21 Mart 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

21 Mart 1941 CUMHURlYET O IV Bir dostum Atatürkün şu sözlerini nakletti: clnkılâb yapıldı. Fakat bu inkılâbı temadi ettirmek ancak heyecanlı bir nesle sabib olabilmekle miimkündür. Ruhlara kasvet veren her türlü edebî yazılar ağac kemiren kurdlar gibidır; tesirleri zamanla gözükür. Türk inkılâbmdan sonra doğacak Türk sanatında kasvete, hüzne yer verilmemelmanyanın iki haftadan fazla lidir.» bir zamandanberi giriştiği Ankara 20 (a.a.) Emlâk ve EyAtatürkün sözleri san'at hareketleriolan neticeler murakıblar raporunAtlantik harbi, henüz azamî tam bankası heyeti umumiyesl buda bilhassa memnuniyetle işaret o mize haklı bir tarizdir. Edebiyat ve muşiddeti bulmamış olmakla beraber, daha gün bankanın umumî merkezinde sikimizde bedbin görüş ve melankolik lunmaktadır. şimdiden Ahnanyayı rahatsız edecek bir toplanmıştır. İdare meclisirün 1940 yaradıhşı esas ilham membaı olarak göBilânçoya nazaran bankanın rüyoruz. Fakat davanın içyüzü tavukla takım inkişaflar doğurmağa, daha doğ yılı sonunda biten 13 uncü hesab sinin arasındaki tezad ne büyüktür rusu, bir takım ihtilâtlar arzetmeğe baş yılına aid raporuna nazaran Avru 13 üncü hesab yılı içinde elde etti yumurta hikâyesine benzer. Bizdeki sanNeş'e, heyecan, zindegi, canlıhk; ruhu ladı. Sebebi, Alman tahtelbahirlerile pa harbinin tevlid ettiği iktısadi gi kâr 653,036 liradır. Banka umu at melankolyası içtimaî hayatımızdaıı mı da, kafayı da tazeleyen temiz havanın kruvazörlerinin Amerikan sulanna ka vaziyeti gözönune alan hükumeti mî heyeti idare meclisinin raporun mülhem olmuştur, yoksa içtimaî hayaiçinde gibidir. Niçin musikimizde bu dar yaklaşarak, Amerikadan İngiltereye mizin direktlfleri dairesinde diğer da teklif ettiği veçhile bu miktarın tımız melankolik san'atın tesirile mi feryek ahenk ve hazin nağmeler gizlidir? giden gemileri batırmak istemcleridir. millî bankalarla birlikte tütün mah 317,111 lirasını (A ve B) tertibi serdin kâinat görüşüı.d hüzün ve neş'e te Niçin münevverlerimiz sazlı kazinolaAlmanlann bu arzusuna mukabil, A sulünün finans namına iftirak ey mayedarlara yüzde 4,5 nispetinde vazünsüzlüğüne doğru sürüklemiştir? lara rağbet etmiyorlar? Bunlar hakikamerikanın da kendi sularında kafile sis lediği ve bu istirakin iyi netfceler kâr olarak tevzilne ve mütebakl kıs Her iki şık da muhtemeldir. Eser müb ten sorulmağa değer suallerdır. Maktemini tatbik etmesi ve bu gemileri hi temin ettiğl, emekli, dul ve yetim mmın da esas nizamnamesine uyadiinin bedbin görüşile eseri telkin eden sadım yanlış anlaşılmasın; musikimizi maye altuıa alması bekleniyor. Bunun aylıklarının temlikl mukabilinde rak muhtelif tertiblere konulması cemiyetin melankolik oluşu birbirinin zemmetmek istemiyorum. Ben de daha na karar vennlştir. manası, Amerika zırhlılarının, Alman yapılan muamelelerin geçen ytf 1mütemmimi psikolojik hâdiselerdir. ondan zevk alan bir nesle mensubum. tahtelbahirlerine ve zırhlılanna muka çinde 3,383,553 liraya vardığı kay Umumî heyet, müddetleri biten Davamıza müessir sebebleri nazarî ve Fakat genc neslin çoğile konuştunrı; onbele etmeleri ve bunlann Amerika su dolunmaktadır. idare mecllsi azalanndan Hayrul amelî farzederek edebiyat, musiki ve lan hazin ve monotone besteıerimizin larında faaliyette bulunmalanna imkân Bankanın 1940 yılı sonuna kadar lah Özbudun ile Mahlis Arısanı ye cemiyet hayabmızın bakımlanndan ala ne kadar bunalttığını öğrendim de, acavermemeleridir. Bu vaziyet Almanyaolan muamelâtının göstermlş oldu niden idare mecllsi azalığına seç lım. ba bu işe çare bulunamaz mı diye dünın müsellâh kuvvetlerile Amerikanm ğu baslret ve itlna ile elde edilmlş miştir. Edebiyatta şiir haddi zatında roman şündüm. müseuah kuvvetleri arasmda çarpışma• •• .