16 Temmuz 1943 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
V A T A N D A Ş! EŞREF ŞENEL BONMARŞESİNE KOS. SULTANHAMAM İSTANBUL Paranın kıymetini biliyor ve malın iyisini almak istiyorsan: 20 nci yıl sayı: 6795 umhuriyet İSTANBUL CAĞALOGLL Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: Istanbul No. 246 r Doktor İhsan Rifat Sabar Halk için BI EM • • ISI Yeni çıktı. 35J^(ldU 450 kuruş UUdifl p | 0 I 6(11(11 UZ I 943 Ahmed HaJM^Kitabevi Telefon: BaşmuharriK 22366. Tahrir heyetl : 24298. İdare ve Matbaa kısmı 2429924290 8inci ordu Catanianın dış müdafaa hatlarına girdi, Alman birlikleri şiddetli bir karşı taarruza geçtiler Sicilyada Btiytik Tank Muharebesi Başladı Orta öğretim I derdimix I C Cumhur Reisimiz, bu buhranın neticesini şu tek cümle ile ortaya koyuyor I Bunun neticesini milletin kırk elli yıllık tarihi, amansız I \ bir surette cemiyetin yüzüne çarpmaktadır I \ ) rta öğretime aid meseleleri incelemek Uzere bir kaç gün. dür Ankarada çalışan tise nuıdurlerile diğer maarif mensublarının son toplantısında Cumhur Rcisimiz sayın Ismet İnönü bir nutuk söyliycrek bütün memleketi yakından ilgilendiren mühim bir mevzu üzerinde yaralarımızı deşli Ve maarifçilerimizle öğretmenlcrmize kıymetli direktifler vcrdi, Türk milletine aid temel davalar konuşulduğu zaman realteden hiç ayrıl. ıtııyan, derdi bulup onu açıkça goster. mekten çekinmiyen, kafası işliycn her yurddası deva bahsinde ödeve çağıran Millî Şefin son hitabesi de ötekiler gibi yurdun her koşesinde dalga dalga akisler uyandıracak ve milli bünjemi/. bundan faydalanacaktır. •Hakikat şudur ki elli altnıış seneden. beri iyi bir orta öğretim kuramamış ol. duğumuzun zararlarını, memlekctin bü. tün bayatında vo idarestad» daima çek. mişizdir. Bir memleket kültürsüz adam. lann elinde kala kala öyle sapık ve sa. kat bir anlayışa düşüyor ki öğretim ve kultiir denilen şey olsa da olmasa da hayatta bir tesiri yoktur kanaati kolay. lıkla hasıl oluyor.» Memleket hesabına işliyen bütün ka. falara tercümanlık yaparak bizdcki öğreum buhranını açığa vuran sayın Cumhur Reisi, o buhranın neticesini de işte şu tek cümle ile ortaya koyuyor: Bunun neticesini milletin kırk elli scnelik tarihi amansız bir surette cemi. >etin yüzüne çarpmaktadır. Millî Şefimizin «esaslı bir öğretimin yerleşmemiş olması» ve daha açık olarak «bilmemezlik» kelimelerile ifade eltiği bu acıklı manzaranın sebebleri üzerinde derin derin düşünmeı ve «min yılları kaplıyan etraflı tedbjrlerie» işi ele almazsak, gene omm tabirile, «fenalıklar tedavisiz hastalıklar gibi sürüklenip gidecek» milletimiz özlenilen kültür se. viyesine beklenen hızla ulaşamıyacak. *»r. Bizde orta oiullan çerçeveliyen bu. günkü oğretmen kadrosu kemijet bakımmdan umumî ihtiyacı karşılıyamıya. cak kadar zayıf olmakla beraber keyfiyet bakımından şüphesiz hepimizı övün. dürecek bir olgunluktadır. Büyük çokluğu içinde Türk öğretmeni, yurd duy. gusunu her duygudan iistün tutan, çohreti bile hiçe sayacak kadar şîhsî ve maddî ihtirasîardan uzak, ahlâklı, yeter derecede bilgili ve kültür] ü, vazifesine düskün bir vatandaştır. Orta öğretim nıensublarına «memleketin büyük işlerini üzerine almış yakın arkadaslan gö. züe» baktığını söylerken, Millî Şefımiz herseyden önce onların bu kıymetli me. ziyetlerine güvendiğini belirtmiş