24 Ağustos 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

İÇ SAHİFELERDE 3 üncüde t Asker gözile Celâl Dincer 5 incide l Mikrob harbi 6 ncıda ı Filistinde bir Yahudi devleti kurulacak mı? Pierre La Maziere 7 ncide : Dünkü ve bugünkü ordu Kandemir Ondörduncu yıl sayı: 4770 umhuri H Bugün böyük manevraların en güzel fotoğraflarile süslü nefis bir sayı çtkardı. Bugün bütün müvezzilerden isteymiz. İSTANBUL CAĞALOGLÜ . „ . .„ . Ç 1 ( m Telgraf ve mektub adresl: Cumhurlyet, fstanbul Posta fcutnsu: fstanbnl, Ko 246 uall Z4 AyUSIDS 1001 Telefon: Başmuharrir ve evl: 22366. Tahrir heyetl: 24298. tdare ve matbaa tosmı 24299 24290 Şanghay'a yeniden 50,000 Japon askeri ihrac edildi Japonya burada Çine kat'î bir darbe indirmeğe hazırlanıyor İevİeİİerin yekdiğerlerile münasebetlerinde miHetlerarası hukuku 5u hukuku ayağa kaldıracak :ihan efkârı umumiyesi nerele? Bir gün tecelli edecegi nuhakkak olan bu insanlık icdanının bir an evvel ürpeip kabardığı görülmelidir Misafirlerimizi izaz Başvekilimiz İ&met İnönü, otelin taraçasında dost Yunan Erkânıharbiyo Reisi ve Mareşal Fevzi Çakmakla görüşüyor Polonyada 10,000 köylü grev halinde fradm hayatmda kanunlar inzıbat vazifesini ifa ederek herkesin başı bunlara bağlı bulunuğu gibi milletlerin yekdigerleri arasınŞanghay sokaklannda Japon askerleri aki münasebetleri tanzim eden bir takım aideler de vardır ki muahedeler veya zunboylu teamüllerle bunlar da hukuk rensipleri kıymet ve ehemmiyetini kaanmışlardır. Geçen Umumî Harbin inmlık hayatında husule getirdiği kargaşaklar arasmda bu miHetlerarası hukuk aidelerinin de bele bazı milletlerce hiçe Tlyılacak kadar ileri bir kıymetsizliğe üşürüldüğünü hayretle görmemek kabil eğildır. Elbette sulardaki bu kesif bulaıklığin yavaş yavaş durulacağı günler elecektir. Ancak bu durulmanın azçok Pekın 23 (A.A.) Lîangshiartg'da mîn etmektedirler. Takvîye kıt'alan 8000 ğır bir takım çarpışmalar sonunda taakkuk edebilmesi şimdiden ehemmiyetle tam mevcudlu bir Japon fırkasiyle asga kişilik kuvvetler halinde hergün gelmek•lâkki edılmeğe lâyık azçok korkunc bir rî 30 bin kişiden mürekkeb bir Çin ordu tedir. Diğer cihetten Tongku'ya hergün ıtimaldir. su arasında şiddetli bir muharebe cere at, harb malzemesi, tayyare, otomobil ve kamyon taşmmaktadır. Buraya sevke Uzakşarkta kan gövdeyi götürüyor yan etmektedir. dilen kuvvetlerin büyük bir kısmı ihtiyat Japon askerî makamlan şimdiye kadar enilecek derecede şiddetli ve şümullü kıt'alandır. Bunlar Tongku ile Tiençin Çin taarruzlanrun büyük zayiatla geri ır harb başlamış olduğu halde henüz arasındaki elli kilometroluk mesafeyi ek püskürtüldüğünü beyan etmektedirler. ıraflar arasında harb ilân edilmiş değilseriya yağmurun altında ve bir günde ir. Gerçi Japon Rus harbinde de Ja Bir yan hareketi yapmakta olan Çin kıtkatetmektedirler. onya Port Arthur'a yaptığı baskını harb aları Liangshiang'ın