24 Aralık 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

24 Birinclkânnn 1938 CUMHUBİYET Fennî bahisler tktısadî hareketler Hayat bahalılığı KUDÜS MEKTUBLARI: Radyom nedir? Geçen asnn son on senesi fizik tarihinin en mühim sayfalanna esas teşkil eder. Bundan biraz evvel ilim adamlan bütün fizik kanunlannın keşfedildiğinden, keşfedilemiyecek mühim kanunlar kalmadığına, bundan sonra yapılacak keşiflerin ufak tefek pürüzleri temizlemekten ibaret olduğuna iman ediyorlardı. Fakat sahne birden bire değişti. Kuvvetli iman yerine Scptisizm hâkim oldu. Fizik tarihinin dördüncü peryodu ve modern fiziğin doğum tarihi 18Ö7 dir. Bu tarihte foto elektrik hâdisesi keşfedildi. 1895 te rontken şualan, 1 8 % da radyo aktivite, 1897 de elektronlar, 1900 de Kuvanta nazariyesi ve 1905 de izafiyet nazariyesi meydana geldi. Bazılan birbirine aykın olan bu mühim keşjflerin bu kadar kısa bir zamanda meydana gelmesi Septisizm uyandırmasm da ne yapsm? tşte bundan dolayı modern fiziğin mebdei itibaridir. Bazılan elektronun kef fini mebde itibar ettikleri halde bazılan rontken şualarını, bir kısmı radyo aktiviteyi, bazılan Kuvanto nazariyesini ve bazı fizikçiler de izafiyet nazariyesini başlangıç addediyorlar. Modern fiziğin büyük bir kısmının atom fiziğine tahsia edildiğine bakarak gclin biz radyo aktiviteyi mebde addedelim. Pek eski devirlerden beri altm madeni pek kıymetlidir. Tabiatte nispeten az miktarda bulunmasmdan, göze ho? görünmesinden, zinet eşyası yapmağa pek elverişli olmasmdan dolayı altın madenine bugün de zenginlik, kudret ve saadet remzi olarak bakılmaktadır. Hayat pahalılğile mücadele, Cumhu riyet hükumetinin başlıca prensiplerin dendir. Lutfi Kırdar, İstanbula gelir geliz olan başka şualar aramağa başladılar. mez evvelâ îstanbulda hayat pahalılıFransız kimyagerlerinden Becquerel ğı ve hayat pahahlığmda İstanbulun rolü muhtelif maden filizleri üzerinde tecrübeüzerinde durdu. ler yaparken unsurlann en ağın olan uEvet, İstanbul pahalı, hem de çok paranyum filizinin bu hassaya malik olduğuhah bir şehirdir. Bu pahalıhğı ile, bütün nu keşfetti. Güneş şuaına maruz bıraktığı uranyum filizini kalm siyah kâğıda memleketin umumî yaşayıjında menfi bir sanlı olan bir fotograf camile birlikte ka rol oynamakta derece derece diğer vilâ ranlık bir dolaba bırakmıştı. Birkaç gün yet ve mıntakalarda da pahahlık doğursonra fotograf camının karardığmı gör maktadır. Bugün tstanbulda yaşatık maddeleri müştü. Sonradan ayni tecrübeyi güneş ziyasma maruz kılınan uranyum filizile tek nin umumî üç merkezde santralize edildi rar etti. Gene ayni neticeyi buldu. Bu ğini görürüz: Haller, mezbaha ve ticatecrübe maden filizlerindeki uranyum to ret borsası. Bunlann ilk ikisi belediyenin, zunun fotograf camma tesir ettiğini gös diğeri de Ticaret Odasının elindedir. terdi. Daha sonradan yapılan muhtelif Yani buralarda her zaman kontrol yap tecrübeler uranyumun herhangi bir tozu mak kabildir. Fakat şimdiye kadar bu nun ayni tesiri hâsıl ettiğini gÖsterdi. U yolda