12 Ocak 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

(Baş taraft l tncı sahifede) istikametinde Tilhas köyü altmdaki ba^aklıkta 400 metre murabbalık bir saha. iki metre derinlikte çökmüştür. Bataklıkt> on metre yükseklikte tepecikler hasıl o.muştur. Bu sahaya yakın köylere bir s?y olmamış, Tilhas köyünün dere ve su s üzesi 24 saat kaybolmuş, sonra meydana çıkmıştır. Bu yüzden halk, susuz kalnaktan endişeye düşmüştür. Malatya ^ a l i muavini Ekrem, iki mülkive müfettisi ve yirmi maiyet memuru, mülhakatta ralışmaya, bugün Zonguldak ve Kırşehirf'en gönderilen 76 mahkum da enkaz altmdaki evrakı çıkarmağa başlamışlardır. Maliye müfettişi Celâl, yanma verilen eViple birlikte enkaz altından içinde 200 Sin liralık pul ve bu miktarda para bulunan kasayı meydana çıkarmıştır. Yeni zelzeleler nin maruz kaldığı felâket önünde hiçbir Yunan kalbinin duygusuz kalmayacağından emin bulunuyorum. Hükumet kendi hesabına yapması icab eden şeyi yapmıştır. Fakat bu kabil hal lerde ve bilhassa böyle bağlarla bağlı bulunduğumuz bir millet mevzuu bahsolduğu zaman yapılması jcab eden yardımı istemekle, bütün Elenlerin hissiyatına ter. cüman olduğuma kaniim. Buna binaen her Elen sanki Yunan milletinin başma gelmiş bir felâket mevzuubahismiş gibi yardımda bulunacağından eminim.» 12 fkincikânun 1940 CUMHURÎYET IKTISADİ NOTLAR Türk İtalyan Asıl tehlike (Başmakaleden devam) HAVA FAALİYETİ ÂRTTI Bahri Turgud Veni zelzeleler Çankırıda Çankırı 1 1 (a.a.) Diin gece burada oldukça şiddetli bir zelzele olmuştur. Hasar yoktur. Tekirdağda Tekirdağ 1 1 (a.a.) Bu sabah saat 4,10 da şehrimizde şiddetli bir zelzele olmuştur. Geredede Gerede, 11 (a.a.) Bu sabah, 1,40 ta beş saniye devam eden oldukça şid' detli bir zelzele olmuştur. Sarsıntı yüzünden halk arasmda biiyük bir heyecan husule gelmiş, fakat hasar olmamıştır. Zilede Zile, 11 (a.a.) Dün akşam 22,30 da, şehrimizde sekiz saniye süren orta şiddette bir zelzele olmuştur. Hasar yoktur. Millî yardım komitesi. dün de Vali ve Belediye Reisi Lutfi Kırdarm başkanlı ğında toplanarak ashabı emlâkten davet edilen altmışı mütecaviz erbabı hamiyetin teberrularını kaydetmiştir. Dünkü taahhüd yekunu 30,000 lirayı geçmiştir. Kızılay şubelerine yatırılan para miktarı 18,778 lira 72 kuruştur. Doğrudan doğruya Kızılay veznesine 19,362 lira 37 kuruş yatırılmıştır. Bunların yekunu 38,141 lira 37 kuruş etmektedir. Bu yekun dünkü umumî yekuna ilâve edildiği takdirde Istanbulun verdiği teberrü miktarı 720,847 lira 37 kuruşa baliğ olmaktadır. Dün Kızılay kaza veznelerine yatırılan para miktarı şudur: Fatih 1561 lira 75 kuruş, Beyoğlu 9146 lira 77 kuruş, Eyüb 54 lira I 1 ku ruş, Beşiktaş 1025 lira, Eminönü 6210 lira, Şile 17 lira 96 kuruş, Bakırköy 151 lira 40 kuruş, Üsküdar 43 lira, Adalar 94 lira 80 kuruş, Kadıköy 275 lira, Beykoz 64 lira 40 kuruş, Silivri 134 lira 5 3 kuruş. Giresun Valisinin beyanatt Giresun, 11 (a.a.) Alucara ve Karahisarda son vaziyet hakkında Giresun valisi Muhtar Akman şu beyanatta bulunmuştur: « Felâket mıntaklannda gün geçtikçe vaziyet iyileşmektedir. Bu mıntakalarda hükumet ve halk tarafından 40 kadar pavyon yaptırılarak açıkta fcalmış olan yurddaşlardan bir kısmı yerleştirildiği gibi diğer bir kısmınm da çadırlarda bannmalan temin olunmuştur. lkinci sıhhî imdad heyeti de Karahisara varmış ve işe başlamıştır. Üçüncii heyetin de yann varması bekleniyor. Bu heyetlerle yüz çadır ve bir çok eşya