30 Mart 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Ömer Seyfeddin 1 İlk düşen ak 2 Yüksek Ökçeler 3 Bomba . 4 Gizli Mabed 5 Asılzadeler 6 Bahar ve kelebekler 7 Beyaz Lâle 8 Mahcubluk imtihanı 9 Tarih, ezelî bir tekerrürdur. Tanesl 5O kr. | 1 Molotof cok mühim Herşeye raflmen zafer 1 bir ıtutuk söyledi söyliyen nazır, Rusyanın taarruz Karar, Şimalde korku fikri olmadığını kaydetti ve Romada ciddiyetle A. Halid Kitabevi Onaltıncı yıl sayı: 5704 umhuriyet ISTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresü Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: İstanbul. No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298. Idare ve matbaa kısmı: 24299 24290 avaklıdere ŞARABI Taksim meydanı istanbul: merkez bayileri ANKARA'nm Ermis bakkaliyesi Ankara Pazarı Beyoglu Sahne sokak Cumartesi 30 Mart 1940 Müttefikler bitarafların Mannerheim hattında bütün zararına da olsa karada ve emperyalistlerle harb ettiklerini denizde harbi teşdid edecek Türkiye ile aramızda hiç bir ihtilâf mevzuu yoktur karşılandı Balkanlarda da siyasî bir taarruz yapılmasına intizar olunuyormuş Londra, 29 (a.a.) Miittefikin yüksek meclisinin dün akdettiği altıncı toplantı siyasî mehafılde harbin başındanberi yapılan toplantdarın en mühimmi olarak telâkki edilmektedir. İki memleket arasındaki kayıdsız ve şartsız tam ve mutlak anlaşma bu sefer geniş, tam ve azimkâr bir hareket plânını istihdaf eylemektedir. Bu plân, harbi yeni bir safhaya sokacaktır. Müttefikler, Göbbels'in «harbi çürütüp kokutmak» plânını akim bıraktıracak vasıtalura malik bulunuyorlar Meselelerin (Arkası Sa. 5 sutun 4 te) «Yalnız komşumuzun hasmane hareketlere alet olmamasına dikkat edeceğiz.» Moskova 29 (Hususî) Sovyet yükFransa ile olan hâdiseler sek meclisi bu gün Moskovada altıncı Molotof evvelâ tngıltere ve Fransa ile içtıma devresine başlamıştır. Bu gunkıi Sovyetler arasındaki münasebata temas ilk tcîantıda Başvekil ve Hariciye Ko ederek şunları söylemiştir: miserı Molotof, beynelmilel vaziyet hak« Ingiliz ve Fransız hükumetleri kında uzun bir rapor okumuştur. son zamanlarda aleyhimizde bazı hareMolotof Taporunda Sovyet Türk ketlerde bulunmuşlardır. Fransız hüku münasebatmdan, Sovyetlerle diğer komşuları arasında mevcud münasebetlerden meti iki ay evvel Paristeki ticaret mü (Arkasx Sa. 5, sutun 5 te) Sovyetler Ba?vekxl ve Hancıye Komiseri Molotof v e S o v y e t Fin harbinden bahsetmiştir. İngilızler, Fılistinde Arablarla Fılistinhleri ayni safta asker j/etijtırtyorlar Bir sene sonra ecen sene bu sıralarda. Türk İngiliz ve Türk Fransız karçılıkh yardım anlaşmalarının temeli atıldığı zaman, hâdise, bir bomba gürültüsile dünya matbuatına yayılmıştı. tstisnasız bütün hükumetler ve bütün efkârı umumıyeler ortaya konan eserin, müşterek Avrupa emniyeti bakımmdan, ne büyük bir ehemmiyet taşıdığmı derhal takdir etmişlerdi. Türkiye ile, o zamanlar sulh cephesi diye andığımız demokrasiler Dun arasında yapılan anlaşmalara karşı kimse alâkasızhk gösteremiyordu. Tecavüzden hoşlanmıyan veya tecavüze uğramaktan korkan devletlerin bu anlaşmalan sonsuz bir sevincle karşıladıklarına şahid olmuştuk. Hatta, vaziyet icabı, ruhlarındaki feParistan ayrıldıkları gündenberi, rahlıgı matbuat vasıtasile açıkça göstereziyaretleri büyük alâka ile beklenmiyen bazı küçük devletlerin, resmî