10 Ocak 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

CUMHURİYET bir zâf anı Köy kalkınması için abnan tedbirler Bursadaki içtimalarda isabetli kararlar verildi 1913 senesindeydi. Soğuk, sisli, rutu ihlâl etti: Çantam, hırsız var! Çantamı çalbetli teşrinisani aksamı trenin birincı mevmışlar! Kondüktör, kondüktör! Çan k! kompartımanında bile hissedilecek kaBursa (Hususî dar berbaddı. Maamafih Ford Circus tam yok!.. muhabirimizden) Telâşla haykıran spor paltolu kırmızı Vılâyete bağlı kaistasyonundan hareket eden tren dışarr nın haline nisbeten bir küçük cennet sa yüzlü tıknaz adamdı. Biraz evvel diz za kaymakamları lerinin üstünde duran küçük siyah çanta nm on gün devam yılabilirdi. eden bir toplantı Birinci mevki kompartıman kalabalık meydanda yoktu. Kondüktör çantası çalınan adama dog yaptıklarmı bildirdeğildi. Bütün yolcusu üç kadmla dört erkekten, yani yedi kişiden ibaretti. Hep ru giderken, diğer altı yolcu da şaşkın miştim. Bu toplanI tıda kararlaştırılan si de iyi giyinmiştiler, zengin oldukları şaşkın bakmıyorlardı. Tıknaz zat, heyecandan titriyordu: ve bilhassa köylü üstlerinden akıyordu. Kondüktör efendi, çantam yok.. müzü ehemmiyet Trenin gittiği tarafm sağında ufak tele alâkadar eden fek, zayıf yiizlii bir adam oturuyordu. Içinde yedi bin îngiliz lirası krymetinde noktalar hakkında Bursa Valisi Şefik I Silindir şapkasından yepyeni rugan iskar elmas vardı.. Ben kuyumcuyum. Şimdi malumat almak iSoyer I pinine kadar herşâyi bir davete gittiğini ışıklar sönünce almışlar. çin Bursa Valisi Şefik Soyere gittim. | anlatıyordu. Elinde (Westminster Ga Peki efendim, bulunur efendim, Bana şu beyanatta bulundu: zette) i tutmasına rağmen, küçük ve a telâş etmeyiniz.. Bir dakika müsaade e« Bu toplantılarda konuşulan esas I sabî gözlerini gazetenin sahifelerinden din. lar üç nokta üzerinde temerküz ettirilBu esnada tren, Picadilly istasyonun miştir. Birincisi; bütün vilâyet dahilini.ıyade yolcuların üzerinde gezdiriyordu. Onun yanında kırmızı yüzlü tıknaz da durmuştu. Silindir şapkah rogan.pa de, işte idarî beraberlik. Ikincisi; vilâbir adam oturuyordu. Kalın spor pal buçlu adam yerinden kalkarak kapıya yette ziraî, iktısadî, malî kalkınma. Üçüncüsü de; köy kalkınması. tosunun kalkık yakası yalnız etli ve k ı r doğru yürüdü. Birinci nokta üzerinde; bütün idare mızı burnunu meydanda bırakıyor, zaten Kondüktör yolunu kesti: makinesi dahilinde ve her istikamette küçük ve bulanık olan gözlerini kalın Affedersiniz, vazifem öyle icab tamamile beraberlik temin edilecek bağ çerçeveli bir gözlük gizliyordu. Diz ettiriyor, biraz bekliyeceksiniz. tertibler ve tedbirler alınmıştır. lerinin üstündeki siyah deri çantayı bazan Silindirli adam kızdı: Ikinci nokta üzerinde alınan neticeler elile rutuyor, sonra gene (L'Echo de Bu ne kepazelik.. Acele işim var.. şunlardır: Halkın tohumluklarınm birParis) nin havadislerine dalarak etrafile Ben parlâmento azasındanım. leştirilmesi. Geniş mikyasta bir hay