7 Aralık 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

7 Birincikânun 1938 CUMHURÎÜET S O A D Hfidiseler arasında «Elzem» ve «Lâzım» azeteler, dün, Şehzadebaşın da yarım milyon liralık bir tiyatro binası yapılacağını haber verdiler ve ilâve ettiler: Bir eşinin de Tepebaşında inşası düşünülüyormuş. Bu karar ve bu diişünce, valilik ve belediye reisliği makamındaki inkılâbdan evvelki zamana aid olsa gerek. Çünkü, tiyatro ve konservatuar binalan için ötedenberi bazı plânlar olduğunu duyuyorduk, fakat bu ha zırhkların hangi icra safhasına geidiğinden haberimiz yoktu. Yeni Valimizin bu bahiste ne dü şündüğünü ve neye karar vereceğini henüz bilmiyorum. İstanbul gibi bir san'at şehrinde eski Vali Muhiddin Ustündağm güzel san'atlara verdiği hususî ehemmiyet bizde bıraktığı en iyi hatıralardan biridir. İstanbula bir değil beş tiyatro binasını da çok gör mem. Fakat bu zavalh şehrin tiyatro ve konservatuar binasından evvel muhtac olduğu öyle şeyler var ki, bize, kürk mantodan ve otomobilden evvel ayağına giyecek tek bir çoraba ve tek bir pabuca hasret çeken fakir ve güzel bir kadınm ilk ihtiyaclarını düşündürüyor. Bu şehre parktan evvel yol, ha vuzdan evvel yol, fıskiyeden evvel yol, tiyatrodan evvel yol, konservatuardan evvel yol lâzımdır ve yolla beraber fasılasız tamir, yolla beraber fasılasız temizlik, yolla beraber fasılasız sıhhat kontrolu... tstanbulun idaresi, «elzjem» ve «lâzım» arasındaki farklan en ince derecelerile tayin etmiş bir programa muhtacdır. Bu şehrin herjeye ihtiyacı var: Parka da, havuza da, fıskiyeye de, eğlenceye de, konservatuara da, tiyatroya da, herşeye... Fakat bunlardan herhangi birini ötektne rasgele, yahud hususî bir mizaca ve meşrebe göre tercih edersek, îstanbulda ilk şehremininden son şarbaya kadar gelip geçmiş bütün idare adanr larınm en büyük hatalarını tekrarlamış oluruz: Programsızlık. Ve bence bu programın tek sırrı da şehrin ihtiyac derecelerini tayinde gösterilecek isabete göre «elzem» ve «lâzım» arasında farklan iyice tesbit edebilmektir. Siyonist teşkilâtının kararı Türklerin babası Atatürk İHEM NALINA MIHINA Yazan: REN£ PINON Tarihte, asrımızın en orijinal, en kudretîi simalarından ve her devirde , ,t şen en büyük önderlerden biri olarak kala cak bir adam, vakitsiz olarak öldü. Mustafa Kemal, Anadoluda ve Trakyada dağılmış bulunan Türklerden, on beş sene içinde bir millet yarattı, ona millî bir şuur ve mukadderatına karşı mistik bir itimad verdi. Onu, hazırlıksız ve bir intikal devresine tâbi tutmadan, modern hayatın ve ilim medeniyetinin cereyanına attı. İrade, zekâ ve enerji kuvvetile «Türk mucizesi» ni tahakkuk ettirdi ve Atalürk adına hak kazandı. Osmanlı şarkını tanıdıkları iddiasında bulunanlar, bu derece mühim bir teşebbıir sü tasa\ vur bile edemezlerdi. Padişalıîar, Ondokuzuncu asır ortasmda, inhitat ha linde bulunan kb'hne imparatorluğu, garb tesiri altında