18 Mart 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

M. TDRHAN TAN'IN Müessesemiz tarafmdan çıkanlan en son eserieri Hurrem Sultan 150 Kr. Kadın Avcıtn 100 » Tarihî Musahabeler 75 » * J CUMHURİYET MATBAASI 17 I1Cİ Vll SAVI '. 5 9 6 4 umhuriyet tSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhurfyet, Istanbul . Posta kutusu: İstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22386. Tahrir heytti: 24298. Idare ve Matbaa kumı: 24299 24290 TtfRKÇE İZAHLI FRANSIZCA 8RAMER Ankaı» Tlcaret Iiaesi Fransızca Muallimi A Lt T E O M A N Tnamtem Sğreomek istiyenlere, bühafls* Orta ve Liselerde Vranazea tedrisatmı takib edea talebeleıv dil öğrenmek huso. atmda an gfizel bir r e h b c M t t f t * » Salı 18 Mart 1941 REMZİ Türk ceza kanunları tadil ediliyor Harb ve seferberlik zamanlanna mahsus cezaî hükümler, fevkalâde hallerde de tatbik edilecek Ankara 17 (Telefonla) Ceza kanunlanndaki harb ve »eferberlik zamanlanna mahsus cezaî hükümlerin fevkalâde hallerde de tatbik olunması muvafık görülmüştür. Bu sebebledir ki 1632 gayılı askerî ceza kanununa müzeyyel bir ıkanun lâyihası hazırlanmış ve Medise verilmiştir. Bu lâyihaya göre, Türk ceza kanunu mucibince takibi izne bağlı suçlara askerî mahkemelerde bakılması halinde bu izin Millî Müdafaa Vekili tarafmdan verilecektir. ALMANYA Yunanistana saldırmak üzere mi? Bulgar radyosunun sözcüsüne göre «Yunanistan İngiliz askerinin gelmesine müsaade ettiğinden Almanya da derhal harekete geçecekmiş» Ankara Badyo Gazetesi Almanlann Yunanistana muhtemel tecavüzlerinde hed.eflerini teşkil eden Selântkten bir Yunanistana karşı harekete geçtüderine dair haberler gelmeğe baslamışür. Buna sebeb olarak da Yunanlüann memleketlerine İngiliz askerTelgraf haberleri Yugoslavyaleri çıkanlmasma müsaade ettikleri ileAnkara 1 7 (a.a.) Rumannın muhtelif teklifler öniinde ri sürüimektedır. Bulgar radyosu, AJ yanm yeni Ankara orta elçisi Teancak çok *ua bir bitaraflık manyanın Yunanistana karsı sarih ola lemaque bu gün saat 16 da muiçinde bir ademi tecavüz paktı rak harekete geçeceğini bildirmişür. tad merasimle Çankaya köşkünde imzasına razı olabileceğini biIdL Resml Bulgar sözcüsü de bugün saat Reisicumhur Ismet lnönü tarafm14,15 te Bulgar radyosunda çunları söyriyorlar ki Yugoslavyaya göre dan kabul edilmiş ve itimadnamelemisnrt akla e n yakm olan bir hareket « Memleketlerine İngiliz askerleri sini takdim etmiştir. tarzıdır. Maksad teminat değil Kabul esnasında Hariciye Umunin gelmesine müsaade ettiklerina bakımi, işte Yugoslavyayı tatmin lırsa, Yunanlılar Almanların kendileri mî Kâtibi Numan Menemencioğlu edebüecek asgarî teminat şeklL ne karşı bir hareketi göze almıslardır. da hazır bulunmuştur. Bir sekil, ki mOıver devletlerini O halde Almanlar da derhal harekete d e temin etmek lâzımdır. Bunun geçerek, Holandada, Belçikada ve Norharicindeki talebler Yugoslavveçte olduğu gibi birkaç gün zarfında Kahire 17 (a.a.) Ortaşark İngilia Yugoslav Kral Naibi Prens Pol, Başvekil Svetkoviç (mfaındaki zai) yanın