10 Aeustos 1939 CUMHURÎYET SON HADERIE Hâdiseler arasında Barış sigarası arb tehlikesi de, sayılı fırtına gibi, neredeyse takvimlere yazılacak: Ağustosun ilk günlerinde başlıyor, eylulün son günlerinde bitiyor. Manevralar, parlamento tatilleri, mahsul devşirmeleri ve Nüremberg kongresi hep bu netameli aylar içindedir. Münih tecriibesi olmasaydı, ordularin sonbahar manevraları yapması, parlamentoların yaz tatiline girmesi, köylülerin mahsul devşirmesi ve Hitler'in eylulde Nüremberg kongresini açarak Almanyanın miistakbel zaferlerini müjdelemesi, hiç kimsede müstesna bir alâka uyandırmıyacaktı; fakat bir tecrübe herkese öğret ti ki, Alman manevraları, manevra ile seferberlik arasındaki büyük farkı ortadan kaldırabilir; demokrat memleketlerde parlamentoların yaz tatiline girmesi, hem mihver devletlerine şiddetle düşman sol partilerin sesini kestiği için, hem de İngiltereyi ve Fransayı millet vekillerine danışmadan acele bir karar vermek hürriyetinden mahrum bıraktığı için anî tecavüzleri teşvik edebilir; mahsullerin devşirilmesi, hele Almanya gibi gıda maddelerinden mahrum memleketler için, tepeden inme, kısa bir harbe atılmanın en müsaid zamanıdır ve geçen sene Südetler için olduğu gibi, tek silâh patlamadan, Almanyanın bu sene de bütün Danzigi bereketli bir mahsul gibi devşirmesine fırsat verebilir; Nüremberg kongresi de, Führer'i, vadini yerine getirmiş bir insan gibi karşısında görmek istiyebilir. Ingiliz deniz ve hava kuvvetlerinin manevrası 1300 harb tayyaresi hücum ve müdafaa talimi, 130 parçadan mürekkeb ihtiyat filo da Kralm huzurunda manevralar yapıyoı IBaştarafı 1 inci «düşman layyareleri» tarafından yapılan hücumlann neticesi heniiz kat'î olarak malum değilse de, bu sabah söylendiğine göre, göriiş şeraitinin fenalığı sebebile, bir kaç tayyare, müdafaa hattınm bazı noktalarında bu hattı gecmeğe muvaffak olmuştur. Fakat tebarüz ettirildığine göre, umumiyet itibarile «düşman tayyareleıi» bir taraftan muharebe tayyarelerile kar.şılanarak diğer taraftan da tayyare dafi toplarile yolda bırakılarak geri dönmeğe mec'bur edilmistir. Londra 9 (a.a.) Dün geceki hava manevralarına dair Hava Nezaretince neşrolunan tebliğe göre, düşman, tayyareleri tarafından dün gece 160 hücum yapılmıştır. bayraklarla donanmış sokaklardn geçerek derhal Bincleves mendireğine gitmiş ve orada Amırallık Birınci Lordu Lord Stan hope tarafından karşılanmıştır. Bu esnada, flamalarını çekmiş bütün harb gemileri, Kralı 21 atım topla selâmlamıştır. Kral, buradan «Royal Barge» saltanat motörüne binerek «Victoria an Albert» yatma çıkmış ve yatta amirallık yüksek konseyi azası ve manevraları refakatınde seyredecek olan Fransız bahriyesi Genelkurmay baskanı Amiral Darlan tarafın dan selâmlanmıştır. Portland dalgakıranından Pointedclıff tepelerine kadar dört mil masefe uzunluğunda on dört hat üzerine dizilen harb gemileri. cidden hevbetli bir manzara ar/.e diyordu. En uzakta «Courageous» tay yare gemisinin muhteşem şekli beliriyor. en ön sırada ise 9 denizaltı gemisile daha küçük mikyasta gemiler, gambotlar, ufak torpidolar, topçekerler bulunuyordu. Bunların arkasında, dört filotilla taksim ed',1 mis 16 kruvazör, 36 dostroyer ve mahallî filotillâlara aid 18 destroyer yer almış duruyordu. Beyrut ve Şamda infilâk |HEM eden bombalarm hikâyesi Dişe diş, göze göz! NALINA MIH1NA OtomobilJi adamlar tarafından yapılan suikasdler üzerine girişilen tahkikat hiçbir netice vermedi karş; elbirliği etmişler, böyle bir hâdise ıcad eylemişler, bu vesileden bilistıfade Suriyeyi temizlemek istiyorlar. Orta yerde hakikaten cürmü meşhud halinde yakalanmış görünen birkaç adam olduğuna göre bu mukabil iddiaya ınan mak kolay değildir. Resmî izaha nazaran bu adamlar yedı kişı ımişler. Hepsi de Hamalı ve Hamanın «kabadayı» zümresine mensub bulunuyormuş. Silâhlarile birlikte ele geçmışler ve ondan sonra da iti rafta bulunmuşlar, bu itiraf üzerine bir tak insanlar tevkif edilmiş, ele bu arada n. ım bazı vesikalar da geçmiş. Bütün bunların müretteb olması büsbütün ihtimal haricinde bulunmakla beraber, şimdiye kadar Suriyede ve Lübnanda, bilhassa Suriyede müretteb pek çok hâdiseler görülmüş olduğu için de iddia ceffelkalem reddedilemiyor. Muhakkak olan cihet şudur ki Suriyede Fransızlar tarafından esaslı bir temizlik yapılmak teşebbüsü vardır. Yeni «müdürler» nizamı bir nevi salâhiyetsiz direktuvar kurulur kurulmaz, muhtelif yüksek makamlarda mühim tebeddüller yapıldı. Bu arada Emniyet müdürlüğüne de Sa fuh Müeyyed Bey getirildi. Bu zat, Vatanî kütlesinin bellibaşlı muhaliflerinden biridir. Hatta bu zümreye düşmanlığile maruftur. Suriyede Fransızîara hoş görünüp mevki kapmak, para edinmek istiyecek unsur bulmak da güç değildir. Şimdi Suriyenin yeni idaresi, bunları bir araya toplamak, onlara dayanarak Suriye nas yonalistlerini çürütmek, dağılmak ve kabilse ortadan büsbütün kaldırmak istiyor. Bununla beraber, bunların bu hâdiseyi tertibe kadar gitmelerini kabul etmek müşküldür. Hakikat, bu işin alacağı inkişaf ve eğer yapılacaksa, cereyan edecek muhakeme ile anlaşılır. Şimdiki halde, hangi ihtimal doğru olursa olsun netice değişmez ve yahud, pek az değişir: Eğer, böyle geniş bir suikasd hakikaten hazırlandı ve ele geçtiyse bu nun Suriyede mühim bir hareket mevcud olduğuna delil teşkil edeceği aşikârdır; eğer boyle değıl de butun hâdise müret teb ise, demek olur ki Suriyede kuvvetli bir nasyonalist zümresi vardır ve onlann ortadan kaldırılması için bu nevi tertiblere kadar gidilmek ihtiyacı hissedilmiştir. Bu takdirde, bu hareketin mukabil bir harekete sebeb olması da tabiidir. Her iki ihitmal de Suriyenin huzursuzluk içinde yaşamakta devam eüiğini ve bu halin böylece gideceğini gösterir. Beyruttaki bombalarla bu Şam hâdisesi yanyana getirilince görülür ki şarkî Akdeniz Arablığı mütemadi bir tahammür içinde çalkanma vaziyetini muhafaza etmektedir. LÜBNAN MEKTUBLARl Castland bu sabah saat bire kadar Westland'a şiddetli hücumlar yapmıştır. Düşman gayretlenni Tımes nehrır.