yapılmış iki tejebbüs gördük: Y&zan :Prof. SALİH MURAD Mücahitler Filistinde Millî Hükumet kurdular Bir rivayete göre Millî Hükumet Arab memleketlerine müracaat ederek kendisinin meşru Filistin hükumeti olarak tanınmasmı istemistir Kudüs, 17 birincikânun Birkaç gündenberi bütün Filistinde nisbî bir sükunet hüküm sürüyor. Fakat, bu sükunet, bir taraftan mücahidin umumî kumanda heyetinin daha ziyade siyasî işlerle meşgul olmasından ve biraz da Londra konferansının ne suretle inkişaf edeoeğinin görülmesi arzusundan ileri geliyor. Yoksa, dahilî kuvvetlerin karşılık.lı vaziyetlerinde değişmiş birşey yok tur. Hatta, mühim bir değiştne olarak şunu kaydedebilirim: Kendisini her dakika bir Arab taarruzunun tehdidi altında hisseden îngiliz kumanda lıeyeti, şehir dahilinde dağınık bir halde durmaktan kor karak bütün askerî ve mülkî îngiliz teşkiIâtının merkezini şehrin yeni kısmında ve en ziyade emniyet şeraiti içinde bulunan King David oteline nakletti. Komiserlik de, ötedenberi işgal ettiği dairenin eski Kudüs mahallelerine, yani Arab kütlesine çok yakın bulunmasmdan piıelenmiş ve bu daireyi askerlere terkederek öte tarafa hicret etmiştir. Bütün bu haller gösterir ki sıkı bir îngiliz işgali altında bu lunan Kudüste bile hükumet kendisini emniyet içinde hissedemiyor. KNCERESiNDEM Meydansız ve bahçesiz İstanbul ahçesiz ve meydansız bir şehirde oturuyoruz. Koca istanbulun içini topu topu üç park süslüyor: Gülhane parkı, Sultanahmed parkı, Saraçhanebaşındaki Fatih parkı... Nüfusu yedi yüz bini geçen bir şehrin, hatta rahatça teneffüs edebilmesi için bile, ciğerlerini bundan daha geni§ bir sahaya çevirmesi lâzım gelirdü. Öyle semtlerimiz var ki, damlarından başka yerde ot bitmez. Çogumuz sefertasına benziyen apartımanlann kabuğu içine çekilerek, daracık saksılarda, zorla yetiştirilen hasta palmiyelere baka baka, içimizdeki yeşil hasretini giderme^e çalışan insanlanz. Bahçe, bugünkü nesil çocukları için, ancak ailece tenezzühe çıkıldığı zamanlar, ziyaret olunabilen bir mev'ud cennet oldu! Her yükselen mahalle, îstanbul plânından bir yeni meydan ve bir müstakbel bahçe çalıyor. Beyazıd meydanı dediğimiz yer, senelerdenberi bir fıskiyeli havuzdan ibarettir! Ayasofya ile Sultanahmed arasında, enine boyuna kocaman bir bahçe türbesi yatıyor. Taksim meydanı, abidenin karşısın da saf saf el bağlıyan bir apartımanlar meşheri oldu! Halbuki, şehirden biraz uzaklaşmız. Manzaranın derhal değiştiğini görecek siniz: Küçük de olsa, taraf taraf, bahçeler, gösterişsiz de olsa, inkişafa müstaid meydancıklar... Şu harab Üsküdarın bile bağı cennet diye anıldığı devri aratmıyacak geniş ve güzel bahçeleri var: İşte Dogancılar parkı, i?te Kısıklı, işte Şemsipaşa!.. Bir d« İstanbulu ele alalım: Dünyanm en güzel köşesi diye, öğünüp durduğumuz şu Sarayburnuna bile, bir türlü sahib olamadik. Meraklı ve dikkatli bir Bahçeler müdürünün himmeüle, yirmi şu kadar senedenberi, hele şükür mahvolmaktan kurrulan Gülhane parkı, hinterlandına Sarayburnunu da ilâve ettiği gün, îstanbul