16 Şubat 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

16 Şubat 1941 CUMHURİYET O IV A paramız Japonya ile Amerika arasmda sükunet aponya ile Amerika Birleşik Cumhuriyetleri arasındaki münasebetlerin artık gerileme ve bozulma yolunu tutup günden güne gerginleşmesi beklendiği ve mihver ınehafili Uzakşarkta ve Pasifikte yeni ve mühim hâdiselerin vuku bularak ortaIığın altüst olmasından istifadeyi umduğu sırada, birdenbire bütün bunlann yalan yanhs bir takım uydurmalardan ibaret olduğunu anlatan haberler gelmeğe başladı. Meğer Japonya ile Amerika birbirile habetmek üzere değil, bilâkis aralarındaki münasebetleri düzeltmek ve iyileştirmek için elden gelen gayreti sarfetmek üzere imişler .Ve bunun hilâfma olarak ileri sürülen haber ve fikirlerin hepsi de uydurmadan ibarettniş. Bir kavle göre bu uydurma haber;leri Londra imal ediyormuş ve mihver mehafilinin bu gibi şayialarla hiç bir alâkası yokmuş. Ve Londranm kavfine göre bütün bu şayialann menşei mihver mehafili imis!.. Fakat bu şayialann menşei neresi olursa olsun, Amerika ile Japonya arasındaki münasebetlerin gergin olmaması, ve iki tarafın bu münasebetleri ıslaha çahşmalan mihver devletlerinin Japonytyı da İngiltere ile harbe sevketmek tnanevrasında ve Japonyayı yeni maeeralara sürüklemek hususunda muvaffak olmadıklarına delâlet eder ki bu da bir hayır alâmetidir. Japonya hükumetinin istihbarat bürosu vaziyette hiç bir vahamet bulunmadıgını haricde bulunan Japonlara tebliğ ederek bunlara işlerile güderile meşgul olmayı tavsiye «tmiş, Mister Ruxveltle yeni Japon sefiri Amiral Nomura arasında bu düşüneeyi takviye eden sözler teati edilmiştir. Japon sefiri, iki memleket arasmda daha iyi anlaşmanm bu sırada her zamandan daha lâzıtn olduğunu anlatmıs, Mister Ruzvelt de daha iyi bir anlaşmaya vasıl olabilmek için verilen teminattan bahtiyar olduğunu söyliyerek mukabele etmiştir. Bütün bunlar Mister Ruzvelrin blr kaç gün evvel gazetecilere söylediği sözü hatırlatıyor. Mister Ruzvelt, tehlike ihtimalini çok zayıf gördüğünü söyleml? ve çok geçmeden hâdiseler onun sözünü teyid etmiştir. J yekun 422 buçuk milyonu buldu Ankara 15 (a.a.) Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasından bildirilmiştir: 15/2/941 akşamı itibarlte banknot emisyonunun vaziyeti çndur: Bankanın açılışmda banLira ka kanunu mucibince deruhde edilen miktar 158,748,563 Banka kanununun 68 inci maddeierine tevfik3n hazine tarafmdan vaki tediyat olup tedavülden geri çekilmiş olduğundsaı bundan tenzil olunan 20,149,137 mnkabili yapüan emis17,000,000 yon İle hazineye yapılan 3902 numaralı kanun mucibince ilâveten tedavü17,000,000 le çıkarılan Ve reeskont mukabili yapüan emisyon 250,000,000 422,599,426 Ûâve olununca 15/2/941 tarihindeki tedavülün umum yetunu dört yüz yirmi iki milyon beş yüz doksan dokuz bin dört yüz yirmi altı liraya baliğ olmaktadır. Bu yekunun 397,619,290 llrası ye138,599,426 ni harfli banknotlardan, mütebaki Bu miktara banka ka24.980,136 lirası da eski harfli banknunu mucibince altm notlardan müteşekkildir. ııiHiuııınınııııııııııııınHiııtııııııınıııııınıımıınınııııınmmım, (Baş tarafı 1 incj sahifede) Geçen yazımızda Avrupayı harbe sürükliyen meseleleri ve hâdiseleri izah etmiştik. Neler yaptığını, nereleri ilhak ettiğini ve bunları ilhakla neler kazandığını anlatmıştık. Hatırda tutulması icab eden noktalar, Almanyanın 1938 martında Avusturyayı ilhak etmiş olduğunu, daha sonra 1938 eylulünde yapılan Münih anlaşmalarile Südet topraklannı, 1939 ilkbahannda da Çekoslovakyayı ortadan kaldırarak Çekyayı himayesine aldığı, Slovakyayı sureta müstakil bir halde bırakmakla beraber bütün dizginlerini elinde bulundurduğudur. Arada vuku bulan bir hâdise de İtalyanm Arnavudluğu istilâ ederek bu ülkeyi ilhak etmesi idi. Daha sonra vuku bulan hâdise, Almanya Polonya ihtilâfı, bu ihtilâfın harble neticelenmesi ve Avrupa haritasırun harb yüzünden, yahud harb dolayısile mühim tahavvüllere uğramasıdır. Bugün 6 ncı sahifemizdeki renkli haritayı sadece bir buçuk senelik harbden