yedi mil şimaline an etmeden tatbık etmişti. O zamanki doğru ilerlemişlerse de bunlann geri püsBir Japon hastane gemisi Tongku'dan areketle şimdıki muamele şekli arasında kürtüldüğü haber verilmektedir. Japonyaya hareket etmiştir. Resmî Ja Nankin ve Şanghay daimî ateş altında Şimalî Çindeki Japon ordusu iki yüz bin kişiyi geçti. Pekin civarmda ayrı bir muharebe başladı Varşova 23 (A.A.) KJoylülerîn yaptığı grevde takriben 20 kişi ölmüştür. Galeyan biUıassa Malopolska havalisind* devam etmektedir. Brgozovv havalisînde kâin Şarta kasabasmı polis bugün tahliye ettirmiştir. Rzosszovv civannda Glazow'da 10 bin köylü toplanmıştır. Yeni hâdiselerin çıkmasından endişe eden hükumet halk partisi nezdinde teşcbtoüste bulunmuş, diğer cihetten de paTtinin Krakov şubesi şefi meb'us Gruszka'yı tahliye ederek kendisinden köylüleri sükunete davet etmesini rica etmiştir. Meb'us Gruszka bir gün evvel tevkif edilmişti 20 kişi öldü, hükumet geniş ve şiddetli Yugoslav Erkânıharbiye Reisi General Nediç, heyettedbirler alıyor lerin intıbalarını tesbit eden bir rapor hazırlıyor Ismet İnönü dün bir çay ziyafeti verdi Dost Generaller ve Mareşal dün sabah Izmir vapurundan çıkıyorlar Trakya manevralannda bulunan ec nebi askerî heyetleri hâmil bulunan Izmir vapuru refakatinde Tınaztepe torpitosu olduğu halde dün sabah saat dokuzda limanımıza gelmiştir. Misafir heyetler Galata nhtımında Merkez Kumandanı ve Deniz Kumandanlan ve dıger zevat tarafından karşılanmışlardır. Heyetler Perapalas oteline misafir edılmişlerdir. Generaller dün şehri gezmişlerdir. Başvekil Ismet inönü dün saat 17 de Tarabyadaki Tokatlıyan otelinde misa firler şerefine bir çay ziyafeti vermiştir. Ziyafette Atatürkün hemşiresi Bayan Makfcule ile Mareşal Fevzi Çakmak, Genel Kurmay ikinci başkanı Orgene ral Asım Gündüz, birinci ordu manev ralannı idare eden Orgeneral Fahreddin Altay, Amiral Şükrü Okan. İstanbul Kumandan vekili Korgeneral Cemil Cabid, istanbul deniz kumandanı Mahmud ve diğer askerî ümera ile erkân, Dahiliye Vekili Şükrü Kaya, Nafıa Vekili Ali Çetinkaya, Adliye Vekili Şükrü Sa racoğlu, Maarif Vekili Saffet Arıkan, Hariciye Vekili Tevfık Rüştü Aras, Trakya umumî müfecbşi General Kâzım dırik, Londra sefiri Fethi, saylav Ali Kılıc, Cevdet Kerim, tayyareci Sabiha Gökçen, Vali Muhiddin Ustündağ ve diğer hükumet erkânile saylavlar ve re • fikalan hazır bulunmuşlardır. Ziyafet çok samimî bir hava ile de • vam etmiştir. Başvekil Ismet inönü, otelin balkonunda dost Yunan devletinin Genel Kurmay başkanile samimî surette görüşmüşler ve yanlarma Mareşal Fevzi Çakmak da gelerek hep birden manevralara aid bir albümü tetkık etmişlerdir. [Arkası Sa. 7 sütun 3 te] Yunan Başvekili Millî Müdafaa için halkı fedakârlığa davet etti farklara dikkat etmemek mümkün delse de hakikatte şimdi dahi olan şeyin ıikonu harbden başka birşey olmadığı eydanda iken Uzakşarkla