30 Ekim 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 6

CUMHUBİYET 30 Birinciteşrin 1936 Profesyonel serbest güreş Atatürk Yugoslav gazetecile* müsabakaları dün başladı re mühim beyanatta bulundu Güreşler hararetli, fakat idare intizamsız oldu, TekirAnkarada tarihî bir gün [Baştarafı 1 ınct sahifede] mi meydanı, bir anda doldu. Buna rağmen caddeler boşalmış değildi. Hmca hmc bir kalabalık, bilhassa Atatürkün geçeceği yolları tutmuş, beklemekte idi. Bu kalabalık bütün gün, dönüşünde de bir daha görüp alkışhyabilmek için Atatürkü ayni yol üzerinde dağılmadan bekledi. dağlı Hüseyin, Adapazarlı Arifi yendi, Çayanın meydan okumasını da kabul etti Mecliste yapılan kabul resmi Halkın Büyük Şefe bağlılığının bir ifadesi olarak zafer abidesile Atatürkün diğer yeykellerine konulmuş olan çelenklerin sayısı, yüzden fazla idi. Atatürkün geçeceği yollarda resmi selâmı ifa etmek üzere kısa fasılalarla izciler ve Büyük Millet Melisinin önünde de bir kıt'a asker yer almış bulunuyordu. Saat 12 de Atatürk Büyük Millet Meclisine gelmişler ve bütün yollarda birikmiş olan on binlerce halk tarafından coşkun tezahü ratla selâmlanmışlardır. Reicumhur Büyük Millet Meclisine gelişlerinde Meclis Reisi Abdülhalik Renda, Başvekil İsmet İnönü, Büyük Erkânıharbiye Reisi Mareşal Fevzi Çakmak ve Millet Meclisi riyaset divanı azaları tarafından karşılanmıştır. Büyük Millet Meclisinde yapılan tebrik merasiminde refakatinde hususî daire şefleri olduğu halde büyük misafirimiz Yugoslavya Başbakanı Ekselâns Stoyadinoviç ve Sovyet Rusya Assoaviyakim reisi General Eydeman ve yanındaki zevat ta bulunmuşlardır. Atatürk Ekselâns Stoyadinoviçin tebriklerini kabul ederken büyük misafirle bir müddet görüşmüştür. Tebrik merasimini müteakıb Ekselâns Stoyadinoviçle Başvekil İsmet İnönü, Dış İşleri Vekili Tevfik Rüştü Aras yanlannda olduğu halde, resmigeçidin yapılacağı yarış sahasına gelişleri büyük misafirin şahsında dost Yugoslavyaya karşı halkımızm duyduğu samimî hislerin bir defa daha tezahürüne meydan vermiştir. fBaştarafı 1 inci sahifede] zünden mürur ve uburun güçleşmesi, bir kısım pehlivanlarla güreş meraklılarının vaktinde hazır bulunmalarına mâni olduğu nazarı itibara alınarak güreşlere bir saat teahhurla saat üçte başlandı. Müsabakalardan evvel kırka yakın pehlivan ringin etrafma gelerek halka takdim edıldi diyemiyeceğiz gösterildi. Başaltı serbest güreşleri Başvekilimizle aziz misafirimiz konuşuyorlar bir tayyare uçmuş ve havada bıraktıklan plânörler akrobati hareketleri hapmışlardır. Merasimin sonunda da üzerinde «Var ol Atatürk» cümlesini taşıyan bir balon havalandırılmış ve bu balon halk tarafından sürekli alkşılarla karşılanmıştır. Uçuşlara iştirak etmiyen Türkkuşu talebesi de ellerinde model tayyarelerle geçid resmine yürüyerek girmişlerdir. Geçid resminde Atatürkün tribününde bulunmakta olan Sovyet Rusya As soavakim başkanı General Eydeman geçid resmi esnasında