3 Temmuz 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

3 Temmuz 1942 CUMHUR1YET 3 Yazjyetin muhasebesi ihver kuvvetlerinln mnbarek Nil vadisine yaklaştığı sırada, İngiliz cephelerinin iyi ıdare edilmeınesinden sızlanan ingiliz meb"usları hukumctıcruıi imtıhana çektiler. Bu snlanmayı icab ettiren en bellibaşlı sebeb ingiliz kuvvetlerinin Iibya cephesinde uğıadığı îıciimetti. Bu hezünetin vereceği çok fena neticcleri gözönüne gctiren ingiliz mebuslan, derhal yeni tedbirler alıııması ijın •hüMtoneti kamçilanıak lüzumuııu hissetliler, harbin merkezî idarcsini itimadsızhkia karşıladıkîaruiı anlatan lakrirler verdiler ve bu takrirlerini müdafaa ettiler. Ingiltere hukuıneti nanuna evvelâ İstihsal Nazırı söz soyledi, miuakerenin ikinci günii sonunda da bizzat Mister Churchill beyanatla üuiuııdu ve meclisten itimad istcdi. Jlister Churchillin kazandığı itimad çok parlaktı ve 25 muhalif reye karşı 475 rey almakla, iş başına geldi^'indeiiberi telkin etüğı îtiına'Jın devam ettiğini gdsterdi. Dahiliye Vekâletiıün Vilâf eîSers tebliü Halkm resmî dairelerdeki işlerinin sürüncemecîe bırakîimaması kat'î olarak emredildi Ankara 2 CTelefonla) Dahiliye Vekâleti vilâyeıler idaresi kanunumın kaza idare heyetlerinin çalışmalarına temas eden hükümlerinin çok itina edilerek yerine getirilmesi hususunda bütün valilıklere yeniden tebligat yaptı. Vekâîetçe, intacı kaza idare heyetlerinin idari, istişari veya kazai kararlanna bağlı olan meselelerin bir an evvel halledilmesini bu hususta son derece dikkat edilmesinl, bu kararlann secikmesinde mesuliyetleri görülecek memurlann şiddetle cezalandırılacağı bildirildi. Bilhassa mütekaidlere, muallimlere ve bunîann dul ve yetimlerine tcailuk eden her türlü işlsrin en kısa zamanda neticelendirilmesi ve umıımiyetle hiç bir yurddaşın işinin hükumet dairesiade sürüncemede kalmaması lüzumu kafiyetle emrolundu. l'IIIIHIIIIIIİHIlltı ıınıııı I harehât. CHURCHİLL (Basfarafı 1 inci sahifede) dan mfldafaa edilen bir mevzide mu vakkaten bir gedik açmışsa da, çarpışma sonunda düşman tankları gerı atılmış ve kuvvetlerımiz Quattara münhat vadisinin şimal ve cenub kesimlerinde mevzilerimize 27 kilometre mesafede düşniana taarruza geçmişlerdir. Tekrar itimad kazandı (Baştarafı 1 inci sahifede) üzerinde durciu. O zaman 40,000 esir alarek duşmanı 650 kilometre püs kürttük ve Sirenaık huduıiuna kadar a tık. Ancak ordumuzun elindeki tankların azabr.ası üzerıne Aiman General parlak bir taktık harekeüle kuvvretlerimizi 250 kıiometre gerilemeğe mecbur etmiştir. Son on beş gün zartında, Sirenaikte vuku bulan askerî hareketler, yalnız bu bavalideki vaziyeti bozmakla kalmadı. Bütün Aktleniz havzas;na da teşmil etti. 50,000 den fazla insan v malzeme kaybettık. Rommei'm ilerı h<u, kâtının neücesi henüz tamamile öiçulemediği i;in Fransız şimal' Aîrikasmda, Fransada, Ispanyada ve Türkiyede fena tesirler bırakü. Fransız bozgunundanberi Akdenızde ve Ortaşrakta eşi görulmemiş bir mağlubıyet ve ümidlerimizi gerileten bir vaziyet karşısındayız.» Almanlar Şama beyanname attılar Berlin 2 (a.a.) Alman uçakiarı cün Şama beyannameler atmıştır. Marsa Matruhtaki Yeni Zelandalılar muhasaradan kurtuldular Kahire 2 (a.a.) Marsa Matruhtan 30 kilometre mesafede bir yamaçta ku şatılan Yeni Zelanda taburlar gsce ay ışığmda düşmana süngü hücımıu yaparak kendilerine bir yol açmışlar ve geri kuvvetlerile birleşmişlerdir. Yeni Zelandalılar düşmana 500 kişiden fazla kayıb verdirmişlerdir. iı&rebenin Birülhakime iniikal ettikten sonra yeni şekfl aldığını ve 13 haziranda şu hâdisenin vuku bulduğunu söyledi: < 13 haziran sabahı elimizde takriben 300 tank vardı. Fakat hava karardıgı zaman elimizde hafif Stuart'lar harlc olmak üzere 70 ten fazla tank kalmamıştı. Bu vaziyet diişman ayni kajıblara uğramadan husule gelmışti. Zırhlı malzemenin bu mspetsiz kayıbı karşısında Rommel inkâr edilmez bir surette kuvvetlenmiştir. Tobrugun sükutu üzerine Sellom . Halfaya hattından Marsa Matruh mevziine çekildik düşmanla aramıza 40 kilometrelik susuz bir çöl girdi. 