ın munsabında bulunan hedefler üzerınde teksif etmişti. Kent, Surrey, Susp!ex ve Londranın şimali de taarruza uğramıstır. Bulutlar ve yağmur geceleyin müdafileri işkâl etmiştir. Hava müdafaa topKralın göndrdiği mesaj ları Portsmouth üzerine yapılan hücumu Londra 9 (a.a.) Saat 17 der z tamamile akim bıraktırmıştır. sonra Kral, Victoria and Alber' İngiliz Kralı ihtiyat donanmayt dan flâmalarla ihtiyat donanma nteftiş etti danına bir tebrik mesajı göndeın ,r. Londra 9 (a.a.) Dün akşam Perth Donanma kumandanı bir telgraf çeden hareket eden Kral, bugün saat 10 da kerek subay ve askerler namına Krala teihtiyat filoyu teftiş etmek üzere, Wey sekkür etmış ve Kralın ziyaretinin onlar mouth'a gelmıştır. Kral, büyük halk küt için, vazifelerinın ifasında teşviklerin en leierinin alkışları arasında, baştanbaşa güzidesi olduğunu bildirmiştir. General Frankonun yeni unvanı Mısır askerî heyeti geliyor îspanya Başkumandanı, Heyet, memleketimizde tetkikler yapacak şimdi Başvekil oldu Burgos 9 (a.a.) Resmî gazetede çıkan bir kararnameye göre General Franko, Başvekil unvanını almaktadır. General Franko. aynca uhdesinde hiçbir nezaret bulundurmıyacaktır. Neşredilen diğer kararnamelere göre, Başvekil muavinliği mülgadır. Hükumet, on iki nazırdan terekküb edecektir. Bu nezaretler, Hariciye, Dahiliye, Harbiye, Bahriye, Hava, Adliye, Maliye, Endüstri ve Ticaret, Ziraat, Maarif, Nafıa ve İş nezaretleridir. Aynca, General Franko'nun riyase tinde müdafaa ışlerine bakan üç nazır dan mürekkeb bir müdafaa konseyi kurulmuştur. Kahire 9 (a.a.) Anadolu Ajansının hususî muhabiri bildiriyor: Ordu teşkilâtımız ve askerî usullerimiz etrafında tetkikatta bulunmak üzere yakmda Türkiyeyi ziyaret edecek olan Mısır askerî heyeti, Kahire topçu kumandanı Tümgeneral Hüsnü Elzeydi Paşanm riyasetinde aşağıdaki zevattan mürek kebdir: Albay Mustafa Essadık (Harbiye mektebi müdürü). Süvari binbaşısı Prens Ismail Davat. Mühendis binbaşısı İbrahicn Sadel misri. Nakliye önyüzbasısı Haseneyn Lutfi. Makine yüzbaşısı İbrahim. Levazım yüzbaşıs; Diyab Muhelhel. Heyete sivil olarak da, Harbiye Vezareti Bütçe kalcmi müdürü Osman Tevfikle Ticaret Vezareti memurlarından Ahmed Selim refaka: etmektedir. İspanyada askeri hazırlıklar Madrid 9 (a.a.) Gazetelerde a şağıdaki ilân çıkmıştır: «Erkânıharbiyenin emrinde buîunan ve civarda oturan bütün generallerle seflerin ve zabitlerin, askerî vaziyetleri ne olursa olsun, derhal askerî hükumete müracaat etmeleri lâzımdır.» İzmirde bir yolsuzluk îzmir 9 (Telefonla) Denizyollarının Malaya İngiliz harb gemisine ücretsiz verdiği 89 ton su için 60 sterlin alan vapur müteahhidlerinden Hâdi, Adliyeye verilmiştir. İtalyan ordusu gizli manevralar mı yapıyor Arıcılık kursu Edirne 9 (a.a.) Bölge vilâyetle rinden elli talebenin iştirak ettiği arıcılık kursu dün