4 Ağustos 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hürrem Sultan M. TurhaıTın eseridir. Her kitabcıda bulunur. Fiatı 150 kuruştur. I 7 HCI Yll 5831 u m h u r iyet ISTANBUt CAĞALOĞLU ISTANBUt CAĞALOĞLU TOgraî ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta lrutusu: Istanbul No. 246 ^ ^ Telefon: Basmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 2429a İdare ve matbaa kısmı: 24299 24290 Dünya hâdiselerinin en yeni resiml«rile, büyük FOTO MAGAZiN Her cumSrİsi çıkar 4 AöUStOS I 9 4 0 Fiatı ld^ftuıjuıştur. Dün sabah şehrimize gelen Başvekili kabul etti ve akşam yemeğini beraber yediler İstanbul 3 Ca.a.) Reisicumhur Israet İnonü, bu akşam Parkoteli teşrif buyurmuşlar ve akşam yemeğini Parkotelde Başvekil Dr. Refik Saydamla birlikte yemişleıdir. Reisîcumhur İnönü Başvekil dün Istanbula geldi Londra, imparatorluğun her tarafında müdafaaya hazır olduğunu bildiriyor Londra 3 (a.a.) Gayda Gıornale d'İtalıa gazetesinde intışar eden bır makalesmde mihver devletlerlmn Ingılte teye karşı vıldırım harbinden vazgeçere' dıger usullerin kullarulmasma karar ve'dıklerını bıldırmektedir. Gerek mes'ul mahfıllerde, gerekse efkârı umumiyedekı aksulâme.de kavdı alâkaya deger yegâne nokta, nerede ve ne şekılde vuku bulursa bulsun Ingilterenin taarruza mukavemet için daımî surette ıntizar vazıyetmde beklemesi ve duşman tarafmdan soylenen sozlere tam bir alâkasızlık gostermesıdır. Ingıltere, fılosunuı. muessırıveti sayesınde duşman hucumunu karşılamağa hazırdır ve bu husus bırkaç gun evvel deniz ücaret nazırı Ronald Cros tarafmdan radyoda verilen ızahatla pek guzel tebaruz etmektedır. Nazır. bu nutukta şimdiye kadar ıfşa edilmıyen ızahat vermiştır. İmparatorluk kuvvetlen harbin bidayetmdenberi bh noktadan obur noktaya bir tek gemi batmadan ve bır tek kisi kaybolmadan fArkası sahife 4 suhın 5 te] Ç Mihver DcvlctleTT) Nüfus saytmtİngiltereye Nümerotaj işi hemen taarruzdan vaz geçtnişler her tarafta bitti Umum Müdttr izah ediyor hazırlıkları Nüfusumuzun 18 milyon etrafında tesbit olunacağı kanaati var Ankara 3 (Telefonla) İstatistık umum müdurlüğü tarafmdan yaptırılmakta olan kontrollar, nümerotaj işlerinın. memleketin hemen her tarafında tamamlanmış olduğunu gostermektedü. Sadece, meselâ Hakârinin bazı kazalan gibi, bılhassa şarkta bazı mahaller vardır ki, oralarda da nümerotaj ikmal edilmek uzeredir. İstatistık umum müdurü Celâl Aybar nüfus sayımı hazırlıkları etrafında bana şu malumatı verdi: « Talimatnamelerden başka sayım defterleri tevzıatına aid tamim ve örneklerin sevkine dair liste de her yere gonderilmiştir. Sayımdan sonra umumî yekunu 24 tesrinievvel akşamı elde etmiş olacağımızı umuyorum. Maamafih, ' Başvekılimız, dun sabah Haydarpaşada Vekiller ve Vahle goruşurken Başvekil Dr Refık Saydatn, eksprese bağlanan hususî bir vagonla dun sabah Ankaradan şehrimize gelmiştır. Dahilıye Vekıli Faik Öztrak, Başvekhı Pendık istasyonundp karşılamış ve Haydarpaşa garında da Rıyaseticumhur başyaveri, Maliye Vekili, Vali ve Beledıye reisi. Parti müfettişi, Üniversite Rektörü, İstanbul ve Merkez kuandanları. şehrimizde bulunan meb'uslar, Riyaseticumhur hussuî kalem müdurü, Vali muavinleri, Emnivet mudüru ve kalabalık bir halk kutlesi tarafmdan