15 gün kazanmamız ümici ed.liyordu. Halbukl beşinci gün yani 2S haziran günü Rommel zırhlı kuvvetleri bu mevzi önünde göründü Zırhlı kuvvetlerimizin tahribi j'usünden yeniden geri çekilmeğe mecbur o'duk. Tilki hikâyeleri ir dosrum bana geçende soruyordu: Beyoğlundaki kundura mağazalarının çokluğundan bahsediyorsun. Ya kürkçii dükkânlannı saydın mı? Hayır, cevabını verdim, henüz tilki olmadım. Ilayatta herkes bir til» kilik devri geçirir. Ben henüz bu devre girnıiş değilim. Ne zaman o devrl yaşaısam dönüp dolaşıp gideceğim yer; kürkçü dükkânı olduğuna göre onun da bir rabıtalıcasını seçmek için mevcudlannı incelemiye başlarun. Henüz vaktimiz var. Dedim. gülüştük. Size bunn bir nükte sarfermiş gibi arzederkeıt aklıma bir kaç tilki hikâyesi geldi. Hele bir tanesi yepyeni Bugiin bir okuyucuyum gondcrdi. Muazzam takviyeler yolda Filistinde itimad beslcniyor (Baştarafı 1 ınci sahifede) ları olmuştur. Düşman savaş esnasmda Fakat Misier Churchilİ in dün söyledi ınsan ve malzemece ağır kayıblara uğği nutuk, vak'alan açıkça aulatau bir ramışür. nutuktu ve Libyada uği'auılan hezimcün Sıvastopol kesiminde düşman gayei mcrkzi idareye yuklenmesine imkân büyük kayıblar pahasuıa ilerlereğc vermiyen bir hezimet olduğunu an>alı muvaffak olmuştur. Halen göğds göyordu. Tobruğun sukutu. anî ve unıul ğüse şiddetli çarpışmalar oluyor. mıyan bir hâdise idi. Huliümct de, kurCepherıin diğer keâimlerinde önemîi may da, halk da bu yüzden ayni de hiç bir değişîklik olmamı^tır. rccede hayret etmişti. Ba:kumandan Almanlar Sıvastopolda 100 bin Auchinleck buraâaki kuvvetlcrin kâfi kayıb verdiler ve nıüafaanın ınükemmel olUuğunu tcAnkara 2 (Radyo gazetesi) Bumin etmişti. Fakat mademki burası başkumandanhğın kararile terkolutunuştu. gün gclen haberler Almanlann sıvasBaşkumandanın kararını kai'i nıahijette topol rr.uharebelerinde 100,000 kajrıb saymak gerekti. Onun için İHister Chur verdiklerini bildiriyor. rhill kcndi hisscsiııe dü^en mcs'uiiycti 7 nci Alman tiimeni yok edîlmiş karşılamağa hazır olduğunu anlattı. SonLondra 2 (a.a.) Moskovanın 160 ra geçen haziranın başında IngVz kuvkilometre garbmda yedinci Alman tüvetleri, her bakmıdan faikıyet arzetmekmeni Ruslar tarafmdan kâmllen imha le berabcr Birülhakimde vaziyetin boed'ilmiştir. zuldıığunu ve bir sabah harbe giren 300 Bu tümen, Hus cepheslnin bir nnk'İngiliz tankındaıı akşaınlayin yalnız 70 tasında bir buçuk kilometre genişliğintane kaldığmı, bunun neden böyle oldude ve üç kilometre derinliğinde bir geğunu söyiemek sırası olmadığını, fakat dik açmıştı. Kızılordu mukabil bir hübundan da merkezî harb idarcsinin mescumla düşmanı bu gedikten atmağa ve ııl sayılamıyacağını söyledi. eski hatlarına yerleşmeğe muvaffak Mister Churchill, takviyeler gönderil olmuştur. diğini, düşmanın Yeni Zelanda fırkasının Bir harb muhabiri, muharebe sahamuvasalatından haberdar olduğunu an eında 2500 den fazla Alman cesedi bulattı. İngilterenin iki senedir anavatan lunduğunu bildirmiştir. dan, dcminyonlardan, biraz da AmerikaAlmanlar Moskova bölgesmde dan, Ortaşrka gönderaiği kuvvetlcr babir cep açtılar kikaten mühimdi. Bunlar. 950.000 asker, Ankara 2 (Radyo gazetesi) Londra 4500 tank, 6000 tayyare, 5000 top, 50,CO0 nıakinelitüfek ve 100,000 motorlü vasıta radyosu rumence neşriyatında Almanlann Moskovanın cenub batı bölgesinde totuyordu. bir noktada bir ceb açmağa muvaffak Mister Churchill*in bu rakamian >aolduklarını bildimüştir. man; fakat bu rakamlar ncrede ve naAlman hücumlarının şiddeti sıl cridi? Yahud bu rakara Oıt.işarka Moskova 2 (a.a.) Dün akçam cepnasıl dağıtıldı? Bu nokta vazıh değil! Mister Churchill arada Rusyaya da hoden Kızıl^ldız gazetesine gelen bir 2000 tank g'*.