seyrine doyurn olmıyan pittoresk bir kapı daha kazanmış olacaktır. O zaman, herhangi bir yabancı mİ3afiri tabiî bütün noksanlan ikmal edildikten sonra göğsümüzü gere gere bu yeşil kapıdan içeri davet edebiliriz. Vakıâ; elimizde bir Prost plânı var. Ve bu plân; bize, Ayasofyanın alt başmda, Buhtunnasır'ın asma bahçelerini hatırlatacak bir takım efsanevî çiçek ve ağac sedleri üzerinden, Marmarayı te maşa ettirmek vadinde bulunuyor. Fakat bu vaidlerin tahakkukuna, imkân elde edildiği zaman, bahçesiz ve meydansız îstanbulu, bastanbasa yıkıp, yerine yepyeni bir şehir kurmak zarureri karşısında kalacagımızı, haber vermiyor. Plânın söylemedigini, kendiliğimiz den kesfederek ona cöre vaktinde tedbir alsak fena olmıyacak!.. Bu emniyetsizlik sebebsiz değildir. Bütün memlekette îngiliz askerlerinin, mitralyözlerle mücehhez zırhlı otomobillerin dolaşmadığı her noktada îngilizler Eski devirlerde yaşayan âlimlerden değil, mücahidler hâkimdrr. Bunlann dosimyacılar bugünkü âlimler kadar talihli laştıklan yerlerde de îngilizlerin hakimi ve hür değildiler. Onların hayatları hüyeti, ancak askerî kuvvetlerin oralarda kümdarlann iltifatlanna bağlı idi. Simbulunduklan zamana münhasırdır. Bunyacılar mevkilerini tutabilmek, karınlannı doyurabilmek için hükümdarlan mem3 Seyyar esnafla belediye memur lar gidince nüfuzlan da geçip gidiyor. Mücahidlerin nüfuzlan memleket içinun edecek şeyler üzerinde çalışmağa ları arasındaki mücadeleye bir nihayet ne o kadar dağılmış ve herşcye o derece mecbur idiler. Aç gözlü, menfaat sever vererek bu esnafın mümkün olduğu ka ve rnağrur insanlardan ibaret olan eski hüdar disiplinli bir şekilde çalışmasına im hâkim olmuştur ki artık Filistinde bir kümdarlar herkesten zengin ve kuvvetli kân vermek. Çünkü, seyyar esnaf, bu bü îngiliz hükumeti bulunduğuna inanıla olmak isterlerdi. İşte bu yüzden eski hüyük şehrin yiyecek maddelerinin hayatı maz. Mücahidler bütün maliyeyi, bütün Buna mukabil de burada hıristiyan ve mahkemeleri ele almış olduktan başka kümdarlar altına ehemmiyet vermişler, tadır. müslüman Arablar arasında nasyonal biatin temin ettiği altına kanaat etmiye4 Halde alınan muhtelif namlar şimdi posta işlerini de kendileri idare losyalizm hareketi hâkim bulunuyor. Kirek sun'î altın imaline çalışan simyacıdaki ücretleri birleştirmek ye bilinmeden etmeğe başladılar. Size bunun delili ol mak üzere bir pul gönderiyorum. Bu pul, lise ile cami arasındaki bu ittihadın hedefi lar yardımı esirgememişlerdi. hiçbir ücretin alınmasına meydan vermemücahidler tarafından tesis edilen posta bir taraftan Arabhk tesanüdü ise diğer Altm peşinden koşan eski simyacılar mek. larda kullanılmak üzere tertib edilmiştir. taraftan da Yahudi aleyhlan, müstemlearasında maddenin bir takım unsurlardan 5 Köylüyü malmı çürümekien, Üstünde gördüğünüz resimler bir cami ile kecilik düşmanı olan garib bir nevi nasyomürekkeb olduğuna inananlar, altınm da müstehliki bayat meyva ve sebze yemekkiliseyi temsil ediyorlar. Cami ile kilise, nal sosyalizmdir. Dünya