gönderilmiştir. Felâketzedeler için Trabzondan gönderilen 1 1 8 parça yiyecek, giyecek eşyası felâket sahalanna sevkedilmiştir. Ş.karahisardan Suşehrine sıhhî malzeme yardımı vapılması için kaymakama tebligat yaplmıştır. Tarama faaliyeti devam etmektedir.» Felâketzedeler evlere yerleştiriliyor Istanbula gelmiş olan felâketzedeler, dün Sirkeci misafir evinden otobüslerle hamamlara gönderilerek yıkanmışlardır. Kendilerine elbise ve çamaşır verilmiştir. Felâketzedeler için Vilâyet Fatihte evler isticar etmiştir. Bunlar bugünden itibaren bu evlere yerleştirilecekler ve iaşeleri için kendilerine hergün bir miktar para verilecektir. Ayrıca binalara soba lar kurdurulacaktır. Bugünlerde Romada, Türkiye ile Italya arasmda yeni bir ticaret anlaşması akdi için müzakerelere başlanacaktır. Bir müddettenberi, iki memleket arasında diplomatik yollarla yapılan temaslar neticesinde şu son safhaya gelmiş olan bu müzakereler, muayyen zamanlarda tekerrür edegelen ticaret anlaşmaları mü zakerelerinden çok başka bir mahiyet ve hususiyet arzetmektedir. Filhakika, iki büyük Akdeniz devleti, dünya siyasî vaziyetinin vahametile muvazi olarak karışık bir durumda bulunan beynelmilel ekonomik darlığa rağmen karşılıkh ticarî münasebetlerinde daha fazla inkişaf imkânını müşahede ederek halen mer'i olan anlaşmanın, yerine bu günün icablarına daha uygun bir anlaşma ikamesinde mu tabık kalmışlardır. Işte, Romada başlamak üzere olan müzakereler böyle müsaid bir hava içinde doğmuş bulunmaktadır. Çok değil, bundan altı yedi sene evvel haricî ticaret istatistiklerimizde baş haneyi işgal eden ltalya, bazı müessirlerin de inzımamile, bu mevkini çok kaybetmiştir. Fakat, gayritabiî olan eski vaziyet de ğil, son senelerinki olmak gerektir. Italya ile ticaretimizin gerilemeğe başladığı yıllarda, 935 senesinde, bu memlekete ihracatımız 9,493,000, ithalâtımız ise 5,669,000 liralıktı. Bundan bir sene sonra 936 da ihracatımızın 4,343,000, ithalâtımızın ise 2,026,000 liraya düştüğü görülür. 937 senesi Türk İtalyan ticaretindeki bu düşüklüğü izale edecek bir şekilde olmuştur; Italyaya ihracatımız 7,266,000, ithalâtımız da 6,084,000 liralık. Maamafih bu yıl zarfında Italya adalarına 266,000 liralık ihracat ve 1 80,000 liralık ithalâtımızı da ayrıca kaydetmek lâzımdır. 938 yılında, Italyaya ihracatımız 15212000 liraya yükselmiştir. Fakat ithalâtımız yedi milyon liralığı geçememiştir. 1939 un kat'î rakamlan henüz elimizde değildir. Yalnız malum olan cihet bugün Italyaya klering muamelâtmdan mütevellid olarak 3,145,000 lira raddesinde borclu vaziyette olduğumuzdur. Bunun 3,596,200 lirası A ve 451,000 lirası B hesabındadır. Türkiye ile Italya arasmdaki ticarî münasebatın her zaman için biraz daha fazla inkişafı mümkündür. İki memleketin tabiî ekonomik vaziyetlcri böyle biı vaziyeti, hem de kolaylıkla imkân dahiline sokmaktadır. Fakat, bugünkü harbin doğurduğu iktısadî gidiş iki Akdeniz memleketi arasında her zamankinden ziyade ticarî münasebatm inkişafına müsaıd bulunmaktadır. Türkiyenin ltalyadan alabileceği maddeler bugün tamamen eski maddeler olmasa bile birçok İtalyan mamulât ve masnuatı için Türkiyede çok müsaid bir piyasa mevcuddur. Bilhassa harb halinde bulunan mem leketlerden tedarik edegeldiğimiz birçok maddeleri bugün hasıl olan vaziyet dolayısile hatta tamamen ltalyadan almaklığımız mümkündür. tlalyanın da mev cud şartlar içinde Türkiyeden alabileceği maddelerin eskisine nazaran çok daha