•»..mıımmmımmımiıllliniiniinillillllllllllllltlllllllllın"" "'""""' tiktir. Hüzün ve eleme en geniş saEdebiyat ve musikimizin içtimaî hayalara sebeb olacağma göre iki taraf arahayı ayırmıştır. Şairin nazarında «in tımızın cansız oluşuna tesirleri ne kasmda harbin resmen başlamasma ramak san» psikolojik bir elemarun hatlannı dar varidse, cemiyet ahlâkımızın da bazı kalmış sayılabilir. taşımaz, fakat mevcudiyetin ilk sırn sakim an'ane ve örflere tâbı kalışı kaBu harbin vuku buimaması için Aîdır. Binaenaleyh «manzume» dediğimiz bili inkâr değildir. Aile hayatımızda aile manyanın korsan gemilerini Amerika zaman bir «bütün» ün bidayetten ni reisinin müstebid rolü bilmem değişti sulanndan çekerek harbi yalnız İngiliz hayete kadar sentezini anlarız. Çünkü mi? Bizim zamanımızda babalanmızm sulanna hasretmesi icab eder. Aksi tak«mısra» fikrin temsili olmadan evvel, akşamüstü eve gelişlerile aile yuvasıdirde Amerika, İngiliz vapurlanm kendi hissin teksifidir. Ve his en reel mem nı sükut, ihtiraz, hatta bir nevi korku sularında himaye ederek Alman korsan badan fışkırsa bile, gene romantizma kaplardı. Kadınlar ve çocuklar çekingemilerini batırmak mecburiyetinde kanın süzgecinden süzülür. Şu halde şa gen ve muhteriz bir tavır takınırlardı. lacak, bu da iki taraf arasmda askerf irin duygularında ayarsızlık yalnız biz Aile reisi evin büyüğü idi; yanında komuhasamat devresini açacaktrr. de değil, garbda da bir hakikattir. Hal nuşulmaz, gülünmez, itiraz edi'mez, fabuki roman böyle değil. Roman ya şa kat gözler inik yere bakılırdı. Hatta bu Acaba Almanya, Amerika ile arasmhıslann, yahud da vak'alarm mücerred sükutî hal terbiye ve hürmete alâmetti. da bu çeşid muhasamatı açmaktan çepsikolociasıdır. Roman muharriri «tah Biraz neş'elenmek bile ayıb sayılırdı. kinecek mi? Yoksa bu vaziyeti harbin lil» etmekle analizden senteze geçer; ve Hürmet addedilen bu yanlış örfler, biLondra 20 (a.a.) Reuter ajansının Beyrut 20 (a.a.) Tass: L'zakşarka yayılmasını temin için bir Suriye gazeteleri halka tahmil edi ancak sonunda roman bir «kül» halin lâkis ruhu daraltan, kafanın mekanizbahane olarak kullanacak, Amerika ile diplomatik muharriri yanyor: Her ne kadar İngilterede biç bir kimse len iaşe tahdidatı yüzünden Suriyede de meydana gelir. Karakter ve hâdise masını Sriz bırakan sakim usulün neAlmanya arasmda muhasamatın başlalerin tahlili ve «bütün» ün «kül» ü mu ticesiydi. Yaş yahud mevklce büyüğün ması dolayısile Japonyanm Amerikaya harbin neticesi hakkında şüphe besle yeni nümayişler ve grevler yapıldığmı memekte ve İngiliz hükumeüle rniUeti yazıyorlar. Nümayişçilerle polis arasın vaffak olmuş bir eserin başlıca esas önünde sükut, el kavuşturma, her fikri harb ilân etmesini istiyecek mi? larıdır. Garbda roman, uzun zaman tirazsız kabul etme metodu her halde Bu suallerin eevabını, ancak hâdiseler nin itimadı tam bulunmakta ise de, De da vuku bulan arbedeler esnasmda bilmokrasilere yardım VnTmTi^niiTi kabulü hassa talebeler arasmda bir çok yara danberi bu çizdiğimiz realist çerçeveye ve vak'alar verecektir. Fakat Japonya girmiştir. Yani hakikate en uygun 61Hariciye Naan Matsuoka'nın Berline ve Roosevelt'in nutku, mücadelenin u lılar vardır. Bir çok kişi tevkif edilçüde neş'e ve heyecanla, hüzün ve mumiyetle tahmin edildiği kadar uzun miştir. gelmek üzere yola çıkmıs olduğunu usürmiyeceği hakkında yeni bir ümid doŞamda, Halebde, Rumusta ve Hamada elemin tevazününü bubnuştur. Halbunutmamak \'e bugünkü göski bizde hiç öyle değil. Ne «Tanzimat» ğurmustur. Harbin ne kadar süreceği grevler devam etznektedir. terişlere göre Japon Hariciye Nann sonrası, ne de «Serveti Fünun» ve «Yeni Berline muvasalat ettiği zaman hersey ni ve Amerikan yardımının birkaç ay Alman ajansma gore Mecmua» devirleri kasvetli romantizden fazla Amerikanm resmen harbe ka veya birkaç sene sonra ne neticeler teVişi 20 (a.a.) D. N. B.: mayı aşamadılar. Hatta Hüseyin Rahmin edeceğini tahmin etmek beyhude ise rışması işinin kuvvei karibeye geldiğini Salâhiyetli Fransız mahfillerinde söy miyi göstermek bile abes bir misal olur. de Amrikanın pmdi bütün kalbile ve görecektir. cömerdce İngiltere