7 Aralık 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 7

7 Birîncîkânan 1939 CUMHURtYET o FAYDAU BÎLGtLER | HiKAYE,. Panama kanalının 25 inci yıldönümü $eyler| MEMLEkETLCRK (ınerakh buzlar Renkli ^ ÇOCUKLAR..; Sihirli top Küçük Mecdinîn geçenlerde doğumu le onun kendisinden uzaklaştırılamıyacanun beşinci yıldönümüydü. Hısım akra ğını zannediyordu. Kız kardeşinin bu deAtîas Okyanusile Bü>ük Okyanusu birba ve dostların getirdikleri hediyeler a rece bir cesaret göstereceğini tahmin et birine birleştiren ve oıra Amerikada açırasında bir de güzel top vardı. Ama, öy miyordu. lan Panama kanalının küşad resmi 1914 le top ki pek mükemmel birşey.. Büyük, te yapılmıştı. Demek insan emeğile vühafif ve dayanıkh.. Hele renkleri öyle Ertesî sabah Mecdi derin bir uykuda cude getirilmiş olan bu boğaz tesisinin tatlı ki sormayın.. Pembe zemin üzerine sütlü riiyalar görürken meçhul bir el yirmı beşinci yıldönümünü idrak etmektemavi ve yaldızh yıldızlar serpılmiş.. En uzanıp topunu aldı ve onunla heyecanlı dir. Bu kanal mevcud olmazdan evvel iki fes, harikulâde bir top!.. bir şekilde oynamaya başladı. Leman te Okyanusun birinden diiJerine gidecek geMecdinin topta en ziyade hoşuna giden lâşla onu öyle bir kuvvetle salonun kö miler tâ cenubî Amerikadaki Horn burnokta şu idi: O kadar büyuktü ki iki ko şesine fırlatmıştı ki top küçük fakat kıy nundan dolaşmak ve binlerce millik melunu biitün kuvvetile açtığı halde onu bir mettar bir vazoya çarptı ve vazonun ye safeyi boş yere katetmek mecburiyetintürlıi kucaklayamıyordu. re düşüp parçalanmasına sebebiyet ver de idiler. Mecdi, iyi huylu, neş'eli bir çocuk ol di. Panama kanalını açmak teşebbüsüne duğu icin topile sevinc içerisinde oyna ilk defa girişen Süveyş kanalını açmış Leman, gürültünün kimsenin dıkkatini maya başlamıştı. Fakat yavnınun kendiolan Fransız mühendisi Ferdinand de celbetmediğine emin olunca hemen topu sinden üç yaş kadar büyük kız kardeşi Lesseps idi. Fakat 1881 de başlayan bu yerden aldı, usulca götürüp tekrar MecLeman hiç de ona benzemiyordu. Huyteşebbüsü Fransızlar başaramadılar. Birdinin yatağının içerisine koydu. leşik Amerika devleti bu işi Fransızlarsuz ve yaramazdı. Arasıra annesinden, Hizmetçi Mari ortahğı düzeltmek için c!an satın aldı ve aynca 1 00 milyon dobabasmdan azar işitir, en küçük bir arzusu yerine getirilmezse hırçınlaşır, tepi salona girip de vazonun kınklarile kar lar sarfederek kanalı vücude getirdiği gişılaştığı zaman: bi kanalın etrafındaki 1 6 kilometre genişnir, ağlardı. Işte, dedi, gene şu ugursuz Sarma liğindeki araziyi de Panama hükumetinYalnız şunu da ilâve edelim ki Leman kalben hiç de fena bir kız değildi. Bilâkis nın marifeti.. Ben hanımefendiye söyle den satın aldı. Kanalın uzunluğu 81 kilometredir. Açok hassas ve merhametli idi. Fakat ne miştim. Hınzır hayvan münasebetli müyapalım ki, babasının dediği gibi cbiraz nasebetsiz yerlerde dolaşıyor, bir gün bir razi Süveyş kanalına benzemez. Düz değil, dağlıktır. Sonra Süveyşte Akdenizle kıskanci dı. Onun için Mecdi, büyük bit ziyankârlık yapacak, demiştim. Hanım geldi, o da bu işi Sarmanın Kızıldenizin seviyesi yekdiğerinin ayni