geniş bir listeyi dolduracağı şüphesizdir. İki hükumetin azamî fedakârlıklar yaparak akdine karar verdikleri yeni an laşmanın Türkiye Italya ticaretinin inkişafında yeni bir ufuk açacağına şüphe etmemek lâzımdır. Milletlerin karşısında, birinciden hiç de aşağı kalmıyan başka bir tehlike duruyor ki, iyi görüşlü devlet adamlarını şimdiden derin derin düşündürmektedir: Kommunizma! Fikirlerin ve ideolojilerin, iyi kullanıldıkları takdirde ne mühim bir istilâ aleti olduğunu bilenlerce bu tehlike hiç de ihmal edilecek bir mevzu sayılamaz. Büyük kütlelerin ihtiraslarını gıcıklamak isteyen her cereyan, mistik bir mahiyet taşır ve böylelikle sari bir hastahk gibi içtimaî bünyelere nüfuz ederek onları kemirir, dayanma kuvvetlerini azaltır. Roma müstemlekelerinde doğan hıristiyanhk koskoca imparatorluğu bu şekilde devirdi. Abbasüerin elinde islâm dini ayni rolü oynadı. Kommunizma'nın mistik bir hareket olarak ilkönce Almanyada doğmasında, şimdiye kadar iyi düşünülmiyen bf.zı sebeblerin rolü olmamıştır diyemeyiz. Sanayileşme bakımmdan Ingiltereye nazaran geri kalan Almanya, daha o zamanlar, büyük komşusunun ezici rekabeti altında ıstırab çekmeye, inlemeye başlamıştı. Alman sap ::nin İngiliz hegemonyasmdan kurtulara.. b'n plâna geçmesi için en radikal tedbir rakib sanayii himaye eden devlet mefhumunu ortadan kaldırmaktı. Yalnız şu var ki Alman işçisinin lehine olan bu teşebbüs, kapitalist zümreyi mahvediyordu. Bu suretle hem içeride, hem dışanda başlıyan mücadelenin muvaffak olabilmesi çok güçtü; nitekim olamadı. îngiliz ve Alman tayyareleri arasmda büyük bir muharebe (Baştarafı 1 incı sahilede) Tyne üzerindeki Nevvcastel'e yapılan baskından başka, düşrnan tayyareleri Frit of Forth'da ve Humber ve Time3 ağzında da görülmüş ve İngiliz defi toplarile avcı tayyareleri tarafından kaçmağa mecbur edilmişlerdir. Norfolk sahili açıklarında, düşmon tayyareleri bombalarla bir ticaret gemisine taarruz etmişlerdir. Gemi batmamış, fak^t bombalardan yangın çıkmıştır. sahillerinde kâin bir şehir üzerinde uçmuştur. Bütün bu tayyareler, avcı tayyarele rin takibi ve İngiliz tayyare dafii topla » rının endahtı üzerine uzaklaşmışlardır. Evvelki gün batmış olan Dunbar Castle adındaki İngiliz transatlantiğinin harb gemilerinin refakat etmekte olduğu bir kafile arasında bulunduğu öğrenilmiştir. Almanlar a göre Bazı açıkgözlerin marifetleri lstanbulda bazı kimselerin bu vaziyetten istifade ederek kendilerine felâketzede süsü verdikleri anlaşılmıştır. Bu itibarla ellerinde geldikleri mahallere aid vesika bulunmıyanlara veya Haydarpaşaya muvasalatlarını tespit ettiremiyenlere yardım da bulunulmıyacaktır. Mekteblere yazılan talebeler Zelzele felâketi dolayısile şehrimize gelen talebeler Maarif müdürlüğüne müracaat ederek buradaki mekteblere yer leştirilmelerini istemişlerdir. Biı gibi çocuklann uzun zaman mektebsiz kalmamaUrı için istedikleri mekteblere yazılma larına başlanmıştır. Ecnebi devletlerin yardımı Yunanistanda Atina 1 1 (Hususî) Efkân umumiyenin samimî arzusuna tercüman olan Başvekil General Metaksas, Türkiye zelzele felâketzedelerine yardım için yapılacak teberruları toplamak üzere bir heyetin teşekkülünü tasdik etmiştir. Bu heyete eski Maliye ve lktısad Vekili M. Besmazoğlu reis seçilmiştir. Azaları arasında M. Eksindaris, M. Arkiropulos, M. Matas gibi birçok muteber zevat bulunmaktadır. Heyet dün ilk defa olarak Sıhhat ve lçtimaî Muavenet Nazırı M. Kribas'ın