18 Haziran 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

Cb'Mii. r 18 Haziran 1939 Küçük hikâye Adisababalı C Kitablar arasında îzmitin iman Baki SUha Modern Devlette Memur Yazan: Hasan Şükrü Adal Ccnubî Anadolunun cömerd renkîerle kalabahk aile, her akşam, eski gümrük «Siyasal Bilgiler» dergisinde senelerce beslenen asude bjr şehrınde iki arkadaştık. binasının genis balkonunda toplanırlar yazdığı derin tetkik yazılarile kendini taîzmit (Hususî) İzmitin mimar YanHayattan bezmif, memuriyetten istifa et alaca karanlıkta neşe içinde yemeklerin: nıtmış olan Bay Hasan Şükrü Adal, bu sen tarafından çizilen imar plânı. Namiştim. Bedbin bir haleti ruhiye içinde yerlerdı. Üç kızkardeşten en büyüğu olan sefer de Türk ilim ve idare hayatına çok fıa Vekâleti tarafından tasdik edilmiş ve yaşıyordum. Arkadaşım bir bankada çalı Naime, otuzuna yakın ve yavaş yavas değerli bir eser hedıye etmiş bulunuyor. kat'î şeklini almış bulunuyor. Vyordu; akşamları işinden çıkar çıkmaz güzelliğini kaybetmek üzere olan bir du Büyük bir çalışma ve inceleme mahİzmit, bu plâna göre, imar edilecektir sarı dalgalı saçlan alnma dökülmüş, göz kadını andırıyordu. Saime ile Naciye u sulü olan bu «Modern devîette memur» Yansen plânmm tasdikı, şehrimiz için leri yorgun ve koltuğunun altında mec faktefek kusurlanna rağmen sevimlı kızadlı eseri, barem kanununun memurluk yeni ve büyük bir hız kaynağı olacak. mua ve gazetelerle her zaman oturdugu lardı... meselesini bütün çıplaklığile ortaya att:gı Şehrin umranında başlıbaşma hâkim bir ttiuz iskele kahvesine gelirdi. Paristen yazılryor: İhtiyar gümrük müdürü tekaüd olmak bir sırada okuyucularımıza tavsiye etmevki işgal edecektir. Grace Moore geçen sene burada «LouTam iki sene bütün derdlerimizi içinde için bir yılın geçmesini bekliyordu. Uzun mekle bu mesele hakkında memleketiYansen'in çizdiği plân, Türk bünye ve konuştuğumuz ve yazılanmızı harab ma memuriyet hayatında biriktirdiği üç beş k mizde yegâne müracaat edilecek bir me ıse» filmini yapmıştı. Bu ssne dc ^'arkarakterine en uygun görülmektedir. lene Dietrich büyük bir kordelâ vücude «alarında yazdığımız bu sevimü balıkç ruşla deniz kenarında mütevazı bir ev haz göstermis olduğumuza kailiz. Plânla, bılhassa sahil kısmına ve düz getirecek. Buna ilâveten Ho'ivud'un bükahvesinin birbirinden ayrılmaz iki asina yaptırmak niyetindeydi. sahalara daha fazla ehemmiyet veril Müellif Hasan Şükrü Adal, kitabmı çehresi idik. Kemaleddin Beyle ahpablığa başladı iki kısma ayırmıştır: Birinci kısım; ida yük yıldızlanndan birinin daha Fransız miş, şehrin teşekkülünüa bu vadide teİşsiz yaşamak bana emsalsiz bir zevk ğım ilk gündenberi ancak sabahlan uğra renin tarihî inkişafına bir nazar, bürok eserlerinden birinde oynaması temin emerküz etmesine bilhassa itma gösterilmi§tir. Plân, tasdikten gelir gelmez, şeveriyordu. Çiinkü erişilmesi zor, büyük dığım iskele kahvesindeki balıkcı ve san rasi, bir memur statüsünde düşünülecek dildi. Dolores del Dio da îemmuz iptidalcı dostlar bana lâf arasında yan. şaka, meselelerle memurların yetiştirilmesi me dalannda Fransa