sonra Avrupanın aldığı manzarayı göstermek için koyuyoruz. Bu, ne yarınki Avrupadır, ne de Alman rengi altmda görülen ülkeler Almanyaya aiddir. Cebren istilâ ve harben işgal suretlerile ele geçirilen bu memleketlerin gene ve daima hakikî sahiblerine aid olduklarını hatırımızdan çıkarmıyarak bir buçuk senelik harekâtı tekrar gözden geçireb* liriz.l Danzig ile Koridor meselesi yüzünden Polcnya ile Almanya arasmda başlayan ihtilâf 1 eylul sabahı Almanların Polonyaya taarruz etmelerile neticelenmiş, böylece Ahnanya Polonya harbi başlamıştı. Bu harb, İngiltere ile Fransanın, Polonyaya karşı taahhüdlerini yerine getiıerek Almanyaya karşı derhal harbe girmelerine sebeb oldu. Almanyanın Polonyaya taarruzu tam manasile bir yılduım harbi idi ve Polonyayı sür'atle yıkü. Polonya iki hafta içinde bütün sanayi merkezlerini ve büyük şehirlerini kaybetti. Bunun üzerine Sovyet Birliği de harekete geçerek UkrayDahlarla ve beyaz Ruslarla meskun saydığı şarkî Polonyayı işgal etti. Eylulün 29 unda Sovyetlerle Almanlar arasında imzala nan anlaşma, iki tarafın Polonyadaki işgal sahalannı tespit etmiş oluyordu. İki memleket arasındaki hudud hattı Utvanyanın cenubu noktasından başlıyor, buradan Augustove'nin şimalinde umumiyetle garb istikametinde Alman hududuna kadar uzanıyor ve buradan Pisia ırmağına kadar Alman hududunu takib ediyor 3 u noktadan Astrolenkaya Pisia ırmağını, daha sonra Krysto nopol'a kadar Bug ırmağını takib edip sonra garba dönerek Rawaruska ve Lubaczow'un şimalinde San ırmağına gidiyor, nihayet buradan da San nehrinin mansabına kadar bu ırmak boyunca ilerliyor. Bu suretle Polonya Almanya ile Sovyet Birliği arasmda paylaşıbnış oldu. Bu hadiseyi müteakıb Sovyet Birliği Baltık devletlerile gene eylul ayının nihayetine doğru bir anlaşma yaptı. Bu anlaşma karşılıkh yardım mahiyetinde idi. Estonya, Litvanya ve Letonya devletlerile Sovyet Birliğinden herhangisi bir taarruza uğradığı veya taarruz tehdidina hedef teşkil ettiği takdirde iki taraf birbirine asker! yardımı da dahil olmak üzere her türlü muzaherette bulunmayı taahhüd ederek bu maksada hâdim askerî üsleri Sovyet Birliğine vermeyi de kabul ve taahhüd etmişlerdi. B ı hâdiseyi 1940 senesi temmuzunda ikinci bir hâdise takib etti ve yerli komünistlerin idaresile yapılan intihablardan sonra Baltık devletleri Sovyet Birliğine iltihaka karar verdiler. Bu hâdise de şimali şarkî Avrupa haritasmda mühim bir değişiklik vücude getirmiş oldu. Bir buçuk sene harbden sonra Avrupa Yazan: N Ömer Rrza Doğrul üzerine yürüdüler ve buradan Fransaya sarkmak istediler. Holanda ve Belçikayı işgal için bulunan bahane «İngilizlerin Holanda ve Belçikadan geçerek, Ruhr mıntakasım işgal etmeyi» istihdaf ettikleri ve Aimanyanın bunu önlemek mecburiyetinde kaldığı idi. Halbuki bu devletler en dürüst bitaraflık siyasetinden ayrümıslardı. Alman ordusu büyük hava kuvveüeri ve ağır zırhlı fırkalarla taarruza geç tniş, Holanda, harekâtuı başlamasından be şgün sonra teslim olmuştu. İngiliz ve Fransız askerleri bu sırada Belçikaya yardun için koştukları için Meuse nehri üzerinde büyük bir muharebe vuku buldu. Aiman ordusu, Belçikanın cenubunu sür'atle geçerek Majino dan Manş denizine kadar zayıf Fransız müstahkem hatlannı Scdanda yarmağa muvaffak olduğundan Belçika ordusunun ricat hattını ve muvasalasını kesmiş ve buradaki Fransız ordusunu bozarak sür'atle ilerlemişti. Alman motörlü kıtaları da Manş denizdnin kıyılanna varmış, ve muharebenin başlamasından on dört gün sonra Parisin kapılarına dayanmıştı. Bu sırada mahsur bir halde kalan yarım milyonluk Belçika ordusu Kralın anî bir kararile tesUm olduğundan İngilizlerle Fransızlar sahile ricat etmişler ve Dünkerk'ten İngiltereye çekil mişlerdi. Fransız harbi Fransa, Almanyamn bu istilâ hareketine karşı vaziyeti kurtarmak için bir hayli uğraştı. General Weygand, Somme nehri bojoınca müstahkem bir hat vücude getirdi. Fakat bu hat da Alman taarruzuna mukavemet edemedi. Maalesef makineli harbin mahiyet ve kudretini anlayamamış olan Fransa