modernleştirmeğe te şebbüs etmişler ve yıkılmakta olan b.na üzerine parlımanter müesseseler eklemiş lerdi. Bunlar, gülünc bir şekilde devrildi. Abdülhamid devrinin çirkinliklerinden ve felâketlerinden, Balkan harbinin bozgunluklarından ve Büyük Harbin sukutu hayallerinden sonra Osmanlı İmparatoılıi ; ğu, nihaî bir tasfiye devresine gelmiş gib görünüyordu. Istanbulda, Ingilterenin himayesi altında, Altıncı Mehmed, bir gölge gibi saltanat sürüyordu. îşte Mvıs tafa Kemal o zaman kendini gösterdi. Filistinde Yahudilere silâh ve para verilecek Arab tethişine karşı Yahudilere maddî yardım yapılacak Bir konferans toplanması isteniyor Sofya 6 (Hususî) Siyonist teşkilâtı liderlerinden doktor Seftman buraya geldi. Ecnebi ve Bulgar gazetelerine beyanatta bulunan Şeftman şunlan söyledi: « Orta Avrupada bir milyon Yahudi evlerinden koğulmak üzeredir. Bunlar yakında muhacir olacaktır. Şimdiye kadar muhacir kabul eden bütün memleketler Yahudilere kapılarını kapamış tır. Madagaskar, Kenya, Tanganika ve îngiliz Guiyana'sında Yahudilere yer bulmak meselesi tahakkuk etmiyecektir. Bu itibarla, Yahudi muhacereti için en münasib yer, gene Filistindir. Yahudi milleti en son imkânlarla ve her ne pahasına olursa olsun bu fırsattan istifadeye çalışacaktır. Arab tethişine Filistin deki Yahudileri silâhlandırmakla mukabele edeceğiz. Bütün dünya Yahudileri bu maksad uğruna sarfedilecek parayı temin edecektir. Sun'î şekilde Filistine muhacereti durdurmak istiyenlere Yahudi genclerini silâhlandırarak cevab verece ğiz. Yakında şarkî ve orta Avrupada yaşıyan Yahudiler bir kongre toplıya caktır. Medeniyet dünyasına hitab ederek, Yahudi meselesinin halli için umum devletlerin istirakile beynelmilel bir konferans yapılmasını istiyoruz.» Viyana Yahudileri hicret ediyorlar Londra 6 (Hususî) Perşembe günü Viyanadan 2000 Yahudi Felemenke, 1000 Yahudi de İngiltereye hareket edecektir. Mültecilerin ekseriyeti on altı ya şında genclerden mürekkebdir. Londra'daki müzakereler Viyana 6 (a.a.) Viyana Yahudi cemaati reisi Loewenherz'in Londrada yapmakta olduğu müzakereler, iyi bir neticeye müncer olmustur: Perşembe günü 1000 i İngiltereye, 2000 i Holandaya gitmek üzere 3000 Yahudi çocuğu Viyanadan hareket edecektir. Pirov'un beyanatı Londra 6 (a.a.) Cenubî Afrika Millî Müdafaa Naz:rı Pirov, beyanatta bulunarak Yahudi ır.ülteciler meeslesinin, onlara karşı sempati izhar etmiş olan milletler, Yahudiler için hakikî fedakârlıklarda bulunmağa mütemayil olmaları halinde kolaylıkîa halledilcbileceğini söylemiştir. Mumaileyh bazı memleketlerin önümüzdeki ilkbaharda son haddine varacak olan buhrana mâni oimak için lâzım gelen fedakârlıklan yapınalan muktazi olduğunu ilâve etmiştir. ouMinuıınnilliinillllllllllllllllllflllllllllllllllllllllllllllllinilllllıııııımm Fransada donanma inşaatı hızlanıyor Hitlere hediye götüren tayyare Ameleye fazla mesai için Dün Filipin adaları tazminat