cereyanlarınm bu unsurlardan biri olduğunu bilirlerdi. ten korumak için halde hamallığı serbest Filistindeki Arabhk davasımn müdafaa nekadar garib istikametler aldığını gösteSimyacılar tabiatte çok miktarda bulunan bırakmak. Çünkü, bu iş halin dar hamal sı için müslüman ve hıristiyan Arabların ren bu hâdiselere şunu da ilâve edeyim: kurşun gibi esas madenleri altına çevirkadrosile dönmez. Evvelce parça başına Bu keşifler derhal Manş denizini geittihadlarını temsil ediyor. Bu bir timsal Buradaki Alman nasyonal sosyalistleri, meğe çalışırlardı. Senelerce ve asırlarca 34 kuruş hamaliyye verilirken bugün hayaptıkları propagandalar arasında, müsbu iş üzerinde yürüdüler. Simyacılar bu çerek îngiltereye naklolundu ve orada ke lin 68 kuruş alması da hayat pahalılığmı olmakla beraber, evvelce de size bildirmiş olduğum gibi, iki muhtelif dine men ümanlığm, din olarak, hıristiyanlığa müişlerinde hükümdarlan alâkadar kıldılar, male erdi. doğuran amillerden biridir. sub Arab unsuru arasında ittihad tam ve raccah bulunduğunu söyleyip duruyor îngilterede Sir William Erookes urantecrübeleri için lâzım gelen paralan on7 Kabzımalları sıkmamak. Filha kat'idir. Müslüman Arablar arasında ar. îçlerinden bazıları müslümanlığı bile lardan çektiler. Bunlann (çabuk zengin yum nitratından pek faal bir madde çıkika kabzımal sıkıldıkça o da bir taraftan Naşibi ailesi gibi mücahidlere muhalif kabul etmiş oldukları gibi yapılan bazı neşolma) projesi hiçbir zaman muvaffakiyet kardı. Buna X Uranyum denildi. Bu unmüstahsili, diğer taraftan müstehliki taz küçük bir zümre bulunduğu halde hıristi riyatta bu hareketin Almanyada da ilerle neticelenmedi. Nihayet anlaşıdı ki bu surun faaliyetini yavaş yavaş kaybettiğini yik etmektedir. Yeni hal kurulmadan ev yan Arablar arasında böyle bir zümre de lediği, bir zamandanberi bir takım Al yoldan gitmekle kurşun veya diğer bir un ve bir sene nihayetinde faaliyeti kalmadıvel parça başına 5060 kuruş olan kabzı yoktur. Bunlar kâmilen mücahidlerle bir manların müslümanlığa geçtikleri bildirilsuru altına çevirmek imkânsızdır. Bunlar ğı, fakat uranyum X in kaybettiği enermalhk ücretinin bugün 80100 kuruşa likte hareket ediyorlar. mektedir! dan sonra gelenler artık bu işi bırakıp göz jinin bu müddet zarfında uranyum nitraçıkarılmış oluşu bunun en bariz misali ve Dünya işleri bu kadar acayib cereyanPostalara gelince, Filistin dahilinde lerini daha faydalı şeylere çevirdüer. tı tarafından kazanıldığı görüldü. O sırahayatın pahalılaşmasını doğuran bir se en emin posta mücahidlerin postalandır. lar almıştırl E1H sene evvel yaşıyan âlimler için sim larda îngilterenin maruf Kembriç Üniver bebdir. * * • Cansız posta kutulan ve postaneler yeriyacılar tarihe karışmıştı. Bu âlimler sim siıtesinde elektronun kâşifi J.J. ThomsonŞu tedbirlerle, öyle zannediyoruz ki, ne mücahidler seyyar postacılar tayin etîngilizlerin bir noktada hakları var: yacılan hatırladıkları zaman onların ka un yanında çalışan Rutterford ile Soddy halin