kaışılanmıştır. Başvekil, kendisini istikbale [Arkası sahife 4 sütun 6 da] Başvekâlet İstatistık. U. Müdurü Celâl Aybar bu defa umumî yekun beklenmeden, vilâyetler nüfusu, belli oldukça neşredüecektir. Bu hususta radyodan da azamî istifade olunacaktır. Demüyolu şebekemizin, geçen sayım' danberi inkişafı da bu seferki hazırlıklanmızda mühim kolaylıklara sebeb oldu. Geçen sayımda matbu evrakl 40 günde sevkettiğimiz yere, şimdi aradar Arkası sahife 4 sütun 6 da] Balkanlar ve Tuna Boyu havzası Dünyanın şimdiki halinde Salzburg ve Roma miilâkatlanndan çıkanlacak en ehemmiyetli netice, Balkanlann ve Tuna boyu havzasının her türlii kargaşalıktan mahfuz bir sulh sahası olmasına verilen kıymettir. umanya Başvekili Mösyö Londra 3 (a a ) Bu akşam neşreGigurtu ile Hariciye Nadılen teblığ hakkmda Hava Nezaretı zın Manoilesku vuku buaşağıdaki tafslâtı vermektedır: lan mahsus davet üzerine Salzburg Alman petrol tasfıy ehanelerme tevcıh ve Romayı, Bulgar devlet adnmedilen hava taarruzu alçak bulutlara ları da Salzburg'u ziyaret edip dönve sıse rağmen vapılmıştır. Karmen ve düklerinden sonra Balkanlarda ve Reısfolz'a karşı vapılan ıkı hucum bılTuna boyu havzasındaki vaziyetin hassa muvaffakıyetle neticelenmiştir. totaliter cepheye gore alması lâzım Karmen petrol tasfıyehanesıne hucum eden bir pilotun beyanatına nazaran gelen veçhe büvük çizgilerinde tabombalar atıldıktan sonra yeşilimtrak ayyün etmiş gibiydi. Macar devlet devamlı zıva peyda olmuş ve bu suadamları daha evvel Berlin'e gidip retle butun hedefler aydınhkta bulungelmiş bulunuyorlardı. Aralarında muştur arazi ve ahali ihtılâfı olan bu üç Reısholz'da duşen bombalar 12 kadar devlet Berlin'le Roma'nın kuvvetli yangın çıkarmıslardır Bır muddet sontavsiyeler şeklinde ifade olunan ra bunların hepsi bırleşerek bir vanpm noktai nazarlarını öğrenmişlerdir. halini almıstır. Atılan diğer bombalar Almanya ve ltalya bir taraftan Ruşıddetli ınfılâklara sebebıyet vermiş ve duman sütunlannm yukseldıği görulmanya ile Macaristan, diğer tarafmuştür tan Rumanya ile Bulgaristan araEssen'de. İngıliz tavyare'eri Krupp sındaki ihtılâfların doğrudan doğruva taraflar arasında yapılacak Habeşıstan E~'tre S'jmalı cephesını fabnkalarına muteaddid ısabetler yapmış ve rasıdları bombalarm tevlıd etgo'terır haııta müzakerelerle sul+ıan hallolunması tı&i muhtelıf yaneınları kaydetmışlerKahire 3 (a a ) Bugun Kahirede lâzım geldiğini söylemişlerdir. dir. Almanya Macar davasının ve nesredılen Ingılız hava kuvvetlen tebfArkası sahife 4 sütun 3 tel lığınde de Eıytrherede diğer bazı hedef ' Bulgar isteğinin esasına taraftar ve lere vapılan Ingılız hava hucumiarı zıkmuzahir olmakla beraber gerek rediimektedır. Macaristana, gerek Bulgaristana Iııgiîız hava kuvvetlen bombardıman meselelerinin sarih bir anlaşma tayyarelerı Erytrherede Zoullada buyak zihniyet ve iyi niyetile ele alın petrol depolarını dun bombardıman etmasını tavsive etmiş ve Ruman mıslcrdır Hedefin yakininde buyuk inyaya da aynı zihniyetle yapılacak fıltklar olmuştur Tam bir ısabet netıcebazı fedakârlıkların zarurî oldu sir.de buydk bir duman bulutu yukselğunu anlatmıştır. mı=iir. Depolar ve binalarda hasar göBu ifadelerin tatbikatta alacağı ruımustur. Erytrheıede Assico petrol şekillerin nelerden