olgurur ve iftiharla yeni oyuncağını kucaduğu halde Panamada bir Okyanustan öğında evde beş aşağı, beş yukarı dolaşırtekine geçmek için evvelâ 26 metre yükken Leman annesinin, babasının işitebiseğe bir sıra kapalı sedler arasmdaki haSv leceği yüksek bir sesle: vuzlardan geçirilerek çıkarılır ve öbür uç Dünyada ne insanlar var, diyordu, ta gene sedlerden indirilir. Çünkü ortada kıymetıni hiç de takdir edemiyeceği böykendisinin vücudünden istifade edilen göl le birşeyi küçücük bir çocuğun eline vebu yüksekliktedir. Gemiler, kenarda yürip onunla oynamasına müsaade ediyorrüyen lokomotiflerle çekilerek yukarıya lar!.. çıkarılır. Her gemi ancak sekiz saatte kaKış ortasında kuru yapraklar arasında bir minimini böctfc peşinde... Bu ukalâca nutuk tabiatile annesinin nalın bir ucundan öbür ucuna geçer. Bu hoşuna gitmemişti. Kızına: kanalın Birleşik Amerika Cumhuriyetleri Yavrum, dedi, sen hakikaten kısiçin askerî bakımdan da çok ehemmiyeti kanc bir mahluksun.. Halbuki ben şim vardır. Bir taraftaki harb gemilerini bu diye kadar sana kaç defa söyledim.. sayede sür'atle diğer tarafa nakledebilir. Dün>ada bunun kadar fena bir huy yokDünyamızm vaşı tur. Mademkı küçük kardeşinin bu gü Dünyarnızın yaşı zel topun kıymetini bılip onunla oyna ilim âleminde sık sıV rnıyacciğına kailsin.. Gıt birhkte»oyna da Arkadaşınızın tuttuğu Tair rakamı mevzuu bahsolur. Y. ona yol göster!.. mek tabiî keramet veya falcılık ile olacak Leman sert, ayni zamanHa ters bir ta yaptığına kanaat getirdi. Mışıl mışıl uyu pılan tetkiklere göre bir şey değiMfr. Bir takım hesab amel^varılan netice de ekvırla: makta devam eden Mecdinin tabiatile o seriya birbirine benzemez. Bu sefer de â yelerile bunda muvaffak olacaksınız. Me Hayır, diye cevab verdi, gidip o lan bitenlerden kat'iyyen haberi yoktu. selâ farzedelim ki arkadoşınız tabiî size na minnet edeceğime yalnız oynamaya Leman için için gülüyor, adamakıllı bir llmler orologıe denilen bir usulle, yani söylemeden 1 1 rakamını tutmuş olsun. dünya üzerinde mevcud kayalann ve marazıyım.. azar işitmekten kurtulduğuna seviniyor, denlerin ihtiva ettiği radio activite ölçülme Bunu gene size söylemiyeceği diğer bir Eğer nezaketle istiyecek olursan, lâkin bir taraftan da vicdan azabı çeki esasına müstenid olarak incelemeler yap rakamla zarbecektir. Bu rakam da iki olbelki bir müddet için sana yalnız başına yordu. Maamafih, boş yere itham olu mışlar ve ihtiyar arzım'zın bir milyar se sun. 2X 1 1=22 eder. Bu yekunu gene sioynamak için de topunu verir.. nan bir kedi, bir hayvandı. Onun için kiz yüz milyon ile bir milyar yedi yüz ze söylemeden bir sayı ile taksim edecektir. O rakam da 1 olsun. 22: 1=22. Heyhat, Lemanın o gün nazik davran fazla endişeye düşmeğe lüzum yoktu. milyon arasında bir yaşta bulunduğunu tuttuğu rakama ilâve ederek bildirmesini Bu şekilde siz ona bu rakamı hep size rica edersiniz ki o 1 3 lür. 2 yi çıkardığımaya hiç de niyeti yoktu. Onun için Yaramaz kız, o gece ikinci bir tecrü tespit etmişlerdir. Ama, siz arada böyle Mecdiye topla nasıl oynanması lâzım gel beye daha girişti. Ortada kimse yokıu. bir milyon sene farkla tahmin olur mu. söylemeden