24 Ocak 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

24 Ikmcikânun 1940 Vekillerimizin tetkikleri (Baştarafı l tnct sahifede) elan sonra hasıl olacak vaziyetler ve alınacak tedbirler tespit olunmuştur. Vekil dün öğleden evvel Takas Limi ted şirketinde meşgul olarak şirketin mesaisi ve gerek iç piyasada gerek haricî ticaretimizde yaptığı tesirler üzerinde tetkiklerde bulunmuştur. Öğleden sonra tekrar Takas Limited şirketine gelen Vekil gene ayni mevzular üzerinde geç vakte kadar meşgul olmuştur. Vekil bugün Ankaraya gidecektir. Nazmi Topçoğlu, dün akşam bir muharririmizi kabul ederek şu beyanatta bulunmuştur: « Istanbula bu defa gelişim, bay ram tatilini geçirmek içindi. Fırsat bul dukça Vekâleti alâkadar eden mevzularla da meşgul oldum. Muayyen bazı işleri görmek üzere Istanbulda bulunan memurların bayram içindeki faaliyetlerini takib ve tanzim ettim. Bugün Takas Limited deki arkadaşlarla temas ederek malumat aldım. Arkadaşlarımın Istanbuldaki me saisi, bilhassa başta ithalâtçı birlikleri olduğu halde evvelce yapılmış teşkilâtm nasıl çalıştıklannı görmek, bunlardan kuruluşu formaliteleri henüz bitmemiş olanlarlann teşkilâtını tamamlamak, yeni kurulacak olanlan hakkında tetkikler yapmak ve bu hususta kendilerine verdiğim direktifleri teşkilâta anlatmaktan ibaret olmuştur. Bundan bir ay kadar evvel Istanbulda iken aldığım kararlar ve tedbirler, bugüne kadar piyasalanmızda beklediğimiz iyi tesirlerini muhafaza etmiştir. Bu vaziyetten memnunum. Bundan sonra da almakta olduğumuz kararlarla vaziyetin çok daha iyi olacağına itimadım vardır. Geçen ay memlekette haklı olarak a sabiyet uyandırmış olan ihtikâr ve fiat yükseltme hareketleri artık bugün bir mesele olmaktan çıkmıştır. Birçok maddelerin toptan fiatlannda pek bariz tenezzüller müşahede ettim. Gösterdiğimiz yardımlarla ithalâtçı tacirlerimiz tarafından yapılan sipahşler çoğalmış, bir kısmı gelmeğe başlamıştır. Yakın bir zamanda memleketi normal devletlerdeki genişliğe kavuşturacak miktarlarda zarurî ihtiyac maddelerimiz gümrüklerimizden içeriye girmiş bulunacak tır. Felâketzedelere yardım Memlekette yardım Felâket mıntakasında tedavi altmda bulunanlar Erzincan 23 (Hususî) Erzincan felâketzedelerinden olup da muhtelif hastanelerde yatıp tedavi görerek çıkanlann ve halen bu müesseselerde ihtimam altında bulundurulanların künyeleri Erzincan Kızılay reisi doktor Fazıl Erciyaştadır. Sorup öğrenmek istiyenlerin kendisine müracaat leri lâzımdır. ru ile Çoruh vilâyeti halkmm bugüne kadar toplamış ve göndermiş olduğu para miktan 11,221 liraya varmıştır. Eşya ve gıda maddesi olarak Çoruh vilâyeti halkının yaptığı teberruattan evvelce gön derilrniş olanlara ilâveten 1 165 kilo zeytinyağile Artvinden 1172 parça, Burçka dan 233 parça eşya, Hopadan 28 sandık portakal gönderilmiştir. Muş halkı tarafından teberru edilmi olan 938 çift çorab ve 1649 parça ça maşır da Kızılay Sıvas sevk ambarına gönderilmiştir. CUMHURÎYET Belçikanın atlattığı tchlike tarafı l tnct sahifede) Lahey 23 (a.a.) Dün, öğleden sonra Holanda üzerinden uçan yabancı tayyarenin bir Alman tayyaresi olduğu resmen bildirilmektedir. Bu netice hükumet tarafından yapılan tahkikatla elde edilmiştir. Hükumet, Berlin nezdinde yeni bir protestoda bulunacaktır. Alman tayyaresi çok yüksekten uç makta idi. Milli korunma kanunu Millî korunma kanunu mer'iyete gir mesile birlikte