payitahtma ayak bahirdeki inşaat faaliyetinin arttığı mü • arzularım yoktu. Vakit vakit, okuyor, yasacak. Üç haftadanberi bu hususta deyarı ciddî: şahede edilmektedir. Plâna en karaktezıyor ve düşünüyordum. Günün her saaselelerinj ihtiva ediyor. Memurların yeristik vasfı, apartıman için yer verilme Gümrük müdürile ahpablığınıza di tiştirilmesi meselesi hemen kâmilen Bel vam eden müzakereler nıhayct buldu. tindcn ayn ayn tat alıyor, giinlük ekmekMeksikalı artiste ovnıyacatı rotle diğer miş olmasıdır. îrmitte bundan sonra yaleri peşinde kaygusuz çalışan balıkcı ve yecek yok, Allah sonunu hayırlı getirsin! çikada «îdarî ilimler enstitüsü» nün 1937 şartlar bildırildi ve Dolores'ten muvafapılacak ebniyeler nihayet üç kattan fazdiyorlardı. sandalcılarm hayatına imreniyordum. Bu deki mesaisi neticesi açılmış beynelmilel la olmıyacaktır. Bu şaka yapanlarm en başında «balina anketlere göre tetkik edilmiş ve o anket kat cevabı alındı. Mevzuubdhs olan eser asude Akdeniz sahilinde hareketsiz ge «3 nnmaralı durak» filmidlr. Rejisprlüîzmit Belediyesi, şehrin unutulmuş çen günlerın şimdi hayalimde kalan en u avına!» gittiği rivayet olunan Adi«ababa lerin sual ve cevablarını nakletmistir. Moğünü Fransanın tanınmış sahne vazılaj ve ihmal edilmiş sahilini, ihya ve ıslah nutulmaz çehresi. Adisababalı dedığimiz lı geliyordu. Artık iskele kahvesinden de dern memur meselesini bütün taraflar.le nlanndan Maurice Cam ifa edeccktir. etmek gibi güzel bir harekete başlamış kırk beş yaşlarında iriyan bir balıkcı idi. hoşlanmamağa başlamıştım. Düşüncel' tetkik ederek ortaya koyan bu anketleri ve burayı kısmen nhtım haline getirmeSenaryosu ve mükâlemelerı hazır oAdisababalının asıl adı Bayram Ça günlerimde çok sevimîi bulduğum bu ha ve cevablarını okumak, başlıbaşma bu ğe muvaffak olmuştu. an bu kordelâ için bir ay evvel Rene hakkjnda esaslı bir fikir edinmevuştu. Bu ısim ona, İtalyan Habeş harbi rab balıkcı kahvesi beni tatmin etmiyordu. Belediye intihabından sonra bu in Dary angaje edilmişti. Dün sabah AnDolores del Rio Yıllardanberi büyük bir sükunet ve ye kâfidir. sıralannda kuvvetli bir Habes taraftarı şaat durmuş. <Eski hamam, eski tas» denie Vernay'ın ve akşam da Dolores del Halbuki, değerli müellif kitabmın iolduğu için verilmişti. Okuyup vazmas1 melankoli içinde yüzen nıhum, hareket Rio'nun iştiraki temin edildi. «3 nurna değil mi? Meksikada doğmu? olmasına vam etmek istıdadını göstermişti. olmadığı halde kuvvetli bir mantığı vard». ve neşe istiyordu. Gümrük müdürünün o kinci kısmında Fransa, îngiltere, İtalya, rağmen aslen Lâtin olan bu gdzel kadm İzmit rıhtımı, Marmara havzasının en tuzuna yakın en büyük kızı Naime içim Amerika Birleşik devletleri, Belçika ve ralı durak» filminin mevzuu Parisle Mar fransızcayı oldukça mükemınel konuşHarbin son günlerine doğru, Adisabagüzel bir sahili olacaktır. Belediye, bude hâlâ tahlil edemediğim merhamete va Almanya gibi büyük memleketlerde me silya arasında işliyen otobüslerde çalışan maktadır. Uç sene evvel Parise yaptığı balı iskele kahvesine uğramaz olmuştu. ra için bir plân tanzim ettirmektedir. kın