22 Ekim 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

2 nci sahifede: Sovyet Rusyadan intıbalar Abidin Daver. 3 üncü sahifede: Memlekette hayata nasü ucuzlatabiliriz? 5 inci sahifede: Suriye ve Antakyada tetkikler Akverdi, miihim bir şebeke yakalandı. 6 ncı sahifede: İranda üç ay Bugün 12 sahife ALGOI Nevralji Romatijfefc^ İSTANBUL CAĞALOĞLU t t ı n : 4470 Telgraf ve mektub adresl: CumHuriyet. İstanbul Posta kutusu: tstanbul, No 248 Telefon: Başmuharrir ve evl: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve matbaa kısmı 24299 . 24290 hastalıklarına fcarşı faydalı kaşelerdir. sakallı markasına. dj HATA HATAY VE J 22 1936 Her eczanede 1612 lik bilunnr. J Atatürk, Fevzi Çakmakla görüştü Başvekil de bugün Ankaraya dönecek Ankara 21 (A.A.) Reisicunv hur Atatürk, bugün öğleden sonra Büyük Erkânıharbiyeye giderek yapmış olduğu uzun Şark seyahatinden dönmüş olan Mareşal Fevzi Çakmakla iki saat kadar görüş müşlerdir. Ankarada yapılan askerı tatbikatta Oronte Uratube Harita üzerinde mukayeseli bir etüd Antakya ve Iskenderun, Türklüğün en aşağı dört bin senelik ana yurdudur Ankara, 21 Birinciteşrin Efgan Harbiye Nazırı Mareşal Mahmud Han hazır bulundu Tatbikatı muhterem misafirimizle Hariciye ve Millî Müdafaa Vekillerimiz de takib ettiler. Mareşal gördüğü intizamdan takdirle bahsetti Ankara 21 (A. A.) Efgan Harbiye Veziri Altes Şah Mahmud Han bugün öğle den evvel refakatinde Efgan BüyüV Erkânıharbiye Reisile mihmandan General Eyüb bulun duğu halde Muhafız alayı Önündekı sahada toplu bulu nan kıtaatımızı tef tiş buyurmuşlardır Kıtaatın duruş ve mtizamlan Altesin büyük takdirlerinı mucib olmuş ve Muhafız Alayı subay Millî Müdafaa ve Genel Kurmay er kâm da bulunmakta idıler. Harekâtın gavet muntazam olduğunu beyan eden Altes, Millî Müdafaa Vekilile Genel Kurmay ikinci reisini ve alâkadar erkân ve subaylan ayn ayrı tebrik et miş ve kendi hak kında gösterilen hüsnü kabulden dolayı "«ekkür etmiştir. Başvekil Ankaraya dönüyor Ankara 21 (Telefonla) Bugün Bahkesire gelerek tetkik ve teftişlerde bulunmuş olan Başvekil Ismet İnönü Kütahya üzerinden yarın Ankaraya avdet edecektir. îstanbula gitmiş olan Maliye Vekili Fuad Ağralı da bu sabahki akspresle geldi. Ayni trende Orgeneral Fahreddin de vardı. General Fahreddin Ankara civarında yapr lan manevralarda bulunmuştur. Dost Yugoslavya Başvekili Salı günü şehrimize gelecek ve akşamı Ankaraya gidecek Dost ve mütte fik Yugoslavya Başvekili M. Stoyadi noviç Cumhuriyet bayraımnda Anka rada yapılacak merasimde hazır bu lunmak üzere önü müzdeki salı sabahı şehrimize muvasa • lat edecek ve akşam trenile Ankaraya gidecektir. BelgTad Cumhuriyet bayraelçımız Alı Haydar lunQcak olan M Aktay da Yugoslav Stayadinoviç Başvekili ile beraber gelecektir. M. Stoyadinoviçe bu seyahatinde re* fikası, kalemi mahsus müdürü ile Yu goslavya matbuat erkânından beş gazeteci refakat edecektir. M. Stoyadinoviçi şehrimizde karşılamak üzere, Yugoslavya elçisi M. Lazareviç pazar