olmu. yor mu? O halde son yanm asırlık öğretim hayatımızdaki yetersizliği üğretmeıı kadrosunun dar ve kültürsüz olmasile izah ctmeği kimse akluıdan geçiremez. Sayın İnönünün de kuvvetle isaret ettiği gibi herseyden önce bir cemiyet isi olan bu dava son derece karışık ve çapraşık bir takım meselelere bağlıdır. Bunlann bir kısmını olsun çözebilmek ve bazı ana sebebleri bulup ortaya koyabılmek için NADÎR NADİ (Arkası Sa. 3, rtttm 4 te) Sicilya harbinden dün radyo ile nakledilen fotoğraflar: Solda sahile yanasmıs ihrac salapurj alarından Müttefik askerler çıkarken. (Resim havadan Sağda, Ragusa sokaklartnda esir alınan İtalyan askerleri kamplara sevkediliyor almmıstlr) Kız Enstitüsünde Dün parlak bir tören yapıldı Maarif VekÜT Yücel Meznnlara bir hitabede bulunarak "Müesseseye adını veren büyük adama lâyık evlâdlar olunuz!,, dedi Orel Kursk Esirler 12 bini buldu bölgesinde Amerikan kolları Agrigentoya Uç günlük savaştan sonra Alman hatları yürüyorlar Adaya Fransız kıt'aları nın iki yerde yarılda çıkarıldı 10 hava tissü zaptedildi dığı bildiriliyor Berlin 15 (a.a.) Alman Ordulan Başkomutanlığımn töbliği: Havanın bozulmuş olmasına rağnıen, dogu cephesindıe muharebeler devam et. mektedir. Blelgorod bölgesinde yeniden diişman kuvvetlerinden mürekkeb bır grup mütemerkiz bir taarruz neticesinde (Arkası Sa. 3. sütan 4 te) General Eisenhower Amerikan umum karargâhı 15 (a.a.) Cat&ne halen 8 inci İngiliz ordusuna mensub Kanada birliklerinln başlıca hedefini teşkil eu. mektedir. 7 nci Amerikan ordusu Agrigento ve Porto Empedocle'yi doğrudan doğruya tehdıd ettiği gibi halen Caltanissetta'nm şimalinde bulunan yollar şebekesiri de kontrol etmektedir. Gela kesiminde, Birleşik Amerikan hücum kıt'aları bir miktar Alman «Kaplan» tan.îl tahrib et. mişler ve Tunus hezimetindeAberi yeni. den teşkilâtlandırılmış olan bir Alman seçme tümenine büyük ölçüie kaylblar verdirmişlerdir. 54 üncü (Napoli) İtalyan tümeni kumandanı bütün kurmayile birlikte Viz. zjni'nin cenubunda 8 incı İngiliz ordusu. na teslim olmuştur. Augusta kesiminde muharebe şiddetle devam etmiştir. Burada İnguizler, cephe gerisinde münakalelerini kesen bir düşman karşı taarnızu neticesinde şafak (Arkası sahlfe 3, sütun 2 de) Sicilyada ilk zaptedilen limanlara yanaşmış Müttefik harb ve nakliyd gemileri i Ankara Istanbul hattında izdiham Yeniden katarlar ihdas ediliyor Yataklı vagon biletleri gelecek ay sonuna kadar kâmilen satılmış Ankara 15 (Telefonla) Ankaradan İstanbula yolcu taşıyan trenlere karşı şimdiye kadar misli görülmemiş olan izdihamı önlemek ve ihtiyacı karşılamak için tedbirler almak zarureti hasıl olmuştur. Bizzat Münakalât Vekili General Ali Puad Cebesoy, dün gece saat 4 te gara giderek saat 8 buçukta açüacak olan gişenin önünden sıraya girnıefc ü. zere geceansmdan itibaren gelea halk için gişelerin çalışmalanm teftiş etmiştir. Her türü şikâyetleri önlemek için sıkı kontrol tedbirleri alınmıştır. Yer bilet. lerinin yalnız trenlerin hareket edeceğj gün için ve biletle beraber verilmesi usulünü tatbika sıkı bir itina gösterilmekte. dir. Buna mukabil yataklı vagon biletlerinin vaktinden çck önce satılması usulü önümüzdeki ağustos ayına aid bi. letlerin şimdiden tükenmesini mümkün kılmıştır. Bu suretle haricde yataklı bilet alış verişine yol açıldığı