16 Temmuz 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

BUGÜN 2 nci sahifede: Siyasî icmaL 5 inci sahifede: Boğazlar meselesine toptan bir bakış. 6 ncı sahifede: Spor Türk süvarileri hayrete değer hızlarla ilerlıyorlar. Konferansın Bugün Neticelenmesi Muhtemel Pürüzlü meseleler dün halledildi En çetin nokta olan 16 ncı madde için de lehimize bir formül bulundu Avusturya ile Almanya Konferans bugün de toplanacak Ve Almanya ile Ingilizler haklı Türk taleblerini temin etmek için hemen bütün iddialarından sarfınazar ettiler > J . ı«j7»ı jfll S3]fl! 4372 umhuriy İSTANBUL • CAGALOGLU Telgraf ve mektub adresl: Cunihurtyet, İstanbul Posta kutusu: îstanbul, No 246 * • L IC T PBrŞBITÎuB İ 0 İ6 Telefon: Başmuharrlr ve evl: 22366 Tahrlr heyeti: 24298 İdare ve matbaa kısmlle Matbaacılık ve Neşriyat Şirketi 24299 .24290 Gemici Nefis bir buz dağının önilnden jjeçiyoruz mösyö Sarhoş yolcu Pekâlâ, masaya koyunuz! , Musolini meydan okuyorl «Zecrî tedbirler beyaz ] bayrak çektiler!» Dün Romada şiddetli bir nutuk söyliyen Duçe italyan milletinin Afrikaya değil, Avrupaya karşı da ayni azimle hareket edeceğini söyledi Italya anlaşmaları Roma 15 (Hususî) Zecrî tedbirlerin kaldırılma u anlaşmalann esaslı olarak bismı tes'ıd için M rincisi doğrudur, ve şimdiki halMusolıninin emrıle Montr'6 15 leri göstermekte ol bugün bütün Italya de gdsterilmek istenildiğinden Juğunu da işaa et bayraklarla süslen daha büyük bır ehemmiyeti haizdir. Kı (Sureti mahsu • nekte idi. 6aca bu Avusturyanın Almanya ile bir sada giden arkamiştir. Saat 19,15 Bu arada Îngiliz te Romada binlerce leşmesi demek olan Ancshlussa doğru daşımızdan) eyetinin İngiliz â halk Palazzo Venı atılmış çok sağlam bır adımdır. AvusBugün Boğazlar niralhğınm bazı ziada turya Başvekıli Doktor Şuşnigle İtalyan Konferansı çok mütoplanarak \lman taraftan ce Başvekilin sarayı ö hükumet reisi Sinyor Musolini ne düşün said bir hava için eyanlara kapılan nünde hararetli te müş olurlarsa olsunlar, Avusturya AI de mesaisine devarr srarı karşısında zahüratta bulun ttıanya birleşmesinin ilk ehemmiyetli bir etti. Heyeti umumi v ekrar ilk noktai muşlardır. safhası tahakkuk etmış sayılmak lâzımdır. ye bir sabahleyin, nazarlarına rücu Başlığımızdaki ikinci Alman italyan bir de öğleden sonr< M. Musolini hal ^ttiği de söyleni kın şiddetli anlaşmasına gelince bunun zoraki ve mu olmak üzere iki iç alkışr ordu. vakkat birşey olduğuna şüphe yoktur. tima yapmıştır. ları arasında bal Avusturyanın Almanyaya iltihakı ne vaSabahtan îngiliz Fakat heyeti umu kona çıkmış ve fa kit filî bir mahiyet ve manzara gösterirse lerin Rus teklif niye müzakerelerin şist usulile halkı se o zaman Almanya ile Italya arasında lerine, bilhassa 16 de münakaşaların lâmlamıştır. Beyaz dünyanm en şiddetli krizlerinden biri ncı maddeye göre seyri hiç te umuldu üniformasını giymi meydan almış olacaktır. İtahan Habeş harb zamanında |u gibi olmamıs, tah olan Başvekil şid macerasından şimdiki halde hep Alman Türkiye bitaraf ka sısan 11 incı, 15 indetli bir nutuk sö> ya muzaffer çıkıyor. lırsa Boğazlardan ci maddeler ilk ham liyerek demiştir ki: Hariciye Vekilimiz Tevfik Riiştü konferansta müzakereleri Yıllardanberi Garbî Avrupa diplo harb gemilerinin ge« Bugün, 193( lede kabul edilmiştir. takib ederken masisini işgal eden Ancshluss ancak çişine dair olan ta Harb zamanında yılı temmuzun 15 inîtalyaya böyle muslihane bir şekilde hallolu leblere şiddetle itirazda bulunacakları ve istedikleri şayi olmuştu. ve Türkiye bitaraf kaldığı takdirde Bo ci günü; karşı zecrî tedbir nabilirdi. Eğer günün birinde Avus hatta müzakerelerin nıhai bir safhaya girDeveran eden rivayetler İngüizle ğazlan geçişe dair olan 16 ncı madde "• Musolınınin en yeni resımlerinden turya halkı kendiliğinden Almanya dıği bu günlerde kat'î bir ihtilâfa maruz rin bu ısrarlan karşısında artık Türk hakkında Fransız heyeti murahhasası ye ler tatbik eden mil 1 . . I türla fedakârhğa hazır olduklarını filen ya iltihakını ilân ederse buna karşı kalınması ıhtimaline karşı yeniden fâlimat delegasyonuhun sabırsızlık alâmet "' 'ÎAtkası Sa. 6 sutun 5 te\ letler beyaz bayrak çektiler. Kadın ve erkek bütün Italyanlar her j [Arkası Sa. 6 sütun 4 te] Garbî Avrupa devletleri ne yapabileceklerdi? Gidip Avusturyayı daimî bir askerî işgal altında tutamazlardı ya. Şanselye Dolfusun öldürülmesile nihayet bulan hükumet darbesi teşebbiisü esnasında îtalya Avusturya hududuna bir miktar asker yığarak icabı halinde oraya filen müdahale edeceğini anlatmıştı. O zaman bu müdahaleye lüzum kalmadı. Fakat günün birinde böyle bir müdahale vuku bulsaydı bu Küçük Antantı ve Ankara 15 (Telefonla) Suikasd bilhassa Yugoslavyayı ayaklandınrdı. Paris 15 (Hususî) İtalyanın işti davasında verilen karann Temyizce nakFakat ondan daha mühim olarak Almanrakten imtinama rağmen Fransız hüku zı üzerine yann saat onda muhakemeye yanın kuvvetli itirazını davet ederdi. Böymeti Brükselde Lokarno devletlerinin top tekrar başlanacaktır. le bir vaziyet karşısında Almanya top gilanmasını arzu etmekte ise de İngıltere bu Maznunlardan Şemseddin ve îdris bi patlıyarak: içtimaa taraftar değildir. Baldvin kabi evvelkı gün şehrimize gelmişlerdı. Yahya Hani Avusturya müstakildi ya? nesi Hıtlere verılen İngiliz sualnamesine esasen Cebecide Hapıs evindedir. Irirazile sahneye çıkar ve Avusturya[Arkası Sa. 7 sutun 1 de\ Urfa saylavı Ali Saib de birkaç gün nm filî işgalini bertaraf ettirecek dereceevvel Ceyhandan gelmiştir. Uzeyir ile karde müessir hareketler yapardı. deşi Arif, Şaban ve İsmaıl de bugün gelAvusturyanın Almanya tarafındıler. Yannki muhakeme celsesinde Temdan yutulmasın diye başka bir yızin nakız ilâmı okunacak Müddeiumu'devlet taraftndan fili asker isgali mî Baha Arıkan nakız sebeblerini şerh altına alınması gayritabiidir. Fa • Dün Avrupanın muhtelif merkez edecek, müdafaa avukatı mütaleasın; kat Avusturyanın kendiliğinden lerinden gayet şiddetli havalar esmiş, bilhassa Montrö taraflarında ufukla söyliyecektir. 'Almanyaya iltihakına nihayet deHâmid İnce gene Ali Saib ile îdrisin rın karanlıklarını yarıp yırtan şimşeknilecek söz bulunamıyacaktır. NeSuikasd davasında gene Muddeıumumılik vekilidır. Ağırceza mahkemesince şubaler çakmıştır. Bu emsalsiz boralar içinmakamını işgal edecek olan Ankara tekim giderek o neticeye varacak [Arkast Sa. 7 sütun X de] Muddeıumumısı Baha Arıkan de gemilerin selâmet sahilini bulabilKaradenızdeki Rus JüosıiTidan iki gemi bir vaziyeti şimdi Italya kendi elimeleri bir aralık hakikaten endişeler IIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIItlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllitllltitlllllllllll le Almanyaya hazırlayıvermiş buSalı günü Montröden gelen haberler, faatleri tamamile birbirinin aynidir; uyandıran bir mesele olmuştu. lunuyor. Nihayet Almanya Avusturya ittiTürkiye ile Sovyet Rusya arasında, hiç Türkiye de, Sovyetler de Karadeniz hadında mündemic Ve Avrupanın yalbir fikir aynlığı kalmadığmı bildiriyor devletleridir. Aradaki fark, Türkiyenin Böyle bir hâdise nasıl olabilmiştir? nız merkezine ve şarkına değil, gar Başta garb devletleri olmak üzere bü du Bu haberi, memnuniyetle karşılama ayni zamanda bir Akdeniz devleti de bine ve bütününe de hâkim büyük tün dünyanm azçok hayretle karşıladığı mak kabıl değıldır. Çünkü, iki yeni re olması ve Boğazlar mıntakasının Türki hakikat, bir aralık fırtınaların deh bu hâdise bir italyan Alman kompro jim, yıllardanberi birbirine dosttur ve da yenin canevini teşkil etmesidır. Bu iti şetinden şaşkm hale gelmiş akıllara misine dayanmaktadır. Her iki devlet ima elele yürümüşlerdir. Boğazlar me barla, Boğazlar meselesinde, evvelâ kdavuzluk ederek bütün kaptanlar tnüşkül vaziyettedirler. Habeş macera selesinde ise, ayrı gayeler ve aykın yol Türkiyenin emniyet ve müdafaası, he için gemilerine doğru rota vermeğe