21 Nisan 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

21 Nisan 1940 CUMHURIYET PAZABDAN PAZADA Çocuklara dair Havalara dair Haberlere dair Inanmağa dair Gaydalara dair Yazan; SERVER BEDI Çocuklara dair Reynaud'nun beyanatı (Bastaraft 1 tnd sahilede) dan evvel ve sonra iki memleket arasında muallâkta bulunan meselelerin halli için, icab eden esaslan dostane noktai nazar teatisi suretile aramaya amade olduğunu Italyan hükumetine bildirmişti. Bu teşebbüs şimdiye kadar cevabsız kalmış ise de, Italyan hükumetinin ittihazını münasib gördüğü hattı hareket Fransız hükumetinin temayülünden hiç bir şey değiştirmemektedir.» İngiliz ve Fransız elçileri dün Ankaraya gittiler (Baj tarafı birind sdhlfede) Norveçe Fransız kıtaafı da çıkarıldı tarafı birinct sahi/cde] bozulabilir: Karadenizden bir karayel, Balkanlardan bir ayaz, Akdenizden bir cenub fırtınası kopup gelebilir. Istanbulun havası yalancı şahiddir. Fakat sayın büyük elçi buradan Ankaraya gidiyor. Elbet İspanya ile yapılan anlaşma oranın havasını da şahid gösterecektir. Reynaud, Akdeniz vaziyetini izah edeBuna diyeceğimiz yok. Ankarada hava rek, sözlerine şu suretle devam etmiştir: sabit ve ikliminin icablarına sadıktır. « Ayni fikir ve ruh içindedir ki, son Memleketin, maddî ve manevî, en sağ aylar zarfında İspanya ile olan rrçünaseıam havası orada. betlerimizin ıslahma da teşebbüs edilmiştir. Fransız hükumeti, her türlü ideolojik Haberlere dair mülâhazaların haricinde olarak bu iki Gazetelerin sorgu memlekete karşı, kendi nazarında sulhun şeklindeki serlevhaesaslarından birini teşkil eden Akdeniz larından hoşlanmam: anlaşrnası uğrundaki gayıetlerine devam «Yeni bir deniz haretmektedir.» bi mi başladı ?», Başvekil, Amerika Cumhur Reisi Ruz«Hindistana tam isvelt'in tecavüz usullerini takbih eden son tiklâl verilecek mi?>, Iki gün sonra çocuklann bayramı. Han «Holandada örfî inutkunu hatırlatarak iki büyük demokragî bayram çocuklann değil? Şeker, kur dare mi ilân edilsiyi sevkeden ideallerin iştirakini büyük ban, hepsi. Arada sömestr tatilleri, yarım di?» bir memnuniyetle kaydetmiştir. ve tam azatlar, hatta lâf aramızda . hoBu izahat komisyonu tamamen tatmin Tuhaf şey! Bir gazete okuyuculanna canın derse gelmediği giinler de bayram. etmiş ve reis, komisyon namına Reynaudbunlan nasıl sorar? Havadis vermek oEğlensin, yavrucaklar. Büyüyünce ne gökuyucunun mu vazifesi, gazetenin mi? ya teşekkür etmiştir. recekler? Sıkıntı, buhran, ihtikâr, muhaltalyada memnuniyet rebe... Hayatın mevsimi ikiye ayrıldı: Serlevhadan maksad havadis hulâsa etRoma 20 (a.a.) Reuter Italyan siBiri çocukluk, ki bayramla geçiyor; öte mektir, okuyucuyu istintak etmek değil. ki olgunluk, ki harble, buhranla geçiyor. Fakat bazı haberler rivayet, bazıları pa yasî mehafili, Çemberlayn'in dün Avam Ben yaştakiler çocukluk çağından ayrılır lavra, bazıları şüpheli kaynakların hava Kamarasında Ingilterenin Balkanlarda sulaynlmaz Büyük Harbe çattık. Çocukken disi olunca, serlevhayı atan tereddüde hu idame etmek arzusuna tercüman olan Fransız büyük elçisinin beyanatt Şeker bayramlannda yediğimiz şekerler. düşüyor, demek. nutkundan dolayı memnuniyet beyan etFransız büyük elçisi Ekselâns Rene le Büyük Harbin şekersizliğine zor mukaPropaganda harbi yüzünden, haberle mektedir. Ayni mehafil, cenubu şarkî Massigli