4 Temmuz 1943 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Isviçre mamulâtı her renkte Pamuklu jorjetlerle danlel mendülerimiz gelmiştir İZMİR MANİFATURA T. A. Ş. Bahçekapı Anadolu han altuıda No. 45 47 20 nci yıl sayı: 6783 umhuri Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: Istanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir faeyetl : 24298. İdare ve Matbaa kısmı 2429924290 r~ Doktor Ihsan Bifat Sabar \ V E RE 1 B İ L Gİ S Yeni çlktl. 350, cildU 450 kuruşj Halk için 4STANBUL CAGALOGLU Pazar 4 Temmuz 1943 Ahmed Halid Kitabevi i 36 Devamlı hava akııtlarife adanm muvasalası kesildi Müttefikler evvelâ Sagda: Maarif Vekffl Hasaa Ali Yttcel yenl Fen Fakültesinin temeline ilk tası eine koyuyor Solda: Üçuncü Iç hasta lıklan kliniğinde açış nutkunu söylerken Sicilya muhasarada doğu Akdeniz adalarına, Türk ilmi için kutlu gün sonra İtalya ve Balkanlara hücıım edeceklermis Londra 3 (a.a.) Sicilya şimdi muha. [ sara halindedir. Ferlbot servıslerlnin 1 Messina, San Giovanni ve Reggio d: Calabria'daki son durakları Müttefı. bomba uçaklarının devamlı ateşi altın, dadır. Uçaıklar denizden iaşe yolların kesmeğe muvaffak olmuşlardır. İnglli; kafilelerinin bir müddet önce büyük tehlikeler altında geçtiği kanal şimdi tamamile Müttefik uçaklarile örtülüdür Fen Fakültesinin temeli dün büyük törenle atıldı Nüfus davası Müjde dolu hitabeler söyliyen Maarif ve harb Vekilimiz, Tıb Fakültesinde iki yeni eçenlerde Ruslar ve Almanlar birer tebliğ neşrederek iki yıllık şark cephesi kayıblan. na dair bazı rakamlar sıraladılar. Pro. paganda mübalâğasından kurtulmak için Rus ve Alman iddialartnı karşılastınp ortalama bir hesab yapılırsa, şark seferinin başından bugüne kadar, her iki milletin beraberce, yalnız olii olarak on mihona yakın kurban verdiği mey. dana çıkar. Harekât evvelâ doğu Akdenizde başlıyacak Washington 3 (a.a.) Reuter muhabiri bildiriyor: Umumî Müttefik taarru zu için son hanrlılklar tamamlanmak ü. zeredir. İlk hücumun Akdenizde yapıla cak harekâta münhasır olacağı ve doğu Akdeniz adalan işgal edildikten sonra, müteaddid cephelere ve muhtemel olarak İtalya ve Balkanlara hücum edileceği, ayni zamanda veya daha r.onra batıda bir cephe açılacağı bildıriîmektedir. kliniğin de küşadını yaptı Dün sabah şehrimize gelen Maarif Ve. kili Hasan Âli Yücel Haydarpaşa istas. yonunda Ünıversite ve Maarif erkânile dostlan tarafından karşılanmıştır. Hasan Ali Yücel Haydarpaşadan İstanbula geçerek geçen sene yanan Zeyneb Hanım konağımn yerinde yapılacak olan Fen fakültesinin temel atma merasiminde bulunmak üzere, Üniversite konferans salonuna gelmiştir. ttalyaya yapılan diinkii akıhlar Rakam, harblerin insanlık namına g tikçe daha yıkıcı, daha kahredici bir mahijet aldığını düşiinenlere ilk ba. Tören başlarken kışta bak verdirecek derecede kabank gibi görünüyor. Geçen harbin dört yüı Saat 10,30 da başhyan merasirrde Val; içinde ve bütün cephelerde mubaribler ve Belediye Retei Doktor Lutfj Kırdar tarafından