5 Temmuz 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Dişi HER Kıış Kocanızı Nasıl Muhafaza Edebiiirsiniz? KADIN* VE K1Z BU KİTABI MUTLAKA OKUMALIDIR. Yeni çıktı. Fiatı 35 kurus Müvezzilerden ve kıtabc^ardsn aravınız. Istivenlere po^ta İle de gonderilır. ARİF BOL4T KİTABEVİ J 19 ııncu yıl sayı: 6424 umhuri ve tnektub adresî: Cumhurivet. İstanbul Posta kutusu: İstanbüJ No. 246 Telefon: Başrotıharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve Matbaa kısmı 24299 24290 YILDIZ Özel Sayısı MARLENE DİTRİCH ISTANBUL CAĞALOĞLU Pazar 5 Temmuz 1942 BUGÜN çnrn. Her yerde 15 Krç. an harp İebliği Düşman mağ Atatürkün teşrifinin 23 üncü, edilmiştir Aziziye kahramanlığmın 65 inci Bir çevirme taarruzun dan sonra mühim Rus kuvvetleri çember ı içine alındı ' Şark cepheslnden resimler: Büyük taarruza jeçen Alman motorlü kuvvetleri, Ukraynada buyuk kopruyü jeçiyorlar Erzurum 4 (a.a.) Erzurum diin iki buyük ve şerefli günün 23 üncü ve 65 inci yıldonumlerini ıdrak etmiştir Bunlardan birlsi Ebedî Şef Atatürkün kurtuluş ve İnkılâb savaşma başlamak üzere Erzuruma ilk ayakbastığı günün 23 üncü yıldönümü; diğeri de 1877 harbinde Azızlye kahramanlığının 65 inci yıldönümüdür. Birincl tören saat 9,30 da Ebedî Şefln büstünü taşıyan otomobilin on adım ilerisinde bir subay kumandasmdakl bir manganın İstanbul kapısı methallne gerilen siyah perdeyi süngü ile parçalıyarak içeriye girmesi ile başlamıştır. Bu sırada şehirdeki fabrlkalar, lokomotifler ve bütün kamyonlar düdük ve kornelerinl, bando da İstüdâl Marşmı çalmağa başlamış ve 21 top atılmıştır. Oğleden sonraki tören şehrin dışındakl koşu meydanında saat 17 de yapılmıştır. Tören sahasındaki bir manga askerln havaya üç defa yaylım ateşl ile Aziziye tabyasına bayrak çekilmiş ve İstıklâl Marşı söylenmiştir. Kursk cephesinde Erzurumda bir gün de iki büyük tören yıldönümleri heyecanla kutlandı Iki harb metodumm istikametleri 1939 harbi başlangıcında Alman orduları 33 mil>onluk Polonya devlelini 18 günde ortadan kaldırdıgı zaman Demokrasi cephesi ve onun bajrağı sayılan Ingiltere son derece hazırhksız bU vaziyette bulunujordu. O sıralarda kendini birdenbire gosteren Alman harb gucil karşısmda birbirine zıd şu iki mutales ileri sürüldıı. Bir nunıaralı iddia şöyle diyordu: Almanlar harbi jıldırım hızile idare edijorlar. Demokrasiler çok geri kalmışlardır. Onlar hazırlanıncıya kadar iş Işten geçecek, Almanja jenilemez hale gelecektir. İki numaralı iddia, bu fıkrin aksini müdafaa edijordu: İngiltere ber nekadar hazırlıksızsa 4a elinde tuttıığu sonsuz kajnaklara guvenebilir. Bunlan harb temposuna uydnrarak çalışan bir hukumet, Almanlara mutlaka yetişecek ve son zaferi kazanacaktır. Demokrasiler hesabına kajbedilmiş bir şey joktur, hele zanıan daitna onlardan tarafadır. İlk bakışta birbirine zıd gibi gbrünen bu iddialar, hakikatte iki millet tarafından takib edilen iki ajrı harb metoducun, ilhamını birbirine ajkırı sosyal bünyelerden alan iki türlü harb idare gisteminin ifadesinden başka bir şej sayılamaz. Bir