8 Şubat 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Üstöniüğü ve Düşkünlüğü ( AVRUPANIN İKBALİ ) İçinde Osmanlı İmparatorluğunun yükseliş ve alçalışı en büyük mevki tutan bu kitab, her Türk münevverinin dikkatle okuyacağı bir eserdir. Yeni çıkmıştır. Tevzi yeri Cumhuriyet Matbaası ve Ankara caddesinde Üniversite Kitabevidir. Fiatı 100 kuruş. ASYANIN V J . I 8 İnCİ Vll S&yi ! 6 2 7 7 umhuri ÎSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet. îstanbul Posta kutusu: İstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve Matbaa kısmı 24299 24290 EMİLE Pazar 8 Subat 1942 HİLMİ Z O L A ' nın en meshnır romanının fevkalâde bir t ^Kmesi Çeviren: A v ^4tjB S E L Fiata ıod^Jİ NANA ZOLA Zirat istihsal seferberligi Dün Parti Merkezinde Başvekilimizin riyasetinde mühim bir toplantı yapıldı Ankara 7 (Telefonla) Sayın Başvekilimiz Doktor Refik Saydam bugün saat onda Cumhuriyet Halk Partisi genel merkezini şereflendirerek Parti Genel Sekreteri Doktor Fikri Tüzer, Tıcaret Vekili Mümtaz Ökmen, Ziraat Vekili Muhüs Erkmen, Iktısad Vekili Sırrı Day, Cumhuriyet Halk Partisi umumî idare heyeti azası, Afyon meb'usu Şevket Raşid Hatiboğlu ve Zonguldak mpb'usu Hazım Atıf Kuyucak, Cumhurivet Merkez Bankası müdürü Kemal Zaim Somer ve Toprak Mahsulleri Ofisî müdürü Efdal Bengiden müteşekkil bir toplantıya riyaset etmisler ve istihsali artırma yo'.undaki ziraat seferberliği münasebetils geç vakte kadar görüşmelerde bulunarak gereken kararları almışlardır. Sayın Başvekilimiz geliş ve gidişlerinde Parti Genel Sekreteri Doktor Fikri Tüzer tarafından karsı'anmıs ve uğurlanmışlardır. Yeni Mısır kabinesi dün kuruldu Kral Faruk bir karartıame ik Neclisi feshetti Nahas Paşa, Başvekâletle beraber Hariciye ve Dahiliye Nazırhklarını da üzerine aldı Tunus 7 (a a.) Mısır radyosu, yeni Mısır kabınesinin aşağıdaki tarzda teşekkül ettiğini haber veriyor: Başvekil, Dahiliye ve Hariciye Nazırı Mustafa Nahas Paşa, Maliye Nazırı Makram Ebcid Paşa, Mıllî Mudafaa Nazırı Ahmed Hamdi Seyf Ennasr, Nafia Nazırı Osman Muharrem Paşa, Mai.rif Nazırı Ali Hılâlî Paşa, Ziraat Nazırı A b . dusselâm Yuma, Munakalât Nazırı Ali Zeki Arabî Paşa, Adlıye Nazırı Muh.ımmed Fahri Ebuâlâm, Sıhhat Nazırı Abdulfettah Paşa, Evkaf Nazırı Ali Huseyin Paşa. Tıcaret Nazırı Halıl Paşa. Avrupaya İlırae PÎânı iinkü gazetelerde çıkan bit Otta\a telgrafı, Ingilteredeki Kanada kuvvetleri komutanı Tumgeneral Monaugton'un Demokrasi muttefıkleıi tarafından Avrupa kıt'asına asker üıracı için hazırlanan bir plandan bahsettiğiıü bildiriyordu. Bu haberin >eoiliği Tumgeneralin bu plânın en ufak İngiltere Mısır münasebatı teferruahna kadar hazırlanmış olduğunu Kahire 7 (a a.) Röyter: Nahas Pave derhal tatbikına geçileceğini bildirşa, İngiltere Mısır münasebetlerini bumis olmasmdadır. Demokrasiler tarafın(Arkası sahife 3, sütun 7 de) dan Avrupa kıt'ası garbının herhangi bir veya nıuteaddid noktasma asker çıkarılarak şarkta Rusya ile meşgul olan Almanyaya karşı oralarda da ikinci bir veya muteaddid cepheler açılması otedenberi herkesin aklında olan bir luzuru \t zaruret olmasına mukabil şimdive kadar Demokrasilerce buna imkâıı gorülmemekte olması da her sozu geçtikçe • açıkça tekrarlanan bir hakikatti. Boyle bir ihrac