9 Kasım 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 8

CUMHURİYET îkincUcşrln 1935 «Sanatkâr olmak istiyoruml» Yaş meyva ihracı «Süveyşi kapamak A man firmaları muhtelif mallarımıza talib Yeni dünyaya has bir teşebbüs Bir elinde keman, bir elinde lostra kutusu, sürünen çocuk... Ah, diyor, beni Şehir bandosuna alsalar, kapıcılığa bile razıyım... harb demektir!)) Lord Halifaks mühim bir nutuk söyledi. Zecrî tedbirler hazırlığı ileriliyor Üye olmıyan devletlerin duruma da on lira alarak bir kasabın yanında çıCenevre 8 (A.A.) Havas ftjans rakhk yaptım. Orada yangın olunca. boaytan bildiriyor: yacılığa başladım. Kapıcılık ta yapıyor (Ba$ tarafı bîrinci sahifede) Uluslar Sosyetesi çevenleri, Italyayz dum. İki sene kapıcıhkta bulundum. tedir. Köstencede göçmenlere aid mua karşı alınacak zecrî tedbirlere muhleme Bozuk kaldırımlı bir yokuştan aşağı Keman öğrenmeğe ne zaman he meleler süratle bitirilemediği için köy bir istirak hakkında üye olmıyan dev iniyoruz. Uzerinde siyah bir kostüm, ba ves ettiniz? Amerikada maazzam yeni inşaat... şında geniş kenarlı bir şapka var. Onü Çocukluğumdanberi dedim zanne lerden inen binlerce göçmen nhtım üze letlerin cevablannı çözelemektedirler. A milyar (880) milyon dolara baliğ | vermek hakikaten çok guç ve belki de müzden ilerliyor. Yürüyüşünde tuhaf bir derim size! Erzurumda Rus bandolannı rinde açıkta kalmışür. Amerikan cevabı cesaret verici telâkki olan bu tahsisatm yarısı hükumet, yarısı mevsimsizdir. Herhalde bu nevi büyük Bu yüzden mevcud vapurlar da gün edılmektedir. Buna karşı Brezilya tam bezginlik seziliyor. Kendisini gelip din dinlerdim. İstanbulda ise Taksimde T a da vilâyetlerin hususî bütçelerinden çı mikyasta hükumet sarfiyatı; Amerikada lemek isteyişimizi ilk duyduğu zaman limhanede barakalar, çadırlar kurulur, lerce Köstence limanında bağlı dannak bir hareket özgürlüğü muhafaza etmek kacaktır. Meselâ hükumet bir vilâyette yeni bir içtimaî ve iktısadî devrenin başmemnun olmuştu. Fakat bilmiyorum ne tiyatrolar oynanırdı. Oraya giderdim. ta, göçmenler arasında hastalananlar pck istemektedir. Cenevredeki konsolosu vaekonomik kalkınma teşebbüsleri için sar langıcına alâmettir. den şimdi birdenbire bizim ziyaretimiz Onlan dinlerdim. Tiyatrolann beni sah çoğaldığı gibi vefat vak'alan da kayde sıtasile resmî bir cevab vermis olan Al folunmak üzere on milyon dolarhk bir Bu tedbirlere rağmen depresyon deden, bilhassa bir parça da imtıhana ben neye çıkarmalan için işlerini görürdüm. dilmektedir. manyanın bu cevaba resmî bir mahiyet Köstence limanında haftalarca bekli verip vermiyeceği hakkında malumat tahsisat korsa buna o vilâyet te on mil vam ettiği takdirde Amerikanîn sanayi ziyen merakımızdan asabileşmış olacak. îşte bu tiyatrolarda ve kapıcıhkta yüz elyon dolarla istirak mecburiyetindedir. Bunu bize belli etmiyor amma başı li lira biriktirdim. Kemanı çok pahalı yen vapurlann masraflarmı da zarara mevcud değildir. ve ziraat âleminde şahsî teşebbüs erbailâve etmek icab etmektedir. 