13 Şubat 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Onaltıncı yıl sayı: 5658 umhuriyet İSTANBUL CAĞALOĞLD Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: İstanbul. No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve matbaa kısmı: 24299 24290 DEDE IttffKUT En eski Türk çocuklar, öğı M rı •. Herkes, Salı 13 Subat 1940 A. HALİD KîTABEVi Tanesi Büyük Bir ingiliz Ordusu Süveyşte Zelzeleye uğrayan Sahanın inarı Hükumetimiz tetkiklerini yaparken meselenin matbuatta münakaşasına imkân verilerek felâket sahamızla sıkı alâkast efkârı umumiyemizin bu safhada itminan verici malumat ve miitalealarla tenevvür etmesi elbette çok muvafık olur. er sarsıntısının tahribine uğrayan güzel vatan parçalarımızın felâket haberi her tarafa yetışmesini müteakıb, o sırada tetkik seyahatinin bu havaliye cıvar bir vılâyetımızdekı merhalesinde bulunan Devlet Reisimiz Mıllî Şef derhal Erzincana gönderdıği telgrafna Dün Kanala çıkan Dominiyon kıtaatı Yakın Şarktaki garnizonlara sevkedildiler Suth ishandili için V Ruzvelt'in Berlin istemiş Kafkasyada Hazırlık tavassutunu Times gazetesine göre Almanlar Batumda istihkâm yapıyorlarmış Amerikan müsteşarmm bilhassa Almanyada tetkikler yapacağı anlaşılıyor mede harab olan yerleritnizin eski. sinden çok daha parlak mamurelere çevrilebileceğini kuvvet ve kanaatle bildiriyor, yalnız bu beklenmedik ve hatıra gelmedik tabiat kazasında ölerek içimizden ayrılan bedbaht vatandaşlara yanıyordu. O gün bu giindür Mıllî Şefin ilk dakikalardan itıbaren verdiği ve çok geçmeden felâket sahalarını bızzat gezerek yer yer felâketzedeleri kucaklayarak oralardan teyid eyledıği dırektıfler daıresinde hukumetçe ve baştanbaşa bütıin milletçe felâketzedelerin yardırama koşuldu ve hâlâ koşuluyor. Felâketımızle dost memleketler başta olmak uzere hemen butun dünya alâkadar oldu. Bılhassa dost memleketlerde bu alâka maddî ve mdtemadi olarak hâlâ devam edıyor. Bu geniş ölçülü umulmadık felâket Vaşington 12 (a.a.) Gazeteler karşısında ılk yapılacak iş harabelerin ve Welles'in memuriyetini Avrupada sulhun karın kışm içinde çaresız kalan vatandaştesbine matuf bir teşebbüs mahiyetinde larımızı o acıklı durumlarından kurtartelâkki etmemektedirler. Daladye'ye miitmak, yaralı ve yoksullarını teda\i ve em teîıkan verilen itimad reyi, salâhiyettar niyet altına almak işleriydi kı derhal bun İngiliz ve Fransız mahfillerinin tefsirleri lann yapılmasına el atıldı. Memleketın ve Almanya Dahiliye Nazırı Frick'in son her tarafından gönderilen para ve eşya ile nutku muhariblerin silâhlan ellerinden Ruzvelt'in gene bir sulh jıkre etraj.nda toplamak ıstedıği Çemberlayn, Musolini, Daladye ve HttJer Münih konferarunnda felâketzedelerin vaziyetlerındeki âcıl ihtiyacların karşılanmasına ihtimam olundu. Felâket sahası çok geniş, nüfus zayiatımız en ağırı olmak üzere maddî ve manevî kaybımız çok büyüktür. Onun için hükumetimizin, milletimizin ve dostlarımızın ısrarla devam eden alâkaları çok yerindedir. Tamamen mahalline masruf olarak devam eden bu alâkalarla felâket sahalanmıza mütealhk olarak üzerinde çahşılan işler boyle yürürken şimdi bu yer sarsıntısı yüzünden tamamen veya kısmen harab olan şehir, kasaba ve köylerimizin bir an evvel imarı için hangi plânlar daıresinde hareket edılmek lâzım geldiğini dahi bittabi dıişünmeliyiz ve düşünüyoruz. Ezcümle Mıllî Şefın yakın \e sıkı bir alâka Ankara 12 (Telefonla) Felâket ile takib ettıği dırektıfler dairesinde alâmıntakasından dönmüş olan İngiliz Yardım komitesi reisi General Deeds bu gün kadar hükumet şubelerimiz tetkiklerini saat 1 I de Başvekil tarafından kabul yapmakta, tutulacak usul ve yolları tespıedildi. te çalışmaktadır. General dün gece Ankara radyosunda Mahiyeti itibarile azamî imkân hadletürkçe bir konferans vererek, intıbalarını rinde pek çabuk iş görülmesini isteyen bu şu şekilde anlatmıştır: meşgalemizde hükumet tetkıklerinin bize « Yirmi beş sene evvel, Trablus gaTb henüz Osmanlı idaresi altında iken en doğru, en iyi ve en amelî yolları göstejandarma yüzbaşısı rütbesile Aydın ve rebıleceğini şüphesiz sayarak o tetkıklerin (Arkası Sa. 5 sütun 6 da) neticelerini sabırsızlıkla bekleyoruz. Meselenin matbuatta münakaşasına imkân verilerek felâket sahamızla sıkı alâkalı efkârı umumiyemizin