inşasından evvelki zamana nazaran mişler, bunlar muayyen zamanlarda pos Son zamanlarda buralarda nasyonal sosba saba usullerine güler ve kurşunun altı adlı iki gene Toryum nitratından Toryum hasıl olmuş bulunan yüzde 30 fazlalık taları toplıyarak, daima seyyar halde bu yalizm propagandası artmıştır. Sanki Alna tahvilini düşünenlere acırlardı. Bu â X i tefrik etmeğe muvaffak oldular. Uzail olur. lunan posta teşkilâtı vasıtasile Filistinin manlarla îtalyanlar arasında bir parola limler simyacılarm imkân dahilinde gör ranyumda olduğu gibi bunlarda da enerŞurası muhakkaktır ki, halde bir mad her tarafına sevk ve tevzi ediyorlar. Bun teati edilmiş gibi, şimdi propaganda işledükleri şeylerin imkânsızlığına hükmet ji ziyaı ve kazancı görüldü. Bu neticeleri denin muamele gördügü fiattan haricdeki dan dolayı Filistin dahilindeki muhaberat rini ellerine Almanlar aldılar. ötedenbemişlerdi. Bu âlimlerin kanaatine göre her gören Rutterford ile Soddy radyo aktiv için herkes bu postayı kullanmayı tercih ri Bari radyosunun îngilizler aleyhinde unsur başlı başma bir varlık olup birinin tebeddül veya transformasyona aid maruf fiatı en aşağı bir mislidir. yapmakta olduğu propaganda son îngiEt meselesine gelince; meyva ve sebze ediyor. diğerine tahvilini düşünmek abesle uğraş prensibi ortaya koydular, liz îtalya anlaşmasından sonra tamamen için öne sürdüğümüz birinci tedbiri et Mücahidler, bu suretle Filistine hâkim mak demekti. Yüz binlerce ve belki milBundan sonra radyo aktivite âlemine için de söyliyebiliriz. Fakat bugün ete olunca çimdi kendilerini meşru bir mill' durdu. Fakat, o propagandanın durmasıyonlarca tecrübe ve araştırmamn kurşunRutterford ismi hâkim oldu. Kırk sene nark konulmaktadır. Bu nark müspet tehükumet mevkiine koymuşlar ve bu hü nı müteakıb da Almanlar harekete geç dan bir zerre altm verememesi bunun canzarfında bu yüzden yüksele yüksele niha sir yapmış mıdır? Herhalde bunun üze kumete «Hukumetül Ehliyyetül Filisti tiler. Şimdi, Alman radyoları, Alman h bir delili değil miydi? yet Lordluk payesini kazanan Prof. Rutrinde çok durulmağa değer. niyye» unvanını vermişlerdir. «Millî Fi neşriyatı ve Alman ajanları faaliyettedirFakat sonra ne oldu? Yirminci asnn terford Viyanadaki Radyom Enstitüsü F.G. listin hükumeti» demek olan bu isiml< ler. Arabhk fikrini her tarafta tamime çabaşmda yaşayan âlimler arasında simyacı profesözlerinden Pyibraum'un bana dediantetli kâğıdlar bastırmışlar ve mühürle hşan Almanların mücahidlere maddeten larm hayallerini tahakkuk ettirenler çıkaibi «Rutterford radyo aktivitecilerin ve manen her nevi yardnnda bulundukği g ğ MALİYEDE kazdırmışlardır. Re&mî muamelelerind< larını iddia eden îngilizlerin hiç olmazsa tı. Bunlar kurşun veya diğer madenleri Allahıdır. Onun sözü istinaf ve temyiz bu kâğıdlan kullanıyorlar. altına çevirmek değil, her unsuru birbiri kabul etmez.» Barem kanunundaki tadilât Hareket, sade Filistin hududunda kal kısmen haklan bulunduğu muhakkaktır. ne çevirmek imkânını buldular. Amma, Yahudilikle