kabul edemiyeceği v e eger İngilizleri denize dökeceklerdir.» umuml karargâhı tarafmdan dün akve diğer NaznIarla müsavere halinde kabul etmek zayıfiığuıı gösteFilof nihayet baklayı ağzından şam neşredilen resmî tebliğ: rirse büâhare vahim neticeleriçıkardı! İtalyan Somalisinden Habeşistana gine katlanmağa simdiden razı olDiğer taraftan, Bulgar BaşveHli Proren İngiliz İmparatorluk kuvvetleri büfesör Filof da Bulgar gazetecilerinin serauş olacağı çok m u n r feylerdir. tün cephelerde ilerlemektedir. nelik toplantısmda irad ettiği bir nuGarbi Habeşistanda Asosa'nın alınmatukta ezcümle demistir ki: M. Telemaque sile neticelenen harekât esnasında İnıkı bitaraflık vaziyeünde çok Dunyanın bu buhranh günleri giliz kıfalannm yanıbaşmda Belçika samiml olan Yufoslavyanın içinde milletler kendi menfaatlerine en kıt'alan da harbetmişlerdir. maruz bulunduğunda şüphe ziyade uygun yollar aramaktadırlar. Trablus'ta ve Eritre'de kayda değer olmıyan mihver tazjiklerine mukaveBulgar milleti milli menfaatlerini en iyi bir şey yoktur. mette devara ettiği anlasılıyor. Milletten sekilde koruyan yolu takib etmiştir. nullete mutantan muahedelerin bugiinİngiliz Somalisine flırac hareekti Bulgaristan senelerce kendisine yapüan den yanna biçbir kıymeti olmadığı çok Ankara 17 (Telefonla) Meclis parti yapıldı haksızlıklarm tamiri İçin bekledi ve dagrupu yarın mutad içtimauu yapacakfena tecriibelerle öğrenUmi» olduğundan ha ztyade bekliyemozdi. Milll ideaUeriKahire 17 (a.a.) İngiliz Ortaşark Yugoslavyanın mihver suyuna uyması (Arkagı santfe t sfitun 6 daH Atina 17 (aj«.) Yunenistandaki în tır. Meclis çarçambaya toplanacaktır. umuml karargfihınm tebliği: Rurnamesinde Kütahya müstaa'iği Için verikniş olacak ysldızlı teminata Iibyada vaziyetta hiç bir değişikUk jlia hava kuvvetleri umumî karargâhı Mehmed Saidin tekaüde sevki ile müdgüvenememesinden daha tablî bir «ey oyoktur. nm tebliği: deti hizmetine göre verilmek istenllen lamazdL Zaten İtalyan ve Alman kuvEritrede, İngiliz ve Hind kıf alan, KeArnavudlukta, dün, sabahın ilk sa paranın vizesi hakkında adliye ve divetlerile çevrelenmiş bulunan YUROSreni muhafaza eden mevzilerde ehematlerinde bir İngiliz bombardıman tay vanı muhasebat encümelneri mazbalav hududlan; Bulgaristanın Alman işmiyetli tepeleri zaptetmiştir. yare teşekkülü Hrana tayyare meyda talan vardur. gali altına girmeği kabul etmesi üzeıine Habeşistanda, İmparatorluk ve Habeş nma ve diğer askerî hedeflere tam mudaha ziyade ihata olunmuş ve Yugoslav vatanperver kuvvetierinin umuml ilervaffakiyetle neticelenen bir hücum yapvariyeti çok hayat! bir ehemmiyetle leyişi bütün bölgelerde devam etraekmıştır. nezaket kazannuşnr. Bulgaristanınkine tedir. Birçok düşman avcüanna rastgelmebenzer bir hareket tarn Yugoslavya ingiliz Somalisinde, kıt'alarımızın, İnKahire 17 (a.a.) Irak Hariciye lerine rağmen bombardıman tayyareleiçin düpediiz intihan kabulden farksız Nazın Tevfik Suudî Bey bugün tay giliz donanması ve İngiliz hava kuvvetrimiz, hücumknna