ihtiyaca göre hazırlıklara başlanacak ve bugün almakta olduğumuz tedbirlere daha fazla emniyet ve kolaylıkla devam imkânı elde edilmiş bulunacaktır. Bu kanunun cezaî nükümlerinin tatbikına lüzum kalmıyacağı kanaatindeyim. Tahziri olan bu hükümlerin tatbikı alâ kadarlann ihtiyac tföstertmiyecekleri bence şüphesizdir. Bir ay evv&Üne nazarati IşîerJve btf'hassa ithalât eşyası fiatlan normal bir hadde doğrn yürümektödiıt Ç*k yakm zamanlarda, ithalât için gösterilecek geniş mikyastaki kolaylıklar bütün işlerde tam bir tabiiliği temin edeceği kanaatindeyim. Hatta, bundan sonra ithalâtçıla rımızın akreditif için hükumete müracaat etmelerine lüzum kalmıyarak eski za manlarda olduğu gibi bu işleri doğrudan doğruya bankalarla yapabileceklerini zannediyorum. Şimdiye kadar bankaların akreditif açmaması, mallar buraya muvaeaîat ettikten sonra tesadüf ettikleri müşkülâttan doğmuştur. Bundan sonra bütün bu kredi müesseseleri böyle bir tehlikenin kalmamış olduğunu görünce kolayhkla akreditif açacaklardır. Bu mu« amele kendileri için kârlı bir iş olacak br. Ihracatımtz Ihracatımızda hiçbir malımızın satışında müşkülâtımız yok. Bilâkis bizden is tendiği kadar mal satamamaktan ve yahud bu miktar elimizde mal olmama sından mustaribiz. 1938 senesinde münhasıran, mal kredisi olarak alınmış olan 1 6 milyon İngiliz liralık kredi de dahil oîduğu halde son akdedilmiş olan 43,5 milyon İngiliz liralık kredilerin faiz ve amortismanları burada Türk lirası olarak tediye olunacak ve bunlar Türk mah mubayaa edilmek su retile transfer edilecektir. Bu kredilerden 15 milyon İngiliz liralık altm kredisile 3,5 milyon liralık döviz kredisinin faiz ve amortısmanı münhasıran tütün mubayaasile transferi temin olunacak, mütebaki istikrazın faiz ve amortismanlan hükumetimizle mutabık kalınacak Türk malile transfer edilecektir. Takas komisyonları Takas takdiri kıymet komisyonlan lâğvedilmiştir. Ellerindeki işler bir sene zarfında ayni heyetler tarafından tasfiye olunacaktır. İtalyadaki müzakereler Romada, Italyanın buradaki deblokajını ödemeği teshil için yapılan müzakereler devam ediyor. Yakm bir memleket olması itibarile ltalyaya daha geniş iş yapacaîhmız ümidi vardır. Almanya ile yeni anlaşma Almanya ile şimdilik muvakkaten 7,5 milyon Türk liralık bir anlaşma esası üzerinde mutabık kaldık. Bu miktarlan tespit edilmiş mahdud ve muayyen mallar üzerindedir. Anlaşma, yakmda imzalanmak üzeredir ve müddetle muayyen değildir. Bu anlaşmanın yürüyüşüne göre daha geniş birşey belki yapılabilir. Anlaşmada biz mallarımızı F. O. B. olarak teslim etmeği kabul ettik, Alman lar da S. 1. F. olarak mal vermeği kabul etmişlerdir. Anlaşma rizikosu Almanlann mes'uliyeti altındadır. Bu anlaşmanın tatbikatı bize ilerisi için bir fikir verecektir. Türk Isveç ve Türk Norveç muahedeleri müzakereleri devam ediyor. Ho landa ve lsviçre ile de müzakereler ya kında başlayacaktır. Sıvas (Hususî) Zelzele mıntakasına Sıhhiye Vekâletince memur edilen Haydarpaşa Nümune, Çocuk ve Haseki hastaneleri imdad ekipleri, tam kadro ile Sıvasa varmışlardır. Sıvasta Vekâlet tarafından verilen ikinci bir emirle Haydarpaşa Nümune hatsanesi ekipi Suşehri kazasının Ezbider, Haseki hastanesi ekipi Agvanis nahiyelerine, Çocuk hastanesi ekipi de Koyulhisar kazasına hareket etmişlerdir. Bu mıntakalara kısmen atla, kısmen yaya olarak beş günde gidilecektir. Ezbider ve