birkaç rakamla zarb ve bir nız zaman geride 1 1 kalır. Ona bu neticediği hakkında verdiği ilk ders pek gü Derken, birdenbire top elinden kaçtı, diyeceksiniz. Bu kadar büyük bir rakama kaç rakamla taksim etmekte söyleyebilir yi bildirdiğiniz vakit hayrete düşer. rültülü geçti. Leman bağırıyor, Mecdi koridora yuvarlandı. Oradan da babası göre bir milyon senenin ehemmiyeti olur siniz. Yalnız ne var ki neticede size asıl Yalnız bu meselede dikkat edilecek rakamı değil, fakat zarb ve taksi'iı için ağhyordu. Binaenaleyh ortahğı yatıştır nın çalışma odasma girdi. Leman yazı o mu! nokta, tutulan rakamlann kısmen büyükkullandığı rakamlan söylemek mecburimak için annesinin tavassut etmesi icab dasında da oyununa devam etti. Duvara çe ve zarb, taksim amelıyeleri için kullayetindedir. etti. Buna rağmen kavga bitmedı. Topun durmadan fırlattığı top bir defa masanın nılan Takamların kısmen küçük olmasını Talihsiz adam.. sahibi hiddetli ve kıpkırmızı haykmyor üstüne düşünce bütün kâğıdlar bırbirine O vakit siz de zihnınizden her hangi şart koşmak lâzımdır. Bir de taksim için Cenubî Amerika memleketlerinden bidu: karıştı. rindeki kasabaya ticaret maksadile gelen bir rakamı tutarsmız. Farzedelim 2 olsun. tabiatile yekunun tamamile taksim olu Vermem, dünyada sana topumu nacağı bir aded bulmak şarttır. Küçük kız bu sefer korktu. Bir daha bir adam ansızın bayılmış ve kaskatı yere 2X2=4 eder. 4: 1=4 eder. vermem, hain kız! En sonunda arkadaşınıza bütün bu yeHavaların güzel gitmesine rağmen, şim topa dokunmamaya karar verdi; verdi scrilmişti. Kahvede oturanlar telâşla BeAblası da ona şöyle cevab veriyordu: ama, küçüklerin kendi kendilerine yap lediye doktorunu çağırdılar. ihtiyar hekim kunu ilk tuttuğu rakama taksim etmesini di yaz olmadığı için bahçe oyunlanndan Maymun, sanki ben senin topunu tıklan taahhüdler bazan pek uzun ömür komisyoncuyu uzun uzadıya muayene et ve neticeyi size bildirmemesini söylersiniz. pek istifade edemiyecek bir zamandasınız. istediğim zaman elinden alamam değil Iü olmaz.. Mecdi ertesi gün öğle uvkusu tikten sonra HÖmülmesine müsaade ettL 22: 11=2 çıkar. Siz de kendinizinkini, Çünkü göğün berraklığına, güneşin parmi? Hayırseven insanlardan bir kısmı gur yani 4 ü ilk tuttuğunuz 2 ile taksim eder laklığma pek aldanmayın... Bu havalar na yattığı zaman Leman gene gizli sizli Mecdi bu tehdid karşısında büsbütün topla oynarken onu elinden kaçıHı. Top bette ölen bu biçareye parlak bir cenaze seniz netice iki olur ki sız de ayni rakaını insanı çarpar, onun için, sıcak odada hoşkudurmuş, ağlayıp tepinmeye koyul pencereden dışarıya fırlayarak eve geîen merasimi yaptılar. Fakat adam ölmemiş, bulmuş olursunuz. Arkadaşınıza size he ça vakit geçirmek için bu hesab oyunu emuştu. Leman ona uzaktan dilini çıkan misafirlerden birinin başına düştü. sade müthiş bir baygıniık devresi geçiri nüz söylememiş olduğu bu neticeyi ilk j^ey isinize yarayacaktır. I tllfllltMIMIMIIII • 11 • > I • I • • 11 • 1IIIIIIII ••• • 1 1 1 1 1 1 1 1 M i > 11111111 • 11 lllll lllllll I1IIIIIII llll II I t l M I I > ordu. Onun için tabutta iken ayıldı ve 1III1II Itlli Itl IIII yordu. Leman bu defa hakikaten