4 milyar 880 milyon dolara Nafıa bının hayatlarına hateme çekilmiş demek nın öne doğru iğilişinden ve yüzünün çiz zannediyordum. Onun için çok paraya Japon hükumeti, sorgulara cevab verRıhtım göçmen dolu olduğu halde gilerinden ben ondaki bu ruhî haleti oku ihtiyaç vardır diye para biriktirmiştım. mek niyetinde olduğuna dair Uluslar idaresinde mevcud ve gene ayni işlerde olacaktır. Temennı olunduğu gibi pro Bursa vapuru 10 gün boş beklemiş, anyor gibiyim.. İlk kemanınızı hangi tarihte satın Sosyetesi nezdinde hiçbir bildirme yap kullanılacak olan bir buçuk milyar biı ieler refahı temine kâfi gelirse ve ekonocak iki gün evvel göçmen alarak yoL Yokuşu indik, şimdi sağa saptı. Ve aldınız?. dolarhk mevcud tahsisatı da ilâve ede mik kalkınma vücud bulursa istikbal içir mamıştır. çıkmıştır. Nazım vapuru da dün göçmen biraz yürüdükten sonra büyük tahta bir 1931 senesinde dört liraya bir keParis 8 (A.A.) Petit Journal di cek olursak (6,380,000,000) dolar gi cck faydalı bir imtisal dersi olarak kalır almağa başlamıştır. Bu vapurun yarın kapının önünde durdu: bi sayması güç bir adedle karşılaşırız. man aldım. Onlara: «Bana bir hoca yor ki: gelmesi bekleniyor. Adına «Işsizliği kaldırma programr> Işte burada oturuyorum, dedi. gösterir misiniz?» dedim. Onlar da bana: Muhtelif projelerin tatbik sahasına dedikleri bu proje serileri Amerika millePasaport 131^1111111 yu& agıı jruıuuıtoj, 1 «Başka ulusların hareketine işaret e işlerinin çok ağır yürümesi, A aoapvı ı . Evvelâ bir arahğa giriyoruz. Sonra j «Sen alafranga öğrenemezsin, alafran den . ln*[heJ e °lduğu için. Reich hühu konması için son senelerde birçok ka tinin sulh zamanında giriştiği en vâsi, en küçük bir odaya. Kenarda üstü örtülmüş ga çok güçtür. Paran yetmez, eğer öğren göçmenlerin süratle nakillerine imkân \ meti, tazyik sisteminin tanzimcisi oîan U nunlar yapılmış, yeni hükumet büroları çetin ve en güç bir mücadeledir. Bu mübir yatak, biri pencerede, biri odanın ke mek istiyorsan alaturka öğren, kısa bir za bırakmamaktadır. Son günlerde Romanya gazeteleri de uslar Sosyetesine doğru küçük bir adım tesis edılmiş, mekanizmalar kuruln.uş cadelerin para cihetinden maliyet fiati narında iki kuş kafesi. manda para kazanmağa başlarsın.» dedibu durumdan şikâyet etmeğe başlamış atmak istemiştir. Almanya, icabında bu tur. Fakat bütün bu işlerin başına Cum de çok ağırdır. Bu itıbarla programı bir Kuşları seviyorsunuz galiba? ler. Beş altı ay kadar bir zaman ondan adımın mükâfatını Londrada temin et hur reisi son senelere kadar isimleri çok çok cihetlerden tenkid edenler de az de Onlar benim arkadaşlanmdırlar. alaturka öğrendim. Fakat alaturka benim lardır. uğra«acaktır.» az işitılmis Hary Hopkins adında birini ğildir. Belki de tatbik sahasında suiistiUniversul gazetesi bu bahse tahsis etKenarda bir masa, küçük bir orğ, bi ruhumu tatmin etmiyordu. Alafranga öğMeksikamn satmadığt mallar getirmiş bulunuyor. Waeker, Jckes ve ri duvarda, biri ortadaki nota sehpasın renmek istiyordum. Bu sırada Ferikö tiği bir yazıda göçmenlerin perışan Meksiko 8 (A.A.) Ita'yaya jh Tugvvell adh üç kişi de bu idarede maller, idaresizlikler, yanlıs görüşler oda asılmış iki keman, iki de iskemle. Da yüde bir bando açıldı. Ihsan Bey is hallerınden acı acı şikâyet etmîştir. lacaktır. Fakat ne de olsa işsiz ameleyi Dığer taraftan zengin ve tüccar olan