Türkkuşu ve para şütçülerinin uçuş ve atlayışlarını büyük bir alâka ile takib etmiş ve Türkkuşu Kururjıunun pek kısa bir zaman içinde elde ettiği neticeden ve genc plânör ve paraşütçülerin muvaffakiyetlerinden dolayı takdir hislerini Atatürke arzetmiş tir. ileriledi. Askerlerimizin geçişi sade bir takdir ve heyecan değıl, ayni zamanda gurur ve emnıyet verici bir mahiyette idi. Piyadeleri, çok mükemmel bir tarzda ilerliyen bahriye silâhendazları takib etti. Bahrıyeliler geçerken Yavuz bandosu çalmakta idi. Bahriyelilerimizi dörtnal geçen süvariler takib etti. Bundan sonra polis kıt'alannın geçişi başladı. Süvari polisler, bisikletli polisler ve motosikletlı polisler yeni üniformalarile geçtiler. PoIislerden sonra topuçularımız, ağır topçu kıt'alan, zırhlı otomobil müfrezele ri, tanklar, motörlü kıt'alar, fennî kıt'a Iar, tayyare topları, nakliye otobüsleri ve kamyonları, motörleştirilmiş ağır topçu kıt'alan geçtiler. Köylülerimizin geçişi Askerlerimizin bu iftihar verici geçi şinden sonra süvari ve piyade olarak köylülerin geçişi başladı. Onde atlanna binmiş olan şehid analan, arkalarında eski muharıbler, milisler ve köylüler vardı. Milli kıyafeterile yedi bin köylü coşkun tezahürler arasında Atatürkü ve halkı selâmladılar. Geçid resmi Cumhuriyet çocukların dan köylü kadınlara kadar memleketin bütün kuvvetlerinden canl; örnekl,eri gö Geçid resmi başlıyor Bundan sonra izcilerin geçid resmi başladı. Kız, erkek iki bin izci birbirin den düzgün ve muntazam bir halde alkış tophyarak geçtiler. İzcileri, ellerinde model tayyarelerle gelen Türkkuşu çocuk Atatürk geçid resmi yerini ları takib etti. Bu sırada paraşütçü Türk şereflendiriyorlar kızı Yıldız da kendini tayyareden beş Cumhur Başkanımız, Büyük Millet yüz metreden aşağı attı ve muvaffaki Meclismdeki resmi kabulden sonra ge yetle indi. Bu esnada ufuklardan görü rimiz ve aziz misafirimiz Yugpslayya Başvekili Ekselâns M. Stoyadinoviç daha evvel gelerek tribündeki yerini al mışlardı. Atatürkün gelışi bütün mey danı alkış tufanı içinde bıraktı. Büyük Şef geçid resmi başlamadan önce bir müddet Yugoslavya hükumet reisıle hususî olarak görüşmüştür. Sabiha Gökçenin muvaffakiyetli uçuşları Bir müddet sonra geçid resmi; tay yareci Sabiha Gökçenin havada yaptığı muvaffakiyetli hareketlerle başladı. Sa biha Gökçen, bir Türk kızına yaraşır cesaret ve meharetle idare ettiği tayyaresile, havaya çevrilmiş olan gözleri heyecana vererek muvaffakiyetten muvaffa kiyete uçtu. Bu sırada üç tayyareli bir filodan on beş paraşütçü toplu olarak atlamış ve tören meydanının yakinine inmişlerdir. Ayrıca 9 tayyareden birer paraşütçü atlamış ve bu suretle atlıyanların sayısı 24 ü bulmuştur. Bu paraşütçülerden üçü genc kızlar idi. Geçid başladıktan sonra ilk kadın paraşütçümüz Yıldız 400 metrodan atlıyarak koşu meydanına inmiş ve yanındaki büketi Atatürke sunarak şu sözleri söylemiştir: « Büyük Atatürk, geçen yıl «Türk çocuğu her