Agvanis nahiyelerile civar köyler ve Koyulhisar kazası sıhhî yardım göreceklerdir. Soğuk ve kar şiddetle devam ediyor. Ekipler, memur edildikleri mıntakalann köylerinde de tarama yapDahiliye Vekilinin beyanatt Bayramın birinci günü şehrimize gelen maya bizzat karar vermişlerdir. Sıvasta Kızılayın transit deposu Dahiliye Vekili Faik Öztrak, şehrimizde bulunduğu müddet zarfmda Belediye ve Sıvas (Hususî) Şehrimizde Kızılay Vilâyete aid bazı işleri tetkik etmiş, Tak tarafından büyük bir transit deposu tesis im kışlası arsasında ve Taksim Ayas olunmuştur. Memleketin her tarafından paşa yolunda yapılacak inşaatla zelzele toplanan eşya ve erzak trenleri şehrimize felâketzedelerine yapılmakta olan mua sevkolunmakta ve bu depolara yerleştienet hakkında alâkadarlardan malumat rilmektedir. Bilâhare muhtelif şehir ve lmıştır. kasabaların ve köylerin ihtiyacları buraFaik öztrak, dün de Tokatliyan ote dan temin olunmaktadır. linde İstanbul Valisi ve Belediye reisi Sıvasta b'len vatandaşlartmız Lutfi Kırdan kabul ederek kendisile uSıvas Vilâyetinden alınan bir mektuba zun müddet görüşmüş, bazı direktifler göre, vilâyet dahilinde 17/1/940 tarihiermiştir. Dahiliye Vekilimiz dün İstanne kadar zelzele felâketi yüzünden ölenbul Emniyet müdürü Muzafferi de ziyalerin miktan 7583 tür. et etmiştir. Ankaraya gelen malumat Faik Öztrak dün akşamki Ankara eksAnkara 23 (a.a.) Felâketzedelere presile şehrimizden Ankaraya dönmüş, istasyonda Vali, Emniyet müdürü, Vali yardım olarak yapılan para, eşya ve gıda muavinleri ve Belediye reis muavinlerile maddeleri teberruatına dair aldığımiz buradaki dahiliye memurları tarafından haberler, evvelce Kızılay merkezine gönderilmiş olan miktara ilâveten Etibankın teşyi olunmuştur. Murgul madeni işçilerinin iki defa ver Faik Öztrak hareketi esnasında bir muharririmizin suallerine cevaben şu beya dikleri 2000 lira ve halk ve mektebler tarafından yapılan 3 19 liralık yeni tebernatta bulunmuştur: « Zelzele mıntakasında köylere vanncaya kadar vaziyet tespit edilmiştir. Felâketin kat'î bilânçosu alınmış gıbidir. Insanca olan zayıat 30,000 e yakındır. ıVİemleketin her tarafında olduğu gibi İstanbul da kendisinden ümid edilen nassasiyeti göstermiştir, felâketzedelere yaptığı teberru listesinin kabardığını gör mekle mütehassis oluyoruz. Şimdiki halde açıkta kalanların yerleştirilmesi ve iaşelerinin temini işile meşgul oluyoruz. İleride bunlann gene eski yurdlarına yereştirilmesi işi tetkik edilecektir.» Dahiliye Vekili, umumî valilikler ihdası hakkında bir karar bulunmadığını söylemiştir. rnahalleri tespit edeceklerdir. 6fz de taym edilen mahallere inşaat yapacağız. Bu cihet bilumum inşaatta da gözönünde buIundurulacaktır. Yeni Erzincanın mahalli de jeologlar dan alınacak malumata göre taayyün edecektir. Adapazan Bolu üzerinden Ankaraya gidecek kısa yolun etüdlerini ilân ettik. Bu hat tsmetpaşa istasyonundan tekrar ikinci bir kısımla Samsuna bağlanacak ve oradan da şarka uzanacak ikinci bir hat olacaktır. Diğer demiryolu inşaatımız hızla ilerilemektedir. Memlekette mühendis ihtiyacını karşıayacak tedbirleri aldık ve alıyoruz. Memleketin imar mesaisini başaracak miktarda mütehassıs yetiştiriyoruz.» kilde organize etmek için tetkikler yap{Baş tarafı 1 tncı sahijede) maktayız. Bu tetkiklerimizin neticesine dan verilecek teberru listesini henüz algöre bir karar vereceğiz.» mamıştır. Bayramda, zelzele