13 Haziran 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 6

CUMHURtTET DUYDUNUZMU Dalıp çıkamıyarilar Birkaç gün fası'a ile, iki denizaltı faciası oldu. İkincii, tahtelbahir tarihinde, henüz tesadüf edilmiyen bir azamette. Denızin dıbıne inıp suyun yüzüne tekrar çıkamıyan ilk kurban, Doktor Petit isminde bir Fransızdır. 1834 senesinde, dört metre uzunlukta bir tahtelbahir yaptırıp ıçine girerek, 2000 kişilık bir seyirci kalabahğı karşısında denize dalan bu adam, havasızlıktan boğulup ölmüştü. Fakat tekneîine bırşey olmadı. 13 Haziran 1939 Sporcular ne iş yaparlar? Çoban Mehmed Millî güreş takımının bu kıymetli uzvu, İş Ban kasının emtia ambarında tadad memurudur İngiliz muharririne göre maçın tenkidi Seymour Cole, Türk futbolünü beğeniyor İngiliz amatör takımile şehrimize gelen Londralı gazetecilerden F. Seymour Cole, Fenerbahçe ile İngiliz takımı arasında yapılan maç hakkmda gazelemiz için bir yazı yazmışivr. İngiliz meslekdaştmızın bu değerli yazısım memnuniyelle geçirirken, kendisine de gösterdıği alâkadan dolayı teşekkür ederiz. Bir maçı tenkid etmek çok güçtür. Dün oynanan iki takım arasındaki maçın birinci devresinin, amatör futbolunun en iyi şekillerine uygun olduğunu kabul etmek icab eder. Oyun çok seri bir şekilde cereyan etmiştir. Neticenin son dakikaya kadar değişebilmek ihtimali, seyircilere bu maçı heyecanla takib ettirmiştir. Oyunda, ilk on dakikanın, Fenerbahçenin bize nispeten faik bir takım halinde olduğunu gösterdigi kanaatindeyim. Fakat şunu da ilâve etmeli ki, îngiliz takımı şimdiye kadar hiçbir zaman Türk oyuncularile karşılaşmış değildir. Oyuncularımız, Fenerbahçenin ve bilhassa sol açıklarının tehlikeli akınlarım durdurmak çaresini bulmak için epey müşkülât çekmişlerdir. Bu müşkülât, oyun üerledıkçe başlamış ve ingiliz takımı da bu zor zamanda kabiliyetini iyi bir şekilde göstermeğe başlamıştır. Türk müdafilerinin ve kalecilerinin mükemmel oyunu İngiliz takımının daha fazla gol atamamasında bilhassa amil olmuştur. Fenerbahçenin gol yapamamaktaki tahihsizliklerini de itiraf etmek lâzımdır. Fenerbahçe takımı gol fırsatı bulmakta çok becerikli idi. Topu hasım kalesine indirmekte çok sür'at gösteriyordu. Fakat bazı sendelemeler, ufak tefek kaymalar gol çıkmasına son anlarda mâni oluyordu. Hakeme gelince; oyunu çok hâkim bir tarzda idare etmiştir. Maamafih Fenerbahçe için bazı anlarda biraz aleyhlerine olacak kararlar vermiştir. Fenerbahçe kulübü tarafından yapılan ihzarat, bizim üzerimizde çok iyi tesir bırakmıştır. Türkiyeye tesadüf eden ellinci turnemiz, şimdiye kadar yapmış olduğumuz seyahatlerin en hoşlarından biri olmuştur. Bu temas sayesinde yeni dostluklar tesis etmiş olmak ve Türkiyeye yakında gene avdet edilmek kanaatini hasıl ettik. Bu dostluk, maçı kazanmış olmaktan çok daha büyük ve kıymetlidir. F. Seymour Cole Şekerli, limonlu ve meyvalı olup HASAN meyva özünün evsafına maliktir. Şampanya gibi lezzetli