sevgi hislerini filizlendiriyordu. Z a mur rejimlerini uzunboylu anlatarak bi memurlar muhitinde cereyan eden muh seyahatte bu meziyetini pek iyi ispat etDiğer balıkcılar alaylı bir tarzda: Şehrimizde buzun kilosu 6 kuruştan telif hâdiselerden alınarak tanzim edilman zaman evlenip bir yuva kurrr.ak fikri rinci kısımdaki esaslı fikirlerin izaihını mişti. f Adisababalı balina avına çıkrnış satılmaktadır. Halk, bunun, İstanbul ve miîtir. Otobüslerden birinin kondük örü kafamı altüst ediyordu. Fakat bu düşün yapmış oluyor. Annie Vernay'a gelince, o, otobüs Ankarada olduğu gibi 100 paradan satılgaliba! diyorlardı. ile karısı ve diğer bir kadın, mes'ud aile cemin otuzunu geçmek üzere bulunan bir Esasen kitabm dörtte üçünü teşkil ##* konduktörünün karısı rolünü temsil ede masını istemektedir. kızla tahakkuk edip etmiyeceğini kestire den bu kısım muhtelif memleketjerde yuvalarının düşmanı, müzikhollcr yıldızı cektir. Metin, cesur, irade^ne hâkim bir îzmitte yeni yapılacak stadyomun 3 « Bankacı arkadaşımı günün birinde orta miyordum. Naime, böyle bir fikrin kafa memur mesleğini ve telâktisini göster meş'um bir kadm, maceran.n kahramankadm... Eser, baştan aşağı bu iki kadm halesi yapılmıştır. İnşaata da başlan • < Anadoluda başka bir vilâyete tayin etti mı ilk ziyaret ettiği dakikayı tahmin ede miş olduğundan en mühim bir kısım o lannı teşkil etmektedirler. arasmdaki merakh ve heyecanlı mücade mıştır. Stadyom bu ay zarfında ikmal ler. Emsalsiz güzelliklerile daima bir baMaurice Cam, filmi temmuz iptidabilecek kadar zeki bir kızdı. Bir türlü ev arak da telâkki edilebilir. Bu kısımda, har havası içinde yaşıyan bu cenub şehsahnelerile doludur. Rene Dary ise edilecektir. Stadyomda ilk maçı, tstan • lannda çevirmeye başlıyacak ve kordeenmek kararı veremiyordum. iskele kah memur meselelerine aid herşeyi bulabirinde tekbaşıma kalmıştım. yekdiğerine tamamile zıd bu iki şahsiyet bul Matbuat takımile İzmit mütekaidleri vesile gümrük müdürünün evi arasında irsiniz. Bir memur kanununu alâkadar e lânın ekseri sahneleri Pariî Marsiiya arasında sulh ve sükun tamin etmek, bir yapacaktır. Son günlerde iskele kahvesî, eski hah ;eçen kararsız fakat zevkli günlerden den her mesele bu kısma girmiştir. Me yolu üzerinde cereyan edecektir. raları ihya etmek için vakit vakit uğradı onra bir gece yarısı gümrük müdürünün Meş'um kadın, yabancı bir millete tilâf zemini bulmak vazifesini yükleneelâ, bu aralık münakaşa mevzuu olan ğım bir ziyaretgâhtan farksızdı. Öğle ye daire hizmetçisi bana şu mektubu getir scbarem» meselelerini anlamak istiyorsu mensubdur. Fransızcayı ecnebi şivesile cektir. Elde ettiğim bütün bu malumata Türkkuşuna teşekkür nazaran «3 numarah durak» ın fena bir meklerini taze kefal pişirip satan bir ba di: Bursadan İzmire giderken, Karacabey nuz... Altı büyük modern devletin me konuşacakttr. Bu rolü kimin deruhde eIıkçı meyhanesinde yiyor, sahilde bir sağa deceğini tabü anladınız... Doloıes del ilm olmaması lâzım geliyor ama, baka kazasından Bursaya gelen bir heyetin mur kanunlarmı inceliyen bu kısımda bu «Lutfi Bey, ım!.. bir