alâkah devtlerin bu harb ilân olunup olunmaması eyfiyetine ehemmiyet veriyorlar gibi göinmeleri miHetlerarası bağlarındaki zaane âcizliğinin açık misallerinden birini şkil ediyor. Hele bir kısım büyük devtlerin yalnız imtiyazlı mıntakalarla alâadar görünerek hâdiselerin üst tarafına ıç ehemmiyet vermemeleri ve ihtimal ki u hususta bazı taraflara teminat bile îrmiş bulunmalan miHetlerarası ahlândaki düşüklüğün tantanalı bir delili lyılsa yeridir. Şimalî Amerika Birleşik ikumetleri Cumhuriyeti Uzakşark muarebeleri karşısında dahi meşhur bitaraf|mı ilâna hazırlanıyor. Bu bitaraflığın Jzakşarkta kazanıhnış vaziyetlerden daftdakârhk manasma geleceğine şüphe Dktur. Filhakıka son günlerde başlıyan Jzakşark harbinin netıcesi ne olursa olm bunda ilk ve en ehemmiyetli kaybeeceklerin büyük devletler olacağı şimdien muhakkak gibidir. Ciddî vaziyetler nünde haklardan ve vazifelerden istifa u menin en tabiî neticesi budur. Kimler fyonla yerlerinden kımıldıyamıyacak eçhile sarhoş ve sızgındırlar, Uzakşarklar mı, büyük devletler mi? Bizce şüpesiz ikincileri. Hikâyeyi belki bilirsiniz: Geceteyin )kakta şirrirler taarruzuna uğnyan bir olcu: Can kurtaran yok mu, yetişin. Londra 23 (Hususî) Yunan Baş vekili General Metaxas bugün Halkisde bir nutuk irad ederek Yunanistanın millî müdafaasmı kuvvetleştirecek tedŞimali Çinde Japon kuvvetleri pon mahfilleri gemide 13 yaralı olduğu birler alacağını söyliyerek milleti yeni fedakârlıklara davet etmiştir. General artıyor nu söylemekte iseler de bazı kimseler haMetaxas, bu münasebetle şunları söy Tiençin 23 (A.A.) îyi haber alan kikatte gemide 70 yaralı bulunduğunu lemi^tir: mahfiller şimalî Çindeki Japon kıt'aları iddia etmektedirler. « Ne harbcu, ne de emperyalistiz, nın mevcudunu 150,000 kişi olarak tah[Arkası Sa. 6 sütun 4 te] fakat millî müdafaamızı kuvvetleştir mek mecburiyetinde bulunuyoruz. Bu itibarla milletimizden yeni fedakârlık lar istiveceğiz.> Akdenizde bir Ingiliz gemisi bombalandı Kendi kendimizi tenkid: Istanbul barajları Berlin, 62 Ispanyol gemisinin Rusyadan mühimmat getirdiğini iddia ediyor. Hükumetçilerin verdiği garib bir haber... Valansiya hükumeti batırılan vapurlar meselesinin Cemiyeti Akvamda müzakeresini taleb etti Londra 23 (Hususî) îki meçhul tayyare Akdenizde Julia adındaki Ingiliz gemisini bombardıman etmişlerdir. Hücum eden tayyarelerin kanadlarında beyaz daireler içerisinde siyah haçlar bulunduğu bildirilmektedir. Berlinin verdiği bir havadis Berlin 23 (Hususî) Mevsuk menabiden alınan haberlere göre temmuzun onundanberi 31 Ispanyol gemisi Çanakkale ve Karadeniz Boğazlarından geçerek Sovyet limanlarından yüklediklen harb malzemesini îspanyaya götürmüş lerdir. Ayni müddet zarfında 31 Ispanyol gemisi de gene malzeme yüklemek üzere boş olarak Rus limanlanna gitmişlerdir. Sovyetler kendi gemilerinî tehlikeye maruz bırakmak istemediklerinden ls panyaya