riyaseti altında toplanmıştır. Teberrular millî banka merkez şubelerile bütün ticaret ve sanayi odolan tarafından kabul edilecektir. Fakat yarm, harbden mağlub çıktığı takdirde, Almanya için bir iç mücadele artık düşünülemez. Nasyonal sosyalist rejimi sermayeyi azamî şekilde devletleştirmiş, himayesine sığınarak iktidar mevkiine yükseldiği kapitalist sınıfta şahsiyet namına birşey bırakmamıştır. Yann Almanyada hortlayabilcek bir kommunizma havası, içeride tamamen serbest olarak bütün kuvvetile ve bir zehirli gaz hırsile dış dünyaya saldıracaktır. Bu tehlike devlet adamlannın gözünden şüphesiz kaçmıyor. Bir taraftan icab eden dahilî tedbirlere başvurulurken, öteden de müstakbel Almanyanın mukadderatı hakkında şimdiden kafa yorulduğuna şahid oluyoruz. Şunu da unutmıyahm ki önlenmesine çalışılan bu tehlike, kültür bakımından geri kalmış milletleri daha ziyade korkutacak bir mahiyet taşır. lngiltere, Fransa ve diğer garb milletlenle beraber, Avrupanın cenub şaıkında oturan çalışkan ve iyi niyetli Balkanlılaf da, ciddî olarak korunma tedbirlerine baş vurmalıdırlar. Berlin 11 (a.a.) Alman istihbarat bürosu, yeni model 4 Alman tayyaresinin Brüksel 1 1 (a.a.) Millî Müdafaa Heligoland körfezinde 9 İngiliz bombarNezaretinden tebliğ edilmiştir: dıman tayyaresine tesadüf ederek üç ta1 1 kânunusanide Alman tayyareleri nesini düşürmüş ve mütebakisini kaçmağa muhtelif vesilelerle Belçika üzerinden uçicbar etmiş olduğunu haber vermektedir. muşlardır. îngiliz vapuruna hücum eden Devriyelerimiz ezcümle Gand, Brük sel, Hasselt ve Liege bölgelerinde bu tayyareler tayyareleri tardetmişlerdir. Belçika hü Londra, 1 1 (a.a.) 1 164 tonluk İnkumeti bu hareketleri Berlin nezdinde giliz Morthwood vapuru Şimal denizinde protesto etmeğe karar vermiştir. iki Alman tayyaresinin taarruzuna uğraLondra 1 1 (a.a.) İngiliz Hava Ne mıştır. Bu tayyareler gemiye 40 kadar zareti bildiriyor: bomba atmışlar ve vapurun gövertesini Bir İngiliz tayyare filosu, yaptığı bir mitralyöz ateşine tutmuşlardır. Bombalar keşif uçuşu esnasında uzak uçuşlu Alman isabet etmemiş ve mitralyöz ateşi de kimharb tayyarelerile karşılaşmıştır. Yarım seyi yaralamamıştır. Vapur hava dafi tosaat süren bir harb olmuştur. pile Alman taarruzunu tardetmiştir. 1 10 modelinde bir Messerschmidt denize düşürülmüş, diğer bir tayyare de Bir Fransız vapuru karaya oturda Londra, 11 (a.a.) 4193 tonluk Danimarkada yere inmeğe mecbur ol Fransız Montanan vapuru lngilterenin şimuştur. Biz bir tayyare kaybettik. Diğer tay mal sahillerinde karaya oturmuştur. Va* yarelerimiz, düşman düşürülmüş olduğun pur kömür yüklü idi. Mürettebat kuTtuldan, keşiflerine devam etmişler ve dön muştur. Belçika hükumeti protesto etti müşlerdir. Mayine çarpan Norveç vapuru Mekteblerde yardım Mekteblerde zelzele felâketzedelerine yapılmakta olan yardımlara devam olunmaktadır. Şimdiye kadar muallimlerin yaptığı teberrü 4425 lirayı, talebelerin teberruları ise 5872 lirayı bulmuştur. Gerek muallimler ve gerekse talebeler tarafından verilen eşya miktarı ise 17,772 parçadır. Ayrıca mekteb hademeleri de aralarında 125 lira toplıyarak Kızılaya teslim etmişlerdir. NAD1R NADt Heriot'nun bir nutku Paris 11 (a.a.) Meclis reisi Heriot, bugün öğleden sonra celseyi açarken bir nutuk söylemiş ve nutkunda tekrar reisliğe seçildiğinden dolayı Meclise teşek kür ettikten sonra harbin dört ayına aid kısa bir bilânço yaparak ezcümle demiştir ki: « Bugün