12 Temmuz 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

Doğru değil mi? Tarihi tefrika: Yazan: Z1YA ŞAKtR Sırtta küfe taşımak yasağına dair Belediyenin bir iki sene evvel şehirde tatbikmı kabul ettiği esaslar arasında esnafın sırtlarında küfe ve hamalların arkahkla eşya taşımaları da menedilmişti. Esnafa bu usulün tatbikı şehir halkını pek büyük bir zarara sokmadı ama, bu şekilde hamalhğın men'i bazan minimini bir bohça, tek bir ba vul için bütçesi en gayrimüsaid insanları bile otomobil, araba tutmaya mecbur etti. Ceza korkusu bir tarafa, nizama uymuş olmak ve şehri çirkin manzaralardan uzaklaşmış görmek zevki her vatandaşı bu fedakârlığa seve seve katlandırıyordu. Ey Sultan Selim! Hazreti Muhammedin hilâfet mevkiine lâyık olduğunu ispat et Büyük İmaparatorumun bana tayin ettiği yer, burasıdır. Ondan ye tu bir emir almadıkça, hiç bir sebeble yerimi değiştiremem. Ben, bütün kanaatimle Imparatoruma istinad etmokteyim. Şayed bana bir tecavüz vuku bulursa, o harekete cür'et edenlerir cezasız bırakıJmıyacağına ve intikamımm fazlasile almacağına eminırn... Bu sebeblerden dolayı, gayet metin olduğuma, zatı şahane kanaat buyursunlar... Ben, asıl bir cihetten korkuyordum ki, o da, Ingiliz donanması arasında bulunan sefir Arbonto'nun tekliflerinin, zatı şahane tarafmdan kabul edilmesidir. Şayet böyle bir gaflet gösterilecek olursa, zatı şahane yalnız haşmetlu imparatorumun müveddet ve muhabbetini kaybetmekle kalmıyacaklar, ratı haşmetpenahın bütün hiddet ve gazabını da davet etmiş olacaklardır. Bilhassa bu meseleyi, zatı şahaneye arzetmenizi rica ederim. dedi. Çok garib bir tesadüf eseridir ki, İshak Ağa tam veda ederek sefarethaneden ayrılacağı zaman, bir Fransız kuryesi vasıtasile imparator Napoleon tarafından, padişah 3 üncü Selime bir mektub geldi. Derhal saraya koşturulan padişaha takdim edilen bu mektub, şu mealde idi: Ticaret Vekâletivasatçeşnide D bir nevi bulunmasını istedi ö Bir peşid halk ekmefli Manifatura fiatları tesbit olundu CUMHURlYET 12 Temmuz 1940 Siyasî icmal Akdenizde muharebe Hükumet büyük şehirler için bir halk ruş ilâvesi suretile tanzim olunacaktır. kün olacağı anlaşılmıştır. Bu suretle elhareketsiz dunıyordu. Yalnız, tarassud ekmeği çeşnisinin tespitine ve bu nam Tanzim fiatları bir kuruş kadar arttırıl de edilecek ekmek, iyi bir asker tayını vazifesini ifa eden bir gemi, donanma ile da ekmek imaline karar vermiştir. Bu mıştır. Geniş bir müstehlik kütlesini alâ çeşnisinde biraz esmer, fakat daha lezİstanbul limanı arasmda dolaşıyor... Gühususta Ticaret Vekâletinden alâkadar kadar eden ekmek fiatlarının arttırılma zetli olacaktır. Bu çeşninin memleket verteden uzanan dürbünler, yapılan tah lara gönderilen bir tezkerede şöyle de sı hükumetçe muvafık görülmediğinden içinde narha tespit edilen bir halk ekkimatı tetkik ile iktifa ediyordu. nilmektedir: büyük şehirlerin bu günkü ekmek nar meğinin çeşnisi olarak değirmen vaziİngilizlerin gözleri önünde. köhne Bi«Bundan böyle İstanbulda yaptırıla kmı muhafaza edebilmek üzere buğdav yetinin müsaadesi nispetinde mümkün zans surlarmın harab gediklerine sürcak tanzim satışlarında buğday fiatları harmanının yeniden değiştirilmesi un ve olduğu kadar çok istihlâk merkezlerine Aradan zaman geçti. Ücra yerleratle duvarlar çeküivor... Topkapı saraToprak Mahsulleri Ofisinin orta Ana ekmek randımanının tezyidi suretile teşmili matlubdur. Bundan sonra beyaz de tektük nizamın bozulmakta olyının sahillerinde yüksek sedler vücudolu mübayaa fiatlarına kiloda 1,25 ku ekmeğin eski fiatına mal edilmesi müm ekmek ve francala fiatlarının serbest reduğunu gördük. İçimizden: de getiriliyor... Mazaal deliklerinden ukabet teşkil etmek üzere narksız bı Belki memurların gözünden rakılması mütalea olunabilir. Ancak zatılan topların ağızları, İnsiliz gemilekaçmıştır! narka tâbi ve yeknesak çeşnide halk rine çevrilivor... Vaziyete ciddiyet verilDiye kendimizi teselliye çaliştık. ekmeği işleyen fırınlarm fiatı serbest mek