ile ve müttefiklerile Iendiğine göre, Fransanın Suriye fev Çünkü neş'e ve heyecan dediğimiz zaMatsuoka, Amerika ile Japonya araberaber olman üzerine çok müsaid tah kalâde komiseri General Dentz bugün man, dış âlemin göldüren ve eğlendisında harbe karar vermeden bin kere yüksek Suriye ricali ile beraber Su ren halk sahneleri ve dialoglannı deminler yapmak kabildir. düşünmek taraftan olduğundan Ameririye hükumet sistemini yeni sartlara Bu harbin pmdiye kadar bize verdi intıbak ettirmek meselesile mesgul ol ğil; fakat iç dünyasııu, hâdiselerdeki ka ile harbe girmek işinin kendi elinden hareketi ve teknik usulü tam ölçüde çıkarak Almanyanın eline geçmiş olma ği en büyük ders, bazt vaaflar nazar maktadır. rapteden tevazün keyfiyetini kasdedi(Başmakaleden devam) sını herhalde hoşnudlukla karşılamıya dan kaçınlmamak yartile, malzemenin Suriyenin muhtar bir mevcudiyet el yoruz. Ancak böyle bir ssere «roman» misli, sekiz on misli fazlasile, hatta bücaktır. insandan mühim olduğunu göstermişür. de etmek yolundaki devamh emellerinj lün mevcudiyeUerimizle fedakârlıklar Çünkü Japonyanm Sovyet Biriiğiie Alman ordusu Polonyayı 18 gündc eze nazan itibara almak ve ayni zamanda unvamnı verebiliriz. Maatteessüf inkıyapmış olsaymışız, ne iyi ve ne doğru Cin meselesi üzerinde anlaştiğı dahi bilmişse, bunun sebebini, insan mev muhtelif ekalliyetlere himaye temin ey lâbdan sonraM Türk romanı da selefhareket edecekmişiz! farzedilse, Çin harbini tasfiyeye Imkân cudunun fazlahğında veya muhariblikta lemek ve milliyetperver rejimin bece lerinin varisi oldu. Hatta metod bakıFilhakika bir memlekeün müdafaa bulmadan yeni bir harbe girmek ıshra daha kabiliyetli olduğunda değil Al riksizliğinde kendini gösteren eski sis mından hâlâ bir Halid Ziyaya ulasamadığı gibi, külde de drama ve ko kuvvetleri onun dahilî ve harici emııirmda kalması, omın Sovyetlerle anlaş man teçhizatınm gerek kemiyet ve temi daha elverişli kılmak zarureti varyetinin faal bekçisidir dendiği zaman maktan elde edeccği neticeyi tesîrslz bı gerekse keyfiyet itibarile Polonyanın dır. Mühim şahsiyetlerie bugün tetkik medianm tevazününü temin edemedi. esasmda çok doğru olan bu tariün filirakabîlir. Hatta Japonyanm yeni bîr kine nazaran son derece üstün olma edilmekte olan ıslahat işte bu prensipVakıâ Slav dünyasında da esas maya yat sahasuıda ne büyük ehemmiyeti olharbe girmesî, herhalde Çin mukave sında aramalıdır. Belçika ve Holandada lerden mülhem olmaktadır. Bu ısla san'at melankolyasma mütemayildir. Faluğunu son harbin acı misaileri yalnız metini takviyeye yardım eder ve Ja olduğu gibi Fransada da AJmanlann atın hedefi meşru rejimi yeni sartlara kat Ruslarda duygular, ölçüsüz asgarî işgal felâketine ugrayan memleketlere pinyanm tJzaksarkta münferiden hâkim zırhlı fırka ve tayyare bakımından e ve yeni temayüllere uygun kıhnaktır. ve azamiye doğru darahr ve genişler. değil, bütün dünya milletlerine tüyler olmak yolundaki davasuıı, herhalde zâfa zici bir üstünlüğe malik olmalan haO kadar ki buna ayarsızlık değil, fakat ürperten bir dehşetle öğretmişür. uŞratır. Şehîrlerde vaz!yet çok gergin bizatihi ırktaki Avrupai ve Asyai tesımlarını hezimete uğratmıstır. VerdikMillî müdafaa teşkilâtlannın kendilemayüllerin neticesidir diyobiliriz. Fakat rine tevdi olunan vatan vazifesini herGerçi Japonya Hcler îttifakı mncihin leri bütün muharebelerde Almanların Beyrut 20 (a^.) D. N. B.: te. Amerikanm harbe girmesi üzerine zayiatı, Polonya, Fransa, Hollanda ve Fransanm Suriye fevkalâde komiseri buna rağmen bir Tolstoy'un yanıbaşuı bangi tahsisatla ifa edebileceğini zanneırihver devletlerine girmek için harbe Belçika zayiatile hiç bir suretie muka General Dentz, Şamda müzakerelere da bir Gogol mevcud olduğu gibi, en den gafil millet meclislerinin feci ve tahromantik Dostoyevski'nin reelist tip ribkâr hatalan olanca an'anesile meydataahhüd etmiş bnhmuyor. Fa yese edilemez. devam etmektedir. Vat bu (aahhüd, İngilterenin muhakkak