26 Şubat 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

2fi Subat 1940 CUMHURÎYET Halkevlerinin yıldönümü Dün Ankaradaki merasimde Cumhur Reisimiz de bulundu (Baş tarafı 1 tnd sahifede) Merasîme lstiklâl marşile başlandı. Başvekil Dr. Refik Saydamın nutkundan sonra Halkevi amatörleri, Nureddin Sevin tarafından yazılmış olan Kervan isminde müzikli bir piyesi muvaffakiyetle temsil ettiler. Reisicumhur, merasimden sonra Halkevi Ar şubesindeki azanın bir sene zarfında hazırladıkları 122 eseri ihtiva eden resim ve heykel sergisini ziyaret etti. Reisicumhur, Halkevini teşrifinde büyük tezahürlerle karşılandı. Halkevinden ayrılırken de çok şiddetli tezahürler ve alkışlarla uğurlandı. Resim sergisinde Cafer Tanyeri, Eşref Üren, lhsan Cemal, Kerim Bıçakçı, Mahmud Akok, Malik Aksel, Mediha Delilbaşı, Mübeccel Ünyelioğlu, Mueccel Duygu, Nezihe, Nureddin Ergören, Nureddin Sevin, Nureddin Manyas, Nusret Karaca, Pertev Boyar, Ragıb, Refet Başokçu, Refik Epikman, Rıza Beyazıd, Sadık Göktuna, Saib, Sami Karabatı, Sami, Salâhaddin Teoman, Seyfeddin Toras, Sururi Taylan, Şerif Renkgörür, Şinasi Barutçu, Turgud Zaim ve Turgud Canseverin tablolarile Cafer Tanyeri, Hakkı Izzet, Ismail Olcay, Mahmud Akok, Saib Tuna ve Zühtü Mürüdoğlunun heykelleri vardır. Sulh için Gayretler (Baş tarafı 1 inci sahifede) Yeni bir nizam Peşinde (Başmakaleden devam) Başvekilimizin nutku Ankara 25 (a.a.) Halkevlerinin kunıluşunun 8 inci yıldönümü münasebetile bu gün Ankara Halkevinde yapılan merasimde Başvekil doktor Refik Saydam yeni altı Halkevinin ve 1 41 Halk Odasını aşağıdaki nutkile açmıştır: « Aziz Reisicumhurumuz, Sayın dinleyicilerim, Bu gün, Halkevlerinin sekizinci yıldönümünü kutluyoruz. Yeniden açılan altı Halkevi, 141 Halk Odasile ?u anda memlekette 520 tanışma, öğrenme ve ilerleme merkezi Türk vatandaşlarının emrine amade bulunuyor. Halkevlerinin ilk açılış günü olan 19 şubatı takib eden tatil günü, her yıl bu saatte Ankara Halkevinden, bu evlerin millî hayatta gördükleri hizmetlerin va tandaşlara hesabını veren bir hasbıhal yapmak ve bu arada yenileri açmak bir an'ane olmuştur. Bu gün de. bu kutsal vazifeyi yaparken, bütün memleket münevverlerine bu sahada yapmakla mü kellef olduklan yüksek millî vazifelerini hatırlatır ve bu Evlerin sıcak sinesinde toplanarak milletçe yükselmek ideali için öğrenmeğe ve öğretmeğe koşmuş olan yurddaşlara sevgi ve teşekkürlerimi su narım. hali hazırda mevcud değildir.» Başvekil şu sözleri ilâve etmiştir: « Önümde müsaid zaman vardır ve verin hissesi bulunduğu gibi, inkişafları ümid ediyorum ki, sulhun davası için enın geciktiğini haber # verdiğim Evlerin nerjimi kullanmak fırsatım bile bulacabaşında bulunan arkadaşlanmızın da bu ğım.» geri kahştan bizim gibi müteessir olduk Rumanya Hariciye Nazırı larına eminim. Bu vesile ile, HalkevlerinRomaya gidecek de hizmet görebilecek her vatandaş için, Londra 25 (a.a.) Times gazetesien açık ve samimî bir ikaz olan Millî Şefimizin geçen yıllarda bu kürsüden irad nin Bükreş muhabirine nazaran Gafenko buyurdukları nutkun bir parçasını tekrar Macaristanın Balkan bloku teşkili hakkınlıyorum: daki hattı hareketini müzakere etmek üMillî Şef diyor ki: zere mart bidayetinde Romaya gidecek« Halkevleri bütün vatandaşların tir. müşterek malıdır. Halkevlerimizin, temiz, Roma 25 (a.a.) Amerika Hariciye feyizli ve ilerler bir halde olması bütün müsteşan Sumner Welles, «Rex» vapuridevlet memurlarının, vatandaki