de, dün gece Haydarpaşada kenvemet edebildik. Şimdi harb değil, fakat rin yüzde doksanı palavra olduğu için, memleketleri nezdinde bulunan siyasî korkusu içindeyiz. Ha patladı, ha patlaya resmî tebliğlerden başka her haber hat mümessillerinin iştirakile Londrada yapı disile görüşen bir muharririmize junları cak. Ellerimizde birer tahmin dürbünü, ta bazan onlar bile şüphelidir. Her şüp lan son konferanslar hakkında da nik söylemiştir: « Başvekil Reynaud ile görüşmek ufuklara bakıyoruz: Yaklaşıyor mu, uzak. heyi sorgu halinde »erlevhalarla izhar et binliklerini gizlemiyorlar. üzere Parise gittiğimi biliyorsunuz. Parislaşıyor mu? Rüzgâr ne tarafa esiyor, ates, mek lâzım gelirse bütün serlevhalara isItalyan siyasî mehafilinde beyan edi teki vazifemi ikmal eder etmez, bir gün pe yana sarkıyor? tifham edatı ve işareti koymak şart olur. liyor ki ltalya, diplomatik hareketi sayeFakat, müstesnasına mı rastladım, hep lyisi mi, haber, olduğu gibi serlevhada sinde Avrupa harbinin Akdeniz ve Bal bile kaybetmeden Ankaraya dönüyorum. fei mi öyle, bilmiyorum, evvelki gün 91 0 hulâsa edilir. Pişkin okuyucu, her cüm kanlara sirayetine mâni olmağa muvaffak Maalesef size söyleyecek fazla bir şeyim yoktur. Sarih olarak kat'iyetle şunu beyaşında bir çocuk bana dedi ki: lenin sonuna kendi içinden bir «mış» ilâ olmuş, bu suretle Avrupanınbu kısmı ne yan edebilirim ki Fransız hükumetile mil Filipin adaları yüzünden bir gün ve edecek kadar pişkindirl Almanya, ne de ltalya tarafından tehdid leti kat'î zaferi temin edinceye kadar Japonya ile Amerika harb edecektir, gö. edilmemektedir. Binaenaleyh bu meha çarpışmaya azmetmiştir. Norveçte müttelürsünüz! tnanmağa dair filin söylediğine göre, Ingilterenin hangi fiklerin kazandığı son parlak muvaffakiHayretten çocuğun yüzüne bakakalAmerikada bir gazete, okuyuculanna tehlikeye karşı tedbirler almağı derpij, yetler Fransanın azmini bir kat takviye dım. Ne kendinden emin bir tavırla, ne sormuş: eylediğini anlamak müşküldür. etmiş ve her tarafta umumî sevinc uyanBelis, ne rahat söyledi! Görseydiniz, ha Avrupadan gelen harb havadisleridırmıştır. Şimalde elde ettiğimiz muvafyalinizde bu çocuğun sol gözüne bir moItalyan gazetelerinin nesriyatı nin yüzde kaçına inanıyorsunuz? fakiyetler, harbin inkişafı üzerine büyük nokl takardınız, eline bir sigara tutuştuRoma 20 (a.a.) «Mukadderat saYapılan istatistikte, inanılan haberlerin rol oynayacak mahiyeti haiz bulunmakturdunuz, o zaman bir diplomattan farati» başlıklı bir makalesinde Mussolini tatadır.» kı yalnız boyundan ibaret kalırdı. Ağzını nispeti yüzde on beşi geçmemiş. rafından tesis edilmiş olan Popolo d'ltalia Şu Amejikalılar gene çok masum a gazetesi, ltalyanın tarzı hareketinden baharadım, bu sözleri babasmdan öğrenmiş; Fransız büyük elçisi Pariste General fakat: öğrenmiş. Üstünde muhakeme de damlar! Bana sorarsanız, yüzde beşi bile sederek şöyle demektedir: Weygand ile görüşüp görüşmediği hakyürütebiliyordu. Belki 23 nisan bayramın çok bulurum. kındaki suale cevaben sadece: «Tarihin ortasında ve harb mıntakada «Pasifik müvazenesi> üstünde bir kon« Generalin Pariste bulunduğunu Gaydalara dair larının ortasında bulunan Italyan milleti ferans verecektirl Bazı siyasî muharrirlegazetelerde okudum. Başka malumatım gibi bir millet, neticede her taraftan darMeşhur Italyan