icabı veçhile ve kâfi derecede hazırlanmamıştı. Fransız ordusu, Flander'de uğradığı zayiatı telâfiye imkân bulamıyarak zırhlı Alman fırkalannm şiddetli hücumuna mukavemet edememiş ve bu yüzden Majino hattınm gerilerile Fransız topraklan da muhaiasız kalmıştı. Zaten fırsat beklemekte olan İtalya Fransanın sarsıldığını görünce, derhal harbe karıştı ve Fransa ricali artık birşey yapamıyacaklanna inanarak 17 haziranda Almanlarla mütareke akdini istediler. Akdolunan mütareke, Almanyaya işgali altmda bulunan yerlerden başka Fransanın mühim bir kısmını isgal etmek hakkını vermiştir. Bu yüzden Fransanın şimaldeki yansı kâmilen ve İspanya hududuna kadar cenubî Fransanın bütün Atlantik sahillerile Almanyaya bırakılmış ve böylece Fransanın en bü^ kısmı isgal altına girmiştir. Şimdi Fransa günde 40 milyon mark da askerî işgal masrafı ödemektedir. "Ingiliz Siyam daima dosttur!,, Bangkok'un tebliği Siyam, İngiltere larafından Siyam hududunda yapıîan fahşidafı aleyhine addefmiyor f Polonya harbi ve neticeleri Ankara Borsası Kote edilen dovizlerin Mart fiatlarını tespit etti Ankara 15 (Telefonla) Önümüzdeki mart ayı için Borsada kote edilen dövizlerin vasatî fiatları çöyle tespit edildi: Bir sterlin 524 kunış, 100 dolar 131 lira 95 kuruş 50 santim, 100 İsviçre frangı 29 lira 95 kuruş 15 santim, 100 drahmi 99 kuruş 75 santim, 100 leva 1 lira 62 kuruş 25 santim, 100 dinar 3 lira 17 kuruş 50 santim, 100 yen 31 lira 13 fcuruş 25 santim, 100 İsveç kuronu 31 lira 4 kunış. Cenubu şarkî Avrupasında, Sovyetler Birliğinden bahsederken anlattığınuz değişiküklerden başka, Transilvanyanın ve Kütenyarun Macaristana, cenubî Dobrucanın Bulgaristana verilmesi yüzünden de bir takım değisiklikler ol muştur. Rütenyanın Macaristana verilmesî, Almanyanın Çekoslovakyayı ortadan kaldırması sırasma tesadüf eder. Transilvanya meselesi ise Rumanya ile Macaristan arasuıda geçen senenin ağustos ayında mihver devletlerinin tavassutu ve hakemliği dairesinde hallolunmuş ve bu sayede Macaristan Transilvanyanuı yansından daha büyük bir kısmını ilhak etmiştir. Rumanya bir taraftan Transilvanyanm büyük kısmını Macaristana devrederken diğer taraftan da cenubî Dobrucayı da tahliye ederek Bulgaristana tevdi etmiştir Romanyanın isgali Nihayet Avrupa haritasmda görülen en son değişikliğe geliyoruz. Rumanyanm Besarabyayı, şimalî Bukovinayı, Transilvanyanın yansını ve cenubî Dobrucayı kaybetmesi, Kral Karol'un nüfuzunu sarsmış ve Demirmuhafızların iktidar mevkiine gelmelerini temin et mişti. Demirmuhsfızlar, herşeyden ev vel Rumanya ordusunu asrileştirmeyi istediklerini ileri sürerek Almanyadan Rumanya ordusunun talim ve terbiyesdle meşgul olacak bir askerî heyet istemişlerdir. Bu heyet gelmiş, fakat çok geçmeden bu heyetin bir işgal kıt'ası geoişJiğinde olduğu göze çarpmıs, daha sonra bu işgal kuvvetinin de koca bir ordu vüs'atini kazandığı anlaşılmıştır. Bu vaziyet Rumanyayı, işgal edilmiş ve Alman boyunduruğuna girmiş bir memleket haline getirmiş ve son günlerde ingiltere Rumanya ile siyasî münasebatı kesmeğe mecbur olmuştur. *** Macaristan, Bulgaristan ve Rumanya SicUyaya inen paraşüfçüier Bazı hedefleri tahrip eden askerlerden bir kısmı dönmedi Bangkok 15 (a.a.) Siyam hükumeti şu tebliği nesretmiştir «Muhtelif membalardan yayılan haberlere göre, İngiliz askerî ma kamları Siyamı Malezyadan ve Birmanyadan ayıran hududlara kara, deniz ve hava kuvvetlerl yerleştirmişlerdir. Bu hareket, bazı kimselere İngilterenin Siyam arazisine tecavüz edeceği hakkında yanlış bir fikir verebilir. Bu sebeble Siyam hükumeti İngiltere ile Siyam arasındaki dostane münasebetlerde hiç blr değişiklik olmadıgını beyana lüzum gör • mektedir. İki memleket de, arala nnda akdetmiş oldukları muahedeMihverin müttefiki olan ye ve adem! tecavüz paktına sadakatle riayet etmektedir. MemleketJaponya: lerlmiz arasındaki karşılıkh sevgi Fakat bütün bn teminafın defiştireve anlaşma samiml mahiyetini mumiyeceği bir hakikat var ki o da Japonhafaza etmektedir^ yanın bu ittifak yüzünden, fırsat