ibaret olacağı deposuna ve Asmara tavyare meydanına nı anlamakta gecikmedık: Bir kı tayyare dafi toplarının siddetli ateşıne sım arazi terkile ahali mübadelesi. rajrnen bombardıman tayyarelerımİ7 Sofya 3 (a a.) Stefani Ajansından: taıpfrndan tekrar hücum yapılmıştır. Rurranyanın Belgrad sefırı. ıhtımal, Bu bakımdan cenubî Dobruca Tayyare meydanında yerde bulunan Dobruca meselesının hallı ıçın Sofyadakı ihtilâfınm nispetle kolay hallolubiı' tayyare üzerinde bir bombardıman Rumen sefırile goruşmek uzere buraya nabileceği anlaşıhyor. Hiç olrrsaztaj yaremiz 30 metro alcaktan bir pıke gehniştir. sa Rumenlerin fikir ve kanaatleri uçuşu yapmıstır Açciee'de yapılan nüYakında Sofyaya diğer Rumen eks bu merkezdedir. Filhakika cenubi cuın neticesinde muteaddid ınfılâklar peKeri de gelecektir. Dobruca esasen toprak itibarile kü olmuş ve çıkan yangın 50 kilometreden Sıvas; Bulgar mehafilinde pek yakınçiik bir sahaya taalluk etmekte ol göniımüştur. Tayyarelerimizın hepsi sada her ıkı memleket ıçın memnunıyete duğu gibi Bulgaristanın Tuna sa limen üslerine donmüşlerdir. spyan bır ıtılâf elde edıleceği umidı beshilleri topraklannda bir hayli RuBir düşman bombardıman tayyaresi lenmektedir men halkı da bulunuyor. Ahali hlosu İngiliz ve Mısır Sudanmda Budapeşte 3 (a a ) Stefani Ajan mübadelesi esası iki tarafça da Khashmelgirbad'a hucum etmişse de hıç «mdan' kabul olunursa hududun ona göre bir muvaffakiyet elde edememiştir. Hcnüz teeyyüd etmemiş olan bir satashıhi daha kolayhkla yürüyebiGedaref üzerinde görulen duşman »'îaya gore onumuzdekj hafta içinde YUNUS NADİ bombErdıman tayyaresi avcı tayyarele j Macarıstanla Rumanya arasında doğru[Arkası sahife 4 sütun 4 te] [Arkası sahife 4 sütun 2 de] dan doğruya müzakerelere başlanacaktır Krupp fabrikalarında, On Italyan tayyaresi petrol tasfiyehanele hasara uğra'lı, büyük rinde, tersanelerde petrol depoları hâ â yangınlar çıkarıldı yanıyor Afrikada Italyan Almanyaya hava hü. Dost Yunanistan Mukabele bilmisil! üsleri durmadan cumları görülmemiş Bu gün Metaksas Tokyodaki tevkifata bir şiddet kesbetti rejiminin dördüncü imtisalen Londrada bombalanıyor da bazı Japon ricali yılını kutluluvor tevkif edildi Fransada kıtlık Bütün erzak tahdid ediliyor, halka bu kışı köylerde geçirmemeleri tavsiye olunuyor Şanghay 3 (a.a.) Domei ajansırun bıldırdığıne nazaran Londrada tevkif edılmış olan ıkı Japonyalı, Mıkobıskı Choisi Kaisha tıcarethanesi şubesınin mudüru Satoru Mekıhara ile ikıncı mudüru Chungsuks'tur Mezkur ajansın ilâve ettığıne gore, Japon sefiri siddetli protestoda bulunmuştur. Japon sefirinin tesebbüsü Londra 3 (a a ) Tevkif edilen iki Japonyalmın sebebi tevkifleri hakkında malumat almak uzere, JaDonva sefıri bu gun öğleden sonra Hariciye Mezaretine gitmıştir. Londrada fevkalâde hoşnudsuzluk Londra 3 (a.a.) Japonyada bazı İngılız tebaasınm tevkifi üzerine hasıl olan umumî mfıal bunlardan bir lusmmın serbest bırakılmasile asla yatışmış değıldır Birmanva yolu hakkmda yapılan tavızlere pek az musaıd gorunmüş olan İngiliz efkârı umumiyesi hiç olmazsa bu tavizlerin Japonya ile munasebetlerde bir salâha yol açacağını ümid eylemişti Buna binaen Japonların namuslu İngilız tebaasmı indî vesilelerle tevkif etmesı inkisara sebeb