bütün en le Napoliye muvasalat etmiş ve Kont Citellektüel sınıfın, bütün ilerlemek isteyen ano'nun bir mümessilile Amerika büyük 1 unsurun müşterek malı, müşterek vasıtası çis tarafından selâmlanmıştır. olmuştur. Halkevlerinin herhangi bir muRuzvelt'in Vatikana gönderdiği şahsî vaffakiyetsizliğinden doğacak herhangi mümessili de ayni vapurla gelmiş ve Pabir mes'uliyet hepsinin, hepsinin boynun pa namına Monsenyör Husley tarafından dadır.» karşılanmıştır. Aziz dinleyicilerim, Svmner Welles bir çok yabancı ve ItalHalkevlerine muzaheret ve hizmet etmek mevkiinde bulunan bütün müesse yan gazetecilere beyanatta bulunmaktan selerimize, bütün vazife ve mes'uliyet ar imtina etmiş, sadece vazifesini çabuk ve kadaşlarımıza buradan bir daha tekrar iyi göreceği ümidinde olduğunu söylemiştir. etmek isterim: Ikı mümessil, Napoli civarını gezdikten Sizlerin, muhitinizdeki Halkevi ve Halk Odası faaliyetinden şeref ve dur sonra Romaya hareket edeceklerdir. gunluğundan mes'uliyet hisseniz vardır ve Salı günü Amerika sefaretinde bir öğle büyüktür. Halkevine ve Halk Odasına ziyafeti verilecektir. Ziyafette Ingiliz ve maddî ve manevî mümkün olan muza Fran9i' elçileri de hazır bulunacaktır. heret, sadece bir hamiyet icabı ve him Sumner Welles Romada met eseri değil, bir memleket ve rejim Londra 25 (Hususî) Amerika Reborcudur. Bir yerdeki irfan, heyecan, tesanüd varlığının en büyük delili oradaki isicumhuru tarafından hususî vazife ile Halkevinin ve Halk Odasınm manzarası Avrupaya gönderilen Hariciye Müsteşan dır, çalışmasıdır, verimidir. Bu mühim Mr. Sumner Welles buraya gelmiş, istasnoktayı böylece tebarüz ettirirken, bu gü yonda Hariciye Nezareti protokol ve kane kadar aldıkları neticelerle bizi mem lemi mahsus müdürlerile Matbuat umum nun eden Halkevleri muhitindeki âmir müdürü ve Amerika sefareti erkânı taralere, münevverlere bir daha teşekkür ve fından karşılanmıştır. Müsteşar gazetecitekdirimi huzurunuzda tekrarlamadan ge ler şimdilik hiç bir şey söyliyemiyeceğini çemiyeceğim. beyan etmiştir. Münevverlerin vazifesi Köylere kadar niifuz eden yenilik ışığı Sayın vatandaşlarım, Bu yıl, halka hizmet yolunda Cumhu riyet Halk Partisinin yeni bir teşebbüsile huzurunuza geldiğimden dolayı, ayrı bir zevk duymaktayım. Bu, köylerimize kadar nüfuz" edebilecek bir bünye taşıyan yeni ışık kaynaklan, Halk Odalandır. Rejimimiz, bütün vatandaşları duyuşta, düşünüşte, inkılâbı anlayışta elele yülür bir cemiyet halinde görmeği en esaslı gaye bilir. Bu itibarla, birer kültür kay nağı ve halk üniversitesi namzedi olan Halkevlerile şehir ve kasabalarımızı manen aydınlatır ve oldururken, vasıtalan nın azlığı ve muhitlerinin darlığı yüzünden Halkevi açmağa müsaid bulunmıyan köy ve mahalleleri bu güzel teşebbüsten mahrum bırakmamak, ve yüksek idealini ayni zamanda oralara da ulaştırmak için, Halkevlerinin küçük birer nüvesi olan Halk Odalarile buralara da girmeği muvafık gördük. Geçen büyük kunıltaydan tasvibini alan bu karar, bu gün ilk olarak 141 Halk Odasile tatbik sahasına girmiş bulunmaktadır. Bizce, hizmet ve mahiyetleri itibarile Halkevlerile Halk Odaları arasmda hiç bir fark yoktur. lkisi de memleketin te rakkisi, inkılâbm benimsenmesi, irfan sevgisinin beslenmesi, halkımızm kıymet ve kabiliyetlerinin yükselmesi hususunda, Halkevlerinin kuruluşunun sekizinci yılaynı ümidlerle aynı hizmetleri bekleyip dönümü memleketin her tarafmda olduumduSumuz müesseselerdir. ğu gibi