dehset içıne Eve dönen baba, bu mücadeleyi gö düşmüştü. Hemen annesini bulup kuca yerinden firlayınca ortalık allak bullak oldu. Kalabahk kaçıştı. Polisler zavallıyı rünce kızını odalardan birine kapattı. ğına iltica ederek: yakalayıp mahkemeye verdiler. Hâkim Mecdinin de hafifçe kulağını çekti. Me Bu top, dedi, muhakkak sihirli.. altı ay hapsine hükmetti. selenin bu suretle hallolunup bittiğini saBir daha onunla oynamak mı, tövbeler Talihsiz komisyoncu, hâkimden kabanıyorsanız, şaşarım size.. Lemanın kıs hatini sorduŞu zaman şu cevabı aldı: kanclığı büsbütün artmış, Mecdinin de tövbesi!.. Nereden anladın? Halkı hevecana vermek! topa oian muhabbeti bir kat daha ziyadeleşmişti. Akşam yemekte, Mecdi topu Hani, onu gizlice aldım da oyna nu yanındaki iskemleye koydu ve gözü dım zannetmeyin!. nü bir dakika bile oradan ayırmadı. Ge Peki uzaktan bakmakla onun bu ce yatarken de onu yatağına birlikte al meziyelinin farkına varılır mı? Güzel bir seyahat! mayı ihmal etmedi. Saf çocuk, bu suret Varılmaz ama, bilmem.. Bana bu IIMIIIllllllulllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllflHllllllllllllllllltillllllltl top çok acaib göriinüyor.. Çok tuhafsm kızım! Hanımefendi, kızından izahat istedi mi, sanıyorsunuz.. Hayır.. Yalnız hersevi anladığını gösterir manalı hir tebessıimle güldü. Lemanın şimdiye kadar olan biteni bütün teferruatile anlatmasını bu suretle temin etti. Kedi, vazo, kâğıdlar, misafir hanım hep birden Lemanın vicdanına hücum Londrada Waterlo istasyonu civarında ederek orada müthiş bir azab doğıırdıımüşteri bekleyen Barnes isminde bir şolar. Küçük kız iki gündür cereyan eden töre, bir gün trenden inen bir Amerikalı bütün hâdiseleri pıtır pıtır anlattı. O zamüracaat ediyor: man annesi hâkimane fakat ayni zaıııan Bütün İngiltereyi arabanla dolaştırda sakinane bir sesle: mak için kaç para istetsin? Kızım, dedi, top zannettiğin gibi siDiyor. Beş aşağı, beş yukarı pazarlık hirli değildir. Bilâkis onun böyle kaza ediliyor, fiat kararlaştınîıyor, hemen selara sebebiyet vermesi senin telâşın ve yahate başlanıyor. Amerikalı rahat ve eğkıskanclığın neticesidir. Büyüklerini dirı lenceli bir yolculuk yapıyor, şoförün nelemiyen çocukların başına daima böyle zaket ve meharetinden o derece memnun fena akıbetler gelir. Herhalde bunun sa oluyor ki tekrar Londraya döndükleri zana bir ibret dersi olacağını ümid edeıim. man bahşis olarak Amerikalı şoför BarLeman bunun üzerine gidip misafir nes'e bir Amerika seyahati teklif ediyor. den, babasından ve bilhassa küçük kar Birlikte «Kraliçe Mary» transatlantiğine deşinden af diledi.. Hiçbir şeyden haberi kuruluyorlar. Şoför bu âlicenab müşteri olmıyan Mecdi şaşıyor: sayesinde Birleşik Amerika Cumhuriyet Sahi, diyordu, benim topum haki leri arazisinin temaşaya şayan yerlerini g katen sihirli galiba.. Lemanı iki gün için zip görüyor. Işte sans buna derler. Fade uslandırdı, diyar ve paytak paytak kat bu iş, Avrupadaki şu son meş'um harb başlamadan oluyor. yürüyerek iki tarafa başını sallıyordu. Cülümser Gündem Yazısız hikâye Şimal kutbunda buz kütlelerini ve onların hareketlerini tetkik ile meşgul olan bir âlim kafilesi