olmustur ve bir tek Ingılız dahi mevkuf kaldığı müddetçe bu fevkalâde hosnudsuzluğun devam edeceği asikâr bulunmaktadır. Rumanyadan alınacak arazi ve nüfus Başlamak üzere olan Sofya müzakerelerinden sonra Macaristanla da temasa giriliyor Yeni Yunanısianın en buyuk idarecisi Başvekil General Metaksas Dost Yunanistan bu gun, Başvekü General Metaksas'ır. ış başına gelmesının dorduncu yıldonumunu kutlulayor. General tarafmdan. Kral Majeste Jorj un yuksek nezaretı altmda kurulan yeni rejım. dost memlekette dort sene zarfında çok muhım netıceler vermıstır. Beynelmılel buhrana rağmen. reumm verimlerinin azalmadığı ve bilâkıs inkişafla devam etmekte olduğu gorulüyor. Metaksas kabinesi iş başına gelir gelmez evvelâ. kara, denız ve hava orduları ve teçhizatı için dokuz buçuk mılvarlık bır tahsısat ayırmıştır Bu gun bu yekun, bır istıkraz akdedılmeden ve yeni vergiler vazolunmadan 12 milj'ar drahmiye ib'.âğ edilmistır. Bu paranm miıhim bir kısmı «Metaksas hattı > ısmi verJen tahkimata. diğer kısımları da ordu ve donanmanın diğer işlerine sarfedılrmştir. Bu suretle Yunan kara. denız ve hava ordusunun kemahle takviyesi mumkun olmustur. Metaksas rejımi ziraî sahada da buyuk inkışaflar meydana getirmistir. 103fi senesinde ekilen toprağm miktarı 21 milyon 909 000 dekar iken bu miktir FArkası sahife 4 sütıın 1 del Von Pbpetı bu gün Sofyadan geliyor Sofya 3 (a a ) Almanyanın Ankara sefiri Von Papen, bır gun Bulgar payıtahtmda kaldıktan sonra bu gün Istanbula hareket ptmıştir. Von Papen. buradaki ikametinden istifade ederek Bulgar devlet adamlarile goruşmustür. Türk • Alman ticaret muahedesi Ankara 3 {'Telefonla) Almanya ile aramızdakı son ticaret anlasmasmın tashkma dair kanun lâyihası Mechse verildi SPOR Çok biiyuk ıstırablar içtnde memlekennı ıdore mes'ıtîiı/etını uzertne alan Fransa Devlet Reıs' Mareşal Petam C'ermontFerrand 3 (a.a ) Journal gazetesıne yapmış olduğu bir beyanatta Ziraat Nazırı Caziot, muhtelif hayvanat sürulerını yeniden vücude getirebilmek içm etsiz gunlerı çoğaltmak lâzım gel diğjni soylemiştir. Benzımn nedreti dolayısile kâfi miktaria odun komüru ile müteharrik gazojenli vesaiti nakliye tedarik edilinceve kadar, sut ve tereyağı sarfıj'aü hakkmda da siddetli takyidat tatbik edılecektir. Zeytmvağı meselesine gelince, vaziyet dali muşkul bir şekıldedir. Zira, bu maddenin herren kâffesi müstemleke lercen gelmektedir. Mustemlekelerile ise naklıyat büyuk inkıtalara maruz bulunmakt&dır. Şekere gelince, ithalâtın jüzde seksenini harbden en ziyade müteessır olmuş bulunan mmtakalar vermekte idi. Müstemlekelerden gelen sekerler ise yukarıc'a bahsedılen muskulâta maruz bulunmaktadır. Şarab istıhsalâtı mükemmel gibi gorunmektedir. Nazır. ziraî aletleri modernleştirraeğe lüzuın olduğundan bahsetrikten sonra, buyuk şehır merkezlerinm izdıhamını azaltmak için köylerde kalmak imkâmnı bulabilen herkesin, bu kış sehirlere gelmernplerini tavsiye etmiştir. Dün Moda koyunda yelken yarışları \apılmıştır. Havanın çok rüzgârh olmamasına rağmen ya» rışlar muvaffakiyetli olmustur. Yukarıki resim, müsabakaya giren tekneleri, hareket işaretini beklerken gösteanektedir. Bu müsabakalara aid tafsilât 4 iincü sahifemizdedir. Uçuşa hazırlanan ağır bir Ingiliz bombardıman tayyaresi