açılmıştır. Kurs 18 gün devam edecektir. Takas limited şirketi müdürlüğü Ankara 9 (a.a.) Merkezi îstan bulda olmak üzere kararnameye istina den teşekkül etmiş olan Takas Limited şirketi müşterek müdürlüğüne Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası İstancul şubesi müdür muavin! Kâmil Kıbnslı tayın edilmistir. İzmir fuarında faaliyet İzmir 9 (a.a) Açılma zamanı yaklaşan dokuzuncu enternasyona! izmir fuarının hazırlıkları sona ermek üzere Manevralar dan neler öğrenilmiş dir. İşleri tamaınlamak için iki bin beş Roma 9 (a.a.) Bu sabah tamamyüzden fazla işçi geceli gündüzlü çahş • lanan büyük İtalyan manevraları ıie'.er ma^tadır. öğretmiştir? Bazı ecnebi müşahidlerin mütaleasına LJoyd George'un mesajı göre, bu manevralar İtalyan kurmayına Londra 9 (a.a.) Lloyd G?or°e, Çeko Slovakyar.ın kurulusunun 21 inci şunu ispat etmiştir ki, tamamile motöryıldönümü münasebetıle, Ingılız gazete leşmis büyük kıt'aların gerek bir taarrulerinde cıkan bir mektubla ÇeknSlovak zu kırmak ve gerek bir cepheyi yarmak ; lara hitaben ümid ve cesaret veren bir • 7ere sür'atle hareke! etmeleri mümkündür. mesaj göndermektedir Paris 9 (a.a.) Figaro gazetesi yazıyor: «Po vadisinde yapılan ve gürü!tiilü bir şekilde ilân edilen manevralar dan başka haiihazırda Italyanın cenu bunda da bazı gizli manevralar yaoıl maktadır. Onuncu kolordu tarafından yap.îan bu manevraların gayesi, Habeşistan seferi esnasında ihdas edilen muhtelit fırkalardan birini bir Avrupa fırkasına karşı kullanmak imkânlarını tecrübe etmektir. Bu fırkalarda yalnız iki piyade alayı varsa da normal sekilde bir kolorduyu ter kib eden diğer bütün unsurlar mevcud dur. Salermo ve Avellino eyaletlerinin bu talimler icin bir saha olarak intihab edılmesi ve donanma cüzütamlarından bazılarmın da harekâta iştirak ettirilmesi bu manevraîarın hakikatte müstemlek? tipi büyük cüzütamların hınihacette Simalî Afrikaya nakilleri imkânlarını tetkik etmek üzere yapıldığı kanaatini tevlid et mektedir.» Beyrut, 5 ağustos Lübnan, Suriye, Filistin... ilâh, Arab memleketlerini alâkadar eden meselele rin hepsi hâlâ yüzüstü duruyor. Herşeyin kendı tabiî mecrasına girmiş ve bu mem leketlerin hayatında nihayet bir istikrar yapabilecek bir nizam teessüs eylemiş olduğunu görmek, galiba, ne bu memleketlerde yaşıyan insanların, ne de buralarda kendi hükümlerini yürütmek istiyen memleketlerin nasibleri değildir. Kararsızhk, tereddüd, huzursuzluk ve asayişsizlik öylece uzanıp gitmektedir. Son bir hafta içinde Lübnan ve Suriye birkaç suikasd hikâyesile çalkandı. Bunun ikisi Lübnana aid ve vakidir. Bir tanesi de Suriyeyi alâkadar eder ve şimdilik sadece hikâye halindedir. Lübnanı aîâkadar eden suikasdler, Yahudi mahallesinde patlı yan bombalarla tezahür etti. İki gün fasıla e biri diğerini takiben, patlıyan bu bombalar, Yahudiler arasında büyük bir heyecan uyandırdığı gibi, buradaki Fransız makamlannı da telâşa düşürdü. Birinci bombada beş kadar