23 Nisan 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

İslâm medeniyeti tarihi Prof. Dr. M. Fuad Köprulü Tarafmdan BAŞLANĞIÇ la İZAH lar ve DUZELTMELER kısmı ilâve edilmiştir. Eser netis bir surette cildlenmiştır. Fiati 2 Liradır. Prof. Dr. W . Barthold KANAAT KİTABEVİ umhuriyet Vll SHVI ! 5 7 2 8 İSTANBUL CAGALOGLU Telgraf v* mektub adresı: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu:istanbuL No. 246 Telefon: Başmuharrir. 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve matbaa kısmı: 24299 24290 Vaktinde isterseniz? ve tamülâyar MOVADO Saatinî mükâfatı kullanınız. vardır. gar»>ntilidir. 165 birincî 15 sene için Salı 23 Nisan 1940 Türkiyenin ve Cumhuriyetin Bânisi Mustafa Kemal, ilk T. B. M. Meclisini 20 sene evvel bu gün toplamıştı Milletin hakimiyeti Trondheim'daki Alman Orta Norveçe ve şimale hâkîıtı olan mttttefiklerNorveç ordusunun hedefi: Oslo Alman hava üslerine şiddetli akınlar hiç kesilmiyor Londra 22 (Hususî) Norveçte karaya çıkanlan muttefık kuvvetleti dun de şimalden ve cenubdan ilerlemek suretıle Trondheim'daki Alman kuvvetlerim ta mamen muhasara etmişlerdir. Mıittefıklerin taarruzları her tarafta buyuk muvaf fakiyetle neticelenmiştır. Trondheim'da ki Alman kumandanı, şehrin şimai ve cenubunda siperler kazdırmaktadır. kıtaatı muhasarada Ebedî Şefin 23 nisan 1920 de ilk Millet Meclisini açısmdan bir hâtıra Milü Hakimiyet rejimimizde çocuk Bütün tarihi vasıflarile Milli Hakimiyet bayramım elbette en yüksek heyecanlarımtzla kutlulamaktan zevk duyarız. Çocuk Haftatımn diğer bir bayram olarak bu Millî Hakimiyet bayramına eklenmesi yeni rejimin sosyal bakımdan ne canlı hedeflere yürüdüğünün en belâgatli ifadesini teşkil etmektedir. ugun ıkı bayramı birden idrak edıyoruz: Biri millî hakJmiyetimızın kuruluşu bayramı, dığeri Türk çocuğunun bayramı. Türkiye Büyük Millet Meclisi Ankarada 23 nisan 1920 yılında açıldı. O tarihten iki yıl sonra Çocuk Esirgeme Kurumu gene Ankarada yepyenı bir ruhla faaliyete başlamışb. Millî bayramlarımızı kanunla tespit ederken rrnllî hakimiyetimizin kurulduğu 23 nisanı başa geçirmiştık. Bilâhare yeni rejımde çocuğa verilen itina ve ihtimamı bir çocuk haftasile tebarüz ettirmek istedığimiz zaman da bunu Türkiyede hakikî millet hakimiyetinin mebdei olan 23 nisandan başlatmağa karar verdik. Çok yerinde bir birleştiriş ve beraberleştırış. Milletin kendi kendıne dayanmasından ibaret olan yeni rejim daha ilk günlerinden ıtibaren memleketin yarınlarına aid sağlamlığı ve yüksekliği bu güçocuklarına verilecek kıymet ve nun ehemmiyette bulmuştur. Bunun için bugün çifte bayram yapıyoruz: Millî hakimiyet bayramı ve çocuk haftası. Birincisini olanca ünlüluğü ile kutlulayoruz, ikincısmi olanca sevgımizle kucaklayoruz. Yeni rejimin çocuğa verdiği ehemmiyeti anlamak için Ebedî Şef Atatürkün meşhur nutkunda onu Türk gencliğine emanet etmiş olduğunu düşünmek kâfidir. Atatürk söylenmesi bir hafta süren büyük nutkunu aynen şu sozlerle bıtiriyorcîu: ÇOCUK BAYRANI " ' »IHı ı Bugün memleketin her yerinde büyük merasimle başlayor (Yazın S incî tahifede) Reuter bıldırıyor: Norveç kıt'aları şimdiye kadar Almanların yürumeaıne engel olmakla iktıfa etmı? ve en son Kongsvingen'dekı muka vemetleri muttefıklere çok kıymetli bir zaman kazandırmıştır. Mıittefikler şimdi Oalo'dan Trond jem'e giden yollan ve demiryolunu teh dıd edecek vaziyettedirler