olup mide rahatsızlıklanna şifalıdır. Hasan gazoz özü Ondan sonra, Guillaume Bauer ismınde bir Alman, 1851 senesinde, yanına iki tayfa alarak, keza kendı ımal ettiği bir tahtelbahirle, Kiel açıklannda dalmıştı. Fakat, tekne sacdan mamul olduğu için, suyun tazyikma tamahhül edememiş, çöküntü yapmış, gemiye sular hücum etmışti. Bauer, beş saat uğraştıktan sonra, yüze yüze suyun yüzüne çıkmaya muvaffak oldu. Bu sahada, ilk tahlisiye ameliyesi budur. Tekneyi 1887 de yüzdürdüler. O zamandanberi Kiel bahriye mektebinin avlusunda teşhir ediliyor. Çoban Mehmed iş başında Bir zamanlar, uçmak gibi, dalmak da Memlekeümiz'm muhtelif spor sahasın mara yaka takacak, İstanbulda kaç kifi insanlann zihnini yoran bir mesele idi. da yetişiirdiği elemanlar, spor çerçevesi bulunur? Ona muvaffak oldular. Şimdi, daldıktan sonra çıkmak bir mesele. Elbet onu nin haricinde ne iş göriirler ve hayatlarmı nasıl kazanırlar? Bu, muhakkak ki, b'ırBu röportaj serisini yapmaya karar da halle muvaffak olacaklar. çok okuyuculann merakını çeken bir mev verdiğim zaman hatırıma ilk gelenlerden zudur. Elyevm, faal olan, millî takımla biri de tabiî Çoban Mehmed oldu. Bu Birkaç sene evvel, rımızda bulunan sporculann hayatlarmı suretle onu spor hayatında tanıdığım giMatuşka isminde bir lespit ederek, kendilerile konuşarak, bu bi, vazife başında da tanımak fırsaünı Macarın, trenleri yol sülunlarda neşreimeye karar verdik. Bu bulmuştum. Ona, güreşçi Saimle beraber, Bahredan çıkardığı, ber gün, ilb olarak, millı güreş takımımızın en kıymetli uzuvlarından biri olan Ço kapıda tesadüf ettim. Bir tuhafiyeci dükhava ettiği suçile yakânınm vitrinindeki rengârenk kravatlara kalanıp idama mah ban Mehmedin hayatmı yazıyoruz. 927 senesiydi... O zaman 3 üncü ko bakıyorlardı. kum olduğunu halordu kumandanı olan merhum General Beni görünce, Çoban, iri vücudile tam tırlarsınız. av Ali Hıkmet, Balıkesirde yağlı güreş ya bir tezad teşkil eden ufacık elinı uzataMatuşka'yı. g ' rimes'ul deli sayıl pan genc bir pehlivanın istidadı ve ezici rak: Merhaba... dedi. Ve gözlerini vitdığından mı, beynelmilel birtakım güç kuvvetini görerek, bunun istikbalde iyi bir ağır sıklet güreşçisi olabileceğini tah rinden ayırmıyarak: lüklerden mi, hasılı şimdi pek hatırlamadığım bir sebebden b'türü idam ede min etmiş ve kendisıni İstanbula tavsiye Ne güzel kravatlar... Fakat en umemişlerdi. Hapse girdi; Azrailin iklına etmişti. cuzu üç lira. Bugün İstanbula geleli aşağı yukarı gelinciye kadar orada oturmaya mahBen: 12 sene oluyor... Bu müddet zarfında kum. Elbette bir Avrupa seyahati daha Fakat merkum orada para kazanma birçok galıbiyetler kazanan ve güreşi hiç çjkar... Cici cici kravatları oradan alırsın, ya başlamış. Evvelâ, hatıratını yazıp bir bir maddî menfaat düşünmiyerek yapan, dedim ve ilâve ettim: Seni şöyle, işinin başında görmek Amerikalı naşire satmış. Bu naşir de kim daima terhiz ve düru'st bır amatör olarak