jimizin çocukça fikirlerile bazı çocuklaru yoktur» demiştir. be yiyen sulhçu milletlerin vaziyetine düşgazetecisi Sinyor mızın siyasî fikirleri arasında da fazla bir Eicselâns Massigli, Italyan gazeteleri meden ebediyen atıl kalamaz. Bizım mılGaydanın Balkan fark olmasa gerek. tarafından Fransa aleyhine yapılan neşletimiz gibi büyük bir millet kendi evinde lar* ve Bulgaristana riyatfa ltalyanın hattı hareketine dair her Havalara dair kontrola tâbi tutulmağa hiçbir zaman ra' dair bir makalesini hangi bir mütalea dermeyan etmek isteDostumuz lngil zı olamaz. Şimdi ise seslenen ve arayan, I okurken hatırıma medjğini, yalnız her şeye rağmen neticeter«nin Ankara büdurmak" eVnrini veren, karantinava. âabf Bulgarlann «Gaydenjnikbin olduğunu ve harbin müttefikyük elçisi dün Lontutan, kontrol eden ve bu suretle çabuk lerifı kat'î zaferile neticeleneceğine kani da» ismindeki çal dradan Istanbula gel bozulan eşyanın ziyaını mucib olan ablu bulinduğunu söylemiş ve Türk Fransız gıları geldi. ltalyandi. kanın eziyetlerine katlanmadan Massua mürıasebatına temas ederek demiştir ki: lann Gaydasile BulHarbin yakında dan Triesteye gitmek, Italyadan ltalyaya garlann Gaydası ^ Ahiren memleketinizi ziyaret eden Balkanlara geçmesi şimdi bir tek hava çalıyor. Fakat, Gayda, geçmek memnudur. Bu gaddarane tedbir Kofnedi Fransez san'atkârlarına karşı ihtimali olup olmadıbizim lcaval, yahud zurna gibi iptidaî ve ler ltalya için bir hakarettir. ltalya, gü Türk milletinin gösterdiği candan alâka ğım soran gazete rustaî bir sazdır. Meşhur atalar sözünü neşin batmasile çıkması arasındaki za ve yapılan samimî tezahürat, iki millet cilere, büyük elçi, şöyle ifade edebiliriz: <Gaydada peşrev man zarfında araştırma yapılmasım mene arasında mevcud münasebatın ne derece gözlerini gökyüzüne den beynelmilel kanunların bahşejtiği im. köklesmiş olduğunu ispata kâfidir. Franolmaz, ne çıkarsa bahtma!» kaldırarak: Hangi gayda? diye sorabilirsinîz, Ital tiyazdan bile mahrumdur. OİTyanuslara sız kültür mümessillerine karşı Türkiye Havalar îyî gidiyor! cevabını ver yanlannki mi, Bulgarlannki mi? Tahmi açılmış kapılan bulunmıyan bir millet büde gösterilen kardeşçe hüsnükabul Franmi?. yük bir millet değildir. Bu hususta Por sada takdir ve şükran hislerile karşılannini size bırakıyorum. Eğer bu müjdenin şahidi tstanbulun tekiz Italyadan daha serbesttir. mıştır.» SERVER BEDI fıavalan ise pek güven olmaz. lki saatte Popolo d'ltalia, Italyan milletinin Akdenizde mahpus kalmamak için en büyük fedakârlıklara katlanmağa muktedir ol Macar hükumetinin fevkalâduğuna dair Mussolini tarafından söyle de salâhiyeti dört ay daha bildiriyor: Sovyetler Birliğile yeniden ti nen sözleri hatırlatmakta ve şöyle de tarafı 1 tnd sahtfede) temdid edildi mektedir: raştırma üzerine'bulunan vesikalar dola carî münasebetler tesisi meselesini tetkik Budapeşte 20 (a.a.) Harbin başın«Biz emellerimizin bu tarzda ifade eyısıle kendisinin âmme emniyeti kanunu eden Politika gazetesi, bu teşebbüsün Italyan ve Alman hükumet merkezlerinde dilmesini alkışladık. Fakat tarih alkışlarla da Macar hükumetine verilen fevkalâde mucibince tevkif edildiğini teyid eylehusule getirdiği akisler hakkında Roma yazılmaz. Biz kılıcın altından daha kıy salâhiyetleri meb'usan meclisi 4 ay müdmektedir. ve Berlin muhabirleri tarafından gönde metli olduğunu ve hiç kimsenin kavi bir detle temdid etmiştir. Başvekilin beyanatt Meb'usan meclisi müteakıben sür'atle rilen haberleri neşretmektedir. Politika ga kalble tehlikeyi göze almadan tarihteki anlaşmalan Paris 20 (a.a.) Yugoslav Başvekili zetesinin Roma muhabirinin bildirdiğine mevkiini muhafaza edemiyeceğini biliyo müteaddid enternasyonal tasvib eylemiştir. Bunlann arasında bil Tsvekoviç, Paris Soir gazetesinin hususî göre siyasî Italyan mahfillerinde bu te ruz.