işte olduğu gibi havacılıkta da en yüksek güzeyde, gökte seni bekliyen yerini az zamanda dolduracaksın. Bundan gerçek dostlanmız sevinecek ve Türk ulusu mutlu olacaktır» buyurmuş tunuz. Bu gaye uğurunda çırpınan Türkkuşu çocuklarının saygı ile bağlılık duygularını lutfen kabul ediniz.» Atatürk Yıldıza iltifat etmişlerdir. Gene bugünkü geçid resminde bir olânörlü birkaç tayyare ile üç plânörlü Muhterem miafirimizin Ankaraya muvasalatlarından bir intıba nen tayyare filolarımız muntazam şekil de merasim yerine yâTdaşarak geçid resmine iştirak ettiler. Yüze yakın tayyare havadan geçti. Yüksek mekteb talebeleri de muntazam elbiselerile takdirler arasında geçtiler. Bu sırada birbirlerine kordelâ ile bağlanmış ve kordelâlarla, bayraklarla süslenmiş olan üç tayyare kordelâlar kopma dan havadan tribünlere doğru uçuşlar yaptılar. Kız talebeler de muntazam el • bıselerle geçtiler. Bu arada İsmetpaşa Kız Enstitüsü talebeleri, musiki muallim mektebi talebeleri şarkı söyliyerek geçtiler. mış bulunuyordu. Merasimin hitamın dan sonra 100 bini mütecaviz olan halk, muazzam tezahürlerle Ankara sokak larında bayram sevincini izhar eden hareketlerde bulundular. Akşam Ankarapalasta Yugoslavya Başvekili ekselâns Stoyadinoviç ve Sov yet Rusya Assoakim başkanı General Eydemanın ve kordiplomatiğin bulunduğu büyük bir ziyafet verilmiş ve bu ziyafeti Cumhuriyet Halk Partisinin suvaresi takib etmiştir. Gece de bütün Ankara, Cumhuriye • tin 13 üncü yıldönümünü çok muhteşem bir dekor içinde kutlulamıştır. Başta kahraman askerlerimizin bulunduğu ve binlerce halkın iştirak ettiği büyük bir fener alayı önlerinde mızıka olduğu halde şehri dolaşmıştır. Kahraman askerlerimiz geçerken Talebelerin geçid resminden sonra askerî kıt'aların geçişi başladı. Sağda alay sancaklarile üç alay bütün seyircilerin alkışlan ve candan tezahürleri arasında çelik adımlarla ve Atatürkü selâmlıyarak Türkiye Yugoslavya ticaret mukavelesi imzalandıktan sonra Ankara 23 (Hususî) Yugoslav Başvekili Ekselâns Stoyadinoviç bu günkü geçid remini takib ettikten sonra Başvekil İsmet İnönü ve Dış İşleri Bakanı Doktor Tevfik Rüştü Arasın refakatinde olarak sahadan ayrılırken halk büyük misafire karşı büyük bir sevgi tezahürii göstermiştir. Bilhassa büyük misafirin ikamet ettikleri Ankarapalas oteli önünde toplanmış olan binlerce halkın iki hükumet reisinin resmigeçidden otele dönüşleri esnasında göstermiş oldukları tezahürat fevkalâde bir manzara arzetmiştir. Otele gelişlerini müteakıb iki hüku met şefi ve Hariciye Vekılimiz arasında görüsmelere başlanılmıştır. Epeyce uzun sürmüş olan bu müzakere esnasında ote M. S. £. lin önünde toplanmış bulunan halk muh rafından kabul edilmesinden bahsederken küşad resmini yapacaklardır. Yugoslav Başvekilile İsmet İnönü İzmir valisi mahkumlara yemek terem misafiri alkışlamış ve bu içten sev şunları bildirmektedir: arasında konuşmalar dağıttı «Umumiyetle Atatürkün huzuruna