hiç meşgul olmuyordu. Cebinden vesikasını çıkanyordu. vancılık mıntakası olan vilâyetimiz daKondüktör başmı salladi: Bu adamın karşısına tesadüf eden kahilinde bu işin inkişafmı temin için ted Maalesef imkânı yok.. Rica ede napede, orta yaşlı olmasına rağmen gübirler alınması, bilhassa Merinos ko rim herkes yerini muhafaza etsin. zelliğini muhafaza eden bir kadm başmı yunu yetiştiriciliği ve at neslinin ıslahı arkaya yatırarak yarı uyuklar bir vaziKapılan kapıyarak zile bash. îçeri gi üzerinde esash hareketler yapılması. yette kesik kesik esniyordu. Sincabî man ren üniformalı adama bir şeyler fısıldadı. Sınaî bakımdan: Kozacılığı inkişaf tosunun yakasını güzel boynuna sımsıkı Adam çıktı. ettirmek için mmtaka mıntaka fidan sarmıştı. Gözlerinin kapalı oluşu kirpikBir dakika sonra istasyon memuru ya lıklar tesisi kararlaştırıldı. Vilâyetin lerinin uzunluğunu meydana çıkarıyor, nmda iki polisle beraber kompartımandan yaş maddeleri olan soğan, bakla, zeytin ince ve hafif kemerli burnu yüzüne aris içeri giriyordu. gibi mahsullerin iyi paraya değiştiriletokratik bir güzellik veriyordu. Polislerden biri tıknaz adama döne bilmesi için alâkadar kanallar üzerinde teşebbüsler yapılması düşünüldü. Bit Sol tarafta yanyana oturan ellisini rek: Çantasını kaybeden zat siz misi tabi bütün iktısadî kalkınmada yolların geçkio iki şişman kadm birbirLerile pek oynadığı mühim rol gözönüne alınarak çabuk anlaşarak tatlı bir muhavereye dal niz? diye sordu. bu yollann tanzimi de kararlaştı. Şişman adam hırsla: mışlardı. Karşılarına tesadüf eden bronz Üçüncü nokta üzerindeki çalışmamı Ben birşey kaybetmedim, dedi, tenli delikanlı da onların sohbetlerine kuza gelince; köylümüzün her sahada lak misafirliği ediyordu. İyi bir terzi e çantamı çaldılar. kalkınmasını esas itibarile çok mühim Iınden çıktığı belli olan kostümünün için* * * bulmaktayız. Köylünün kalkınması için de bütün güzelliği ile meydana çıkan Beş dakika sonra, kompartımandaki düşündüğümüz esas; büyük köyler mey atlet vücudünün biçimli hatlan yanında yedi yolcu polis memurlannın muhafa dana getirmek suretile bu küçük idare ki ihtiyann çökük çenesile tam bir tezad zası altında taksilere binerek karakola cüzülerinin birleştirilerek köy şahsiyeteşkil ederek olduğundan daha genc ve gittiler. Evvelâ elmasları çalınan adamla tinin belirtilmesidir. Buna karar ve diri görünüyordu. Bu bembeyaz saçlı ih kondüktörün ifadeleri alındı, sonra diger rildi. Köylerde yol yapmak, sağlık mütiyar, sık sık altın saatini çıkarıp bakıyor, altı yolcu da istintak edildi. Hepsi de esseseleri meydana getirmek, kültürel sonra gene önüne açtığı minyatür şatranç tanınmış zengin insanlardı.. Üstleri aran kalkınmayı temin edebilmek ve ziraî takımına iğilerek bir meselenin halli ile dıktan sonra adresleri kaydedilerek ser •kalkınma için köylüyü en iyi ziraî vauğraşıyordu. best bırakıldılar. sıtalara sahib kılmak, su ve elektriğe Çanta bulunmamıştı. Vak'ayı takib e kavuşturmak gibi muhtelif