30 Ekim 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r İzdivarda devamlı ask aravan Genc zevc ve zevcelere: İZDİVACDA ASK ÇIKTI İngilizcesi yarim milyondan fazla nüsha basllmıs, dünyanın her lisanına tercüıne edilmistir. Fiatı 100 kunıstur. umhuri UIICU . CKOÛ . DOüO Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti . 24298. İdare ve Matbaa klsml 2429924290 BeyoğluBoğaziçi Lüks ve İçkili Resloranını Son derece bir itina saygılarunla bildiririm. ile actığ Murad Tarkmem ÎKBAL KİTABEVI İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul . Posta kutusu: İstanbul No. 246 . . CUfTlâ 3 0 BİrİnCl 1942 Adres: Beyoğlu, Ağacami, Bursa sokj No. 20. Telefon: 43916. Dünya felâketinin dordüncü yılında efimizin Türk Mületine Hitabı Bütün dikkatler Büyük Türk milleti dinc, millî iradesi sağlam bir halde milletlerarası âleminin saygılı gözleri önünde dimdik duruyor Millî birliğin muhafazasına döndürülmelidir "Milletin herşeyitti ordusuna vermesi ve vatan selâmeti içitı her sıkıntıya katlanmak kabiliyetiıtde olması büyük belâya karşı baş teminatıtmzdır,, «Doğru yoldan sapan scysuzların ne kadar marifetli ve hileli olurlarsa olsunlar. ötıünde sonunda, her balde yakalanacaklarına zerre kadar şüphe etmeyiniz.» Evvelki çüıı Ankaıa stadyomunda. Büyük Milli Sefimizin huzurlarlnda japılan izci gosterileri: Millî Şef genclerin haıeketleıini derin bir memnuniyet icinde >eyredivorlar. sağda, Başvekil Şiikriı Saracoğlu, Radyo merkezinde Cumhuri>et bayramını acan nutkıınu irad ederken Ankara 29 (a a ) Reısicumhur ve Millî Şef Ismet milleti, bir çok darlığa ve çok şlkâyet ettiğimiz sıkintılara İnönü bugun İpodıomda yapılan geçid resmi başlamadan rağmen dinc, millî aadesi sağlam bir halde, milletlexarası evvel halka hitab ederek asaŞıdaki nutku söylemişlerdir: âleminin saygılı gözleri önünde dimdik duruyor. Mılleti• Aziz vatanJaşlanm; mizin bünyesindeki kuvvet ve memleketımizin içındeki varCumhunyet Baj lamını hepinize candan sevgilerle kut lık. en şiddetli sıkınt.ları yenecek kadar kudretlidirler. (Arkası sahife 3, sütun 2 de) luyorum Dunya felâketinin dordüncü senesınde büyük Türk r Cumhuriyetimizi Rejiînimizin sonsuzluğu başkaianndan ayırd eden bu vasfın hiç bir zaman kayboimamasına çalışmak bugünkü ve yarınki Türk genclîğinin ilk vazifelerinden biri olmalıdır. E» leriıie. jakın tarihiıniziri daha II bir *ekiide jazılaeagı gu" l u ı k U bilgini, bizim Cumhıırıjetim./j oleki cumhıuiye.lerden a>ırd eden vasıfıarı U2Uiı uzuıı arastıracaktır. Biz, hııgiinkü nesilleı, simdılik. biıkaç foellibaşlı noktayı kolayca aydınlatabiliyoruz. Bir defa, birçok meınleketlerde bir şekil davası olan cumhurijetin bizde şekille ilgisi bulunmadığını bılnoıtı/ 29 birincileşrin 1923 te, Türkive Bu.uk Millet Meclisl tarihi kararıni \erdiği zaınan. milletirnİ7, hakikatte üç buçuk >ıldanberî kendi mukadderatına sabih bttlunuyoıdu. 