12 Mart 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

CUMHURIYET 12 Mart PROPAGANDA VE BiZiM Ü KOYÜN RUH KUVVETi O, toprağına ve millî vahdetine teem mülsüz irsî bir bağlanışla kopmaz ve aşmmaz bir surette perçinlenmiştir Yazan: Dr. RÜKNEDDİN FETHİ Biliyoruz ki; Türkiyede yaşayanlann yüzde sekseni köylüdür. Ve her vesile ile eksiklerinden, derdlerinden, sıkıntılarından ve kusurların dan bahsettiğimiz bir (köy meselesi) vardır. Hakh olarak iptidaî vasfını kritik ettiğimiz ve kalkınmasım dolu gönül özlediğimiz, Türk köyiinün; zayıf ve soluk cephelerinin yanmda çok kuvvetli ve canlı bir tarafı vardır. Bu; Türk köyünün ve köylüsünün ruhî bünyesidir. Kendimize olan güvenimiz, millî varlığımızm ana kaynağı, dünümüzün ve geçmiş yıl ve yüz yıllarımızın şerefi, büyük yarımmızın iimidi hep bu ruhî tazelikte ve cevvaliyette meknuzdur. Dilimizin temizliğini ve haslığını baskın yabancı kuvvetlere karşı asırlarca pervasız müdafaa eden bu kuvvettir. Irkî kabiliyet ve üstünlüğiimüzü nesil. lerden nesillere aktaran, millî veraset zincirinin halkalarını Türk köyleri bağla mıştiT. Türk karakterini vasıflandıran, âdet ve an'anelerimizi, soysuzlaşmaktan kurta. ran yosunsuz ve mikrobsuz kıymet, odur. Onun için diyoruz ki, TiİTkiyede köyü ve köylüyü muayyen bir ideolojinin dar ve formülleşmiş düsturlan arasına sıkıştırmak, tek renkli bir gözlükle ve tafahhusî bir teemmülle tetkik etmek sakat ve yanlış bir metoddur. Meselâ ben köyümü nasıl olur da sa. dece istihsal ve istihlâk hareketlerinin cereyan ettiği dar ve kuru bir saha içinde mütalea edebilirim. takdirlerini zevk ve alâka ile takib ediyorum. Bu günkü dünya hâdiseleri üstünde soğukkanlı bir eda ile kısa bir dolaşma yaptıktan sonra derhal hatıra ambarlannı açıyorlar. Ve sonra yaşanmış, zengin koleksiyoru larını gözlerinizin önüne seriyorlar. Bal kan ve Cihan Harbinden ibretli hatıralar.. Vücudlerinin birer köşesindeki eksiklerile topal veya çolak kalmış gazi köylü; onun kırçıl sakalh babası; İstiklâl Savaşını ya şamış oğlu, komşusu; akrabası sıra ile anlatıyorlar. Sobanm veya ocağın odunu tazeleniyor. Biri Galiçyadan, biri 93 ten, biri Çanakkaleden lâfı açıyor. Ve sonra gene bu güne varılıyor. Bunların içinde yurdlarını, topraklarmı, akrabalarını yâd illerde bırakmış göçmenler; oğullarım ve saadetlerini kay betmiş dedeler, babalar var. Fakat hiç birinin sözlerinde ve gözlerinde titreşen telâşlı bir endişe, ve melânkolik bir şüphe yok. Mutlak bir ruh ve iman salâbeti yaşıyor içlerinde. Toprağına ve millî vahdetine teemmülsüz irsî bir bağlanışla kopmaz ve aşmmaz bir surette perçinlenmiş bu köylü. Muhtar, kasabadan telefonla tebliği alınca, davul gümbürdeyince, torbası sırtında yola düşer bu yiğit. Anası o gün biraz iştahsız yemek yer babası kahvede daha geç vakte kadar o. turur, fazla sigara içer. Karısı kızanına o gün biraz hırçın görünür, vakti kahrsa belki komşuya geçer ve işte o kadar.. Sonra mektub beklerler. « Allah devlete, millete zeval vermesin!» « Hani büyüklerimiz daha iyi bilir. Ier amma. Sırası gelir de düşman toprağımıza, ırz ve namusumuza göz dikerse, evvel Allah hali dumandiT. T> « Hükümatımız eskisi gibi uyumuyor efendi.» *** ANADOLU MEKTUBLARI [ Şehir ve Memleket Haberleri ) Yeni bir Afrodit davası başlıyor Kitabın ikinci ve muhtasar tercümesi de Müddeiumumilikçe toplattırıldı Yeni bir «Afrodit» davası başlamak üzeredir. Piyer Luiz'in «Afrodit» isiml eserinin son günlerde piyasaya çıkarılan muhtasar tercümesi de dün toplattırılmıştır. Evvelce Sultanahmed birinci sulh ceza mahkemesi kararile toplattınlan Piyer Luiz'in «Afrodit» isimli eserinin mufassal tercümesi, geçende Istanbul yedinc asliye ceza mahkemesinden beraet karan almış, lâkin bu karar Müddeiumumilikçe temyiz olunmuştu. Kararın kat'ileşmesi Temyizin tasdikine bağlı bulunuyordu. Bu aralık piyasaya çıkanlan muhtasar tercüme, Sultanahmed üçüncü sulh ceza mahkemesinin verdiği kararla toplanarak, bu tercümeden dolayı da Müddeiumumilikçe takibata geçilmiştir. Muhtasar tercümenin mütercimi, naşiri ve tâbi tespit edilerek takibat yürütülmektedir. Siyasî îcmal FinRus müzakereleri D Halkın dilekleri Modadaki heyelan veya çöküntü etrafında \ endişeler ı Afrodit'ten doğan matbuat davaları «Afrodit» mevzuu etrafındaki neşriyat üzerine açılan matbuat davalarmdan Necib Fazıl Kısaküreğin davası yann Istanbul altıncı ceza mahkemesinde görülecektir. Geçen celsede kendisine tebligat yapılamıyan şair, yann mahkemeye gelecek, sorguya çekilerek MüddeiumumiPasif korunma tedbirleri meyanma daliğin aleyhindeki iddiasma cevab verehil olan itfaiyecilik ekiplerinin şehrin cektir. muhtelif merkezlerindeki itfaiye gnıplaTenasüV hayatımız nnda staj görmeğe başladıklarını yaz«Tenasül hayatımız» isminde forma mıştık. Bunlardan başka polise yardım forma neşredilen tıbbî bir eser, Müddei kolları da polis merkezlerinde staja başlayacaklardır. Bu her iki grup efradı için umumilikçe tetkikten geçiriliyordu. B eser, kül halinde görüldükten sonra ta hususî üniforma yaptınlacaktır. sveçin tavassutu üzerine Finlandiya ile Rusya arasmda evvelâ Stokholmde başlayıp sonradan Moskovaya intikal eden müzakereler şimdi gayet nazik bir safhaya girmiştir. Şöyle ki, Helsinki'de I kalan Fin Hariciye Nazın Tanner SovyetGeçenlerde Moda burnunda bir lerin teklif ettikleri sulh şartlannı Finlankısım kaldırım çökmüş ve bunun diyanm reddettiğini beyan etti. Bir habere bir heyelân neticesi olduğuna hükgöre Moskovada bulunan Finlandiya medilerek evvelâ Belediyenin, bilâBaşvekili Dyti ile beraberindeki askerî hare Jeoloji enstitüsünden bir fen Millî Müdafaa kanununun tatbikına aid ve siyasî heyet Sovyet merkezini terketheyetinin tetkikine havale edilmişti. nizamnameler hazırlanmaktadır. Millî miştir. Civarı, her hangi bir tehlikeden uzak Müdafaa mükellefiyeti kanununda, umuFakat henüz Fin Rus müzakereleri bulundurmak için de bazı evler bomî veya kısmî seferberlik halinde ve fevkesilmemiştir. İki taraf mümkün mertebe şalttırılmıştı. ; kalâde hallerde yapılacak seferberlik hakendi şartlarını kabul ettirebilmek için Yakından öğrendiğimize göre dezırlıklarile kıt'aların tecemmüleri esna gösteriş yapıyorlar. Rusya kendisine bu nizin ve lodoslann daimî şiddetine sında alelâde vasıtalarla temin edilemiyen kadar pahalıya mal olan Finlandiya harmaruz bulunan Moda burnundaki ' bütün askerî ihtiyaclan veya hizmetleri bini sulha bağlamasını bir kazanc olarak bu hâdise, heyelân adile bildiğimiz muayyen hükümler dairesinde