uğranılan insan kayıblarının Örfî İdare Komutanı Korgeneral Sabit on tnilyonu ancak bulduğu düşünülüı SP, Noyan, Parti Vilâyet idare heyeti relsi bu harbin bir tek safhasıııda ayni radoktor Behçet Uz, Üniversite Rektörü kama varıhrvermesi, insanlığın akıbeti Cemll Bilsel, Fakülte dekan ve profehesabına bir çoklanmızı dehşet içinde sörlerl, Vilâyet, Belediye ve Parti er. bırakabilir. kânı ve Üniversite talebeleri buhınmuştur. Fakat, hiss! ve reel olmak üzere iki Meraslme Üniversite Rektörü Cemil Byrı cepheden gorülmedikçe hâdiscnın Maarif VekUi Yücel, yeni dış hastahklan kliniğini gezerken, Adapazarı mahiyetine dair etraflı bir likir edinmi(Arkası sahife 2. sfltun S te) felâketzedelerinden bir vatandaşın hatınnı soruyor ye imkân yoktur. Milyonlarca genc varhğın kütle haünde yok olması, bir yürek taşıyan her in. sana şüphesiz ıstırab verir. O genclere bağlı anaların, babalann, kardeş ve ço. cuklann kınlmış hayatını düsünerck ürpermeler geçiririz. Milletler arasında temelli bir ahenk kurulamamış olraasına üziilürüz. Bu, hâdisenin hissî cephesi. Bir de realiteye bakalm: Harblerde uğranılan can kayıbinrım millî ve beşerî olarak gene iki cepheden tetkike muhtacız. Her ka,yıb. millî bakundan tctkik edildiği zaman kayba uğrıyan millet hesabuıa zarar, rakib 1 milletler hesabına ise kazancdır. DüşRSÖ9U/ YENİ IRLANuA mana ölüm yağdıran bir millet onu zayıf <XBUKA Müsabakalar bittikten sonra kazanan\Medang düşürür; kendi uğradığı kayıblar neka. (Arkası sahife 3, süttm S te) dar az olursa o derece üstünlük elde BRİTANYA Kıete eder. BUGENVIL Beserl bakımdan müiaiea etmek isteAnkara 3 (a.a.) Demiryollarımızı Idiğimiz zaman, harb kayıblannı millet rak ve İran hududlarına ulaştıracak olan Sâ/ârnâuâ faıkı gözermeksizin umumî olarak göz hatların inşasma tahsis edılen 1941 deMorobe TROBRIYAN önünde bulundurmağa mecbnnız. Rus. miryolu istikrazına aid üçuncü tertıb Bdmbafa larla Almanlann şark cephesi nde bera. tahvillerin 7 temmuz 1943 tarihinden VUblARK IAVEUA berce on milyon adam kaybettıklerini itibaren satışa çıkanlacağı bu defa öğfarzedelim. Bu rakam bugünkü dünya renilmiştir. SANTA IZABEL nüfusunun iki yiizde biridir. Dünya Bu tahvillerin birincl tertibi 1941 senüfusunun yüz yılda bir misli arttığını MUMDA Arı/no nesi teşrinievvelmde, ikinci tertibi düsünecek olursak, şark cephesindeki 1942 martında çıkanlmıştır. Bu' defa çiT4GULA iki yıllık kayıblann bir yıl içinde ve bir karılan üçuncü tertib tahviller de hâBudapeşte 3 (a.a.) Türkiye ile Ma. misli fazlasile telâfi edileceği neticesine miline muikarrer ve 20 senede Itfası caristan arasında ticaret müzakereleri varınz. meşrut olup beheri 20, 500 ve 1000 lira bitmiş ve bir anlaşma imzalanmıştır. Demek ki nekadar şiddetli olursa ol. itibarî kıymette birlik, yinni beşlik ve Bu anlaşmaya göre Macaristan Türsun, hiçbir boğuşma, yeryuzündeki nü. elliliktir. kiyeye zıraat makineleri ve başka enSıhhat ve Ictimal Muavenet Vekâle, GUAÖAL KANAR fus artışuu aksatacak bir rol