26 Ağustos 1943 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
Pitigrilli KİBAR AŞİFTELER Çeviren: SUAD DERVİŞ cKokaİn» ile «18 klratllk Bâkire» muharririnln en son eseri. İNSEL KİTABEVİ 20 nci yıl sayı: 6836 u m h u r iyet m r Yazan : ZİYA OBTAÇ Ü N KÜ akn okuyunuz. İSTANBUL CAĞALOGLU Telgraf ve mektub adresi: Curnhuriyet, İstanbul Posta kutusu: Istaabul No. 246 Teiefon: Başmubarrir: 22366. Tahrlr heyeti: 24298 İdare ve Matbaa klsml: 2İ29924290 Perşembe 26 Agustos 1943 BA ( Hitlerle arkadaşları kararlarımızın mahiyetini öğrenebilseler, şimdiden teslim olmayı ileride teslim olmıya tercih ederlerdi!,, Amerika Reisicumhuru Zaferden sonra yeni ve daha iyi bir dünya kurulacağını ve Atlantik misakmdaki dört hürriyetin esas olduğunu söyledi 26 agustos Bombardım&nlarda bfiyük rol oymyan Liberator Amerikan uçaklannm yenl bir tipi (Bu nçaklarda 13 tane 50 miliroetrelik makinelitüfek vmrdır ve altı ion bomba tasırlar) Büyük Tahrib bombardımanları taarruz 21 sene evvel bugün şafakla beraber başlamıştı Bugün 26 ağnstos, Türk yurdunun lstılâ ordularmdan kurtarılmasım tsm:n «ien buj uk taarruzun başladığı mes ud günün 21 inci yılddnümüdOr. Roosev^H meclls körsüsiinde**înrtufe * *• "*"^26 ağustos şafak sökerken, Âfyon'kâranu bittabi slze ifşa edemiyeceğim. Fakat hlsar tepelerinden gürlemiye başlıyan harb konferansmn gizü haberlerini vak, Londra 25 (a.a.) Hava Nazırlığmın toplarla beraber, kahraman Türk ordutebhği: (Arkası sahife 3. sütun S te) su, Türk ratanını zapt ve Türk milîetiBombardıman servisine mensub Mos ni esır etmeğe yeltenen istilâ ordulaTmı quito uçaklan ddn Berlınde bazı hedef. ana yurddan ko\Tnak için taarruza geçlere taarruz etmişlerdir. mişti. Büyük Başkumandan Gazi MusDuşman sularma maymlar dökülmüş. tafa Kemalin emrinde, kükremiş bir astıir. Hıç bir uçağımız eksık değıldır. lan hevbetüe duşmana saldıran kahraFransadaki Alman hava manlar, tarhite eşine pek ender tesidüf meydanlan bombalandı edılen çok kısa bır zamanda beş gündeLondra 25 (a a.) Sekızmci Ameri. 200 bm kişilık istilâ ordusunu, yurdunkan hava koluna mensub uçarkale teş dan ko\mamış onu. yurdunun harim iskılleri dun gündüzün Fransada Bor(Arkası sahife 3, sütun 2 de) deaux'daki uçak mon'aj fabrıkalarına hücum etmişlerdir. Bu uçak kale teşkili geçen hafta Almanyada Regensburg'u Londra 26 (Radjo, saat 2,5) Quebeo bombaladıktan sonra şimal Afrikaya gıt. konferansında venlen kararlar reunıen miş cdan teşkild.r ki, burada bir kaç gün bildınlmıştır: kaldıktan sonra Ingütereye dönerken Quebec 25 (a.a.) Reis Roosevelt ile hafifletmek için en iyi çareleri verecek. Müttefıkler Hmdistanda ve Seylârda, Bordeaux uzerine uğramıştır. Bor Vlr. ChurchiH'in müştereken yaptıklan tir., Japonyaya karşı faalıyete geçecek musReis Raosevelt, gazetecilere yapttğı takil bir kumandanlık vücude g'etirmedeaux"ya hucum eden