îngiluliğin, Yahudilikle cnıyor. Maveraüşşeriada da intişar edi ve memurlarımız simyacılarm tuttuğu yoldan giderek dehıristiyanlığm liberal prensipler etrafında Barem kanununu değiştiren kanu yor. Son rivayetlere göre orada Emiı ğil. Bu seîerki yol zengin olmak kaygusinasıl birleştiklerini burada görmek pek nun Bütçe Encümeninde müzakeresl, Abdullahı öldürüp Maveraüşşeriayı F l le değil, ilim hatırı için yapılan reşerj yogüzel kabildir. Bunun gibi Almanlıkla memurlar arasında alâka uyandırmış listine ilhak etmek istiyen bir hareket ba lu idi. Hükümdarlan zengin ve memnun tır. Bilhassa terfie hak kazanıp da kad göstermiştir. Bu hareketi Filistin müc* nasyonal sosyalizmin, îngilizlik ve Yahuîstanbul Barosuna mensub avukatlar, etmek gayesi yerine ilim âlemine yeni dilik aleyhine, hıristiyanlıkla müslüman bugün öğleden sonra İstanbul Ağırceza ro darlığı hasebile bir derecede iki terfi hidleri idare ediyorlar. yeni şeyler ilâve etmek arzusu hâkim idi. lığm, bir müstemleke memlekette emperdevresi geçirilmesine rağmen terfi eSon bir rivayete göre de MillîHüku Bu keşiflerde bize yardım eden şey tabi mahkemesi salonunda geçen haftaki iç demiyen memurlar, her derecede bir yalist îngilizlikle liberal Yahudilik aleytimaın devamı olmak üzere içtima edemet Arab memleketlerine müracaatl attir. defaya mahsus olmak üzere tist derece hine nasıl elele vermiş olduklarını görmek ceklerdir. kendisinin meşru Filistin hükumeti olmalı maaşı verileceğine dair olan kaydı mem Güneş ziyasma maruz bırakılan fotogiçin tezahürlerini bilhassa Filistinde ve Geçen hafta Baro reisliği ve Baro üzere tanınmasmı istemistir. Eğer bu taraf camlarında kimyevî mahiyette bir de meclisi azalığı mtihabmda, meclisteki nuniyetle karşılamışlardır. Filistinin millî mücadele hareketlerinde leb is'af edilirse bu sayede Ingilterey ğişiklik olduğu herkesçe malumdur. Nite bir yer için ve yedek iki azalık için ve Devlet memuriyetine alınacaklar gosteren hâdiselere dikkat etmek kâfidir. karşı bütün Arab memleketlerinin müttemüaabaka kim fotografçılık da buna istinad eder. rilen reyler dağılmıştı. Azalık için intiV. MİHR1 Muaddel barem kanununa göre, mes hiden hareketini temin eden bir emrivakı Rontken şualan da, göze görünmemekle hab ekseriyetini teşkil edemiyen en çok yapılmış olacaktır. beraber, pek kısa ziya dalgalarından baş rey alan Ali Haydarla Kıbrıslı Celâl a lek ve ihtısas tahsili görerek meslek Alman Çek anlaşması * * * lerine aid vazifelere intisab edenler ka birşey olmadığından bunlar da fotog rasmda balotaj yapılmak ve diğer İki Berlin 23 (a.a.) Almanya ile Çe intihab da tamamlanmak üzere içtima müstesna olmak üzere, bidayeten ^devÇok dikkate lâyık bir hâdise olmak ü' raf camlannı müteessir etmektedir. Mület memuriyetine alınacaklann müsa zere size şunu da kaydedeyim: Burad, koslovakya arasında bir adliye anlaş m devamı bugüne bırakılmıştı. tehassıslar rontken şualarının bu hassalaması imzalanmıştır. 