günü Ankaradan îstanbula gelecektir. Yugoslavya Başvekili Anka • rada üç gün kalacak ve bu müddet z a r fında ahiren hazırlanan Türk Yugoslav ticaret muahedesini imzahyacaktır. M. Stoyadinoviç Ankaradan dönüşte İstanbulda iki gün kalacak ve şehrimizin görülmeğe değer yerlerini gezecektir. ı • • Ai u J mımvzda hazxr iu öğleden sonra 7085 TulOairesi 33"8 Arz . General Sır Persy Saykesin «Through desert and oases et Central Asia* adlı kitabından kopya edümiş olan bu harita Orta Asyadaki Hatay yurdunu göstermektedir. Bundan evvel, gene bu sütunlarda çıkan, bir yazımızda: «Antakya îskenderun ve havalisi (Hatay), buranm sahib ve sakinleri de (Hata) lardır» demıştik. Tarihe dayanarak vâsıl olduğumuz bu hakikat bazı kimseler tarafmdan şüphe ve fcereddüdle karşılanmış olabilir. Ancak bu tereddüdün saikı ne olursa olsun, bu şüphe ister bir cehaletten, isterse gafil veya muğfil bir siyasetten ileri gelsin tarihin sinesinde yaşıyan hakikati ne silmeğe, ne de unutturmağa kâfi sebeb olamaz. Bundan on üç yıl evvel, bazı şaşkın kafalar bu hakikati unutmuş gibi görünerek o havali Türklerinin asliyetini inkâr etmek derecesinde bir gaflete düş tükleri sıralarda idi ki Atatürk, karanlıklar içinde bir şimşek gibi parıldıyan derin tarihî bilgisile §u aydınlatıcı sözleri söylemişti: karak büyük göç yollarile bu havaliye gelen (Hata) lar oraya nasıl cedlerinin isimlerile gelip yerleştilerse o yerlere ana yurdlan olan (Hatay) ın ismini de öylece vermişlerdi; bundan daha tabiî, daha lojik bir hareket olamazdı. Bu hakikati tarihin yapraklan arasında okuduğumuz kadar tarihî realitelerin kuvvetli delilleri olan eski ve yeni haritalarda da görebiliriz. İşte karşımızda iki harita ki, birbirinden en aşağı dört bin kilometro uzakta bulunan iki ülkeyi gösteriyor: Bunların bıri Altay Pamir arasmda ve Tanrı dağlan şimal eteklerinde bir Türk ülkesinin, diğeri Antakya Iskenderun ve havalisinin haritasıdır. İlk harita General (Persy Saykes) in 1921 tarihinde yazdığı (Orta Asyanın vahalan ve çölleri arasmda) adlı kitabından kopya edılmiştir. General P. Saykes 1914 te siyasî bir vazife ile ve kendisi gibi bir arkeoloji meraklısı olan kızkardeşile birlikte Orta Asyaya gitmiş, bir müddet Türkistanda Kaşgar kasabasmı karargâh ittihaz edip oradan muhtelif istikametlerde tetkik seyahatleri yapmış, ayni tarıhlerde Ingiltere hesabına ilmî tetkikler icrasına memur edilen ve başlarında İngiliz alimlerinden Aurel Stein bulunan diğer bir heyete iltihak ederek Pamire kadar bütün Altay havalisini gezmiş, nihayet Londraya avdetinde bu eseri neşretmistir. Bu tafsilât eserin kıymet ve mevsukîyeti hakkında bir Rkir vermeğe kâfidir sanınz. General P. Saykesin kitabına ilişik haritada (Tien Şan) diye yazılı olan Tanrı dağlannm şimalinde (Isık göl), onun da şimalinde (Ala göl) var Ankara 21 A . A.) Efgan Harbiye Veziri Alstes Şah Mahmud , , ?, Muhterem misafirimiz Hariciye Veküimiz ve Türk Komutanlarile Han bugün eğle lannı da gezen Al tes gördükleri