teşkıl, bombardı;eklârasyonda bahis mevzuu olan Birbeyanatta, herşeyin daha iyi gittiğini ğe karar vermışlerdir. Bu cephenın k j man neticesinin iyi olduğjnu gormüştür. eşik Amerika Buyuk Bntanya ve Rusaşvekil ŞUkrü Saracoğlunun ' na almamıştır. Türk . İngiliz ittifakına a arasındaki üçuzlü konferansln Mr. fakat mücadelenin daha çe'in ve uzun mandanlığına Müttefıkler namına VısNewYork Umes gazetesi ilham veren >uksek prcnsip zaten bir Düşman mukavemeti îazla olmamış ve ChurchiH'in İng.ltersye ddniıesinden olacağınl tebarüz etirereS M ittefiklerin amiral Montbatten tayin olunmuştur. muhabirine verdiği son be bans ve hürriyet prensipidir. Bu itibarla ağır bomba uçakları 7 duşman uçağı dü şurmiişlerdir, Bunden başka Fraisada •vvel yapılabileceğı zannedilmekted'r büyük bir JS dp'ia başanna'î üzere ol Şimal Afrikadaki kumandanlık da müs. janat. dış politikamızın ana hatlarını esasları 939 baharmda hazırlanan mubulunan hava meydanlarma akm edilBirkaç gün evvel Mo^kovadakı ıesmî luklarmı söylemiştir. takıllen hareket ed«cektır. İnglltere bir daha açığa vurması ve (Türk tarafNADtR NADİ mıştır. E7cumle Parıse 15 kılometre me. Reis Roosevelt, Qusbeo konferanslnm Kralı Amiral Montbatten'in tayinine aid gazetenin Sovyet hukumetinin Avrupa sızlığı) hakkında tefsir güclüğü ceken(Arkası sahife 3, sütun 4 te) safede bulunan Willacoublay hava meyikincl bir cephe açnmasını »nüzakere (Arkası sahife 3. sfitnn 3 te) emirnameyl imzalamıştır. lere yol göstennesi itibarile mühimdir. danına hücum eden uçarkalelere refakat çin İngiliz ve Amerlkaljlarla ynpılacak Vefatı bildirilen Mareşal Brauch'tsth Son giınlerde ayni mevzua dair içeride ıskerî bor konferansa meTinun'vet^ İŞ(Arkası sahife 3. sütun 5 te) ile, Almanyanın yeni Dahiliye Nazııı ve dışarıda birkaç muharririn muhtelif irak edeceğini yazrnıs olduğu hatırlar. Himmler düşüncelere tercümaniık eden yazılar ladır. Diğer taraftan Reis Roosevelt ile jazdığı malumdnr. Kimine göre (Türk iaha baçka gbrüşmelerde bulunmak ülarafsızhğı) yanlış bir tâbirdir. İngiltere:ere Mr. ChurchiH'in Washinştona gide. ye bir ittifak muahedesile bağlı olaıı eği malumdur. Türkiye, bu harbde tarafsu sayılamaz. Roosevelt'in ve ChurchilPin Muayyen bazı şartlaıın gerçekleşmesile karşıhklı vecibeler bahis mevzuu olacağı gazetecilere beyanatı için, harb bitmediği müddetçe, o şartlan Quebec 25 (a.a.) Konferanstan son. imkânsız farzetmek mümkun değildir. a deklarasyonu nesredllir edümez Reis Bize tarafsu demnesi, şimdiye kadar Roosevelt ile Mr. Churchill gazetecllerı harbe girmemizi zarurî kılacak bit va. kabul etmişlerdir. Evvelâ konuşan Mr. ziyetle karsılaşmamış olmamızdan ileri Churchill Büyük Brltanya ile BirleşiR geliyor. Kimine göre, tararsızlığımız b u . Führer'in umumî kartrgâhı 25 (T.P.). yakm savaş uçak birliklerile müdafaa Amerika ordularl kuvvetlerinin muhkukî değilse bile fiilî bir realitedir. Aktelıf memleket ordularmda tarihin hiç Alman orduları başkumandanlığınln res. muharebelerini desteklsmlş, Sovyet tank denizde ve Balkanlarda ittifak muahede. ve piyadelerinin toplnluk'.prını dağıtmışkaydetmediği bir şek'.