vermeğe gösterebilmek için şarkî Kareliden yetmiş, şekilde bir arazi kaymasından ziyaher şahıs borclu tutulmuştur. bin kilometro murabbaı araziyi berzahtade, sularm ve şedid rüzgârların topKanun, kadm ve erkek vatandaşı bu ki iki bin kilometro murabbaı araziye rak altmı oymasmdan mütevellid bir vazifede müsavi telâkki eylemiş bulundu mukabil terketmek gibi, eski anlaşma tekçöküntüye daha ziyade benzemekteğundan hazırlanan nizamnamede Türk liflerinin Finlandiyanm lehine görünen tadir. Binaenaleyh fennî tetkikat hızkadınına düşecek vazifeler birer bireı raflannı tekrar ileri sürmemiş ve bilâkis landınlarak, hakikaten vaziyet böyzikrolunmuş ve on beş yaşından 65 yaşı Finlandiyanm kabul edememesi yüzündeıı leyse bir an evvel sed, rıhtım ve kalna kadar her erkek için olduğu gibi her harbe sebeb olan tekliflerinde ısrar eyledırım yapmak suretile mıntakanın kurkadının yapacağı hizmetler de tasrih edil miştir. tarılması lâzımdır. Alâkadarlan en { mişlir. Yalnız on beşten aşağı, 65 ten yu;: Lâkin bunlarda sonuna kadar ısrar etdişeye d 'en vaziyeti Belediyemi ' kan olanlarla malul ve sıhhati muhtel omeleri şüphelidir. Çünkü ilk defa tavassuze bir daha bu şekilde hatırlat>e lan kadm ve erkeklerle bakıma muhtac kendisi olmuştur. mak isteriz. I çocuğu bulunan ve gebe kadınlar şahsi tu istiyen Rusyanm Hem de Ingiltereden istemiştir. Şöyle kl mükellefiyete tâbi rutulmıyacaklardır. nimresmî Ingiliz ajansı Royter'in bildirMuhabere, levazım her türlü içtimaî diğine göre Londradaki Sovyet sefiri işlerde kadınlarımızdan istifade tarzını Maiski geçen ayın yirmi ikisinde Ingiltetayin eden talimatnamede vazifedar ka renin Hariciye Müsteşarı Butler'i mahsus dınların kıyafetleri de tespit edilmiştir. surfitte ziyaret ederek Ingilterenin FinRus harbine tavassutunu istemiş ve kendisinin sulh tekliflerini bildirmiştir. Millî müdafaa mükellefiyeti 15 ten 65 yaşma kadar kadınlar da hizmete tabi olacak O \ktif müdafaa Bu cuma giinü tecrübeler yapılacak MÜTEFERRİK Hamiyetli bir Türk kadını Pembe adında Nevşehirli bir ihtiyar kadın dün Istanbul Vali Muavini Haluka müracaat ederek cenaze parası olmak üzere biriktirdiği 100 lirayı Erzincan felâketzedelerine teberru ettiğini bildirmiştir. Ingiltere hükumei bu teklifleri çok ağır bulduğundan tavassutta bulunmağı reddetmiş, bundan sonra ve bir habere göre ayni zamanda Sovyet hükumeti Isveçin tavassutunu istemiştir. Isveç derhal bu teklifi kabul ederek malum müzakerelere yol açmıştır. Finlandiyanm Rus tekliflerinden kendi istiklâl ve hükümranlık hukukuna dokunanlan reddederek harbin devammı göze alıp almamasında haricden yapılacak yardımların büyük tesiri olacakır. Ingiliz Başvekili Avam Kamarasında dünkü beyanatında Ingiltere ile Fransanın Finlandiyaya yaptıklan alelâde yardımların hâlâ devam eylediğini ve lâkin Finlandiya arzu ettiği takdirde iki büyük devletin ellerinden geldiği kadar fevkalâde yardımlar d > yapmağa hazır bulunduklarını bile dirmiştir. Bu yardımların Ingiltere ile Fransayı Rusya ile harbe sürüklemesi ihtimali olup olmadığını soran meb'uslara da bu kadar ileri gitmiyeceklerini ve yardımların Milletler Cemiyeti misakı hududu dahilinde kalacağını ilâve etmiştir. Demek oluyor ki Ir.giltere Rnlandiyaya