11 Ocak 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

TANZIMAT MALİYE NAZIRLARI Yazan: M. Zeki Pâkalın Her ikİ cild 250, cildli 300 kuruştur. " \ İki cild KANAAT KlTABEVt J „ . «„„ UlldlllllUI yll düyl • U U L O umhuri ATU Perşembe 11 ikincikânun 1940 CECESi Nurinin bu en son roganı ^Jebî bir hâdise teşkil e t B H B Ş O O Türk münevveri safsız eserden kendinizi mahrum etmeyiniz. Ve bugün siz de bir (Yedigün) alınız. ( Y J ^ J H İ M ^ ü kapışıyor. Bu em. tSTANBUL CAĞALOĞLD Teigraf ve mektub adresl: Cumhurlyet, Istanbul Posta kutusu: Istanbul No. 246 Telefon: Başmuharrlr: 22366. Tahrir heyetl: 24298. İdare ve Matbaa fcısmı 2429924290 Milli felâketin bilânçosu Almanlar Rus ordusunu Dahiliye ve Sıhhiye Vekilleri tensik için 20 Erkânıharb dün Mecliste izahat verdiler zabiti gonderdiler Bugüne kadar 23131 ölü, 7994 yaralı tesbit edildi, 16385 ev yikıldı ve 29390 evdeharap oldu. Mahkumların cezaları tecil edildi Adhye Vekıh Fethı Okyar 5 General Franko, Ispanya harbinde kullanılan bütün harb malzemesini Finlândiyaya göndermiye karar verdi Dahıhye VeJctlı Faık Oztrak Çemberlaymn nuthu Izmirde heyelân ! Memleketin muhtelif köşelerinde zelzeleler dün de devam etti Salla meydan muharebetinden sonra bir Finlandiyalı yaralı naklediliyor ve Fin Cum. hur Reisi cephede bir zabitten izahat alıyor Londra, 10 (a.a.) Daily Express ga leri Finlândiyaya gönderceği haber verilmektedir. Bu harb levazımı Iskandinavzetesinin Romadaki muhabiri yazıyor: General Franko'nun, dahilî harbden yaya lspanyol vapurlarile nakledilecektir. lArkası Sa. 5 sütun 5 te) sonra Ispanyada kalan tank, top ve tüfek eko Slovakyanın işgalinden sonra, yeni bir emrivakıe mâni olmak gayretıle İngıliz hükumetinin nekadar sıkı ve şiddetli tedbirlere başvurduğunu bütün dünya görmüştü. Polonya istılâsına yol açan ağustos buhranı sıralarında ayni hükumetin ne derece kat'î bir hareket tarzı takib ettiğine gene bütün dünya yakından şahid olmuştu. Nıhayet, harb başladığı zaman hiçbir kaçamak yolu aramıyan İngilterenin ne büyük bir azimle silâha sanldığıru hep gör dük. Bütün bu vakıalara ragmen, hâlâ demokrasilerin «sonuna kadar harb» taraftarı olmadığına inananlar bulunuyordu. Chamberlain ihtiyar, muhafazakâr ve sulhçu adam, büyük fedakârlıklar istiyen uzun vadeli teşebbüslere girişemez. O, İngilterenin şerefini kurtarmak için katlandığı bu harbi bir uzlaşma formülıle bıtirmeğe her zaman hazırdır. Diyorlardı. lstanbul Valısı Dr. Lutfı Kırdar §ehnmtze gelen felâketzedelerle goruşuyor Hatta daha ileri gidenler ve Harbiye Nazırı Belisha'mn istıfasından sonra Ankara, 10 (Telefonla) Büyük Mil lar da kısmen tahmine müstenidcür. Bir let Mechsinin bugunku toplantısında ha az daha az veya daha çok olmdsı mümChamberlain'in Almanlarla uyuşmak için imkân anyacağını söyliyenlere bile reketıarz felâketi etrafında Dahiliye Ve kündıir. Felâket hakıkaten büyük, sahası geniştir. Gerek mevsim, gerek zelzelenin kili Faik Öztrak, şu izahatı vermiştir: raslanıyordu. « Arkadaşlarım, söze başlarken en ev vukuu saati felâketin şiddetini arttırmıştır. îngilterenin ihtiyar Başvekili, evvelki vel sizleri ve sizlerin vasıtanızla azız mille Musibet herkesi yatağmda ve tath uykugün söyledıği nutukla birkaç aydanberi timizi tazıye etmeği vazıfe bilirim. Arka sunda haınce bastırmış, ne ihtiyar, ne kabazı muhitlerde hâlâ yaşıyan bu şuphele daşlarım, uğradığımız felâket cidden bü dın, ne hasta, ne de çocuk dinlememiş yük ve acıdır. 25 bine yakın masum vatan kıymıştır. Felâketin masum kurbanlanna ri kökünden silip atmış oldu . Kont Cmno ve Kont Çaki bir arada. daş kaybettik. 