nasıl bütün bitaraflar tazyik altına alınmak isteniyorsa bütün hür milletler de zincire bağlanmak isteniyor. Fakat halen müsterih olacak birçok sebebler mevcuddur. Şimalde kürük bir devlet kahramanca döğüşüyor. Finlandiya Meclisinin müracaatini dinledik. Finlandiya yalnız garb medeniyetinin bir ileri karakolu olmakla kalmıyor, onun zaferi fikrin madde üzerine, beşer kıymetlerinin huşunet üzerine zaferini temsil ediyor. Îngiliz ve Fransız hükumetlerinin bildirdikleri gibi, vazife ve bizzat davamızm menfaati bu memlekete elimizden gelen yardımı yapmaklığımızı emretmektedir. Yanyana harbetmekte olan Fransa ile lngiltere artık iki millet değil, zulme karşı mücadele eden muazzam bir hürriyet imparatorluğudur. Fransa nesillerini her yirmi senede bİT muharebe meydanlarına göndermek için yetiştirmek istemiyor. Bu zaferin do™masından önce düşünülecek bir meseledir.» Galatasaray lisesinin hamiyeti Almanyadaki teberrular Berlin, 1 1 (a.a.) Buradaki Türk kulübünde bir toplantı yapılmıştır. Berlin büyükelçimiz Hüsrev Gerede anavatanda vukua ge!en büyük hareketiarz faciası etrafında bir konuşma yapmıştır. Bu toplan tıda felâketzedelere ilk yardım olması üzere 6000 mark teberrü edilmiş ve bu para konsolosluğumuza tevdi olunmuştur. Almanyadaki konsolosluklarımızda da teberrü kabulüne başlanmıştır. Bir çok hayırsever Türk dostu Almanlar da, felâketzedeler için teberruatta bulunmaktadırlar. Amerikadaki Rum başpiskoposu Ankara 1 1 (a.a.) Aldığımız ma lumata göre, felâketzedeler için Amerikadaki Rum başpiskoposu 200 dolar teberTU etmiştir. Bundan başka, Vaşington büyük elçiliğimize hareketiarz felâketzedeleri için muhtelif zevat tarafından yekunu 563 d o . lara varan teberrularda bulunulmuştur. Fransız elçiUğindeki memurların teberruu Ankara 11 (a.a.) Fransız büyük elçisi Masigli, Fransız büyük elçiliği me murları adma bir yardım olmak üzere, yardım komitesine 500 Hra tevdi eyle mişrir Galatasaray lisesi muallim. memur ve Faik Güneri talebeleri zelzele felâketine uğrıyanlara ilk yardım olmak üzere 2392 lira 79 kuruşu dün Kızılay veznesine yatırmışlar, ayrıca aralarında topladıkları 1 73 parça eşyayı da eşya toplama bürosuna tevdi etmişlerdir. Galatasaraylı talebelerimizin felâketze(Baştarafı 1 inci sahifede) delere yaptıkları bu büyük yardımı şükSofyada iki gün kalacak olan Mene ranla kaydederiz. mencioğlu garda Kral namına Başma Etibba Odasmdan bir temenni beynci Gruef, Başvekil ve Hariciye Na zırı Köseivanof, Hariciye Umumi Kâtibi Istanbul millî yardım komitesi reisi sıVekili Valtinof, Protokol müdürü Beli fatile, Vali tarafından Etibba Odası reis nof, Başvekâlet Hususî Kalem müdürü liğine bir tezkere yollanmıştır. Bu tezkere Şişmanof ve Polis müdürü Tanef tara de, zelzele felâketzedelerinin en çok muh fından karşılanmıştır. tac oldukları ilâclardan bazılarının piyaKeza, Yugoslavya, Fransa. lngiltere ve sada mevcudu kalmadığı öğrenildiğinden Rumanya elçilerile Yunanistan maslahatbahsedilmekte ve hekimlere muhtelif güzarı istasyonda hazır bulunmuşlardır. müesseselerden nümune olmak üzere gönTürkiye elçisi Şevki Berker bütün se derilen spesiyalitelerin epey bir yekun tufaret memurlarile birlikte gara gelmişti. tabileceğine göre, bunların felâketzedeBu akşam Türkiye elçiliğinde mi~af:rlere tahsis ve teberruu temennisinde buler şerefine bir akşam ziyafeti verilmiş, lunulmaktadır. Etibba Odası reisliği, bu garda hazır bulunan şahsiyetler yem'k e müracaati