Suriye şehirlerinde vaziyet gergindir. lerile de karşılaşabiliriz. na çıkmışhr. Bir devre yetişmiş buhınuAyni malzeme üstünlüğü sebebiledir \e kat'î bir hezimete uğramak arifesm ki ayni mülâhazalar ve dersler şimalî Pazartesi ve sah günleri Şamda vaziEdebiyahmızdaki san'et melankolyası yoruı ki onda millî müdafaa vazifesi saı'e bulunduğunn göstererek sartlar için Afrikada da temin edilmiş bulunmakta yet nispeten sakin geçmiştir. Bazı yer cemiyete menfi tesirini aşılamakla nes dece, askeri teşkilâtın değil, belki bütün de verilmisti. O zaman İnçiîtereyi istilâ dır. Trablusgarbda Graziani ordusunu, lerde yapılan tecemmüler polia tarafın lin heyecanmı öldürmüş müdür? Şüp milletin ve bütün memleketindir. Şüphe ederek harbe son vermek ihtimali çok Somalide Italyan kuvvelterini mağlub dan dağıblmıstır. hesiz ki hayır. Irk heyecanını tek se yok ki askeri teşkilât memleket müdakuvvetli sayılıyor ve .Taponva da Uzak eden keyfiyet, kumandanlanmızın hambebin tesirine tâbi tutmak doğru ol aasında hakikî ve mühim vazifeleri olan sarkta İngiltere ve Holanda gibi dev le kudret ve bir çok kaynaklardan ismaz. Fakat her halde canlı ve reel tip yüksek kıymetli bir kadrodur. Bu kadletlerin mirasına konmak için mihverle tifade imkânlan gîbi İngiliz malzemelerin yaraülamamasile hem ferd psi royu milletin her çeşid silâhlan ve bu sör'atle anlasmayı çok kârlı bir i? sayıkolociasım tahlil, hem de cemiyeti gö silâhlarla mücehhez yani filen vazifesinbı de bn üstünlüğüdür. Buraîarda yordn. Halbuki o zamandanberi variyt dar vatandaşlan doldurursa memlekerüşü hatah olmuştur. da havsalanm almıyacağı kadar az oBerlin 20 (a.a.) Bildlrlldiğine bnsbütün değismis. İnRİltere knvvptlenlan İngiliz zayiatile İtalyanların bil göre, Paris polisi prefesi Langeron, Fakat bütün bu nakiselera Tağmen tin kadın erkek bütün efradı onu ikmal miş, Amerika bütiin kuvvetlerini rngilhassa esir olarak verdikleri zayiat hiç ihmali yüzünden Alman askerî ma inkılâbdan evvel ve sonraki Türk ro eder. tereye yarduna hasretmis. mihverin bir Harbin şimdiye kadarki lafhalanndan bir suretle mukayese edilemez. kamları tarafından tevkif edjlmis manı garb usulünü benimseyebilmişti. knlu olan ftalya masr'ubiyetten maj>\ualman derslere göre millî müdafaa icab Amerikan yardımının bu bakımdan tir. Bir çok mühim silâh deposu, Halbuki Atatürkün işaret ettigi «ruhbivete usjramıs ve bütiin imparatorlaguve ihtiyaclan için yapılmıyacak hiçbir rm kaybetmek fe'âketile kar^ılasmu, tesiri olacakbr. Amerikan istihsalât Langeron tarafından musadere e lara kasvet veren» diğer san'at şubesi, fedakârlık yoktur. Bittabi imkân dahimusikimiz başlangıcdan bugüne kadar Amerika Japonvanm da harbe eirmesini kudretinin dünyada eşi yoktur. Bu is dllmemiştir. linde olmak ve tamamen ve münhasıran hesaba katarak İnçiltereve yardıma de tihsalât hududsuz ham madde ve sor(CUMHURİYET Langeron, Vi hâlâ eski metodunda musır kaldı. Bu mahalline sarfolunmak şartile bu uğurvet kaynaklarile mihver aleyhine te chy hükumetine sadık bir zattL La rada musikimizi garbhlaştıralım, yahud da azamî masraf ihtiyan milletlerin en vam edeceçini ilân etmistir. vıziye konulmuştur. valin Mareşal Petain'i Parlse geti garb müziğini tamamile alalım gibi hü akılhca yapacaklan en zaruri bir vaziVaziyet bu merkezde oMugnna t'öre rip Almanların eline tesllm ederek kümler savuracak ve bestelerimizi ten fedir. acaba Jaoonya, mukatMeratınm ken^i Amerika, Almanya polisini Istediği gibi bir hükumet kurmak kid edecek değilim. Hususile şahsan şarelinden çıkarak mihverin eline Niçin? protesto etti plânmı mareşala haber verdigi için kılanmızdan çok zevk aldığım gibi kane ve mihverin amısnntı yprine Bu suale cevab vermek gayretile bnide ve usullerine tamamile yabancı olBerlln 20 (a.a.) ögrenlldi|ine vazifesinden •nzaklastınlmıştı. Şimmek icîn Cin mp < wleâ tesvive olnnmagün nazarî müdafaalar yürütmek ihtiyadi de bir bahane ile hap&e atıldığı duğum bir san'at subesinin münekkid cmda değiliz. İşgal felâketine nğrayan dan veni bir harbe g i r m e | e razı olur göre, Amerika gazetecisi Otielett'in liğini yapmak aklımdan bile geçrrez. tevkifi dolayısile, Amerika Birleşik anla^ılıyor.) rnii? memleketlerin nğradıklan ve uğramakYalnız amelî cepheden ve Atatürk daBp'lin m i i ' î l f i t l a n ?