oymyaraı. düstri maddeleri gönderecek, Türkiye de tinden tebliğ edilmiştir; cBütün hastaYüzde 7 faizli'olan bu tahvillerin ihyor. Ve insanlar korkunc bir şekilde Macaristana pamuk, bakır ve başka ham lıklarda olduğu gıbi lekeli humma mü. üreyip çoğalıyor. Bugün dört yüz milrac fiatı yüzde 95 tir. Yani 20 liralık maddeler verecektir. (Arkası Sa. 3, sütnn 4 te) Salomon adalarile Yeni Gine cenubunda son vaziyeti gösterir harıta (Arkası sahife 3, sütun 3 te) yondan fazla mide besliyen Avnıpa, Ce. Melbourne 3 (a.a.) Reuterin hususi sar zamanmda ancak 67 milyon nüfusa muhabiri bildiriyor: malikti. Bugün iki milyarı bulan dünya Avustralya kmvetleri, Yeni Gine ça. nüfusu, çok uzaklara gitmiyelim, Nalılıkları ıçmdeki Japon mevzılerı aras'npoleon devrinde bir milyarı aşmıyordu. dan kendılerine yol açarak Nassau koHiçbir salgın, hiçbir harb, hiçbir sefalet, yunda çıkan Amerikan kuvvetlerile te. bu dinamik artışın hızını biraz olsun ke. mas tesis etmışlerdır. Bu hareket, Jasemiyor. ponlarm çok ehemmiyetli Nassau musGeçen asnn tantnmış fktisadcılann. tahkem mevkiini tehdid etmektedir. dan Malthus, her yirmi beş yılda bir Rendova uzermde Japon uçaklan cddî dünya nüfusunun geometrik bir ilerler bir mağlubıj ete uğramışlardır. Müttetık yişle bir misli arttığmı, buna karşılık uçakları Japonların 14 av ve 8 pıke yeryuzündeki geçim kaynaklarının bübomba uçağmı düşürmüşlerdir. Muttetün gayretlere rağmen ancak aritmetik fıkler 8 uçak kaybetmişlerdir. bir ilerleyisle genisletilebildiğini söyliKıskac hareketinin başlıca hedefmi yerek, günün birinde dünyamn kalabateşkıl ettiği zannedilen Rabaul hava lıktan dolup taşmamasmı temin içiu meydanları yeniden Müttefik uçakları evlenmelere bir hudud çiziimesi fikrini tarafından bcmbalanmıştır. İleri sürmüştü. Müttefik umumî karargâhı sözcüsü Ankara 3 (Telefonla) Eski ka den verilen maaşlara da yüzde yüz Malthus nazariyesinin doğruhıeıı ve şunları söylemiştir; nuna göre tekaüd edilmiş oianların nisbetinde zam yapılmaktadır. yanlıshğı üzerinde çok duruîdu. Bu İn. Salamaua'mn esas müdafaalarile şimdi Yenj lâyıhanın Meclisin tatilinden maaşlarım artıran kanun lâyıhası son giliz âliminin tezini beğenmiyenlor gene ye kadar hiç temas olmamıştır. Japonşeklini almış ve bugün Bu\ük Mil önce kanunlaşacağı anlaşılmaktadır İngiltereden misal getirerek, 19 uncu lar bu çevrede işgali pek zor kuvvetli et Meclisine sevkedilmiştir. Bu lâyiha Bu suretle sırf eski kanuna göre tekaasır boyunca İngiliz nüfusunun artısma mevzılere malık bulunuyorlar. ıle eski kanuna göre emekliye ayrıl üd edilmis olmalanndan dolayı müskü] muvazi olarak imparatorluk umumî ser. Solda Kemal Zeren'in, sağda Yeniler Grupunun sergilerinden birer görünüş Japonlar yeniden bazı gemiler •nış olanlarla yetimlerinin rr.aa=lan durumda bulunan mütekaidlerle ye. vetinin de ayni tempoda arttığını açığa vuzde kırk nisbetlnde artırılmaktadır. timlerin vazıyetlerj mümkün rr.ertebt batırdılar vurdular. Dün sehrimizde iki resim sergisi