1920 nisanının 23 üncu cutna gunıi. ayni Meclis: Hakimiyet kajıdsız şartsız n.illetindir! Derken. rejimimizin öz damgasını tarihe basrnıs bulunuyordu. O sıralarda, yenilecek sonsuz güçlüklerin heybetli golgesile vatan nfukları çevıilmişti. Gbcünü kendi ruhundan alaıı Türk milleti, Atasının önderliği altında, bu güçlukleri bir bir yenmeğe muvaffak oldu. Yarın belki efsaneleşecek derecede güç inanıhr harikalar yarattıysa, bunu, kendi içinden taşan coskun hayat seli ile başardı. Üç buçuk sene boyunca, kuruuıus bir kabuk kadar canlılık gösteremiyen saltaııat. 29 birinciteşrin 1923 te millet tarafından devıilmedi. O zaten Sevres muahedesinin imzalandığı gün, 10 ağustos 1920 de. kendiliğinden ölrnüstü. Fakat o sıralarda bu toprağın çocuklan juıd kurtulsıın dije çırpınıyorlardı Salıanatın kaısısına geçip de «Scn'artık yoksun!. dijccek \akitleri yoktu. Bit kuru kabuk gibi saraya kapanan sahanat. kendi ölüsünü kendi gozlenle iyice gördü. lÜ7um$ıtzluğuna inandı ve bu milletin icinde >eri olmadığını anladı Millî Şefimiz saat 7 de, Büyük Millet Meclisinde tebrikleri habul buyurdular İnönü, sabahleyin Ebedî Şefin kabrini ziyaret etti. öğleden sonra muazzam bir geçid resmi yapıldı Ankaıa 29 (a a ) Cumhuriyetinuzın 19 uncu >ıldönumu bııgun butun >urdca en coşkun bir bağhlık tezahürıle kutlamnıştır Bu büyak tören Tu.kıyenın başşehrı Ankarada en yuksek bir dereceji DUİnıustur.. Dunüenberi bu bujul: bayram havası ıçinde yaşıyan Ankaralılar sabahın erken saatlerinde yollari dokulmuşlerdır. Baştanbaşa mılü reııklerle donatılmış olan yollar geçJmez bir hale gelmıştır. Bu akın bılhassa Ulu c meydanmda muhteşem bıı manzara arzediyordu. Saat 12.40 ta Cumhur Reisi Mıllli Şef İnönü refakatınde Genelkurmay Başkanı Maresal Fevzi Çakmak olduğu halde Ebedi Şefin muvakkat kabrini ziyaret eylemiş ve çok muhteşero bir buket koyarak bir ihtiram dakikasının ıçmde Ebedî Şefin aziz hatırasına tazız eylemiştir. Ankarada bayram inlerken Dun İstanbukla yapılan geçid resminden heybetli bir manzara: Suvari boluğumüz geçiyor... Aziz İıtönüıtün sesinde Milli birliğimizi, kahraman ordumuzu vetemiz Türk gencliğini dün bir daha toplaşmış bulduk ve Cumhuriyetin yirm inci yılına bu benzersiz rah kudretinin şevkile girdik. Bayram îstanbulda coşkun meraslmle kutlulandı Şehir baştanbaşa süslenmişti, Taksimde yapılan geçid resmi çok parlak ve haşmetli oldu, kahraman ordumuz şerefine bir ziyafet verildi NADİR NADİ (Arkası sahife 3, sutun 6 da) Türk milleti dün, sosyal hayatının en J yüksek merhaleyi, millî birliğınin haştabiî seyri haline gelen rejınım yırmı metli gövdesıni, bir tablo seyreder gibi, Cumhur Reisi İnönü, Ebedî Şefin ka yaşına gırışmı kutlarken, azız Şefınin açık ve berrak, gorebilmiştir. bırlerıni ziyaret» içın Etnografya Müze sesıle bir daha toplandı. Aziz İndnü «Milletimizın bünyesinsine gelişlerinde Büyük Millet Meclısi 29 teşrinievvel 1942 sabahında, Türk deki kuvvet ve memleketımizin içindeReisi Abdülhalik Renda, Başvekil Samılletının içtimaî manzarası, denüebıtır ki varlık, en şiddetli sıkıntıları yenecek racoğlu, bütün Veluller, Meclis Reıs Vekı, ulu bir şahika etrafmda safla^mış kadar kudretlidir.. derken, her imaniı küleri Parti »enel Sekreterı, Partı Müsbeşerî istihkâmlar manzumesuıden ıba Türk çocuğu, onun şerefli eserınde bir takil Grup Reisi. Ankara