hamleler Trenin istasyondan hareketinden an cak beş dakika geçmişti ki, birdenbire den aylarda da bütün araştırmalara rağ için bu cüzütamların kalabalık ve bü sür'at azaldı.. Bir tünelden geçiyorlardı. men en ufak bir ipucu bile elde etmek yük kütlelerden ibaret olmasmda ka rar kılındı. Bu itibarla en çok 10 kiloBir an tekerleklerden tünelin zifiri ka kabil olamadı. Ve hiçbir zaman da kabil olamıya metro dahilindeki küçük köylerin bir ranlığını ışıklandıran mavi şerareler çıktı. araya toplanması suretile 500 haneli Trenin ışıklan söner gibi oldu, tekrar caktı... Çünkü... köyler vücude getirilmesi, ve coğrafî Çünkü kondüktörün üstünü aramak canlandı, gene karardı ve büsbütün söndü. bakımdan bu şekilde toplanma imkânı kimsenin aklına gelmemişti. Garib biraz Simsiyah kalan kompartımanı bürüyen olmıyan köylerin de gene ayni mesafe yanık kokusu tehlikeyi haber veriyordu. değil mi? Bunu ben bile garib bir tesa dahilinde olanları birleştirilerek böl Kompartımandaki kadınlardan biri bir düfe hamlediyorum.. Ben, o kondüktör ge köy idarelerinin kurulması esasla çığlık kopardı, digeri ağlar gibi bir ses olduğum halde... O zamandanberi bu rında birleşilmiştir. bir çanta dolusu elmasın sayesinde rahat çıkardı. Büyük köyler meydana getirilmesi ibir ömür geçiriyorum. Evvelce hiç hır Plâtformdan kondüktörün sesi: çin dağ köylerinin ovaya indirilmesi Telâş etmeyiniz, diyordu. Şimdi sızluk yapmış değildim.. Aklımdan geç ilk plânda mütalea edilmiştir. Gerek mezdi.. Sonra da yapmadım.. O, bir ke bölge köy idarelerinin, gerekse büyük yanacak ışıklar. Ve hakikaten, iki dakika sonra Iâm re oldu.. Işıklar sönünce birdenbire gelen köylerin kurulması bir kanun işi oldubalar yandı ve tren yerinde bir iki defa bir fikir.. Anî bir hareket.. İradenin zayıf ğundan hükumet merkezine teklifler sarsılarak homurdandıktan sonra burnun bir zamanı.. îşte bu sebeblerden hikâ yapılmıştır. Köy bölgeleri idaresi veya yemin adını «bir zâf anı» koydum. büyük köyler teşkili şüphesiz köylümüdan soluya soluya yoluna devam etti. Kompartımanın yerine gelen sükune İngilizceden çeviren: zü müşterek bütçelere, fidanlıklara, müşterek hamama, mekteb ve harman tini birdenbire, boğuk ve telâşlı bir ses I. TANER makineleri gibi muhtelif vesaite sahib kılacaktır. Ayrıca bu şekil köy idarelerinde muh tarlar kendi aralarından veya haricden İBaşmakaleden devam] desi üç yil sonra kat'ıyet kazanacaktır. de seçilebilecektir. bir hulus ve ciddiyetle cari güzel ve in Fakat bu üç yıl tatbikatın bütün tecriibeBu suretle bölge idarelerinin başın sanca idaresinden ancak memnun olabi lerini ihtiva edecek olan üç yıldır, ve mu da köy kalkınmasını kavrıyabilecek ilirdik. Nitekim bu husustaki Türk hissi ahedenin tajbikatma dahi başlanmıştır. dare adamları bulunmuş olacaktır. Bu yatı hususî ve resmî her vesrk ile izhar Bu şartlar içinde gerek İskenderun An düşünülen ve kararlaşan işlerden vilâolunagelmiştir. Musul için belki çok çetakya ve havalisinden ibaret