için duvarların ve sedlerin üzeriFakat bu günlerde Taksim, Şişli, bırakılan ekmeği çıkarmamalan zarurî ne, mermiler diziliyordu. Maçka, Divanyolu gibi şelvin en görülmektedir > Padişah, yapılan işleri bizzat gözden mühim merkezleri sayılan yerlerde geçiriyordu. Elinde, fildİFİnden yapılmış Vekâlet ekmeğin orta Anadolu malı sırtlarında küfe taşıyan esnaf korbir (mimar arşını) olduğu halde bazan yüzde elli yumuşak, yüzde elli sert buğku ve tereddüd içinde değil: atla ve ekseriya yaya olarak bütün sidaydan imali icab edeceği bildirilerek , İyi vişne!. Salatahk körpe! bu hususta Istanbul Belediyesinin de perleri dolaşıyor, çalısan usta ve işçiGibi feryadlarla yeri gökü titresür'atle tetkikat icra ederek neticesini lere sualler soruyor. aldığı neticelerden terek göğüslerini gere gere dolaşıVekâlete bildirmesi istenilmektedir. memnun olarak tatlı tebessümlerle her yorlar. kese teşekkürler ediyordu. Değirmencilerin içtimaı Bu vaziyet karşısında devlet otoTicaret Odasının daveti üzerine İsİngilizler her zaman ve her yerde ritesini korumak için Belediye ya tanbul değirmencileri dün toplanmışlarolduğu gibi gayet sükunet ve betaat eski yasağın kaldırıldığını ilân etdır. Oda Umumî kâtibi Cevad Düzenli göstermekte devam ediyorlar. hiçbir hameli yahud da hemen bu ihmal ve Vekiller Heyeti kararile Toprak Mahrekette bulunmuyorlardı. Adeta, İstanFiat murakabe komisyonu dün de Mmtaka Tiraret müdürlüğünde toplanmıs teseyyübün önüne geçmelidir; dısulleri Ofisi tarafından İstanbul şehrinin bulu uzaktan ziyarete gelmiş olan bir ve manifatura ticareti için azamî kâr hadlerile çeşidlerin fiatlarına aid kat'î şekli ekmeklik unu için verilen 300 ton buğyoruz. donanma manzarası gösteriyorlardı. kabul etmiştir. Konulan fiatlar ve kâr hadleri lıaricden gelen ve dahilde iraal daym yalnız değirmenlere hasredildiğiŞubatın 21 inci günü öğleye doğru. Aolunan perakende çeşidlerine göre değişmektedir. ni, kırmacılara buğday verilmediğini. bu miral gemisi olan Ruvayyal Jorj'un diKomisyon bundan sonra perakende satışlar için de fiatlar tespit edecektir. meselenin Odaca tetkik edilmekte oldureğine (mükâleme memuru isteyoruz) Yeni kontrol teşkilâtı «Ey Sultan Selim!.. ğunu söyliyerek değirmencilerin mütaYerli Mallar Pazarı sonbamanasım ihtiva eden bayraklar çekiHi. Fıat kontrol bürosunun kuruluşuna kadar kontrol japılabilmesi için Ticaret leasmı sormuştur. , «Hazreti Muhammedin hilâfet mevkiharda açılacak Bu işaret bayraklarının çekilmesi, TürkVekâleiince verilen salâhiyetle Mmtaka Ticaret miidürliiğü kontrölörleri, Ticaret ine lâyık olduğunu ispat et. İşte, sen Değirmenciler, umumiyetle yevmiye Millî Sanayi Birliği idare heyeti dün Odası memurlarından mürekkeb bir muvakkat teşkilât kurulmutur. Bu teşkilât leri çok sevindirdi. Derhal şu anlaşılAvrupa devletlerine esir edeıi ahidna300 ton buğdayın değirmenciler tarafınmıştı ki, İngilizler derhal husumet gös bir toplantı yapmış ve 11 senedenberi şehrin her tarafında derhal kontrola başlayacaktır. melerden kurtaracak vakit geldi. Artık dan mübayaasına imkân görmediklerini. termek niyetinde değillerdi. Ve müza birlik tarafından İstanbulda açılan Yerli Madenî eşya ihtikân kırmacıların kredi ile ve perakende satış sana yaklaştım. Eski dostunuz olan LeMallar sergilerinin bu senede açılıp akereye girişeceklerdi. histan devletinin ihyası ile meşgulüm Bazı madenî eşya iizerindeki ihlikâr gorülmemiş bir dereceyi bulmuştur. yapmaları itibarile şehrin un piyasasınçılmaması meselesi üzerinde müzakereBu anlaşıldıktan sonra. bu müzakeOrdularımdan birisi, Tuna yalısına inBunların en başında teneke fiatlaıı gclmektediı. Şehrimizde konserve imalile da mühim rolleri olduğunu söyliyerek lerde bulunmuştur. her ne kadar kırmacılara buğday verilmek üzere hazırdır. Sen, Rusları cep renin mümkün olduğu kadar uzatılmaToplantıyı müteakıb Sanayi Birliği re meşgul olan fabrikalar, teneke buhıanı yüziinden faalij etlerini tatil etmek üzeremesi kendi lehlerinde gibi görünüyor heden vurduğun vakit. benim ordum da sına, böylece vakit kazanılarak tahki isi doktor Halil Sezer, bir muharririmi dirler. Beş kiloluk zeytinyağı tenpkeleri 4550 kuruşa fırlamıştır. arkadan hücum edecek, Rusların ric'at matın büyük bir ciddiyetle ikmal olun ze şu izahatı vermiştir: Otomobil yedek aksamı ve umutniyetle karyola imaline malısus demirlerin sa da bu şeklin iktısadî bakımdan zararlı olduğu mütaleasmda bulunmuşlardır. hatlarını kesecektir. Donanmamın bir masına karar verildi... 