istiyordum. biliyor musunuz? Meşhur Hearst. Ten kalan bu pehlivan Çoban Mehmeddi. Çoban Mehmed, bu on iki sene içjnde Çoban Mehmed, her zamanki gibi çacere ıle kapağın, bir yuvarlanışta birbirio kadar meşhur olmuş ve o kadar tanm buk ve yayvan konuşarak cevab verdi: ni buluşuna enfes bir misal. mıştır ki, onu 7 yaşından 70 yaşına ka Peki kardeşim... Benim yerim maSonra, Matuşka birtakım şeyler icad dar kıme sorarsanız tanır ve sever. O lum. Ne zaman istersen gel. etmiş, bunların ihtira beratım satmış. Bu nun için herhangi bir yerden gönderileOnu, bir sabah, İş Bankasının Sirkemçyanda, bir İsveç şirketine de, kendı cek mektubun üzerine adres yerine yalcideki emtia ambarında buldum. Ambarmarifeti nev'inden tren kazalarının önünız «Çoban Mehmede» diye yazılması ne geçmeye mahsus bir aletin ihtira be kâfidir. Bu mektub, onu Sirkecideki İş dan arabalara yüklenen yüzlerce çuvalın çıkışına nezaret ediyordu. Ekmeğini ratını satmış. Bankasının emtia ambarında bulur. ancak çalıştığı müesseseden temin eden bu Tehlikeli bir alışveriş. Matuşka'da bu Çoban Mehmed, memlekette o kadar amatör ruhlu pehlivanm, işine tam bir iblis ruhu varken, icad ettiğini, mutlaka benimsenmiştir ki, her yerde az çok o ciddiyetle merbut olduğu ilk nazarda göonu bozacak neviden diğer bir ihtirala nun ismıle karşılaşmak fcabildir. Mese ze çarpıyordu. beraber yumurtlayıp, beratı alan fabrikalâ, bir başkasının kuvvetinden bahsedilirAmbarın içindeki büro vazifesini gören yı yiyim yeri yapar. ken «Çoban Mehmed gibi bir adam» veufak odada karşı karşıya oturduk. Ben: ya kuvvete dayanan bir işi başarabilmek Görüyorum ki fazla meşgulsun; Adanada turfandacılık için «bunu yapmak için Çoban Mehmed işine mâni olmak istemem. Seninle kısaAdana (Hususî) Tabiatm muhi olrnalı» dediklerini çok defa işitmişsinizca konuşuruz. Bu arada senin, iş başıntimize bahşettıği müsaade ve üstünlügü, dir. Gazetelerde bile güreşe aid yazılarda bir de resmini alalım, dedim. halkımız istsmardan geri durmuyor. da ekseriya Çoban Mehmedin ersmine Mehmed, ambardan çıkan çuvallardan Sebze ve meyvacılığın gün geçtikçe ın tesadüf edilir. Bütün bunlar, muhakkak gözlerini ayırmadan, cevab verdi: kişafı ve ıktısadî bir mahiyet alışı, Çu ki, o güler yüzlü mütevazı pehlivana karşı kurovalılann uyanıklığına güzel bır mi olan teveccühümüzün bir neticesidir. Peki... Sor bakalım? sal telâkki edilebılir. Gösterilen gayret Çalışmayı sever misin? Çoban Mehmedin dürüst bir amatör ve tatb'k edılen fennî usuller sayesinde ve iyi bir güreşçi olması, halkm kendisi Tabiî... Bir insan çahşmazsa aç turfanda sebze ve meyva yetiştirme işi son yıllarda bır kat daha ileri götürül ne karşı gösterdigi sevginin başlıca sebe kahr. Ya güreşi? müştür. Yurdumuzun dığer bir kısım bi olmakla beraber, bilhassa herkesle iyi geçinmesi, saf ve temiz kalbi, halk üzeyerleri henüz karlarla kaplı bulunduğu Sevmesem yapar mıyım? Güreş, şu