çıgi tezahürü karşısında Ekselâns Stoya dinoviçle Başvekil İsmet İnönü balkona kanlar 15 dakikadan fazla kalmamak tadırlar. Halbuki Yugoslavya Başvekili, çıkarak halka teşekkür etmişlerdir. Aziz misafirimiz Başvekilimizi Türkiyenin Büyük Şefinin nezdinde tam iki saat kalmıştır. Atatürk Yugoslavyaya tebrik etti Ankara 29 (Telefonla) Dost Yu karşı büyük alâkasını bu suretle göster goslavya Başvekili M. Stoyadinoviç bu mistir.» günkü resmigeçidi büyük bir dikkat ve aâka ile takib etmiştir. Muhterem misafi rimiz resmigeçidden sonra Türkiye or dusunun mükemmeliyetinden dolayı Başvekil İsmet İnönüne samimî tebrikâtını jildirmiştir. Bu seri güreşe altı çift pehlivan iştirak etti. Sami Karayelin idaresinde baş layıp müsabaka arasında pehlivanlann haberleri olmadan pehlivan Cemalin hakemliğine devTedilen birinci güreşi Bur salı Hüseyinle Akhisarlı Halıl yaptılar. Neticede Halil dokuzuncu dakikada tuşla kazandı. İkinci güreş Pomak Mustafa ile SınDünkü müsabakaya iştirak dirgılı Şerif arasında yapıldı. Hasmına dar devam ettikten sonra bitti. Pehlivannazaran daha çevik ve daha usta olan lar, müsabakalara verilen ehemmiyetle Şerif iki dakikada tuşla galib geldi. Iar. Buna mukabil idarî kısım kelimeyi Abdüsselâm ile Bulgaristandan gelen çok hafif buluyoruz berbaddı. Emrullah üçüncü güreşi tuttular. BidaBu işin bozukluğu, daha başlıngıcda, yette hakimiyet Emrullahta idi. Fakat pehlivanlann takdimi sıralarında başgösbu hakimiyet yavaş yavaş daha nefesli terdi. Halkevi bütün pehlivanlann bu olan Abdüsselâma geçti ve neticede Emgüreşlere iştirakini temin için binlerce lirullah otuzuncu dakikada tuşla yenildi. Dördüncü güreşi Silivrili Mehmedle Vizeli Arıf tuttular. înce ve uzun yapılı olan her iki güreşçi süratli oyun tatbik ediyorlardı. Bir aralık hasmını altma alan Mehmed bir bel kündesile altmcı dakikada tuşla kazandı. Beşinci güreş rakibine nisbetle en aşâğı 15 kiîo hafif Çengel Abdullah ile Gönenli Hamdi arasında başladı. Çengel minderde cıva gibi dolaşıyor, rakibinin fazlaca ağır olmasına rağmen, her vakit elınden kaçıyordu. Müsabaka uzadıkça heyecan artıyor, halk her güzel hareketinde, her tehlıke atlatışında Çengeli candan alkışhyordu. Birinci yirmi dakika Dünkü güreşlerden Sir görünüş neticesiz bitti. Üç dakıkalık istirahatten sonra pehlivanlar tekrar tutuştular. O ra mükâfat dağıtmağı göze aldığı halde yunun müddeti dolduğu halde tuş olma stadyomda, 20 30 lira vererek bir radmıştı. Gönenli Hamdf kilosu sayesinde yo tertibatı yaptırmamıştı. Duhuliye tatesis ettiği hâkimiyeti neticesinde sayı he rafına sırtını veren yarısı soyunmuş yarısı " *£iyinık" vBZİyetteki pehlivanları, yalnız snbîle galib ilân ediîcfî. Bu serinin son güreşi Silivrili Sabri ile balkona çevrilmiş olan megafon kısık bir Babaeskıli İbrahim arasında yapıldı ve sesle takdim ederken sağ ve sol tribün 30 saniye gibi çok kısa bir zaman süre lerle duhuliyedekıler haklı olarak kıyameti