15 Temmuz 1943 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

YUNUS EMRE DİVANI Türk şürinin mucizesini yaratan. büyiik şairin çoktanberi beklenen dlvanmın blrinci eildi çıkmıştır. Her kitabclda bulunur. Fiatı 150 kurus. BURHAN TOPRAK 20 nci yıl sayı: 6794 um uriyet İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhurlyet, İstanbul Posta kutusu: Istanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyetl : 24298. İdare ve Matbaa kısnu 2429924290 r Lâfin salri OVİDİGUS n'atı Aşk ile çarpan bulurla: her oğüdıi burada ime eden: I 5 TBfîimilZ ! 943 Sefimizin Ösretıtıeıtlere Hitabesi Sizden gelecek Türk cemiyetinin şerefli kurucuları olmalc vazifesinin hakkile ifasını istiyoruz Memlekette tam bir orta öğretim kurmağa mecburuz «Hayatta mııvaffak olmanın esaslı vasıtası şüphesiz ahlâk ve karakterdir» «Fakat bilmeyenin, öğrenmemiş olanın sağlam karakterinden fayda ummak kerametten meded beklemek gibi boş bir şeydir» Ankara 14 (a.a.) Orta öğretime aid meseleleri incelemek üzere Maarif Vekilliğlnce Anfcaraya çağirılan 45 lise müdürii, Vekallik müsteşan, umum müdürtert ve müfettlşleri hazır olduğu halde bir kaç gündenbcri devam eden çalışmalara bugün son vermlş'erdir. Reisicumhur Mıllî Şef İsrcet Inönü b e . raberlerinde Maarif Vekili Hasan Âli Yücel olduğu halde Hukuk fakültesini şereflendirmişler ve orada toplu bulunan maarif erkânı İle lise müdürlerine aşağıdaki hitabe ile kıymetli direk. tifler vermişlerdir: « Azlz arkadaşlanm! Orta öğretimimizi idare eden arkadaşlarm bir konferans habnde toplanacaklarını ve mesleğin bazı meseleleri üzerlnde araştlrmalar yapacaklarını Maarif Vekilimiz bana haber "verdiğl zaman çok sevinmiştim, Bu beş on gün lük çalışmalarlnız sevincimi hakll çı. kardı. Orta öğretlmin memleketin muhtelif bölgelerindeki durumunu ve gidiçinl yakından görmeğe ve benim için mümkün olacağı kadar etraflı kavramağa ehemmiyet veririm. 0nun içln slün çalışmanızı ilgilendiren meseleler hakkında az çok bir fikrim v a r . dır. İlkönce bu fırsattan lstifade ederek gözden kaçan bir noktayı, bütün memleket karşlsında canlandlrmak istiyorum. Dün radyo ile Cezayirden naUedilen fotograflar: Solde Müttefik Başkumandanı General Esenbower Sicilyad» kıtaat arasmda, sağda Agusta şehrinde esir alman İtalyan askerkri Sicilyada dün 3 şehirle bir hava meydanı alındı Müttefikler 48 kilometre kadar ilerlediler Katania cenubile Gela'da şîddetli çarpışmalar oluyor İtalyan tebliği birçoh gemi batırıldığını bildiriyor Lise öğretîmi bîr eziyet gözile görülmemelidir Sinir harbi de beraber yuruyor icilyanın ele geçinlmesini hedef tutan son hareketler henüz gelismediğl bir sırad», JVIüttefik kaynaklanndan akseden «Ya. n n ne yapüacak? Ordulanmtt cenub Fransaya mı, İtalyaya mı, yoksa Balkan. lara mı taarruz edecek?» telgraf haberle. rini bazı muharrirlerimiz yersia ve za. mansız bnlduklannı saklamıjorlar. Bu mutalealara Reuter gibi yanresmi bir ajansın da sahifelerinde yer vermesıne şaşanlar var. Çok çetin bir vaztfenin daha başlangıcmda iken yanna dair Heri sürülen faraziyeleri bafiflikle dam. gahyanlar oluyor. Halbuki ortada hafiflik yahud agırlık dtnecek bir şey yoktur. Müttefikler tarafından goze alınmıs bir taarruz hare. ketile karşı karşıya bulunduğumuzu d ü . şünecek olursak, havada, denizde ve ka. rada gösterilen faaliyetin diğer sahalarda da esirgenmemesini nornıal saymamiz icab eder. Bazı muharrirlerin hafiflik diye adlandırmak istediği ajanslar tara. lından günü gününe