ıderi!diğini anla.ttıktan teljrafta deniliyor ki: Düşman çok büyük kayıblara rağmen ^ n r a General Auchinleck hakkuıda beslenen itimadın berkemal oldııijıınu muharebeye y?ni lhtiyatlar sürmüş ve Alnıanlar, söyledi ve Müttefikleıin Uzakşarkıa ve şehre doğru yürümüştür. Libyada uğradskları muvaffakıyetsizlik müdafaa hatlarımm mütemadî bir hülere, Ameıika sulannda batırılan genıi cruma maruz tutuyorlar. Bazan dar keetmek İçin tam lerin çoğalmasına rağmen daha iyi va simlerimize hücum mevcudlu bir çok tümenleri bir araya ziyette olduklaruıı söyledL Almanlar, hücumo Neden mi? Çünkü Rusyanın mııka getirmektedirler. verueü, Mihver için bir sürpriz teşkil geçmeden saatlerce evvel kıt'alarımıza etmişti ve bu mukavcmelin devaını da karşı şiddetli ve fasıiasız bir top ve havan topu ateşi açmakta ve bu kît'abir sürpriz teşkil cdecek! İngiltere her ay elli bin askert en lan havadan bombalamaktadırlar. YaU mükemmel surette cihazlıyarak Kap'lan nız bir taburjn bulunduğu mevziler ügeçiriyor ve bunlar nereye gideceklerini zerine 3000 mermi ve tahrlb kudreti çok büyük 2000 hava borr.bası atılmışo zaman öğreniyorlar. Amerikanın hazırüğı ve gemi inşaatı tır.' yaman. Mançuri huduclunda Japon Hindistanda. şimdiye kadar eşi göriiltahşidatı! memiş büyıiklükte bir ordu hazırlaunuşLondra 2 (a.a.) Japonlarm Mançuri tır. hududu şimalinde uçak ve kuvvetler Seylân adasının müdafaası miikem topladıklan bildiriliyor. Bu kuvvetlerin mrldir. burada toparmasınm taarruz saatine Amerikalılar Mercan denizinde ve intizarcn yapıldığı tahmin ed'İTnektedir. BBdvvay deniz harblerinde varlıkiarını Tas, memlsketimize Rus göstermişler ve.mühim bir iş başarmıştayyareleri indiğini tekzib lardır. ediyor Bu yüzden Müttefilkerin vaziyeü eskisinden daha iyidir. Moskova 2 (a.a.) Tass ajansı bildirichill, şahsı ve hükumeti namına ilti yor: mas isteraediğini söyüyerek ekseriyetîn Alman ajansı sayısı bazan 9 bazan 12 ya hükumeti tutmasuıı yahud deği^lir olarak gösterilsn Rus bomba uçr.k'arımesini diledi. Ve kahir bir ekseriyet nın Türk topraklanna indiğini bildirihükumeti tuttu. Şu var ki Mister Chur yor. Tahrik maksadile yayılan bu hachill. nutkunu söylerken. dakika ba berler uydurmadır. ştnda Libyadan son derece vahim haBüyük taarruz ba$lami}hr berler gelmesi ihtimalini gizlemcdi ve Ankara 2 (Radyo gazetesi) Şark böylece İngilterenin bu vahim haberlere de dayanabileceğini bclittmck is cephesinin muhtelif kesimlerinde şiddetlenen muharebeler artık büyük Altedi. rran taarruzunun başlamış olduğun'j Sonra Mister Churchill'in ftivendiği diğer âmillerin sağlarahğı heniu denen göstermektedir. memis bulunuyor. El konan maddelerin satış Onun için MüUefilkerin vazfycti nisbeten düzelmiş olabilir, fakat mukabil evrakına damga pulu tarafın vaziyeti de bozvlmadıktan başka yapıştırılacak her sahada dev adımlan atmaktadır. ömer Rıza DOGRUL Ankara 2 (Telefonla) Hükumetçe el konıüan maddelerin satm alınmaanda tahakkuk ve tediye cetvellerine binde 2 nispetir.de dam^a pulu yapıştmlacaktır. Kendini rakıya verdi. Pişmanlıli: ve hasretin çifte ate?i bu za^f gön'.ün bitirimine yüriiyordu. Suyu görünce DUlanıp sonra beyazlaşan anasonlu iç'.îi bir kurtarıcı gibi geldi. Fakat ayık veya sarhoş Sermed hep Nuranla meşguldü. Bir bakışla her şeyi söyliyen o koyu mava gözler durmadan Sern^edi yr.kıyor gibiydi. Issız kenar meyhanelerindc sab?.hladığı oluyordu. Böyle gecelerdi titrek ellerinden kadeh kayar, rakı dökülürdü. Göz pınarlarmda yaşlar gszinirken kendi kenjine bir şarkı mırıHanırdı, bunu son günlerde pek diline dolamıştı. «Affet beni affet, bana hicran yaraşırdu nakaratı buruk ve acı blr nağr.e olarak çatlak dudaklarmdan kopar, duvarlarda kırılırdı. Bazan Sermed, affet demoğe kanamaz, terket beni terket bana hicran yaraşırdı... derdi. Böyle bir haleti ruhiyedeki insan hiç zahmet çekmeden kendini öldürebilir. Genc adam en karanlık düşüncelçr içuıde kendini unutur, masaya abanır, elile gözlerini kapatarak uzun zaman öyle kalırdı. *** Numan Bey üzünlülü tir tevekkülle lâş'.nı sallıyor ve söyleniyor: Evimizin şenliği kaçacak, genc Tür Kudüs 2 (a.a.) Müttefiklerin düşmanı geri püskürtecekleri kanaati hâkimdir. Filistinin malî mahfillerinde halkın sükunetini muhafaza etnıesi Tobruğun sukutu nasıl oldu rremnuniyetle müşahede edilmektedir. Tobruğun zapLedllmeâinden evvel GeHalk bankalara para yatırmağa devam (Baş taratı 1 ıncı