şehrimizde de büyük tezahüratla Halkevlerimizin mesaisi çok kutlulanmıştır. Her Halkevinde gündüz ve gece toplantılar yapılarak, bütün va' ': şayant memnuniyettir tandaşlar için büyük bir kültür kaynağı Aziz yurddaşlarım, Çahşma esasları, dil, tarih, edebiyat, olan bu teşkilâtın vazife ve hizmetlerini ar, temsil, spor, sosyal yardım, halk der tebarüz ettiren nutuklar söylenmiş, konsaneleri ve kursları, kitab sarayı ve yayın, serler ve müsamereler verilmistir. köycülük, müze, sergi gibi başlıklar al Sarıyer Halkevi açıldı tında toplanan Halkevlerimizin umumî Bu sene Istanbul yeni bir Halkevi dasurette bu güne kadar gösterdikleri mesai ha kazanmıştır. Sarıyerde açılan bu Halve aldıkları neticenin memnuniyeti mu kevinin küşadı için büyük bir merasim cib olduğunu bu vesile ile bütün vatan yapılmıştır. Merasimde Vali Dr. Lutfi daşlara iştttirmekten en büyük hazzı duy Kırdar, C.H.P. baskanı Fikret Sılay, mebmaytayım. Bununla beraber, henüz tama us Cevdet Kerim, Sarıyer ilk ve orta mekmile inkişaf etmemiş bazı Halkevlerinden teb talebeleri, muallimleri hazır bulunde bahsetmeği, bu umumî muhasebe has muştur. lstiklâl marşile merasime başlanbıhalinde yerinde ve faydalı görürüm. mış, Başvekil Dr. Refik Saydamın nutku Bu güne kadar açılmış olan 373 Halke dinlendikten sonra Halkevi başkanı Turvinden en büyük kısmı, bizi memnun han ve ilk tedrisat müfettişlerinden Musedecek şekilde çalışmışlar ve gelecek se lihiddin Okyay birer nutuk söylemişlerr.eîerde daha büyük inkişaflar gösterecek dir. Bilâhare zeybek oyunları oynanmış, > olu tutmuşlardır. Henüz kendilerinden talebeler mekteb şarkıları söylemişlerdir. beklediğimiz faydalan verici hali alamamış olan Halkevlerimiz de vardır. Onda Gece de halka, evin salonunda sinema biri bile tutmıyan bu geri kalmış Evlerin gösterilmistir. adlarmı millet huzurunda söylememek Diğer Halkevlerinde için bu senelik müsaade isterim. Fakat Eminönü Halkevinde yapılan merasim huzurunuzda bilhassa tebarüz ettirmek is çok parlak olmuştur. Halkevi orkestrası terim ki, bu Halkevlerimizin de, yarm tarafından çalman lstiklâl marşile merabaşlıyacak olan yeni çahşma senesi zar sime başlanmış, saat 14,45 te Başvekil f'nda, diğer arkadaşlarına yetişmelerini Dr. Refik Saydamın, Halkevlerinin kıyelimdeki bütün vasıtalarla takib edece meti ve faaliyetleri etrafında söylediği ğim. Bu, yalnız bir Parti işi olduğu için nutuk, salonda bulunanlar tarafından alâdeğil, hiç bir itinayı esirgemediğimiz bu ka ile dinlenmiştir. Müteakıben Halkevi Evlerin muhitlerine faydalı olmalarının, ba«kanı Agâh Sırrı bir nutuk sövlemistir. hiç yormayan metodlu bir çahşma ile daHalkevi azalarından lhsan ve Kayahan, ima mümkün olduğuna kani bulunduğum Halkevlerine aid güzel şiirler okumuşlariçindii. dır. Bilhassa, evin orkestrası tarafından Millî Şefimizin samimî bir ikazı verilen konser, hazır bulunanlar tarafından büyük bir takdirle karşılanmıştır. Arkadaşlar, Merasimi müteakıb, amatörlerin iştirak Bu müesseselerin muvaffakiyetinin haz ve şerefinde o muhitlerdeki her münev ettiği resim ve fotograf sergisi açılmış, Türk münevverleri, Bulunduğunuz yerlerdeki Halkevlerini ve halk odalarını sizlere güvenerek açmış ve sizlere emanet etmiş bulunuyoruz. Me3ud, mütesanid büyük Türkiyeyi münevver halk ve halkçı münevver birliği yaşatacak ve ilerletecektir. Bu uğurda hepimizden feragat ve hizmet, fikir ve emek beklenmektedir. Muasır medeniyeti yaratan zihniyetle bu memleketin