felâketzedelerine Hariciye ve Nafıa Vekilleri Bayramı geçirmek üzere şehrimize ge kavurma yapılarak gönderilmek üzere len Hariciye Vekili Şükrü Saracoğlu, dün kurban kesen evlerden mühim miktarda Parkotelde istirahat ve bazı dostlarının kurbanlık et toplanmıştır. ziyaretlerini kabul etmiştir. Hariciye Vekilimiz perşembe günü Ankaraya dönecektir. Zelzele mıntakasından gelen mu Nafıa Vekili Ali Fuad Cebesoy, şehirallim ve talebelerin vaziyeti de bazı tetkiklerde bulunduktan sonra Maarif Vekâleti zelzele mıntakasından dün akşamki ekspresle Ankaraya harebaşka vilâyetlere gelen talebeler hakkın ket etmiştir. Nafıa Vekili de kendisile görüşen bir da mekteblere yeni bir tamim göndermiştir. Bu tamime göre, liselerle orta ve arkadaşımıza şunlan söylemiştir: ilk mekteb talebeleri müracaat ettikleri « Vekâletin gerek limanlar, gerekse demiryolu ve sulama işleri hakkındaki mektebler tarafından, kendi ifadelerine icraatını Ankarada mütemadiyen neşredi istinaden, istedikleri sınıflara alınacaklar yoruz. Istanbul gazetelerinin de bunları dır. Bunlardan lise ve orta mekteb taleneşretmeleri surctile halkın alâkadar kı belerinin sınıf vaziyeti doğrudan doğru ya Vekâlette mevcud bulunan, geçen yı hnmasını istiyoruz. Hükumet memleketin gerek Karadeniz la aid sınıf geçme defterleri tetkik edile gerekse Akdeniz sahillerinde yaptıracağı rek tayin olunacaktır. İlk mekteb talebe limanları tespit etmiştir. Büyük Millet lerinin vaziyeti, kuyudat enkaz altından Meclisine arzedilmek üzere bir kanun lâ çıkanldıktan sonra tespit edilecektir. Zelzele dolayısile açıkta kalan mualyihası hazırlanmıştır. Bu lâyiha ile memlelimler, bulunduklan mahallin Maarif iketin yalnız bir limanını değil, bütün li manların birden inşasını ihale edeceğiz. daresine isimlerini ve adreslerini kaydetBu işi deruhde edecek grup, yalnız bir iş tirecekler, Vekâletçe diğer vilâyetlerdeki münhal muallimliklere tayin edilinceye almış olmayacaktır. kadar, maaşlannı bu idarelerden alacakBaşkanlığımda toplanan bir komisyon lardır. Çatalağzı yerine limanın Zonguldakta inAnkaradaki faaliyet şasına karar vermişti. Kömür havzası için Ankara 23 (Telefonla) FelâketzeZonguldak liman olacaktır. Büyük Millet Meclisinin önümüzdeki delere yardım işleri etrafındaki çalışmaiçtima devresinde bu lâyihanın kanuniyet lara bayram günlerinde de inkıtasız şekilde devam edildi. Reisicumhur lsmet kesbedeceğini ümid ediyorum. Istanbulun liman işi ayrıca tetkik edil lnönü bayramın ikinci pazar günü, Kızılay umumî merkezine gelerek faaliyeti mektedir. tetkik etti ve bizzat meşgul oldu. 1 5 buSulama işlerine lâzım gelen ehemmiyeti atfediyoruz. Bursa ovasmda yaptığımız çukta umumî merkeze gelen Millî Şefiinşaat memleketin tarihinde ender görü miz, Millî Yardım komitesi reis ve azalen seylâb felâketinden Bursayı kurtar larile Başvekilden müteşekkil heyete rimıştır. Kemalpaşa kazasile etrafındaki te yaset etti. Bu toplantıda, zelzele mıntasisat henüz başlangıc halindedir. Zarann kasında şimdiye kadar alınan tedbirler daha büyük olmamasında, başlangıc ha ve bundan sonra yapılacak işler hakkınlinde olan injaatjmızın tesirleri görülmüş da müzakerelerde bulunulmuş ve yardım tür. Arasıra vukua gelmekte olan diğer işlerinin felâkete uğrayan bütün köşelenehir taşmalarının önüne geçecek tedbir re hulul etmekte olduğu memnuniyetle leri sür'atle almakla