1 kânunusanide Bugünkü içtimam da geçen seferki bakaya tâbi tutulmasıkararlaşmıştır. hıristiyan ve müslüman Arablar ar^sınd rından istifade ederek vücudlerimizin iç mer'iyet mevkiine girecek olan bu angibi hararetlı olacağı tahmin olunmak böyle sıkı bir ittihad hüküm sürerken öt laşma, tâbiiyet değiştiren arazide heuzuvlarının resimlerini çekmektedir. Doktor Göbbels Kasta tadır. Çünkü, geçen seferki içtimada setarafta. îngilterede de Yahudilerle pro nüz intac edilmemiş davalara aiddir. Rontken şualarının keşfinden ve bu şu çilen meclis azasımn intihabında kabul Berlin 23 (a.a.) D.N.B. Almanya testanlar arasında bir tesanüd tesisi içi Bu anlaşma mucibince, Südet Alman aların fotograf camlannı rrüteessir etmesi edilen ekseriyet hususunda, şekle aid Propaganda Nazın doktor Göbbels, şidmühim bir hareket başlamıştır. Son za ları, bazı şerait tahtında, davalarım Çek âlîrnler bu hassayı ha bazı itirazlar tesbit eden bir takrir ha detli bir mide üşütmesinden hastadır anlasıldıktan manlarda îngilterenin birçok yerlerindt mahkemeleri yerine Alman mahkemeve birkaç gün yatakta kalmak mecbu[*] Madam Kürl'nin doğruğu memleket zırlanmıştır. Bu takrir etrafında münakâh protestan kiliselerinde, kâh Yahuc lerinde gördürebileceklerdir. lriyetinde bulunmaktadrr. Ikaşalar geçmesi muhtemeldir. Lehistan Polonyadan gelir. Bu neticeyi gören Küriler bu maden filizinde, radyo aktivitesi uranyumunkinden çok fazla olan, diğer bir unsurun mevcud olması ihtimalini düşündüler. Bu yeni unsuru bulmak için çok çalışıldı. Nihayet Madam Küri radyom ismini verdiği unsuru keşf etmiş oldu. Kocası 1906 da Pariste bir kazaya kurban gitti. Madam Küri de bu keşfinden dolayı 1910 da Nobel mükâfatını kazandı. Madam Küri 30 gramlık radyom tozunu elde etmek için 150 ton maden filizi üzerinde çalışmağa, analiz yapmağa mecbur olmuştu. Bu yeni unsurun radyasyon şiddetinin ayni ağırlıktaki uranyum tozu radyasyon şiddetine nazaran bir milyon misK olduğu görüldü. Madam Küri radyom keşfile iktifa etmedi. Bu keçif üzerinde geceli, gündüzlü çalışarak bir takım kimyevî analiz neticesi olarak Polonyum [*] dediğimiz unsur keşfedildi. Bu unsurun uranyuma nazaran iki milyon misli faal olduğu görüldü. ranyumun bu garib hassasma (radyo aktivite) denildi. SorbonÜniversitesi profesörlerinden Küri (Curie) ile kansı Becquerel'in tecrübele ri üzerinde araştırmalar yapmağa başladılar. Mm. Küri ile kocası uranyumun pekblende*' adile maruf olan muayyen filizi üzerinde tecrübeler yapıyordu. Bunlar maden filizindeki uranyum mikdannı buldular. Bu filizin verdiği radyasyon şiddetile saf uranyumun radyasyon şiddetini mükayese ettiler. îki rakamm birbirinden çok farklı olması bunlan şaşırttı. Pekblend'in verdiği pek şiddetli radyasyon bu filizin havi olduğu uranyuma atfedilemezdi. Ziraat Bankasının buğday satışlann dan, devlet ziraat işletmeleri kurumunun et satışlannda nâzım rolü oynamak üzere piyasaya çıkışlan. Belediyenin bundan evvel gene kasablık hayvan ve et ticareti suretile piyasada mutedil bir rol oyna mak üzere yaptığı hareket ne mana ve ne de tutuş bakunından bu kısma dahil edilemez. Kanaatimizce, yaşatık maddeleri üze rinden neticesi olarak pahalıhğı önlemek için âcilen alınabilecek birkaç tedbir vardır: 1 Sebze ve meyva halinde muamele gören mallann orijinal faturalarını halden tasdik ettirerek daimî belediyenin kontrolüne açık tutmağa esnafı mecbur etmek, makul bir kâr ilâvesile perakende satışlar kontrol edilebilir. 