racı yasak edilen eşya listesi dün resmî Hopkinse muavenet edeceklerdir. Altı ha öbür tarafta bazan köşe başlannda minde biri ders veriyordu* Oraya gittım. aylâk durduğu halde hükumet yardımişurada, burada rasgeldiğimiz kuşla niyet Bandoda kontrbas çalan bir Vasil var Türklerin malları ve ticarî eşyalarile bır gazetede çıkmış ve derhal meriyete gir buçuk milyar dolar gibi bir meblâğın Ie bclemek gibi bir çıkmazdan ergeç çekenlerin tablası ve daha ötede bir bo dı, ondan ders alıyordum. Fakat o da lıkte göç etmeleri için bir anlasma yapıl miştir. Bu esyanın başhcalan şunlardır: sarfı aşağı yukarı dört kişinin elinde de cıkmak mecburiyeti vardır. Gerek işsizlimamış olması yüzünden gelen göçmpn Hayvanat, demir, kauçuk. hususî çelık mek oluyor. Maamafıh hükumet meka yacı takımı. keman muallimi olmadığı için bana iyi lerın ekserisi bağcı ve çiftçi, yahud ?er er, alüminyom, manganez, nıkel, krom, nizmasından bu projelerin tatbik mevki ğin önüne geçmek ve gerekse Amerika iş Gözlerimiz birden odanın bir köşesin oğretememiş. hayatınm hakikî kıymet ve kaynaklara mayesiz sınıfa inhisar etmektedir. Ro kalay. ine konmağa başladığı vakit en aşağı kırk de tevakkuf ediyor. Bütün duvarlarda Bana sizin Konservatuarda çalış göre tanzimi ve vasat Amerikalının is * manyalı zengin Türkler mallannı getireCenevreye hiicum şubesi faaliyete girişmiş olacaktır. büyük bestekârların, büyük musikişinas tığınızı söylediler? tikbali hakkında mütemadi bir endişe mediklerinden, orada da değer fiatle saların resimleri. Birkaç sinema artisti resRoma 8 (A.A.) Curnale d'ltalla Evet. Sarfolunacak paradan en aşağı bir he den kurtularak sulh ve emniyet içinde tamadıklarından müşkul vaziyette bulunmi ve arasında şu anda misafiri olduğu gazetesi yazıyor: Bu nasıl oldu? sabla iki buçuk milyar dolan alât ve e evlenip bir aile teşkil edebilmesini temin maktadırlar. muz kundura boyacısı Ali Rızanın Bir ara Ambasadorda kaloriferci «Cenevrede tertib edilen zecrî tedbir devat, makine, nakil vasıtası gibi malzeiçin cezrî tedbirler almak zamanı çoktan Hükumetçe ahnması mevzuu bahso kemanile çıkardığı muhtelif pozda fo idim. Bir gün aşağıya biri indi: «Ben lerden biri, İtalyan amele kütlelerinin me girecektir. Gene Amerinkân bir zihgelmiş bulunuyordu. Ian kararlar arasında bu noktaları hallet toğraflan... Tokatlıyanın şef dö orkestriyim, gel baekmek parasına mâni olmak için birçok niyetle harekete geçen iş adamlarından meğe matuf esash tedbirler bulunduğu Ve masanm üstünde iki tane küçücük na keman çal» dedi. Benden ona bahsetBu itibarla New Deal için «Işsizliği endüstri müesseselerini kapamıya matuf bir grup, sahsî teşebbüs erbabının bu iki Bethofen ve bir tane de gene ayni kü miş olacaklar. Gittim, beğendi. Bana bir söylenmektedir. tur. Binaenaleyh İtalyan halkmı açhğa buçuk milyar dolarhk bala parmak çal kaldırma programı» ya zafer ya hezimet Silivri Çeltik çiftliğine göçmen çüklükte Vagner büstü. iki ders verdi. Ondan sonra onun tavsi mahkum etmek için Italyanın fakirüği is ma imkânlan hakkında tavsiyelerde bu kelimelerinden birile ifade olunsa yeri yerleştirilecek Ben, diyor, buraya bütün sevdiğim yesile Konservatuara girdim. Konser tismar edılmek