7 Ocak 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Dünya Muharrirlerinden tercümeler serısi No. 50 LUIGI PIRANDELLO Giineş ve Gölge Türkceye çevıren : ŞEMSEDDİN TALİB Fıatı 50 kuruş. REKIZİ KİTABEYİ İO umhuri nntrtSTANBUL CAĞALOĞLU .' BZ45 Telgrai ve mektub adresı: Cumhunvet İstenbul Posta kutusu: İstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahnr heyeti: 24298. İdare ve Matbaa tosmı 24299 24290 KAVGAM Tercümei HÜSEYİN Ikinci basımı çıİ ADOLF HİTLER 7 Ikincikânun 1942 AHMED HA Münakalât Grupta izahat verdi Singapurun ehemmiyeti tren hatları Nüthiş bir harb plânı «Bu sene 60 bin, 943 te 125 bin tayyare, 75 bin tank ve 10 milyon ton genıi yapacağız» Ruzvelt diyor ki Bütün memlekette yeni şekil Vekili dün için hazırlıklar ilerledi Askerî inalât için 56 milyar dolar tahsisat kondu Vaşington 6 (a.a.) Ruzvelt, bugün kongredeki mesajında, kongreye ve millete harbin müttefiklerin zaferile biteceğmi vadetmiştir. Cumhur Reısi. bu sene ve gelecek sene istihsalâtı hakkında gayet büyük rakamlar zikrederek demiştir ki: < Faş'stler, Japonlar ve Naziler, bu kanlı yola girdikierindenberi ilk defa o!arak şitr.di üstün kuvvetlerin kendi aleyhlernde bir araya toplandığı kanaatini edinmiş bulunuyorlar. Beründeki ve Tokyodaki militaristler, bu harbi tahrik ettiler. Fakat beşeriyetin mütehe\'vir kuvvetleri harbi bitirecekür.» Ruz\elt, Japonya tarafından yanm asırdanberi hazırlanan futuhat plânlannı ve faşist İtalyanın tuttugu ayni siyaseti izah ettikten sonra şöyle demiştir: c Pâkat, Japon İmparatorluŞunun ve faşist reislerinin hulyaları Hıtlerin ve onun nazilerinln obur emellerıne kıyas edılirse mütevazi şeylerdi. On'arın futuhat plânları. dünynm her Jıangi bir parçasını kafl tahakkümü c'tma almağı detjıl. bütün dünvava ve kurrei arzm butün denızlerine hâkim olma|;ı hedef tutuvordu.» Karne tevziaft Kırılan rayların tamiri ve yolların sür'atle açılması için büyiik bir gayretle çalışıhyor Ankara 6 (a.a.) Cumhuriyet Halk Parüsı Meclıs Grupu umumî heyeti 6 1 942 sah gunü saat 15 te reis vekıli Sejhan meb'usu Hilmi Uranın reislığınd > toplandı. ^ Celse açıldıktan ve geçen toplantıya aid zabıt hulâsası okunduktan sonra kursüye gelen Münakalât Vekili, son haftalar 7arfında hükum sürmekte olan şiddetli soğuklar yuzünden kara ve deniz vasıtalarının maruz kaldıkları müşkulleri ve bu meyande hâdis olan ka zalnrla onlara karşı alınan tedbirleri izah ve grup umumî heyetini, umumî nakil işlerı üzerinde tenvir etmiştir. Bundan sonra ruznameye gecilerek, Bursa meb'usu Nevzad Ayasın ilk öğetım öğretmenlerınin tedahülde kalmış alacakları hakkında hükumetce ne düşünulduğünü Maanf Vekilinden soran takriri okunmuştur. Bu hususta izahat veren Maorif Vekılini müteakıb takrır sahibile birlikte söz alan hatibler dinlenrr.is ve bu mpvzuun teşkil ediîecek bir parti komisyonunda incelenmesi hakkında hükumetin de iştirak ettiği taknr gniD umumî hcvetince kabul edilerek Hind milliyetperverlerinin reisi Nehra celseve nihayet verilmiştir. Her vâtândaşın ekmek hakkı Bedenen çalışanlara 750 gram, çalışmıyanlara bunun yarısı ka< dar ekmek verilecek apon>anın Uzakşark harbi ne faazırlanışı, bu de%tetiu Mihver si\aseüne katılmasilc ba?uyan bir hâdise değildır. Bu rieUet Asyanın şarkında, şark cenubunda genişlemek için bir taraftan kendi hazırlıklarını tamamlamağa, diğer taraftan dünya sijaseü'm kendi gorusüne ve isteğine u>gun gelişimlere gotıirmeğe uzun zamandanben