> hassa çifte rüsuma mâni olmak için Ru surette gönderdiği muhabirine şu beya şebbüs bilhassa ltalyaya karşı YugoslavAkdenfrde ttalyamn rolü manya ile akdolunan anlaşma, Alman natta bulunmuştur: yanın vaziyetini değiştirecek mahiyette teRoma 20 (a.a.) Giornale d'Ilalia Macar hars anlaşmasının zeyli, ve nihayet « Hududlarımıza vukubulacak her lâkki edilmemektedir. ltalyanın Yugoslav gazetesi, Akdeniz meselesine tahsis ettiği rak ve Efganistanla müteaddid dostluk darbe bizi silâhla müdafaaya hazırlaya yaya karşı tarzı hareketi ise, Kont Ciano yeni bir makalede hiçbir milletin Akde anlaşmalan vardır. caktır.» tarafından parlamentoda sarahaten izah nizde ltalya kadar hayatî menfaatleri olÖğleden biraz sonra Yugoslavya Ad Başvekil şunlan ilâve etmiştir: edilmiş olduğu için herkesçe mlumdur. madığını kaydeylemektedir. iye Nazın Markoviç meb'usan meclisi re« Fransa ile ticaret münasebetlerinıi Politika gazetesinin Berlin muhabiri ise bir Bu gazete, esasen Fransa ve lngiltere sini ziyaret etmiş ve meclisin müzakerezin inkişaf etmesinden dolayı çok mem Yugoslav ticaret heyetinin Moskovaya terafından Akdenizde tatbik edilen as lerinde hazır bulunmuştur. nunuz ve bu dpstluk münasebetlerinin hareketine dair verilen haberin Berlinde Tedrisat tahsisatına aid Macar Yu böyle kalacağını ümid ediyoruz.» müsaid bir şekilde karşılandığını haber kerî ve bahrî tahakküm sisteminin ehemvcrmektedir. Muhabirin bildirdiğine göre miyelinin büyük bir kısmmı kaybettiğini, goslav anlaşmasının mazbata muharriri, 30 kalpazan yakalandt çünkü muhtemel bir ihtilâfta ltalyanın zahatını keserek Yugoslav nazınna be Zagreb, 20 (a.a.) Halen Zagreb alâkadar Alman mahfillerinde bir Yu mühim denizaltı filolarile tayyarelerınin yanı hoşamedide bulunmuştur. Gene bu de ikamet tezkeresiz bir kaç bin yabancı goslav ticaret heyetinin Moskovaya azi büyük imkânlara malik bulunacağını idfırsattan istifade ederek Macar • Yu bulunmaktadır. Kanuna uygun vaziyette meti, Sovyetler Birliğinin Balkanlarda va dia etmektedir. Bunun için Fransa ile olmıyan bütün bu yabancılar Yugoslav. ziyetin normale doğru gitmesine karşı git lngiltere, Akdenizdeki imparatorluk men goslav münasebetlerinin gitgide daha yadan çıkarılacak veya enterne edilecek tikçe büyük bir alâka gösterdiğine bir faatlerini herkes hakkında tatbik edile ziyade derinleştiğini ve iki memleket arasındaki dostluğun sıkılaşmakta olduğunu lerdir. 