tabiatını, bu milletin kültürünü işlemek ve bu suretle Türk varlığında yeni kıymetler belirtmek her Türk münevverinin kafasında, vicdanında yer alması lâzım gelen ve bu cihetle Halkevlerinde, halk odalarında belli başlı tatbik sahası bulan bir vazifedir. Mületin düşüncelerinden ve duygula rından, hiç şaşmayan selim hissinden il Iıam ve enerji almak için onun yığınları içine girmek, onlarla kaynaşmak, onlarla beraber yükselmek lâzımdır. Böyle mütemadi, samimî temaslar neticesindedir ki, san'atkâr, edib, âlim, idareci... hulâsa hepimizin bu millete daha faydalı olacağımıza inanıyoruz ve sizden bu türlü çalışmalar bekleyoruz. Binaenaleyh her Halkevinin, Halk odasınm işlemesi, gelişmesi yolunda o muhitteki bütün münevver arkadaşlanmızın, başta devlet ve parti vazifedarları olmak üzere, daima dikkatli, müteşebbis olmalarını hararet ve ısrarla tavsiye ediyoruz. Sayın yurddaşlarım, Yirmi senelik istiklâl ve inkılâb savaşı hayatımızda her sahada dünyayı gıpta ettirir merhalelere varan milletimizin bu müesseselerden de beklediği hayırlı, feyizli neticeleri behemehal alacağına kanaatimiz vardır. Şimdi 373 Halkevine ilâveten 6 Halkevini ve 141 Halk odasını açıyorum. Milletimiz için kutlu olsun. Aziz Reisicumhurumuz, Huzurunuzla bizi şereflendirdiniz. Ta zimle eğilirim. Hepinizi hürmetle selâmianm.» *** Müsteşan, Berlin sabırsızlıkla bekleyor Amsterdam 25 (a.a.) Telegraf gazetesi yazıyor: «Sumner Welles'in ziyareti. Berlinde sabırsızlıkla beklenmektedir. Çünkü Almanya henüz tavassutta bulunulmasından ümidini kesmemiştir. Söylendiğine göre Welles Almanyada iyi karşılanacaktır. Hitler, mumaileyhi kabul etmek üzere Berline dönecektir.» Hitler'in nutkunda zikredilmiyen noktalar Londra 25 (a.a.) Reuter ajansi, Führer tarafından dün söylenilen nutkun D. N. B. ajansi tarafından zikredilmiyen bazı mütemmim kısımlarını neşretmektedir. Bu kısımlar şunlardır: «Büyük Harbden «onra, Almanya muazzam ve cihanşümul bir dolandırıcllığa kurban olmuştur. Vakıâ, yegâne kurban biz değildik. Daha başkalan da vardı. ltalya, Hindistan ve Arablar da kurban olmuşlardı. Çünkü Ingilizlerin vaidleri mucibince bunların sahib olabilecekleri topraklar, Yahudilere vadedilmişti. İngiliz ve Fransız milletleri hayal sukutuna uğradılar, çünkü bekledikleri mev'ud adalet devri tahakkuk etmedi.» Reuter ajansının neşrettiği diğer nutuk parçası da şudur: «Churchill bana kin beslediğini söy lüyor. Bu iltifattan dolayı kendisine te şekkür ederim. Çemberlayn bana inan madığını söylüyor. Bundan dolayı bahtiyarım. Çünkü, beni, Alman milletine ihanetle itham fırsatım bulamıyacak. Edenin, Hoare Belisha'nın ve diğerlerinin bana kaba adam demelerine son derece memr.unum. Çünkü beni kendi dostlarındsn addetmiyorlar demektir.» Hitler, Altmark hâdisesinden bahsetmemiştir. Geçtiğimiz yerler askerî mıntakaya dahil olcîuğundan sık sık kontrola tâbi tutuluyorduk. Fakat hayat her zamanki norma! seyrini takib ediyordu. Fransanın sarsılmaz temeli olan köyler tatlı bir kış uykusuna dalmış gibiydiler. îtina ile sürülmüş tarlalar yeşermek için üstlerindeki ince beyaz yorganm kalkmasını bekleyorlardı. Çahşkan ve fedakâr Fransız kadını, sırtına yüklediği yeni vazifeyi seve seve taşıyordu. Hiç bir yerde neşesizlik yoktu. Bütün yüzlerde emniyetli bakışlarla karşılaşıyorduk. Bu emniyet hissi, Alman hatlarına yirLondra 25 (a.a.) Sunday Dis takasında keşif kollan musademeleri ol mi kılometre kala konakladığımız top petch'ın