bütün hekimlere bildirmiştir. hazır bulunmuştur. Yarm Başvekil Köseivanof, MenemenGümrük muhafaza memurlarımn cioğlu ile maiyeti şerefine bir öğle ziyayardımı feti verecektir. Gümrük muhafaza teşkilâtı memurları aralarında zelzele felâketzedeleri için bin Karbon kâğıdı yapan müeslira toplayarak Kızılaya vermişlerdir. Menemencioğlu Bulgaristanda Amsterdam, 11 (a.a.) 1343 tonluk Manks Norveç vapuru Ouragans şarkında Londra 1 1 (a.a.) Deyli Ekspres bir mayine çarparak batmıştır. Yedi kişigazetesi, yeni Messerschmidt'lerin plân lik mürettebatı, bir sala binerek kurtullarının artık kimsenin meçhulü olmadığını muştur. yazmaktadır. Bu tayyarelerin son derece Fransız tebliğleri sür'atli olduklan malumdur. Paris, 11 (a.a.) 10 kânunusani 940 Bu plânlar, Londraya Bavyerada kâin Augsberg yakininde bulunan Messer akşam tebliği: Vosgeslerin şarkında ve schmidt fabrikalarının desen atölyelerin garbında her iki tarafın topçu ve keşif faaliyetleri olmuştur. Hava faaliyetleri tekden gelmiştir. rar başlamıştır. Bu gazete ilâve ediyor: Paris, 11 (a.a.) 1 1 kânunusani sa«Almanyada yalnız bazı eksperlerin bah tebliği: Geceleyin kaydedilecek bir malumu olan Messerschmidt'lerin esrarı, şey olmamıştır. şimdi ifşa edilebilir. Plânlar, Alman tabiDün gündüz iki düşman tayyaresini yesi üzerinde tesir icra edebilecek olan 3 hatlarımız arasına düşürdük. noktayı meydana çıkarmaktadır: Alman tebliği 1 Bu tayyareler, saatte 365 mil sürBerlin, 1 1 (a.a.) Alman umumi kaatle lngilterenin herhangi bir noktasına yapacaklan taarruzda Alman bombardı rargâhı bildiriyor: Sarrebrucken'in cenuman tayyarelerine refakat edebilecekler bunda hudud mıntakasında düsmanın yapmış olduğu bir taarruz, derhal icra dir. edilen mukabil bir taarruzla tardedilmiş2 Bu tayyarelerde 2 ikiz top vardır. tir. Garb cephesinde istikşaf ve tarassud Bu sayede mitralyözlerin endaht menzili uçuşları esnasında birçok hava musadeharicinde kalmak suretile bombardıman tayyarelerine taarruz edebilirler. Fakat meleri olmuştur. İki düşman tayyaresi dümanevra kabiliyetlerinin fazla olmaması şüdülmüştür. Keşif yapmakta olan bir Alman tayyave toplarının ağırlığı bunların splitfire ve resi, Colmar yakınmda yere inerken hahurricane tarafından kolayca avlanma rab olmuştur. larını intac edecektir. ingilizlerin Britol Blenheim sisteminMesserschmidt 1 1 0 un mürettebatı iki deki 9 tayyare, Alman tayyare limanlan kişiden ibarettir. Pilot, öndeki iki topu ve üzerinde cevelân yapmakta olduklan sıramitralyözü kullanabilir. İki mitralyöze da dört avcı tayyaresinin taarruzuna uğkumanda ed^n topçu, pilotun tam arka ramışlardır. Düsmanın adeden faik olan sındadır. Tayyarede 1 2 silindirli iki Benz bu kuvvetleri karşısında yapılan mücademotörü vardır. Her biri 1150 beygir le esnasında Alman tayyareleri, üç İngikuvvetindedir. liz tayyaresini düşürmüşlerdir. Bir dör400 galon benzin alan depolan kurşun düncü İngiliz tayyaresi de hasara uğramışişlemiyecek surette yapılmıştır. Messer tır. Bu tayyarenin hareket üsüne dönemeschmidt tayyareleri, azamî sür'atleri olan diği zannolunmaktadır. Alman tayyarele365 mille ancak 820 mil mesafe kate ri, hareket üslerine hiçbir hasara uğramadebilir. dan dönmüşlerdir. Bu Messerschmidt, büyük mesafelerde tngilterede silâh altına çağırılanlar. kafile refakati yapmak maksadıle inşa Londra 1 1 (a.a.) 22 yaşındaki Inedilmişti. Bu tayyareler ağır olduklarıngilizlerin silâh altına çağırılmalarına başdan ne içlerinde ne de kanadlannda lanılmıştır. Bunların miktarı takriben bomba nakletmeğe imkân yoktur. 