îde birbirleriae mî tebliği: sinin çerçevesi içinde harbe kanşmamizl ;1 bağh olduklarmı söyTemi^tİr. Quebec Doğudaki büyük müdafaa meydan tır. Geceleyin düşmanm muhinı lkıral İcab ettirecek bir vaziyet şimdiye kadar konferansı daha ziyade Japonyayı mağ muharebesi şiddetmden hiç bir şey yolları ve kıtaat tahşid noktalan bomTrans Contınent Press ajansı, Stockolmamıştır. Bundan sonra da olması ihlub etmek projelerine bağll olması İti azalmaksızm devam etmek tedir. Sovyet. balanmlştır. Dün Sovvetler 263 tank ve holmden şoyle bir haber vermektedri: timalj daha azdır. Tarafsızlığınuzdan barile konferansa yalnız Japonyaya kar. ler, büyük plyade ve tank kuvvetlerile 95 uçak kaybetmişlerdir. Gazeteler, Türkiye Başvekıli Saracoğbahsedenler işte bu realiteyi ifade ettikSovyet tebliği sı harbde olan memlekptlerin murahhas. Mıus'ta, İzyum bolse=inde, Harkof ve hınun «NewYork Times» mıüıabirlle Ieri için haklıdırlar. Nihayet bazılanna Moskova 25 (a.a.) Sovyet tebliği: larl davet edılmiştir. Mr. Churchill de. Shlstra cenubundaki mevzılerimize taıcra ettiği mülâkatı neşretmektedirter. göre de bu harb, büyük devletler arasın. 25 agustos günü Harkof şımal batı'nmiştir ki: arruz etmişlerse de ağır zayiata uğra(Arkası sahife 3, sütun 3 te) daki büyük davalardan çıktığı için bizi da taarruz hareke^lerıni gehştirmeğe de« İcraatırmzı büyük Rus harekâtile mışlar ve İlerliyememişlerdır. Dün yaL hiç bir şekilde ilgikndiremez. İmzala. Stoekholm 25 (a.a.) 50 bin Alman vam eden kıt'alarımlz 60 tan fazla mes. nız bir kolordu kesiminde 116 tank tahbirleştlrmek bize, Mlh'er'n zulmü altın. dığımız muahede de tedafüî bir mahiyet askerı cuma gunu akşamı geç vakJt Kokun mahalli ve bu arada Zenkov şehda bulunan bütün mllletlerin yükünü rlb edılmiştir. taşunaktadır. Ve mademki alâka gösterpenhaga gırmiş ve bu hususta Danı(Arkası sahife 3, sutun 2 dej Hava sılâhlarımlz, büvük savaş ve nıediğimiz davalara bız kanşmak istemarka hukumetıne hiç bır malumat verilmemiştlr. miyoruz, o halde hukukan da, filen de tarafsız sayılınz. Alman bütün tedbirlere rağmen sabotaj hareketlen devam etmektetiir. Sayın Saracoğlu Amerikalı gazeteclye Kopenhagın en büyük salonlanndan bıri verdiği beyanatta harbe karışznamak a r . olan Porung dün bir vatanperver grupu zumuzu bir daha açığa "unıyor, fakat tarafından dınamitle havaya uçurul «Türkiye hükumetiııin kendisini İngilmuştur. Bu salona, kışla haline get'riltere ve Birleşik Amerika devletlerine mek üzere, Almanlar tarafından el feokarsı tamamen tarafsız saytnadığmı, binulmuştu. taraf kelimesinin, diğer devletlerle ihti. Diğer bir