3 üncü Selimin 11 senedenberi birliğimiz tarafın fiatları da, çok yükselmiştir. Oda idare heyeti sah günü tonlanarak kısmı, Toulon limanından hareket et daima ecnebilerle temas işlerinde kul dan açılan ve muvaffakiyet kazanan bu meseleyi tekrar tetkik edecek ve Timek üzpredir. Bu donanma da, doğru landığı İshak Ağa, mükâleme memııru Yerli Mallar sergilerinin 12 ncisinin bu Fakat tayyarelerin gözünden bu hacaret Vekâletinden yapılacak talebin ca İstanbula gelecek, hem payitahtını sıfatile, İneilİ7 donanmasına gönderildi. sene sonbaharda, eylul ayında açılmasmı reketler gizlenemediğinden İtalyan doseklini tesoit edecektir. İshak Aâa İngiliz filosuna fîiderken. muvafık görmekteyiz. Esasen Yerli Malve hem de Karadeniz sahillerini muhananması da ikiye ayrılarak İngiliz figerek padişah, gerek devlet erkâm ve lar sergisi de 10 eylulde açılmıştı. Erfaza edecektir. lolarını kraşılamış ve bu suretle temas gerek Sebastiyani, İngilizlerin çok yu babı sanayi için sonbahar sergilerine iş«Artık, korkma. Cesaretle ileri atıl. hasıl olmuştur. İngiliz donanmasmın muşak bazı teklifatta bulunacaklannı tirak bir çok cihetlerden kolay olmak Devletini kuvvetlendirmek ve kendine otuz bin tonluk Barhatn vc İtalyanlaıın zannetmişlerdi. Halbuki İshak Aea av tadır. Fakat sergilerimizi Galatasaray tarihte ebedi bir şeref temin etmek için, Ccsare gibi drednotları uzun mesafedet ettiği zaman. koskoca bir ültima lisesinde kurmakta olduğumuzdan za böyle bir fırsat, bir daha ele geçmez.> dcn top düellosu yapmışlardır. tom getirdi. Bu ültimatomun mündere rurî olarak mektebin tatil zamanı olan • *• yaz aylarını tercih etmekte idik. Şimdi catı, şu maddelerden mürekkebdi: İki taraf da muvaffakiyet iddia etNapoleon'un bu mektubu, çok tabiidir Cumhur Reisini ve hükumetin mane;ene sonbahara dönüvoruz.» Müstacel olmıyan inşaatın tatili hakCArkasi var} mektedir. İngiliz filolarının İtalya yaki büyük bir tesir husule getirdi. Sevî şahsiyetini tahkir ve halkı, hükumet kında Başvekâletin emri dün Istanbul Akdenizde sefer yapacak vapurların rımadasilc Sicilya ve Sardenya adalabastiyani, derhal saraya davet edildi aleyhine silâhlı isyana teşvik etmekten Vilâyetine tebliğ edilmiştir. Bu emir üıındaki İtalyan donanması üslerino İmparatorun mektubundan husule geİstanbul ikinci ağırceza mahkemesinde hamule ve tekne sigortasının yapılması 9 zerine bu gün bir toplantı yapılarak Beve reassüre edilmesi işi ehemmiyetli bir şimdilfk hücum etmekten vazgeçtiklen memnuniyet bildirildiği gibi, İngilizlediyenin yapmakta olduğu veya yapa kapalı celsede mevkuf olarak muhakeme safhaya pirmiştir. Millî Reassürans U leri ve birer istikşaf hareketile iktifa lerin muhtemel taarruzlarına karşı alıcağı işlerden hangisinin yapılması tehir edilen iki gencin kararı, dün akşam bil mum müdürü Rebbani. bu hususta De ederek kendi üslerine döndukleri ve nan müdafaa tedbirlerinin de izahına edileceği tespit olunacaktır. Bazı gaze dirilnıiştir. nizyolları Umum müdürü Ibrahim Ke İtalya filolrının da kendi limanlarına girişildi. Açık celsede bildirilen karara göre, mal Baybora ve müteakiben Mıntaka rekildikleri anlaşılıyor. Muharebe kat'î teler, Şişlideki büyük hastane binasıSebastiyani, bütün bunları bir asker ıın, stadyomun, Belediye sarayının, ti Nihad Silâhtaıoğlu ile Faik Akgün, muh Ticaret müdürü Avni Sakmanla g3rüş bir netice vermemiştir. Fakat mühim kulağile dinledi. Yapılmağa başlanan »'atro binasının ve diğer bazı inşaatın telif yerlere beyannameler