240.000 e varacaktır. Topla mücehhez Alman tayyareleri İngiliz tayyarelerinin hücumu Londra 1 1 (a.a.) Bir İngiliz tayyaresi, Alman deniz tayyare üsleri üzerinde bir keşif uçuşu yaptıktan sonra Sylt adasını bombardıman etmiştir. Alman Danimarka hududunda ada civarındaki Danimarka mülklerinin bombardımandan zarara uğradığı haberlerine gelince, Hava Nezareti bildiriyor ki eğer bu zararlardan Ingilizler mes'ul ise Danimarkaya icab eden bütün tazminat verilecektir. Garb cephesinde faaliyet arttt Paris 11 (a.a.) Havas Ajansına göre askerî vaziyet: Çok şiddetli soğuklara Tağmen, kaTa ve hava harekâtı artmaktadır. Müteaddid hava musadameleri olmuş ve bu musademeler esnasında iki Alman tayyaresi tahrib edilmiştir. Alman tayyareleri Fransanm şimal ve doğusunda mutad keşif uçuşlarını yapmışlardır. Cecpehe, baskm müfrezeleri faaliyetlerine devam etmektedir. Bu müfrezelerin faaliyeti küçük Vosge'lerin ağaclık tepelerinin batısmda ve doğusunda ve Sarre'ıri batısında bilhassa göze çarpmıştır. Sarre'm batısında şiddetli bir piyade muharebesi olmuş, düşman hatlanna çekilmeRe mecbur kalmıstır. Efganistanda mecburî askerlik Kahire 11 (a.a.) Mısrî gazetesi ya zıyor: Efganistan hükumeti, emniyet tedbirlerine devam ederek, 1 7 yaşından itibaren mecburî askerlik hizmeti ihdasına karar vermiştir. Diğer taraftan hükumet bir vergi ih das etmiştir ki, bunun hasılatı derhal silâh mubayaasına, iki radyo postası tesisine ve üç demiryolu inşası suretile münakalâtm ıslahma tahsis edilecektir. Ayni gazete, komünist partisinin faaliyetini takib etmek için istisnaî tedbirler alındığını yazıyor. Hükumet devletin emniyeti için tehlikeli vesikalar ele geçirmiş ve iki komünist lideri tevkif etmiştir. Teşkilâtm muhtelif azasının evlerinde araştırmalar yapılmıştır. Taymis nehri mansabında uçan Alman tayyareleri Londra I 1 (a.a.) Tabiiyetleri meçhul bir takım tayyareler, dün Times nehri mansabı üzerinden uçmuşlardır. Bir Al man tayyaresi, lngilterenin cenubu şarkî Büyük bir muharebe başladı (Baş taraft 1 tnct sahı)ede) olmamışcır. Keşif faaliyetleri ve bazı noktalarda da topçu ateşleri yapılmı ; tır. Havalann fenalığı dolayısile Sovyet hava kuvvetleri yalnız keşif uçusîarında bul'inmu'ştur. mahiyet arzetmektedir. Hususile ki 12 bin Rus askerinin ihata edilmiş olduğu Salla'da bunu ikinci bir zafer daha takib edeceğe benziyor. Ankara komitesinin içtimaı Ankara 1 1 (a.a.) Millî Yardım komitesi Ankara şubesi ve yardım komisyonu azalarile yardım sevenler cemiyetine mensub bayanların mümessilleri Ankara Valisi Nevzad Tandoğanın da iştirakile bugün Dahiliye Vekâletinde Dahiliye Vekili Faik Öztrakın reisliği altmda bir toplantı yapmışlardır. Uzun süren bu toplantıda bugüne kadar yapılan yardım işleri ve alınması icab eden tedbirler etrafında Vali Nevzad Tandoğanın verdiği izahat ve azalann ayn ayrı serdettikleri mütalealar Vekil tarafından dinlenmiş, içinde bulunduğumuz şartlara nazaran mesainin ve elde edilen neticenin mucibi memnuniyet olduğu gibi gün geçtikçe müşkülâtın da azalıp, yardım işlerinin daha muntazam devam etmekte bulunduğu tespit edilmiştir. Bundan sonra yapılac?.k işler için Vekilden yeni direktifler telâkki olunmuş ve toplantıya nihayet verilmiştir. seselerin muamele vergileri Efgan Kralımn yardımt Ankara 1 1 (a.a.) Efcçan büyük elçisi, hareketiarz felâketzedeleri