başlamıştı. Deniz silâhlarını iahdiıl eden 1922 tarihli Vaşington muahedesini terketmeğe karar vererek bu kararını diğer alâkalı de\letlere tebliğ ettiği zaman bu devlet alabildiğine silâhlanmak tmkânile yeni bir sijasete dokuldüğunu de sanki ayni zamanda ilân etmiş oluyordu. Butün dünya milletlerinin rağmına Mançuko imparatorluğunu kurduktan sonra bununla da iktifa etnıiyerek Çin üzerine saldırdığı zamansa bu Hatların tamirine çalışılıyor si>aset artık olanca an'anesile mejdana Ankara 6 (Telefonla) Mahkoydeki çıkmış buluııuyordu. kaza dolayısile kapalı olan yol bugün Japonyanın Uzakdoğuda ileri gotür ancak 18 30 da açıldığından Eskişehır «Taarruzlara girişmek lâzımdır!» düğü bu çok geniş sıyaset kaısısında istıkamelinden trenler bu geceyarısına 'izvel*. Japon tecavüzünun Ameridoğru şehrimize gelebılmişlerdir. Dün Avrupanın ve Ameıikanm anlı>amadıkkyı şa'^latmadığını. 78 inci konprede lan ve nihayet farkına vardılarsa bile akşam Ankaradan Haydarpaşaya yalnız hâkim olan âzimli karar ruhunun, dünkcndi hareketlerini boyle bir anîayısın ekspres treni tahrik edilmiştir. Bu tren ya sullıunu öldürmek için suikasd haicablarına uyduramadıkları hakikat şu aktarmasız gidecektir. Devlet Demiryol7irlıyan ve elbirliğı yapanlar hakkında olmuşrur: Japonya Uzakdoğudan >almz ları ekipleri kar ve soğuk yuzünden kaıayırlı olmadığını söyledikten sonra d»İngıüzleri ve Amerikalılan değil, bütün galı hatları açmağa fevkalâde bir gaynuştir ki: be>az ırkı sriküp atmak istiyordu. Al retle devam etmektedirler. Bu çalışma« Elîm tercihler yapmak zaruvetinmanı ve İtalvanı haric olmamak üze.e ların neticesi olarak Ankara Sıvas, de bu'unduğumuzu İtiraf etmeliy'7 Mcbütün bejaz ırkı. Beyaz ırk devleUennin Sıvas Çetmkaya arasında seferler başselâ, Wake adasımn, kahraman müdafibiribirlerıne girmeleri sadece bu Japon '.amıştır. Malatya Çetinkaya ve Dilerinin zahmetini hsfifletmemis o'mak siyasetinin ekmeğine yağ sürmüş oiuıdıı. \aıbakır Yolcatı hatlarının açılmasıccıdır. Fılipin adalarma 1000 paıça gena da çalışılıyoı. Konya hattında Bozve Japonya mahir manevralarile beyaz mi ile bir milyon asker cıkarmarrıs olırk devletleri arasındaki ihtilâflan artır dağ istasyonu yanında hat yeniden kaBombay 6 (a.a.) Kongreye ve Mus mak acıdır. Fakat bu hal. Birlesık Amedı ve içinden çıkılmaz şekillere sürükle pandığmdan, her iki taraftan daimî a luman blrlığine faal bir şekilde İştırak rika bayrağının Wake ve Guam adamele gönderilmistir. Alınan haberler, etmemekle beraber Hındistanın siyasi | mfk surctile kuv\etlendirdi. ları üzerinde yeniden dalgalanJığını VP Uzakşarkta Japonyanın onayaklık ct Edirne ile Babaeski arasındaki yolun da işlerinde mühım roller oynamış oian kahraman Filipin halkının Japon emyeniden kapandığını ve açıbnasma ça Hindistan ileri gelenlerinden mıırekkeb ı tiği kavgalardaki hususijeti Avrupa ve peryalizminden kurtulduğunu görmpk hşıldığmı bıldırmektedir. (Arkası sahife 3, sütun 8 de) 1 Amerika vaktinde hakikî hakikatile gri(Arkası Sa. 3, sütun 5 te) retnemiştir: Bu kavgalar zâhirî sekillsri altında dikkatli her gbzün gorebileceği kadar aşikâr bir ırk davası saklamaktadır. Şimdi Japonya Mihver saflarında olarak kendi davasmı yürütmenin flll yatı içinde bulunuyor, fakat hakikatte yalnız kendisine aid gayet buyük bir meselenin halli pesinde yüröyor. Avrupanın ve Amerikanın beyaz ırk mitnıessili büyük devletlerinin kendi aralaruıdaki boğu^ma, Japon plânının bas muvaffakiyet