gayriresmî ne kadar yardımda bulunsa da harb ilân etmiyjssektK.v Ingjlere bu kadar ileri gitmeği gözüne aldırsaydı şüphesiz Finlandiya herhangi suretle olursa olsun istiklâl ve tamamiyetine dokunacak hiç bir şartı kabul etmezdi. Binaenaleyh pazarlık devam edip duracaktır. Ingiltere ile Rusya arasmda temasın ve anlaşma temayüllerinin devam ettiğine bir delil de Ingiltere parlamentosu azasından ve en müteneffiz liderlerden Sir Crips Uzakşarka seyahat ederken birdenbire şarkî Türkistanm merkezi Urumçi'ye ve oradan tayyare ile Moskovaya gitmiş olmasıdır, Burada Sovyetlerin bellibaşh erkânile görüşmüştür. Kendisi sosyalist olduğundan komünist Sovyet hükumetile ideoloji cihetinden yakınlığı olması dolayısile Sovyet liderlerile samimî görüşmüştür. Rusyaya hem arka kapıdan usuletle giren hem de Hindistanm doğrudan doğruya hududunda bulunan şarkî Türkistanda olup biten işleri kendi gözile görmek istiyen Ingiliz siyasî recülünün bu seyahati Maiski'nin Londrada yaptığı teşebbüs • kadar mühimdir. kibatı mucib olup olmadığı hususunda bir neticeye varılacağı anlaşılmaktadır. Diğer taraftan, şimdiye kadar forma forma neşredilen bu eserin, pek yakında kül halinde, kitab şeklinde ortaya çıkarılacağı söylenmektedir. Gaz arama, teknik onarma, imdadı sıhhî ekipleri de yakında faaliyete geçeceklerdir. Bunlardan en mühimmi olan tayyare postalan ekipi, devam etmekte olduklan kursu bu perşembe günü ikmal edeceklerdir. Buraya devam edenlerin kâffesi emekli subaylardır. Hava müsaid olduğu takdirde bu cuma günü aktif bir tecrübe yapılarak bunların vazifelerini lâyıkile ifa edip etmedikleri gözden geçirilecektir. Halkın dilekleri tetkik ediliyor Cumhuriyet Halk Partisi Istanbul Vilâyet merkezinde tstanbul meb'uslan yann bir içtima yapacaklardır. Ve bu içtimada Vali ve Belediye Reisi Lutfi Kırdar tarafından halk dileklerine dair mebusların yaptıklan temas ve tetkikat neti. cesinde Vilâyete verilen rapora cevab vererek bunlardan hangilerinin yapıldığını ve hangilerinin yapılacağını izah edecektir. ŞEHÎR tSLERt Florya plâjmdaki dükkânlar Floryadaki dükkânlar dün Belediye Daimî Encümenince münakasaya çıkarılarak taliblere verilmiştir. Bu dükkânlara bu sene geçen senekinin birkaç misli fazlasile talib çıkmıştır. Türk köyünün «Psychique copacite» sini iyi bilmek ve tanımak lâzımdır. Bu sosyal conceptionumuzun en esaslı şartlarından biridir. Zaruret, derd ve çeşidli emri vâkilerin amansız fırtına ve kasırgaları karşısında tarihin her devrinde kuvvet, kudret ve kıymetini zerce kadar kaybetmiyen bu ruh kuvveti bana öyle geliyor ki, dayandığıZelzele oldu. Erzincan ve etraf göçtü mız yegâne gizli sermayemizdir. Boğazlarının asgarî hakkı olan kendileriHiç bir zelzelenin yıkamadığı bu sağne ayırdıkları buğday ve mısırcıklarını bi. ]am yapı bir tek katlı kerpiç, basit, müte j le batman batman verdiler. Utandılar ve vazi ve fakir köy evlerinin içinde saklı sıkıldılar yoksulluklarından. Daha fazla bir mucizedir. veremiyorlar diye. •** Yamalı, kader ve tevekkül denen gömAvrupada harb ve beş kıt'ada telâş leği sırtlarına geçirmişler. Kimseden bir ve endişe var. şey istemeden belki sıkmtı içinde, fakat Dünya ajansları ardı ardına bir TÜzgâr gururla yaşıyorlar. dalgası halinde