sahıfede) neral Auchinleck tarafından gönderilen esir ve ganirr.etlerın sayısı henüz tama etmektedir. Esham ve tahviiât düşme telgrafta Tobruk garnizoııunun bir mismiştir. Mariye sağ.amdır. mile tespıt edılnıemiştır. üne muadil kuvvetler gönderildiği ve Sıvastopolda bozuian düşman ordumüdafaanın mükemmel olduğu, burasundan geri kalanlar Kerson yarımadadaki kıt'alar için üç ay yetişecek malEreğli kömiir işletmesine sma ılticaetmişlerdir. zeme ve iaşe maddeleri bulunduğu zıkverilen tahsisat • Alman ordusuaun en ağır çaptaki redüiyordu. Almanlar tarafımızdan kuvAnkara 2 (Telefcnla) Taş kömürti vetle tahkim ve ıslah edilen SoLum ve topları harb bakımmdan Lenaıgrad etrafında ve Kronştad koyundaki deniz nün dahili fiatlarını tanzim için Ziraat Haliaya gıbi hudud mevzılerinde uzun muvasala yollarını ve tesislerini ateş al Bankasmda toplanan fondan Eregli kö müddet tutunacağımızı ümid ediyorartına almışlardır. Hedeflerde büyük yan mür işîetmesine 2 milyon lira verildi. dı. Auchinleck, takviye kıt'alan gelincigııılar çıktığı gorüJmüştür. Amerikada yakalanan Al ye ve düşmana en kudretli darbe vuruRostof Moskova büyük takviye yoiuncıya kadar bu mevkilerde tutunabilunun mühim demiryolu düğüm nokta man sabotajcılannın muha leceğıni tahmin ediyordu. Gene Auchinlarma karşı yapılan gece hava taarruzleck'in tahminine göre karşılık taarruzkemesi başhyor ları sırasmda bu dcmiryolunun muhtelif larla teşebbüs kabiliyeti bizim tarafıWachington 2 (a.a.) Haber verilcîiği mıza geçmiş bulunacakb. Tobrukta tunoktalarına isabetler olmuş ve vahim ne göre, Birleşik Amerikaya gizlice ayak tunmak kararı ve buna aid tedbirler hasarlar ıka ed.lmiştir. basan 8 sabotajcı gelecek hafta askeri Auchinleck tarafından alınmşıtır. Bu Buz denlzi cephesinde savaş ve pike heyet tarafından muhakeme edilecek noktada harb kabinesi ve mütehassıs uçaklarımız ağır çapta bombalarla tir. Bu heyet. maznunlar hakkında ör müşavirlerimiz daha evvelden AuchinMourmansk limanı tesislerine ve demirlüm cezası istiyebilecektir. leck'le mutabık kalmışlardır. Harb sahayolu ganna büyük hasariax yapmışlarHalen Ne.jorkta mevkuf bulunan 8 sındaki başkumandanın amelî görüşü cır. sabotajcı önümüzdeki hafta Washington'a daima hâkim bir karar olarak kalabilDoğu cephesinde bir senelik naklsdilecektir. mesine ve kararının kat'i olmasına rağAlman kayıplan Bir aylık Amerikan gemi men, eğer hata etmişse bizim de bu Berlin 2 (a.a.) Tebliğ: Bir sene zarişte hatamız olmuştur. Hükumet namına fında doğu cephesinde 171,618 Alman inşaatı bu bakımdan tam mes'uliyet almağa subay ve eri vazifelerini sadakatle yaWashington 2 (a.a.) Haziran zar hazınm.» parken öldü. Aynl devrede • kayıb fında Birlejık Amenkada 66 ticaret ve 65,760 tır. petrol gemisi sefere konulmuştur. Başvekil, teslim kararının kale kuBununla beraber Amerika deniz tez mandanı tarafından alındığını ve hiç gâhlarmın istihsal kudreti Bırleşık A beklenmedik bir sırada veriimiş bulunmerıka denız komisyonu reis veklli A duğunu söylemiştir. •ııral Vickery'nin bugün söylediğıne göMr. Churchill Tobruğun sukutu hare, düşman denızaltıları Mırafından ver berini, 21 haziran günü Mr. Roosevelt'in alarak şaşırıp Aldiğımız haberlere göre Trakyaya dirilen kayıblar nispetini henüz bulma odasına girdiği sırada kaldığmı söyledikten sonra, metnleket dün gece ve bugün de fasıla ile ya mıştır. Amiral, Pasifik nruharebesi başından dışmda vazife ifa eden hiç bir devlet ğan feyizli yağmurlar topraktaki bülün mezruatı kurtarmış ve kuraklık ıchîi beri deniz. tezgâhlan istıhsalinin yüzde adamımn kendisi kadar tenkidlere uğramadığını, fakat İngiliz milletine ilike^ini tamamen bertaraf etmiştir. Yağ 500 arrtığıru ilâve etmiştir. doğan mur hâlâ fasıla ile yağmaktadır. Amerikan harb gemilerînin macVdan ettiğmi birvecesaretle vazifesine devam Amerikada neler Balıkesirde yağmur tahribat yaptğım an'.atmıştır. Avrupadaki iissü toblî an harp ifc"^ Trakyaya feyizli yağmurlar yağdı yaptı Balıkesir 2 (Hususî muhnbiriınizden) Dün akşam saat 20 de başlıyan şiddetli ya&mur ve