siyasi muharriri Âlmanyanın Fin muştur. Düşman 350 ölü vermiştir. Şimal cephesinde Salla istikametinde menzili altındaki küçük kasabada bile landiya ve Rusya arasmda «topal bir sulh» tesis etmeğe çahştığını yazıyor. Bu Finlandiyalılar Sovyetlerin taarruzlannı kaybolmamıştı. m=ik3ad için Moskova ve Helsinki arasın akim bırakmışlardır. Finlandiya tayyareleri keşif ve bom » da müzakerelere başlanmıştır. AlmanyaBize refakat eden erkânıharb binbaşı nın bu tarzı hareketi Hitler'in siyasî mii bardıman uçuşları yapmışlardır. Sovyet tayyarelerinin faaliyeti Finlan şavirleri ve Aiman erkânıharbiyesile yapsı: tığı konuşmaların neticesidir. Muharrir diya şimaline ve Petsamo mıntakasına Şimdi size Strasburg'u gezdireceğiz. Rusyanın bu plânı sempatile karşıladığını, münhasır kalrrıiştır. Altı ay evvel içinde ıkı yüz yırmi bın nü fakat evvelâ Finlandiyada vaziyetini kurRus tebliği fusu barındıran bir şehrin boşalmış halini taracak bir galibiyet istediğini ilâve ediMoskova 25 (a.a.) Leningrad asgöreceksiniz. yor. Şayed 'vloskova bu galibiyeti elde kerî mıntakası genel kurmayı tebliği: 24 şubatta, Kareli berzahında şiddetli Dadıği zaman, çocukluğumdan kal edinceye kadar düğüşmeğe devamda ısrar ederse Rusyaya bu galibiyeti biran ev kar ve sis askerî harekâta mâni olmuştur. ma bir hayalin bir an olsun tahakkuk edevel temin için Almanya gerek karadan ve Sovyet kıtaatı cephede 26 aded müsbileceğini düşünerek sevindim. Kücükken gerekse denizden Iskandinavya tarikile tahkem mevki işgal etmişlerdir. Bunlar ^ düşünürdüm: Dünyada herkes birden gönderilecek gönüllülerin Finlandivaya dan ! 9 u toplarla mücehhez beton ıstıhkâmdır. ölüverse, benden başka kimse kalmasa, varmdlaT'na mâni olacpktır. Kıtaatımız, muharebe neticesinde Koiiçindeki oyuncaklarile mağazalar, cameRusların sulh şartı visto, Bjorke, Tiorinsaari ve Piisaari a Be'grad 25 (a.a.) Politika gazetesikânlarındaki çikolata ve şekerlemelerile dalarım kuvvetli beton istihkâmlarile benin Berlin muhabiri yazıyor: tathcılar, herşey, herşey yalnız benim olraber işgal etmişlerdir. Adalarda, 12 si Resmî tekziblere rağmen, Alman mat 1 0 ve 6 pusluk ağır sahil topu olmak üze» sa, acaba nasıl yaşardım? buatmın tavn Finlandiya ihtilâfında bir re 22 top, sahil ve hava defi topları, külYazık ki o anın bende uyandıracağı tasavvut hazırlandığını göstermektedir. liyetli miktarda mitralyöz, mühimmat ve Çok iyi malumat alan bazı mahfıller, teçhizat depolan elimize geçmiştir. hisleri ölçebilecek yaşı çoktan aşmışım. Marseillaise'in vatanı koca Strasburg uc Sovyetler Birlicinin bu harbin tasfiyesi Gephenin diğer mıntakalarında ehemsuz bucaksız sokakları, yüzlerce senelik için esas itibarile mutabik olduğunu bildi miyetli değişiklik yoktur. Havanın fenariyorlar. Müzakerelere başlandığı takdircicili bicili evleri, büyük küçük herkesi de, So\ryetler Birliğinin yalnız harbden lığı yüzünden tayyare faaliyeti keşif uçuşlarına inhisar etmiştir. tatmin edecek bir büyük şehir hazinesile evvel Finlandiyaya karşı ileri sürdüğü isKoivisto. Bjarka tahliye edildi bomboş olarak önümde durduğu halde tekleri idame edeceği haber verilmekteFin hududu 25 (a.a.) Taipala dan ben, Amerikalı bir turist'in hiç bir şey ifa dir. Viborg körfezine kadar Sovyetlerin ta Harb tebliğleri de edemiyen manasız gözlerile etrafı seyarruzu devam etmektedir. Bu taarruzlar Helsinki 25 (a.a.) Finlandiya res Taipala, Kaemerae ve Uuras mıntakala retmekten başka bir şey