şartıuı teskil etmektedir. Bir faalde ki Avrupa ile Amerikanın kendi büjük devletleri arasındaki mücadele bu kıt'aları harab edebilir, fakat gidiş ve görunüş öjledir ki Japonjayı tam tertible girisliği kendi davasından geri döndürmeğe kolay kolay imkân buhınnaz. HongKong'un zaptından sonra Fiiipirı adalarınm isgali ve Singapurun cidriî surerte tehdid altına alınması bunu gösterir. Halkalı Ziraat mektebüıde dün gece Ingiltere ile Amerika arasmda Vayangın çıkmış, mektebin zemin katile şington müzakereleri cereyan cdeıkcn birinci ve ikınci katları yandıktan sonra beyaz ırk devletleri arasmda bir sulh ateş sdndürülmüştür. Mektebin gece Imkânı aranması bu tehlikeyi onlemenin belki en tesirli çaresiydi. Bu yapıla bekçisi Mehmed, lâmbalara petrol j'erınıamış olduğu için şimdi dünyada iki ne yanlışlıkla benzin doldurmuş, Iâmharb cereyan etmektedir: Biri beyaz ırk balar yakıhnca birdenbire parlamış ve devletleri arasındaki Avrupa harbi, di 7emin kat ateş almıştır. Yangın birinci ğeri gene bir kısım beyaz ırk devletle kata sırajet etmiş, bu kısım da yandıkrile Japonya arasında ve Japonya lehine tan sonra ateş ikinci kaü sarmıştır. Yeolarak bundan alabildiğine faydalanan çilköy itfaiyesi sür'atie yetişmiş ve ateş Uzak Asya Japon harbi. Hakikatte Japonyanın millî bir siya ikinci kat yandıktan sonra bastmlmışset namına müstakil olarak yürüttüğü hr. bu sonuncu harbde Doğan Günes İmpaGece bekçisi Mehmed muhtelif yerle J Istanbulda. Eminonü Halke\ ınde İstanbulda ekmek 1 kurus ucuzîadı Ankara 6 (Telefonla) Ekmeğin karne ile te\zıı işının tanzimı hususundakı çalışmalara devam edılıyor. Vüâyetlerdekı hazırlıklann arkası almdıktan sonra tatbıkatı hususunda karar verılmgsı muhtemeldir. Haber verıldığıne gore. :arne Ue tevziatta, bedenen çalışanlara gunde 750, bedenen calışmıyanlardan büuklere 375 ve çocuklara 187 buçuk gram ıkmek aynlacaktır. Bu takdırde ekmekler de 750 gramlık olarak çıkanlacak, bu suretle yarısı ve dortte bırı kolayıkla avnlacaktır. HİNDÎSTAN İSTİKLÂL DAVASINDA Askerî vaziyet VI Ekmek 1 kuruş ucuzlaHı Buğday koruma vergısının kaldırüraası karan şehnmizdekı alâkadar ma.amlara dun bıldırıldığinden Toprak Jahsullerı Ofısi ev\elki gunden ıtıbapn fınnlara verılen francala ur.ur.rian çuval başına 150, ekfnek umından da 00 kuruş tenzıl etmiştir. Fıat Murakabe komısyonu dun bır kararla yeni va7iyete gore İstanbuJda ekmekten bir kuruş indirerek ,veni narkı 15 5 ve francalanın yeni narkım 25 5 kunış olarak tespit etmiştir. Vaşington'a ve M. Çörçil'e müracaat edildi Şarkta ve Uzakşarkta son muharebeler Yazan: Emekli General IngilizAmerikan tebliği \ H. Emir Erkilet Amerikada 9 milyon kişi Lâmbadan yangın çıktı, mektebîn üç katı askere alımycr Halkalıda yangın yandıktan sonra ateş söndürüldü Bekçi, lâmbalara petrol yerine benzin koymnşmuş! Japonlar. Maîezyada sür'atle ilerliyorlar Vaşington 6 (a.a ) Hükumet msmurlarının kanaatine göre. yakında kayıdlar açıldığı zaman dokuz milyon kışi askere alınacaktır. Bu muamele, yapılacak bir çok kayıd muamelelerinin ilkidır. 