muvaffakiyetle deolurdu. leri cüzütamlarile işbirliği halinde muvam ederek hedefler üzerine on tondan yare İle Bdğaad'a hareket etmiştir. vaffakiyetli bir ihrac hareketni müteaBelgrad 17 (a a.) D. N. B.: Yugoslavyadan göz göre göre ölümü Kahiredekl on günlük ikameti esna. fazla bomba atmışlardır. Hangarlara ve kıb dün istirdad edilen Berbera üzerinİngiliz elçisi Compbell bugün başvekabul etmesi istenilse bile feleğin çemdiğer askerî binalara tam isalbetler kay sında Tevfik Suudi Bey İngiliz Ha de yeniden İngiliz bayrağı dalgalanmakberinden geçmiş çok asabî bir millet o kil Svetkoviç'le uzun bir göruşmede buriciye Nazırı Edenle ve Mısır devlet dedilmiştir. Büyük yangınlar çıkmıştır. tadır. lan Yugoslavlann böyle bir talebe bo unmuştur. Yerde dağınık bulunan müteaddid tay adamlarüe kcnuşmalar yapmıştır. (Arkası sahife 5 sütun z de) yun iğmeleri kolay kolay havsalaya sıyareler bombardıman edilerek ve mitAnkara Radyo Gaıetesi ğacak işlerden obnadığuıa şüphe yoktur. ralyöz ateşine tutularak tahrib edilmişŞimdi beynelmilel siyasetin öyle bir tir. «Yugoslavya hürriyet ve istiklâlini döniim noktasına varmış bulunuyoruz ki Cenevre 17 (a.a.) Journal de Geüdafaaya azmetmiş bulunmaktadır. İngiliz hava kuvvetlerine mensub dibirkaç yılm hâdiselerini dahi gözönüne ğer bir bombardıman tayyare teşekkülü alarak Yugoslavyayı ihata eden tehli ugoslavyayı bu karan almaya sevke neve gazetesi, «Ankara ve Belgradda siyasî muharebe »başhğı altında şöyle Avlonyaya, tayyare meydanına hücum keleri olanca çiyliğile miişahede etmek ien başlıca amüler şunlardır: (Arkası sahife 5 sütun 4 te yaayor: etmîş ve düşman hava defi bataryalaartık mümkündür: rmın şiddetli ateşi karşısuıda yerde da«Bu kı? sonlarında siyasî muharebe 1 İtalyanın Arnavudluktakî evvelâ ğınık bulunan tayyareleri mitralyöz ateçetin olmaktadır. Her iM taraf da sözişgal, sonra ileri hareketleri Yunanisle veya ioabında tehdidle, ilkbaharın ve Nevyork 17 (a.a.) Amerika gazete şine tutmak için pike yapmışür. tan kadar ve belki daha ziyade YugosTayyarelerimizden biri üssüne döneryazın askerî hareketleri için yeni stra lerinin çoğu Ruzvelfin nutkunu heyelavyayı düşündürecek bir vaziyetin fican ve sevincle karşıladı. Mihvere karşı ken Korfu civarmda Cant 5066 tipinde tejik üsler elde etmeğe çalısıyor. liyat sahasma intikalidir. Şimdi verilmiş olacak teminat neden ibaret olur«* olDaha simdiden Mihver, Balkan ya gittikçe kuvvetlenen harbci bir ses yük büyük bir İtalyan deniz tayyaresini desun İtalyanın Amavudluk hukuku pernmadasının ortasında kuvvetli bir mev seliyor. Bir çok gazeteler Amerikanın nize düşürmüstür. 