numaralı iddia için Alman, daha doğrasu kontinantal harb metodudur denebilir. Hakikaten Avrupanın cnğrafî ve iklısadî >apısı icabı, buradan fışkıran hamleler zafere varmak uğrunda her zaman her tehlikeji goze alarak cur etli ve kıyasıya olmak zorundadırlar. Harb tarihi bu goruşe hak \eren mUallerle doludur. Buna karşılık, insulaire dencn İngiliz metodn, duşmanı yıpratarak vakit kazanmak, yıpratıncıya kadar da rautcmadiyen çekingen da\ranıp \akti gcldiği raraan hiç bir tehlikeyi goze almaksmn, cür'etsiz fakat emin darbelerle mu\affakıyete ulaşmaktır. İçinde bulunduğumuz büjiik harb, dünya nizamma yeni bir şekil vermekle kalmıyacak, bu iki metoddan birinin belki de kat'î zaferini tayin edecektir. Doğrusunu sdylemek lâzım gelirse İngilizlerin takib ettiği mukavemet metodu çetin imtihanlar geçirmektedir. Avrupanın ortasında mahpus bir enerji kutusu gibi duran Almanya, üç sene içinde neler başarmadı? Polonya, Danimarka. Norveç, Holanda, Belçika, Fransa birbiri ardısıra, çok kısa zaman fasılaları içinde dovüş güclerini kaybederek topraklarını Alman stratejisi emrine vermeğe mecbur kaldılar. Yugoslavya ve Yunanistan a\ni akıbete uğradılar. Rusya, beş altı ay içinde en verhnli yerlerinden oldu. Uzak çarkta Hollanda Hindistanı ve Birmanya gibi harn madde kaynakları Malezya \e Singapour gibi mühim usler Almanyanın yardımcısı Japonyaya geçti. Ve nihayet bugün Mısır ve Ortaşark, Ingiliz haldmiyetinden çıkmak ihtimalile karşı karşı\ adır. İngiluler, başlangicdanberi giittükleri (vakit kazanma \e hazırlanma) sıyasetinde muvaffak olur da Almanyayı yorabilirlerse. emin adımlarla zafere doğru yüniyebilmek için herhalde basacak bir yere muhtacdırlar. O yerler birer birer elden çidip İngiliz piyadesi üzerinde harekât yapacak bir arazi parçasına ve İngiliz donanması asker çıkaracak bir İskeleye malik olamazsa ada işgalden masun kaldığı takdirde bile bunca hazırlıkların boşa gideceği ve insulaire metodun iflâs edeceği nıeydandadır. Evet, Ingilizler Almanyayı jora yora çekileceklerdir. Fakat yorulmadan güreş kazanan bir pehlhan gorülmuş çey midir? Hele dünyayı elinde tutan koskoca bir rakib karşısmda! Bizzat Churchiirin sözlerinden anlaşıldığı gibi son derece kritik bir de\ir yasıyan ingiliz imparatorlugu bugun harb meydanlarmda basarnak olarak başlıca üç noktaya dayanıyor: Rusya, Ortasark ve Çin. Bunlar artık son mühim da\anma yerleridir. Bir tanesinin ortadan kalkması, imparatorluğun jenilmesine kadar varan kat'î neticcler doğıırabilir Bu noktaları elden çıkarmadan Almanyayı yormak ve sonra her taraftan taaJiıza geçerek yalnız Almanya ve İtalyayî Askeri vaziyet Seri kuvvstler Don nehri istikametinde ilerlemeğe devam ediyorlar Berlin 4 (a.a.) Alman orduları başkumandanhğının bugunkü tebliğinde bilhassa şoyle denilmektedir: Sıvastopolun Kerzones yarımadasında bolşevık kıt'alannm bakıyeleri tarafmdan gosterilen mukavemet kırılmıştır. Beton sığınaklarda çember içine alınmış olan münferid küçük gruplarm imhası tamamlanmak üzeredir, (Arkası sahife 3 