Hatay yetin salâhiyeti dahilinde olanlar tatkişerek akdettiğimiz muahede nihayet Türkleri ve gerek Türkiye Cumhuriyeti bik edilecektir. Kanunlaşması lâzım bütün kanaat ve itminanımıza iktiran et için üç yıl değil, üç gün dahi beklemeğe gelen işler hakkında da hükumet mermiş olan bir muameledir. İhtilâflann e zaman ve imkân bırakılmamiş bulundu kezine teklifler yapılmıştır. Vilâyet, aybediyete sürmemesi lâzım geleceğini bi ğu pek kolay takdir olunabilecek bir keynca beş senelik bir çahşma programı lenlerdeniz. Hem orada bir ihtilâfm hal fiyettir. yapacağından Umumî Vilâyet Meclisili pahasına İngilterenin ve Irakın dostluİskenderun Antakya ve havalisinde ni 1 şubatta toplamıya karar vermiştir. ğunu kazanmış bulunuyoruz. Yanımızda muahedeye müstenid Türk davasına in Hazırlanacak programa göre bütçe yabunun ayn ve büyük bir ehemmiyeti v a r dır. Nihayet Türkiye kat'iyetle akdettiği safla bakılmasmı istemek hakkımızdır. pılacaktır.» muahedelerin tatbikı lüzumunu olanca Biz ilhak istemiyoruz. Suriye de daMUSA ATAŞ kıymet ve ehemmiyetile takdir eden bir hil olduğu halde her tarafı memnun devlettir. İskenderun Antakya ve edecek daha mükemmel bir kombiEvlenme havalisinde ora Türklüğü lehine ak nezon vücude getirilmesini istiyoruz. Merhum Bay Sadullah kızı Mürüvvet dedilmiş muahedeleri tatbik ettire Henüz vakti iken yanıbaşımızda ıstı Gürgân ile İnhisarlar Tütün Enstitüsü memekten mustarib bulunuyoruz, ve rab membaı olacak bir yara açılma gefi İng. Agr. Zeki Akkoyunlunun ev pek iyi anlaşılmasını istediğimiz bu masını diliyoruz, ve bunun için mua lenme merasimi, dün güzide davetliler huzurunda Caddebostamndaki evlerinvaziyete dostlarımızm bir parçacık hedelere dayanıyoruz. 1MiLLÎ SİNEMADAJEANETTE MAC DONALD NELSON EDDY Büyük muvaffakiyetlerle devam ediyor. Şehzadebaşında Kadıköy SÜREYYA'da F ERA H H A L K HALK OPERETi tiyatrosunda OPERETÎ EMİNÖNÜ Yarın saat 21 de HALKEVİ Salı akşamı TEMSİLLERİ AZAKTA 14 ikincikânun ENAYİLER perşembe gecesi Çarşamba akşaHİMMETİN mı SARAYDA O Ğ LU ESKİ HAMAM, ESKİ TAS 3 perde komedi müzikal, büyük orkestra ve koronun iştirakile . . . İlâveten: M Ü R E B B İ Y E 1 perde komedi . . . . l Halkevi RADVO akşamki program J İSTANBUL: 12,30 plâkla Türk musikisi 12,50 havadis 13,05 plâkla hafif müzik 13,25 m u h telif plâk neşriyatı 18,30 Ambasadör'den naklen varyete müzlği 19,30 konferans; Selim Sırrı T a r c a n tarafından 20,00 M ü zeyyen ve arkadaşları t a r a f ı n d a n Türk musikisi ve halk ş a r k ı l a n 20,30 Belma ve arkadaşları t a r a f ı n d a n Türk musikisi v© halk sarkıları 21.00 s a a t ayarı: Orkestra22,00 Ajans ve Borsa haberleri ve ertesi günün programı 22,30 plâkla sololar • 23,00 son. VİYANA: 18,20 edebî yayın 18.45 eğlenceli k a n şık yayın 20,05 saat, program haberleri, spor 20,15 musiki 21,15 komedi 23,15 haberler. spor 23,35 keman konserl24.15 gramofonla d a n s musikisi 24.35 haberler. BERLİN: 17,05 pazar yayını 19.05 şarkılı piyes 20,05 musiki ve