sakin ve rahat yuvalarıNüfusumuz aTtmalıdır, diyoruz. Şehir, mıza kadar sokulup, sinir yıpratan habertereddüd ve naz içinde. lerini yayıyorlar. Hemen köyden muvafık ve müspet ceRadyolarda ruh okşıyan serenadların, iç yıkayan müzik şelâlelerinin ardından vab geliyor. Harb var, Avrupa mal göndermiyor, Tesmî tebliğler, tanklarile, bombalarile, ölüm haberlerile birer yangın ve kor par aman diyoruz. Tarladan ve el tezeâhından cevab geçası gibi huzur içindeki odalarımıza alev liyor. Korkma! Aç kalmazsın. Endişe etdillerini uzatıyorlar. Sinir toleransı düşük bazı şehîr sakin me! Seni çıplak brrakmam. Ve bir gün inandığı ve sevdiği devlet leri, telâşlı ve melânkolik nazarlarla ya. rına endişeli bakıyorlar. babası hududlardan haber gönderince, Harb psikozu «Psicose» ilk tesirini köyden cevab: cümlei asabiyeleri zayıf olanlarda gös «Ey gaziler yol göründü..» ; Ondan ötesini di «man düşünsün! terir. Bu gibiler muhayyilelerinde burgu gibi kıvnlan bir sürü acabaların ve istifBu emsalsiz ruh kuvveti bana öyle gehamların arasmda ezilip büzülürler, mo. liyor ki, dayandığımız yegâne gizli serral sıhhatlerini kaybederler. mayemizdir. Kötü maksadh propaganlarm bütün Dr. Rükneddin Fethl iimidi bu gevşek ruhluların gözlerinde endişe ve tereddüd bulutu yaratmak değil midir? Bozğuncular zehirli tohumlarını çabuk yeşersin diye şehirlere; çeşidli yalanlarla Bundan bîr kaç gün evvel, Istanbul fıgübreledikleri bu tarlalara saçarlar. rıncılarının bazı sebebler dolayısile müAlâka ve heyecan kapılarından gîrip tehassıs işçi bulamadıklanndan şikâyetçi kütlenin müşterek iradesini uyuşturmak, olduklarını ve alâkadar makamlar nez şuur ve teemmül kabiliyetlerini bombala dinde teşebbüsata giriştiklerini Cemiyet yıp basit refleksleri hâkim kılmak isterler. reisinin verdiği izahata atfen yazmıştık. Her insan topluluğunda mevcudiyet Bu izahat üzerine hamurkâr ve pişiricileri bir hayli yekun tutan bedava haber ler tarafından yazılmış 2 1 ve Ahmed Yüpostacıları şehirden şehre, kasabadan ka rük el imzalı iki mektub aldık. Mektub sabaya bu yalan apselerini taşımakta hu larda, hakikatin Fınncılar Cemiyeti reisi»usî bir hüner ve kabiliyet gösterirler. nin sözlerinden büsbütün başka türlü oul«Çok mevsuk bir membadan haber al duğu, yüzlerce iyi işçinin iş bulamadıkladığına göre... nndan kahve köşelerinde oturduğu, fırın Belediye kooperatifinin vaziyeti Ekmek yapıcı amelesinin şikâyeti «İsmini veremiyeceği yakın dostlarmdan bir büyüğün sözlerine dayanarak...» Ve sonra bir sürü türehhat. Bütün bu bulaşık haberler ortasında ve dünya buhranı müvacehesinde bizim köyün aksülâmeli tetkik ve tahlile ne kadar değer. Ben bu satırlarla aylardır içlerinde yaşadığım köyün havasını ve düşüncelerini incelemek istiyorum. **# Bizim çarıklı erkânıharblerle bir posiun üstüne bağdaş kurarak bir ocak başında kütüklerin alevini seyrederek defalarca konuştum. İhtiyar ve genc Mehmedciklerle sivil kışlalarında, köylerinde kahvelerinin peykeleri üstüne yaslanarak sohbetler yaptım. Bu köyler dünya ile rabıtasını temin etmiş, okuma yazma bileni bol, haftada en az iki defa gazete giren, hatta bazılannda radyo bulunan Türk köylerinden dir. Bunların arasmda köye girdiğim vakit daha selâmüaleykümleri bitirmeden