26 Nisan 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r Müessesemiz tarafından çıkanlan en son eserleri Hurrem Sultan 150 Kr. Viyana Dönüşü 150 > Kadın Avcısı I 00 > Cem Sultan 75 ^ Tarihî Musahabeler 75 > Tarihte Türkler için söylenen büyiik sözler 25 > Cumhuriyet Matbaası M. Tıırhan Tan'ın Onaltmcı yıl sayı: 5731 umhuriyet İSTANBUL CAĞALOGLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, tstanbul Posta kutusu: tstanbuL No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrır heyeti: 24298. İdare ve matbaa kısmı: 24299 24290 W. Barthold M. Fuad Koprülü eniyeti tarihi Cuma 26 Nisan 1940 LANĞIÇ Ia İZAH lar ELER kısmı ilâve edilnetis bir sutette cildlen2 Liradır. AT KİTABEVİ BERLİNDE ESRAMJ HAVA Gene fevkalâde bir karar Trondheim ve cenubda Alman vsrileceği endişesi var mukavemeti devam ediyor İtalyanın harbe girmiyec eği kanaati kuvvetlendi Yeni bir Alman Rumen iktısadî anlasması Reynaud'nun İtalyaya dair dostane nutku Ingiltere de Rumanyadan petrol satın aldı Bern 25 (a.a.) Havas Ajansından: Berlindeki müşahidler,' Almanyanın hiç olmazsa bu an için İtalyanın kendisimn yanıbaşında askerî bir miidahalede bulunmasını ümid etmemekte olduğu mütalcasını serdetmektedirler. Bu müşahidler, ttalya tarafından Al manyaya yapılan ve 20 nisan tarihinde Duçe ilc Führer arasında teati edilmiş. telgraflarla sabit olan manevî mesai birliği Almanyada son derece takdir edilmektedir. Almanyada mütehassıs mehafil, bu mesai birliğinin artınlacağmı ve pek ya(Arkast Sa. 5 sütun 4 te) Harb çetln safhada J Son Mussolini Hitler mülâkatına sahne olan meşjıur Brenner geçidi ve iki şef görüşüyorlar Bergen limanına ve oradaki Alman harb gemilerine tngiliz bombar dıman tayyarelerinin hücumu Şimdide sıra İsveçe a i geldi? Bu ilk ve ikinci hataları takib edecek diğer hataları da hesaba katmak lâzımdır. Bir Jfeafde ki Almanyanın iştilâ tehdidile korkuttuğu memlehetlerin yarıtı bile bütün Alman kuvvetlerini yutmağa ve herhalde bitip tükenmez BU. rette uğraçtırmağa kâfidir. ğer telgraf haberlerinin Baltık sahilindeki Alman sevkıyat hazırhklanna dair verdikleri haberler doğru ise şimdi de taarruza uğramak sırasınm îsveçe gelmiş olduğunu kabul etmekliğimiz lâzımdır. O kadar ki şimdi yazmakta olduğumuz bu satırlar yunn, öbürgün memlekette okunurken bu defa îsveçi istihdaf edecek Alman istilâsınm tasavvurdan filiyata geçirilmesi safhasına intikal olunmuş olması bile ihtimal harıcinde değildir. Bir hata diğerini doğuracak demek olur. Askerliğin meşhur kaidesi: Stratejik veya taktik bir hata insanı, çok kere sonuna kadar tashih olunamamak üzere, diğer hatalara sürükler. İskandinav yarımadasında bu hâdiseye şahid oluyoruz. Denizaşın Norveçi bir baskınla işgal etmek hesabına yapılan ve tatbikma geçilefı plânın esasında hata vardır. Fürer'in riyaset ettiği Alman kumanda heyeti Norveçin tıpkı Danimarkada olduğu gibi Alman yıldınm taarruzu neticesinde Almanyaya teslim olacağını tasavvur etmekle hata işlemiştir. En fena ihtimali düşünerek Norveçin teslim olacağını bile kabul etsek İngilizler ve Fransızlar: Norveç kendi kendine teslim oldu. O halde bizce yapılacak bir şey yok! Deyip geçemezler, muhakkak surette Norveç toprakları üzerinde Almanlarla yakapaça uğraşırlar ve bunun için de bilhassa deniz hakimiyetlerine ve hava faaliyetlerine dayanırlardı. Filhakika Almanya için Norveçi işgal teşebbüsü, karadan Almanyaya bitişik olan ve askerî hiç bir tertib ve tedbire malik bulunmıyan Danimarkanın istilâsına benzeyemezdi. Norveç, Almanyaya göre denizaşın bir yerdit. Deniz yolları kesilir veya müşkülâta uğratılırsa Almanyanın Norveç seferi suya düşebilir ve herhalde çok ciddî tehlikelere maruz kalırdı. Almanyanın taarruza başlamadan almış olduğu bütün