bırakmışlar müştür. bir temas teşkil etmiştir. İngiltereye tahkimatın şeklini beğendi. Ve Bonra: ehir edileceğini yazmışlardır. Halbuki ve bazı kimselere de bunları zarf içeriDenizyolları idarcsi kendi \rapurları Almanlar hücum ederken İngiliz ve Zatı şahaneye arzediniz. Kendim ikredilen işlerden stadyom müstesna sinde göndermek yolunu tutmuşlardır. hamulesi için yeni vaziyette İstanbulla İtalyan donanmalarının da kat'î muhade dahil olmak üzere, bütün Fransa se»lrnak üzere hiçbirinin inşası için faa Bu hareketleri, tam 14 defa yaptıkları İzmir arasındski seferler icin kabul e rebeyc girişecekleri şüphesizdir. fareti erkânı ve İstanbulda bulunan liyete geçilmemiş, hatta bazılannın plân sabittir. Beyannamelerin bırakıldığı yer dilmiş olan sigorta primlerini çok bulFransız zabitanı, kâmilen, zatı şevketMuharrem Feyzi TOGAY arı bile hazırlanmamıştı. Yalnız mev ler arasında, İstanbul postanesi avlu m?ktadır. lerinin emir ve iradelerine amade busuu bahsolan yol inşaatıdır. Esasen Be sundaki mektub yazma yerleri, tLetaMillî Reassürans ve Denizyollan Ulunuyoruz. Şu dakikadan itibaren, tahediyenin bu gün yaptırmakta olduğu fet. apartımam merdivenleri, Üniversite mum müdürleri arasında yapılan görüşRumen heyetile anlaşma kimata biz de yardıma başlayacağız. nşaattan kısmı azamını da yol inşaatı Fen fakültesi, Çemberlitaş sinemasmuı meler muntazam seferlerin sigortasında yapılıyor Dedi. ieşkil etmektedir. Bu yolllardan hangi önü, Denizyolları ve Şirketi Hayriye va yeni bir formüle vanlması üzerinde ceBizden hiç kimsenin ölmemesine im parasını verdikten sonra, zarurt eşyayı erinin tebligatın tarifi dairesinde tez purları ve saire vardır. Beyannameler, reyan etmiştir. Varılan netice MünakaSebastiyani, bu parlak jestile, bir kat Rumanya ile yeni ticaret mukavelesi mucibince yapacağımız yapağı ve tiftik daha hoşa gitti. Padişah, bu husus için kân olsa, fakat yapmakta bulunduğu tedarik etmek çatesini bulmamağa im yinî mahiyette olduğu, hangisinin yapıl Üniversite Rektörlüğüne, Kültür Direk lât Vekâletine bildirilecektir. de Fransız sefirine memnuniyet beyan muz harbin, daha yirmi sene devam kân yoktur ve memleketimiz, muazzam masında zaruret mevcud olduğu tespit törlüğüne, bazı matbaalardaki muhar Millî Reassürans, Akdenize sefer ya satışları için kat'î mukaveleyi yapmak etmesini istediğim zamanlar oluyor. servetile, her mahn bedelini ödeyebilir. edilecektir. Maahaza yapılmakta olan bu rirlere de posta ile gönderilmiştir. Nihad pacak vapurların tekne sigortası üze üzere şehrimize gelen Rumen heyetile etti. dün Tiftik İhracat Birliğinde ilk temasHer geçen ay, her geçen hafta, yurd Çin, bazı memleketlerin sempatisine gü yollardan bir kısmı da iktısadî ehem Silâhtaroğlu, orta tahsil görmüştür. Fa rinde bazı imkânlar temin etmiştir. Artık Sebastiyani de işe girişti. Sefalar yapılmıştır. ret kâtiblerinden Lablanş ve Latür Mo daşlarımda da bu arzuyu artınyor gi venmemiş dahi olsa, kendi hazinesine miyeti kadar memleket müdafaası için ik Akgün de, evvelce bir müddet bir Mısırdan gelecek mallar T bür ile yaveri yüzbaşı Lakor, mülâzım bidir. Istırab çekilecek, olsun! Fakat, güvenir ki, isünadgâhlarm en sağiamı yapılması zarurî yollardan olduğundan lisede bulunduktan sonra başka bir seDünkü temaslar neticesinde evvelce Ev\ elce siparişi yapılan ban mallar lunların inşasma devam edilecektir. Desakr dö Floraj, Jerar'dan mürekkeb bizim ıstırablarımız, düşmanlarımızın da budur. beble oradan çıkarılmıştır. Her ikisi de, İskenderiye ve Portsaid limanlarında bu esasen Bükreşte esasları taayyün etmiş bir erkânıharbiye heyeti teşekkül etti. çektiği ıstırablara nispetle nekadar haÇinin vaziyeti, düşmanlarımıza gülmek Eminönü meydanımn inşası ve köprü 2411940 tarihinde, yere beyannameler lunmaktadır. Bu malların sigortası te olan mukavele kat'î şeklini hemen heDalmaçyadaki Fransız ordusundan, te fif. fırsatı verdi. Fakat bu memnuniyet pek lün ayağının yükseltilmesi ameliyesine bırakırken