bulduLondra 15 (aa,) Müstakil Franğu takdirde demokrasi cephesi aleyhinsız ajaiLSindan de faaliyete geçmesi ihtimalidir. Bu Paşist rejimine sempatisl olan yüzden Amerikamn ve İngilterenin Ugenc bir İtalyan, bir londra gazezakşarkta ve Pasifikte ihtiyati tedbirler tesi muhabirine İtalyadaki hava almağa devam edecekleri şüphe götürhakkında şu beyanatta bulunmuş mez. Bu yüzden Avustralya harb kontur seyi müdafaa tertibatı almağa karar « İtalyan halkı, Almanya ile verdiği gibi Avustralya Hariciye Nazırı birleştiğinderı dolayı Duçenin bü da Avustralyanm bir tecavüze kurban yük bir hata işlediğini bilmekle begitmek istemediğini de söylemiştir. Ankara 15 (Telefonla) İşçl sl raber Mussolini aleyhinde derin Diğer taraftan Felemenk Hindistanmm gortası kanununa göre kurulacak duyguları yoktur. İtalyanlar, Al da herhangi bir baskmla karşüanmamateşkllâta dair proje hazırlanmış, manlardan nefret etmekte ve korksı için tedbir aunmakta ve İngiltere hümütalealan almmak üzere alâkah maktadırlar. Şimalî İtalyanm ma kumeti Holanda hükumeüle en sıkı teVekâletlere gönderilmiştir. İşçi si ] neviyatı, cenubî İtalyanınkinden ması muhafaza ederek vaziyeti dikkatle gorta ldaresi bir umum müdürlük daha iyidir. takib etmektedir. halinde idare edilecek, bir umum ı İngiliz tayyareleri, Napoîideki halFakat bütün bunlann temeltaşı Ja müdür muavini müteaddid şube km maneviyatı üzerinde büyük bir ponya Amerika münasebetleri olduğu müdürlerinden ve lüzumlu bürolar tesir yapmışlardır. Napolkle sığınak için Japonyanın bir taraftan Amerika dan mürekkeb olacaktır. ümum mü olmadığından halk bir yere saklanile iyi geçinmek, diğer taraftan tecavüz dürlüğün İstanbul, Zonguldak, İz mak için kaçışmıştır. siyasetine sapmak istediğine hükmolu mir, Mersin, Ankara gibi işçi muhiti Roma halkmın Almanlara karşı namaz. olan şehirterimizde birer müdürlü olan nefreti, bilhassa barizdir. RoHulâsa, hâdiseler, mihverin İngiltere ğü olacaktır. malılar İngilizlerin kendilerini bom yî Uzakşaık sulannda da bir taarruza bardıman etmiyeceklerine kanidiruğratması ihtimali gittikçe zayıflamakler. tadır. "İtalya Almanlardan nefret ediyor!,, «Halk Almanlarla iş birliği eitiği îçîn Duçenin hata işlediğini biliyor» Bir faşistin mektubu Baltık devletleri İşçî sigortası Teşkilât bir umum müdürlük halinde idare edilecek [Bastarab 1 İBd sahifede] bir vapur bulunmuştur. Diğer üç vapur hasara uğratıhnıştır, Fakat bu vapurlar hâlâ batmamış vaziyettedir. İaşe depolan ise ateş almış bulunmaktadır. Muvaffakiyetle tetevvüç eden bu hareket, Cenubî Afrika hava kuvvetleri ve Sovyet birliği ve Finlandiya Sovyet Birliğine arazi kazandıran iki İngiliz deniz kuvvetleri ile çok sıkı iş Diğer hububat için de fiat ayni mikAtina 15 (a.a.) Yunanlstanda yas ile tespit edilmiştir. Ikincisi: kararhâdise daha vardır ki biri Sovyet Birliği birliği halinde yapılmıştır. ki ingiliz umumi karargâhının teb name, müstahsile kendisine lâzım olan Fînlandiya harbini takib eden Sovyet ttalyan Somalisinde alınan liği: Fin sulhudur. 1940 kânunusanisinde baştohumJuktan başka hasad mevsimine kadiğer yerler layan muharebe 12 mart günü bitti ve İngiliz hava kuvvetlerine mensub dar her yaşta çocuklar da dahil ol Nairobi 15 (a.a.) Resmî tebliğ: imzalanan muahede mucibince bombardıman tayyareleri Tepede mak üzere beher nüfus için ayda otuz 11 şubatta doğu Airikası kıt'alarımız lenin şimal mıntakasındaki düş kilo ekmeklik ve yemeklik bırakıyor. körfezile adalan da dahil olmak üzere bütün Kareli berzahı; Keksolm, Sarta düşman kuvvetlerinin elinde bulunan man tahşidatı üzerine dün bütün Bu hesabla üç çocuklu bir baba ve anvola ve Suoparir şehirlerile beraber bir karakola hücum etmişlerdir. gün büyük blr muvaffakiyetle ne neye gönde beş kilo buğday istihlâk etLadoga gölünün garb ve şimal sahilleri, Cenub Afrikası hava kuvvetlerine ticelenen şiddetli hücumlar yapmış mek hekkı veriliyor ki böyle bir ailenin Finlandiya körfezinin müteaddid adalan, mensub tayyareler tarafından 10 şubatta lardır. Top mevzüerine, hareket