sıralarda, Çukurova; kayısıyı, kirazı, rinde çok müsaid bir tesir yapmış ve bu büsbütün başka şeydir. Güreş yaptığım domatesi, biberi, patlıcanı ve hatta alaca tesir gün geçtikçe kökleşmiştir. günler vücudümde bir ağırlık hissederim. üzümü b'le pazara çıkarmış bulunuyor. Çoban Mehmedi ne zaman görsem on Fakat ben, amatörüm. Herşeyden evvel Turfandahktan çıkıp fiatlan ucuzlı sene evvelini hatırlanm: Bir arkadaşla ekmeğimi kazanmak mecburiyetindeyim... yan sebze ve meyvalaa her gün vagon İstiklâl caddesinden geçiyorduk... Karşı Bunun için vazifeme azamî bir dikkat ve vagon, başta Ankara ve İstanbul olmak taraftan kalın enseli ve geniş omuzlu üç üzere yurdun diğer taraflanna sevkedü kişi geliyordu. Bunlardan asker elbiseli intizamla merbut bulunmam icab eder. Başka yerde çalışhn mı? mektedir. Bilhassa demiryollanmızın olan Çoban Mehmeddi. Yüzü kızarmış, Evvelce, İnhisarların Cibali fabrigösterdıği kolaylık bu işte büyük faydatelâşlı telâşlı, yanındakilere birşeyier an kasında çalışıyordum. Bir müddettenberi lar temin ediyor. Ezcümle Devlet De de burada bulunuyorum. miryolları idaresi sebze ve meyvaların latıyordu. Arkadaşım, Çobana sordu: bütün tazeliklerile müstehlik pazarlara Ecnebi temaslarda şimdiye kadar ulaştınlması maksadıle 15 hazırandan Ne haber Mehmed? ne neticeler aldın? itıbaren diğer trenlerden maada her gun Koca Çoban, kelimeleri ağzında bir Dört defa, Balkan ağırsıklst şamaynca bir marşand z treni daha tahrik ekspres sür'atile yuvarlıyarak yanıla ya piyonluğunu kazandım. Bir defa da haetrrieğe ve böylelikle bugün toplanan talı yaptığım bir güreş neticesi, Balkan sebzerlerin ertesi gün Ankaraya varabıl kıla anlattı: c Ne biçim Beyoğlu bu... Bütün ikincisi oldum. Geçen sene Estonyada me ine karar vermis bulunuyor. dükkânları altüst ettim... Bir tek gömlek yapılan Avrupa şampiyonasında da AvBir artist kadın yüzünden rupa ağırsıklet üçüncüsü oldum. bulamadım... cinayet çıktı Hatırımda kaldığına göre, Avrupa gü Arkadaşım hayretle: ; Kozan (Hususî) Burada b r tiyatro Nasıl olur... Koca Beyoğlunda reş âleminde iyi bir isim bırakan Çoban aktrisi yüzünden çarşıda mühim bir hâ gömlek bulunmaz olur mu? Nasıl göm Mehmedi, Balkan güreşlerinde bir defa dise oldu. dbrt kişi yaralandı, bir kişi de kazaen yenen Romanyalı güreşçı memöldü. Hâdise hakkında ahnan malumata lek istiyorsun sen? leketine döndüğü zaman «Ben Çobanı Çoban Mehmedin arkadaşı gülerek göre. bundan birkaç gün evvel bir akyendim» diyerek derhal profesyonelliğini tris bazı de! kanhlar tarafmdan Aslanlı cevab verdi: ilân etmiş. köyünt götürülmüş, orada eğlenilirken, Tabiî, Beyoğlunda çeşid çeşid Kaç kere Türkiye ağırsıklet birinrakibler türemis ve iandarmanm müdbs gömlek var... Fakat Mehmedin boynuna cisi oldun? lesıle bu eğlenti dağıtılmış ve kız hüku göre, 50 numara gömlek yok! İsmarlar 937 denberi bu unvanı muhafaza mete teslim edilmis. Keyıfleri bozuları sanız, iki günde veririz diyorlar... Halediyorum. Bundan