meşgulüz. Zeizelede görülmüştür. Erzincanda 150, Koyulhiyıkılan memleketlerimizin yeniden inşası sarda 50, Agveniste 25, Ezbiderde 25, Şerefiyede 25, Erbaada 30 yataklık hasişini Vekâletimiz yapacaktır. Tabii bunun malî kısmile biz alâkadar taneler açılmıştar. Vatandaşlar tedavi eolmayacağız. llkbaharda derhal faaliyete dilmektedir. Reşadiyede 25 yataklık hasgeçeceğiz. Yapılacak binalann evsafını ve tane açılmak üzeredir. zelzeleye mukavim bina tiplerini tamamiFelâketzedelere verilen le tespit ettik. Yapılacak yeni inşaatta bu hediyeler tipler gözönünde tutulacaktır. Ankara 23 (Telefonla) Ankarada Zeizelede Nafıa Vekâletine aid bilhassa hat boylanndaki binalann yıkılma Yardımseven Bayanlar cemiyeti azaları, ması Vekâletimizce inşa ettirilen binalann bayram günlerinde hastaneleri dolaşarak sağlamlığına delâlet eder. Inşaatımız bu zelzele felâketzedelerinin bayramlarını nunla bir imtihan geçirmiş oluyor. Bütün tebrik etmişler, şeker ve kolonya hediye memlekette yapılacak inşaat için formül etmişlerdir. Bundan başka, bayram güner tespit edilmiş, alâkadarlara bildiril lerinde Ankaradan geçen trenlerdeki felâketzedelere de, ayni cemiyet azası taYıkılan yerlerde jeologlar tetkikat ya rafından, katarlann gardak'i tevakkufları paçak, zelzeleden en az müteeşsij olacak sırasında şekerler ikram edilmiştir. Holanda üzerinde uçart Alman tayyaresi Ayni hafta içinde Almanya, üç ticaret gemisi kaybetmiştir. 1,5*98 ton hacmindeki Albert Janus, bir Fransız harb gemisi tarafından ken disine durması için verilmiş olan işareti müteakib kendi kendini batırmıştır. 2342 tonluk August Thyssen, Stok holm açıklarında bir mayine çarpmıştır. Bir İngiliz harb gemisi tarafından zaptedilerek bir İngiliz limanına götürülmüş o!?n Ph^fdra. Bir Yunan gemisi torpillendi Lizbon 23 (a.a.) 8100 ton hacmindeki Yunan bayrağını hâmil Ecatontarchas Drakoulis Kargosu, Portekizin 150 mil açığmda torpillenmiştir. 28 kişiden ibaret olan mürettebatından on kişisi Mio Padre namındaki ltalyan vapuru tarafından ktırtarılmıştır. Diğerlerinin de bir Ispanvol gemisi tarafından kurtarılmış ol> dukları •">nn' dil"ipked'r. Alman propagandast Paris 23 (a.a.) «Havas» Alman propagandası, Italyan yolcu vapuru A razio'nun maruz kaldığı feci hâdiseden istifade ederek Fransız bahriyesine ifti rah imalarda bulunmaktadır. D. N. B. ajansı, yangının Fransız kontrol heyeti tarafından vapurda yapılan muayeneyi müteakıb zuhur ettiğini bildiriyor. Bu imalar Pariste nefret uyandırmıştır. Hakikatte vapur yangından 24 saat ev vel muayene edilmiş bulunuyordu ve ımdada ilk koşanlar da Fransız tayyare ve gemileri olmuştur. Esasen Italyan gazetecilerinin yazıları ve bu husustaki ltalyan resmî tebliği Fransız bahriyesinin insanî hareketini olduğu gibi göstermektedirler. Kurtarılan denizciler Londra 23 (a.a.) Bir İngiliz harb gemisi, Şimal denizinde Maurita adındaki Norveç gemisi mürettebatından oldukları zanedilen iki Norveçliyi nakletmekte bulunan bir mavnaya tesadüf etmiştir. Bu iki bahriyeli, soğuktan ölmüslerdir. Almanlar, silâh fabrikalarına ortak oldular Bükreş 23 (a.a.) «Reuter» Öğrenildiğine göre, Rumanyanın en büyük iki silâh fabrikasında Almanya hissedar olmaya muvaffak olmuştur. Bunu Rumen Adliye encümeninin bir kararı mucibince elde etmiştir. Bu encümen, mezkur iki şirkete aid olup düşmanlara aid emvalin idaresile muvazzaf Londradaki İngiliz komisyonunca