açıl. minönü Halkevmde (Ressam ve HeykeU açtıkları sergıdir. Kemal Zeren her za. Tokyo 3 (a.a.) En son haberlere mıştır. Biri Beyoğlunda Basın Bırlığin traşlar Cemıyeti) ne mensub on altı sa manks gibi bol renkli ve çok ışıklı ı e NADtR NADİ Bundan başka vatanî hiznıet tertibin •s'ah et'ilmiş oltraktadır. (Arkası sahife 3,rö'.m: (Arkası sahife 3, sdtnn % de) de Kemal Zeren'in sergisi, öteki de E|natkârın «Yeniler grupu> nanu altında fArkası Sa. 3, sütnn 1 te) Demiryolu istikraz tahvilleri Yeni Gine'de harekete geçen Avustralya Uçüttcü tertibi de çıkarıldı Satışa 7 temmuzda başlanacak Pasifik harbinde yeni safha kuvvetleri Amerikalılarla birleşerek Nassau üssüne y ü r ü y o r l a r Boma 3 (a a.) İtalyan teblığı: İtalya sahlUerini müdafaa İçin konul&n yeni bataryalar Düşman hava teşkilleri Salerno yanmadasının bir çok yerlerini ve SıcUya ıle Sardunyanın bazı merkezlerini bombalamış, hasar ve halk arasında telefata sebeb olmuştur. Mıhver av teşkilleri, 12 sl dört motörlu Liberatör tlpinde olmak üzere 24 düşman uçağı düşurmüştür. Hava karşıkoyma bataryalan tarafından da 6 uçak düşürülmüştür. Bildirilen akınlar sonunda aşagıdakl telefat miktan tesbit olunmuştur: Lecce'de 4 ölü ve 25 yaralı, Galattnada 15 ölü ve 17 yaralı, Grottaglia'da 12. ölü ve 24 yaralı, Brendızl cıvarmda 5 ölü ve 6 yaralı, Trapani'de Kastel VotAnkara 3 (a.a.) Bugün Harb okurano'da 8 ölü ve 22 yaralı. 1/2 temmuz gecesi Palermoya karşı unun üçuncü su sporları bayramı Ka•apılan akında halk arasındaki kayıblar radenlz havuzunda kutlanmıştır. Milll da 32 ölü ve 68 yaralıya yükselmektedir. Şefimiz Beisteumhur İsmet İnönü ve sayın Bayan İnönü, Başvekilünlz ve BaNapoli yeraltı mağaraları bir ?an Saracoglu, Hariciye, Millî Müdafaa, milyon kişi alıyormuş 3ıhhat Vekılleri, Meclis Grup Reis VeSofyada çıkan trtro gazetesinin yazdı cili General Kâarm Özalp, Genelkurmay (Arkası Sa. 3. sütnn 5 te) sbaşkanı Orgeneral Asun Gündüz, Orgeneral Sallh Omurtak, mülkî ve askerî rkân ve yüzlerce davetli bu törende na2ar bulunmuşlardır. Tören saat tam 16 da İstlklâl marşile başlamış ve marşı 'Harbiyeliler de hep bir agızdan gür bir sesle söylemlşlerdlr. Marştan sonra geçit resmı yapılmış, müteakıben de programın tatbikına geçilmiştir. İlk olarak müzikli yüzme hareketleri yapılmış, bunu atlamalar takib etmiş, daha sonra bölge bayrak ya. rışı ve yumurta yarışı yapılmış, muhtelif yüzme gösterilerinden sonra tam teçhizath bir kı'ta makineli tüfek ve İstanbul Slhhat MUdürü havan topu ile birlikte Karadeniz haDr. Şuayb Banm vuzunun bir kıyısmdan öteki kıyısma geçilmiştlrj Harb Okulunun su sporları bayramı Millî Şefimizle devlet erkânı hnzurunda merasimle kutlandı Budapeştede Yeni tifüs vak^aları D EN 1 Türk Macar ticaret anlaşntası imzalaıtdı Tifiislülerin veya şüpheli vak'aların derhal haber verilmesi mecburî Sıhhiye Vekâleti bir tebliğ neşretti Eski kanuna göre tekatid olanlar resım sergısı Emekli ve yetimlerin maaşına yüzde kırk zam yapılntasına dair lâyiha Mecliste