tedbirlere ve tertiblere rağmen hâdise bu şekillerde tahakkuk etti: Fazla olarak Norveç Alman istilâsına boyun eğmiyerek kendisini müdafaaya kıyam edince vaziyet bütün bütün vahamet peyda etmiş bulundu. Iskajerak boğazı kat'î bir emniyet altına alınmamış oldukça Norveç seferi muhakkak 3urettt Kahraman düşman Alicenab dost! Londrada'ki muazzam merasimde Tiirk kahramanları anıldı Çanakkale harbinin yıldönümü münasebetile İŞimdiye kadar denizde Mareşalımız ve Avustralya Yeni Zelanda boğulmuş Müttefikler başkumandanıarı arasında samımı telgraflar Londra 25 (Hususî) Fransız donanmasına mensub harb gemileri dün akşam Skagerrak' ta iki Alman nakliye gemisini batırmışlardır. B a h r i y e Nazın Campinci, Meb'usan Meclisinde, Fransız filosunun iki gün evvel de Skagerrak'ta Alman deniz kuvvetlerine hücum ederek bir torpito, bir Londra, 25 (a.a.) lngiliz Amirallik avizo ve bir tahteldairesi ve Harbiye Nezareti, ajağıdaki bahir batırmağa muvaffak olduklannı müşterek tebliği neşretmişlerdir: «Müteaddid düşman tayyarelerî, dün bildirmiştir. akşarrt geç vakit Scapa Flow üzerine bir Norveçte kara hücum teşebbüsünde bulunmuşlardır. Bir muharebeleri tarlaya iki bomba düştüğü görülmüş ve Londra 25 (Hubir düşman tayyaresi, hiçbir muvaffakiyet susî) Norveçin (Arkası Sa. 3 rütun 2 de) Büyük Erkânıharbiye reisimiz Mısırdaki Yeni Zelanda ordusu kumanmuhtelif kısımlarındam General B. C. Freyburg Mareşal Fevzi Çakmak da bütün gün muharebeler olmuştur. ŞiAnkara, 25 (a.a.) Türk ve Yenize leri kumandanı General B. C. Freyburg, malde, müttefiklerin landa kuvvetlerinin Geliboluda karşılaş Türk ordusuna tebliği ricasile, Türk GeTrondheim üzerine malarınm 25 inci yıldönümü münasebeti nelkurmay Başkanı Mareşal Fevzi Cakyürümesine mâni olle, Mısırdaki Yenizelanda seferî kuvvet(Arkast Sa. 5 sütun 1 de) mak için Almanlaı llltiltlllMMIIIIIIIItlllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMMllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIII ıııııııııııııııtıııi" tarafından sarfedilen ümidsiz gayretler akamete uğramıştır. Steinkjer'in 15 kilometre şimalindeki kuvvetli mevziler elan müttefiklerin elindedir. Almanlar Trondhejm etrafmda Brüksel 25 (a.a.) âelçika kabinesi (Arkası Sa. 5 Sü. 5 te) bu akşam istifa etmiştir. Brüksel 25 (a.a.) Millî Müdafaa Nezareti, dün bir takım ecnebi tayyarele* rinin Belçika arazisi üzerinde uçmuş ve bunun üzerine tayyare dafii bataryaların harekete geçmeğe mecbur kalmış olduklarını bildirmektedir. Skagerrak'ta Alman gemileri batırıldı Scapa Flov'a yeni hava taarruzu akim kaldı 16 bin Alman mütemadiyen yeni kuvveder ihrac ve sevkediyorlar Ingiltere de, komünist ve nazilere karşı şiddetli tedbirler alıyor Bitaraf ülkeler buhran geçiriyor Başvekil şarka gitti Dr. Refik Saydam petrol mıntakasında tetkîkat yapacak Belçika kabinesi çekildi, Holanda ihtiyat tedbirlerini artırıyor Bütün Norveç cephelerinde son harekâtı gösterir harita Cepheden ilk mektub Brüksel 25 (a.a.) Katolik partisine mensub âyan azasından Crockaert, Soir gazetesinde Belçikanın malzeme ve asker bakımından vaziyetini tahlil ederek diyor ki: «Belçikada 30 bin kilometre murab baı arazi üzerinde sekiz milyondan fazla (Arkart Sa. 5, rütun 3 te) Belçikanın askerî vaziyeti Hududdan Elverum'a Emir Abdullah Türkiyeye geliyor Başvekilimiz Dr. Refik Saydam, İktısad Vekili Hüsnü Çakırla bir tetkik B*vahatinde Amman 25 (a.a.) Şarkî Erdün hükümdarı Emir Abdullahın Türkiyeyi ziyaret edeceği bildirilmektedir. Emir Abdullahın bu ziyareti pek muhtemel ola rak mayısın ilk 15 inden sonra vuku bu Alman tayyarelerinin bombardımanından sonra Elverum şehrinden bir manzarı lacaktır.. (Yazın 6 ncı tahifede) YUNUS NADI İArkası Sa, S ttitun 3 te) (Tafiilât 3 Üncu $ahifede)