yaptıklan sevkiyatı Ispanyol gemilerile yapmaktadırlar. YUNUS NADI [Arkası Sa. 3 sütun 4 te] J ek yakında Seher vakti /leşhur Fransız romancısı /laurice Dekobra (Moris )ökobra) nın en son aşk ve macera romani Ihtilâlcilerin taarruzu Londra 23 (Hususî) Geçen hafla zarfında 50 kilometro ilerliyen Ispanyol Ankarada bir baraj yaptık: Çıbık Barajı, güzel bir eser. Orada toplanacak sular bir taraftan Ankara şehrinin oldukça ehemmiyetli bir kısmının su ihtiyacını bertaraf edecek, diğer yan dan güzergâhına raslıyan yerlerde bahçeleri ve tarlalan suluyacaktır. İstanbulda cia ecdaddan kalma barajlar vardır ki burada onların adına Bendler diyoruz, ve bu isim farkından dolayı belki bendlerin başka, barajın başka şeyler olduğunu sananlarmız vardır. Hayır, öyle değildir. İstanbulun bendleri, İstanbulun barajlarıdır, ve hayat kıymetini haiz suları tophyarak sevkettikleri için bu İstanbul barajla • rının da kıymetleri çok büyüktür. Bu barajlardan hakkile istifade et mek için orilan yerlerinde ve yollarında biraz ddha fazla itina ile tutmağa himmet etmekliğimiz lâzım değil de, elzemdır. Bu sular çok haklı ve yerinde bir iş olarak İstanbul şehrine mal edildi, ve şehir bunlara bakmıyor da değil. Fakat bu bakımı biraz daha artır mak, İstanbul barajlannın mümkün olduğu kadar çoğaltılacak sularını her itibarla en kat'î bir emniyet altına almak lâzımdır. Belediyemizin bu işe lâİktısad Vekili Celâl yık olduğu ehemmiyeti vermekle ayni zamanda çok kolay büyük bir iş yapîzmir (Hususî muhabirimizden) mış olacağvm temin ederiz. İhtilâlin başlangıcında öldürülen Fuara gitmek için üç türlü nakil vasıtası Ispanyol Kralcılannın lideri vardır: Jose Calvo Sotelo Otomobil, otobüs, fayton... ihtilâlcileri Santander üzerine kat'î hüAtatürk caddesinde bir gezinti, bilcuma hazırlanmaktadırlar. hassa bir akşam gezintisi için en iyi vası* * * tanın, temiz, güzel bir fayton olduğuna Terfi zammı alan lise ve Duçe Kralcılarla anlaşmış hiç şüphe etmemelidır. Bu suretle gezinDaily Telegraph'ın Madrid muhabiri ortamekteb muallimlerinin tideki maksad, ne bir taksi otomobılinin bildiriyorj listesi 7 nci »ahifemizdedir. rüzgâra ıslık çaldıran sürati, ne de bir lArkası Sa. 3 sütün 1 de] otobüsün kafayı {işiren pencere, kapı, Bütün Egenin toplandığı Fuarda bir gece •. • Asfalt yollarda karınca gibi bir kalabalık akîyor, derin bir ugultu içinde ta karşıdan müzik sesi geliyor ve kahkahalar birbirini takib ediyor Bayar, Fuan açarken motör, tekerlek gürültüsü altında can verir. Faytonun yan sürati arasında, rüzgâr, renk, ışık, simalar ve eşya, kâfı derecede bir vuzuhla insanın gözleri önünde canlanır. Fuara, işte biz de böyle gittik. Bizim fuann, iktısadî, içtimaî, ve sairevî kıymet ve vasıflanndan epeyce bahsettim. Şimdi de, daha başka bir hava teneffüsü gibi, fuara biraz da başka bir gözle bakabiliriz: lArkası Sa. 5 sütun *, te] Zam gören muallimler