isteniyor. Italva, eski harb lunmak üzere vâsi mikyasta bir araştır dir. Bu iste muvaffak olunursa beş. altı Silivrideki çeltik çiftliğınin Evkaftan bestekârların resimlerini topladım. vatuar o zaman Şehzadebaşında idi. Tamüttefikleri tarafından sevkle hazırlan ma grupu tesis etmişlerdir. Istiyene bedeli milyar dolar kazanılacak zaferle muka Hepsini tanıyor musunuz?... biî asıl iyi usulle keman dersi almağa o satın ahnarak içine muhacir iskânı ve bu mış olan bu suikasdi asla unutmıyacak yese edilem'yecek kadar küçük bir pa Evet... Ben musikiyi çok seve zaman başladım. Çok memnundum. Fa rada büyük bir köy vücude getiriîmes tır. Cenevrede kurulan tethiş rejimi îtal mukabilinde tavsiyeler yapılmakta; istiradır. Hezimet halinde ise; muvakkat ve rim... Bütün emelim de iyi bir musikişi kat talihim yardım etmedi. Beni boyacı kararlaşmıştır. Bu arazı gayet münbit o yayı ne korkutabihr ne de onu cebren fade yolları gösterilmektedir. müsekkin tedbirlerle usrasmaktansa bü • • nas yetişmektir. Fakat buna imkân yok dır diye Konservatuardan çıkırdılar. lup çiftçi iskân edılirse çok ıst'fade etli hüküm altma alabilir. Bu suikasdin AvAmerikada son duruma göre yardım lecekür. yük mikyasta bir muvaffakiyetsizlik daha ki... Konservatuar muallimlerinden Braun rupa ve cihan için olan neticelerinin ne gören tamamile veya kısmen işsizlerin aiyi değil midir? Bu takdirde hiç olmaz Size bu musiki muhabbeti ne za dan bir müddet hususî ders aldım. Ayda Bir diizeltme ehemmıyeti var? Bunun mes'uhveti, bu dedi üç buçuk milyon kadardır. Malzemandanberi geldi?.. dqrt lira veriyordum. Fakat bir müddet Dünkü savımızda çıkan Ahmed Refi zecrî tedbirleri pözü kararmış bir kudu me, alât ve edevat ve vesait için sarfolu sa büyük bir fikir tecrübe edilmiş olur. Ta çocukluğumdanberi. sonra param olmadığı için bırakmağa ğin Tarih arastırmalan yazısında ik: ruşla ihdas edenlere racidir.» nacak iki buçuk milyon dolarla bu işsiz Istanbullu musunuz? mecbur oldum. Esasen bu keman vüzün yanlıslık olmuştur. İkinci sütunun son Amerika haydudlan bir treni liğin önüne geçilmiş olacaktır. Hayır Erzurumluyum... Annemin den para kazanamıyordum. Aklım ke dan 14 üncüü satırındaki Dolikosefa soydular Depresyonlu mücadelede şimdiye kababamın kim olduklannı bilmiyorum. Da manda olduğu için lostracılık yapamıyor kelimesi Brakisefal, gene aşağıdan yu Bir köpek baliğının karnından dar başka memleketlerin tatbikına cesaNevyork 8 (A A.) Makineli tüfelî ha iki yaşımda iken onlardan ayrılmı dum. Zahnim ona takılıyor, apartıman karıya doğru 22 nci satırda geçen Ker bomba çıktı şım. Erzurum sokaklannda dolaşır du dan hanımlar çağırıyor, duymıyorum belâ. Gırid olacaktır. Düzeltiriz. edemedikleri bu usulün kendine has taşıyan beş haydud Ericle Ohio hüku Buenos Aires 8 (A A.) Bir köpek ret rurdum. Rasgele şurada burada yatar bile... Para kazanmayınca da ders alabalığı öldüren balıkçılar, bu hayvanın hususiyetlerinden sarfınazar iktısadî buh metinin Ganets Ville şehri arasında sonra Bahı, sonra Vagneri, Hendeli dım. Daha o yaşımda iken bile musi mıyorum. Bu keman yüzünden işte bu Mozartı ve Haydeni severim. Bakınız midesinde bir bomba bulmuşlardır. rana hakikî bir