sabotajcı grupun binlerce silâfların husule gelmesine mâni olmak lâh ele geçırdıkten sonra doklar üze İizere kullanıldiğinı. söyliiyor. rinde bulunan mühımmat depolan cjStockholm'den hulâsa olark telgrafla varmdaki bınalarda yangınlar çıkar gonderilen bu satırlarm manası bizce mıştır. şudur: Faşist partisi eski genel sekreteri Bir ittifak muahedesile İngiltereye öldiirül'dü bağlıyız. Bu muahede hükümlerine göre, Zürih 25 (a a.) İtalyan haberler abazı sartların gerçeklesmesi takdirinde, jansınm Romadan blldirdiğlne gore, esMiittefiklerin yanında barbe Rİrmemizı ki faşıst sckreterlerinden Ettore Muttl icab ediyor. Fakat ayni muahede, baska kaçmak isterken Karabinyelrer tarafındevletlerle güttüğümüz ve güdeceğimiz Açık şehir olması Müttefiklerce prensip itiharile kabul edilen Romadan Şark cephesinden resimkr: Kus tanksavar bataryaları sava§ meydamnda, raüaasebeUeri hij Mr şekilde kayid alîıbir manzaua: Kirinal sarayinın bavadan göriiuüşii Evvelkî gece Berlin tekrar bombalandı Fransa ve cenubî Italyadaki üsler ve ^istasyoolar ,~mütemadiyçn dövülüyor Londra 25 (a.a.) Mr. Roosevelt bugun Kanadanln başşelıri rlan Ottawaaa fevkalâde tezahurlerie karşılandu ve ha. raretle alkışlandı. Mechsın dışmda bjnlerce halk, onun soyl.yeceğı nutku dınlemek uzere toplanmıştı. Mr. RooaP.Lit, Kanada mecisi azası tarafndan sürekli alklşlarla karşılandı ve nutuk Quebeo konferansımn netıcesl hakkında en sa« n h malumatı vermekls temayuz ettu Mr. Roosevelt, konferaaiin çalışmalariii. dan bahsederken şu sozieri söyledi: « Quebec'te bu son gün'er zaıfmda müşterek geneikur.naylar âdet olduğu veçhile bır masa etrafnda toplandılar. Alınacak tedbirleri bir dost, bir arkadaş ve hatta diyebilirim k' ayni aılenin bırer ferdı glbi konuşt'far ve ınunakr=a ettiler. Bu harbdeki maşterck fayele. rimiz zaferi mümkün olaa en klsa bir müddet zarfında bıtırmek hususundnkl azmimiz ve büyük ve muhsrib muttefık. lerimizle olan esp=lı isbirliğimiz hakkında yaplcı bir şekilde görüştük ve ahenk içinde muayj'en bazı kanılara vrrdık. İ Türkiye ve Balkanlar Yakınşark kadar Amerika Ingiltere Miittefikler Âsyada müstakil Rusya konferansı bir kumandanlık Nr. ChurchiH'in avdetini beklemeden Londrada toplanabilecek ihdas ettiler Balkan nizamının korunmasına da hayatî bir ehemmiyet veren Türkiye, Almanlar Balkanları bırakmak zorunda kalırsa Müttefiklere bu sahada çok verimli bir işbirliği temin edebilir. , J Balkanlarda 1 urkıyenın büyük rolü Mihver memleketlerinde Başvekilimiz NevYork Tîmes gazetesine mühim beyaDanimarkada sabotajlar arttı Italyada natta bulundu Faşîst reislerinden biri öldür" "lü, diğeri iîitihar etti Gerginlik ve yeni hâdiseler devamda Şark cephesindeki meydan muharebesi Kızılordunun pek büyük kuvvetlerle yaptıği taarruzlar^ bütün şiddetüe devam ediyor Romanın açık şehirliği kabul edüîyor ,. (Arkas s*Ufe h sütns ?