yayılan lahminler, tefsirler, mütalealar ve faraziyeler, ası) harble birlikte ayrümaz bir bütün teşkil eden sinir harbinin bize artık hep ta. nıdığımız çehresini gösteriyor. Düşman mukavemetinin ruhî tarafmı kcndine hedef edinen sinir harbi de ası) harb gibi bazan taarruz, bazau da müdafaa mahiyeti taşlyor. Ordu, ileri atılmak üzere bir vazife alnuşsa. sinir cephcsini idare eden kumandanlar yani propaganda servisleri derhal harekete geçerek, bu taarruz vazifesini destekli. yecek şekilde iş görmeğe başlıyor. Silâhh kuvvetler müdafaada 'se propaganda servisi de müdafaaya çekiiiyor. Ordu taarruza kalktığı sıralarda piopa. gandamn müdafaayı tercih ctfği. yahud ordu yerinden kımıldamıyacak iken sinir cephesini idare edenlerin kcndiliğinden bosu bosuna hiicuma çectiği bu harbde şimdiye kadar hiç isitilmedi. Geride kalan harb yıllarına bu hakım. İan kısa bir göz atarsak, buçiin Anglo B. Millet Meclisi Korkuyorum ki lise öğretiminin (Arkası Sahife 2 siitun 4 te) Hava harbi İngilizler • kanunla tekaüd olanların tnaaşma zam yapılmasına dair lâyihayı kabul etti Ankara 14 (Telefonla) Büyük Millet Meclisi bugün Şemsettin Gunaltayın başkanhğında yaptığı toplantıda Millî Mudafaa Vekili General Ali Rıza Artunkal, ruznamede bulunan maddelerin Mamak gaz ve maske fabrikasının Mıllî Mudafaa Vekâletine devri hakkındaki kanun lâyihasının müstacelen müzakeresıni, Nafia Vekili Sırrı Day da izmir elektrık ve tramvay şirketinin satın a. lınmasına aid mukavelenin tasdikine aıd kanun lâyihasının havale edilmiş bulun. duğu Nafıa, Maliye ve Bütce Encümenlermden müteşekkil bir muvakkat encü. mende tetkik edlimesini istemişlerdir. Palazzolo bölgesinde, bir noktada, Müttefik kuvvetler adamn içerlerine doğru 48 kılometre kadar gırmişlerdir. tngilizler 206 nci îtalyan sahil tümenini teşkil eden hemen bütün birlikle. Londra 14 (a.a.) Hava Nazırlığının ri yok etmişlerdir. bildirdlğlne göre, Aachen «Aix La Cha Müttefik havacılığı yeniden çok büyük pelle), dün gece İnglltereden kalkan bir faaliyet göstermiş ve taarruz ettıği bombardıman uçaklannın taarruzlarına bütün hedefleri mahvettiği gibi cereyan hedef teşkll etmlşttr. Yapüan taarruz eden hava muharebelerinde 42 düşman pek şiddetll olmuştur.. 20 bombardıman uçağı düşürmüş ve yerde duran birçok uçagı üslerlne dönmemlştlr. Aachen, uçağı da yok etmiştir. Müttefikler yalAlmanya, Pransa ve Holanda arasmda nız 7 uçak kaybetmişlerdir. çok mühim bir demlryolu münakalâtı Amerikalılarm yeni hedefleri merkezidlr. Şimal Afrika Müttefik umumî karar. Alman uçaklan da Hull'ii gâhı 14 (a.a.) Comiso İle Ponte Olibombaladı vio'yu aldıktan sonra, Amerikan kıt'a. Berlin 14 (a.a.) Resmî: Alman bom. larl Agrigente'ye doğru takriben 25 ki. (Arkası sahife 3, sütun 2 de) ba uçaklan dün geoe Hull llman ve şeh(Arkası Sa. 3, sfltim 4 te) Aachen'e, Almanlar da Hull'e şiddetle taarruz etti General Eisenhower Amerikan umum karargâhı 13 (a.a.) Bırleşik Amerıka denız teşkillerinin topçu ateşile desteklenen 7 nci Amerikan ordusu 10 kilometre ılerlemiş ve Ccmiso Mihver üssü ile Naro, Palma ve Porto Olivo şebirlerını zaptetmiştir. Comisonun ele geçirılmesıle Amerikan kuvvetlerl sahilden 16 kilometre uzakta bulunmaktadırlar. Sicilya seferi esnasında bugüne kadar vu kubulan en şiddetli muharebeler Gela'da cereyan etmiştir. Burada Amerikan kuv. vetleri ilerlemeden evvel Mihverin bir çok şiddetli karşı hücumlarını püskürtmek ıstırarında kalmışlardır. Sicilyaya nakledilen Amerikan taoklan harekfit