nin yeni keşfettiği bir usui. bütün dünya ilim âleminde çok mühim akisler vücude getirmiştir. Bu âlimleritı asıl maksadları deniz buz dağlarile kara buz dağları arasındaki aynlıklan ve bunlann hususî vasıflarını ve bu buz dağlarının denizlerde ekseriyetle hangi yollardan cenuba doğru akm ettiklerini öğrenmekti. Bunun için de şimdiye kadar henüz tatbik edilmemiş olan şu original usulü takib ediyorlardı: Kuvvetli renkli maddeler yüklettikleri bir tayyare ile bu buz dağlarının üzerlerinde uçuyorlar, himmetlerile üzerlerine dökülen renkler dolayısile filân mıntakadan geçen buz dağları pembeye, diğer mıntakadan geçenler maviye, ilâh boyanıyorlardı. Âlimler heyeti o civarda gemileri işleyen bütün vapur kumpanyalarına tebliğler yaparak hangi renkte buz dağlannı nerede gördiiklerini bildirmelerini rica etmişlerdir. Bu suretle onlardan her birinin hangi yollardan cenuba indikleri anlaşılmıştır. O halde keşfolunan şeyin yol meselesi olduğunu tabiî anladınız. Serlevha olarak koyduğumuz «renkli buz»ların da onların gayretile meydana getirildiğinin elbette farkına vardmız. Uyku tacirleri ( Eğlenceli oyunlar Arkadaşların tuttuğu rakamı bilmek Malum ya, ekserî tuhaf ve garib işler Amerikada olur. Bu da onlardan bir nümune... Nevyorkta uyku tüccarlığı yapma usulü keşfolunmuş. Farzedelim, Nevyork şehri halkmdan biri sinirli bİT vaziyette... Yatağa yatmış, mütemadiyen sağa, sola dönüyor, gözüne uyku girmek ihtimali yok... Derhal telefonu açıyor... «Western union» telgraf kumpanyasına vaziyeti anlatjyor... Kumpanya işteıı haberdar olunca, hemen size uyku verici bir çayı ve banyo tozunu, kulaklarınızı tıkamâya mahsus bilyaları, gözlerinizi fazla ziyadan muhafaza edecek siperleri hâmil bir memurunu gönderiyor. Çayı içiyor, banyoya giriyor, siperi gözlerinizin üstüne, bilyaları kulaklarınıza yerleştiriyor, yatağa uzanıyorsunuz... Buna mukabil vereceğiniz para beş Türk lirasıdır. Fakat bütün yapılan ihtimamlara rağmen gene uyuyamazsa şirkete nezaran kabahat o Nevyorklu vatandaştadır. Uyumaya arzusu ve istidadı yok demektir. Davacı kadm efendim, bu adam, yolda hiçbir sebeb yokken üzerime atıldı. Saçlarımdan tuttu. Cebinden çıkardlğı makasla onları kestiklen sonra enseme bir yumruk vurdu. Kulaklarımı çekti, velhasıl yapmadığı hakareti bırakmadı. Hâkim (hayret içinde) Peki ama, bayan saçlann yerinde duruyor, bu dediğin şeylere aid yüzünde de hiçbir eser yok... Davacı kadm Eser yok ama efendim. şahidlerim var. IITI Mahkemede... Bırıncikânun bulmacası Resımli fKra Çocuk portreleri Şu yukanki şekilde gördüğünüz iki, kediden hangisi hangi yoldan giderse fareyı tutabilecektir. Kırmızı kalemle kedinin üzerine ışaret edimz ve yolu da üzerini keza kırmızı kalemle baştan başa çizerek gösteriniz. Bu bilmeceyi doğru halledenlerden birmcıye beş, ikincıye iki, üçüncüye münasıb bir hediye takdim olunacak ve diğer yüz kışiye de muhrelif mükâ fatlaı dağıtılacaktır. Cevabların birincikânun sonuna ka dar eCumhuriyet Çocuk Sahifesi» adre« sine gönderilmesi lâzımdır. Geç kalan» lar hediye alamazlar. Doğnı halleden lerden bize resim gönderen küçük karilerimizın resiTr.leri de sırasüe gazete mize basılacaktır.