kurban gitti; ikinci bomba, hâli bir zamana tesadüf ettiği için nüfusça zayiata sebeb olmadıysa da gerek birinci ve gerek ikinci bomba, patladıklan yerlere civar evlerden pek çoğunun camlarını kırdı ve Yahudilere zararlar verdi. Bu hal, kullanılan bombaların büBu ihtimaller, südden ağzı yanan yüklük derecesini de gösterir. Iarm yoğurt karşısmdaki endişelerini Suikasdlerin ikisi de otomobilli suikasduyandırıyor ve hepsine, bu soğuk ciler tarafından yapılmış bulunuyor. Her maddeyi bile üflemek ihtiyatını veriiki defada da, derhal girişilen tahkikat, yor. Fakat hiç kimse bu kapalı kâsehiçbir netice vermemiş, yalnız ikinci defanin içindeki maddenin süd mü, yoda, bomba patladıktan sonra iki adamm, ğurt mu olduğunu bilmiyor ve südse, bacaklarının bütün kuvvetile koştuklan ve sıcak mı, soğuk mu olduğunu kestiyakında duran bir otomobile atlayıp kaçremiyor. tıkları görülmüştür. Yapılan tahkikat, Bu iki ay içinde barıştan ve savaş Filistindeki Yahudi aleyhtan hareketle tan çok bahsetmeğe mahkumuz. Ke buradaki hareket arasında bir alâka buhanet fabrikaları harıl harıl işliyecek lunduğunu, Filistin tethişçilerinin yalmz ove fikir piyasasını bir tahmin sürpro rada faal olmakla kalmıyarak nerede müdüksiyonu içine düşürecek. Bunu ta said bir zemin bulurlarsa orada hem Ya biî bulurum. Fakat, böyle zamanlar hudilere, hem de müstemlekecilere karşı da, Fransızlarm alarmiste dedikleri te faaliyet göstermek istediklerini anlatıyor. lâşeci adamların, kötü niyetlerle veya Her nekadar bu bombaların Fransızlar tasadece, zaptedemedikleri içtepmele rafından attınldığını iddia edenler varsa rinin (derunî ilcalarının) sevkile or da buna inanmak giiçtür. Fransızlar, A talıkta bozgnn havası uyandırmala rab Yahudi davasında ve Filistin mü rına karşı, dikkatle mücehhez şuur adelesine aid meselelerde, Fransanın Iarımızı dimdik tutalım. Böyle gün İngiltere ile olan gayet sıkı dostluğuna lerde mubalâğadan palavraya kadar rağmen, şimdiye kadar kabil olduğu dereyalanın her nüansı, koşa koşa, kapı cede bitaraf hareket ettiler. Şimdi, Yahukapı gezer ve kulaklarımızın delikle di mahallesine bomba attırarak bir çıban rinden ruhlarımızm dibine dalmak is başı koparmak ve Arab nasyonalistlerine ter. Şuurumuzun önüne aklımızı ntf karşı bu vesile ile hareket geçmek istiyebetci dikelim ve heyecandan şişmiş ceklerini farzetmek için ortada hiçbir rjdgözler karşısında birer sigara tellendi dî sebeb yoktur. relim. Buna mukabil, muhakkak surette anlaPEYAMf SAFA şılan birşey var: Arab Yahudi davası, şimdiye kadar olan şiddetinden birşey kaybetmek şöyle dursun, bilâkis şiddetini artırmaktadır. Ayni dava, Arabları sade Yahudilere karşı değil, belki de ayni zamanda müstemleke siyasetine karşı da Erzurum 9 (Hususî muhabirimiz mücadeleye sevkediyor. Son patlıyan den) Fevkalâde bir içtima yapan bombalarla, Lübnanda da mıllıyetperver belediye meclisi Parti başkanı avukat bir Arab şebekesi bulunduğunun meydana