başka ecnebilerle yaplarla, bu keyfi bozanlar arasında evvelV buki ona yarın lâzım. tığımız millî, temsilî ve hususî müsabakagün çarşıda b r kahvede ağız dalasması Çoban Mehmed, telâş etmekte haklıy larda da müteaddid galibiyetler kazanbaşlamış, az sonra münakasa bırağa îr>tikal etmiş ve neticede Ömer, Mehmcd dı. Fakat, gömlekçiler de ne yapsın. Böy dım. ve Rüstem Da&h kardeşlerle Ahmed De j le aslan gibi bir pehlivanın gelip de ken Bu seneki Avrupa şampiyonasında nız varalanmış, Hüsnü admda bır genc dilerinden 50 numara yakalı gömlek is talih sana gülmedi, değil mi? de ölmüştür. 1 tiyeceğini nasıl bilsinler? Hem, 50 nu, Koca Çoban üzülmüştü. Bu sualime,, İŞTAHSIZLIKHAZIMSIZLIK ŞİŞKINLIK BULANTIGAZSANCl MİDE BOZUKLUĞU DIL BARSAK ATALETI < INKIBAZ SlKINTISİNİR ve bütün mide ve baksak rahatsızlıklanna karşı MEYVA ÖZÜ kullanınız. Mide için her yemekten sonra 1 . 2 tatlı kaşığı yarım bardak su içinde v« müshil için ber sabah veya gece yatarken aç karnına 1 2 çorba kaşığı yarım bardak su içinde köpürterek içmelidir. HASAN MEYVA ÖZÜ Avrupa ve bilhassa tngiliz meyva tuzlanndan daha yiiksek olduğu kat'iyetle sabittir. Buna rağmen Avrupa meyva özlerinden beş misli daha ucuzdur. HASAN MEYVA ÖZÜ yalnız bir tttıitt ol«p sekersizdir ve çok köpurür HASAN Tehlikeli alısveris *• 30 " 50 22 80 kr. Lâboratuvar Yaptırılacak Türk Hava Kurumu Genel Başkanlığından: Merkez 1 Etimesudda Türkkuşu alanında yaptırılacak Hava Müsteşarlığı Tecrübe ve Muayene Komisyonuna aid lâboratuvar binası inşaatı kapalı zarf usulile eksiltmiye çıkarılmıştır. 2 Bu inşaatın muhammen bedeli (81,450 ) lira ( 70 ) kuruştur. 3 İstekhlerin bu işe aid şartname, keşif vesaireve aid evrakı Türk Hava Kurumu Genel Merkezinden ( 4 ) lira (20) kuruş mukabilinde alabilirler. 4 Eksiltme 26/6/939 pazartesi günü şaat 16 da Türk Hava Kurumu Genel Merkezınde toplanacak Komisyon tarafmdan yapılacaktır. 5 Eksiltmive girebilmek için isteklilerin teklif mektublarile birlikte aşağıda yazılı teminat ve vesaiki ayni gün saat 15 e kadar Komisyon Reisliğine tevdi etmiş olmaları lâzımdır. 6 Muvakkat teminat miktarı ( 5,322 ) lira ( 53 ) kuruştur. 7 Eksiltmive girmek istivenler 2490 numaralı kanundaki şartları haiz olduktan baska en az (60.000) liralık mümasü bir bina inşaatını muvaffakivetle başardıklarma dair vesika ibraz etmeleri lâzımdır. (4221) Maçın umumî tenkidi Ingilizlerle yapılan maçı idare ve seyreden hakemler bir toplanh yaparak maçın umumî tenkidini yapacaklardır. istanbul Futbol ajanlığı bu maçı seyir için teşkilâta bağlı hakemlerimizin otuzunu maca davet etmişti. Avrupa serbest güreş şampiyonası A\Tupa serbest güreş müsabakası birincilikleri teşrinievvel ortasında Finlandiyada yapılacaktır. Serbest güreş millî takımımız bu müsabakalara iştirak edecektir. Harareti keser Sıhhati korur. Meyva usarı ve şekerle mamuldür. OLiMPOS GAZOZUNU tercih ediniz. ŞİŞELERE EL DEYMEDEN Asrî ve sıhhî