verilecek civarında düştü Paris 6 (a.a.) Bahriye Nezareti, harb gemilerinin inşa ve tamirlerini tacil maksadile bülün tersanelerde ve bahriye fabrikalarında iş haftasını derhal db'rt sa^ at arttırmağa karar vermiş olduğunu bildırmektedir. Ameleye, bu fazla mesai için yüzde 10 nispetinde tazminat verilecektir. Berlin 6 (a.a.) Berlin'e gelen bir habere göre Almanyaya avdet etmek üzere dün akşam Tokyo'dan hareket etmiş olan Condor adındaki Alman tayyaresinin bu sabah Filipin adalarmda karaya inmesi lâzım geliyordu. Tayyare, bu adalara varmadan evvel Manille sularına inmeğe mecbur olmustur. Sebebi, motöründe vukua gelen bir sakatlıktır. Tayyarenin mensub olduğu Folk Wulf kum panyası direktörlerinden olup tayyare içinde bulunan bir zat, bütün müretteba tm sag ve salim olduklarını telsizle bildirmiştir. Kazanın tafsilâtı malum olmadığt gibi esbabı da bilinmemektedir. Yeni bir transatlantik Paris 6 (a.a.) Reuter ajansı muhabirinden: Bu ayın 7 sinde Nevyork'a gidecegi Ticareti Bahriye Nezareti tarafmdan haber verilmiş olan Paris transatlantiğini tesellüm etmek üzere Cherburg'daa Havr'a bir bahriye müfrezesi sevkedil miştir. Tayyare, Hitler'e hediyeler götürüyordu Tokyo 6 (a.a.) Bu sabah Tachikowa tayyare meydanından hareket etmiş olan Condor adıtKİaki tek satıhlı Alman tayyaresi, Berlin'e avdet seyahatini ikmal maksadile Manille'e müteveccihen yola çıkmışhr. Tayyare kumandanı, seyahatini saatte vasatî 300 kiloetre sür'atle İş komitesinin karart Paris 6 (a.a.) Umumî iş konfede yapmış olduğunu söylemiştir. Condor tayyaresi mürettebatına Hitrasyonu «Cgt» nin millî komitesi dün akşam Jouhaux'un son «umumî grev» ler ve Maresal Göring'e götürülmek üzere bir taksm hediyeler verilmiştir. hakkmdaki izahatını dinlemiştir. Tekrar yüzdürülecek Komite esaslan aşağıda yazıh olan Tokyo 6 (a.a.) Filipin adaları cibir karar sureti kabul etmiştir: Komite, kararnamelerin mahiyet ve varında denize mecburî bir iniş yapan zihniyetinin işçi sınıfmın sarsılmaz mu Alman «Condop> tayyaresi hakkında ahalefetini haklı gösterdiğini beyan ve 30 lınan en son malumata göre, mezkur tayteşrinisani grevinin münhasıran ve zarurî yare sahilden ancak 35 kilometre mesaolarak bu kararnemelere karşı olduğunu fede suya inmiştir. Mürettebat tayyarekaydeder. Komite, hükumetin tenkil ted nin üst kısmına çıkmış ve tayyare tamabirlerinin kanunî olmadığını bildirir. Pat mile sulara gömülmeden evvel bunlar baronların cürüm ortaklığile takviye edil hkcılar tarafından kurtarılmıştır. miş olan bu tenkil tedbirlerinin bilânço Tayyarenin Jekrar yüzdürülebilecegi su, hapsedilen binlerce isçi ve yol verilen ümid ediliyor. yüzbinlerce işçidir. «Cgt» bunlar için Çekoslovakya Kıbma muhamaddî tesanüd teşkilâtmı eline almağa^ cir göndermek istiyor karar vermiştir. Roma 6 (a.a.) Kıbns adasında çıkmakta olan gazeteler, Lefkuşe'deki Çekoslovak konsolosunun Çek muhacirlerin sahil mahallerde