5000 dinarlık banknotları taklid delil addedilmektedir. cek bir hürriyet ve işbirliği rejimile daha kaydeylemiştir. eden 30 kadar kalpazan tevkif edilmiştir. iyi müdafaa etmiş olacaklardır. Bu sayetngiliz Sovyet ticareti Hitler 51 yaşında Moskovaya gidecek heyet de sulh ve medeniyet yalnız bu denizde Londra, 20 (a.a.) Resmen bildi değil, Avrupada da daha emin bir surette Naib Prens Pol, dün Ticaret Nazın Berlin 20 (Hususî) Hitler'in elli Andreas'ı huzuruna kabul etmiştir. Na rildiğine göre dün Sovyet sefirini kabul temin edilmiş olur. birinci yıldönümü münasebetile Berlinde zır, Sovyetlerle bir ticaret muahedesi ak. eden Lord Halifaks, lngiltere hükumenazi ricali tarafından nutuklar irad edildi için müzakerelerde bulunmak üzere tinin Sovyetler tarafından vuku bulan tek Tiirk matbuatını da tenkid ediyor miştir. Mareşal Göring, Alman milletini Roma 20 (a.a.) Gayda, Giornale yakında Moskovaya gidecek olan heyete lifi kabul ettiğini ve iki memleket arasında ticarî müzakerelerin nasıl başlayabile d'ltalia gazetesinde neşrettiği bir makale bütün eski demir ve madenleri Hitler'e riyaset edecektir. ceğini tetkik etmeğe hazır bulunduğunu de İngiliz nazırı Cross'un Ingiliz Italyan hediye etmeğe davet etmiştir. «Tas» ajansının tebliği Propaganda Nazırı da Hitler'i medhü beyan etmiştir. lyi haber alan mahfiller münasebetlerine taalluk eden nutkunu Moskova, 20 (a.a.) Tas ajansı, ya de kaydolunduğuna göre akdi derpiş e «garib ve fena ilham alan» bir nutuk ola sena eden bir nutuk irad etmiştir. Hitlekında yapılacak olan Sovyet Yugoslav dilen muahede, harbin ihtiyaclannı ve rak tavsif etmektedir. rin muavini Rudolf Hess de Alman genciktısadî muzakereleri hakkında diyor ki: zaruretlerini karşılayacak bir harb ticareti Gayda, müttefiklerle Isviçre ve Tür erini Hitler için ölmeğe davet etmiş ve « Mart ayı nihayetinde, Yugoslav muahedesi olacak ve Ingilterenin diğer kiye gazetelerinin kaba ve müsamaha e harbden sonra Almanyanın eski müstemhükumeti, kendisile ticarî münasebete gir bitaraf devletlerle akdettiği muahedelere dilmez diye tavsif ettiği tahrikâtlannı da ekelerini elde edeceğini söylemiştir. mesini, Sovyetler Birliğinden, Türkiyedebenziyecektir. şiddetle tenkid etmektedir. ki Sovyet elçisi vasıtasile rica etmisti. Diğer taraftan Popolo d'ltalia gazetesi, Fakat eğer hal böyle ise lngiltere ltalyaMüzakerat bir ticaret anlaşması akdi, bir ltalyanın harbe girmesi lehinde bir maka dan bitaraf gibi hareket etmesini istemeliklering muahedesi ve her iki memleket Belçikada yakalanan Ie neşrederek müsamahasına imkân gör dir. Son zamanlarda Italyan gazeteleri merkezlerinde ticarî heyetleri bulundurulmediği müttefik ablukasının Italyayı ren memleketimize karşı «hasmane» tavsifine casuslar ması etrafmda cereyan edecektir. Sovyet cide ettiğini bildirmektedir. hak kazanan bir lisan kullanmağa başlahükumeti bu müzakerata başlanılmasını Brüksel 20 (a.a.) Eski bir tayya tasvib ve haricî ticaret halk komiserini recile karısı yabancı bir servise malumat «ltalya vaziyetini tayin etmelidir» mışlardır. Bu bizi ltalyanın lngiltereye bu mesele ile meşgul olmağa memur et. Londra 20 (a.a.) Cross'un.Chefield karşı hattı hareketi hakkında düşündür miştir. Bugünlerde bir Yugoslav ticaret vermek ve bu servis için ajan kaydetmek de söylediği nutkun ltalyaya taalluk eden mektedir. ltalya ile kavgamız yoktur. heyetinin Moskovaya muvasalatı beklen suçundan tevkif edilmişlerdir. Bunlann kısmı aşağıdadır: Samirnî olarak dost olmak arzu ediyoruz. • , hududda kıtaat tahşidine dair malumat mektedir. «ltalyanın bitaraf bir memleketten Fakat açık hareket ediyor ve açık konuelde ettikleri söylenmektedir. Bundan farklı muamele görmek arzusunda oldu şuyoruz ve ltalya ile vaziyetimizin ne olRoma ve Berlindeki akisler ğunu farzetmek için hiçbir sebeb yoktur. duğunu bilmek istiyoruz.» Belgrad, 20 .