konuşma 20,45 spor 21,05 aksam konseri 23.05 hava, haberler, spor 23,35 dans havaları. BUDAPEŞTE: 18,05 konser 19,15 konferans 19,45 spor 19 55 Macar halk sarkıları ve Çingene orkestrası 21.05 komedi 22 20 haberler 22,40 salon orkestrası 24,05 dans mu^Msi 1,10 haberler. BÜKREŞ: 19 05 saat, hava, havadis 19,15 asker! konser 20,35 milletlerin zamanı 20.55 koro konseri 21 30 piyes 22 35 saat, hava, haberler 22 45 spor 23 gece konseri 24 son haberler. LONDRA: N 20 05 denizci ş a r k ı l a n 20 35 senfonii? konser 22 dinî yayın 22,10 haberler hava, s a a t 23.10 orkestra ve ş a n konseri24 15 sa.n ve musiki. PARİS: 18 20 k ı r a a t 18.35 karışık konser 19.2C gramofon 19.35 piyes 20,35 havadis 20,45 pivesin devamı 21 35 hava, konusma 21,50 eğlencpli karışık program23,0£ karısık musiki 24 50 dans orkestrası. ROMA: 18.05 senfonik konser 19.15 snor, karısık musiki 21.10 saat, haberler 21 35 konferans 21.45 orkestra konseri 22 "55 filim knnusması. insillzce haberler 22.4S nives 23.15 koro konseri 23 45 dans musikisi. i s t i r a h a t e s n a s m d a haberler 24 35 ROSE MARİE Bujjün ve yarın son olarak 11 Aşk Sönmez uevezenin p 1 NAŞID , HALIDE, FAHRI Birleşiğl Güdüz iki oyun birden TURAN Tiyatrosunda Bugiin gündüz ve gece "" Gece : UDCU HAMPARSUM vodvil 3 perde YILDIZ sînemasında DANlELLE DARRlEUX'nün • Varyete, Solo, D Oet, Dans S A R A Y sînemasında • Genc kızlann gizli hayatını gSsteren enteresan film. Kadınlar Kuliibü En güzel filmi HALK opereti Çarşamba akşamı 21 de Zozo Dalmas'ın iştirakile ESKİ HAMAM ESKİ TAS GIGLi'nin TENORLARIN KRALI B E N J A M 1 N O En güzel ve en son temsili ve sinemanm bir şaheseri Saadetim Sensin ( Du bist mein Glueck ) Filmînin nefıs musikisi, mükemmel mevzuu ve muhteşem tnizanseni ile Bu hafta S A R A I sînemasında Bütün seyircilerin takdir ve rağbetini kazanıyor. İlâveten : FOX JURNAL son dünya haberleri Bugün saat 11 de tenzilâtlı matine NÖBETCİ ECZANELER Bu gece nöbetçi olan eczaneler şunlardır: İstanbul cihetindekiler: Aksarayda (Ethem Pertev), Alemdarda (Abdıilkadir), Bakırköyde (Hilâl), Beya zıdda (Belkis), Eminönünde fSalih Neca ti), Fenerde (Emilyadi). Karagümrükt© (Suad), Küçükpazarda (Hasan Hulusi), Samatyada (Teofilos), Şehremininde (A. Hamdi), Şehzadebaşında (Halil). Beyoflu cihetindekiler: Galatada (Sporidis), Hasköyde (Barbut), Kasımpasada (Vasıfl, Merkez nahiyede (Kanzuk). (Güneş), Şişlide (Halk), Taksimde (Takslm), (İtimad). Üsküdar, Kadıköy ve Adalardakiler: Büyukadada (Merkez). Heybelide (Yu suf), Kadıköy, Pazaryolunda (Rlfat Muh tar), Modada (Alâeddin), Üsküdar, İskelebasında (Merkez). E Ş I Z L E R M A R İ A Berlin ve Dresd operasının altın sesll kadını C E B O T ithaf edüen A R i / BEYAZLI KIZLAR MEKTEBİ (MAEDCHEN İN WEİSS) fılminde çarkı «öyhyecektir. Onfimuzdeki çarşamba akşamından itibaren Evlenme Genc doktorlanmızdan Nusaybin trahom mütehassısı Necib Yasar ile Mukaddes Argananın evlenme töreni ayın vedisinde EminÖnü Halkevinde parlak bir surette