150 bin kiçile yapılan taarruzun desi alnnda Osmanlı idaresinin Manaszi tutmaktadır. Mihver, sağında Yugos şimdi harb halinde olduğunu ve Al nr, Kosova vilâyetlerile Piriştine sanlavyayı, cephede Yunan Makedonyası manyaya karşı İngiliz hava kuvvetlerineticesi caklarmı ihtiva edecek bir genişleme nı ve Türkiyeyi elde etmeğe ve solunda ne yardun, Balkanlardaki mukavemeti Atina 17 (a.a.) «b.b.c» Resmî sözplânile yürümekte olduğunda şüphe Rusyayı durdurmağa muvaffak olacak teşçi etmekle müspet bir rol oynadığını cü, düşmanın yedi gün süren hücumlayoktur. mıdır? Aynı mıntakalarda Büyük Bri açıkça yazmaktadır. Başmakalelerin ço nndan sonra dün cephede sükunet hütanya İmparatorluğu, Alman genişleme ğu fedakârbk yapmağa hazır olan A küm sürdüğünü ve hiç bir hücum kay2 Bütün Dalmaçya sahillerinln İtalmerikan milletinin hüsnüniyetine işaret sini durdurmak ve sonra, imkân oluryan ve Alman plânlannda şimdiden ne dedilmediğini söylemiştir. ederek «demokrasilerin mühimmat desa, mukabil taarruza geçmek için MihşekU ve suretlerde cizilmis olacağmı İtalyanlarm 150 bin kişilik bir kuvposu» sıfatile Amerikanın mes'uliyetini verden daha az faaliyet sarfetmiyor. Yugoslavlar herkesten daha iyi takdir vetie giriştikleri taarruz hiç bir netice müdrik ohnaa lâzun geldiğini kaydet edebilirler. Yugoslav hakinıiyetinin büvermemiştir. Bu sebeble faşist zimamAtina, çusuda bekleyen bütün devlet mektedir. tün bu sahillerden uzaklaştınlması mihdarlannın uğradıkları sukutu hayal pek adamlarının hedef noktasını teşkil etNevyork Taymis diyor ki: «Amerika büyüktür. Düşman mevcudunun yüzde ver muvaffakiyetinin müspet hedeflerinLondra 17 (a.a.) B. B. C.: mektedir. Epir ve sonra Amavudluk Jumhurreisinin talebüe geçen hafta A 40ını kaybetmiştir. Maruf faşist şahsiden biri olduğunda ve olacağinda şüphe İngiltere hava kuvvetleri cumartesi harbinin başındanberi Alman Hariciye yoktur. akşamı Lorient denizalü üssüne 46 nci Nazırı, Yunanistanı açıkça korumuş ve merika parlamentosunda verilen kararın yetlerinden alü kişi bu hücumlarda ölİngiliz ordusu tarafmdan tekrar işgaline başlanan İngiliz 3 MuvaffaHyet halînde eğer Ahnan ve Dusseldorf üzerine 28 inci taarruz ttalyan taarruzuna rağmen, Metaksas harb bakımından ve hür insanlann mu müş veya esir edilmiştir. Somalisini ve hududlannı gösterir harita (Arkası sahife 5 sütun 1 de) Drang Nach Osten siyaseti en yakın he lannı büyük muvaffakiyetlerle yap hükumetile siyasî münasebetlerini kes kadderaü bakımından bir dönüm nokdeflerinden biri olan Selâniğe inmek is miştir. melten içtinab eylemiştır. Almanya tası teşkil ettiği bir gün anlaşılacakür.» Herald Tribune, Amerikanın cihan terse bu inişin takib edeceği yoln YuBremen transatlantiği yanıyor böyle hareket etmekle, müttefikinin şümul kudret sahibi olmakla haiz oldugoslavlar şimdi kendi vücudlerinde hisBerlin 17 (a.a.) D. N. B. ajansı kendi kanaatine göre işlediği hatayı setseler gerektir. Herhalde Sırb Hırvat nın verdiği bir habere göre, Nord Deu tamir eylemek üzere ileride diplomauk ğu şöhretin nüıaî ve kaf î zaferle teeySloven birliğinin parçalanması tehlikesi tscher Lloyd kumpanyasına aid Bremen bir müdahaleye zemin hazırlamak iste yüd edeceğini söylüyor. (Arkası sahife 5 sütun 5 te) çok açıktır. transatlantik vapurunda dün yangm miştir. (Arkası sahife 5 sütun 4 te 4 Bulgaristanın mihvere tesüm o(Arkası sahife 5 sütun 3 te) tunmak pahasma Ege denizi mahrecinden