mes'ud Cankayayı ıttıfakla belediye re çıkması, buradaki Fransız muhitini endişeisliğine secmiştir. ye düşürmüştür. Tahkikat ve takibat gayet Erzurum belediyesi iki senedenberi sıkı bir surette ileri götürülüyor. Dahiliye Vekâletince mansub bir reis tarafından idare edilmekte idi. Son ahnan Şamda da başka türlü bir hâdise vukua kararla tekrar müntehab belediye reishğı geldı. Orada bomba patlamadı. Bir ihbar sistemine dönülmüştür. Yeni belediye re üzerine bir takım insanlar tevkif ed'ldi. isi avukat Mes'ud uzun zamanlar Parti Tevkıf edilen insanlar hakkında şimdiye idare heyeti ve reislıklerinde bulunmuş kadar buraya gelen malumat mubalâğatur. Beledıve reisliğine seçilmeden evvel lıdır. Eğer sokaktaki sözlere bakarsanız de Parti başkanı idi. bunların sayısı yüze kadar çıkıyormuş. Şehrimizde imar işleri geniş mikyasta Fakat, gazetelerin verdikleri malumat, devam etmektedir. Yalnız, Erzurum için şimdilik tevkif edilenlerin 1 5 2 0 kişiden de imar işlerinde çahşan atnele ve usta ibaret olduğunu, fakat, daha bir takım adedı halen üç bıni seçmektedir. Çalış kimselerin tevkif edilmek üzere bulundumalara geceleri de devam edilmekfedir. ğunu gösteriyor. Şamda, siyasî zabıtanın Erzurum elektrige kavuştu genış bir tarama amelıyesı yapmakta olduğu muhakkaktır. Erzurum 9 (a.a.) İnşaat ve tesisaHâdiseye gelince, bu, müfrit nasyonatı bir sene evveî ihale edilen şehir elektrik merkezi dün gece Vali Haşim İ=can listlerin Suriyedeki yeni rejime karşı yaptarafından işletcr.eye açılmış ve Erzurum tıkları geniş mikyasta bir hareket mahiyetınde görünüyor. Yahud da, aksı iddia elektrige kavusmuştur. lara göre, böyle gösterılmektedır. Gaze Hitler, Peşteye gitmiyor telere verilen resmî malumata nazaran, Londra 9 (Hususî) Hitlerin Peş müfrit nasyonalistler tarafından Suriyede teyi ziyareti tehir edilmistir. Hitler, Ma yeni bir idare kurmakta olan Behıc Bey car Naıbı Amiral Hortınin Berlin ziya E I H a t i b ile onun yakın arkadaşlarma retini iade etmek üzere Peşteye gidecek karşı bir takım suikasdler tertib edilmek ti. Fakat Alman gizli polis teşkilâtı reisi üzere bir teşkilât vücude getirilmiş. AnHimmler emniyet tedbirleri almak üze cak, keyfiyetten ayni zamanda dahiliye re daha evvel Peşteye Alman polisleri müdürü ve müdürler meclisi reisi olan göndermek istemiştir. Macar hükumeti Bchic Bey haberdar edilmiş olduğu için bu talebi kabul etmediğinden Hitlerin se suikasdciler, tam Behic Beyin evini gözetyahati tehir edilmistir. ledikleri sırada, silâhlarile birlikte, cürmü Yugoslav Başvekili îtalyaya meşhud halinde yakalanmışlar. Bu, işin resmî izahı. Bunun bir de muhalif taraftan gidecek izahı vardır ki o da şundan ibaret bulunuBelgrad 9 (a a.) Beşvekil Tsevetkovor: Bu suikasd hâdisesi mürettebdir. viç faşist amele teşkilâtının daveti üzerine yakında Venediğe ve Romaya gi • Fransa hükumeti, Suriyedeki Fransız tadecekiir. Malum olduğu üzere Başvekiî raftarları ve onlara