ha günde beş kilo ekmek yemesine madj Kuolajarvi şehrile beraber Merkjarvinin yapılan şiddetli akınlar üzerine bu gar iinde bulunan motörlü nakliye kol deten imkân olamaz. Bu sebeble kararGarbî Akdenizde: arkındaki arazi ve Riboçi ve Seredni nizonun bir kısmı pek de şevkli olmıyan larına, çadırlara, askeri binalara, name müstahsil hukukunu iaşe bakı Ankara 15 (Telefonla) Lstan Garbî Akdenizde İngiltereye karşı arımadalarının bir kısmı» Sovyet Bir birkaç müdafi bırakarak kaçmışü. Hare Buzi ile Glav arasındaki yol üze mından da en geniş ölçüde teminat albul Tramvay şirketinde tek tarife iğine terkolunuyordu. Fransa ve İspanyayı tahrik siyasetinin İzmir 15 (a.a.) Bomovanm beş kâc yalnız muvaffakiyetle neticelenmiş rinde bulunan ileri hatlardaki İtal tına aîmış oluyor. Hükumet, Ticaret usulünün tatbikı hakkında hazır Bundan başka Hangoe yanmadasile de artık iflâs ettiğine hükmetmek mümkilometre mesafesindeki Çam köyü olmakla kalmamış, ayni zamanda tara yan hazırhklarile Kamşi^t köyün Vekâletine kararname hükümlerinin tatlanan proje Nafıa Vekâtetince tetkündür. Bu iflâsın ilk nişanesi, Almanclvarında bir heyelân olmuş ve Bor ıu arazinin civarı 30 sene müddetle fımızdan zayiat verilmeden yapılmıştır. deki hazıriıklara bombalar atıl bikı vazıfesini tevdi etmiştir. Vekâlet bu kik edümektedir. Projenin alâka tatbika mütevalî ve musırrane bir taların Vişi hükumeti aleyhinde faaliyete darlarm da iştirakile müteha&sıs nova içme suyu tesisatma aid yet iovyet Birliğine icar edilmişti. Birçok malzeme ve bu arada beş zırhlı mıştır. Top mevzllerl çok alçaktan kible devam edecektir.» geçerek hükumetin değiştirilmesini veya bir komisyona tetkik ettirilmesi ka miş metrelik boru hasara uğramışSovyet birliği ve Rumanya mitralyöz ateşine tutuhnuştur. otomobil alınmıştır. Bu hâdise 1940 haziranımn sonlarında tadil edilmesini istemeleridir. Vişi hü rarlaştınldı. Nafıa Vekâletl bu ko tır Bu yüzden Bornova susuz kalŞehrimizde hazırlıklar Diğer bombardıman tayyareleri Bu muvaffakiyetten sonra, 13 şubatta kumetinin tadilini istemekten maksad, ınisyonda bulunmak üzere İstan mıştır. Bornova belediyesi derhal garb cephesinde Fransanın yıkılışını Koordinasyon heyetinin buğday, miz, refakatlerinde avcı tayyareleri Laval'i hükumete sokarak yeni dolablar buldaki Başkomiseri Mustafa Arifle icab eden tedbirleri almış ve yeni müteakıb başlamış. Moskovamn Besa dcğu Afrikası kıt'alan Juba ırmağı üze bulundugu halde Yunan kuvvetleri çavdar, arpa ve yulaftan müstahrabya ve şimali Bukovinayı derhal tes rindeki Bulo Erillo İtalyan karakoluna çevLrmektir. Fakat Mareşal Peten'in Elektrik, Tünel ve Tramvay işlet boru ferşiyatına başlamıştır. silin elinde bulunanlarm da köylim etmesi talebine karşı Rumanya hü hücum etmişlerdir. Düşman burada şid nin harekâtma yardım etmişlerdir. lünün gıdası ve hayvanlarm yembunca mukavemetten sonra boyun eğ mesi idaresi umum müdürü Hulkiyi Evvelki gün Berat mmtakasında kumeti 3 temmuz günü bu mıntakalann detli bir mukavemet göstermişse de hamcsi muhtemel görülmüyor. İİK ihtiyacmdan fazlasınm müba de şehrimize davet etmiştir. Trabzon 15 (a.a.) Trabzon ve tahliyesini tamamlanuş ve arazi derhal rekât tam bir muvaffakiyetle neticelen faaliyette bulunan bombardıman yaası ve Toprak Mahsulleri OfisiGeneral Franko ise şimdiye kadar tayyarelerimiz 200 Machi tipinde İPolatanede tütün piyasası dün açıl Kızılordu tarafından işgal olunmuştur. miş, düşman mevzii terketmiştir. Buranin büyük un stokları vücude geharbe girmemiş olmaktan derin bir mem da da bir çok malzeme ve bu arada dört talyan avcı tayyarelerile karşılaş tirmesi hakkındaki karan şehrimizmıştır. Fiatlar 50 kuruşla 70 kuruş Norveç ve Danimarka nuniyet duyarak, şimdiden sonra harbe mışlp.rdır. Cereyan eden muharebe arasmda dır. Almanyanın Polonyada yaptığı yıldı otomobil iğtinam edilmiştir. de iktısadi mehafilde büyük bir agirmemek azmile memleketine döndüğu neticesinde iki düşman tayyaresi nm harbinden sonra garb cephesinde Bu harb sahnesinin geri kalan kısmınlâka