yapılmıştır. Saadetler di leriz. S U MER S i N E M A S l N D A Gozlerin bugüne kadar gormediği, kulakların hiç duymadığı bir san'at Güzellik.ve deha abidesi I Filmini ZİGFELD M E L E K v e Bugün T Ü R K P A U L YILDIZLAR K R A L I S A K A R Y A Aydınlatılması lâzım sinemalarında gSreDİer hayran kahyorlar ve böyle bir filmin nasıl yapıldığın birbirine soruyorlar. DiKKAT : Filmin fevkalâde uzunlağu dolayısile bu programa hiç bir ilâve yoktur. Seanslar MELEK: 24,156,30 ve 9 da SAKARYA 2,154.306,45 ve 9 da Bugün saat 11 de tenzilâtlı matine YILMAYAN SiNEMASINDA1 ADAM ( Fransızca ) M U N İ B E T T E D A V 1 S Aşk, İhtiras, Dehşet «Ben bir pranga kaçağıyım» filminden yüz defa daha güzel ve büyük. Hiçbir kadın aşkı için bu kadar müthiş fasia yapmamıştır Hiçbir erkek ihtirası için bu derece şiddetle hareket etmemiştir. Erkek ve kadın mücadelesinin, aşkın en canlı bir nümuHer kadın onun için çıldırırken diğer bir kadın ondan nesı kurtulmak için ölüyor. Bu kadar dehşetli ve meraklı filim göriilmemiştir. İlâveten: Ekler Dünya haberleri. Bugun saat 11 de terj2İlâtU matine Gülmek, doya doya gülmek... Eglenmek, kana kana eğlenmek istiyenler... Bugün dikkat etmek zahmetini ihtiyar etmelerini rica ediyoruz. Civar îngiliz manda ve himayeleri itibarile Ingiltereyi kuşkulandırmak istiyen propagandaya gelince, bizim bildiğimize göre îngiliz idaresinin her yerde salâbet ve muvaffakiyeti adalet ve insanlığı kendisine kılavuz yapmasındadır. Baskasına aid de olsa İngiltere doğruya doğru demekle kendi idaresinde hiç birşey kaybetmez, belki çok şey kazanır. İngiltere zulme muzaheret etmekte marifet bulunacagınt sanabilen bir devlet değildir. Bu meselede Fransanın doğruyu ve de yapılmıştır. Yeni evlilere saadet dileriz. makulü kabul etmemekteki inad ve Bran en ziyade şaştığjmız noktadır. Fazla olaMes'ud bir evlenme rak haksız ve yersiz propagandalarla Beykoz Cumhuriyet köyü muallimleingiltere gibi dost muhitlerde aleyhimize yanlıs düşünceler yaratılmağa çalışılma rinden Mes'adetle eski sporculardan smı elbette müsameha ile gecistiremeyiz. Vefalı Saim Ağabeyin evlendiklerini YUNUS NADt haber aldık. Tarafeyne saadetler te menni ederiz. Fransızca ve almanca muallimi T i iKi YAVRUCUK A Tecrübeli bir muallim almanca ve fransızca hususî ders vermek istiyor. ingiltere Hariciyesinin ağzında da Ders almak istiyenler; Cumhuriyet gadolaştığmı görebildı«imiz ücüncü nokta zetesinde «A» rumuzuna mektubla müya eelince: Gerçi Suriye istiklâl muabe racaat etmelidir. N M UÇURUMA s DCĞRD Brigitte Helm ı r 10 kısımhk büyük komedi filminde T İ R K Ç E konuşuyorlar. Ayrıca : Adananın kurtuluş bayramı, yapılan şenlikler ve tezahürat. LOREL HAR'Di ÇOCUK HIRSIZLARI TÜRK İNKILABINDA TERAKKİ HAMLELERİ i P E K Sinemasına koşuyor. lzmir tuz istasyonları Tuz fabrikası, türkçe sözlü ve izahath hadisat filimleri. Paramount dünya havadialeri ^^m^^^^^^^^^^^^^^^^^m Bugün saat 11 de tenzilâtlı matine MBHKaHi^HHBHHMMHMHi ^ ^ ^ Büyük Millî filim ^ 1