>pllci A* hu sua'p devletleri büyük elçiliği, doğrudan Meclisin bugünkü celsesinde vasma misal olarak bu bahsi ele ala ka devam ettikleri müthiş zayiattan başgalibe nakden ve aynen vermeğe ce\*h verebilir Fakat bugünkü vazlye dogruya Gestapo nezdlnde protescağım. toda bulunmuştur. icbar edildiklerinin yıllık yekunlanna rin rıniâsaçı sodur: görüşülecek lâyihalar Garbda «opera» denilen bir musiki bakmak kâfidir. Eğer frrka kavgalanAmerika harb* pîrmî<! sa\n'aT>i1îr F " Ankara 20 (Telefonla) Mecîis nev'i var. Alelumum mevzuunu facia nm şamatalan içinde hakikati bir türlü Norveç sahillerinde Alman ka* b<ma n>"kab!l .Tpnonya henüz vazîyann toplanacaktır. Bazı encümen dan alan bu nev'in bîle ahenginde he ;öremiyen ve binaenaleyh zaruri fedayetini tasrih oh»»eın;sti rgarnizonları lerdeki münhallere aza intihab edi yecan ve neş'e notlannı duyanz. Hal kârlıklan vaktinde yapamamış olan ömer Risa DO^RUL Londra 20 (a.a.) Norveçten ge lecektir. Vakıflar müdürlügü 1940 buki bizde en hafifinden en ağuına ka Fransa sulh halinde iken biraz şuuruna len haberlere göre, Norveçtek.i Al bütçesinde değişiklik yapılması hak dar musikimiı yeknasak ahengile ne malik olarak millî müdafaasınm istediği man askeri makamlan Lofoten a kındaki lâyiha ile umumî hıızıssıh kadar somurtkandır! Eklebiyatımızda yu tekâmülleri temin edecek masraflardan Sıvasta da tek ekmek kanununun 181 inci maddesi dalarma karşı yapılan baskından ha kaçınmamış olsaydı şimdi boş yere gaSıvas 20 (a.a.) Bugunden iti sonra Norveç sahillerinde bulunan metnlnde yazılı madde numarası muşaklığı inkâr edemeyiz, meselâ «Mai baren şehrimizde tek ekmek usulü yüzlerce küçük adada garnlzonlar nın tashihl hakkındaki kanun lâyi ve Siyah» romanını okuyacak genc nesil libe ödemekte olduğu harac yıllığınm belki mevzuun cereyan ettiği zamana yalnız yansile topraklan hiç yabancı nün tatbikma başlanmıştır. Yüzde bulundurmağı düşünmektedirler. hası görüşülecektir. yabancı olduğu için, âdetlerle ülfeti, ayağile çiğnenmiyen ve çiğnerhniyecek 15 çavdar karışık olan bu ekmeğin Yeni baskınlar vukuu ihtimali koristihaleleri bir memleket olurdu. kilosu on buçuk kuruşa satılmak kuslle Almanlar daimî bir telâş i Amerika, Çin tayyarecilifini inkılâb geçiren cemiyetin Millctler için zayıf olmak çok mnnr gibi tahavvüle uğramıştır. Fakat gene tadır. Fiatmın biraz daha ucuzla çindedirler. zevk duyabilir. Fakat ayni nesil dede birşey: Kendileri için muzır ve dünya tılması için tetkikata devam edil takdir ediyor lerimizi ve bizi mesteden musiki parça sulhu için muzır. Bitip tükenmez sanımektedir. Filistine giden Yahudiler Şanghay 20 (a.a.) Çin basını larını dinleyecek olursa zevki onda bir lan ve vaktinde akılhca memleket mttLondra 20 (a.a.) Avam Kama nın verdiği bir habere göre, Ameribile değildir. Zamarun istihaleleıinden dafaasma ibzal edilmiyen Fransız zenrasmda beyanatta bulunan Müs kadan, işgal altında bulunmıyan hiç bir suretle müteessir olmamış bir ginliçi üzerinde mağlubiyet felâketi Helsinki 20 (a.a.) 72 yaşında o temlekeler müsteşan Hall, Filistin Çine 40 Amerikan tayyaresi gelmiş san'atımız varsa, o da musikimiz ol simdi harvurup harman savuruyor. Ne lan Mareşal Mannerheim bir kaç fevkalâde komiseri tarafmdan Fi tir. Bunlar Am.erikadan istenllen muştur. Umumî mahallerde kahve, ka hazin akıbet, ne ibret ahnacak ao listine girmeleri için bazı Balkan 100 tayyarelik partinin bir kısmını gündenberi hastadır. zino, meyhane gibi okunan şarkıları misal! memleketlerinden ve bilhassa Ru teşkil etmektedir. Bunlardan baska II 1 YUNUS NADt mız, çeyrek asır evvelki sahne hayaümanyadan çıkan 700 Yahudiye izin Amerika Çine 4 uçan kale