musadere edilen 500 bin hisse senedini iptal etmek suretile buna imkân vermistir. Rumanyada son zamanlarda çıkan bir kanun, faaliyetleri millî müdafaa ile alâkadar şirketlere aid hisselerin ecnebi memleketlere gönderilmesini ve satışını yasak etmekte ve haricde bulunan hisselerin iptal edilmiş olduğunu tasrih eylemektedir. Maamafih mezkur kanun bu suretle iptal edilmiş olan hisselerin kıymetine muadil ikinci bir kopyesinin Rumanyadan ihracına müsaade etmektedir. Almanlar bundan derhal istifade ederek muazzam bir demir sanayiine mensub Resita fabrikasının 177600 ve küçük Copsa Mica Cugir silâh fabrikasının 328 bin 55 hisse senedinin kopyesini taleb eylemiştir. Bu hisse senedleri ÇekoSlovakyanın Almanya tarafından istilâsı esnasında muhafaza edilmek üzere Londraya gönderilmiş ve harb ilânında da hükumet komisyonu tarafından musadere edilmişti. Ecnebî teberruları Yunan Kralının teberruu Alman tahtelbahirlerine yapılan hücum Paris 23 (a.a.) Salâhiyetli Fransız deniz mahfilleri, deniz kuvvetlerinin son Atina 22 (Hususî) Kral Jorj ev günlerde iki Alman denizaltısma hücum velki gün Türkiye büyük elçisi Enisi sa ettiklerini bildirmektedirler. rayda kabul etmiş, bu esnada Türkiy Ayni mahfillere göre, Ingiltere Bahriye zelzele felâketzedelerine yardım olmak Nezareti bu denizaltılarmın muhakkak oüzere beşyüz İngiliz liralık bir çek ver larak tahrib edilmiş olduğunu teyid için miştir. tamamen müspet delile malik bulunmaktadırlar. Yunanistanda iane günü Atina 22 (Hususî) Türkiyedek zelzele felâketzedelerine yapılacak umumî teberru şeklini tespit etmek üzere dün Atina Valisi Nazır Koçyas'ın riyasetind Belediye reisleri ve Nahiye müdürler! toplanmışlardır. Muaveneti Içtimaiye v < Sıhhat Nazırlarile Türk Yunan Dostluk cemiyeti reisi eski Maliye Nazın M. Pes mazoğlu ve cemiyetin diğer azalannın hazır bulunduklan bu toplantıda bütün Yunan milletinin teberrua iştiraklerin kolaylaştırmak için her türlü teferrua tespit edilmiştir. Bu meyanda şubatın o nuncu cumartesi günü umum için teberru günü olarak kabul edilmiştir. O gün he yete dahil bulunan bütün kadınlar Türk Yunan bayraklarını herkesin göğsüne iliş tirerek iane toplayacaklardır. Fransız tebliği Paris 23 (a.a.) Büyük umumî karargâhın 23 kânunusani tarihli sabah tebliği: Vosges'lerin garbında düşrpanın bir taarruzu tard<"'ilmistir. Alman tebliği Alman hududu 23 (a.a.) «Havas ajansmdan»: Büyük Alman umumî kararsâhı tebliğ ediyor: Pirmasens'in cenubu garbisinde hudud mıntakasında bir keşşaflar grupu, birçok esir almıstır. Grup, zayiata uğramamıştır. Düsman birçok maktul vermistir. Harb donanması, son haftalar içinde Simal denizile Atlas Okyanusunda ve Balt'kta müsmir ticaret harbı yapmıstır. Mayin arayan gemilerle ileri karakol larda evvelce yapılan tahminl«*r dahilinde faaliyetler'~ Aftrr^ etm'1''>Jir. " lrnddd mıntakasında Bayram münasebetile şehrimizde bulunan lktısad Vekili Hüsnü Çakır, bayramdan sonra da bir müddet şehrimizde kalarak bazı tetkiklerde bulunacaktır. tktısad Vekilimiz, dün kendisile görüşen bir muharririmize şunlan söylemiş lktısad Vekili « Istanbula, bayram tatilinden istifade ederek geldim. Daha birkaç gün buYeni teşkilât rada kalarak bazı tetkiklerde bulunacaTicaret Vekâleti teşkilâtını yeni bir §e ;ım.» Beyrut 23 (a.a.) Havas Ajansın dan: Irandan alınan haberlere göre, Sovyet Rusyanın hattı hareketi dolayısile hissedilmiş