yakalanmışlardır. min edildiği takdirde limanımıza getir men almıştır. Mukavelenin bu gün imAz bir zaman evvel, Japon askerle sun'î oldu. sadüfen. o gün mezunen İstanbula gelzası galib bir ihtimal dahilindedir. levam edilecektir. Mahkeme, cezayı azaltıcı hiç bir sebeb tilecektir. miş. olan Butin, Lö Klerk, Kotayyö is rinden bir grup, cenub cephesinde, biSiyaset dolabları karşısında kütle varDiğer taraftan Rumen heyeti piyasa ile mevcud olmadığı kaydile müdafaaları mindeki üç Fransız yüzbaşısı da, yapı zim erkânıharbiyemize müracaat ede dır, kuvvet vardır. Yeryüzünde, maddeMAARİFTE de temaslar yapmakta ve hazırlanan Yeni 3 üncü müfettiş rcddederek, beyannamelerdeki yazıların lan istihkâmlara nezaret etmek üzere rek şöyle demişti: malları muayene etmektedir. İlk parti ten zaptma imkân olmıyan memleketler bir kısmının, Cumhur Reisine karşı edeb Maarif doktorları ve dişçileri muhtelif semtlere gönderildi. şehrimizde yapağı ve tiftik limanımıza gelen Ru Biz Japonuz. Vatanımızı seviyo bulunduğunu nazarı itibara almak lâzımve hürmete münafi yazılar mahiyetinde İstanbul Maarif müdiriyetine bağlı men bandıralı Sulina vapurile sevkoluSebastiyani, İstanbulda bulunan bütün ruz. (Bana gelen rapora göre bunlar dır. Sırf coğrafî bir misal olmak üzere, Merhum Tahsin Uzerin yerine Ü olduğu, bir kısmının da hükumetin masıhhî müfettişe ilâveten kadroya 3 tane nacaktır. Fransızları seferber etmekle kalmamış edi kişiydiler.) Fakat bir seneye ya Birleşik Amerikayı, Sovyetler Birliğini üncü Umumî Müfettişliğe tayin edinevî şahsiyetini tahkir mahiyetinde butı. Kendisile çalışmak için İstanbuldaki kın bir zamandanberi cephede sürdü ve memleketimizi zikrediyorum. len Dahiliye Vekâleti Müsfesarı Nazif lunduğu kanaatini edinmitir. Her iki de diş doktoru konulmuş, bunlardan doktor Hayreddin Oras Fatih kazasına Ermenice Marmara gazetesi Ispanyollan da ayaklandırmıştı. İngiliz ümüz hayattan usandık. Takib edi Erkin dün şehrimize gelmiştir. Nazif Ne, mütemadi kampanj'alarla kendilelerin en büyük düşmanlarmdan biri o en hedefi dahi bilmiyoruz. Bize ve rini harab eden memleketlerin bu di Erkin, bir kaç güne kadar Erzıniıma genc de ceza kanununun 158 inci mad Ratib Türkoğlu Üsküdai' kazasma, Şevçıkıyor desinin 4 üncü ve 159 uncu maddesinin ket Tangör Beyoğlu kazasına tayin edillan İspanyollar, zaten intikam için fırsat ilen yegâne emir şu: İlerlemeğe çalı dinmeleri, ne harbler, ne gazeteler, ne gidecektir. 1 inci fıkralarına göre cezalandırılmışlar, mişlerdir. Diş doktorları mıntakalarındaUzun yıllar Türk matbuatında ehliarayorlardı. Buna binaen, Sebastiyani ;ın! Mesafe kazandıkça, daha fazla tenkidler bu memleketlere zarar vere 15 ysşını bitirip 18 yaşını bitirmemeleri ki mekteblerde bulunan çocuklann diş yet ve muvaffakiyetle hizmet eden ganin teklifine canatmışlardı. gayret sarfına mecbur oluyoruz. Bu. mez. Tayyare modelcîlik kursu 55 inci maddeye nazaran gözönünde tu lerinin tedavisile meşgul olacaklardır. zeteci arkadaşlarımızdan ve muharrirIspanya sefiri Marki Dalmanara der ıldürücü bir şey. Verdikleri yiyecek İçinde bulunduğumuz harb hali, bizim Türk Hava Kurumu temmuzun 15 in rularak neticede, yedişer ay, 15 er gün Bundan başka Fatih kazası doktoru Dı lerimizden Sören Şamlıyan pek yakınhal bir İspanyol topçu takımı teşkil etti. kâfi gelmiyor. (Günde, her askere bir için bir intizar hali olmuştur. Telâş etle, Sultanahmed San'at mektebinde, bir hapse mahkum olmuşlardır. Ve halkı san Tezcan Gelenbevi lisesine tayin edil da Marmara adında Ermenice bir sabah Sefaret memurlarından mülâzim Andriç, kilo pirinc ve kurıı balık, yarım litre meden, sonunda kazanacağız. ay devam etmek üzere bir tayyare mo hükumet aleyhine silâhlı isyana teşvik miştir. Fatih kazası doktorluğuna da gazetesi çıkaracaktır. Kendisine hayırll Karnarero, Perez, Belen ismindeki ra alkollu su). ten de beraet'.eri kararlaştırılmıştır. Çan Kay Çek başarılar dileriz. elcilik kursu açacaktır. doktor Said tavin olunmuştur. bitleri, bu