başka Makedonya hesabına al Yugoslavya ne yapacak? Yeni Rumen Elçisi M. Telemaque dün Millî Şefimiz tarafmdan kabul edilerek itimadnamesini takdim etti İngiliz somalisine ihraç hareketi Ingilizler Berbera'ya asker çıkararak şehri zaptettiler Habeşisfandaki harekâfa Belçika kıl'aları da işfirak ediyor İNGİLİZ ELÇİSİ (Ankara veBelgratta siyasî muharebe» Tiran, Âvlonya şiddetle bombalandı Dün Yugoslav Bir ısviçre gaBaşvekilile zetesi diyor ki: uzun bir "Tarkleriıı boyun Rnzveltin nutku yaptı eğeceği beklenemez, her tarafta rUmanyamn da AnkaAlmanların sinir harsevinçuyandırdı bine Belgrad şiddetle rada işleri zorlamakmukavemet ediyor ta menlaati Italyanlar 150 bin kişi ile yaptıkları Parti Crupu butaarruzda 60 bin gün toplamyor zayiat verdiler Irak Hariciye Nazırı Kahireden dönüyor Almanların Bremen transatlantiği yanıyor Berlin çok meşgul " Belki de Hitler Ino oldugundan bu nünden Atinada dos nutukla alâkadar tane bir mütareke değilmiş! tavassutu istemiştir,, Alina gazetelerî «O'nnn sözleri, zaferin kılıcıdır» diyorlar İngiliz tayyareleri Lorien ve Düseldorfa taarruz ettiler Birkaç söx Millî kıymetleri tanıyalun YUNUS NADI (Arkası sahife S sütun 1 dç! Üstad • Hüseyin Rahminin ^ | | < | | ||, »>»~l I~TT~II~I l> H l ~ » n Hayat a nasıl mana vermeli ? Makalesini bu gün üçüncü sahifemizde okuyunuz dördüacü büyük transatlantiği olan Bremen ilk •eferinde Mevyorki girerlsen Bir yabancı ile karşılaşsak da bizden her saha yüzlerce kıymet.tarihin tozlu raflannda ebedî kada memleketimize hizmet etmiş büyüklerirriizin is ranlığa gömülü dururlar. mini öğrenmek istese, kaç isim çıkarabiliriz dersiTıbbiyeliler bayramı münasebetile 14 maıtta niz? Sekiz, on. Hadi bilemedin ıkına sıkına on, on çıkanlan bir broşürde profesör doktor Kâzım Ismail beş. Vasat bir Türk münevverinin birkaç dakikada tarafmdan (Mülkî Tibbiye) n i n ilk müdürii Kmmlı hatırlayabileceği ancak bundan ibarettir. Aziz Beye tahsis edilen cidden değerli makaleyi okuKcskoca bir medeniyetin varisi olduğumuz hal duğum zaman, millî kıymetlerimizi geniş münevver de, kafamızı kemiren bu hafıza zayıflığı sebebsiz kütlelerine tanıtmak hususunda mütehassıslanmızın olmasa gerek. Biz, uzak ve yakın tarihimizle sa ne büyük, ne faydalı bir hizmette bulunabilecekdece kalben meşgul oluyoruz. Millî oluşumurun muh lerini bir daha takdir ettim. telif safhalannı ilim ve ihtısas gözile hiç araştırBir doktoT, bir mühendis, bir ressam, bir gazemıyoruz. teci, bir hukukçu, kendi »ahasını alâkadar eden Türkler mimaride harika yarattılar. İşte Si mevzularda gelmiş geçmiş bütün yerli kıymetleri yakmdan tanımalıdır. Muhtelif sahalardan aynlmış nan, işte Kasım! Biz felsefede ve müspet bilgilerde çok ileri en seçkin kıymetler de her münevver Türkün kaidik. Farabi ile Ibni Sina millî zekâmızın birer abi fasında ve kalbinde bir yer bulabilmelidir. Yoksa, birkaç kliçe isimle milliyet şuuru alev« desidir. Bu klişe sozler her ağızda gezer, fakat millî lenemez. N. bünyemizin gündelik taazzuvu içinde ömür tüketen