yapamıyordum. Şurada bir tütüncü dükkânı; camekânda mi tebliği: Kareli berzahında Fin kıt'a rında bilhassa şiddetlidir. Taarruzlar, ları Finlandiya körfezile Noulajaervi ara şimdiye kadar hemen hemen her tarafta altı ay evvelki hâdiseleri büyük manşetsında yapılan taarruzları geri püskürtmüş püskürtülmüştür. Finlandiyahların Bjarke lerle bildıren sararmış gazeteler. Otede lerdir. Sovyet kıt'aları Koivisto ve Kais ile Koivisto'yu tahliye ettikleri teyid o bir lokanta; günün listesi yerine küçük bir lahti'den Viborg körfezindeki adalarda lunmaktadır. Amiral Kuznetsof Murmansk'a ilân yapıştırmışlar: «Zaferden sonra gene bulunan Fin mevzilerine taarruz etmişlerdir. Salmen Kaita ve Tapale'de ve Ladobuyumnuz». Biraz ileride bir sinema; şegitmemiş hir lahliye edilmezden evvel gösterilen ga gölünün şimali şarkisinde Sovyet ta Moskova 25 (a.a.) Evvelki gün arruz'arı tardedilmiştir. Düşman büyük Amiral Kuznetsof Kızılordunun yirminci son filmin yaftaları, fotoğrafları. Ve işte zayiat vermiş ve mühim miktarda malze yıldönümü münasebetile beyanatta buluopera. Eğer harb başlamasaymış o akşam me terketmiştir. narak Murmansk'ta bulunduğuna dair Tannhauser'i oynayacaklarmış. TıyatroHelsinki 25 (a.a.) Finlandiya teb ecnebi membalardan verilen haberleri nun kapısındaki program, artistlerin isim liği: tekziH etmiştir. Kareli berzahında, Finlandiya gölü ile lerine varıncaya kadar bu başarılamıyan İsveç Finlandiyaya yardımı Moajaervi arasında evvelki gün Sovyetsuvareyi bize bildiriyor. tabii sayıyor ler tarafından yapılan taarruzları FinlanFakat bütün bunlar bende turist'ler için diyahlar püskürtmüşlerdir. Stokholm 25 (a.a.) İsveç BaşvtekiDüsman, Kioivisto'dan ve Kaislahti li Honsson irad ettiği bir nutukta ezcümsaklanmış bir manzara tesirinden başka bir ıntıba bırakamadı. Bir an için kavu den V^iborg körfezi adalarında • Summa, le demistir ki: « İsveç tarafından ilân edilen bitaşacağımı sandığım çocukluğumu Stras Naykijaeric ve Kalmaere'deki Finlandiya mevzilerine taarruz etmiştir. Kızıllar ağır raflığm hadbinlik veya ataletle hiç bir alâburg'da bulamadım. zayiata uğramışlardır. 6 tank, 6 top ba kası yoktur. Isveçin imkânlan müsaade taryası ve hatlarımıza giren iki Rus müf ettiği takdirde Finlandiyaya yardım etmeNAD1R NADÎ rezesi imha edilmiştir. Sovyetler, Sala Miidahale taleblerine gelince, İsveç simankaita'da püskürtülmüşler ve 100 ölü Tarihî bir küp bırakmışlardır. Finlandiyalılar külliyetli yasetini Isveçin beynelmilel siyaseti çerçeBursa (Hususî) Işıklar Askerî lisesi mitralyöz ve sair silâhlar iğtinam etmiş vesinden mütalea etmelidir. Isveçin büyük' cîvarında bir buçuk metre irtifaında ve leıdir. devletler ihtilâfında karışmakla manız bir metre genişliğinde tarihî bir küp buTaipale'de Finlandiya kıtaatı Sovyetle k?l=ıcağı tehlike aşikârdır.» lunmuştur. Bir tepe üzerinde yarısı top rin müteaddid taarruzlannı, mütekabil Başvekil, Finlandiyaya muzaheret için rağa gömülü olarak bulunan bu küpün taarruzlarla püskürtmüşlerdir. Bir çok en iyi şartlan ihdas etmekle beraber İsveç Ginevizlilere aid olduğu tahmin edilrniş Sovyet tankı tahrib edilmiştir. menfaatlerini de en iyi bir taTzda koru « ve içinde taşla topraktan başka bir şey Ladoga gölünün şimali şarkisinde Kıbulunmadığı görülmüştür. Küpün çıka zılların taaarruzlan keza tardedilmiştir. Vipuri'de 85 kişi öldü rılmasına Müze müdürü Naci Kumla, Sovyetler takriben 1000 ölü bırakmışlar Rcma 25 (Hususî) Bugün Sovyet