ve hatta Trond jem'le koyunu tecrid etmişlerdir. Müttefiklerin Andalsnes'e asker çıkardıkları Mönjöna gölüniin fark sahilinde dü?manı çevirmek için şose ve demiryolu üzerin den Dombos'a vardıklan haberi, mütte. Trondheim tecrid edildi Norveç Kralı Haakon (ortada askeri kasketli) ve Veliahd Prens Olaf (solda) bir Norveç köyıinde Alman tayyarelerinin hücumundan saklanmağa çalışıyorlar fiklerin önümüzdeki hedeflerinin bizzat Oslo olacağını göstermektedir. Almanlar hâlâ tayyare ile Norveçe Takvıye gondermekte iseler de muharebeler sür'atle büyük bir şiddet kazan makta olduğundan damta damia yere iru dirilen bu takviye müfrezelerinin bundan böyle muharebenin neticesi üzerinde çok zayıf bir tesiri olabilir. Müttefik kuvvet ler Norveçte manevra harbinin îlk te • şebbüsünü ellerine almış görünüyorlar. Zıra Norveç ordusu arttk mücerred de . ğildir ve Hegra'da ve Stenhvver'deki garnizonlan Almanların tecavüzüne maruz kalmak tehlikesinden kurtulmuştur. Askerî munekkidler şurasını kaydediyorlar: Almanların Norveçlılere karşı (Arkası Sa. S, «ütun 5 te) 7 cephede muharebeler olurken mütte fiklerin asker ihracı da mütemadiyen devam ediyor İki tarafm bahrî zayiatı Londra 22 (a.a.) Ingiliz makamları müttefıklerin ve Almanların 3 eylul 1939danberi kaybettikleri harb gemilerinin listesini tanzim etmişlerdir. îngiliz zayiatı: Royal Oak, Courageous tayyare gemisi, çarpışarak batan Gipsy ve Duchess, Narvik önünde mermi isabet eden Grenville Elxmouth, Daring, (Arkas\ Sa. 5, «ütun 4 te) Ortada görülen Bergen fehrinin fiyorlarında kanlı boğuşmalar olmaktadır mitllinnilHtHIIIHIIIIIIIIItHltllllllltllllllllltllllllllllHıllıılfllllllllllllllllllılllllııılıııııııı^^ İsveçe hava akınları Almanların, bilhassa cenub mıntakasmda uçan tayyarelerinden birisi düşürüldü, ikisi indirildi Londra, 22 (Hususî) Alman tayyareleri müteaddid defalar İsveç arazisi üzerinde uçuşlar yaptıklarından, İsveç hükumeti Almanya nezdinde şiddetli protestolarda bulunmuştur. Bir İsveç tayyaresi, Goteborg şehri üzerinden 2000 metre irtifada uçan bir Alman bombardıman tayyaresini düsürmüştür. Diğer iki Alman tayyaresi de Goteborg'da yere inmeğe mecbur edilmiştİT. Stokholm Tidningen gazetesî dünkü pazar günü İsveç üzerinde 28 tayyare uçtuğunu, bunların büyük bir kısmının teşhis edildiğini ve Alman olduklan sabit olduğunu, artık bu tayyarecilerin hepsinin de yollannı şaşırdıklannı iddiaya imkân olmıyacagını kaydederek bu vaziyete nihayet verilmesini istemektedir. Kız Talebe Yurdu açıldı «£y Türk gencliği! Birinci vazifen, Türk istiklâlini, Türk cumhuriyetini, ilelebet, muhafaza ve müdofaa etmektir. Mevcudiyetinin ve istikbalinin yegâne temeli budur. Bu temel, senin, en kıymetli hazinendir. tstikbalde dahi, seni, bu hazineden mah YUNUS NADI (Arkası Sa 3 sütun 4 te) tsveçin ecnebiler oturamtyacak olan mıntakaları Stokholm 22 (a.a.) İsveç hükumeti, Varland ve Dalslandada 25 nisandan itibaren ecnebilerin ikamet edemiyece ğinı bildirmiştir. Varmland doğrudan doğruya Norveç hududu yakınmda Dalsland ise İsveçin batı sahili müstahkem mmtakasmda bulunmaktadır. (Arkan Şa. 5, «ütun 3 te) Bu gün 7 nci sahifemiz Dünkü merasimde davetliler talebelerle bir arada, Vali ve Parti müfettişi yurd okuma sa'onunu tetkik ediyorlar (Yazısı 5 inci sahıfede) Çocnhîar için İsveçin, en çok hava akınlarına sahne olan Gotebarg civarmda meşhur Gota kanah