intizamdan dolayı Genel biye mektebi alayı arasında yapılan tat yemeğini Egan büyük elçiliğinde huKurmay ikinci reisini ve Muhafız Alayı bikatı tetkik ve takib eylemişlerdir. susî surette yemişler ve yemekten sonra Komutanmı tebrik eylemişlerdir. Tatbikat sahasında Millî Müdafaa refakat ve maiyetlerindeki zevatla Çıbık Ondan sonra Altes Şah Mahmud Han Vekili General Kâzım Özalp, Dış İşleri barajında ve Çeçiörende bir gezinti yapBalkad köyü ile Dikmen arasmda Anka Bakanı Dr. Tevfik Rüştü Aras, Genel mışlardır. ra garnizonunda bulunan kıtaat ile Har Kurmay ikinci başkanı Asım Gündüz, [Arkası Sa. 7 siitun 4 tt\ General Franko Madridin şartsız teslimini istiyor Ispanyol Ginesi de ihtilâlcilerin eline geçti. Katalonyalılar harbe hazırlanıyorlar Sigorta meselesi etrafmda Iktısad Vekilinin mühim beyanatı Iflâs eden sigorta şirketleri yüzünden zarar görenlerin vaziyeti Ankara 21 (A.A.) Ekonomi Bakanı Celâl Bayar Anadolu Ajansına atideki beyanatta bulunmuştur: 1 Feniks dö Viyen ve Türkiye Millî sigorta şirketlerinin muamelelerini tatil ettikleri malumdur. Son yaptınlan teftişle her iki şirkete sigortalı bulunan " lann tasfiye yolu ile zarardan korunmasına imkân olmadığı neticesine vanlmışt;r. 2 Sigortalıların hakikî ve güvenebilecek teminatı sabit kefalet akçelerinin tenezzüle uğramamış olan kısımlarile Millî Reasürans Türk anonim şirketinin İArkası Sa. 7 sütun 3 te] « Antakya ve tskenderun Türklüğiin en aşağı kırk asırlık, dört bin senelik ana yurdudur.» Tarihin derinliklerinden kopup gelen bu ses karşısında bazı kimseler: «Sakın bunda bir yanlışlık olmasın?» demek istiyen bir hayret ve tereddüdle bakışmışlardı. Halbuki düşünülse ne tereddüdle sendelemeğe. ne de şaşırıp duraklamağa mahal yoktur; çünkü Atatürkün ortaya attığı hakikat müspet ve muhakkak manasile tarihî bir hakikat idi. Bundan evvelki yazımızda da söylediğimiz gibi, en aşağı dört bin yıllık bir Türk varhğını sinesinde taşıyan Antakya Iskenderun ve havalisi, topraklarınm maddiyetinden insanlarının ma neviyetine kadar bütün hüviyetile som bir Türk yurdudur. Orta Asyadan kal İngiltere siyasetini açıkça bildirdi Kollektif emniyet sistemi yerine mıntakavî paktlara taraftar Berlin 21 (A.A.) Alman Ajan Madride doğru yürüyen ihtilâlciler zaptettikleri bir köyün sokaklarında istirahat ederlerken Madrid 21 (A.A.) Havas Ajan lar vücude getirmişlerdir. Bunlar, şehriıı sı muhabirinden,: Düşmanın şehir kapılarında bulun duğu gündenberi Madrid biraz canlanır gibi olmuş ve ilk günlerin coşkunluğu u yanmıştır. Bu harekete kadınlar da iştirak etmektedir. Kadınlar, kalabahk bir takım grup Sadıkzade vapuru fırtınaya tutuldu Bu yüzden Izmire dün varamadı. İzmirliler telâş ettiler sına Londradan bildiriliyor: Taymis gazetesi, bugün, İngilterenin paktm sanksiyonları derpiş eden 16 ncı lsmail Müştak MAYAKON maddesi dairesinde kollektif emniyet sis\Arkası Sa 3 sutun 6 da) temine aykırı olarak bölge emniyet an lasmalan siyasasına taraftar olduğunu bilT Ü R K