gönder mızdaki ortaoyununun ve Sami Paşa verildiğini bildirmiştir. Bu mezuni meğe de muvafakat etmistir. zade Sezai Beyin «Sergüzîşt» romanıSıvasta tek tip ekmek yet 15 şubattan evvel verilmişttr. Çunking'in, Amerikan hava mü nın bile dunundadrrlar. Yeknasak ahenYugoslavyada bulunan Yahudi ha tehassıslarmm yardımile Cin hava Sıvas (Hususî) Ankara, İstanbu II İ • Madrid 20 (a.a.) İngiltere reketi erkânına da mahdud mik kuvvetlerini ıslah etmek ümiîiinde gin «hey, hey!» lerini dinleyenler so ve İzmir şehirlerinde tatbik edilmekte murtkan ve kederli bir çehre takınmış olduğu gibi şehrimizde de tek tip eknin İspanya büyük elçisi Samuel tarda olmak üzere Filistine girmek bulunduğu söylenmektedir. lardır. Ancak alkolun, yalnız alkolun mek imali ve satışı için valimiz bir koHoare, Lizbona yaptığı ziyaretten müsaadesi verilecektir. Madride dönmüştür. Bulgar ajansı, kanh hâdise tesirile canlansalar bile, o da sade bir misyon teşkilini tensib etmiş ve mezİngilterede tasaıruf hesab«yaşa!» yahud «varol!» diye bağırmak kur komisyon çalışmalarına başlayarak • Budapeşte 20 (a.a.) Stefani: haberile alay ediyormuş! içindir. Mukassi ve boğucu dam altuı beş ton buğdaya %15 nispetinde çavdar ları artıyor 25 marttan itibaren Macirastanda daki bu ruhlar kasvet içindedir. Sazlı karışbrarak ilk bir tecrübe mahiyelinun vesika ile satılacaktır. Adam baSofya 20 (a.a) Bulgar ajansı, Londra 20 (a.a.) Posta idareslşma haftada 200 gram un veya ma nin bildirdiğine göre, bu sene son Sofyada bir Alman subayı ile bir ve içkili kazino müdavimlerini birer de olmak üzere un imal ettirmişür. Unbirer tahlil ediniz, bir münevvere, ha lar bütün fınnlara tevzi edilerek ekkarna verilecektlr. kânun ve şubatta tafarruf sandık Bulgar üniversite talebesi arasında kikaten musikiye aşma bir simaya, hemek imal ettirilecek ve saüşa çıkarılageldiğine • Bükreş 20 (a.a.) Stefani a larma yatırılan para takriben 30 kanlı bir hâdise vukua yecanlı ve neş'eli bir insana nadiren te caktır. Yapılan hesaba göre bu ekmeği jansından: Fransanm yeni Bükreş milyon İngiliz lirası artmıştır. Bu dair bazı yabancı radyolann yaysadüf edersiniz. Bu yaşayan ölülerin ha kilosu on buçuktan satılacaktır. Elc elçisi Truelle, dün Kral Miche!'? iti miktar geçen senenin ayni devre dığı haberlerin, Bulgar mahfille zin sükutunda ruh ve beden ycrgun meklerin evsaf ve imali hakkında bi madnamesini takdim etmistir. Bu sine nispeten 7 milyon fazladır. Bu rinde hayal mahsulü olarak istihza luğunun sırn saklıdır. Halbuki frenk fikir edinildikten sonra daha ucuza ma' merasimde Başvekil General Anto paranın gelecek aylarda daha da ile karşılandığım bildirmeğe me musikisi çalınan mahallere gidiniz; iki' edilmesi çareleri aratsırüacakur. zunduı. nesco hazır bulunmuştur. artacağı kanaati vardır. Amerika miş sayılabilir; fakat Dün Ankarada yapılan içtimada okunan Japonya ?.. rapora göre banka, 653036 lira kâr etti Emlâk ve Eytam Banharbe gir kası umumî heyeti Tetkikler Yazan Hdd/se/er/7râs/nd Aranıyor L ey gidi dünya hey! Mantığı eksilince amma möptezel, mendebur, hırpani ha San'at ve cemiyet H melankolyası Cetuieddin Ezine sinsi bir pedagocia sisteminin inssnı insan önünde küçültme ve hakirleştirme maksadından başka neyi isühdaf edebiîir? HaJbuki garbda baba ile oğul neş'eÜ iki dost, âmirle memur her hususu münakaşa edebilecek vaziyette iki mesai arkadaşıdır. Ve bu tarz terbiye usulünün her halde bizimkine müreccah olduğunu onların ve bizim elde ettiğimiz maddî ve manevî randımanlar ispat etmiyor mu? Bilhassa bu usul terbiyenin nasıl neş'e ve kahkaha müteharriki olduğuna Amerikayı ziyaretim esnasmda şahid oldum. Orada, en ciddî aile, san'at, hatta devlet münakasalan bile neş'e ve alay havası içinde münakaşa edilir. Kahkaha deyip geçmemeliyiz. Bu müfrit neş'e Cumhur reisinden amelesine kadar sinmiş olan bir nikbinlik, Birleşik Devletlerin bugünkü azametini kuran mayalardan biridir. İnşirahı duyabilmek için en ufak bir sebebi bile nimet bilen