Kısmı Idarî reisi Şerefeddin, Sedbaşı kove bunların tanklarından 1 5 tanesi tahrib tavyareleri Vipuri'yi şiddetle bombardımiseri Hilmi ve Maliyeden bir memur needilmiştir. man etmişlerdir. Halktan 85 kişi ölmüşzaret etmiştir. Finlandiva merkezinde, Kuhmo mın tür. Küpün Müzeye nakline karar verilmistir. Helsinki ile Moskova arasmda müzakereler s Sulh göriişmelerine Âlmanyanın tavassuf ettiğinde ısrar olunuyor Bütün cephelerde muharebeler aynı şiddettedir; Finlerin cenubda iki şehri tahliye ettikleri teyid edilmektedir Londra mehafilinin telâkkisi Londra 25 (a.a.) Londra resmî mehafili Führer'in nutkunu tefsire lâyık telâkki etmemektedir. sergi Vali Lutfi Kırdar ve birçok meraklılar tarafından gezilmiştir. Gece de ayni şekilde merasim yapılmış, Halkevi orkestrası bir konser vermiş, müteakıben de Temsil kolu azalan tarafından «Şeriatçesb piyesi temsil edilmiştir. Temsil kolu azaları bu piyeste çok büyük bir muvaffakiyet göstermişlerdir. Beyoğlu Halkevinde de merasime saat 15 te başlanmış, Başvekilin nutkundan sonra Halkevi başkanı da bir nutuk söyleyerek evin bir senelik faaliyet bilânçosunu gözden geçirmiştir. Sonra orkestra heyetinin konseri dinlenmiş ve tertib edilen spor müsameresi seyredilmiştir. Şişli Halkevinde Başvekil ve Halkevi başkanımn nutukları dinlendikten sonra Bayan Jülide bir konser vermiştir. Bu konser, hazır bulunanlar tarafından çok alkışlanmıştır. Müteakıben «Mahçublar» komedisi temsil edilmiştir. Gece saat 2 1 de telli sazlar orkestrası tarafından bir konser verilmiş ve bunu danslı çay takib etmiştir. Fatih Halkevinde de bir konser verilmiş, tertib edilen spor müsabakası alâka ile takib edilmiştir. Fatih Halkevi ayrıca bir «Karagöz gecesi» tertib etmiştir. Saat 20,30 da evin tiyatro salonunda evvelâ Karagör hakkında bir musahabe yapılmış, müteakıben de Safa Yurdamgül tarafından iki saat Karagör oynatılmıştır. Şehrimizdeki diğer Halkevleri, hazırladıkları programa göre kutlulama merasimi yapmışlardır. Halkevlerinin ekserisinde gündüz mutad merasimden sonra resim ve fotograf sergileri açılmış, spor müsabakaları tertib edilmiştir. Gece de konser ve temsiller verilerek danslı çay ve eğlenceler tertib edilmiştir. Istanbulda merasim Bursa (Hususî) Seymen köyünde bir delikanlı amcasını tabanca ile öldürmüştür. V'ak'a şöyle olmuştur: Adapazanndan Bursaya yerleşmek üzere gclen Kadir isminde biri, Seymen köyünde bulunan yeğeni Hasanm evine misafir ol muştur. Fakat bir gün Hasan, amcası Kadiri bir bahane ile alarak başka köye götürürken yolda tabanca ile öldürmüştür. Bundan başka amcasının ev yaptırmak üzere yanında bulundurduğu parasmı da cebine indirmiştir. Kadirin cesedi dağda kar altında kalmış, bir müddet sonra oradan geçen çobanlar tarafından görü lerek köye nakledilmiştir. Vak'a yerine Müddeiumumî muavini Reşad Türel gitmiş ve tahkikat yapmıştır. Bu tahkikata nazaran; Hasan amcası Kadiri öldürdüğünü ikrar etmiştir. Ay rıca tabanca almak üzere kendisine amcasının metresi Fatma tarafından para verildiği ve onu öldürdükten sonra metresile birlikte yaşamaya karar ver^ikleri, Hasanm yolda amcasına beş kurşun attığı anlaşılmıştır. Metresi Fatma ile amca katili Hasan tevkif edilmişlerdir. Amcasını öldürdü Sobranya dün açıldı Kral nutkunu okuduğu sırada, sözleri bütün meclisin şiddetli alkışlarile sık sık kesilmiştir. Kral nutkunun, Bulgaristan tarafından, sulh ve bitarafhk siyasetine inhirafsız devam edileceği ve vukua gelen hükumet