iskân edilmeleri Ankara 6 (a.a.) Dört senelik kanu ımkânmı tetkik için talimat almış ol nî müddetleri bıten vilâvet umumî mec duğundan bahsederek mahallî kanun lis azalıklan seçimi bütün vilâyetlerde lann adata mültecilerin muhaceret et melerine ve bunlarm iskân edilmeleriikmal edilmiştir. Vüâyetlerden Dahilive Vekâletine ne mâni olduğunu yazmaktadırlar. ve Parti Genel Sekreterligme gelen maIki vapur kazası lumata göre, Türkiyenin her tarafmda Brest 6 (a.a.) Laplata Alman va bir günde tamamlanan bu intihabda puru, Akti Yunan kargosunun kurtarıCumhuriyet Halk Partisi namzedleri it lan 15 kişile b'rlikte dün akşam üzeri ti^kla seçilmişlerdir. buraya varmıştır. Pazar günü Laplata Bu suretle tesekkül eden veni meclis ile çarpışan bu Yunan kargosu bir daler dört sene müddetle vazife görecek kikadan az bir zamanda batmıştır. Kaylerdir. bolan 17 kişi arasında geminin kaptanı Feld M«»e«al von Makenzen Minas Vardavas'la mühendis makinisti Konstantina ve karısı da vardır. 89 yaşında Paris 6 (a.a.) Meb'usan meclisi ordu encümeni 939 ordu bütçesini tetkik etmiştir. Ordu tahsisatında 1938 senesine nisbetle 19 milyar 400 milyon frank bir fazlalık vardır. 939 ordu bütçesi Onun, üful etmiş bulunduğu şu sıra da, şan ve şerefle dolu hayatını tasvir etmek değil, eserini tebarüz ettirmek mevkiindeyiz. O, herşeyden evvel bir asker, bir otorite adamı, millî izzeti nefis ve askerî şerefi incinmiş bir vatanseverdir. Prestijini, Çanakkalede ve Mezopo^amyada, ordu kumandanı olarak tesis etmiştir. Mondrös mütarekesinden sonra, as kerî parti kat'î surette kaybolmuştu. üsmanlı imparatorluğunu mahve sürükliyen şey, muhtelif milletlerden mürekkeb bir mozaik olması idi. Kimi müslüman, kimi, hıristiyan olan, ve yaşamak isliyen bu milletlerin insicamını, ne islâm kanunları, ne padişahın otoritesi temine kâfi gelemezdi. Mustafa Kemal bunu görü yordu. Binaenaleyh, eski imparatorluğun hakikaten Türk olan parçalarını bir araya getirip yeni bir devlet kurmak lâzım PEYAMt SAFA dı. Türk olmıyan vilâyetlerin ayrılma'sına hiç esef etmeden, yeni bir Türkiye, Türk olan bir Türkiye yaratmağa hazır'.andı. Onun, sari olan vatanseverlik rmanı, sürüklpyici natıkası, belki de gizli surette mevcud, fakat padişaha karşı beslenen itaat duygusile karışan millî hissi uyan Ankara 6 (a.a.) Arnavudluk mil dırdı. 1919 temmuzunda toplanan Erzulî bayramı münasebetile, Reisicum rum kongresi, eylulde toplanan S:\as hur İsmet İnönü ile Majeste Birinci kongresi, Millî Misakı, yani yeni devletin Zogo arasında tebrik ve teşekkür tel ırk hududlarını tesbit etti. graflan teati olunmuştur. Onun ilk eseri, ordunun yeniden teş Norveç Kraliçesi Maud'un vefatı münasebet'le de Reisicumhur İsmet kili ile Türk topraklarının kurtarılması İnönü ile Majeste Yedinci Haakon işidir. Şark siyasetinde çok defa yüksek arasında aşağıdaki telgraflar teati o bir meharet eseri göstermiş olan