esnasında Kursk muharebesi Bütün şiddetile devam ediyor İki Sovyet alayı imha edilmiş Rus mukavemeti artıyor Berlln 14 (a.a.) Alman orduları umumî karargâhlnın tebliği: Sovyetlerin Bıelgorod bolgesmdeki şiddetli karşl taarrazlan dun kendılerj İçin ağır kaylblara mal olmak suretüe akamete uğramıştır Yalnız b'r tek k e . simde düşmanın iki alayı tamamı'e yok edilmiştir. Bu hareketler esnasmda mu. him miktarda esir almmıştır. Düşrian dün bu kesimde yeniden 200 tank kay. betmiştir. Orel'in doğusunda ve şimabnde Sov(Arkası Sa. 3: Sü. T de) Alman Mareşalı Rommel Ankara 14 (a.a.) Ticaret Vekilliglnden teblığ edılmiştlr: 1 Köylerde ikamet edip de müstah. sll olmıyan veya Istıhsali istihlâkine yetmiyen koylulerin köylerde bulunan ve devlet hisselerlni vermlş olan müstahsilMaliye Vekilinin izahatı lerden ihtiyacları için yemekljk ve yem. Bu vesıle ile soz alan Maliye Vekili lik hububat satın almalraına müsaade eFuad Afralı tekaüd kanunu çıktığı îadilmlştir. man hükumetin eski kanunla tekaüd o2 Aşağıda tespit edilen mmtakalarHavagazi şirketlerinin yolsuz hareketlanlara yüzde 10, bir kaç sene sonra da da ve tarihlerde devlet hlsselerinin tayüzde 25 zam yapıldığmı, şimdıkı yiız. lerınden dolayı aobnelerin mütemadıyen mammı teslim eden müstahsillerin gede 40 zamla da eski ve yeni tekaüd ma. zarara uğradıkları uzun zamandır müriye kalan mallanm bu mmtakalar dahi. aşlan arasında hemen hemen hiç bir fsrk temadıyen yazılmıştı. Bu vaziyeti tetkik etmek uzere Beledıyede teşekkül eden linde serbestçe satmalanna müsaade ekalmadığını izah etmiştir. dilmiştlr: Büyük Millet Meclisi gene bugünkü komisyon nıhayet mesaisini bitirmiş, y a . a) Blrind mmtaka (Seyhan, tçel ve pılan tetkıkler şirketlerin yolsuz haretoplantısında Devlet memurları aylıkîaHatay) 1 agustos 1943. rmın tevhidi ve teadülü hakkındaki ketleri ve havagazi tesisatının kullanıl. b) îkinci mıntaka: (Gazlanteb, TJrfa, kanunlara bağlı cetvellerden Adliye Ve mıyacak derecede bozuk olduğu tesbit e . kâletine aıd kı<=mında ve Cumhur rıya dılmıştir. Bu vaziyet karşısında dün şir Mardin, Manlsa, İzmir. Muğla, Aydın, Stokholm 14 (a.a ) Svenska Daghla. seti dairesi teşkilât kanununda değişık ketlere son ve kat'î bir ihtarname gon. Antalya; Edirne. Kırklarell, Tekirdag, det ismindeki tsveç gazetesinın haber likler yapılması hakkındaki kanun lâyi. derilmiş ve verilen müddet zarfmda ve Çanakkale, tstanbul, Balıkesir, Bursa, NADİR NADt (Arfcaa sahife 3, »ütun 3 te) (Arkası sahife 3, sütun 3 te) (Arkaa sahife 3, sütun 3 te) (Arkası sahife 3, sütun 3 te) fArkası sahife 3. sütun 4 de) Mşl. Rommelin tayyaresi düşürülmüş? Meclis her iki talebi de tasvıb eylemiştir, Devlet memurları aylıklarınm tevhid ve teadülüne aid kanunda değişıklik yapılmasına dair lâyiha muhtelit encümene havale olunmuştur. Askerî ve mülkî tekaüd kanununa ek 3255 numaralı kanuna llâve yapılma. sma aid lâyiha ile 1683 sayılı askerî ve mülkî tekaüd kanunundan önceki hukümlere gore bağlanmış olan tekaüd ve yetim maaşlanle vatanî hizmet tertıbinden maaş alanlara yapılacak zam hak. kındaki kanun lâyıhasmı müzakere ve tasvib eylemiştir. En nihayetî Ekinsiz köyler İstanbul havagazi tesisatının bozuk olduğu anlaşıldı! Devlet hissesini verenlerden mahsul alabilecekler Serbest hububat satışı için mühlet tesbit edildi Belediye, şirketlere kat'î bir ihtarname gönderdi Berlin bu haberi «doğrudan doğrtıya uydurma > bulmaktadır Şark cephesinden resimler: Bir Abnan tanksavar topu ateş açıyor