planı hazırlanarak detıal tatbikatına dahi geçilmek için arayerde ne glbi askeri tedbirler alınmış olduğunu birtabi bilmiyoruz. Dort beş ay evvel Stalin Yoldaş boyle bir cephenin açılmasını oldukça kuvvetli ifadelerle istediği halde Çorçil İngiliz kuvvetlerinin Yardım Cemiyetinin dünkii kongresinde bulunanlar boyle bir sergüzeşte sevkedilemiyeceğini İlk okullarda okuyan yoksul çocuk masında büyük âmil olan Maarif mükendisine mahsus açıksbzlulukle ve mucib sebeblerile izah etmiş ve Rusyaya lara yardım cemıyetleri birlığînin sene durü merhum Te\fık Kutun hatırasısilâh ve mühimmatla azami yardım ka lik kongresi dun Parti merkezinde top na hürmeten üç dakıka sukut edümiştir. Bundan sonra idare heyetının bir seIanmıstır. Kcmgrenin açılışım muteakıb, rannda ısrar eylemişti. Harbin bellibaşlı sahalanndaki ola mekteblerde yardım işlerinin teşkilfit nelik faalıyet raporu okunmuştur. Raporda verilen izahata gore, cemiganlık üstü gelişimlerin hergttn yenı yeni landınlmasında ve ilk yardım birlıği ile kararlara saik olmasını tabiî görmek lâ bugunkü cemiyetlerin ve birligin kurul yetler geçen sene 66.082 lıra 57 kuruş varıdat temin etmişlerdir. Bu meblâğıh zımdır. Anglo Saksonlann Uzakşarkta 43 199 lıra 94 kuruşu yedırme. 5 782 lira birleştirilmiş deniz kuvvetlerile Japon19 kuruşu giydirme ma^raflanna haryaya saldırmak için esasen en asağı hecanmış, bu yıla da 11,106 lira devrolunmen hemen bir yıl beklemek istedikleri muştur. malum olmasına mukabil biz Singapura rlayanan Japonlann sür'atle kazanmakta Yapılan yardımlara gelince; bu devre oldukları muvaffakıjetler karşısında içinde 12046 himayeye muhac talebeAngloSaksonlarm büyük bir deniz harden 9404 üne yardım yapılmış ve yardım edılemiyen talebe mıktan 2644 ten ibabine atılmak için koca bir yıl beklemeret kalmıştır Bu suretle yardım nispeti ğe tahammül edemiyecek vaziyetlerle yuzde 78 i bulmuştur. Giydirme ve yekarşılaşmata olduklannı bu sütunlarda dirme vaziyetınde tekâmül görulmesine tebarüz cttirmiş ve Uzakşarkta bn harNorveç Başvekili Quisling ragmen yardım miktan. e\velki seneye bin en büyük deniz mücadelesini yakın nazaran ehetnmıyetlı bir derecede çogörmüştük Japonlann bir taraftan SinStokholm 7 (a.a.) Yeni Norveç Başğalmamıştır. gapuru sıkıstırırken diğer taraftan Hovekili Quıshngin ilk kararı, vaktile krala landa Hindistanına el atarak bu adaBırlığın hamiyetleri ve talebeye yar ve Norveç parlamentosuna verilmiş olan kaleyi tecride teşebbüs etmeleri karşıdımları: Bırlık, onumuzdekı yıllar zar butun teşriî salâhiyetleri kendi eline alsında AngloSaksonların bir deniz harfında talebenin gıyim eşyasma daha ması olmuştur. bine atılmak için daha nekadar bckli}efazla ıht'yacı olacağını duşunerek 1400 (Arkası sahife 3, sütun l d e ) ceklerini bilmemekle beraber bu intizar parça palto ve elbise dıktirmiş, 2000 devresinin uzun süremiyeceği kanaatinparçadan fazla et«k ve bluz hazırlat mıştır. Alınan kumaşların mutebakısi de ısrar ediyoruz. Herhalde garbî Paside muhafaza edılmiştır. fikte büyük bir deniz savasının çok gecikmiyeceğini, gecikemiyeceğini, çünkü Bırlık. 28 anasız, babasız çocuğu panaksi takdirde o havalide herşeyin Anglosiyonlu mekteblere yatırmış. 