sütan 4 te) Kursk kesiminde büyük Nihver yarma hareketi Hedef Ostrogs woroneş hattını tutarak Rus ordular grupunu çevirmek ve Kafkasya Moskova yolunu kesmektir Yazan: Emekli General Fransada büyük bir fabrika yangını Clalrmont Perrand 4 (a a.) Haber alındığına göre Bonneville'de ehemmiyetli bir fabrıkada buyuk bir yangm çıkmıştır. Suikasd neticesınde çıkan bu yangında tezgâhlar harab olmuş, birçok otomobıl ve dığer eşya yanmıştır. Zarar 2030 milyon frank tahmin edıliyor. Erzurumda bir tören için hazırlanmıs taklardan biri arkasında şehrin göriinüşii H. Emir Erhilet Başvekü Rçük Saydam Mısır muharebelerinde İr.giliı Başknmandanı General Auchinleck MISIRA VADEDİLEN İSTİKLÂL Nihvere göre Afrika harekâtı Diin İstanbul Parti merkezinde çeşidli meselelerle halk birlikleri faaliyeti üzerinde meşgul oldular İstanbul 4 (a.a.) Başvekü doktor Rpfık Saydam bugün öğleden evvel beraberınde Ticaret Vekıli ve İaşe müstesan olduğu halde Cumhuriyet Halk Partısi bmasında tstanbul ldare heyeti azalarile kaza Partl reisleri taplantısında bulunmuş, İstanbulu alâkadar eden çeşidli meselelerle halk birlikleri faaliyeti üzerinde izahat almıştır. Maarif Vekili S.vastan ayrıldı Sıvas 4 (a a ) Maarif Vekili Hasan Âli Yucei buradaki tetkiklerinl bitlrerek şehrimizden aynlmıştır. Mücadele inadla devam etmektedir ROSTOV Bütün Yakınşark milletlerine samümis! Mevkuf bulunan AH Mahir Paşa Kudüse nakledildi Ankara 4 (Radyo gazetesi) Mısırın toprak butünlüğüne dokunulmıyacağı ve bu memlekete tam istıklâl verileceğine dair Mıhver devletleri tarafından verilen temınat, bugun Berlinde yarıresmî bir kaynaktan verilen bir habere göre bütün Yakınşark milletlerine de teşmil edilmiştir. Yani Alman ve İtalyan hükumetleri Suriye, Irak ve Filıstine istıklâl vermeği taahhüd etmektedirler. Ali Mahir Paşa Kudüste Ankara 4 (Radyo gazetesi) Bugüa Mıhver kaynaklarından alman haberler Mıhver devletlerinin eski Mısır Başveküi Ali Mahir Paşanın mukadderatile meşgul olduklarıru bildirmektedir. Mihver kajTiaklarmdan bildırıldiğine göre Ingilizler. cepheye mühim miktarda takviye getirdiler Düşmanın mukabil taarruzu siddetli çarpışmalardan sonra püskürfüldü» Berlin 4 (a.a.) Alman tebliği: Mısırda kuvvetle tahkım edılmlş olan El Alemeyn mevziine karşı mücadele İnadla devam etmektedir. Düşmanın gönderilen takvıyelerle yaptığı mukabil taarruzlar siddetli çarpışmalar neticesinde geri püskürtülmüştür. Yeniden bir kaç mukavemet yuvası yok edilmiştir. Yapılan hava çarpışmalarında Alman ve İtalyan avcılan 28 İngiliz tayyaresi düşürmüşlerdir. İtalyan tebliği Roma 4 (a.a.) İtalyan tebliği: El Alemeynin doğu ve cenub bolgesinde muharebe meydanma asker ve malzemece onemli takviyeler yığan «iuşnıan, karşı taarruzlarla ileri hareketimizi durdurmağa teşebbüs etmişse de (Arkası sahife 3 sutun 3 te) Bursa Mudanya hattı açıldı Ankara 4 (a a.) Sel istilâsı yüzünden iki gundenberi seyrüseferi duran Bursa Mudanya hattındaki tahribat sür'atle tamir edilerek bugün saat 15 30 dan ıtibaren trenler tekrar işlemeğe