fırtına bütün gece devam etmiş; sabahleyin hafiflemiştir. Fırünanın meyva ağaclarına zarar verdiği an'aşıhyor. Diğer tahribat hakkıncia henüz haberler gelmemiştir. Arpa mahsulünün tamamı, buğdayın da ekseriyeti harmana alınmış olduğundan zarardan endişe edilmemektedir. Hava oldukça serinlemiştir. İhraca! vesikalanna dair yeni kararlar Ankara 2 (Telsfonla) Türk parasmın kıymetini koruma hakkmdaki 12 numaralı kararnameye ek karar mer'iyete girdi. Buna göre Türkiyecjen Ihrac edılecek maliara aid vesaikia lhracatın yapıldıgı tarihten itibaren azamî 8 gün zarfında Türkiyede bir bankaya tahsıl için tevdii mecburidir. Bu vesaiki alan bankalar vesaiki tevdi ettikleri haricdeki bankanın ismini, vesaik bâîiğinl, Türkiyedeki ihracatçı ve haricdeki lthalâtçmm isimlerini, ihracatın serbest dövizle, klering veya hvsusi takasla yapıldığını gösterir her aym 10, 20 ve son günü itibarite tanzim edilmiş bir cetveli bu tarihleri takib eden azamî ikinci iş gününde Merkez Bankasmın en yakm şubesine gönderecektir. Kanada kuvvetlerinin harb saati Washington 2 (a.a.) Burxeşik Amerika haıb gemileri, şimdi A\Tupa harb mıntakasında çok kuvvetli bir deniz üssü haline • getirilen şimali İr^andada " London Deri'den harekâtta bulunmaktadırlar. Amerikan deniz kuvvetleri, bilhpssa Atlantik aşırı konvoylara bu üs vasıtasile refakat etmektedırler. London Deri, bir harb üssü için lüzumlu bulunan bütün teknik tesisata maliktir. Ottawa 2 (a.a.) Kanada Baş.ekilı Mackenzie King parlamentoda şöyle demiştir: « Kanada kuvvetlerinin düşmanla çarpışacakları saat yaklaşmaktadır. Gelenekierimize göre erkeklerimiz şerefle çarpışacaklardır. Bunların taarruzdaki payları çok büyük olacaktır.> Amerikan inşaatı, gemi kayıbları ve Malta 339 lular yoklamaya çağırıldı 339 dogumlulann yerli ve yabancılarının muayenelerine 6 temmuz 942 pazartes! günü başlanacaktır. Beyoğlu ve İstanbul, Sanycr, Bakırköy semtlerinde ikamet eden yerlilerin yerli şubelere. ya bancılann yabancı şubelere ikamet kâgıdile ve üç aded fotograflarile müracaatleri ilân olunur. Amerikada askerî harekâttan, gemi, ayyare, top, tank inşaatmdan balısolunduğu için bunlar hakkında beyanatta bulunamıyacağmı, fakat ingilizce konuşan iki miıletin hiç bir zanan bu derece birbirıne bağlı olmadığını söylemiş ve: € Bu çetin harbi şiddetle devam ettirmek ve zafere ulaşmak için bütün fedakâr'.ıkları göze almak kararı sağamdır.» demiştir. Churchilı'e göre gemi kayıblarmı 5nlemek için mühim tedbirler alınmıştır. Ve iki memleketin inşa gayretlcrini birleştiren bu tedbirler 1343 sonunda semerelerini verecektir. Mr. Churchill daha sonra Maltadan bahsederek buradaki müdafaanm kahramanlığmı rrethetmiş, buraya yüzlerce av tayyaresinin, tayyare gemüerile gönderildığini anlatmıştır. Birdenbire bozuian vaziyet Anadolu Kavağır.da petrol muntazam tevzi edilmiyor mu? Anadolukavağında Macar caddesinde 24 numarada Şirketi Hayriye taliîildarı Kenan Yen imzasile: «İstanbulun diğer taraflarım bilmeır. ama. burada hâlâ petrol muntazam surette tevzi edilemıyor. Geceleri karsnhkta geçiriyoruz. Bunun bir çaresine bakılmak üzere ilgili makamlarm aiâkadar olmalarmı temin etmenizi düerim.» Kartalda susuzluk derdi Kartal, Hükumet caddesi 2 numarada Muharrem Rüştü Türkkan Lmzasile: «Kasabamızm yegâne çeşmesinin yolları bozuldağu için fakirler kuyu suyu içmekte, zengiler de büyük fedakârlıkla Yakacık suyu getirtmektedirler. Su yollarmın bir an evvel tamirini ^ C B Y E N İ Ç I K T I ™ 1 I FRÂNSÂ FACİÂSI Andre Maurois • Günün en enteresan kitabı. 