Ingilizlunmuştur: ler, şaşılacak bir ihtiyatsızlık yapLİar; Majeste Yedincî Haakon kendi vasıtalarile teçhiz edilmiş olan YuNorveç Kralı nan ordusunun, yalnızbaşına Anadoluyu Majestelerinin ve bütün Norveçin işgale muvaffak ve Sevr muahedesini büvük matemi haberile derin surette orada tatbikına muktedir olacağını zan mükedder olarak, Majestelerine en nettiler. Yunanlılarm nihaî mağlubiyeti samimî taziyetlerimi takdim evlerim ve ordunun İzmire girmesi üzerine, Gazi İNÖNÜ Mustafa Kemalin ve Onun halefi İsmet Inönünün askerî zaferi bina edildi. Tü«4cîye Cumhur Reisi A nkara Yunanlılar mağlub edilmişti. FransızDerin yasım karşısında Ekselâns lar Franklen Buyyon itilâfı denilen teş larının kederli sempatisinden zivaderinievvel 1921 itilâfını imzalamışlar ve sile mü+ehassis olarak kendilerine Kilikyayı terketmişlerdi. İtalyanlar, Anhararetle teşekkür ederim. talya körfezinde kalmağa cesaret c^smeHAAKON ^ > mişlerdi. Millî Misak Türkiyesi kurtul muştu. Sevr muahedesi yerine, tsmet PaYeni Litvanya kabinesi sanın idare ettiği müzakerat neticesinde, Kovno 6 (a.a.) Rahib Mironas, yeni kabineyi teşkil etmiştir. Bu tad 1 neticesinde beş nazır değişmiştir. Reisicumhur, yeni kabine listesini tas,rib etmiştir. inönü ile Arnavudluk ve isveçKralları arasında Relçika kabinesi Bir pul yüzünden istifasına mâni oldu Iki devlet arasında bir ihtilâf çıktı [ Kısa haberler Vilâyetlerde U. Meclis azası intihabı bitti ^ Başvekil, dört Nazırın Brüksel 6 (a.a.) Nazırlar Meclisi, dün akşam toplantmıştır. Meclis, bugün Parlamento huzuruna çıkarak Başvekil Spaak'ın dahilî ve haricî siyaset ve bilhassa İspanyol meselesi hakkmdaki beyanatından sonra itimad reyi istemeğe karar vermiştir. Spaak, dün Amele fırkası fevkalâde kongresinin, hükumetin haricî siyasetmi takbih eden kararından sonra istifa etmelerine muhakkak nazarile bakılmış olan dört sosyalist nazırın istifa etmelerine mâni olmaga muvaffak olmuştur. Berlin 6 (a.a.) Feld Maresal Fon Makenzen bugün 89 yaşına ginmıştir. Devlet Reisi Hi t '°r. Maresal Göring ve diğer devlet ricali ihtiyar Feld Mareşali telgrafla tebrik etmişlerdir. Batan Polonya vapuru Dantzig 6 (a.a.) «Pozen» adındaki Polonya vapuru, limanda eşya boşaltırken birdinbire bir dakika içinde bat mıştır. Tayfadan iki kişi kurtulamıya rak ölmüştür. * BELGRAD 6 Geçenlerde Skopkje şehrinde küşad resmi icra edilmiş olan Stoyadinoviç hükumetinin üç senelik faalıyeti» namındaki sergı, halk ve bilhassa sanayi erbabile amele arasında buyuk bir alâka uyandırmıştır. * BUDAPEŞTE 6 Tahlis edilmiş araziden intihab olunmuş 17 meb'us, dün şiddetli alkışlar arasında parlamentoya girerek yerlerini almışlardır. * BELGRAD 6 Başvekil ve Hariciye Nazırı Stoyadinoviç, Yugoslavyanın San tiago de Chili sefıri Dobriçiç'i kabul etmiştir. * LONDRA 6 Sir John Simon, Avam kamarasında Ingilter? hükumetinin Sü veyş kanalınm 800.000 hissesinden 353,504 ü ne sahib olduğunu