Abidin Daver DAV'ER imkân bulunmuştur. sından dolayı belki îtalyanın ıstırabı ve lar takib etmelerine imkân yoktu. ÇünlArkası Sa. 3 sütun 4 te] Avrupayı temelinden sarsan büyük yükü daha fazladır. Bu macerada Al kü Boğazlar işinde, her iki devletin menmanya İtalyaya bilerek muzaheret etmiş IIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIimilHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHItllllllllllinilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll hâdiselere yenileri ilâve olunurken ve zamanla onu şimdiki kombinezona ka tihak keyfiyetinin günün birinde hiç bir Son anlaşmalarla dünya ahvali çok Türkiyenin Boğazlarda istediği em Idar getirmiştir. Bu işte Almanya çok ka müdahaleye, hiç bir cebir ve tazyika ha karışmışsa da bu anlaşmalardan hele ikin niyeti vermemek cidden delilik olur du. Bu sayededir ki son günlerde Monzanıyor. îtalyanın ne kaybedeceğini ise cet olmaksızın kendiliğinden husule gele cısinin, yani İtalyan Alman anlaşmasıtröde orsaboca yürüyen devletler nizaman gösterecektir, ve pek uzakta olmı bileceğine Almanyaca da kanaat getiril nm devamlı bir mahiyeti yoktur. Avus hayet dün akıllarım başlarına toplıyayan bir zaman. miştir. turya Almanya anlaşmasının yakın in bilmişlerdir. Komprominin elemanlan şunlardır: En mevsuk istihbaratımıza daya • Bu muvakkat zaman zarfında İtalya kişaflan İtalyayı şimdiden düşündürmek1: Eğer Almanya Avusturyayı ilhak Almanyadan, Almanya İtalyadan siyasî te olacağma süphe yoktur. nan bu vaziyeti böylece kaydederken etmekten vazgeçerek bu memleketin istik sahada mütekabilen istifade ederler. DeBizce şimdiki halde yalnız A Avrupanın çoktandır ilk defa olarak lâlini tanısa Italya Almanya ile pekâlâ mek ki İtalyan Alman anlaşması da vusturya meselesi muslihane bir dürüst ve akıllı bir yürüyüş göstermiş olduğunu memnuniyetle tasrih edi anlaşabilir. bizzarure muvakkattir. hal yoluna girmiş bulunuyor. Buyoruz. 2 : Hususile îtalyanın Habeşistanı isHakikî bir italyan Alman anlaşma başlangtç sabık Tuna İmparator tismar etmek için teknik ve sermaye itiba sı?... Almanya Avusturyadan bilkülliye luğu bakiyesinin gürültüsüzce bürile Almanyadan istifade etmesi ve bu sarfınazar etmedikçe bunun imkânı olmayük Alman kitlesine karışmasının bakir sahadan Almanyayı istifade ettir dığını herkes bilir. Almanlar, Umumî ve kaynaşmasının bir mukadde Konferans ve yağmur bir mesi imkânı da vardır. Harbde îtalyanın saf değiştirerek kendihafta devam ederse... 3: Avusturyada Nasyonal Sosyalizm lerinin mağlubiyetinde başlıca amil olmuş mesidir. Bu zaten ergeç böyle olaHabeşıstanda daha uzun muddet uğraşmak mecburıyetinde cak bir zaruretti. Bundan sonraki Almanyası aleyhindeki hareketlere niha bulunduğunu asla unutamazlar, ve ergeç olan italyan kıtaatt ılerı harekâtta Arkadaşımız Muhittin Birgenin yet verilmek şartile Almanya Avusturya Avusturyanın iltihakile Brenner hudud diplomasi inkişaflarım zaman biLondra 15 (A.A.) Manchester müşküllere tesadüf etmekte olduklarını yazısını S inci sahifemizde Bffi muvakkat bir zaman için istiklâlini ta Iarına dayanacak bir Almanyayı da kabil ze yeni yeni sürprizlerle göstere Guardian gazetesinin siyasî muha yazmaktadır. okuyunuz. nımakta beis görmiyebilir. Bu suretle il değıl Italyanlar ho§ göremezler. cektir. YUNUS NADl [Arkası Sa. 6 sütun 3 te] bırı İtalyanların Habeşisjanda, büyük Konferans etrafında tetkikler Lokarnocular içtimaın On üç noktadan bozulan davada yeniden şahidler dinlenecek. Maznunlar Ankarada toplandı Hepsi iyi, güzel; yalnız Türkiyenin «Emniyet içinde dan vazgeçilecek geçiş» prensipini kimsenin unutmaması lâzımdır Hususî anlaşmalarda elde edilen neticeler îngiltere, Berlini kızdırmaktan korkuyor! Suikasd davasına bugün nakzen bakılacak Dün Montröde Esen havalar Çeteler Italyanları çok uğraştırıyorlar Cibuti hattındaki Habeş çeteleri teşkilâtlı olmamakla beraber inzıbat içinde çalışmaktadırlar Isviçre mektubları