görülmek. tedir. Demiryollan İdaresince Uk tedbir ola(Arkası sahife 3. sütnn 3 te) 46 Maarif Vekili Hasan Âli Yücel Ankara 15 (a.a.) Bugün saat 17,30 da Ankara İsmet İnönü Klz Enstitüsünde bulunan kız meslek oğretmen okulu mezunlarınln diploma alma törenleri ya. pılmıştır. Törende sayln Bayan İnönü, Maarif Vekilimiz Hasan Âli Yücel, ve. killik ileri gelenleri ve seçkin bir davetl kütlesi hazır bulunmuştur. Yeni mezunların İstiklâl marsmı söylemelerinden sonra genc öğretmenler . den Perjhan İsbir bir söylevle büyükle. rini selâmlamış ve onlıra lâyık birer oğretmen olacakları hususunda teminat (Arkasr sahife 3. sütnn 3 te) Refah „ muhakemesinde heyecanh bir cclse "Evet,. dedi Ekmekler de, tevzii de hâlâ bozıık! Dün bir çok yerlerde fırııtlara ancak Reis? Amiral Mehmed Aliye şu suali sordu: «Çocuğunuz da öğleden sonra utı verilebildi bu kafile arasında bulunsaydı. gene ayni emri verir miydiniz?» Bir şehid karısının ricası üzerine Tümamiral tereddüdsüz ( Millî Şefin hcykeli j Mr. Edenin Fransaya hitabi u Son miicadelecle hissenize düşen rolü oynamağa hazır olunuz,, Londra 15 (a.a.) İngiliz Hariciye Nazırı Mr. Eden 14 temmuz Fransız mil. lî bayraml münasebetile Fransaya hitab ederek ezcümle şunları söylemiştir « Geçen yıl bu tarihte Tize İngiliz milleti namma bir mesa] göndermiştim. Bu sene, çok iyi bilıyonım ki, Fransanln Dün Ankarada göriilen Refah muhakemesinden bir intıba: Sağda hâkimler heyeri. solda maznunlar göriilmektedir) beklediği söz değil filiyattir Çektığiniz ıstlrablara beklemek ıstırabmı da ka. Ankara 15 (Telefonla) Refah vapu dokuz buçukta açıldı. Istinabe suretıle göndermiş ve duruşma ha"ricmde ıttihaz tan kararsız durumunuza bir hudud çe. ru faciasında mes'ul gorulenlerin muha ifadeleri alınanlardan bır kısmınm talı edılen bir kararla Izmitte şahid s.fatıle kecek sözlerle size hitab etmeği çok is. kemesine, bugün de Ankara Ağırceza matı gelmişti. Bunlar okundu. Albay dinlenmişti. Refah süvarisi Izzet kapta(Arkası sahife 3, sütnn 3 te) mahkemesinde devam edıldi. Celse sabah Nedım Ülseven mahkemeye bir mektub (Arkaa sahife 2. süton 1 de) Dun de flrmlara un vakit ve zamanüe, verilemedığinden karne m\ıkabili ekmek ler çok geç tevzi edılmiş ve fırinların önünde izdiham görülmüştur. Maamafih fırmlara un tevziatmın dun oğleden son. ra saat ikide arkası alınmıştır. Fakat halita bozuk olarak devam etmektedir. Şehirde nüfus artmış olmaslna rağmen un sarfiyatı artmamış, hatta 2S00 çuvala düşmüştür. Bunun sebebı şüphesız ek. meklerin bozuk çlkmasıdır. Maamafih dün şehrimize fazla mıktarda buğday gektiğinden ferabllk husule geldiği. hat. ta beklenilen buğday vapurunun gelmesine ihtiyac hasıl olmadan unların vakit ve zamanüe fırmlara veıiıebilecegi salâhiyetü mahfillerden temin edılrr.ektedir. Toprak Ofısi Umum nuidurlüğü İs« tanbulun hububat ihtiyacı etrafında daimî surette muhaberede bulunmakta» dır. • C* Francala satfirkfen yakolandı Beyoğlunda Kalyoncukullu|unda pas. tacl Mihailidisin fırmfnda gızli o'.arak beyaz ekmek imal ve sattığı testıt edı lerek cürmü^ meşhud yapllrnlş, ıki yüs francala m u s a ^ r e edilmistir. Istanbul mülhakatında mahsul Giizcl San'atlar Akademi«inde Belling tarafından yapılmakta olan (Yazlsl 2 nci sahifede) âbideden bir kısmı Civar 'İkâzâ'lve köylerde tef (Afkası sahife C . e)