bu safhada dahı itminan verici malumat ve mütalealarla tenevvür etmesi elbette çok muvafık olur. Sovyet tayyareleri tarafından bombardıman edilen Helsinkide bir mahalle yanıyor Geniş felâket sahasında tamamen mahvolmuş şehir, kasaba ve köylerimiz bulunHelsinki 12 (a.a ) Summa ve Ta İlk hatlarda bulunan bir miişahid Fin duğu gibi kısmen harab olarak esaslı bir ipale mıntakalarında Sovyet topçu kuv zayiatının ehemmiyetsiz olduğunu, buna mukabil Sovyetlerin ağır zayiata uğra tamir ve telâfi isteyen yerlerimiz de az de vetlerinin ateşi bilhassa şiddetli olmuş . tur. Beton kaleler pek kesif bir ateşe ma dıklarını görmüştur. Bir taarruz esnasınğildir. Bu işlerden dolayı iki vaziyet kar ruz kalmıssa da Fin mukavemeti kırıla da bir Fin alayının zayiatı 1 1 ölü ve 14 şısındayız: mamıştır. Bununla beraber Rus topçusu yaralıdan ibarettir. Ankara, 12 (Telefonla) Bazı nun ateşi mühim tahribat yapmıştır. SovLadoga gölünün şimali şarkisinde Rusfabrikalarımızda çahşmakta olan bazı YUNUS NADI yetler dört kere piyade dalgalarını hü lar Aittojoki mıntakasında bir kere ta Rus teknisyenlerinin Rusyaya çağırıl(Arkası Sa. 5 siıtun 3 te) cum ettirmişlerdir. (Arkası Sa. 6 sütun 1 de) dığı ve bunların gitmek istemedikleri şeklinde bazı ecnebi mehafılinde şayi olan haber dolayısıle tahkikatta bulundum. Memleketimizde teknis ' yen olarak bulunan Sovyet vatandaşı Ruslann adedi esasen pek mahduddur. Ve bu havadiste zikredilen V Yazan: ' Kayseri fabrikasında ancak birkaç kişi vardır. Gerek Hariciyemizde, gerek iktısadî mehafilde bu habere temas eden hiç bir malumat yoktur. Üstadın bu fevkalâde nefis Muhakkak olan şey bu hususta resmî makalesini bugiin 3 üncü muamele veya muhabere safhasma girmiş hiç bir teşebbüsün mevcud sahifemizde bulacaksınız. olmadığıdır. Şimaldeki haile! Kızılordunun çevirme teşebbüsü de akim kaldı bıraktnak îstemediklerinî göstennektedir. Londra 12 (a.a.) Times gazetesiEsasen Beyaz Saray muhiti Ruzvelt'in bu nin Belgrad muhabiri, birçok Alman mühususta hiçbir hayale kapılmadığını b e hendislerinin Ükrayna'da bulunmakta olyan etmektedir. duklarını, Odesa, Mariopol ve Norossiskte bir takım istihkâmlar inşa etmekte buGaye Berlinle temasmîş Iunduklarmı ve gene bazı Alman mühenReisicumhurun yakininde bulunanlar dislerinin Kafkasyaya gitmiş ve Batumda (Arkası Sa. 5 sütun 4 te) istihkâmat vücude getirmeğe başlamış olduklannı bildirmektedir. Muhabir, bu haberin Almanya ile Rusya arasında Ükrayna, Kafkasya ve Karadenize şamil geniş bir askerî ve iktısadî işgal programı mevcud olduğunu ispat etmekte bulunduğunu ilâve etmektedir. Ayni muhabir, Rusya Rumanya hududunda Dniester nehrinin Ruslara aid kıyısmda yeni bir istihkâm vücude getirilmiş olduğunu haber vermektedir. Hiç (Arkast Sa. 5 sütun 4 te) Avustralya kıt'aları bir geçid resminde İSNET İNÖNÜ Milli Müdataada meşgul oldular Ankara 12 (a. a.) Reisicumhur İsmet İnönü bugün öğleden sonra Millî Müdafaa Vekâletine gitmişler ve Vekil General Naci Tınazın yanında geç vakte kadar kalmışlardır. Sovyetlerin, Fin müstahkem mevkilerine girdiklerîne dair olan haberler resmen tekzib ediliyor Türk milletine dost İngiliz generalinin hitabesi Alman ordusunda bir sabotaj hareketi Londra 12 (Hususî) Alman ordusunda mühim bir sabotaj hareketi haber verilmektedir. Hâdise şu şekilde cereyan etmiştir. Fele~ menk hududunda kâin Rheine mıntakasında General Blaskoviçin kamandası altında bulunan ordulara mensub Alman kuvvetleri Galiçyaya gitmek emrini almışlardır. A skerler bu emre itaat etmek istememişler, fakat cebren vagonlara do Idurulmuşlardır. Trenlerin hareketi esnasında zırhlı bir trende birdenbire yangın çıkmıştır. Hâdise hakkında fazla tafsilât alınamamıştır. Ullllllllllilllllllll "Zaferin Jabrikası!,, 1 1 1IIIIII IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIHfl Maginot hattmı gezen Türk gazeteciTürkiyede çalışan leri, intibalarmı böyle tespit ettiler Ras teknisyenleri Rusyaya avdet emrinî dinlemediklerine dair şayia teyid edilmedi { ÜÇPERDE 1 FAZIL AHMED AYKAÇ Majino istihkâmlannda Alman ordusile karşıkarşıya Arhadaşımtx Cetuieddin Ezine'nin yaxtMtm bugün 5 inclde butacahsmıx Heyetinuz Parıste, General Gouraut'nun refakatınde, Mfeçhul Askerın mezartna çelenk koyuyorlar.. (Yazısı S inci sahifede)