630 lira kamp ücreti vermış ve çocuk bahçeleriSaksonlar aleyhine neticeleneceğini kuvne de 600 lıra yardımda bulunmustur. \etle tahtıinde devam ediyoruz. Bu suretle birlık ve cemivetler tarafınTehlikesiz jüzde yüz emniyetli mudan bu devre zarfmda yardım ısleri için harebe olamaz, ve boyle yüzde >üz emharcolunan para 87152 lira 57 kuruşa niyetli ha»b yapmak istiyen memleketbaliğ olmuştur. ler. en kritik zamanların en müsaid fır Mekteblerde okuyan yoksul yavrular Geçen sene temin edilen varidatla 9404 talebeye muavenette bulunuldu Şark cephesinde bir Alman tayyare dafi topu Sovyet ağır makinelitüfek >nvalannı tahrib isinde kullanılıyor Kral parlamentoyu feshetti Kahire 7 (a.a.) Kral Faruk, ıki kararname neşretrniştir Bu kararnamelerden birincisi parlamentonun feshile yenıden yapılacak umumî seçımden sonra meclisin 30 martta tekrar toplanmasına aiddir. İkinci kararname ile Kral Faruk Nahas Paşayı Mısır askerî valiliğine tayin etmiştir. Üçüzlü bir Orta kesimde görüşme mi ? Singapıır'a Fransız ve Portekiz çok şiddetli Devlet Reislerinin yeni uçaklar bir muharebe Madride gideceğin gönderildi Şark cephesinde harekât Almanlar iki Rus tümeninin imha edildiğini bildiriyorlar Pek çok harb malzemesi alındı, Sovyetler 18 bin makttıl verdiler Berhn 7 (a a ) Alman orduları başkumandanlığırun tebliği: Şarkta şiddetli bir soğuğa ve çok fazla yağan kara rağmen savaşlar devam etmektedır. Cephenin merkez kesiminde ıki Sovyet tümeninin muhim kısımları kuşatılmış ve imha edılmıştir. 15 top ve 44 mitralyöz ve mayin topu elimıze geçmıştır. Son iki hafta zarfında cereyan eden muharebelerde yalnız bir ordunun bulunduğu kesimde 80 zırhlı araba, 300 den fazla top, 1000 mitralyöz ve mayin Madridde gbrüşecekleri haber verilen topu, 400 makineli araba ve 850 kızak Mareşal Peten, General Franko ve ganımet olarak alınmış, jahud imha ePortekiz Cumhurreisi Carmona (Arkası sahife 3. sütun 5 te) Londra 7 (a a.) Tımes gazetesinın Fransız hududundaki muhabiri, Mareşal Petaın'in General Franco ile goruşmek üzere 12 şubatta İspanyaya gideceğıni haber verıyor. Mareşala Dumoulin de la Barthete refakat edecektir. İngilizAmerikan ] tebliği 1 den bahsolunuyor Quisling'in ilk tedbirleri Yeni Başvekil butun teşrıı salâhiyetleri kendi elinde topladı Müstahkem mevki üzerinde hava muharebesi oluyor Fllipinlerde Japon bataryaları Amerikan kalelerine ateş açtı Singapur 7 (a a.) Düşman, bu sabah erkenden bombardımana başlamıştır. Mermiler, önce şehrin dışına düs müş. fakat sonra bir kaç mermi varoşlara düşmüştür. Singapur üzerinde düşürülen tayyareler Singapur 7 (a a.) Akınsız geçen bir geceden sonra düşman tayyareleri, adayı bu sabah tekrar ziyaret etmislerse de bombalarını atmağa vakit bulamadan tayyare karşıkoyma topçusu tarafından krşılanmışlardır. Japon tayyareleri, küçük bir yangından başka gorunüşe göre az hasar hapmıslardır. Singapur civarında iki düşman tayyaresi, yerde parçalanmıştır. Tayyare karşıkoyma topçusa (Arkası sahife 3. sütun 6 da) ( Şimalî Afrikada ) harekât Mihver kıt'aları ileri yürüyüşe devam ediyor İleri kollar Aynelgazala'ya kadar vardılar. Cialo sahası da işgal edildi r Mihverin Avrupadaki küçük müttef ikleri de tedarik görüyorlar Londraya göre, Rumanya Genelkurmay Başkanı istifa etti Japotı harb tebliği satlarını kaybetmek