lisanmekte olan Komedi Fransez artistlarına aldanmamak lüzumunu, bunların leri, Belgrad, Bukreş, Sofya ve Atibu anlasmalardan ancak memnuniyet duy nada temsiller verdikten sonra, dun malan icab ettiğini, biz burada, ısrarla ile oğle üzeri Avrupa ekspresile şehriri sürmüştük. Menfaatini yalnız tecavüz mize gelmişlerdır. Komedi Fransez erkânını lstanbula getirecek olan de arayan mahdud bir iki devlet de (sarih tren yolda geciktiği için, artistleri olmak için bunları teke irca edip adına da karşılamak üzere gelen kalabalık Almanya dıyebiliriz) anlaşma havadisi kutlesinde sabırlızlığın gitgide artkarşısında, ilkönce şaşırmış, hayretten hay makta olduğu görülıiyordu. Daha trenin rete düşmüş ve sonra asabî buhranlarla muvasalatından saatlerce evvel güzide bir karşılayıcı kütlesi ve münevver gencler. karışık müthiş bir hiddet göstermişti. Fakat hiddet, politıka mesleğinde hükumetleri muvaffakiyete ulaştıran bir vasıta sayılamaz. Mevcud vaziyet karşısında mukabil tedbirler almak, karşı tarafın elde ettiği müspet neticeleri baltalamaya çalışmak lâzımdır. Almanya, bir taraftan propaganda yaparak demokrasilerin Türkiyeyi kendi oyunlarına âlet ettiklerini etrafa yaymaya çalışırken, dığer taraftan da usanmak bilmiyen bir gayretle Chamberlain'ın çemberleme siyasetini bozmak istiyordu. Hâdıselerin cereyanı, Almanya hesabına muvaffakıyet ihtimalleri göstermiyor da değildi. Demokrasilerle Ruslar arasında Moskovada başlayan müzakereler uzadıkça uzayor ve bu hal bir kısım halkı şüphe içinde bırakıyordu. Anlaşamazlarsa ne oluruz? Suali bir çok zihinlere, bir kasab çengeli ağırlığile takılıyordu. Doğrusunu söylemek lâzım gelirse, Türklerle demokrasiler arasındaki anlaşmanın kıymetı, o zamanlar büyük bir ekseriyet tarafından demokrasilerle Sovyetlerin anlaşmasına bağlı telâkki olunuyordu îki tarafm esaslı bir şekilde uyuşabilm°Ier! için aralannda menfaat birliği olması lüzumuna ve Rusya ile Almanyanın bu birlik ve beraberlikten mahrum bulunduklarına pek dikkat edilmiyordu. Halbuki bu noktalar mühimdı: I Coğrafî vaziyet dolavısüe Türk Ortaşark ordusu boyuna takviye ediliyor Yeniden İngiliz alayları gelmektedir Alman donanması, Ingilizlere şimalde darbe indirmek için hazırlanıyormuş gelen artistlerin Sirkecide hararetli istıkbali (solda Mane Bell ve sağda Germaine Ruer'ın portreleri) Komedi Fransez Fransız san'atkârları dün sabah şehrimize geldiler Sirkecide merasimle karşıla* nan trupun ilk temsili çok muvaffak oldu Kahire 29 (a.a.) Yakın şarktaki eden kuvvetlerle bu manevraya iştirak etmüttefik kuvvetlerin talimleri ve tensik mektedir. Manevralar bütün Maverayierdün'e şamil olacaktır. leri tacil edilmektedir. İngiliz, Mısırh ve Hindli askerlerin müşSahradaki bedeviler de şimdi disip « terek manevralarına dün başlanmıştır. Bu linli alaylar teşkil etmişlerdir. Bunlar da, manevralar bir hafta sürecektir. İlk de ilk manevralarını îngi'iz askerlerile bir subaylanna loshane erkânından bazıları gelmiş fa olarak, Emir Abdullahın Arab ordusu likte yapacaklardır. İngiliz İArkast Sa. 5 sütun 3 te) lerdi. Saat 1 1 i 10 geçe Sirkeci ga da, Maverayierdün hududunda tahaşşüd rına girdiği zaman, tehacüm o kaııiııiMiııııııııııııııııııııııııııııııııııııııiMiııııııııııtııııııııııııınıııııııııııııııııııııııııııııııııııııınıınınıııııırıııiMiııııııııııııııııııııııııııiMiııııııııııııııı