bu nıillet, optimizmasile saadet ve refahın yolunu bulabildi. Bizim güiümsememia bile tahrik edemiyecek kadar basit nükte ve tuhaflıklar orada pesinden kahkahaları sürükler. Çok kıymetli bu arkadaşım geçenlerde su cümleyi sarfetti: «Beni arük hiç bir şey güldürmüyor. Ne Naşid, ne Hazim, ne de tuhaf bir mevzu!» Ben de, çoğumuzda maatteessüf öyleyizdir. Halbuki içten kopan kahkaha :yiye ve güzele iman etmek ve onlan aratmak değil midirî 3 Amerikan yardımın Suriyede arbedeler, dan sonra tahminler grevler devam ediyor Zafer malzeme fai Vişi hükumetinin kokiyetine bağlı oldu miseri halkla temas ğu için harbin daha ederek memlekete kısa süreceği ümid muhtariyet vemek uzere çalışıyormuş! ediliyor le geliyor. Sinemadan, fiat murakabe havadislerinden, modadan, falan bayanın filân tarafa gittiğinden, falan bayanın da filânca terzide yaptırdığı fistana aid hikâye ve tenkidlerden vakit bulup da Stefani ve D. N. B. ajanslarile Fransız membalarmdan gelen haberleri okumuşsanız farkına varmışsınızdır ki; Fransanm guya işgal altına girmemiş olan yerlerinde açlık vardır. Aluıan haberlere göre orada ancak bir aylık kmeklik kalmıştır ve bu bir ay zarfında bir taraftan zahire gelmezse ekmek kesilecektir. Elinı bir şey! Allah kimseyi bu vazîyete düşürmesin! Fransa buğdayını çoğu kendi çıkanr. Lâkin harb hâdiseleri, işgal altındaki kısımdan gayrimeşgul kısma zahire gönderümemesi ve harb ablukası zavallıları bu hale getirmiştir. Acınacak şey! Hele coluk çocuk için! İngilizler ablukayı neden bu kadar sıkı tutarlar? Niçin Fransaya zahire vermezler? Amerikanm müdahalesile verecekler mi? Falan filân!.. Bunlan tetkik edecek değilim. Fakat bu hazin vaziyete en çok acır göriinen İtalyanlardan bahsetmek istiyorum. O İtalyanlar ki Fransa yıkılıp da artık amana düşmek üzere iken Alpiardan hücum edip biran evvel yere serilmesine çalışmışlardı. Şimdi Fransuların açlıklan ırşısuıda izhar etmeğe jeltendikleri bu acınmalar ve bu teessür bana babam merhumdan dinlediğim bir vak'ayı hahrlattı. Rahmetli dedem zanpara bir adammış. Bu zanpara lafı gerçi biraz açık saçık tabir gibi gelir ama dil ve dilin hicab telâkkileri değiştiği için şimdi o esmahcubluğu kalmadığmdan artık rahat rahat bu kelimeyi tekrar edebilirim. Zaten frenkler de bunun mukahili olarak coureur derler. Evet! Rahmetli dedem uçan bir zanpara imiş. Onun yaşadığı zamanlar asağı yukan bir asır evvel dşk münabeteri şimdiki kadar sühuletli değilmiş. Hatta bundan bir çeyrek asn evvel bile mahallelerde zanparaların sıkı sıkı kovalandığı ve baskınlar yapıldığı çoğunuzca malumdur. İşte böyle bir devirde künbilir hangi dilberin davetile dedemin bir gece bu niyetle bir eve girdiği mahallece sezbnlş, önde fenerile bekçi, mahalle imamı, arkada mahalleli, zaptiye falan gelip kapıya dajanmışlar. (Çat çat) açm bakalun! Evi arayacağız! Düpedüz baskm. Tabii kaduı fena halde korlunuş, dedemde de şafak atmış. Ne yapsın?. Methetmek gibi olmasın ama kurnaz bir adammış.. Hemen o zaman binbaşı idi Uniformasuu giymiş, gitmiş evin kapısının arkasına saklannuş. Ve mahalleli bir türlü açılmıyan evin kapısını zorlaya zorlaya kınp da hurrr! diye içeri girdikleri sırada o da gizlendiği kapmın ardmdan rrpkı dışandan gelmiş gibi zaten ortalık karanlık kalabahğa kansmış... Evde zanpara aramıslar... Anlatabildim ml? Dedem merhum mahaîleli ile birlikte kendini aramış.. Artık uzunnzadıya tafsilât vermeğe hacet yok!. Arif olan anlar. Hatta sade arif olan değil, Mehmed de anlar, Ahmed de anUr Celâleddin EZİNE Milli Rumanyada irtikâb mttdafaaya edilen katliâm harcanıtııyan «General Antonesko bugün vaziyete hâparalar! kimdir; fakat Rumanyanuı istikbalî karanlıktır» Lausanne 20 (a.a.) Gazette de Lausanne, Rumanyanın vaziyetin den bahsedçn mühim bir yazı neşretmlştlr. Yazıda Demirmuhaîız ların Isyanmdan ve bu isyanın neticelerinden bahsedllerek şu sözler söylenmektedir: cDemirmuhafızlar bir haydud çetesi gibi iktidar mevkiine geldiler ve küme küme Yahudileri belediye