için, Efgan Kralı Haşmetli Zâhir Han tarafından teberru edilen 2000 Ingiliz lirasile, Efgan Kızılay cemiyeti tarafından teberrü edilmis olan 3000 îngiliz lirasını Hariciye V ' ^1 „••; = t«>vdi evlemîştir. Ankara 1 1 (Telefonla) Karbon kâğıdı imal eden müesseselerin toptan yıllık vergiye bağlanmasında bir zaruret olmadığı anlaşıldığından beyanname usulüne tevfikan muamele vergisine tâbi tutulmaları muvafık görülmüştür. Bir Aîman gemisi battı, 400 domuz kayboldu Kopenhag 11 (a.a.) Salı günü Graasten'den hareket eden Alman bandıralı Axel vapuru Kiel kanalında bir Alman harb gemisile çarpışarak batmıştır. Vapurdaki 400 domuz kaybolmuş tur. Mürettebat tamamen kurtarılmıştır. lngilterenin gönderdiği harb levazımı Lichtenstein Prensi Fin ordusuna gönüllü yazıldı Helsinki 11 (a.a.) Lichtenstein Prensi Ferdinand, Helsinkiye gelraiş ve Finlandiya ordusuna gönüllü kaydcdil mistîr. Yann kıt'asına iltihak edecektir. Hind hükumetinin göndereceği çadırlar Yerirlelhi 1 1 (a.a.) Hind hüku meti, Türkiyedeki zelzele felâketzedeleri icin 1 000 cadır teberrü etmiştir. Felâketzedeler menfaatine konser Zelzele felâketine uğrayan vatandaş larımıza Beşiktaş Halkevînin bir yardımı olmak üzere 1 3/ 1 /940 cumartesi akşam' saat 20,30 da Beşiktaş Gürel sinemasında bir müsamere tertib edilmiştir. Müsameremizde Istanbul Belediyesi Şehir armonisi san'atkârları tarafından bir konser verilecektir. Halkevi Temsil kolu gencleri tarafından büyük şair Faruk Nafiz Çamlının meşhur (Akm) piyesile edib Münir Hamdinin (Tırtıllar) eseri temsil edilecektir. Taziyeler Metaksas'ın beyanatt Atina 1 1 (a.a.) Atina ajansı bildiriyor'. Metaksas millete hitaben aşağıdaki mesajı neşretmiştir: «Çözülmez bağlarla ve sıkı bir ittifakla bağlı bulunduğumuz asil Türk milleti Bulgar Rumen münasebatı Sofya 1 1 (a.a.) Rumanya Hariciye Nazırı Gafonco tarafından Bulgar elçisi ayrılırken irad edilen nutuk burada çok iyi bir intıba hasıl etmiştir. Bu nutuk hakkında tefsiratta bulunan yarıresmî Viçera gazetesi «Gafenco'nun, Dün gelen mazot Bulgar Rumen münasebetlerinin istik Îngiliz Dezon vapurile iki bin ton ma bali hakkındaki inanına iştirak ediyoruz» demektedir. zot gelmiştir. Londra 1 1 (a.a.) Reuter ajansı nın askerî muharriri Finlandiyaya İngiliz harb levazımınm gönderilmiş old jğunu haber veriyor ve diyor ki: «Bunlar, Finlandiyalılara Ruslardan iğtinam ettikleri teçhizattan daha faydalı olacaktır. Çünkü Rus malzemesinin bü yük bir kısrm orada hüküm süren şiddetli soğuklar dolayısile esasen kullanılamaz bir hale gelmişti. Finlandiyada bugün vaziyet şudur: Bütün mıntakalarda Finlandiyalılaı müstevlilerden çok daha dirayetli, daha şevrkli ve daha sür'atli harbediyorlar. Finlandiyalıların lsveçle olan müna kalâtı eskisi gibi işlemektedir. Vaziyette belki de en mühim unsur Rus ordusunun maneviyatını ka\betmiş olmasıdır. ihtimal ki Suomis^lı :i'de Finlandiyalılann kazandığı zafer kat'î bir Danimarka Prensi de gönüllü Stokholm 11 (a.a.) H e n ü z teeyyüd etmiyen haberlere göre, Danimarka Prensi Age Finlandiya oıdusuna gönüllü kaydedilmiştir. Sovyetlerin zayiatı Stokholm 1 1 (a.a.) Finlandiya cephesinde bulunan bir lsveç harb muhabirine göre Ruslar, Fin harbinin başlangıcındanberi 50,000 ölü ve 50,000 yaralı vermiştir. Gazeteci, Ruslann dönen şayiaların tersine olarak harbe seçme kıt'alarını sevketmiş olduklarını ilâve etmektedir. Mağlub olan 44 üncü fırka ekseriya mo. del olarak arulmakta idi.