10 milyonluk orduya 288,805 subay lâzım! Ankara 6 (Radyo Gazetesi) Amerikanın on milyonluk bir ordu kuracagı lıaber verilmektedir. Fılhakika milyonlann çarpıştığı bu harbe nihayet verebUmek için bu gibi buyuk ordulara ıh(Arkası Sa. 3, sütnn 3 te) Japon harb tebUği Maîezyada Kuantan üssü Almanya ile de alındı Şark cephesinde ı Dün iki ev çöktü Fransa Japonlar? Filipinlerharekât Corregidor kaleEnkaz altında kalanlardan bir çocuk bozuşuyor mu desine hücum için KIRIM^DA Fransadan geçid rinden yaralandığından hastaneye kaî(Arkası sahife 3, sütnn 4 te) dırılmıştır. YUNUS NADÎ Bir müddet e\\el Fransa Devlet Reisi Maresal Peten'le, Almanya Maresalı Goring, Fransada buluşarak uzun bir mülâkat yapmıslardı Muhim askerî harekatın birdenbire inkisaf gosteımeğe Malez>a j anmadasını gdsterir harita basladığı öldü, biri de a^ır sıırette yaralandı Karların erimeğe başlaması üzerine son 24 saat zarfında şehrimızde iki lnhıdam hâdısesı olmuştur. Bunlardan biri üç yaşiannda bir çocuğun ölumü ve bir çocuğun dt ağır varalanmasma sebebiyet vermek sııretile bir facia ile neticelenmiştü. Hâdise dun ssbah saat 10.10 da Ortaköyde Çırağan cadde^ınde 103 namaralı.Emlâkı Milliveye aid ve berber Hüsevnin oturduğu ufak bir tamirle ev şekline konan rınadn vukua gelmıstir. Binanın tavan ve duvar kısmı Hırdenbıre cökmüstur Çoküntü altında kalan berbcı Hüsîynm uç yaşlaruıda oğlu Ahmed ö'.muştür. Yedi yaşlarında kızı yuzünden ve m safir olarak bulunan postacmın yedi yaşlarındakı oğlu da başmdan çok ağır surette yaralanr.i'şlardır. Beledıye mühendisleri, burada bazı evlerin de tehlikeli bir vaZiyette olduklarını tesbit ederek sür'atle tahliye ve yıkılmasını kararlaştırmışlardır. Hâdise itrafında tahkikaîa devam edilmektedir. İkinci İnhidam hâdisesi Galatada Arabcamiinde vukua gelmiş'ır. Besimeye aid 77 nurmralı ve üç katlı maili inhidam ev. evvelki gece çökmüştür Fakat evın çokmek uzere olduğunu anhyan ev sahibı ve kiracılar sür'a'le evı terkettiklerinden İnsanca bir zajnat olmamıştır (Arkası sahife 3. sütnn 4 t*ı verilmedi diye... Almanlar Vişi hükumetini ve Maresalı devirmek kararında imişler Condi'8 6 (a.a.) lîmes gazetesinin '^•nan hududundaki muhabırı bildırıvor: Vichy'nın Mihvere iltihak ederek Al(Arkası Sa. 3. sütnn 3 t«] hazırlanıyorlar Tokyo 6 (a.a.) Malezya cephesinden 3omeı ajansına bıldırilıyor: Japon mufrezeleri Malezyanın şark shilıni takiben cenuba doğru ilerle eğe devam etmektedirler. 30 ilkkânunda Kuantan'ın işgalinden onra bu mufrezeler 3 sonkânunda bu ehrin hava meydanına kadar ilerlemışerdir. Burası şark sahılinde kalan son nme sahasıdır Saha Kuantan'ın 6 kimetre cenubunda bulunmaktadır Japonlar bin kadar Avustralyalının Oiterdifi şiddetli mukavemeti kuaak (Arkası sahife 3, sütun 2 de> Muharebe şiddetlendi Doğu cephesinin orta kısannda RııIar taarruza devam ederek Almanİ3, dan Mojaisk'i aldıklannı bildiriyorlar. Bu mevki ev\elce bildirdiğimi; Dmen golüRşen Viasma Orel Kursk muda'aa hattaıın takriben 6065 kikmetre ilensinrte bulunduğu için So\yet kıt'alarmca hgal edileceği tabiî idi Eununla bcraber Sovyet ordulârının 22 haziran'laıiben duçar olduklan bunca mağlublyctlerden ve mükerrer imha darbelerind«n senra. her nekadar mahallî ve taöiye *alıasmda olsa da, yapmakta olduklan «iddetli taarnızlar Ahnanların askeı! bakımındajı Ruslara taarru/la) mın n e . kadar zararî olduğunu ispit eder. Almanlann bir İngiltere seferîne srîrîsrikleri takdirde Sovjet ordıılannın onl.ınn arkasmda nekadar büyük bir (eh'ike teşkil edebileceğiıu bizzat Alman Rus harbi göstermistir. O halde \Imanlann Sovjet Rusyayı maŞlAb etmeden htrhangi bir İngiltere seferine, 'ıatta Fransanın mağlubiyetini mıiteakıb CArkası sahife 2 sütnn 1 da' Ruslar 70 küometre ilerlediklerini, Almanlar da hava hifcumları yap. (ıklarmı büdlrfyorlar (Telgarfalar 3 üacu sahifemizde)