İ Y E CUMHURIVETI dırmektedir. HASSAİ İngiltere, Belçikanın teşebbüsüne karşı hatta dostane bir hattı hareket ittihazma başlıyor. Paktm tahmil ettiği genel vecibelerin bugünkünden tamamen farklı şartlar içinde imza edilmiş olduğu, İngiliz hükumeti için bu vecibelerdeki hakka iştiraki iyice tesbit etmenin pek faydah olacağı bildirilmektedir. Batı hudud [Arkası Sa. 7 siitun i te] Türk ingiliz dostluğuna dair mühim bir yazı Observer gazetesi ingiltere Kralının istanbulda Atatürkle dört defa görüşmesi üzerine Türk İngiliz dostluğu son derece inkişaf etmiştir, diyor Dünkü posta ile gelen Londrada münteşir Observer gazetesinde «Asrî Türkiye», «Atatürkün idaresinde Türkiyenin terakkisi» ve «îngiliz politikasma itimad» serlevhaları altında ktideki makale neşredilmiştir: «Kral Sekizinci Edvard Akdenizde yaptığı son seyahatte gittiği yerlerde bü yük muhabbet görmüşse de şüphesiz Türkiyede karşılaştığı sevincli ve heyecanlı tezahürat son dereceyi bulmuştur. Türk mütevekkildir. Kolay kolay te merkezindeki caddelerde: «Erkekler cepheye, kadınlar geriye.» diye bağıra rak dolaşmaktadırlar. Birçok mehafil, îzmir 21 (Telefonla) Denizyolmilislerin bir taarruz icra etmek istedik ları idaresinin Sadıkzade vapurunun bulerini beyan etmektedir. gün saat 16 da İzmire gelmesi beklen Gazeteler, birkaç gündenberi en iyi diği halde gelmemesi burada büyük heİArkası Sa. 8 sütun 1 de] yecan uyandırmıştır. Bilhassa yolcusu olanlar büyük telâş gösterdiler. înebolu faciasımn hâlâ unutulmamış olması endişeleri büsbütün arttınyordu. Nihayet geç vakit vapurdan gelen bir telsizle vaziyet anlaşılmıştır. Vapur Akdenizde şiddetli bir lodos fırtınasma tutulmus, bu yüzden çok vakit kaybede rek Kösten adasına sığınmıştır. Vapur geceyi burada geçirdikten sonra sabahleyin erkenden hareket edecek ve öğle den evve] İzmirde bulunacaktır. Sovyet hava teşkilâtı reisi şehrimize geliyor Sovyet Rusyadaki Ossoa\iakim adındaki tayyarecilik teşkilâtı müdürü General Eydeman Cumhuriyet bayramı mü nasebetile Ankarada yapılacak merasimde hazır bulunmak üzere ayın 24 ünde şehrimize gelecektir. General Eydeman iki gün İstanbulda kaldıktan sonra Ankaraya gidecek ve Cumhuriyet bayramı şenlıklerinde bulunacaktır. Iskenderun ve Antakya havalısinde Orta Asyanın Hatay ilindeki isimlerin aynini ta§ıyan yerler olduğunu gösteren harita zahür ve nümayiş yapmaz. Bundan başka Türkler Yunanlılara ve Yugoslavlara benzemezler. Çünkü, Umumî Harbde ttalyan elçisi, imparatorluk İngilterenin müttefiki değil, hasmı idi imzalı ilk itimadnameyi ler. Birkaç sene evveline gelinciye kadar, kullandı Türkiye, İngiltereyi kendisinin can düşLizbon 21 (A.A.) Yenjdtalyan manı addediyordu. Asyada îngiliz kuvorta elçisi M. Maneli, «İtatya^ralı ve vet ve nüfuzunu tahrib etmeği istihdaf eden her türlü hareket ve ihtilâle yardım Habeşistan İmparatoru» imzarsıraj:; itimad mektubunu Cumhur ~* etmeğe hazırdı. [.Arkası Sa. 1 sütun 1 del vermiştir. Portekiz, Italyan Imparatorluğımu tanıyor mu?