başlamı<;tır. • ^ Mıhver taarrozlar». Km i) s0 icö jkitarafın muhtemel cephelcri////// Ihata edilmiç olmalan muhremel Şark cephesinde yeni Alman taaırnzıı ile muhtemel Inklşaf Lstikametlerinl gösterir harita İngiüzlere göre Afrika harekâtı Şark cephesinde büyük taarruz: Harkof Kursk bö'lgesinde bir kaç göndenbcri hızlı inkişaflar gösteren Mihver taarruzu, son Alman resmî tebliğine göre, muazzam bir yarma savaşına dbnmüş görünmektedir. Bıırada çarpışan Alman ve müttefik orduları, ehemmiyetli Rus kuvvet gruplarını çemberlemİ5İer ve seri Rfihver tümenleri Don nehrine doğru ilerlemislerdir. Londra ve Kuybişeften gelen haberler Almanlann Harkof Kursk bölgesinde zaten büyük blçüde zırhlı ve motörlii kuvvetler kulandığını bildir(Arkası sahife 3, sii'un 5 te) Yatıh talebe imtihanları eylulde Bu sene muhtelif okullara 1500 talebe alınacak Ankara 4 (Telefonla) Her yıl oldugu gibi, Maarif Vekâletl parasız yatıh talebe kabulü için hazırlıklara başlamıştır. Parasız yatılı olmak istıyen talebelerin ağustos ayı zarfmda Ve'iâlete müracaat etmeleri ve bunlann müsabaka ımtıhanlarmm 1 ve 2 eylulde yapılacağı alâkahlara bıldırıldi. Bu sene yurdun muhtelif okullarma 1500 parasız yatılı talebe ^lmacaktır. Hur Fransız kuvvetleri kumandanı General De Gaulle • Son muharebe Fransada olacaktır GeneralDe Gaulle bu muharebeyi Fransanın bizzat yapacağını söylüyor tngilteredeki Aıtıerikan hava filoları Âlmanyaya taarruzlara başladılar Londra 4 (a a ) General de Gaulle, dun akşam radyoda söyledıği bir nutukta demiştır ki: « Son muharebe Fransada olacaktır. Düşmanın zaferlerine rağmen Fransa meydan muharebesini her gün biraz daha muhtemel hale geld.ğıni kım inkâr edeblhr? Bu muharebeyı Fransa bizzat yapacak*ır. Ve muharebede kat'î rol oymyacaktır. Her Fransız hazırlansın. Bu, her Fransızın yegâne vazıfesi, yegâne çaresldir • Irlandadaki Amerikan üsleri Londra 4 (a.a.) İrlandsda bulunan Amıral Griffen'nin kumandasmdakl Amerıkan fılosu tarafmdan ku'lanılan Londonderry üssündaı bafka Buvuk Britanyada Amerıkalılar ıçm yeniien uç den^z ussu hazırlanmaktadu. Amiral Grlffen'm fılosu bir zırhlı, bir kaç kruvazör, Truhribler ve yardımcı (Arkası sahife 3, sütun 3 te) El Alemeynde İngilizlerin taarruzları Mihver ordusundan 40 top ve yüzlerce esir alındı İngiliz hava kuvvetleri kara muharebelerinde mühim roller oynamağa başladılar Kahire 4 fa a ) İngıhz Ortaşark umumi karargâhınm tebliği: Dünkü cuma günu El Alemeyn bölgesınde doğuya do£ru bir baskın yapmaga (Arkası sahife 3 sütnn 2 de) değil a\ni zamanda Japonjayı da sulha zorlamak lâzımdır. Mihverin \orulduğuna dair ise ortada henüz bir işaret görülmüyor. Siiveys kanalı üzerinde Portsait Iimanı Eski Mısır Basvekili Ali Mahir Paşa Mahir Paşa Filistine nakledilmiştir. Ma, lum olduğu uzere kendisi Mıhver taraftan bir sıyaset takib ettıgı içm Başiekil Nahas Paşa tarafından tevkif ettırılmışti. Panamada casuslar Panama 4 (a.a ) Mıhver denızaltılannı ıaşe etmek ve casusluk yapmakla • zan altına alınan 20 kışi tevkif edılnr'5tır.