olan endişeler, Finlandiya harbinin aldığı şekil üzerine, zail olmuştur. Finlandiya harbi, Sovyet ordularının hakikî zâfını göstermiştir. Sovyetlerin Irak, lran ve Efganistana karşı bir taarruzda bulunmaları mümkün olmadığı intıbaı vardır. lran ricalinden biri, Havas Ajansı muhabirine beyanatta bulunarak, lranın şimal hududunda Sovyet veya lran kıtaatının tahşidi haberlerinin asılsız olduğunu müdafaa etmeyi tercih eylemiştir. Bu Titulesko karısından söylemiştir. emsali görülmedik bir seydir. Kendimizi İyi bir membadan bildirildiğine göre ayrılıyor Hitlerin kitabı «Mein Kamp» ın bir fasAlmanlar, Tahranı orta şark için bir prolını dinliyor zannettik. (Gülüsmeler). Bükreş 23 (a.a.) Eski Hariciye Na paganda merkezi haline getirmeğe çalışzırı Titulesco, avukat Raicovi Ceamu va maktadırlar. Fakat lran hükumeti, tam Japon vapurunda tevkif sıtasile Bükreş mahkemesinde bir talâk bir bitaraflık muhafaza etmeğe karar verdavası ikame etmiştir. edilen Almanlar miş olup bir çok nazi ajanlarını memleTalâk için ileri sürülen esbab, şunlar ketten çıkarmıştır. Londra 23 (a.a.) Japon Assama Maru vapurunun tevkifi ve içinde bulu dır: Ağır tahkir ve iftiralar.. nan 21 Almanın yakalanmasına karşı Bu haber, bütün Rumen mehafilinde Japonyanm verdiği protesto İngiliz hü büyük bir alâka uyandırmıştır. Bursada vefat eden babam Hacı Safkumeti tarafından tetkik edilmektedir. İrlandalı tethişçilere karşı fet Erişin cenaze töreninde bulunan ve Salâhiyettar İngiliz mehafilinde kay telgraf ve mektublarile ailemizi teselli edediliyor ki, tngiliz kruvazörü Japon vaalınan tedbirler \ den lutufkâr dostlanmıza ayrıayrı şükpurunu açık denizde tevkif etmekte haklı Londra 23 (a.a.) İrlandalı tethiş ranlarımızm arzına muhterem gazeteniidi. Yakalanan bütün Almanlar rrrüte çilerin suikasdlerde bulunmalarına mân zin delâletini rica eylerim. hassıs ve fenci olduklarından düşmanın Hacı Saffet Eriş ailesi namına muharib kuvvetleri içinde çok faydalı o olmak maksadile evvelki gece Londrada ihtiyat tedbirleri alınmıştır. Muammer Eriş abilirlerdi. Malum olduğu veçhile Birmingham mahkemesi tarafından idama mahkum eIrtihalile efradı ailemizi, dostlarını ve dilmiş olan iki Irlandalının davası istinaf kendisini tanıyanları teessüre garkeden mahkemesindedir. İrlandalı tethişçiler ise Trabzon Cumhuriyet Halk Partisi reisi Ru suikasd yapmak için bu gibi fırsatlan kol hi Uralın, gerek hastalığı zamanında, lutfu lamaktadırlar. alâkalarını esirgemiyen ve gerek EdirneYüzlerce polis memurile polis hafiye kapı Şehidliğine kadar cenazesinde bulueri, bütün gece payitahtın dörtyol ağız narak elemim'ze iştirak eden Trabzon larında, hükumete aid binalar, hapisane Parti mifetişi İstanbul meb'usu Sadeddın, ve adliye dairesi tarafından hususî servis meb'us Nebizade Hamdi, meb'us Daniş yapmışlardır. Kendilerinden şüphe edil Eyyüb, meb'us Akif, Trabzon esrafm mekte olan Irlandahlar, nezaret altında dan Nemlioğlu Cemalle çelenk gönder • bulundurulmakta olup bazı mahallere bir mek surefile de sarm'mî alâka gösteren iki metro fasıla ile polis hafiyeleıi ikame İstanbul Parti ve Belediyesi erkânma, edilmiştir. canlı bir bağlılıkla bize teselli ve hizmet tngiliz amele heyeti tsveçte arzeden dost ve hemsehrilerimize kalbî sunarız. Stokholm 23 (a.a.) Içlerinde Wal Refikası Hem«iresi Kardeşi ter Citrine, Noel Baker ve diğer iki aza Kebire Ural Besire