sola dolaştıktan sonra aşina kahvenin ricası üzerine, filo Karacabeyin üzerinde Sızi ilk gördüğüm günlerde terbiye ve devletlerin barem esaslarını okuyabilirsi Rio için biçilmiş mükemmel bir kaftan, harab gramofonundan modası geçmiş ciddiyetinizden emin olarak bir arkadaş ıiz. uçmuş ve bazı gösteriler yapmıştı. Kaplâklar dinliyordum! Bu eski plâklar ba e belki bir kardeş samimiyetile açıldım. Ben, bunlardan tesadüfen Belçikanınracabey Belediyesinden aldığımız bir na çocukluğumda dolaştığım bol renklı Fakat son günlerde bu yakınlığa hiç de ini açtım; Belçika memur kanununun telgrafta, Türkkuşu komutanma, bu rive meyvalı bahçeleri hatırlatıyor, mu âyık olmadığınızı bazı hareketlerinizle 64 üncü maddesi şoyle diyor: «Maaşlacalannı kabul etmiş olmasından dolayı hayyılem sanki bir sabah güneşinden ha anlatmış bulunuyorsunuz! ı tespit eden baremler ıVn ma/ıtyeıi, ı$ teşekkür edilmektedir. •^ Fransız rejisörlerinden Abel GanJc Vaktile Ronald Colman'm çeviryat bulmağa çalışıyordu. Babamın bir dostu olduğunu ziçin size ,o'renı'n ehliyeli, iş müddeii, ve haiz ob 1 miş olduğu «Gönüllü kahraman» filmi ce'm meşhur Amerika kâşifinin hayatını Vakit vakit muhit değîştirrhek, ârkadaş lcarjı saygı gb'stermiştim. Geçenlerde ben iuğu mes'uliyetin derecesi hesaba kahlaC YENÎ ESERLER nin Amerikada yeniden vücude getiril tasvir eden «Kristof Kolomb» isminde değiştırmek külfetini düşünmüyor değil den habersiz misafir odasından aldığımız ak tayin edilir.» mekte olduğunu evvelce haber vermiştik. bir film vücude getirmek niyetinde olduTürk kadınının tatlı kîtabı dim; fakat bu memleket beni kendısine otoğfafı lutfen gönderm. Çünkü ben siDemek ki, barem o i:adar kolayca Bu kordelânın baş erkek roîlerini Gary ğunu evvelce yazmışhk. Rejisör bu yaz Türkiye Şeker Fabrikaları Anonim sımsıkı bağlamış, denizin yosun kokusu zin Adisababalı dedığiniz Bayram Ça alledılir bir iş değildir. Bu tarife göre, Cooper ve Ray Milland temsil etmek İspanyada kordelânın dış sahnelerini çe şirketi tarafından bastınlan bu tatlı kiciğerlerimle tam manasıle anlaşmıştı. En mşun nişanlısıyım. mme hizmetinin yerine getirilmesinde tedirler. Baş kadın rolüne gelince onu virecek ve bahriye tezgâhlannda Kristof tabı her ev için f aydalıdır. ginlerde arasıra görünen meçhul balıkcı Naime» şin mahiyeti, iş görenin ehliyeti, iş müdSuzanne Hayvvard isminde bir gcnc san Kolomb'un gemisi Santa Maria'nın tıpkı *** sandalları ruhuma yalnızlığm ve hürriyeıet ve mes'uliyeti gibi barem derecesini TEŞEKKÜR ~ atkâr deruhde etmiştir. Suzanne şimdiye bir eşi vücude getirilecektir. Bu ikinci Ç tin erişilmez zevkini yudum yudum içiri Mektubu okur okumaz yarı şaşVın so Idükça çokça bir miktara çıkaracak bir Santa Maria sırf kendi yelkenlerine ve Uzun zamandanberi çekmekte oldu yordu. Hele iki üç günde bir uğrayıp yor kağa fırladım. Yıldızh serin bir gece, u manzara vardır. Yani, baremde birçok kadar beyaz perdede görünmüş bir sima değildir. Çünkü bu kız altı hafta evveli vasıtalarına güvenerek Ispanyadan Ame ğum göz hastalığından dolayı Haydar gun sandalcılarla bir arada demlendıği uyan