaşa ler kaydetmişlerdir. Bu (.aarruzdan sonra Fethiyeye. Çatak kaymakamı Elcrem 3ile bugün şube ve ajanslanmızm muhda etmemiştir» dem^ştir. kruvazjruT yandığı görülmüştür. gadiçe, Gene kaymakamı Tevfü Suşeiı :erem muşt^rılerimize kapalı bulunduHüseyin Hüsnünün üze^inde KcnyaŞimal batı Afrika hava kuvvetlerme rine ta>in edildiler. ;unu arzederiz. daki arkadaşında»! gelen bir mektub bu mensub av bomba uçakları dün cenub lunmı|tur. Mektubda «lıastalığma ü. İtalyada Capri, Bari ve Castrovilla'ya, züldük, geçmiş olsun» den.lmektedir. Pıeggio civannda motörlü arabaiara taMuddeıumumilik Konyaya telgraf çek arruz etmişlerdir. Gene bomba uçakları tirerek Hüseyin Hüsnünün sıhhî duru dün gece Torre ve Anhuziata'da ayırrr.a ır.u ve oradaki vaziyeti etrafmda ya. istasyonunu ve çelik fabrikalarını bomkmİ3rından ve arkadaşîanndan izahat bardıman etmişlerdir. 4 uçağımız don vstemiştir. Diğer taraftan Yorgiya'nm memiştir. anası da celbedılerek kendısinden ızahat Alman havacıhğının bir kurnazlığı (Baştarafı 1 inci sahifede) ahirr.ıştır. Müddeiurr.umılik, cinayetin Bern 25 (a.a.) A.r.ıan'.ar, kendi top. başîıca gayesi. bir an evvel harbi kabir kıskanchk neticesi vukua geldiğı ü rakıarında düşen uçankaleleri tamir etzanmak olduğunu iiâve eylemiştir. zerir.de durmakta ve tahkikatı genişlet tikten sonra Alman mürettebatımn İdaWelles'in durumu henüz tavazzuh mektedir. resir.de }'ola çıkarnaktadlrlar. Bunlar. Amerika İngillere Rusya konferansı Çocuklarm hayatî gıdası İtalyada sosyalist partisi Washington 25 (a.a.) Hariciye Nazırlığı, Birleşik Amerika Hariciye müskuruluyor tesarı Mr. Sumner V/clles'in istifa ettiRoma 25 (T.P.) Sosyalist ameîe ğine dair çıkan şayiayı ne tasdik etmiş teşkilâtınm yeniden kurulması messleve ne de yalanlamıştır. sinin esas noktalannda, hükumetle sosBirkaç gün İstirahat etmak üzere Bar yalist parüsi arasında, bir anlaşmaya Habour'a gitmiş olan Mr. Welles bu habere dair hiç bir malumatı clnTKÎığım vanlmıştır. etmedi YENİ ESERLER Mahkemelerde Akşam gazetesi muharıirleıinden arkadaşımız Cemal Refığin cMahK?nıelerde» kitabı çıkmıştır. Hâkim karşısma çıkan muhtelif içtimai seviyelerdeki tiplerin bugünkii yaşayış. düşünüş, konuşuş, giyınış tarzlarmi; sevıyelerine göre cerniyet ve hayat telâkkırini, hareKetlerinde müessir olan ruhî ve içtimai âmılleri, cıirüm işledikten sonra adalet pençesınden kartulmak maksadile başvurduklan türlü tevil, hile ve riya yollannda bocalayışlarını kendi lisanlanndan anlatan arkadaşımızın bu kitabı çok nefis renkli bir kapak içindedir. Her bırın: zevkle okuyacağınız 19 röportaj, Cemal Nadırın iarikatürlerile süslenmiştir. Fiatı 50 kuruş o!an bu kitabl kitabcılardan ve bayilerden almanızı tavsiye ederiz. Miras Avcıları Bu isimde, Daniş Remzi Korok taraCmdan yazalan bir zabıta romanı çıkpııştır. Bütun kitabcilarda bulunur. söylemiştir. berlere göre, Müttefikler Romamn açık Berlinin tefsirleri şehir ilânı hakkmdaki Italyaa notasına cevab vermişlerdir. Bu cevabda Italyan Berlin 25 (T.P.) Berlin siyasî, as. başşehri hakkında almrnış clan karar kerî mahfillermde Roosevelt ile Churprensip itibarile kabul edilmekttdir. chıll arasındaki mülâkatın neticesinde a. Fakat buna mukabil Müttefık'.er Roma lıoan kararlar üzerinde durulmaktadır. mn askerî tesisler ve askerî naküyattan Japonyaya karşı harbin şıddetlendirilTeşekkür tamamen tecrid edilmesini istemektedir. mesi ve Çine mümkün olduğu kadar ler. yardım edilmesi meseleleri hemen her Biricik sevgıll anamız ve (kardeşimln) konferansta tekrarlanan madclelerdır. geıek cenaze merasiminde bulunmak Mussolini çıldırmış mı? Konferansta Sovyetlere alınnrş kararlar zahmetinde bulunan, gerekse mektub ve Madrid 25 (a.a.) Umumıyetle iyi bildirılmiştır. Demek ki