Finlandiyanm son vaziyetini benden so racak kadar hassas ve alâkalı olanlafı vardır. Onlar konuşuvorlar ve ben dinliyorum. Tahlillerini, hükümlerini, kanaatlerini, cıların tahammülün fevkinde bir mesaiye tâbi tuttuklan hamurkâr ve pişiriciler a leyhine bir netice almak için hususî mak sadlarla böyle iddialar ortaya koydukları yazılmaktadır. Satie davası Fındıklıdaki «Satie» binası alım satımından çıkan davanm, Istanbul birinci ağır ceza mahkemesinde devam eden muhakeme safhasında, Iktısad Vekâletinin Başvekâlete yazdığı bir tezkere suretinin getirtilmesine lüzum görülmüştü. Dün öğleden sonra muhakemeye devam olunarak, bu hususta yazılan müzekkerenin tekidi kararlaştırılmıştır. Muhakemenin devamı, martm sonuncu gününe bırakılmıştır. O gün, Müddeiumumiliğin, esastan mütaleasını söylemesi kuvvetle muhtemeldir. Bir cinayet davası sona erdi Silivrinin Gümüşpmar köyünde mandıra sahibi Yakubun yanında çobanlık eden Ibrahim, geçen sene nisan aymda, Celil isminde birini öldürmüş ve uzun zamandanberi ağır cezada görülmekte olan muhakemesi sona ermiş ve Müddeiumumî ceza talebinde bulunmustur. Muhakeme, karar için talik edilmiştir. Tstanbul Belediyesi Kooperatifi Müdürlüğüne bu işlerde mütehassıs olarak tanınmış Ahmed Şükrü tayin edilmiştir. Kooperatifin umumî heyeti senelik toplantısı bu ayın yirmi sekizinde yapılacaktır. Kooperatifin bundan evvelki vaziyetini tetkike heyeti umumiye tarafından memur edilen üç müfettiş bu hususta mufassal bir rapor hazırlamıştır. Bu raporda kooperatifin ötekinin, berikinin üzerinde kalmış olan alacağı, işlerin seyri izah edilmektedir. Hazrlanan raporda borcluŞeker işi hakkında dün Başvekâletten larn bir de listesi vardr. Heyeti umumiyesi itibarile işlerin çok kötü gittiği beyan Istanbul Vilâyetine şu telgraf gelmiştir: «4/3/940 tarihinden itibaren şeker fiedilmekte olup bu neticeye göre bazı borclulann mahkemeye verilmesi lâzım gel atına on kuruş zam yapılması hakkındaki tebligatın bazı tereddüdlere sebeb oldu mektedir. ğu gelen telgraflardan anlaşılmakta ol duğundan aşağıdaki noktalar tavzih olunur: 1 1/3/940 tarihli 12957 numaralı llkmekteblerin okuma kitablannı tet kararname ile mer'iyete konulan 6 nu kik etmek üzere Ismail Hakkı Baltacıoğ maralı karara göre yalnız toptancı şekeT lunun riyasetinde kurulan heyet çalışma tacirleri yeni fiatla satışa başladıklan anlarmı bitirmiş, müsabakaya iştirak eden da ellerinde bulunan şekeri satın aldık eserler matluba muvafık olmadığmdan lan fabrikalara veya teşkilâtına bildire hiç birisi kazanamamıştı. Bu vaziyet kar cekler ve fiat farkının hesabmı mezkuı şısında eski okuma kitablannın müddet leşkilâta göndereceklerdir. leri iki sene temdid edilmiştir. Diğer ta2 Perakendecilerin ellerinde buraftan Maarif Vekâleti ilkmteblerin bü lunan şeker miktannı esasen az olmakla tün kitablannı yeniden tetkika tâbi tut beraber bunun tespiti ve ayn ayn fiat muştur. Bunun için bir müsabaka açıla larla perakende satış yapılması imkânsız cak ve alâkadar heyetlerin tetkikından olduğundan karara perakendeciler hak geçtikten sonra kazanacak kitablar sür kında ayn bir hüküm konulmamıştır. Biatle tabedilecektir. naenaleyh perakendeciler 4 mart pazartesi gününden itibaren ayni fiattan şekeı