denizin çizgisiz yüzünü yaldızlı derin teadülünden ziyade o işlerde marikaya hareket edecek, vaktile meşhur paşa Nümune hastanesi göz mütehassısı miz balıkcı meyhanesini terketmeme im ordu. Ağır ağır sahilden ileriledim. Is iyet, ehliyet, mes'uliyet ve müddet gi ne gelinciye kadar New York'ta meşhur bir kadın elbisesi mağazasında manken kâşifin icra ettiği seyahatin aynini yapa Bay Nuri Fehmi Ayberk tarafından yakân yoktu... Adisababahyı ve bankacı ar kele kahvesinde birkaç arkadaşile beraber i mühim meseleler düşünülmeÜdir. lik etmekte idi. «Gönüllü kahraman» ın cak ve New York'ta merasimle karşıla pılan ameliyat neticesinde eski rüyetikadaşı kaybettikten sonra yedi çocuklu rturan mahud «balina avcısı!» AdisabaHasan Şükrü Adal, kitabmda: «Bir me kavuşmuş bulunuyorum. Büyük bir nacaktır. bir ailenin reisi olan gümrük müdürü Ke alı, deli kahkahalarla gülüyor ve büyük ıraftan devlet otoritesini müessir kılmak, amilleri oradaki baş kadm rolü için bir hazakat ve dirayetle ameliyatımı yapan müsabaka açmışlar ve bu müsabakaya •^ «Birleşik Artistler» kumpanyasmın maleddin Beyle arkadaş olmuştuk. bir iştiha ile ağzma bir karpuz kabugunu iğer taraftan vatandaş hukukunu sıyahastane doktoru ile bu uğurda hizmet birçok büyük artistlerle birlikte istidadı fılim amillerinden S^muel Goldwyn, Oet etmek için hukukî statüko tayin ve tesleri sebkeden hemşirelere alenî teşek Kemaleddin Beyin Naime, Saime, Na götürüyordu! olanlar da dahil olmuştu. îşte bütün bu livia de Havilland'ı angaje etmiştir. Ar kürlerimi sunanm. it edilen bir bürokrasinin inşasım zaruBaki SÜHA ciye adlarında üç yetismiş kızı vardı. Bu talibler arasında o vazifeyi yapmak için tisti David Niven ile birlikte «Yagma» Düzce Cumhuriyet eczanesi sahibi î gördüğünü söylüyor. en muvafık görülen Suzanne Hayward fılminde oynatacaktır. Salih Uysal Zaten, bütün memur meselesi bu aolmuştur. Gary Cooper kordelânın adıT^ Vaktile Brigitte Helm'in çevirmiş .enkte hulâsa edilmez mi?.. Demokrasi* nın «Bin erkek ve bir kadın» şekline so olduğu «Mavi Tuna» fılmi yeniden vüTÜRK OPERETİ ım en mükemmel şeklini, «memurların kulmasmı istemişse de film amilleri bu cude getirilecektir. Bu kordelâda baş roÜstad Muhlis Sabahaddmin riyasetinn az hissedildiği yerlerde» yaşar görenismin herkese eserin bir müzikho! korde lün önce Conohita Montenegro tarafın de kırk kişilik muazzam kadro ve on altı er işte bu ahengi istiyenlerdir. lâsı olduğu zannını vereceği mahzurunu dan oynanılması kararlaştırılmışken bu kişilık baletle yakında yaz temsillerine Halbuki, henüz birçok memleketlerileri sürmüşler ve teklifi kabul etmemiş defa mezkur vazife için Fransız artistle başlıyor. e «lahnayı gösterip keçiye yedirmemek» lerdir. rinden Madeleine Solange angaje edilabilinden güçlüklere maruz kadan bu NAŞİD ÖZCAN miştir. lesele «âmme hizmeti» fikrinin vatanERTUĞRUL SADİ TEK •JC Berlin ve Viyananın en mühim ti•jt Pariste «Rouletabille cinayeti» isaşlar arasında yer etmesile, ve umumî yatrolarınm müdürü meşhur rejisör Heinz Birlikte Şehzadebaşı TURAN tiyatrosunda minde bir film çevrilecektir. Bu kordeültürün