beyan etmiştir. * PRAG 6 Reisicumhur, bugün kordiplomatiği kabul edecektir. Hariciye Nazırı Chvalkovsky'nin cumartesi ve yahud pazartesi günü Berllne gideceği söylenmektedir. * BELGRAD 6 İntihabat mücadelesi münasebetile karışıklıkların çıkmasma mâ ni olmak icin Zagreb Universitesi altı gun müddetle kapatılmıstır. * SOFYA 6 Başvekil Köse İvanoî'la Pransız elçLsi bugun yeni bir ticaret anlaşması imzalamışlardır. Erzincan hattının açılış resmi Erzincan 6 (Hususî) Erzincan demiryolunun küşad merasimi aym 11 inci pazar günü yapılacaktır. Açılış merasimini bizzat Başvekil Celâl Bayar yapacak, merasimde bazı vekillerle elli kadar meb'us da bulunacaktır. Burada hazırlıklara başlanmıştır. Lozan muahedesi kaim olmuştu. Mustafa Kemal partiyi kazanmış, orduya dayanaerkesin bir merakı, bir sevdiği i rak, askerî muvaffakiyetlerinden kuvvet şey vardır. Bizim İstanbul Bealarak, Türk vatanını yeniden yaratmış, lediyesinin de bir moloz mTakı î vaziyete hâkim olmuş, Şef mevkiini al: ve moloz sevgisi vardır. îstanbulun her mıştı. tarafma bakmız; bu merakın ve sevginin ; Mustafa Kemal, dahilî ıslahat yoluntezahürlerini, yer yer, görürsünüz. Bütün < daki cür'etkâr eserine başladı. Türkiyeyangın yerleri, aralarında yapılan evlere, 1 yi tam bir modernleşme yolunda sevkethatta mahallelere rağmen, eski molozlamek için, evvelâ, köhne binayı yıkmak rmı muhafaza etmektedirler. Halbuki, icab ettiğini anlıyordu. 1922 de hilâfeti bu yangınlardan çok sonra yanmış olan lâğvetti. Gazinin hiçbir hareketi, sırf milİzmir, bütün molozlarını kaldırıp temizlî ve Türk bir devlet yaratmak hususunlemiş ve bu geniş harabenin yerine Küldaki sarsılmaz iradesinin bu eseri kadar tür Park kaim olmuştur. manidar değildir. Hilâfetin ilgası, islâm îstanbulun sinesine bastırıp bir türlü | âleminde, korkak ve münferid tektük itirazlardan başka akis bırakmadı. Tüıkle ayrılamadığı molozlar, yalnız o eski bü I ri modern terakki yolunda yürütmege am yük yangmların yadigârı olanlar değil ; meden Gazi, tedrisatta, hukukta ve an'a dir. Meselâ, Belediye binasının karşısın * daki moloz yığmı, senelerce durdu. Bu \ nelerde lâiklik prensipi dahilinde icra gün orada yeni apartımanlar yapıldığı J ata azimle atılmış, fes yerine şapkayı ikame etmiş, kadınlara serbesti vererek mem halde bile, bu arsanın Divanyoluna nazır \ j leketin iktısadî, içtimaî ve siyasî hayatı tarafmda, hâlâ molozlar vardır. Biraz aşağı doğru inip Ayasofyaya na girmelerini temin etmiş, Lâtin harflerin yerine koymuş, medenî kanunu kabul doğru gelelim. Orada, Sultanahmedle J etmiştir. Birer sivil olan Mussolini ile Ayasofya gibi, iki muhteşem san'at abi 1 Hitler askerî üniforma giydikleri halde, desinin arasında, şimdi etrafı parmaklıkh .