satabilecekler ve ellerinde bulunan şe kerleri beyana mecbur olmayacaklardır.» Başvekâletin yukarıki tebliğinden de Lise ve ortamekteblerimizde tetkikat an'aşılacağı üzere depolarmdaki şekerleı yapmak üzere bir müddet evvel memle hakkında beyanname vermediklerinden ketimize gelen Fransız lisesi müdürlerin dolayı haklannda tpk'bata ffiri=ilen şe den Mll. Parde tstanbulda da bazı mek kerlemeciler hakkındaki tahkikat geri tebleri gezmiş, ezcümle Erenköy kız lise l^mıştır. sinin çalışmalarile meşgul olmuştur. Matmazel Parde mihmandar tayin edilen Vekâlet umum müfettişlerinden Fe' A ile birlikte Bursaya gitmiştir. Bursa mekteblerini de gezdikten sonra, Parise avdet Kayseri ve havalisinde vukua gelen etmek üzere Istanbula gelecektir. Fran zelzelelerden sonra, Erciyeş dağının insız müdürü memleketimizde yaptığı tet kikler hakkında hazırlayacağı raporlar difaa geçeceği hakkında bazı rivayetler dan birisini Maarif Vekâletine, diğerini dolaşmğa başlamış. hatta bu mıntaka sakinleri arasmda endişe başgöstermişti Bu Fransız makamlarına verecektir. hususta Üniversite jeoloji profesörü Hâmid Nafizin fikrini sorduk. Profesör, mev zuubahs hâdisenin asla varid olamıyacağını söyliyerek vaziyeti şu suretle izah etBozcaada civarmda fırtınadan karaya miştir: oturan Bulgar bandıralı Çar Ferdinand « Filhakika Erciyeş eski bir volkanvapuru kendi vesaitile kurtularak dün dır. Fakat bu zelzele volkanla alâkadar limanımıza gelmiştir. değüdir. Zelzele, diğer Erzincan zelzelesi gibi tektoniktir. Eğer volkanik olsaydı çok mevziî kalır ve hatta İstanbuldaki Rasadhane onu kayıd bile edemez ve gerek zelzeleden evvel ve gerekse zelzeleden sonra Erciyeş de indifaı iş'ar eden bir Istanbul Gümrükleri Başmüdürü Met hâdise olurdu. Volkanik zelzeleler böyle hi Adakan Vekâlet tarafından Ankaraya değil, müthiş infilâklarla başlar. Erciyeşçasnrılmıştır. e ise böyle bir şey yoktur. Binaenaleyh Başmüdür dün akşamki trenle Anka kayseri ahalisi sükunetle oturabilirler. raya gitmiştir. Simdilik böyle bir ihtimal yoktur.» Tayyare posta ekipleri şehir haricinde muhtelif mahallerde vazife görecekler ve telefonla mütearrız tayyarelerin geldiğini kollara, kollar da kumandanlara bildireAnadoluhisarındaki bataklık bir.ma. cekler ve derhal aktif gruplar faaliyete hallin mevcudiyetinden şikâyet etmiştik geçeceklerdir. Hava posta ekipleri telefonlarla kollara raptedildikleri gibi bu Belediye sivrisineklerin dolu olduğu bu kollarda tayyare irtifa ölçme aletleri ve mahalle simdilik mazot dökülmesine ve ileride burayı doldurmağa karar vermişsaire buJunmaktadır. tir. Cuma günü yapılması muhtemel olan bu aktif müdafaa tecrübelerine miktan kâfi tayyare iştirak edeceği gibi lüzumu kadar defi bataryalarının da iştiraki muhtemeldir. Vekiller Heyeti, Erzincana gidilmesini Tecrübelerin diğer şehirlerimizde de meneden bir karar vermiştir. Erzincana demiryolu vasıtasile yolcu nakli de yayapılacağı anlasılmaktadır. saktır. Bu kararın verilmesine sebeb Erzincanda enkaz altında ölenlerin kaldırılması, asayiş ve umumî sıhhatin korunmasıdır. Anadoluhisarındaki bataklık VekUler Heyetinin bir kararı Şeker işi hakkında Başvekâletin bîr telgrafı Bükreş elçimiz geldi Bükreş büyük elçimiz Hamdullah Suphi Tannöver