kopardılar. rek îbrahimin galibiyetile neticelendi. Tertibat bozukluğunun birinci perdesi Yapılan altı müsabakada Sındırgılı Şerif ile sayı hesabıle mağlub olmasına burada bitti. İkinci hata birinci güreşte rağmen Çengel Abdullah nazarı dıkkati başgösterdi: celbedecek güzel birer güreş yaptılar. Akhisarlı Halille Bursalı Hüseyin, hakem Sami Karayelin idaresinde güreşe Başpehlivanlık müsabakası Dmarlı Mehmed bu müsabakalara mütenasıb ciddî bir şekilde güreş tuttu gelmedığinden başa güreşecek Kara Ali, başlamadan evvel, müsabakanin bir saat Tekirdağlı Hüseyin, Mülâyim, Yannr devam edeceği, 27 nci dakikada 3 dakidünya Süleyman ve Adapazarlı Arif kalık bir istirahat verileceği, güreşin ye olmak üzere beş pehlivan kalmıştı. Çe nişmece olduğu ve yenmek için pehlivan kildıği bildirilen kur'ada Tekirdağlı Hü sırtının üç saniye minderde kalması icab seyinle Arif, Mülâyimle Yarımdünya ettiği bildirildi. Güreşe başlanılıp aradan iki üç da Süleyman karşılaşacaklar, Kara Ali de turnuvanın bu devresini güreşsiz geçire kika geçtikten sonra hakemliği yapan Sami Karay"el ringden indi ve yerine Cecekti. Dün bu müsabakalardan yalnız Arif mal pehlivan geçti. Tam bu sırada BurHüseyin güreşi yapıldı. Maça başlan salı Hüseyne alafranga bir tuş oldu. madan Tekirdağlının çok asabî ve heye Yani pehlivanın sırtı mindere değmesile candan sapsarı kesilmiş olduğu görülü vaziyetin değişmesi bir oldu. Hakem yordu. Buna mukabil Arifte bir fevka derhal düdüğü çaldı ve Halili galib saydı. lâdelik yoktu. Müsabaka başladıktan sonra hakemGüreş, hakem pehlivan Cemalin ida liği alan Cemal pehlivan nizamnamenin resinde başlar başlamaz Tekirdağlı da hakkındaki hemen kendine geldi ve cidden çok üs galibiyet ve mağlubiyet tün bir güreş yaparak üçüncü dakikada maddelerini halka izah edip bu güreşlerbir kafa kol kaptı ve birinci tuşu kazandı. de de mağlubiyetin alafranga güreşteki Tekirdağlının ikinci tuşu kazanması gibi olduğunu anlattı amma mağlub olan da çok güzel oldu. Sekizinci dakikada pehlivan bu karar karşısında haklı ola hasmınin yüz kiloyu geçkin olmasını na rak şaşınp kaldı. zarı itibara almadan ayakta bir salto ile Çaya meydan okuyunca Tekirdağlı dağ gibi Adapazarlıyı mağlub etti. kabul etti Pehlivanlar yaman güreştiler Güreşler bitince tribünlerle duhuliyedeki halk ringin etrafına ve üstüne üşüşfakat Güreşler bu suretle bir bucuk saat ka tüler. Meraklılar bu güreş hakkında lâ eden pehlivanlar bir arada kırdı söylemeğe salâhiyet sahibi kimse « lerin etrafında kesif halkalar teşkil ederek ortaya atılan fikirleri dinliyorlardı. Bu sıruda bu manzara hoş bir açıkhava tiyatrosu mahiyetini aldı. Sami Karayel eline megafonu alarak ringe, halkın ortasına çıkarak güreşleri seyretmeğe gelmiş olan Macar pehlivanı Çayayı bugün için Tekirdağlı Hüseyinle güreşmeğe davet etti. Davet Çayaya tercü man vasıtasile bildirilirken tribünlerdeki seyircilerden biri bu güreşin yapılması nm doğru