| bir asker olan Mustafa Kemalm burjuva bir bahçe halini alan, fakat senelerce bir ; ceketini ve ciddî çehreli siyah frakı tercih molozluk halinde duran saha temizleniri temizlenmez, aksi gibi, Adliye binası ? etmesi şayanı dikkattir. yandı ve onun molozları bahsettiğim sevAtatürkün haricî siyaseti de son dere ginin bir abidesi gibi, kaç senedir, orada ce kıvrak ve mahirane idi. Önce, bu siya duruyor. setin hedefi, vatanınm kurtuluşu idi. O Şehrin muhtelif yerlerinde, yığın yığm itibarla, Moskovaya dayanmış, fakat ay molozlar, yer yer viraneler görürsünüz ki ni zamanda, kendi memleketinde her tür bunlar güzel şehrimizin çehresini, çiçek lü komünizm istidadını söndürmüştür. bozuğu bir yüzden daha çirkin bir hale Kemal Atatürk, milletini sulha kavuş koymaktadır. turmuş, Türkiyeye, Avrupa siyasetinde Belediyemizin ruhundaki moloz sevmühim bir mevki vermiş, Yugoslavya, gisinin, yeni bir tezahürünü de Eminönü Yunanistan ve Romanya ile yapılan Bal meydanında görebilirsiniz. Burada yıkıkan Antantının müessiri olmuş, Bulgaris an binaların tuğlalan, taşları, putrelleri tanla bir ebedî dostluk muahedesi, Iran, ahndıktan sonra, işe yaramaz molozlan, Irak ve Erganistanla bir şark misakı ak olduğu gibi, bırakılıyor. Bilhassa meydadetmek suretile Türkiyenin Asyadaki si nın Balıkpazarı tarafında halk, hafyasetine önayak olmustur. Atatürk siya talardanberi bu rholozların üstünden ve seti, her tarafta ekonomik faydalar ara arasmdan geçiyorlar. Bazan dolaşıp sayımak ve sulhun tarsinine çalışmak suretile, yorum, 10 tanecik amele, binaları yıkımuhtelif Avrupa nüfuzları arasında mu yor ve enkaz arasından çıkaıdık'arı tıığ, vazene temin ve idame etmiştir. aları birer birer orada kemali iVtimamla: Şahsî kudretlerin ve büyük banilerin temizleyip kaldınyorlar. Böylece Emikıymetleri, ölümden veya iktidar mevki nönü meydanının o kısmı, iki buçuk ayinin baska ellere intikalinden sonra anla danberi bir tuğla harmanı veya enkaz ser' şılır. Yıkılmış knparatorlukların mezarı gisi halini aldı. Merak ediyorum, bakaoîan sarkta, Atatürkün eseri, kendisinden ım, oradaki tmazlar gibi enkaz, ne vakte sonra uzun müddet yasıyacak mı? Türk kadar duracak? îki hafta evvel, birkaç milletinin seciyesi, Dâhi Şefin idaresi al gece, birkaç amelenin molozları taşıyıp tında, devamlı olabilecek derecede derin bir mavnaya yüklediklerini gördüm. Bü bir tahavvüle mazhar olmuş mudur> mem, hâlâ, devam ediyor mu? Devam etAtatürkün vefatınm ertesi günü topla se bile böyle, iğne ile kuyu kazar gibi nan Büyük Millet Meclisi, Onun en sa çalıştıkça o molozları daha çok zaman, dık mesai arkadaşı ve uzun seneler, Baş çiğniyeceğimize şüphe yoktur. İstanbul! vekili olarak çalışan îsmet İnönünü, itti Belediyesinin moloz aşkı, Eminönünd akla Cumhur Reisliğine seçmiştir. de, Ayasofyadaki gibi yıllar sürerse, vay] Asker, diplomat ve idareci olarak ken halimize! Bu moloz iptilâsmı, îstanbı dini gösteren böyle bir şahsiyetin intihab Belediyesinin yüreğinden söküp atmak lâ edilmiş olması, Kemal Atatürkün rejimi zımdır ki, şehirdeki bütün molozlardan nin devam