75 Kr. Gün • Neşrederı: Ne ÜNİVERSİTE KİTABEVİ. İçtanbui İİINİ Libya muharebelerine döncn Mr. Churchill muharebe başladığı ıırada vaziyetin şu merkezde olduğunu söyledi: « Tank bakımmdan sayıca üstünJük bizde idd. Bu üstünlük tanklarda belki beşe karşı ye(ü ve toplarda henr.en hemen beşe karşı sekiz nisbetinde İdi. Topçu kuvvetlerimiz takriben endaht Mevlid menzili 20 kilometre olan son model Howi'zer toplarile mücelıhez bir kaç Efganistan bitaraf kalacak Avukat merhum Hasan Hayri alaydan mürekkebdi. Tanm ruhuna ithaf olunacak MevLondra 2 (Radyo, saat 17) Efgaİİdİ Çerif, temmuzun • 5 inci pazar Müttefik ordu şimdi olduğu gibl hsrb nistan Padişahı Mehmed Zâhir Şah. Efgünü öğle namazını müteakıb Nidevam ettiği müddetçe de hava üstüngan parlamentosunu açan nutkunda şanteşmda Teşvikiye camii şerifinlüğüne malik bulunuyordu. Dü?man memlAetinin harici siyaseti hakkmdaki de okunacaftından tanıvan ve sedaha evvel taarruz etmeseydi Müttebeyanatmda Efganistanm bitar?.f olduven zevatın ve arzu edenlerin bufikler haziranın ilk günlerinde taarruza ğunu ve kendis'ne taarruz edilmedikçe lunmaları rica olunur. geçeceklerdi. bitarsflığıru muhafazaya devam edec«Merhuman ailesî Düşmanın taarruza hazırîandığı anlağini Eöylemlştir. şılınca bu taarruzu müstahkem mevÇekyada yeni idamlar zilerimizde beklemek ve mümkün olBu seneki cildde ayrıca bütün mekRAŞIU RIZA TIYATROSU Park pansiyon (istirahat ve duğu kadar büyük kuvvetlerle bir muBudapeşte 2 (a.a.1 Prag ve Brünn teblerin bina, dershane, sınıf, kat, oda Halide Pişkin beraber rejtm evi) örfî mahkemeleri aralannda beş Yahudi Harbivede. Belvü bahçesinin alaturka kabil taarruza geçmek kararı verildi. adedine, teftiş vaziyetlerine, sıhhi şartMr. Churchill daha sonra 25 mayıs Bebekt* Mısır Sefarethanesi karşısındaki lanna, kütü'ohane durumlanna aid hubulunan 141 kişiyi idam cezasına mahkısmir.da her eecs saat (9 30) da tan başlıyarak harekâtı anlattı ve muküm etmistir. susî bir kısım da bulunmaktadır. BENİ Ö P Ü N Ü Z Güzel Parkta Bu essrden alâkadarlara bedelslz olarmm ambalajmı elile yıprruştı. Şim larak gönderilmektedir. Maarif İstadi de küçük bir el yazası ko'pksiyonunu tistiklerinin 1939 • 40 cildi de pek yakında dosyaya istif etmekle meşguMü. Turan, neşir ve tevzi edilecektir. henüz dağınık duran çay m?sasma dirBüyük îstatistik Yıllığı seğini dayamış, vazodaki iri bir ortancanın sapmı çeviriyordu. Saçiarını gene Ceb İstatistik Yıllığı bir çemberle geriye atmıştı. TJzerinde İstatistik Umum müdürlüğü 1939 41 ı kısa bir keten elbise, ;ıplak ayakîa senesir.e aid türkçe ve fransızca 12 n d ı nnda sandalîar vardı. Bu kıyafetile cild istatistik yıllığını neşreylemiştir. 55 • . t hiç yaşmı göstermezdi. Güneşli ikindi sahife renkli harita ve grafiği ihtiva eden i zamanının verdiği gevşeklik içinde bir ve 570 sahifeden ibaret bulunan bu eser kiye gidiyor artık. ku^•^•etlidir. iki genc, bir tarafta yap düşkün, perişan bir vaziyet'.e düşman iki esnedi. «Oskar nerede?» diye sordu. memleketin bütün faaliyet sahalarma Genc Türkiye, bu Seîçukla Tııranm | mağa tr.ecbur kaidakları kapiiülasyonu elinde kalmış bir vatanı kurtardık; şa Selçuk, (îosyasından başmı kaldırmaköbür taraftan çıkarmak İster gibi ba nile, şerefile, İstiklâlile size hazırladık. sızın, «Usküdara gitti» dedi. Yeni bir aid adedî malumatı eski senelerle mumüşterek ismiydi. Oniar da babalarma kayeseîi bir şeklı ihtiva eylemektedir. cŞavalye» adını takmışlardı. Demek balarile senli benli oldular Ona «Şö Çok hatalarımız olmuştur ana, sonun sessizlik oldu. Turan hâlâ ortancayı Bu cildde, geçen senelere nazaran daha valye» diye takıldıkları zaman Numan da alnımızın akile çıktık. istiyorlardı ki babaları ne kadar açevirip duruyordu. Bu sefer Selçuk ziyade tevsi edilen ecnebi memleketlere kıilı, bilgili olursa olsun bugünün a Bey karşılık tarizlere geçiyordu, Numan Bey, o günlerde büyük, kü başladı: Bizi beğenmezsiniz, Şövalye der çiik herkesin ağzında dolaşan Erkiniik aid malumat kısmmda, yabancı mem 1 damı değiidir. Görünüşte pek sağlam Nuran ne yapıyor, hâlâ odasmdan leketlerin nüfusları ve iktısadi faaliyet * ve kont yapılı gibi druran, hskikatte siniz. Sizi de göreceğiz, Genc Türkiye. Marşını gür sesile bağırıyDrdu: çıkmıyor mu? leri hakkında her nevi etüdlere yaraya ^ yufka bir yürek taşıyan ve hâlâ harb Bakalım sizler neler yapacaksmız. BiGenc kız, kaşlarını kaldırarak «haÇıkttk açık alınla on yılda her savcştan cak mücmel malümat mevcuddur. * öncesi kültürünü yaşatan «Numan Bey zim başladığımız İşi siz nerelere kadar yır!. işareti