suretile, harbi yapmadan. yapamadan kaybetmis olmak akı betile karsılasmagı hak etmis olabilhlpr. Harb atesli bir tehlike demektir Onıı Gerek faaliyet raporunun ve gerekse hesablannın kabulunden sonra yeni idaBerlin 7 (a.a ) Alman orduları Başre heyeti seçimi yapılmıştır. Cemiyetlekurnandanlığının resmî tebliği: rin daha •(erimli çalı^abihneleri için aŞımplî Amerıkanın doğu sahılinde Al zalar tarafından serdedilen mutaleaları YUNUS NADİ (Arkası sahife 3, sütun 4 te) man denızaltıları topyekun 38,000 toni muteakıb kongre nihayet bulmuştur. (Arkası sahife 3, sütun 2 de) İngiliz kuvvetlerinin nereye kadar geri çekilecekleri tahmin edilemiyor Sumatr a adasına ağır bir baskın Hava muharebelerinde 28 tayyare düşürüldü, 15 tayyare de yerde tahrib edildi Borneo adasmda Lahta Dato şehri işgal edildi. İngilizler Singapurda yeni istihkâmlar yapıyor Tokyo 7 (a.a ) Malezya cephesinden bıldıriln or: Orduya mensub bir bomba tayyareleri teskılı, Sumatrarun doğu sahılinde Ban. ka adası uzak batısmda Muntok tayyare meydanına bir akın yapmıştır. Dığer bir teşkıl, Sumatra adasmda Palem Bang tayyare meydanına hücum etmıs, sava^ neticesmde ve yerde 28 tay(Arkası Sa. 3, sütun 3 te) Roma 7 (a a.) Popolo di Roma gazetesinın Barselone muhabırıne gore. Portekiz devletı relsi General Carmona ve Geneı al Franco 10 şubat tarıhmden ev\el Madridde buluşacaklardır. Geneaal Carmona'ya Salazar refakat edecektir. Muhabirm ilâve etüğine gore, bu görüşme bugunkü ahval dahılinde Iberia yarımadası memleketlerının dunya harVaşingtcn 7 (a.a ) Ruzvelt, bir ebi karşısındaki durumları bakurundan mirname neşrederek henüz filî hızmette buyuk onemi haiz olacaktır. bulunmıyan bütün ihtıyat birliklerinı siPasifık harbırün Portekiz hayaü uze lâh altına çağırmıştır. Bu birliklerin rındeki yainız psıkolojık değil, fakat ay hangi tarihlerde hizmete girecekleri sonni zamar.da iktısadi ve siyasî akısleri radan Harbiye Nazırlığı tarafmdan bilAnkara 7 (Radyo gazetesi) Muhte ihmal edılemiyecek mahıyettedir. Atlan dirilecektir. Şimdıye kadar silâh altına lıf kaynakiardan gelen haberlere gore tik ve Pa.=ifıktekı Portekiz toprakları alınanlar gibi bu birlikler de harb bitAlmanların Rusyaya yapacaklan ılkba üzerine ;oken mütemadi tehdıdler, son rikten alh ay sonraya kadar silâh altınhar taarruzu hazırlıklan devam edıyor. zamanlarda Lisbonne'da gitgide büyü da kalacaklardır. Bu taarruza Mihverin Avrupadaki kü yen endişeler uyandırmıs, hatta bir İnAmerikada kadınlardan bir sefer çük müttefıkleri de iştırak edeceklerdir. giliz Ponekiz hâdisesine de sebebiyet kıt'ası kurulacak Bu arada Macar radyosu bugunkü neşri vermiştir Ve nihayet haber verilen bu Vaşington 7 (a a.) Âyan askerî koj'atmda Macar halkını bu taarruza ha görüşmenin İspanya ile Portekiz arasınzırlamak maksadıle beyanatta bulunmuş daki manevî dayanışmayı artırmak he misyonu bir kadın sefer kıt'ası teşkilî (Arkaa sahife 3 sütun 4 te) hakkındakı kanun lâyıhasını tasvıb et(AAası Sa. 3, sütun 5 te) miştir. llkbahar taarruzuna haztrlık Portekiz Cumhur Reisi de Madride gidiyor Amerikada ihtiyatlar çağırtldt Kadınlardan da bir sefer kıt'ası kurulacak 1 Afrikadaki İngiliz motörlü kuvvetleri bir ileri hareket esnssında Bir Japon tank birliği yiirüyüş halinde