(a.a.). " Avala ajansı başka bazı ajanlar da tevkif edilmiştir. m kiye Cumhur Reisi lsmet Inönü ile Cumhuriyet hükumeti hakkında takdir hislerile karşılaştığım zaman büyük bir memnuniyet hissettim. Bu husustaki intibalanmı, muhterem gazetenizin Londra muhabirine anlattım.» Büyük elçi umumî harb vaziyetinden bahsederek demiştir ki: « İngiliz milletile hükumeti, harbe şiddetle devam etmeğe azmetmiş bulunuyorlar. Norveçte cereyan eden ve müt tefiklerin parlak zaferile neticelenen son harekât, bu azmin ilk ifadesidir.» Ekselâns Knatchbull Hugessen harbin Balkanlara sirayet etmesi ihtimali hakkında da şunlan söylemiştir: « Ne lngiltere, ne de müttefikleri harbin Balkanlara sirayetini arzu etmiyorlar. Bu itibarla harb Balkanlara sirayet edecek olursa, her halde kabahat bizde olmıyacaktır.» Öğrendiğimize göre, Balkanlarla ticarî münasebatı artırmak üzere Londrada kurulan büyük İngiliz şirketi yakında memleketimize ve diğer Balkan memleketlerine bir heyet gönderecektir. Bu heyet mayısın on beşine doğru Ankaraya muvasalat etmiş bulunacaktır. Aynca lngiltere ile Türkiye arasında kültürel münasebatın inkişafı için de bazı tedbirler alınmıştır. her«miyeti haiz bir mevzi işgal etmiş olduğu bildirilmektedir. Lardal, Oslodan kalkan demiryolunun son istasyonu olan Fagernes mükemme üç yolla merbuttur. Keza Lardaldan Oslo Bergen demiryoluna çok iyi bir yo gitmektedir. Bu bölgedeki İngiliz kıtaatı Norveç kıtaatile irtibatlannı Dombaas'da yapmış lardır. açığında batırıldığına veya hasara uğradığına dair Alman radyolan trafındn verilen haberin tamamile asılsız olduğu bildirilmektedir. Almanlar, ihracın tehlikesini itiraf ediyorlar Berlin, 20 (a.a.) D.N.B. ajansı bildiriyor: lngilizler, Norveçte muhtelif nok. talarda ihrac yaptıklarına ve Norveçle teması temin ettiklerine dair haberler işaa etmektedirler. Almanlar tarafından bu hususta deniliyor ki: Mütemadiyen keşif uçuşlan yapan Alman hava ordusu, şimalî Norveçin muhtelif noktalarında, Ingilizlerin fiyorlara ve uzak ve ıssız limanlara ehemmiyetsiz miktarda kuvvetler ihrac ettiklerini müşahede eylemiştir. Hakikatte mühimce kuvvette İngiliz kuvvetleri yalnız Harsyad civarında bulunmaktadır. Diğer noktalarda müşahede edilen hafif nakliye vesaitinin sayı itibarile ehemmiyetsiz oldukları anlaşılmıştır. Binanenaleyh, bu gruplann Alman kuvvetlerine karşı ciddî askerî harekâta geçebileceklerine şimdilik intizar edilemez. Norveç kumanda makamatile guya teması temin edildiğine dair olan haber, halkın mukavemete devama teşvik edilmiş olması keyfiyetinden galattır. Bu teşvik ise, bugünkü vaziyette tamamen beyhudedir. İngiliz kuvvetleri Namsos'a varduar Londra 20 (a.a.) Reuter Ajansının Isveç hududundaki muhabiri bildiriyor: Son haberlere nazaran İngiliz kuvvetleri Namsos'a varmışlardır. Şimdi bu şehrin şarkında mevzilerini takviye etmektedirler. Oslo civarı gibi düz olmıyan bu haval dağlık ve sık ormanlarla örtülü olduğundan harekâtta zorluklar vardır. İngiliz kıtaatında kayalık ve ormanlık havalide yaşıyan Kanadalılarm bulunması mütte fikler için bu hususta kıymetli bir yardım teşkil etmektedir. Kış henüz şiddetlidir ve kalın kar tabakası yürüyüşü zorlaştırmaktadır. Yollar dar patikalardan