vardi. Parmjklarile çay Sonra çocuklarına dönüp münakaşada lerin» devri artık geçmiştir. Çocıık^r, götürebileceksiniz. Küçük eb'adda, 430 sahifeden ibaret \ masası üzerinde sinirli bir tenpo tutbabalarının jumuşak huyunu pek iyi Tur?n hayretle babaSlnp bakıyor: üstün kaldığmı göstermek için sağ elini bulunan 4 üncü cild (Ceb İstatistik Yıl 4 turdu. bildikleri İçin ona karşı tdklifsiz dav «Siz ne yapünız ki?.» diyo:du. Selçuk sol yumruğuna vura vura nisbet velığu da r.eşredilmiştir. Bu eser büyük Fena diyordu, bu »Hiş fena! riyor, oh ch! diyordu. ranıyorlardı. Annelerini çok daha ka atılarak İlâve ediyordu: yılhkta bulunan malumatı yalnız türkçe jjj Selçuk dosyasını bırakıp doğruldu. İ?i olarak ve d ı h a m u h t a s a r bir gekli i h U 3 rakter sahibi görerek biraz çekiniyorBir gün Turan, Selçuğun odasına mi Memleketi babrdıruz. ister gibi, Şiller'in va eylemektedir. lar, sıkıda kalıyorlar ve Ister istemez yolculuklarını, mizaha çevirmek s Bir tarafh düşünüyorsumız. Tarihe safir gitti. İki kardeş hürmetkâr bir alcturka evlâd ta\Ti ta bakın, bizim neslimiz gelecek sömestr içinde verecekleri im bir piyesinden bir mısra okudu. (Bizim memlekeü ne H e r iki sereden de devlet teşkiiatma, kınmağa çahşıyorlar. Çünkü Dilrüba halde teslim almış. A b;nlrr. delikan tihanlarım görüşerek birlikte çay İçü delikanlı Karlos bana pek tekin gelmi bıitün ö j r e t i m m ü î s s o s e l e r ' n e ve k ü t ü b , nm bu İşlerde hiç şakası yoktur. Eski lılarım, tiz, bu hor gördüğünüz şdval ler. Sonra, vakti dar olan Selçuk a yor.) Fakat kardeşinin tutukluğunu h a n e l e r e tevziat yapılmn'itadır. A y n c a ? göreneği hu pek yeni düşii:ıc<?li çocuk yeler, istibdadı kaldırdık, meşrutiyet yağa kalkti. Hem Turanla konuşuyor, görünce sesi ciddileşü. a l â k a d a r b r a d a bedelsiz olarak g ö n d e I larına bile tanıtacak kadar şahsiyeti yaptık, biz Anadolu harbinl yaptık. Bin hem ufak tefek iş görüyordu. Kitab(Arkası var) Mahalhne varmış olan veya yaklaşmakta buiunan takrtyelerin nelerden ibaret oldugunu Avam Kamarasma söyliyemem. Yalnız bu takviyelerin muazzam miktarda oldJgunu söyliyebilirim. Şunu da ilâve edeyim ki, muharebeye hıç bir veçhıle karar verilmiş nazarile İlkönce şu hep bildiklerimizi bir gözbakmıyoruz. Başvekil, General Preyberg'in ku den geçirelim: «Deveyi angaryaya alıyorlar diye işiı mandasındaki Yeni Zelanda tümeninden bahsettigi zaman şiddetle alkınlan tince tilki kaçmıya başlamış. Sormuşlar: Ayol bu telâş ne? Ne kaçıyorsun? mıştır. Deveyi angaryaya alıyorlarmış. Ortaşarka gönderilen , Alıyorlarsa sana ne? Scn deve mühimmat misüı? ChurchlH sozlerine devam ederek de Ben deve obnadığimı isbat edinmiştir kl: ciye kadar post elden gider. c İngiliz kıt'alanna menstıb mühim Haksız mıdır tilkinin bu endişesi? blrlikler az zaman evvel istilâ tehlikesiBöyle bir hâdisede evvelâ ondan deve ne maruz göriinen Hindistana göndeolmadığına dair tasdikli bir vesika isrilmiştir. Ortaşarka hareket etmek üzere terler. Ondan sonra tilki olduğuna dair bulunan başka kıt'alar da Hindistanda bir vesika daha istcrler. Sonra bu vebırakılmıştır. Krallyet hükumeti son iki sikalann noterden tasdikli biret suretini sene içinde Ortaşark ordusunu kuvvetçıkarttırırlar. Derken bu işe raemur olendirmek için son derecede isUsnaî halanlardan birinin aklına gelir: reketlerde bulunmuştur. İngUtereden ve Ya bu tilkinin ecdadı arasında deve Birleşik Amerikadan 950 binden fazla varsa?. asker, 4500 tonk, 6000 tayjare, 500 e yaHaydi niiftıs kayıdiarının sııreti... Hnkm top, 50 bin makinelitüfek, 100 binlâsa tilki deve olmadığını isbat İçin den fazla kamyon gönderilmiştir.