Saruhan Kâzım Ural bulunan bir İngiliz amele heyeti Stok*** holm'e gelmiştir. Oradan Finlandiyaya Uzun yıllardanberi mustarib bulun gidecektir. İngiliz murahhaslan, Isveç amele umumî konfederasyonu mümessil duğum kilye taşını hazakat ve liyakatini ;östermek suretile ameliyat yaparak çı lerile görüşmüşlerdir. Anadoluhisar 34 üncü okulun yirmi sekiz fakir çocuğuna Himaye Cemiyeti reisi İbrahim karan Mareşal Çakmak hastanesinde oPolonya meclisi toplandı Arm tarafından 236 lira sarfedilerek birer kat elbise, ayakkabı, çorab, ve bere alınmış peratör üroloğ doktor binbaşı Süreyya Paris 23 (a.a.) Polonya cunıhııri Atamala şükran borcumun sayın gazeteve ayrıca bu çocuklara 200 lira kıymetinde 10 kurban hediye edilmiştir. Yurd sever hayıreti millî meclisinin elçilikte yaptığı top nizle iblâğını rica ederim. perver vatandaşm göstermiş olduğu hamiyet cidden şayani takdir ve nümunei imtisaldir, lantıda Paderevski muvakkat millî mec Ağrı, süvari tümen muhasebe veznedan Resimde, mekteb muallimlerile giydirilen çocuklar görülüyor. is reisliğine intihab olunmuştur. Kâzım Cosku» Londra 23 (a.a.) Salâhiyettar bir membadan bildirildiğine göre, bu ayın Capetopvvn «Cenubî Afrika» 23 (a 21 inde hitam bulan narta esnasınr'a ha a.) Röyter bildiriyor: cimleri yekunu 23,843 tofıa baliğ olan parlamentosu bugün AŞtt *»'?'li» vapuru ve h^«imleri yekunui p ^, Cenubî Afrika ağzına kadar dolu idi. Parlamento harb 3">,248 ton olan on bir bitaTaf vaDur, vaziyetini müzakere etmiştir. düşr^an ^arafırıdan batmlmıştır. Bu zivaHertzog da takriri veTmiştir: lar. lns"'lir harb gemilerinin refakat et «Almanva ile harb haline nihayet ver mekte o'rlıı^u vaourlann vüzde ikisidir. mek ve sulhu tesis eylemek zamanı gel miştir.» Hertzog, ilk fırsattan istifade ederek Amerikanın Polonya halkına yeniden ihtarda bulunmak ve sulh ya yardımı pılması hususunda ısrar etmezse vazife Brüksel 23 (a.a.) Berlinden alınan sinde büvük bir ihmal yapmı$ olacağı ka haberlere göre, geçenlerde Berline gel^n naatinde bulunduğunu söylemiş ve demiş Amerikan papazları heyeti işgal altında tirki: bulunan topraklar umumî valisi tarafın « Mes'uller anlamalıdır ki, bu şe dan kabul edilmiştir. Umumî vali, bun refsiz enternasyonal vaziyet artık nihayet ların Polonya halkı lehine çalışmalarına bulmalıdır.» Alman hükumetince müsaade edildiğini General Hertzog'a cevab veren Baş teyid eylemiştir. Papazlar heyeti, yardım işini bir teşkivekil Smuts demiştir ki: « Hertzog'un nutku bugüne kadar lâta bağlamak üzere hemen Krakovi'ye işittiğim nutukların en hayTet vericisidir. gidecektir. Alman makamatına nazaran, "iyecek Cenubî Afrika harb halinde bulunduğu elbise ve ilâclarla dolu Amerikan vapurbir sırada muhalefet lideri eski Başvekil, memleketi lehine söyliyecek tek bİT söz lan Polonyaya gelmek üzere yakında bulamamıştır. Fakat düşmanın dava<!in Nevyork'tan hareket edecektir. Cenubî Afrika parlamentosunda münakaşa Batırılan gemifer Karpatlara giden Alman kıtaatı Slovakya hududu 23 (a.a.) Havas: Karpatlar istikametinde Alman kıtaatının hareketleri görülmektedir. 20 kânunusanidenberi Slovakya trenlerinin saatlerinde, yolcu münakalâtını a,sgariye indirecek ve asker nakliyatım aTttıracak surette değişiklik yapılmıştır. Nihayet bütün Slovakya alaylan Alman albaylarm kumandası altına konulmustur. Iranda Alman propagandası ( TEŞEKKÜR Bir vatandaşımızm yüksek hamiyeti