mezbahasında balta ve bıçaklarla boğazladılar. Bükreç civarında İki orman, en vahşiyane şekilde parçalanan cesedlerle dolmuştur. General Antonesko bir taraftan orduya, diğer taraftan efkârı umumiyeye istinad ederek bu:.r.rla müca dele etti ve muvaffak oldu. Fakat muvaffak olmadan önce 48 saat Başvekâlet dairesinde muhasara altında kaldı ve ancak Alman askerlerinin de emrine verilmesi üzerine Demirmuhafızîarı temizledi 10,000 kadar asi hapsedilmiş ve bu suretle isyan meselesi kapanmıştır. Daha sonra asıl mesele basgösterdl: Rumanyada Demirmuhafızlardan başka Almanlarla iş yapmak istiyen yok! Almanlar, Rumanyanın parçalanmasına razı olmakla Ru menlerin bütün teveccühünü kaybetmişlerdir. Bu vaziyet karsısında General Antoneskonun işln içinden nasıl çıkacağı belll değildir. Demlrmuhafızların intikam almak İçin bir takım suikasdler hazrrlamalan muh temeldir. Fakat asayiş askerî kuvvetler tarafmdan temin olunacaktır. Bununla beraber Rumanyada, milletin karekteri, an'aneleri ve memleketin dahilî bünyesi ile kabül telif olmıyan bir haricl poUtika takib edildiği için dahilî sarsıntüar zuhurundan da korkulur. Kral Karol demokrat partilerin kuvvet ve ahengini ciddl surette bozmustur Şimdi de totaliter rejim iflâs etmektedir. Şu halde selâmeti nerede aramlı? Bunu kestirmek mümkün değildir ve Rumanyanın istikbalî oldukça muzlimdir.» B. FELEK Almanlar M. Langeronu tevkif ettiier Moskova radyosu İngiliz hava kuvvetlerinin muvaffakiyetlerini ve Almanvaya îndirdiği darbeleri izah ediyor Londra 20 (a.a.) İngiliz hava kuvvetleri Alman hava kuvvetlerine karşı geçen sonbaharda tesis etmiş oldukları üstünlüğü muhafaza etmekte dir. Bu sözleri Moskova radyosu katt bir lisanla söylemiştir. Bu mevzu üzerinde izahat veren Moskova radyosu sözlerine şöyle devam etmistir: « Alman fabrikalanna yapılan muvaffakiyetli hava akınları haKkmda haberler gelmektedir. Diğer taraftan alınan haberler de Amerikada İngiltere hesabına yeni tip büyük bir av tayyaresinin yapümakta olduğunu bildiriyor. Dün Moskova radyosunda rusca verilen bir konferans vesiiesile Puslar ingiliz hava kuvvetleri hakkındaki takdirlerini izhar etmişlerdiz. Sovyet spikeri, İngiliz tayyarecilerinin 13 marttan 18 marta kadar olan devrede yarattıkları menkıbelerle hava silâVıianTiın üstünlüğünü daha ziyade arttırmak için vaMt kaybetme:iiş olduk larını ispat eylediklerini söylemış ve şunları ilâve etmiştir: « İngilizler hava filolanmıı kudretini arttırmak için fevkalâde gayretler sarfetmişlerdir. Hücum tabiyelerile harekete geçirdikleri tayyare miktarı ve Fransa, Holanda, Belçika ile Almanvanm simalî garbisindeki Alman tayvare meydanlarına yaptıklan hücumlar ve bilhassa Berlin, Hamburg ve Bremen'e vapılan akınlar İngiliz hava kuvvetlerinin normal bir surette neler yapma§a muktedir olduğunu gösteren en iyi delildir.» Vekiller Heyetinde Ankara 20 (a.a.) Vekiller Heyeti bugün saat 16 da Başvekil Dr. Reflk Saydamm riyaseti aîtında mutad toplantısmı yapmış. ruznamesine dahil meselelerl tetkik etmistir. Mareşal Mannerheim hasta Kısa Haberleı* Meksika, Amerikan tayyare. lerinin kendi topraklarından ve hava meydanlarından istifadesine müsaade etti Meksiko 20 (aa.) Bugün neşredilen bir kararname ile Birleşik Amerika devletlerine aid harb tayyarelerinin Panama kanalı mın takasında Meksika arazisi üzerin den uçmasına müsaade edilmiştir. Mev^jıubahs tayyareler Vera Cruz hükumeti dahilinde Tejeira ve Minatlan hava meydanlarına inebilecekleri gibi Amerikan ordusuna mensub üç subay pilotla tki er, iki yolcu ve yiyecek taşıyablleceklerdir. Bundan baska tayyareler Meksika hava meydanlarmda benzin ve salre alabilecekler ve tamlr olunabi, leceklerdir. Bursada halk sandığı Bursa (Hususî) İktısad Vekâletinin tensibile şehrimizde bir (Halk Sandığı) şubesi açılacaknr. Halk Sandıeınm bu ay içinde açılması takarrür etmiştir. Bu maksadla vaziyeti tetkik etmek ve alâkadar makamlarla temaslarda bulun • mak üzere Ata Evcim sehrimize gel miştir.