ibarettir. Kıtaat karı temizlemiştir. Bir Norveçli mülteci 160 kilometroyu kayakla dört günde katedebilmiştir. Bu mülteci yolda yalnız başlanna Almanlara mukavemet edemiyerek Namsos'da müttefiklere iltihak etmek üzere ilerliyen münferid Norveç müfrezelerine tesadüf etmiştir. Norveçliler memleketi tanımak gibi bir imtiyaza malik olmakla beraber henüz iyi teçhiz edilememişlerdir ve modern harb usullerini bilmiyorlar. Bazan bir bütün Norveç grupunda bir tek tüfek ve pek az mühimmat mevcud olduğu görülmektedir. Hududdaki Isveç köylerinde endişe hissi mevcud olduğu ve askerî hazırlık lar yapıldığı göze çarpıyor. Ingilizlerin yaptıklan ihrac hareketi nümayişleri, Norveçte harekât yapan Alman kıtaatı için yakın bir tehlike arzetmemekle beraber İngiliz kuvvetlerinin mevcudiyetine ve faaliyetine Alman ordusunun artık tahammül edemiyeceğini anlamak lâzımdır. Almanya Norveçte her türlü harb hareketinin en kısa bir za. man nihayetine kadar bitmesini arzu etmektedir. Buna muhalefet eden kuvvetler ya bertaraf edilecek, ya ezilecektir. Karaya ihrac edilen İngiliz kıtaatı Norveç kuvvetleri için hakikî bir yardım teşkil etmiyecek, belki harb harekâtının sirayetinden masun kalacak olan Norveç mmtakalannda İngiliz yardım kuvvetlerinin tki nakliye gemisi batırtldı mevcudiyeti müşahede edildiği takdirde, Londra 20 (Hususî) Bahriye Neza Almanlann o mıntakalarda da şiddetli reti tarafından neşredilen bir tebliğ, İngi tedbirler almalannı intac edecektir. liz tahtelbahirlerinin, kafile halinde hatnglitere muazzam bir bütçe reket etmekte olan iki Alman nakliye gehazırladı misini batırdıklarım bildirmektedir. Londra 20 (a.a.) Malî mahfillerde tngiliz tebliği hüküm eüren kanaate göre Maliye Nazın Londra 20 (a.a.) Harbiye Nezare iki milyar 700 milyon sterlinge baliğ olan ti, Norveçte harekâtın tespit edilmiş plân bir bütçe hazırlamıştır. ^ dairesinde devam ettiğini bildirmektedir. Bunun bir milyar 700 milyonu müsellâh Norveçe Fransız kıt'aları çıkmış ve kuvvetlere, 900 milyonu içtimaî servisdün müttefik kıt'alar bazı faydalı mevzi lere ve devlet eshamı faizlerinin ödenmesine tahsis edilecektir. ler işgal etmişlerdir. Narvikte müttefikler hâkim Londra 20 (Hususî) İngiliz ve Fransız askerî mahfilleri şimalî Norveçteki harekât hakkında sarih malumat vermekten imtina etmekle beraber, vaziyetin memnuniyet verici bir tarzda inkişaf ettiğini bildiriyorlar. Muhtelif kaynaklardan alman haberlere göre, Norveçin garb sahillerine her gün daha çok müttefik askeri çıkarak Norveçlilerle temasa girmektedir. Narvik'ten ötedeki dağlarda irtibattan mahrum ve sür'atle tasfiyeye mahkum yalnız üç Alman müfrezesi kalmıştır. Narvik'ten gelen Isveçlilerin söylediğine göre bu şehirle Norveçin diğer kısmı arasında irtibat kesilmiştir. Narvik panik halinde kaçan Alman kıt'aları tarafından 13 nisanda tahliye edilmiştir. Stokholm 20 (a.a.) Narvik'ten gelen Isveçlilerin verdikleri haberlere göre, Narvik şehrinin diğer Norveç mıntakalarile alâkası kesilmiştir. Yiyecek yokluğu şiddetle kendini göstermektedir. Oslo'dan gelen haberlere göre, Oslo kıtlık tehlikesi altındadır. Ekmek ve süt tayınlan çok azalmıştır. Et, hiç yoktur. Amerika, Norveçe ve Danimarka' ya para gönderilmesini yasak etti Vaşington 20 (a.a.) Morgenthau bugün malî müesseselere verdiği emirde hazinenin mezuniyeti