Sovyet hü telgrafla acılarımıza iştirak etmiş olan haber almakla ta^nmış olan kaynakkumetine bir şey daıışılm:ş değildir. akraba, arlıadaş ve dostlarımıza candan ların Romadsn aldığı raporlara göre, Londra ve Washington ve Moskcva ara teşekkürlerimizi sunarız. Mussolini Napoli yakınmda bulunan sında halen müşterek bir strateji mev. Oğlu ve eşi Muzaffer Arıkan, Hıknıet Ponza adasında mahpus bulunmaktadır. cud değildir. Bunun içindir ki beyannaAnkan, kardeşi Pakize Ülgen Mussolini bütün gün citalya harbi ka. menin ikinci cephe kuruluşu hakkmda zandı> diye bağırarak gezmekte ve is bir kelirr.ecik ihtiva etmemiş, olması bir terik gülme krizleri geçirmektedir. Ölüm mucize değildir. Hoca MUSTAFA ASIM YÖRÜK Moskovadaki akisler 25/8/943 çarşamba günü saat on buMoskova 25 (a.a. ) Eeuter'in Mos çukta Göztepedeki evinde Allahm rah(Baştarafı 1 inci sahifede) kova muhabiri, Sovyet basmının Roo metine kavuşmuştur. Cenazesi 268/943 sevelt ve Churchill tarafmdan yapılan bugünkü perşembe günü evinden kaldımetinde boğmuştu. Bugünkü büyük, m«s'ud ve müreffeh müşterek beyanat hakkında tafsilât ver rılarak cenaze namazı, Göztepe camii Türk devletinin temeil, 26 ağustosta baş diğini ve 3 devlet arasında yapılacağı şerifinde ikindl namazanı takiben kılınsöylenen konferansın halk arasında bü dıktan sonra Sahrayicedid mezar"ığına lıyan bu tarruzla atılmıştı. Büyük Türk milletine bir daha kutlu yük bir alâka uyandırdığını bildirmek defnedilecektir. Cenaezye çelenk getiOIEUH! ' tedir. rlünemefil rtca olunur. uçuş halinde bulunan Amerikan teskillerine katılmakta, fakat ateş e'.memektedirler. Almanlarm kullandığı bu Amerikan uçankaleleri Amerikan teşkillerini takib etmekte ve galib Vir ihtimalle Müttefik bomba uçaklarınm ırıanevraları, sür'atleri, takib ettik 1 eri istikametler ve uçtukları yükseklik hakklnda raporlar vermekfedirler. Bununîa beraber Amerikan pilotlarl Dadı aranıyor bu oyımun farkına vararak ekçeriya bu uçaklan makir.elitüfeklerin'n teksif eAltı aylık bir çocuğa bakmalî için tecdilmis atesile seri Du ; kürtrektedirler. rübeü bir dadı aranıyor. Valıkonağı caddesinde Lüsi apartımam 4 numaraya bonservisleılie müracaat. I ÖZLÜ A SAN l\LAKl VİTAMİN ve KALORİ 'tibariîe en mukemmel olanıdır. Çocukların çabuk yüriimelerine, kolay dis çıkarmalarına, sıhhatli ve çok gürbüz olmalanna yarar. Sırbistanda seferberlik ılâi edıldı 26 Ağustos Londra 25 (B.BC.) Sırbistandak.; Sırb Quislmg hükumeti memlekette umumi seferberlik ilân etmiştir. Eknaslı ve pırlantalı saatler. gltın ve plâtin nişan yüzükleri, kıymetli taşlarla süslü ve plâklar, yeni şövalye vüzükler. eümüşten mamul zarıl taîiı. Hırvat genelkurmay başka pasta çiçek ve vemek takımlarınln kısmen pesm. klsmen taksitle siparişleri kabul olunur. Söstler emsali gibi 15 sene teminatlıdlr. Taşradan siparlş etmek isnına suikasd yapıldı Zagreb 25 (T.P.) Pazartesi günü tivenlere ksta!ok gönderilir. Adres: fstanbul Sirkeci Yelkencı han. No 8 saat 20 de sivil kıyafette iki adam genelkurmay başkanı General Pripiç'e suikasdde bulunmuştur. General evine gideceği esnada merdivende beklemekte olan iki şahıs kendisine 6 el süâh atmışlardır. General yalnız üç yerinden hafif surette yaralanmış ve ölüm telılikesini atlatmıştır. Suıkasdciler polis meA K S A M I depomuzda mevcuddur. murları tarafmdan tevkif edilmiştir. AYDA S LİRA TAKSİTLE İPEK, YÜN VE PAMUK A L  T E R L E Dokuma Fabrikaları ve El Tezgâhları için Dokuma Tarakları, Oü^ü TeHeri ve Gücii Gerçeve T R Bankalar caddesi. Nazh han ikinci kat. Galata İstanbul Telefon: 43S11 Telgraf: BUYUK İSTANBUL Ticaret Vekili Konyada Konya 25 (Hususl muhabirimizden'» Ticaret Vekili Celâl Said Siren buraya geldi. Harman işleri ve Ofis teşkilâtırıı tetklk ediyor. J