ile karşılanmıştır. Dün, İstananlaşıhyor. Mihverin ikbal devrinde alevler içinde düşürülmüştür. Bom bul Ticaret Borsasında tacirler aralarekete geçmesi, beklendiği halde harb da cenub Afrikası tayyareleri iş bera Rangoon 15 (a.a.) Birmanya harbe girmiyen General Franko'nun edburada müstahkem hatlar önünde adeta beıliği yaparak havada sür'atle hakimi bardunan tayyarelerimizden ikisi larmda toplanarak bu karann tebar devri başladığı zaman harbe girme 'valisi bugün neşrettiği bir karar dönmemistir. uyuklamıştı. Fakat 1940 nisanının hulu yeti tesis etmektedirler. sirlerini mütalea etmişlerdir. Diğer name ile yabancüan hudud mıntasi beklennıiyor. Duki'nin şimali garbisinde bir taraftan İstanbul lile vaziyet birdenbire değişti. Alman değirmencileri kalarına girip çıkmaktan menet Hava harekâtı Dün saat 15 te Galata Şarab lske yaya karşı iktısadî abluka tatbik eden askerî tecemmü kampına bom vücude getirilecek büyük un stokBalkanlara gelince... miştir. lesi civarındaki Kürekçikapı iske müttefikler, Almanyamn Norveç yolile Nairobi 15 (a.a.) İngiliz hava kuv balar altılmışür. Üç bina üzerine tam ları için hazırlanmağa başlamış k Moskova 15 (a.a.) Japonya lesinde bağh Başağa römorkörünün sveçten demir almasma mâni olmak için vetleri umumî karargâhının resmî tebli isabetler vaki olduğu görülmüştür. Ke lardır. Değirmenciler son bir sene Balkanlara gelince Alman ricalile görüşmek üzere seyahat eden Yugosiav nm yeni Berlin büyük elçisi Oşima, makine dairesinde bir iştial vukua Norveç karasulannın üç mıntakasuıa ği: zalik motörlü bir nakliye koluna da tam zarfmda buğday stokları yerine bümayin dökmüşlerdi. Hâdise 8 nisan günü ricali geri dönmüşler, Almanyad» ne memuriyeti mahalline gitmek üzere gelmiştir. 13 şubatta cenubî Afrika bombardıman isabetler vâki ohnuştur. Duki'nin cenu yük un stokları vücude getirilmesi İnfilâk çok şiddetli olmuş, römor vuku bulmuş ve ertesi gün de Alman tayyareleri yeniden faaliyet göstermişyaptıklan ve ne konuştuklan henüz an Moskovadan geçerken gazetecilere. bundaki askerî tahşidata büyük hasar için tekliflerde bulunmuşlardı. Bu laşılmamış ise de mühim bir karann Nomura*nm Vaşingtondaki kör ve römorköre bağh Liman İş ya, Norveç ve Danimarka hükumetleri lerdir. lar yapılmıştır. G. 50 tipinde bir düşman meyanda bir kaç gün evvel Vali ve verilmiş olduğuna dair de hiç bir emare beyanatına müşabih beyanatta bu letmesine aid boş bir mavna parça ne verdiği notalarda müttefiklerin bitaİtalyan Somalisinde Bardera şiddetle avcı layyaresi yol kesmeğe teşebbüs et Belediye reisi Lutfl rCırdara da İslanarak batmıştır. Römorkörde tay raflık hukukunu ihlâl ederek harbi Dagöze çarpmamaktadır. lunmuştur. bombardıman edilmiştir. Resmî binalara tiği sırada alevler içinde düşürülmüş tanbulun un vaziyeti, değirmencifa Hamdi kaybolmuş, makinist Ab nimarka ve Norveçin hakimiyeti altmda îer namma Hasan Âli Öğütmen taAlmanya Bulgaristanm bitaraflığmı ir Sofya 15 (a.a.) Nazır Dimitri dullah ağır surette ve iştial esna bulunan karasulara götürdüklerini bil bir çok tam isabetler vaki olmuştur. Bir tür. rafrndan bildirilmiş ve un stokları tanıımjarak yeni bir tecavüze karar Kuscheff, Ziraat Nezaretine tayin smda römorkörün yakımnda bulu direrek Almanyanm buna müsaade ede su tevzi merkezile bir sal hasara uğraElbasandaki askerî hedeflere de mu vücude getirilmesi için süratle tertiverdiği takdirde Yugoslavyayı çember edilmlştir. nan Ali ve Mahmud isminde iki ki miyeceğini, binaenaleyh harb devamınca tılmıştur. vaffakiyetle hücum edilmiştir. bat almması istenmiştir içine almış olacağı için böyle bir hâdise + Moskova 15 (a.a.) Sovyetler şi de hafif surette muhtelif yerle Norveç ve Danimarkayı himayesi altına Habeşistan cephesinde Bandada Omo Şimal cephesinde vukuunda onun takib edeceği hattı ha Birli&i komünist partisinin 18 inci rinden yaralanmışlardır. aldığmı bildirmekle beraber Almanya, urmağının delta mıntakasmda asker teYenî navlun tarifesi Manastır 15 (a.a.) Röyter areketi öğrenmek icab ederdi. Uongresi