takımm başına geçirdi. Di. Bize gazete veriyorlar, içinde, günğer taraftan, o sırada tesadüfen İs ük güneşlik ovalarda gösterdiğimiz Deniz kurdu, kadehinin dibindeki en korkunc dalgalar, en azgın deniz, Küçük hikâye tanbulda bulunan Fransız Âyan Meclisi ararlıklan anlatan yazılar okuyoruz, cini yuvarladıktan sonra, anlatmağa : hatta bizzat ölüm beni hiç bir zaman, o azasından Kont Dö Pontekolan'ı yanına akat biz gece gündüz çamur içinde başladı: dakikada duyduğum müthiş korku ile alarak Rum patriğini ziyarete gitti. Pat iz. Benim gibi, hayatını dalgaların karşılaştırmamıştır. O zamana kadar tarik, sureti mahsusada götürdüğü bir kaç Ailelerimize mektub yazarak vakit ortasmda geçirmiş, gözü yılmaz bir denımadığım bir düşmanla karşılaşmıştım. parça hediyeyi takdim ettikten sonra: geçirmek kabil olacak ama, yazacağı nizcinin ağzmdan korku kelimesini işitBu düşman uyku idi. Sessiz, sadasız, sin Siz, bu Türk memleketinde, büyük mız mektublar için bize, üstü yazıl mek garibinize gidecek ama, ne yapasi sokuluşile vücudümün ta içine kadar bir refah ve hürriyet içinde yaşıyorsu mış kartlar dağıtıyorlar. Bu yası'arda, lun ki hakikat bu merkezde. Bunu şimBu haber hepimizi memnun bıraktı. mışım. gelen, soğuktan, açüktan, yorgunluktan giren bu düşmana, hiç bir silâhla mukanuz. Türklere karşı kalbinizde daima havanın mükemmelliğinden, yaptığı diye kadar kimseye açmadım. Israr ettiÇünkü sis o kadar devamlı ve bilhassa bele etmeme imkân yoktu. En kuvvetli Aradan nekadar zaman geçtiğini bilmi ölümü! bir şükran borcu taşımahsınız. Ve bil mız seyahatlerin letafetinden, sıhhati ğiniz için size anlatacağım. Evet, bir c kadar koyu idi ki, bütün gemi halkı yorum. Yalnız, bir aralık gözümü açtıAcı bir su yığını ortasında, kalın bir iradeleri bile eriten bu hain düşman, hassa, onların bu günkü vaziyetlerile. mizin yolunda olduğundan, yakında gün, alkol kaçakçılığı yaparken korknın âsabını bozmuş, canından bezdir ğım zaman, dalgaların arasındaydım. Ne sis yığını altında ve koyu, ağır bir ses beni çok zayıf bir zamanımda yakalaşiddetle alâkadar olmalısımz. vdet etmek ümidinde bulunduğumuz tum. Hayatımda ilk defa olarak kork mişti. zaman denize düştüğümü, üstüne aban sizlik yığını içindeydim. Olmeden gö mıştı. Diye, Rumları da Türklerle çalışma an bahsediliyor. tum. O gün, ben süvarinin yanında duru dığım tahta parçasını nereden elime mülmüştüm, şu farkla ki, toprağa değil, İnsanların, nasıl deli olduklarıru o zaİmza koyup adresi yazmaktan başka ğa teşvik etti... İspanya sefirinin bu faİki sene kadar oluyor. İrlandalı bir yor, etrafımızı kaplayan koyu sisi delip geçirdiğimi de tayin edemiyorum. suya gömülmüştüm. man anladım ve bütün delilere hak ver; kalmıvor. Bir tek kelime ilâve et aliyeti, Sebastiyaninin arzusunu yerine kaptanın gemisine yazıldım. Amerikanın birşeyler ^ezebilmek için dürbünü elimYalnız, kendime geldiğim zaman, de» Fakat bütün ümidsizliğime ve vazi dim. petirmek ve belki de. Türklerin sempa mek yasaktır.» şimaline, Kanada hududuna yakın bir den bırakmıyoıdum. nizin suyu o kadar soğuktu ki, uzunca yetimin bütün dehşetine rağmen, bay**• tisini celbeylemektir. Fakat bundan daha Uyku ile didiştiğim müddetçe aklıma yere, alkol götürecektik. Gemide yiyeBirdenbire ürperdim ve müthiş bir bir baygınhktan sonra, suyun bu soğuk gınlığım esnasında beni suyun üstünde tamamile sahib olabildiğimi zannetmiyomühim bir sebeb varsa o da, İngiliz guInsan hangi ırktan olursa olsun, tam cek, içecek boldu. Para da boldu. çığlık attım. Bir gemi boyu uzakta, tor luğu sayesinde ayıldığımı anladım. tutan tahta parçasını bırakmıyordum. rum. Bildiğim bir şey varsa, kendimi bu ruruna bir darbe indirildiğini görerek disiplinli bir mahluk değildir. Japon Halifaks'a kadar işler yolunda gitti. pidoya benzer bir tekne vardı. Hiç şüpMuhakkak olan bir şey vardı. Bizim Ona varkuvvetimle yapışmış, batmama korkunc ifritin kucağma bırakma radkalben bir ferahlık hissermekti. lar üzerinde, hükumetleri tarafmdan