ilerlemesile yukarıda söylediği Hilpert, Tobis tarafından angaje edıl gündüz lâda baş rolleri oynıyacak artistler henüz miz ahengi bulabilecektir. miştir. (Beklenmiyen Son) Millî kütübhanemize bu mühim meHilpert «Tehlikeli arzu» filmini çe seçilmemişlerdir. bu gece (Hocanın Telâşı) seleler üzerinde kendine has incelikle de virmektedir. Senaryo Heuser tarafından •Jç Maurice Dekobra'nın bir romanm3 perde rin bir ilmî tetkik eseri vermi? olan Bay hazırlanmıştır. Musiki: Zeller. Fotoğraf dan iktibas edilerek vücude getirılecek Okuyucu Aysel Hasan Şükrü Adalı tebrik ederken kitabı çeken: Bruno Mondi. «Macao» filminde baş rolleri Roland bastıran îstatistik Umum müdürlüğüne Eğe Tiyatrosu Başmümessilleri: Olga Tschechowa, Toutain, Erich von Stroheim, Louise de teşekkür etmeliyiz. temsilleri Ewald Baser, Elisabeth Flickenschildt, Carletti, Mireille Balin ve Sesue HayaNureddin Gencdur ve Alâeddin CEMÎL Paul Dahlke, Aribert Wa'scher. kava oynıyacaklardır. arkadaşları 18 haziran pazar akKaraman (Hususî) Ders vılı sonu münasebetile ortaokulumuzda 24 lira çalmışlar! şamı Yenişehir CumAtatürk salonu açılmıştır. Ebedî Şefimizin gerek hayatında, gerekse cenaze huriyet bahçesinde Ahmed ve SülejTnan isminde iki kişi, törenlerinde ahnan yedi yüzden fazla fotoğrafla, salon, cok muhteşem ol(îki süngü arasında) Uzunçarşıda Sılver hanında oturan İsmuştur. Dört gün içinde 2500 ziyaretçi gelmiştir. Gönderdiğim resim tabüye mailin yelek cebinden yirmi dört lirasalonundan bir köşeyi göstermektedir. sını çalmışlardır. Bugün sinemasında Suçlulann üzerinde on beş lira bulu2 yeni ve Süper film narak sahıbme iade edilmiştir. 1 JULİEN DUVİVİER'in eseri : Elbise hırsızı Dolores del Rio Pariste film çevirecek Meksikalı artist Rene Dary ve Annie Vernay ile birlikte «3 No.lı Durak» kordelâsında başrollerden birini oynıyacak Yansenin hazırladığı plân tasdik edildi 5 p ük.B torB f Karaman orta mektebinde açılan sergi * Holivudda yeni çevrilmekte olan filmler LÂLE Fenerde oturan Muradın bir kat yeni elbisesi çalmmıştır. Murad polise mü racaat ederek ayni evde oturan Muammerden şüphelendiğini söylemiştir. Yapılan araştırma neticesinde elbise, Muammerin odasmda bulunarak sahibine teslim edilmiştir. Suçlu Muammer hakkında kanunî takibata başlanmıştır. 2DENİZALTI D.l 3 En yeni Metro Jurnal Ingili Deniz Altı gemisi Fransızca sözlü JEAN GABİN VİVİANE ROMANCE SON SANS Dalgın kadın Büyükderede oturan Emine, bavulla rını taşıması için Salih isminde birine teslim etmiştir. Salih, bir aralık Eminenin dalgınlığmdan istıfade ederek bavullarla birlıkte ortadan kaybolmuştur. Emine polise müracaat ederek Salihin eşkâlini tarif İngiltere Fransız Erkânıharbiye Reisi General Gamelin, Aldenshot'ta îngiliz oıd'sunun en yeni techizatmı tetkik etmiştir. Fransız Generali yeni etmiştir. Biraz sonra Salih yakalanmış, bavullar sahibine iade edilmiştir. model bir tankı gözden geçiriyor. (THETİS) in Buglln saat 11 ve 1 de tenzilâtlı halk matineleri 99 kahramanile batması ve bir kaç kazazedenin kurtarılması. L Mickey Rooney ve Fay Holden « Hâkim Hardy ailesi» kordelâsmın bir sahnesinde