satılmış insanlar SurİYugosiavya amele teşkilâtının reisidir. yenın lyı unsurlarına, vatanperverlerine Erzurum Belediye Reisliği Ankarada bir aile faciası Ankara 9 (Telefonla) Evvelki gece burada üç kişinin ölümü ve iki çocuğun da yaralanmasile neticelenen tüyler ürpertici bir cinayet olmuştur. Hâdise şöyle cereyan etmiştir: İçhisar mahallesinde bir evde oturan Bursanm eski hâkimlerinden Rifatın 60 yaşlarında Agob isminde bir de kiracısı vardır. Evvelki gece iki aile geç vakte kadar bir arada oturduktan sonra yat mak için aynlmışlardır. Evde fazla tahtakurusu bulunduğundan Agob, 40 yaşlarındaki karısı Haykanuş ve iki cocu ğile birlikte bahçede yatmışlardır. İddi aya göre, herkes uyuduktan sonra Rifat bir aralık bahçeye çıkmış, Agobla karısmın yattığı yatağın cibinliğini kaldıra rak Haykanuşun yanına girmiştir. Bir aralık bunun farkında olan Agob, vataktan fırlamış, eline geçirdiği bıçakla ev velâ kansını yedi yerinden yaralamış, sonra da Rifatın barsaklannı dışarı dök müştür. Çocuklarına da hücum ederek yaralıyvn Agob bahçede koşmağa başlamış, gecenin karanlığında bir uçuruma tesadüf ederek yetmiş metre yükseklikten yuvarlanmıştır. Rifatla Haynkauş aldıkları yaralarm tesirile, Agob da sukut neticesinde ölmüşlerdir. Yaralı çocuklar tedavi altına alınmışlardır. ürkiye, sulh cephesine iltihak ettikten sonra, İtalya, yüzünden maskeyı büsbütün attı. italyan gazeteleri ve İtalyan radyoları Türkiye aleyhinde neşriyat yapmakta birbirierile yarış ediyorlar. La Stampa gazetesi, Arabları zehirlemek için, Türkiyenin Arab memleketlerine karşı tabiî muhayyel istilâ emellerinden bahsediyor ve kendi hududları içinde yaşamağa azmetmiş olan milletimize İtalya gibi emperyalizm isnadına kalkışıyor. Bu gazeteye göre, Türkiyenin bütün etneli iç Arabistana kadar yayılmak imiş! Suriye, Irak, Filistin, Hicaz, Yemen, hatta Mısır İngılterenin yardımile Türkiye tarafmclaa istilâ edilecekmiş! (Stampa kendi zalim idareleri altında inleyen Bingazi ve Trablusgarbla Fransızlarm idaresindfki Tunus, Cezair ve Fası da almak islediğioıizı yazmağı unutmuş. Trablusgarb ve Bingaziyi de ele geçirmek istediğiınizi yazsa, bu memleketler halkının bayram edeceklerini düşünmüş de onun için oraIardan bahsetmemiş olsa gerek!) italyan gazetesinin bütün gayreti, Arab dünyasını, Türkiye, İngiltere ve Fransa aleyhine kışkırtmaktır. Esasen, Italyanın Türkiyeye karşı bugünkü po litikası, sistematik surette, Türkiyeyi Arablar nezdinde kötülemek gayesini takıb edıyor. Cumhuriyetin Beyrut muhabiri Mehmed Halil Başarandan aldığ'm bir mektubda şöyle deniliyordu: «Türk İngiliz ittifak muahedesinin neşrindenberi Rcma ve Berlin radyoları aleyhimize arabca neşriyat yapmağa başladılar. Her akşam türlü türlü yalanları Arab milletine telkin ediyorlar. Birkaç gün evvel radyoda şu sözleri dinîedim: «Ey Arab milleti, Türk milleti Yah^ıdilerden daha tehlikelidir. Dikkat ediniz... ilâ» Bu propagandalann Arab efkârıumumiyesi