Orada, bir hafta durup emir bekledik. hesiz, gümrük muhafaza gemilerinden gemi, yediği toplarla denizin dibini boy |a, kabil olduğu kadar dayanmağa, Az delerine geldiğim zaman, sis dağümağa, *** tatbik edilen mutlak ve tam tazyikm, Nihayet emir geldi. Süvari derhal gemi biriydi bu. lamiijtı ve beni suyun üstünde rutan rail beni bacaklarımdan tutup sürükle gün ışımağa başlamıştı. Yavaş yavaş yükIstanbul sahillerine yapılan tahkimat. ergeç bir isyana sebebiyet vermesi ye yol verdi ve bize de, işin artık cidSüvari herhangi bir kumanda venneğe tahta, geminin enkazından kopmuş bir medikçe ölmemeğe azmetmiştim. selen güneşi gördüm, dünyaya, hayata, pek şümullü bir surette devam ediyor, normal bir neticedir. dileştiğini haber verdi. Amerika gümrük vakit bulmadan, kalm sis tabakası ara parça idi. Kolay iş değildi bu. Yorgunlukla, ba sevdiklerime son bir veda selâmı yollahakikî harb hazırhklarından ziyade, Biz, yalnız buna güvenmiyoruz; fa muhafaza gemileri bir şeyden şüphelenVaziyetimi kavrar kavramaz, tüylerim cağımdaki yaranın acısile, iliklerimi don dım. Yaşaran gözlerimi etrafımda son harb hilelerine müracaat ediliyordu. kat, düşman saflarında do'aşmağa baş mişler, denizde vızır vızır dolaşıyorlar sından fışkıran keskin bir projektör ışığı, İşe yarar toplar, Sarayburnu, Kızku layan bu için için homurtu falihayır dı. Nazarı dikkatlerini celbetmeden geçr bizim güverteyi aydınhğa boğdu. Aynı ürperdi. Bacağımdan yaralanmıştım, kı duran soğukla mücadele etmek kâfi de bir defa daha gezdirdim ve tahtayı sızamanda, kalm bir ses, yükümüzü mu mıldamak ihümali yoktu. Değil ayağı ğilmiş gibi, açlık ve susuzluk da başladı. kacak kuvvet kalmıyan şerha şerha parlesi, Salacak sahilindoki siperlere yer dır. Cebirle hareket eden hükumetle mek lâzımdı. ayene etmek için bize, dur emri vermiş ayağımm bir parmağını kımıldatsam, ta Arkasından, humma nöbetine benzer bir maklarımı gevşettim. leştirildi. Çünkü bu mmtaka ciddî bir rin yıkılması için, karşılarında mukaBereket versin, kalm bir sis vardı. Geti. surette müdafaa olunursa, İneilir do vemet görmeleri kâfidir. hammül edilmez acılar hissediyordum. hal geldi. Hayaller görüyor, sayıklayorİşte o zaman, fevkalâde bir şey oldu. minin içinde, kendimizi bile zor görüyornanması limana giremiyecekti... Diğer Binaenaleyh harbi sonuna kadar gö duk. Amerika karasularına dört günde Süvari, muhafaza memurlarından kaç Bu şerait dahilinde, baygınlığm, nasıl dum. Köyüm, evim, çocuklarım gözü Beni sevincden deli edecek kadar fevkayerlere de top sinerleri yapılmış. sag türeceğiz Japonya, bizden muvakkat bir vardık. Süvari, o güne kadar soğukkan mak üınidile, tornistan emri verdi. Fa olup da beni denizin dibine sürükleme mün önünde dolaşmağa başladı. lâde bir şey. Ellerimi bırakır bırakmaz, lam ve cürük. ele eeçen toplar di/il hal şekli beklememelidir. Şimdi, kıya lılığını muhafaza ettiği halde, gittikçe kat iş işten geçmişti, projektörden kur diğine hâlâ hayret ediyorum. Arasıra, bu halden silkinip ayılıyor, ayaklarımın yere değdiğini hissettim. mişti. Mpksad. miklafaa vasıtalarını çok mete kadar dövüşmeğe hazırız. daha fazlalaşan bir asabiyet göstermeğe lulmağa imkân yoktu. O anda, ağa yaEtrafıma bakındım. Hiç bir şey görun aklımı bir parça başıma toplayordum. Evet. yere, denizin dibine basmıştım. gö~t°rip Inçilİ7leri işfal etmekti. Düzmanlarımızın ümidlerinden biri de, başlamıştı. Ben, dümendeydim. kalanmış balıktan farkımız olmadığını müyordu. Sis, eskisinden daha koyu, O zaman, kopan tırnaklarım, kapanan Donakaldım, Bir akşam e\\rel başlaIki parca üç ambarlı kalyon, 7 fir bugün değilse yarın, malzeme veya sair hissettim. Iki düşman arasındaydık. Ya Amerika elle tutulacak derecede kalın devam edi parmaklarımla, tahtaya biraz daha kuv yıp bütün gece devam eden korkuyu ve katçyn, 6 kurvet. 