bu akşam Kremlin sara Hâdiseyi müteakıb römorkör sa kara, deniz ve hava kuvvetlerini sev cemmüleri bombardıman edilmiştir. Bir jamsmın Arnavudluk hududundaki Ankara 15 (Telefonla) Yeni kederek Danimarkayı mukavemet görİhtimal ki seyahatin en bellibaşh mev ymda açılacaktır. hibi Mahmudun kazaya kurban gifr gün evvelki bombardımanın eıkardığı hususî muhabiri bildiriyor: navlun tarifesi Münakale Vekâle zuu da bu idL Herhalde Yugoslav ricali ic Moskova 15 (a.a) Stefani: tiği zannedilmişse de, bilâhare hâ' meden işgal etmiş, ayni zamanda Nor yangınlar hâlâ devam ediyordu . Arnavudluk cephesinin şîmal u tindeki komisyon tarafmdan tespit veçe karşı bir baskm yaparak Oslo ile memleketlerinin ç çember içine aknmasını İsveç murahhas heyeti buraya gel dlse esnasmda römorkörde bulun • memleketler cunda Yunan kıt'aları Pogradeçin edlhniş. §Uep nakllyatı ve şileplerin en mühim noktalan zaptetmişti. Müttemiştir. Sovyet murahhas heyetile madığı anlaşılmıştır. istemediklcrini bildirmiş olacaklardır. garbmda Şkumbi nehrinin kaynağı çalışma şeklHeri hakkında da kafikler, Norveçin talebi üzerine hemen Kaybolan tayfa Hamdinin de iş yardıma koşmuş, mühim miktarda Alİtalya, Yunanistanm nüfusu sayısmca birlikte teşkil edilecek olan bir muh yakımnda Malina köyünü zaptet rarlar alınmıştır. Buna dair kararasker çıkardığını iddia eden bir memle telit komisyon, Sovyet ittihadma tial esnasmda römorkörde bulunup man harb ve nakliye gemisi İngiliz domişlerdir. Sevkulceyşi ehemmiyeti name projesi Başvekâlete verilmişket olduğuna göre Almanyanın Balkan dahil olan Baltık eumhurîyetîerine bulunmadığı ancak ağır yaralı ma nanması tarafından batınlmıştır. Lâkin haiz olan köy, şiddetli bir muhare tir. yoüle İtalyaya yardım için yenî bir aid emlâk meselelerini tetkik ede kinist Abdullahm vereceği ifadeden beşinci kol vasıtasile dahilde çok yarbeden ve Yunan topçusunun şid anlaşılabilecektir. d1™ gören Ahnanlar sür'atle stratejik Balkan cephesi kurması akıl ve mnntik cektir. detli bombardımanuıdan sonra zapNevyork 15 ( a a ) Havas: Ameİştialin makine kısmındaki boru noktalan ele almışlardır. Bu yüzden •ic Ankara 15 (Telefonla) Kıricablanna tevafuk etmez. İtalyaya Baltedilmiştir. Arkadaşımız İstanbul meb'usu Atasiye tasarnıfatına diar olan karar ların patlamasından vukua geldiğ: müttefik kuvvetlerin şimalî Norveçte rikan radyosunun Şanghaydan bükan yolile yardıma koşmak, İtalyan milŞimal cephesinde Trebosin'deo bidin Daverin annesi Fatma Ravan ar.lasılmışsa da ne suretle vukua mücadeleleri faydasız görülerek kıtaat dirdiğine göre, dün Şangyah diploletine ağır bir hakaret teşkil eder ve namenin hükümlerinden Dahiliye Daverin ruhuna ithaf edilmek üzematik mehafnierinde, pek yakmda Moskopolis'e kadar Yunan topçu re, bugün öğle namazından sonra, Almanyamn bu ağır hakaretine uğraya Vekâletinin lstisnası muvafık gö geldiği alnaşılamamıştır. Bu nokta ^eri cekilmiştir. sunun çok şiddetli bombardımanı, da makinist Abdullahm vereceği i cak İtalyan milleti. Almanyaya karşı rüldüBeyoğlundaki Ağacamisinde Mevlidi Holanda, Belçika ve Lüksemburg Sovyetler Birliği ile Japonya ara İtalyan toplarını susturmuştur. • Ankara 15 (Telefonla) Kib fadeden anlaşılacaktır. Yaraları a ancak menfi bir vaziyet alır. Onun için smda bir «yıldırım anlaşması» vuAlmanlar Danimarka ile Norveçte yerAlçak bulutlarm mevcudiyeti se Nebevî okunacaktır. Aile dostlarile ğır olan Abdullah dün geç vakte ka Almanyamn bu maceradan sarhnazar rit şirketinin İstanbuldaki fabrika dar ifad' verememiştir. Hâdise et leştikten sonra garba döndüler, 10 ma kua geleceği şayiaları deveran et bebile bütün cephede pek az hava arzu edenlerin bulunmaları rica esında günde üç saate kadar fazla etmesi daha çok makul görünüyor. 