edeceğine delildir. Muazzam biran evvel kurtulalım ve güzel îstanbucenaze merasimi, İstanbulda olduğu ka u, bir şehirden ziyade bir yangm yerin* dar Ankarada da bütün bir milletin ma benzeten bu çirkinlikten kurtarahm. temi ve gözyaşları içinde cereyan eden şanlı ölü, yalnız askerî muzafferiyetler kazanmakla, yeni bir devlet vücude getirmekle, her sahada yarattığı müteaddıd müesseseleri yaşatmağa hiç de tnüsteid gibi görünmiyen bir memlekette bu müesseseleri kurmakla kalmamış, bunlarm hepsinde daha müşkül bir iş olan milîeti yetişirme işine teşebbüs etmiş, bu teşebbüsüne sabır ve azimle devam etmiş, milletin ruhuna millî bir mistik aşılamış, Türklerin, kendi değerlerine ve kendi tatihî vazife erine karşı derin bir iman beslemelerini imkân dairesine koymuştur. Onun asıl dehâsı, eserinin ölmezliği bu noktadadır. İzmir 6 (a.a.) Finlandiyanın An ] Atatürk, bilhassa, yetiştirici olarak hakikara sefiri ve fevkalâde murahhası Oı kî büyük adamdır. ni Talas şehrimize gelmiştir.Bugün Bx dapeşteye gitmek üzere hareket edece^ olan sefir, şu beyanatta bulunmuştur: « Türk milletinin kaybettiği Büyü| Şefi Atatürkün cenaze töreninde mer eketimi temsil etmek üzere Ankaraya geldim. Finlândivanm Macaristan sefiriğı de uhdemdedir. Atatürkün vefat haberini Budapeştede aldım. Asrımızın Büvük Adamı Atatürkün üfulü Türİ Dantzig 6 (a.a.) Polonyanın yemilleti kadar bizi de müteessir etti. niden kuruluşunun 20 nci yıldönümü müBüvük Adam. yalnız Türk milletinij nasebetile Varşova hükumeti tarafından değil, bütün insaniyet'n malı idi. Be< çıkarılan posta pulları jüzünden Dantzig Türkivede bulundugum zamanlarc ile P 'onya arasında bir ihtilâf çıkmıştır. rsat buldukra seyahat ederim. Bu it Çünkü Polonya hükumeti bu pullardan barla cenaze merasiminden sonra tei dördünün Dantzig postaları tarafından rar Budapeşteve dönmekliŞim icab et kullanılmasmı istemektedir. iğinden Ankaradan Kayserive ve ora dan Adana ile Mersine uzandım. Şimc Dantziger Vor Posten gazetesi, bu pulların Dantzig'e Polonya mahiyeti ve de İzmire geldim. GezdiŞim yerlerdfl receğini ve bu suretle Alman halkın his veni Türkivenin her sahada büyük te*l rakkilere mazhar oldu&unu gördüm. Ak siyatını rencide edeceğini yazmaktadır. Bu gazetenin yazdığına göre, Dantzig atürkün varattıeı veni ve modern Türİ hükumeti Polonya miimessiline bir muh kiyenin bilhassa ekonomide havrete şa» n bir inkişaf gösterdi^ini müşahed* tıra vererek, bu pulların tedavüle çıkarılediyorum. Gördüklerim bana büyük ü^ mamasmı ısrarla istemiştir. Polonyanın cevabı memnuniyet verici görülmediğinden midler verdi. Umarım ki Finlândiya Dantzig hükumeti, icab eden hattı hare Türkiye ile iktısadî sahada bundan sor keti ittihazda serbest bulunduğunu bildir a çok iyi münasebetler tesis edeb'le cektir. > miştir. Moloz sevgisi I • Finlandiyanın Ankara sefirinîn beyanatı O. Talas, iki devlet arasındaki iktısadî dostluğu anlatıyor