hükumetimizle temaslarda bulunmak üzere dün sabahki konvansi yonel trenile Bükreşten Istanbula gelmiştir. Bükreş büyük elçimiz bu akşam Ankaraya gidecek, bir hafta sonra tekrar şehrimizden geçerek Bükreşe avdet edecektir. Hamdullah Suphi Tannöver, Türkiye Rumanya münasebetlerinin çok dostane bir safhada bulunduğunu, Rumanyada, zelzele felâketi dolayısile toplanan te berruun iki milyon leye baliğ olduğunu ve yardım hareketinin umumî bir alâka ve sempatile karşılandığını söylemiştir KÜLTÜR tŞLERt llkmekteb kitabları Mahrrrrem Ffvrî TOOAY Bir Fransız lise müdürünün memleketimizde yaptiğı tetkikat Kayserideki zelzelenin ımhiyeti Atina Boğaz, Kulak, Burun Hekimleri Cemiyeti maruf mütehassısımız Doktor Hava taarruzu noktasmdan istanbul Ekrem Behçete ittifakla fahrî azalık tevdaki ahşab binaların birer tehlike teşkil cih etmiş ve bir kıt'a berat göndermiştir. edeceği cihetle bu zarann izalesi için icab Sayın doktorumuzu tebrik ederiz. eden tedbirlerin almmakta olduğunu ve bunun için hükumetin bir kanun hazırlaması ihtimalinden bahsetmiştik. r«'edive, Ufküdar, Fatih, Eyüb ve saire Yeşilköy Meteoroloji istasyonundan gibi şehrin fazlaca ahşab binalannın bualdığımız malumata göre, hava yurdun lunduğu semtlerde bu binalann aralarıKaradeniz kıyılannın garb taraflarile Konın açılması, buralarda meydanlr teşkili caeli ve orta Anadolunun garb tarafla ve bunlardan çok harab olanların yıktı rmda kapalı ve mevziî yağışlı, Trakya, nlması için şehir plânının vaziyetine göre orta Anadolu ve Karadeniz kıyılannın plânlar hazırlatarak Ankaraya gönder şarkında kapalı, Ege ve Akdeniz kıyılamistir. rında çok bulutlu, doğu bölgelerde bu Şehirdeki ahşab binaların vaziyeti SIHHAT tSLERÎ Türk tababetine cemile HAVA RAPORU Esasen geçenlerde tetkikat icrası için şehrimize gelmiş olan Hava müdafaa komutanı General Hüseyin Hüsnü Kılkış, bu mahallâtta tetkikat vapmış ve bir harita hazırlanmasını alâkadarlardan istemişti. lutlu geçmiş, rüzgârlar bütün bölgelerde şimalî istikametten, Karadeniz kıyılan • nın garb taraflarile Kocaelide yer yer kuvvetli, diğer yerlerde orta kuvvette esmiştir. Dün lstanbulda hava bulutlu geçmiş, rüzgâr şimalden saniyede 4 6 metre hızla esmiştir. Saat 14 te hava tazyikı 102 milibar idi. Sühunet en yüksek 10.2 ve en düşük 4.1 santigrad kaydetmiştir. DENÎZLERDE itfaiye M»" '"rü bir konferans daha verdi itfaiye müdürü Ihsan dün de devair, resmî müessesat, bankalar ve fabrikalar daire ekip şeflerine konferans vermiştir. İçtimada 3 400 kişi kadar bulunmuştur. Mevzu, yangından korunma ve pasif korunma idi. 4 Bulgar vapuru kurtuldu CUNHURİYET Abone şeraitij j£ Senelik Altı aylık üç aylık Bir aykk Nüsbası 5 knrustar. Ti ye 1400 750 400 150 GÜMRÜKLERDE Gümrük Müdürü Ankaraya gitti Halk Bankasının açacağı krediler Hükumetîn ehemmiyetle himayesini lüzumlu gördüğü el dokuma sanayiinin kalkınması için Halk Bankası tarafından dokumacılar kooperatifine kısım kısım olmak üzere yarım milyon liraya kadar kredi açılacaktır. Diğer esnaf kooperatifleri de dokumacılann kredi işinin hallini beklemektedirler. ' *J£° Kr. 2700 Kr. » 1450 > » 800 » » Yoktar Dikkat Gazetemize gönderüen evrak ve yazılar neşredilsin, edümesin iade edilmez ve zıyamdan mes'uliyet kabul olunmaz.