şekilde doldurulur. •••••••••• İktısad Sınaî 1 Süleymaniye kulübünün 29 uncu yıldönümü Süleymaniye terbiyei bedeniye kulübünün 29 uncu yıldönümü eylulün ilk haftası, büyük merasimle yapılacaktır. Süleymaniye stadında yapılacak yıldönümü için şehrimizin büyük takımlarından biri davet edilecektir. Geçen sene olduğu gibi Matbuat takımı da, Süleymaniye tekaüdlerile ayni gün bir maç yapacaktır. Yıldönümü müsabakalarını tertib edecek komite yakında faaliyete başlıyacaktır. Vekâletinden: Müessese Sahiblerinin ve Maden Ocakları Nazan Dikkatine > 3457 sayılı kanun hükümlerine göre gündelik işçi vasatileri yüz veya daha fazla olan sınaî müessese ve maden ocağı sahibleri müesseselerinde meslekî kurslar açılacaktır. 2 Birinci maddede yazılı evsafı haiz bulunan sınaî müessese ve maden ocağı sahiblerinin 3457 savüı kanunun tatbikine dair olup 15/5/939 tarih ve 4208 sayılı Resmî Gazetede neşredilen nizamnamenin 13 üncü maddesine göre hazırlıvacakları müfredat programlarmı 15/7/939 tarihine kadar İktısad Vekâleti Sanayi Umum Müdürlüğüne göndermeleri ilân olunur. « 2268 » ( 4196 ) stemiye istemiye cevab verdi: Evet... dedi. Geçen sene adeta idmanlı olmadığım halcîe, Avrupa üçüncüsü olmuştum. Halbuki bu sene iyi çalıştım ve çok ümidim vardı. Fakat bu seneki Avrupa şampiyonasında hem talihsizdim, hem de bazı hastalıklara maruz kaldım. Kaç yaşındasm ve daha kaç sene güreşebilirsin? 34 yaşındayım. Güreşe karşı bu sevgi bende varken, ihtiyarlad'ğımı hissedinciye kadar güreşi bırakmak niyetinde değilim. Koca Çoban, sabırsızlanmaya başlamıştı. Gözünü, arabalara yüklenen çuvallardan ayıramıyordu. Artık onu işinden fazla alıkoymak istemedim ve çuvallarla başbaşa bırakarak ambardan ayrıldım. Mükemmel bir güreşçi olduğu kadar vazife sever bir memur olan Mehmed, benden kurtulur kurtulmaz, azamî bir dikkatle tekrar işine baslamıştı. TUZLA İÇMELERİ 15 Haziran Perşembe günü açılıyor. Kütahya Lisesi Direktörlüğünden: 1 Kapalı zarf usulile eksiltmiye konulan iş : Kütahya Lisesi binasmda vücude getirilecek ( 11666) liıa (75) kuruş keşif bedelli kalorifer tesisatı işinden ibarettir. Bu işe aid şartname ve evrak şunlardır : 2 A Eksiltme şartnamesi B Mukavele proiesi C Fennî şartname D Nafıa işleri şeraiti umumiyesi (Nafıa dairesinde mevcuddur.) E Keşif hulâsası cetveli. İstekliler bu şartname ve evrakı Nafıa Müdürlüğünden alabilirler. 3 Eksiltme 29/5/939 pazartesi gününden itibaren (21) gün müddetle münakasava cıkarılmıs olup 19 haziran 1939 pazartesi günü (saat 15 ) te Kütahya Lisesi Müdürlüğü binasında kapalı zarf usulile vapılacaktır. Zarflar saat (14) ten itibaren verilmeğe başlanıp bir saat zarfında verilmis bulunacaktır. 4 Eksiltmiye girebilmek için isteklilerin ( 875 ) liralık teminatlarmı teklif mektublarile birlikte ibraz etmeleri şarttır. 5 İstekliler münakasa günü ehliveti fenniye vesikalarını da teklif mektublarile beraber ibraz edeceklerdir. ( 3857 ). Sedad Taylan