Valisı, Emretti. Ulu şahıkadan çağhyan gur, sıcak. cevher zerresi olarak kendini buldu. niyet Müdürü tarafmdan karşılanmışCumhuriyetin 19 uncu yıldönümü dün kararlı akisler; büyuk bir mıllete kendi «Her mücadelenin temeli kendimize ve lardır. Millî Şef bu âyareü müteakıo öz bünyesinin, kendi hayat tarıhının di milletimize güvenmektir.. cümiesinde, yurdun her yanında olduğu gibi şehdoğruca tebrikleri kabul buyuracakları namık muhasebesıni yapıyor ve ateş sar. millî mücadele ruhunun ilâhî bir bu rimızde de, mustesna bir neş'e ve §eMeclisi teşrif eylemişler ve Meclis Dİmış bir msanlık âlemine Türk durumu hurdan gibi butün yurdda tüttüğünü taret icinde geçmiştir. nası onünde biriken kalabahk bir halk Havanın bu mevsimde nadiren görünun heybetini takrır edıyordu. Sss; İno duyduk. kutlesıle başta mızıka olduğu halde resEvet, «Bir ateş kasırgası bütün dünya len müsaadekârlığı ile bir kat daha nünden, Sakarya boylanndan, Dumlumi ihtıraraı ifa eden bir kıt'a asker lapınardan ve Lozandan dınledığimz sesti yı yakarken bizim bunun ortasında i'akar coşkunluğu artan halk kutlelerinın darafmdan selâtnlanmışlardır. ve 1939 dünya felâketi içınde, Turk mıl ve hayslyetle yükselmemiz, kendi kendi ha sabahın çok erken saatlerinde cadde Millet Meclisindeki hususî dairelerin letinı mucizeli bir mukadderat yoluna ne olmuş bir tesaduf değildir.. Hattâ, ua ve meydanları doldurduğu ve çoğ>ı de kısa bir istirahati muteakıb Millî katan dehâsının ateşh, dinc ve kat'î az şanlı eseri kuı/an enerjik terkibde tesa Beyoğlu istıkametinde olmak üzere, aSef Büyük Millet Meclisi Reısile Başve mile konuşuyordu. düfün belki hiç bir yeri yoktur. Milli kın akın harekete geçükleri görülmüş Ankara 29 (a.a.) Türk Cumhuriyet kU ve İcra VekUleri heyetıni, Buyük MilTürk milleti, Büyük Şefinin dünkü kudretin nasıl toparlanıp o yükselişe u ve bu yüzden saat sekiz buçuktan bEyramının ecnebi memleketlerde ne (Arkası sahife 3, sütun 3 te) (Arkası Sa. 4. sütun 1 de) suretle kutlandığı (Arkası sahife 3. sütun 5 te) hitabesinde İnsanî kabiliyetinin eriştiği muhtelif ecnebi radyolarin bugüne tahsis ettikleri törenlertfen anlasılmaktadır. Bu meyanda Berlin radyosu kısa dalga ile bir çok defalar Türk milletinin son 19 sene zarfında geçirdiği parlak hayatı ve bu hususta Edebî Şefle Millî Şefin gösterdikleri deha ve yaratıcı kudret eserlerini parlak bir surette belirtmiş ve Turk mületine mes'ud seneler temennisinde bulunmuştur. Yurd dtşmda Cumhuriyet bayramımız pek çok dostluk tezahürlerine vesile oldu jstaabuldaki bayramdan inubalar: Piyade «layt ve ellerinUe «aıılı bajıaklaıımula genclik: geçid resmind» Londra radyosu da İngilterenin eski Ankara büyük elçisi olup memieketimizde büyük bir diplomat ve hakikî bir dost olarak tanınmış olan Percy Lorraine turkçe uzun bir hitabede bulunmuş ve son seneler zarfındaki harb vakalarını, Türkıyenin vazıyeti ve İnşjtere Türkiye münasebetlerini tah'ıil etiikten sonra bütün İngihz dostlaıı namıDün. C tımhuıi\et bauamı münasetelile na Türkleri bu ^ahtivar günden dolav bir nutuk söyliyen Berlin büvük (Arkası Sa. 4. sütun 4 te) elçimiz Saffet Arıkan