olmadığını; çünkü Tedirdağlının mağlubiyetile bitebilecek bir mü sabakadan sonra Çayanın memleketine avdetinde Türkiye Başpehlivanını yendim, yollu iddialarda bulunabileceğini ileri sürdü. Artık vaziyet eski Yunanlılarda, şe hir meydanlarına toplanan vatandaşla rın hep beraber memleket işlerini hal ve fasletmeleri şekline dökülmüştü, her kafadan manalı ve daha ziyade manasız, yerli ve daha çok yersiz lâflar çıkıyor du. Nihayet güreşin yapılmaması hak kında tribünden gelen bu teklif ekseri yeti i r â ile redcWildi. § Çayanın bu alenî davete mulcabil: Güreşi#B»»i seyrettim, ben ala turka serbest güreş yapamam, alafranga serbest güreşe hazırım. yolundaki ce vabı ortalığı bir daha karıştırdı. Tekirdağlı da ringe çıkarak Çayanın teklif ine: Ben onunla istediği şekilde güreşmeğe hazırım, diye cevab verdi. Bu suretle pehlivanlar esas itibarile güreşmeği kabul etmişlerdi. Sami Karayel bu güreşin ne zaman ve nerede ya pılacağı meselesinin hallini vakti ahare talik etti ve müsabakaların bu umumî ve alenî celsesi de bu suretle bitti. Gerek baş ve gerekse başaltı müsabakalarına bugün de Taksim stadyomunda saat ikiden itibaren devam edilecektir. Bugün başpehlivanlık için Mülâyimle Yarımdünya Süleymanın müsabakası en mühim güreşi teşkil etmektedir. Spor kulübleri Partiye resmen girdiler Istanbul spor mıntakasına dahil bütün kulüblerin murahhasları dün Parti merkezine giderek kulüblerin resmen Halk Partisine kabulü merasiminde bulunmuşlardır. Merasimde Parti başkanı İstanbul Valisi Muhiddin Üstündağ bir nutuk söylemiş, buna mmtaka başkanı Fethi Tah sin Başaran mukabele ederek teşekkür etmiştir. Parti merkezinde kulüb murahhaslarına bir çay ziyafeti verilmiştir. Fenerbahçenin Ankaradaki ilk maçı İki mac yapmak üzere Ankaraya gitnıiş olan Fenerbahçe takımı bugün bi rinci müsabakasını Ankara gücile yapaca ktır. Avusturya Cumhurreisinin tebriki İzmir 29 (A.A.) Vali Fazlı Güleç bugün İzmir ceza evinde bulunan 800 mahkum ve mevkufa kendi parasile sıcak yemek dağıttırmış ve talihin sevkile hapse düşenlere yüksek bir şefkat eseri göstermiş ve ceza evine giderek kendilerile hasbihallerde bulunmuştur. Viyana 29 (A.A.) Türkiye millî kutlulandı bayramı münasebetile Federal başkan Bükreş 29 (A.A.) Hususî muM. Miklâs Atatürke bir telgraf çekerek, habirimizden: kendisi ve milleti için en samimî temenCumhuriyetin yıldönümü mönacsebelile nilerini bildirmiştir. bugün Türkiye büyük elçiliğinde büyük Atatürkün Yugoslavyaya karşt Yeni Yugoslavya sefaret binasının bir resmıkabul yapılmış ve hükumetle gösterdiği yüksek alâka küşad resmi Dış İşleri Bakanhğı erkânı kordiplomaBelgrad 29 (Hususî) Vreme gazeAnkara 29 (Telefonla) Aziz mi tik yerli ve yabancı gazetecileri ve ajans esinin Ankara muhabiri Yugoslavya safirimiz M. Stoyadinoviç, yarın, yeni mümessilleri ziyafette hazır bulunmuş 3aşvekili M. Stoyadinoviçin Atatürk ta yapılan Yugoslavya sefaret binasının lardır. Bayramımız Bükreşte de