2 Bugün, seyyar esnafm kalkmasile, tamamen perakende piyasasına hâkim bulunmakta olan manav ve sebzecilerle rekabeti doğurmak için pazar yerleri kurulmasını temin eylemek. Filistinde Arabların propaganda için çıkardıklan pullardan biri avralannda bir araya toplanan protes :anlarla Yahudiler, ayn ayrı, fakat her ki tarafın da iştirak ettikleri müşterek ruanî ayinler yapıyorlar. Burada muhtelif dinde Arablar, kendi aralannda Arab k bakımından ittihadı ilân ederlerken ngilterede de Yahudilerle hıristiyanlar, ngilizlik bakımından ittihadı ilân etmek ızere müşterek din ayinleri tertib etmiş lulunuyorlar. Şimdiye kadar kendilerini ıer nevi «yabancı kardeşliklerden» uzak utmuş olan Yahudilerin bu suretle pro testanlarla «kardeş» oluşlan nekadar müşkül bir mevkide bulunduklarını gösterir. Fakat, orada yapılan dinî ayinlerin ve ardeşliklerin asıl hedefi, îngilizliğin te idinden ziyade, Almanyadaki nasyonal sosyalizmin bir taraftan Yahudilere, diğer taraftan da hıristiyanlara karşı almış lduğu muhalif vaziyete mukabeledir. Vani, nasyonal sosyalizm bir taraftan Vahudilere karşı en şiddetli muameleleri :atbık ederken diğer taraftan da kilise ile siyasî ve hatta ruhanî bir mücadeleye girmiş olduğundan Yahudi ile protestan, sırf nasyonal sosyalizme karşı aralannda bir tesanüd ilân etmek üzere îngilterede böyle bir hareket uyandırmışlardır. Bu areket günden güne büyüyor. S.G. Kaçakçılıkla mücadele Yeni projede cezaî kısımlar üzerinde mühim var Memleketimizdeki kaçakçılıŞm külliyen önüne geçmek için uzun müddettenberi yapılan tetkikler bıtmiş, kaçakçılığın men ve takibi kanununun de ğiştirilmesine karar verilmiş ve bu h susta bir proje hazırlanarak Büyi iî] Millet Meclisine sunulmuştur. Yeni proje. bilhassa kanunun cezaî ; kısımları üzerinde mühim derMsikliklerij ihtiva etmektedir. Proiede bilhassa kaj çakçılık yapmak kasdile kurulan vevaf bu maksada hizmet eden tesekküllerin,! birleşmelerin içinde bulunanlarla bunlara yardım edenlere muvakkat sürgür cezası da verileceği hakkmda da bil madde vardır. Simdive kadar valnız fark, resim makla iktifa ed'len hakikate avkırı vanname vererek me^lekete mal so kanlar bir vıldan üc vıla kadar hapiâ ce^asma uŞratılacaktır. Kaeak esvalann gümrüklenmiş eşya dan daha ucuza satılmasmı önlemek" icin bu esyanm ank arttırma İİP satıl ması da projeve ilrve olunacak hükümler mevanmcîadır Avukatlar bugün de toplanıyorlar Hırsız kadm hakkındaki karar Ramizde bir Kazasker koşkünde çekmece kırarak 400 lira, birkaç bilezik ve altın saat iaşırmaktan tstanbul dördüncü ceza mahkemesinde muhakeme edilen Esmamn karan, bu sabah saat İC bucukta bildirilecektir.