8 bin kadar yaralımız var. rahmet, geride kalanlara sabır ve metanet Harb başladığındanberi bir benzerini Kısmen ve tamamen yıkılan binaların sa temenni ederim. Başınız sağ olsun arkagörmediğimiz o mühim nutku okuduktan yısı otuz bine yakındır. Ancak bu rakam[Arkası Sa. 7 Su. l de] sonra artık Chamberlain'ın azminden ve llllllllllll] llllll I IIII1IIIII ••llllMIMIIt n IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIM1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIİ İngiliz hükumetinin kararlarındaki katiyetten kimse tereddüde düşemiyecektir. Başvekil ifadesinde o kadar açık ve o kadar samimidir. Şimdi daha iyi ve daha vazih olarak görüyonız ki 1938 sonbahannda, elinde şemsiyesi, bir tapu kâtibi tevazuile üstüste birkaç defa Münih'e gidip gelen ihtiyar devlet adamının en büyük meziyetı, sabır Roma 10 (a a.) Claıoro Fascista ve sebat sahibi olmasıdır. O sulhu kurtargazetesi, Kont Csaky'nin perşembe akşamak isterken samimî idi ve bu uğurda bümı Romaya tekrar hareketinın muhtemel yük bir metanetle çalıştı. olduğu hakkındaki haberin Budapeştede teyid edıldığini, Kont Csaky'nin Romada Şimdi harb vardır. Onu gene ayni saKont Cıano ve Duçe ıle görüşeceğını bil mimiyet ve ayni metanetle hem vatdnının, diriyor. hem de temsil ettiği fıkrin zaferi için çalıBuna mukabil Maçek'in Budapeşteyi şıyor görüyonız. ziyaret edeceği hakkındaki haber henüz Evvelki günkü büyük nutkun en dikteeyyüd etmemiştir. Maçek'in Macaris tanla Rumanya arasında muhtemel bir kate lâyık noktalarından biri lÜ7umsuz mukavele akdinden sonra Budapeşteye sözlerden, şatafatlı cümlelerden uzak buf I geleceği h=ber verilmektedir . lunarak hakikati olduğu gıbi efkân umumıvenin gözleri önüne sermesidir: ~~jr^& ^ Mülâkatın neticeleri Aylardanberi karada henüz cıddî bir Budapeşte 10 (a.a.) Macar Ajansı bildiriyor: hareket olmadı. Fakat bunun sonuna kaVenedık konuşmaları hakkında iyı dar böyle sürüp gideceğini sanm<ıyınız. malumat alan Macar ve ltalyan mehafili En mükemmel, en öldürücü sılâhlarla şu beyanatta bulunmaktadır: mücehhez ordular, karşıhkh olarak birbir« Italya ve Macaristan sulhun şark ve lerinin harekâtını tarassud ediyorlar. Gücenub Avrupasında muhafazasını ayni suretle istiyorlar. nün birinde çarpışılacaktır. însanlığa çok Komşularla olan münasebetlere gelin feci sahneler hazırlıyan o güne bütün mece, bir kere daha tebarüz etmiştir kı, Italtanetimiz ve bütün kahramanlığımizla yanın ve Macaristanın Almanya ıle olan hazırlanmalıyız. Büyük denizlerin düşmünasebetleri hıç değışmeden mükemmel man gemilerinden temizlenmiş olması, bulunmaktadır. Binaenaleyh buna aykırı bütün rivayetler ve faraziyeler daha bidakatlanılacak fedakârlıkların ehemmiyetini yette bertaraf edilmiş oluyor. azaltamaz. Ingiltere, muhtac olduğu harb İtalya ve Macaristanın Yugoslavyaya malzemesini imal etmek için ham madde 21 kânunuevvel al'samı Kandılh Rasadhanesmdefcı sısmograj aletmın çtzdtğı karşı da samimî dostluk hisleri vardır. falaket zelzelesmi gosteren grajık tablosu NADİR NAD1 Kuvvetli bir Yugoslavya her iki memle (Yazısı S inçi sahifede) .{Arkası Sa. 5 sütun 6 da) İArkast Sa. 5 sütun 3 te). Son söz himin ? Bir İtalyan gazetesi, «Son söz topun değil, mııharib milletlerin manevî mukavemetinindir» diyor Zetzeienin sebebleri ÇakıLıano goruşmesinden sonra Italya ile Macaristan arasında askerî ittifak haberi tek^ib ediliyor Garb cephestne i/entden kaztlan tiperler tetfcıfc ediliyor Rasadhane müdürü Prof. Fatin izah ediyor «Memleketimiz, maatteessüf her sene gayet şiddetli zelzelelerin vukua geldiği mıntaka dahilidir» Londra 10 (a.a.) Başvekâlet da sadaki İngiliz hava kuvvetlerî başkuman» iresinden bildirildiğine göre Fransadaki danlığma tayin edildiği ve yakında vaziİngiliz karakolları başkumandanlığı ya fesine başlıyacağı Hava Nezaretinden bil« kında bir hava başkumandanlığı ihdas dirilmektedir. (Arka&ı Sa, 3 sütun 1 de) edilmıştir. Hava Mareşalı Barratt'ın FranIIIIIIIIIIIMIIIMIII IIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIinilllllMllllllllinilllllllllllllllllMllllllllllllllllHIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIU Afrodit» davast Romancı bir hukukçu olan Esad Mahmud, Müddeiumuminin iddialarına cevab verdi *Ajrodıt» davasmm dunku celsesinden inr, ^ıntıba (Yazın S inçi sahifede)