> o derece yorulur ki, deve olup angarMr. Churchill. bütün bunlann merkez yaya gitmeyi chven bulnr. idarede hiç bir bozukluk bolunmadığını lspat ettiğini söyledıkten sonra Nil vaTilkinin en çok fıkraian «slanla olaa disine 4500, Rusyaya 2000 tank g5ndercfakatine dairdir. Hani bir eşek pararildigini söylemiş ve Ruslann bu tank lamışlar da as!anın ıeis!ik eltiği blp ları Alman arhlılanna. karşı müessir mccliste kurd biraz ileri gidccek olsurette kullandıklannı, İngilterenin bü muş. Derhal bir pencede vere serilmfa. tün tank imalâtını ıslah ettiğini anlat Bu vak'adan sonra aslan rilkiye sormuş: mıştır. Şu eşeğin neresini istersin? Büyük Brltanya muharebeslnde düş Aman efendimiz! Bizim bövJe yermanın bir çok pike bomba tayyareler tahrib eden sekiz toplu avcıların plânı !erde csamemiz mi okumır? Siz efenhava mareşallerinin ve subaylann ka dilerimiz taam ediniz. Biz süpriintülerle gcçiniriz. Cevabını alrruş ve teknaati esas tutularak yapılmıştır.» rar sormuş: Churchill, düşmanla temas haünds Bu nczaketi kimden figrendin? bulunan orduların teknik idaresine kaKanlar içinde cansız yatan kıırdu . rı^madığını söylemiştir. gösterip: Tayyare imalâtı ve sürprizler Şu yatan biraderden ögrendim. Mr. Churchıil, pike uçuşu yapan tayCevabını vermiş. yareler yapmağa pek ehemmiyet verılBen btımı küçücük iken kıraat kimediğıni ve asker taşıyan tayyare yaptabında okumuşrum. Hâlâ hatırımılatlır. manın bunlara müreccah olacağını soyNe zaman eşek efinden pay almak irin lıyere: cFakat bunları yapmakla meşgul teklif karşısında kalsara bu yolda ceolsaydık, bombardıman kuvvetımizi akvab ederim.satırdık. Halbuki harbi dü^man memleketıne götürmek için bunlan yapmak Ben SIM bir şey sByliyeyim mi? Tilki icab ediyordu.> dedı ve şu şekılde dekurnazlık sembollüğüııü çoktandır kayvam etti: betmiş bulunuyor. Bunun yerine insan< Ben hiç blr vakit harbin kısa ve lan aytaracakiarmış diye bir rivayet kolay olacağına inanmadım. Düşman var. Bihnem sahi mi? Hindistan hududuna dayanmış ve biz B. FELEK Libyada mağlubiyete ugramış oldıığumuza, Amerika sularında batınlan gemılerin çoğalmasına rağmen, MüttefıkYENİ ESERLER erin umumi vaziyeti daha fazla iyileşmiştir. Rus mukavemeti en bariz hâdiYanm Ay sedir. Bu mukavemet Almanya için bir ürprız teşkil etmişti. Bundan sonra da On beş günde bir çıkan bu afle ve bir sürpriz teşkil edecektir. Her ay 50 genclik mecmuasının 1 temmuz sayısı bin askeri en mükemmel surette teçhiz üç renkli bir kapak içinde dolgım münederek Kap yolu ile gönderiyoruz ve dericatla intisar etmiştir. Bu sayıda bunlar Kapı geçtikten sonra nereye gl Mükerrem Kâmil Su, Salâhaddin Enis, decelkerini anlıyorlar. Cahid TJçak, Nihal Yalaza, Rahmi KaHindistan ordusa raca ve Nevzad Nazifin hikâyeleri, CaCenubî Pasifikte şiarımız, taanızdur. hid Uçuğun (Değirmen taşı) adlı yeni General Wavel Hindistanda şimdıye romanı, EnvPr Nacinin Kanije muhasakadar görülmemiş büyüklükte bir ordu rasma dair bir tarihl musahabesi, Sakurdu, Seylân adasının müdaiaası tak bahaddin Osmanın matbuat kronikleri, İye edilmiştir. Amerika, Mercan de meThum Salâhaddin Enisin arkasmdan nizi ve Midway'da çok mühim işler Peyami Safanın, Nureddin Artamın, başardı.» Ragıb Şevkinin, İbrahim Hoyinin, NusChurchill nutkunu tamamlarken de ret Safa ve Halid Fahrlnin ihtlsaslan di ki: vardır. 16 sahife 10 kuruştur. « Kamaranm vazifesi hükumeti tutmak, yahud değişürmektir. Ekseriyet, Maarif Istatistiği azifesini yapmalıdır. Ben şahsım veİstatistik Umum müdürlüğü 1938/39 * hükumetim namına iltimas İstemıorum. Hükumet aleyhine verilen a ders senesiııe aid Maarif istatistiğini demi itimaci takririni, bu takriri ve neşretmiştir. (517) sahifelik bir cild 1 enlere karşı ademi itimad mahiyetir.İ teşkil eden bu eser, baş tarafında 1923 senesinden itibaren memleketimizde o•ermek Ist^orsanz reynizi bildiriniz.» kul, öğretmen, talebe ve maarif bütçe ! lerinin her seneki lnkişafını tedrisat i Bulunmuş karne Fatihte Hafızpaşa karşısında bir ek zümreleri, şehirler, köyler itibrüe mu i mek kamesi bulan Bosnalı usta Ali. kayeseli bir şekilde gcstermekte ve esas \ •unu kahveci Cafere teslim etmiştir. metinde rtlâyetler, kazalar, köyler ve j Hüviyetini ispat edecek olan sahibine şehirler itibarile bütün öğrenim senelerindeki muallim ve talebenin durumlaade edilecsktir. nna aid mnfassal adedî malumatı ihtiva eylemektedir. i Yakında açılıyor MfllMfl E R O L «Cumhuriyet» în edebî tefrikası: 27 Yaz2r: S A F İ Y E