dar fazlalaşmıştı ki, emniyet memurları intizamı muhafaza için müdahaleye mecbur oldular. Artistlerin hangi vagonda bulunduklan kestirilemediği için, halk gelişi güzel ileriye atıldı. Herkes birbirini iterek, artistleri bir an evvel gdrebilmek kaygusunda idi. Zabıta memurgarın içini baştan başa doldurmuşlardı. larının aldıkları tedbirlere Tağmen, etrafı Resmî şahsiyet olarak da Fransanın İs çözülmez bir insan zincirile sarılmıştı. Ar(Arkast Sa. 5 sütun 1 de) tanbul başkonsolosu M. Binet ve konso Amiral Muren şehrimizde bir tecrübe yapılması muhtemeldir ***?££ZZ*r**~: Pasif korunma tetkikleri başlayor Ani Fransanın Suriye komseri Ankaraya gelen Puaux, Türkiye Suriye hudud mukavelesini imzalayacak Ankara 29 (Telefonla) Fransa hükumetının Suriye ve Lubnandaki Fevkalâde Komiseri M. Gabriel Puaux, esas ları yeniden hazırlanan Türkiye Suriye hudud mukavelesini imzalamak üzere ve refakatinde alâkadar memurlar bulunduğu halde bu gün saat 1 1,45 te tayyare ile Ankaraya gelmiştir. Misafirimiz Hava meydanmda hüku met namma Hariciye birinci daire umu. mî müdürü Feridun Kemal Ertin, Protokol umum müdürü Salâhaddin Arbel ve diğer Hariciye erkânile Fransa Ankara büyük elçisi M. Missigli ve büyük elçilık erkânı tarafından istikbal edilmiştir. M. Puaux, bir müddet sonra, büyük elçi ile beraber Başvekâlete gelmiş ve Dr. Refik Saydam tarafından kabul olunmuştur. Mukavele 1938 de yapılmış olan Türkiye Suriye hudud itilâfının yerine kaim olacaktır. Fevkalâde komiser yarın (bugün) h a . riciyemizle temasa geçecek ve muahede Hariciye Vekilimizle M. Puaux arasında imzalanacaktır. Sovyet Elçisi dun Ankaradan geldi Terentief'in, Paris Büyük elçiliğine tayin edileceği söyleniyor Amiral Muren [ X tforetlt ] Izmirde yapttrdtğı tecrubelerde NADIR NAD1 HArkast Sa. 5 sutun 3 te) Franianın Suriye ve Lübnan fevkalâde komiseri M. Puaux Bir müddettenberi memleketimizde pasif korunma hazırlıklarını tetkik eden Fransız amirallerinden Muren, lzmirdekı tetkiklerini bitirdikten sonra Bandırma postiisını yapan Tırak vapurile dün gece saat onda şehrimize gelmiştir. Amiral MuSovyetlerin Ankara but/Ufc elçisi Terentief ren Galata rıhtımında İstanbul seferberSovyet büyük elçisi Terentief dün sa lik müdürü Ekrem ile Emniyet müdür mubahki ekspresle Ankaradan lstanbula gel avini Salâhaddin tarafından karşılanmışmiş ve sefaret memurlarile Sovyet kolo tır. Amiralin refakatinde Dahiliye Vekânisi tarafından karşılanmıştır. Terentief in leti seferberlik müdürü Hüsameddin bu% hükumetçe vazifesine nihayet verilen Su lunmaktadır Misafir Amiral Tokatliyap riç'in yerine Sovyetlerin Paris büyük elçi oteline inmiştir. Bugün Vali ve Belediye liğine tayin edileceği söylenmektedir. Reisi Lutfi Kırdan ziyaret edecek olan Şehrimizdeki Sovyet mehafilinde bu Amirale sığınaklar ve pasif korunma hahaber ne tekzib, ne de teyid edilmemek(Arkası Sa. 5 sütun 6 da) tedir. Bu gün saat 10 11 arasında Selimiye kışlası civannda tayyare defi toplarile Sivriada ve garbi umumî istikametinde denize karşı atış tecrübesi yapılacağından bu esnada Adalarla Yedikule sahilieri arasında de.niat vasıtalarının seyretmemelerini Liman reisliği bildirmiştir. Bu saat zarfinda Adilar ve Anadolu yakasına vapur seferleri yapılmıyacaktır. Selimiyeden atış tecrıbderi yapılıcak