tebeddülünün, Bulgaristanın haricî ve dahilî siyasetini değiştirmediği yolundaki fıkralarını, sesini yükselterek bilhassa tebarüz ettirmiştir. Kral nutkunun okunmasından sonra, içtima salonunda ruhanî âyin yapılmış ve müteakıben meb'uslar yemin etmişlerdir. Bundan sonra divan seçimi yapılmış, Nikola Legofetof seçime iştirak eden 1 60 meb'ustan 121 inin ittifak eden reylerile riyasete ve Nikola Zakaharif'le Dimatr Peşef reis vekilliklerine intihab olunmuşlardır. (Baş tarafı birinci sahifede) Kralın nutku Bir Danimarka vapuru Okyanusda battı Kopenhag 25 (a.a.) Danimarka bandıralı «Aase» vapuru Ingiltereden Ispanyaya giderken Atlantik denizinde batmıştır. Vapurun neferlerinden birinin ve çavuşunun cesedlerini taşıyan bir sal evvelki gün Plymouth'ta karaya vurmuştur. Vapurun mürettebatından 15 kişi kaybolmuştur. Karaya oturan Estonya vapuru battı Oslo 25 (a.a.) Hustadvika açığında kayaya oturan ve tayfası bir Norveç vapuru tarafından kurtarılan Estonya bandıralı Barghild vapuru J"n bir infilâk neticesinde batmıştır. Sofya 25 (a.a.) Kral dün saat 16 da yeni meclisi merasimle açmış ve söylediği acılış nutkunda ezcümle demiştir ki: « Şimdiye kadar takib ed'len samimî sulh ve bitarafhk siyasetinin, her tarafta, haklı bir tasvible karşılandığını derin bir memnuniyetle görüyorum. Vahim âkıbetlerle mahmul bulunan şu gülerde, milletin arzularına ve memleketin menfaatine uygun olan bu vuzuhlu ve muayyen yolu Bulgaristanın hiç inhiraf etmeden takib edeceğini, millet mümessilleri olan sizlerin huzurunuzda tasrih etmek isterim. Yugoslavya ve Türkiye ile olan samimî münasebetlerimiz mevcud ebedî dostluk muahedelerinden mülhemdir ve diğer komşu devletlerle mütekabil itimad | •! ve gitgide daha büyük samimî anlaşma tspanyol Üniversitelilerinin münasebetleri idamesine çalışıyoruz. Hükumet keza büyük ve küçük diğer askerliği bütün memleketlerle olan çok iyi münaMadrid 25 (a.a.) lspanya üniversebetlerini idame ettirmeğe azimlidir ve Bulgaristanın sadece dost kazanmasi ve siteler sendikası, bütün üniversite talebemenfaatlerine gereği sibi hürmet edilme lerini askerî hazırhklarını yapmağa icbaı si için, milletin ruhî haletine uyarak her 1 edecektir. türlü mesaiyi sarfedecektir. oulhcu bir ruhla ittisaf eden bu siyaset memlekete huzur getirmekte, millet ve devlet hayatının her sahasında hayırlı neticeler vermektedir.» Kral, bundan sonra, malî ıslahatı ve bütçenin tevazününü hatırlatarak, bu gayelere varmak için Bulgaristanın muhtelif memleketlerle anlaşmalar akdettiğini ve bu anlaşmaların istihsalâta yeni bir hamle vermeğe, haricî ve dahilî ticareti kuvvetlendirmeğe matuf olduğunu söylemiştir. Krahn nutkunda bundan maada, Bul3caristanın umumî refahı bakımından çok lüzumlu olan sulhun ve memleket içi hu* zurunun, mevcud kanunlar çerçevesi dahilinde ve kanunî ve müstakar asayisin muhafazası sayesinde temin edilmiş ol duÇu sövlenmektedir. Kral bundan sonra, yeni kabine deği <;ikliğinden bahsederek, şöyle söylemiş tir: « 1 5 şubatta vukua gelen hükumet tebdili Bulgaristanın dahilî ve haricî siyasetinde hiç bir değişiklik yapmıyacaktır. Ru siyaret avnen bakidir. Ve bu itibarla hükumete tam muzaheret göstereceğimizden şüphe etmivorum. Ta ki, müşterek «?ayretlerimizle bütün müşkülleri yenme ğe muvaffak olalım.» Kral sözlerini şu cümle ile bitirmistir: i Mesainizde verimli ve muvaffakiyetli bir faaliyet temenni ederken meclisinizin 25 inci içtimamın ilk celsesini açıI vorum.»