olmaksızın Norveç ve Danimarka hesabma stok ve kıymetlet münakalesi yapmaktan içtinab etmelerini bildirmiştir. Bu tedbir geçen hafta Ruzvelt tarafın' dan verilen ve Norveçle DanimaTkaya veya tebaalarına aid olan kıymetlerin çekilmesini yasak eden icra emri üzerine alınmıştır. Norveç ve Danimarkaya para göndermek hususunda 1200 taleb vuku bul muştur. Bu taleblerin 1132 si kabul edilmiş ve 2 si reddolunmuştur. Diğerleri tetkik edilmektedir. Kıtlık baş gb'tterdi Bir Amerikan seyyar hastanesi Norveçte Stokholm 20 (a.a.) Amerikanın Oslo orta elçisi Madam Harrimon, kızılhaçın Norveçliler için yiyecek ve giyecek istediğini, evvelce Finlandiyaya tahsis edilerek halen Bergende bulunan Amerika seyyar hastanesinin 3 1 kişilik kadrosile birlikte Norveçin emrine verileceğini bildirmiştir. Stoyadinoviç'in kardeşi de tevkif edildi Stokholm 20 (Hususî) Norveçten ilınan haberlere göre, Hamar • Elverun hattı üzerinde şiddetli muharebeler cereyan etmektedir. Birçok Norveç müfrezeleri Konsvinger'in şimalinde mukavemete devam ediyorlar. Isveç gazeteleri müttefik kıt'alann Norveçin muhtelif noktalarına ihracındaki ehemmiyeti tebarüz ettiriyorlar. Stokholm Tidende gazetesinin gönderdiği hususî muhabir şimal kısmmda seferberliğin tam muvaffakiyetle neticelendiğini ve Narvik bölgesinde Ingilizlerin vajiyete itiraz götürmez bir surette hâkim olduklarını bildirmektedir. Stokholm 20 (a.a.) lyi haber alan mahfillerde öğrenildiğine göre Trondheim ve Mausas arasında kâin Hevanger mıntakasında müttefik kuvvetlerle Norveç kıt'alan Alman kıt'alanna karşı harekete geçmişlerdir. Norveç matbuatı, Norveçin şimalinde seferberlik ilerlediği için Norveç kıt'alarının gittikçe büyük bir mukavemet gösterdiklerini kaydeylemektedir. Hegre kalesi hâlâ Norveçlilerin elinde bulunmaktadır. Elverun mıntakasında kanlı muharebeler oluyor Norveç Hariciye Nazırımn beyanatı Stokholm 20 (a.a.) Norveç Hariciye Nazın Koht yaptığı beyanatta, bütün sivillerin Norveçte harekât mıntakası dışında kendilerini emniyet altında addeylemeleri lâzım geleceği hakkında Almanya tarafından yapjan iddiayı tekzib ederek demiştir ki: « Almanlann yalnız askerlere karşı harbettiklerini iddia etmek apaşikâr bir yalandır.» Koht içinde yalnız Kral, veliahd ve iki zabitten başka hiçbir asker bulunmıyan küçük bir Norveç kasabasmm bombardımanında hazır bulunmuştur. Alman bombardıman tayyareleri kasaba üzerinde bilhassa evleri hedef tutmuşlardır.» ingiliz, Alman çarpışmaları [ Sivil Mussolini! ] Oslo 20 (a.a.) General von Falkenhorst, Norveçli kamyon şoförlerini cepheye Alman kıtaatı taşımağa mecbur etmektedir. Müteaddid şoförler öldürülmüştür. Bu, Oslo'da şiddetli bir heyecan uyandırmaktadır. General neşrettiği bir tebliğde, bu kabahatin, çeteci diye tavsif ettiği Norveç askerlerine terettüb ettiğini beyan eylemektedir. Şoförler zorla cepheye gb'nderiliyor Londra 20 (a.a.) Amirallık ve Harbiye Nezareti tarafından neşredilen bir tebliğde İngiliz ve Fransız kıt'alarım tagıyan bazı vapurların Norveç sahilleri Alman radyosunun asılsız haberleri Italyan Başvekili ilk iktidar aylan müstesna . hiç sivil kıyafetle görülmemişir. Daima partisinin muhtelif ve muhteşem üniformalan içinde gezer. Son günerde, nasılsa, bir fabrikayı ziyaretinde, bir makineyi tetkik ederken, fotoğrafcı onu sivil kıyafette yakahyabilmiştir.