üzerinde büyük tesiri görülmüyorsa da hiç de müessir olmadığı iddia edilemez. Tabiidir ki bazılanna inananlar oluyor ve böylece bu düşman propaganda yavaş yavaş zehirini aşılıyor. Bizim Ankara radyosu, bu propa?andalara mukabelede bulunmah, evvelce olduğu gibi, her akşam, arabca neşriyat yaparak Arab âlemini tenvir etmelidir.» Bir Arab muhitinde yasadığı için Halil Başaranm kıymet ve ehemmiyet ver diğim yukarıki mütaleasından bu sütunda bahsetmek isterken dün de La Stampa mn ayni propagandayı yaptığını öğrendim. İtalyanların bu sistematik düşmanlı ğını mukabelesiz bırakmak kat'iyyen doğru değildir. Ankara radyosu, Arab dünyasını aydınlatmalı, Türkiyeye isnad edilen Arab düşmanlığını reddetmeli ve Arab topraklanna müteveccih Türk emperyalizminin yalan olduğunu söylemelidir. Arab efkârıumumiyesine, Türkiye nin değil, bilâkis İtalyanm Arab topraklaıını istilâ ettiği ve bu devletin doymak bilmez emperyaHst ihtiraslar takib ettiğini, Trablusgarb ve Bingaziye İtalyan sömürgecilerini yerleştirmek için Arab ları tehcir ederek çöle sürdüğünü söyle meli ve bu zulme karşı koymak istiyen aşiret reislerile Arab liderlerinin tayyarelerden aşağı atıldıklarını ilân etmeli yiz. Bir Fransız atalar sözü vardır: «Dişe diş, göze göz!» İtalya, Türkiye a'eyhinde Arabları kışkırttıİcça biz de aynen, hatta daha şiddetle rr.ukabele etmeliyiz. Bu mücadeleden zarar görecek olan İtalyadır. Çünkü Türkiye idaresinde yası yan Arab kütleleri yoktur ama İtalyan boyunduruğu altında inliyen mazlurn Arablar vardır. İtalyanların müteaddi si yasetine nezaket ve mutavaatla deği'. aynen mukabele etmek gerektir. Çünkü biz yumuşak davrandıkça onlar azıtıyorîar. T Matbuat kanunu yeniden tadil ediliyor Ankara 9 (Telefonla) Dahiliye Vekâleti matbuat kanununun 50 nci maddesini değiştiren ve 35 inci maddesine bir fıkra ilâve eden bir kanun projesi hazırlamıştır. Kanunun 35 inci maddesine ilâve edilen fıkra şudur: Mıllî hislerimizi inciten veya bu maksadla millî tarihi yanlış gösteren yazılar neşrı yasaktır. Tadil edilen 50 nci madde de şu şekli almıştır: Memleketin umumî siyasetine doku nan veya millî hislerimizi inciten veya bu maksadla millî tarihi yanlış gösteren yazılar neşrinden dolayı İcra Vekilleri Heyeti kararile gazete ve mecmualar mu vakkaten tatil olunabiür. Bu suretle kapatılan aazete ve mccmuanın neşrine devarr edenler hakk'.nda 18 inci madde hükmü tatbik olunur. Kapatılan gazete ve mecmuanın mes'ulleri, tatil müddetlerince başka bir isimle ga zete veya mecmua çıkararaazlar.. İ i Bir îngiliz tayyaresi kayıb Londra 9 (a.a.) Dün gece müda faa ve taarruz talimlerine iştirak eden tayyarelerden yalnız bir tanesi bu sabah üssüne dönmemiştir. Chatman üssünün tayyareleri ve gemileri araştırmalar yapmaktadırlar. Dünkü zelzele Dün sabah saat 5 i 32 dakika 21 saniye geçe kuvvetlice bir zelzele kayde diltniştir. Merkez üssünün İstanbuldan 1 180 kilometre mesafede olduğu tahmin edil mektedh.