2 topceker mavnadan ihtiyaclarımızın fıkdanından dolayı, gümıük muhafaza gemileri bizi topa tuEsasen, kaçmak teşebbüsü, suçlu oldu yordu. Yorgunluktan bitab bir vücudle, vetle yapışıyor; sonu gelmeğe başladığı işkenceyi, ben, boşuboşuna çekmiştım. mürekkeb olan ve (Seydi Ali Pasa) nın bozguna uğrayacağımız ümididir. Hal tacaklardı, yahud karaya vuracaktık. ğumuzu göstermeğe kâfiydi. Gümrük kımıldatmak imkânı olmıyan, yaralı bir nı hissettiğim mücadele kuvvetimi top Bulunduğum yer bir sığlıktı ve ilk baykumandasında bulunr.n Türk filosu da tuki. Çin. bütün limanları abluka edi!Fakat, tehlike ortasında, gene iyi bir torpidosu bu vaziyet karşısında tered bacakla. dalgaların ortasında, hayatımı layor, canımı kurtarmağa çahşıyordum. gınhktan ayıldığım dakikada tahtayl çarçabuk hszırlanmış. Üsküdarın Şem se bile, dahilde, kendisine yetecek olan sür'atle ilerliyorduk. Kara yaklaşmıştı. düd etmedi, derhal ateş açtı. Bir gök gü bir tahta parçasına bağlamış, bekliyorBir an geldi ki, yorgunluğum azalır bıraksaymışım toprağa basacak, hatta sipaşa sahilile Kabataş arasmda harb asgarî alü büyük iaşe yoluna sahibdir. Ertesi gün bir burnu döndükten »on rüllüsü arasmda, başımın üstünden, sı dum. Ne bekliyordum acaba? Bir kurtu yaramın acısı geçer gibi oldu. İşte o an, yürüye yürüye karaya çıkacakmışım. safı nizamında mevzi almıştı. Binaenaleyh, Japonya için yapılacak ra yanaşacağımız iskeleyi uzaktan görcak bir nefesin geçtiğini duydum. Müt lu? çar«ei, bir imdad mı? Hayır. Belki hayatımın bir dönüm noktasını teşkil İVafcleden; Ingiliz gemileri, Fenerbahçe limanında şey, muvaredata mâni olmakür. Halbuki, müş olacaktık. hiş bir tarraka oldu. Kendimi kaybet ölümü bekliyordum. Nazlana nazlana eder diyebilirim. En müthiş fırtınalar Hamdi VAROĞLU Kurulan teşkilât derhal fiatleri kontrola başlıyor Doğru değil mi ? Deniz sigortaları Memleket menfaati için Ağırcezada yedişer buliizumlu görülenlerin in çuk ay hapse mahkum Üç alâkadar daire yeni edildiler bir formül bulmağa şasına devam edilecek çalısıyor Yeniden yapılacak Vilâyet yolları Fâsit beyannameler dağıtan iki genc ngiltere ile mihver devletleri a« rasında ölüm dirim boğuşması » nın ilk teması başladı. Hem Akdenizde hem de Manş denizinde ilk defa ciddî müsademeler yapıldı. İtalya harbe girdiğindenberi nedense donanma sını meydana çıkarmaktan çekinmekte ve yalnız hava kuvvetleri ve Mısır hurudundaki askerî kıt'alarile faaliyette bulunmaktaydı. İtalyanın denizde ihtiyatkârlık gostermesi sebebsiz değildi. Akdenizde esasen İngiltercnin ikinci büyük bir donanması bulunmaktaydı. Bu donanmayı Norveçin tahliyesinden sonra bir kat daha takriye etmişti. Avrupada İngiltereden sonra en büyük deniz kuvvetine sahib Fransa dahi bütün kuvvetlerini Ingiliz donanmasına yardım için Akdenizin iki havzasma merkezleri Mersalkebir ve Ebukır olmak üzere İlalyan donanmasına karşı yığ" mıçtı. Yani müttefikler Akdenizde İtalyaya karşı kahir tcfe\rvuku haizdiler. Lâkin Fransanın harb harici kal ması üzerine büyük donanmasmın In " ırillcre için bir faydası kalmadıktan başka kendi emniyeti için bir gaıle olmuştur. Akdenizde İngiliz donanması ilk büyük deniz mııharebesini düne kadar Fransız donanmasına karşı yapmıştır. Fransaya mütareke ahkiimmın tathikı tehir edilerck İngiltereye karşı mukabelcibilmisil yapmakta serbest bırakılması üzerine İngiliz Honanınasının başlıca üssü ve Akdenizin esas ve tabiî kapısı Cebelüttarık müstnhkem mevkiile limanınm üstüste Fransız hava kuvvetleri tarafından bumbardıman edilmiştir. Ispanya dahi şiipheli ve hasmane bir tavır aldığından İngiliz donanması denizde ve havada açık bir hedef teşkil eden CebelUttarıktan ayrılmıştı. İngiliz donanması Fransız donanmasının mühim bir kısmını tahrib ettiğine ve felce uğrattığına emin olduktan sonra İtalyanın Avrupadaki üslerini aramağa çıkmıştır. Akdenizin şark ve garb lıavzalarına ayrılan İngiliz donanmaüi da iki taraftan İtalya yarımadası üzerine yürümüş görünüyor. in Çan Kay bir makalesi Zoraki gülüş İçinde bulunduğumuz harb hali bizim için bir intizar hali olmuştur. Telâş etmeden sonunda kazanacağız. Korkunç bir gece Nökıetien: H. Varoğlu