1 dilmektedir. Holanda, Belçika ve Lüksemburg miştir. ralında tahkikat devam etmektedir. faaliyeü vuku bulmusturj Omer Rıza DOĞRUL mesai yapümasına izin verildi. italyan somalisinde Londra 15 (a.a.) İstihbarat Nezareti aşağıdaki tebliği nesretmiş ür: Son zamanlarda cenubî İtalyaya, paraşütle, tanmmış askerî ünifor mayı lâbLs askerler indirilmi§tir. Bu askerler, bu mmtakada limanlara aid bazı hedefleri tahrib talimatı verilmişti. Bu harekâtın neticeleri hakkında şimdi hiç bir deklârasyon yapılamaz, fakat bu askerlerin bazısı üslerine dönmemistir. İtalyanlara göre... Roma 15 (a.a.) Stefani: DünkO İtalyan tebliğinde Kalabriya'ya indikleri kaydedilen İngiliz paraşütçü grupu hakkında aşağıdaki malumat verilmektedir: Cenubî İtalyada âmme hizmetlerine mahsus teslsatı tahrib mak sadile indirilen paraşütçüler esir edilmişlerdir. 10/11 şubat gecesl İngiliz para şütçüleri saat 22,30 la sabahm ikisl arasında Kalabriya'da Lucano mıntakasma Inmişlerdir. Otomatik süâhlar ve infilâk maddelerile mücehhez bulunan bu paraşütçülerin maksadı, indikleri mm takadakl su tesisatını, demiryollarmı, köprü ve yollan tahrib etmekti. Ormanlarla çevrili çukur bir sahada toprağa ayak bastıktan sonra çiftlikleri isgal ederek köylüleri hareket edemiyecek bir hale koymuslardır. Paraşütçülerden biri, ayağı kınldıgmdan bu çiftliklerden birinİşte bugünku Avrupa haritasının ar de bırakılmış ve biraz sonra orada zettiği manzara bu mahiyettedir. Fakat tevkif edilmiştir. bu manzaranın unutturmadığı, bilâkis tebarüz ettirdiği bir nokta var ki o da Almanyanın halen Avrupada elde ettiği vaziyetin gelip geçici olduğu, buna muka bil harbin mukadderatını tayin edecek ve hakikî zaferi tahakkuk ettirecek yeri istilâ ve işgal edememiş olduğudur: Burası İngilteredir. Almanya, ancak Ingil(Baş taran 1 inci sahifede) tereyi istilâ edebilirse kendini muzaffer kü sartların alınmasma emrettiği ilıtiolmuş sayılabilir ve cebren işgal ettiği hür yatî tedbirler cümlesinden olarak, memmilletler arazisini elinde tutabilir. Avru lekette büyük mikyasta hububat ve un pa haritasının bugün gördüğü değisik stoku vücude getirmeğe karar vermiş hk şüphesiz tamamen muvakkattir. Av ve bu maksadla müstahsil elinde bulurupa mukadderatının taayyün edeceği nan ve onun en geniş bir ölçü ile ıhzaman yaklaşmaktadır. Yakm bir istik tiyacından fazla olan buğday, arpa, çavbalde hak ve adalet taarruza galebe ça dar ve yulafa el koymağa karar ver lacak ve şimdi istilâ edilmiş olarak gö miştir. Kararname dün neşredilmiş ve rülen memleketler asıl sahiblerine iade kararnamenin tatbik edileceği vilâyetlere olunccaktır. de icab eden tebliğat yapıldığı gibi müsHarbin varacağı neticeye gelince bu tahsiie kolayhk gösterilmesi için mümnun anahtan, ingilterenin istilâ edileme kün olan bütün tedbirler de ahnmıştır. miş olmasıdır. İngilterenin işgal edile Kararname müstahsil lehine iki esasll memesi, İngiliz müdafaasının ilk zaferi prensipi ihtiva etmektedir. Biri şudur: dir. Ve müdafaanın zaferinden, en mu Buğdaya, ofis merkezlerinde ve istasvaffakiyetli taarruz raferinin doŞdu yoniarda peşin para ile 8 8 1/2 kuruş ğunu tarih daima gösteriyor. Yakın bir fiat konulmuştur. Bu fiatın köylülerietide, Avrupa haritasmda gö'receginiz mizin ve müstahsillerünizin uzun yılıar> manzara tamamen başka türlü olacaktır. danberi hiç bir zaman elde edemedikleri ve hattâ beklemedikleri bir fiat olduğu ömer Rıza DOĞRUL münakaşa götürmez bir hakikattir. Geçen seneler buğday için himaye fiatı olarak tespit edilmiş olan 55 1/2 kuruş müstahsillerimizi tatmin eden bir fiattı ve bütün buğday müstahsillerimiz bu 5 5 1/2 kuruş fiatla mallarmı satabilmek içir kendi bölgelerinde de ofis tarafınden mubayaa merkezleri açılnıası hakkında arkası kesilmiyen müracaatlarda bulunuyordu. Bugün bu fiat hem de peşin para ile 8 8 1/2 kuruş olarak tespit edildiğine göre, müstahsil hi'kuku fiat bakımından azamî dere cede emniyet altına ahnmış oluyor. Ihtiyacdan fazla hububata hükumet el koyuyor Arnavudluk cephelerinde İngiliz hava kuvvetleri, İtalyan mevzilerine ve yığınaklara şiddetli darbeler indirdiler İstanbul tramvaylarında tek tarife usulü İzmirde, Bornovada heyelân oldu Trabzonda tiitün pyacrsı Kısa Haberler Dün limanda bir kaza oldu Sovyetlerle Japonlar» yıldırım anlaşması yapacaklarmış! Mevlidi Nebevî