deva teşkil edip etmiye işliyen bir treni durdurmuşlardır. Ate| kiyi çok severdim. Bando çalan as rada oturuyorum. Ancak geceleri ek bu bestekârların isimlerini kemanımm ar Balıkçılar, tethis malzemesi bulanlara ceği de sorulabilir. Acaba para sarfo ederek yolculan tehdid eden haydud « kerler geçse peşlerine düşer, gjder zersiz yapabildiğim için beni kapıcıhkta kasına kazıdım. hükumetin vadettiği 250 peçetelik pri lunduktan sonra fâsid dairenin îçinden lar 40,000 dolar kıymetinde olan posta dim. Bir gün bir fınnm kepenklerine da da istemiyorlar. Bir yerlerde oturamıyo mi istemektedirler. çıkmak kabil olacak mı? Bunlara cevab paketlerini alarak kaçmışlardır. Genc çocuğun musikiye karşı duydu yanmış duruyordum. Bir jandarma gel rum. Burası bir ahır üstüdür. Ayda üç ğu iptilâ hakikaten bir mâni kadar kuv di. Bana «seni hanımlar çağırıyor» de lira veriyorum. Pek pis kokuyor. Kıs ol vetli arzusunu tatmin edemiyen bu genc di, gittim. Bir araba içinde hanımlar o dumu, esasen kemana çahşmama im de simdi bu san'at kabiliveti marazî bi turuyorlar. Benim halime acımışlar, be kân olmuyor, ellerim donuyor burada. iptilâ sekÜni almak üzeredir. ni yanlanna aldılar. Onlarla beraber Ates yaksam da burası ısınmaz, duvarlar Bize oldukca güc bir parça çalryor, Trabzona gittim. Ve onlann yanında beş deliktir. Rüzgâr estimi notalar odanın ielleri mümaresesiz, fakat yayın keman altı ay kadar kaldım. Sonra kaçtım. çinde uçuşmağa başhyor. dan çıkardığı notlar tatlıdır. Anladığı Neden?... Simdi ders almıyor musunuz5 ve parmaklarında henüz inkisaf etmemış Rahatım iyi deSiM'". Ben okumak Ahyorum. Halkevi bando^unda olan bir istidadın giziendıği belli. Sonra insan olmak istiyordum. Onlar bana ta Mühendesiyan isminde bir san'atkârın Karanlık ismini verd'Si ve kendi bestesi hammülün fevkinde iş yaptırıyorlardı. nazarı dikkatini celbettim. Yedi sekiz olduğunu söyledıği bir parçayı dinliyoSu taşıttırıyorlar, en zahmetli işleri verı aydır ondan parasız ders ahyorum, fakat ruz. yorlardı. Bir gün birisini tanıdım. Bana: bir haftadır çalısamadım. Soğukta, ha Bu parça hic te fena değil ve insana «îstanbula gidersen mektebe gırersin» de valar büiyorsunuz. övle gelivor ki bu cocuk ivi bir kemancı di. Ben de bunu aklıma koydum. Ken Buraya bir çok san'atkârların res olmak icin belk1' seç k^lmıstır. Fakat di kendime bir vapura gittim. Kaptanla mini koymussunuz. Onların eserlerini muhekkak ki ruhunda cok tatlı ve kuv konuştura. Kaptan beni lstanbula getir dinled;niz mi 5 vetli bir ahenk hazn^si bulunan bir bes di. Altı yaşında kadar bir çocuktum. ls Evet, ben bir konser kar"mam. tekâr olabilecektir. Onunla mesgul olu tanbula çıktığım zaman işgal vardı. Bir Büyük, ecnebi san'atkârların ve Konser nursa birsevkazanan''abilecektir. Ken İngiliz polisi beni kolumdan tuttu. Kara vatuarn bütün konserlerine giderim. di büt;;T a^zusunu bövle söylüyor. Staviski davasına, Paris ağırceza mah" muştur. kola göHirdü. Orada vaziyetimi anlattım Hanpi mu^ikivi seversiniz?.. On bf5. yirmi liralık bir gece isim kemesinde devam edılmektedir. MuhaBundan sonra ı'üri heyetine sual va Ertesi gün bir san arabanın içine koyup Alaturka musiki ruhuma hirbir <ev olsa Iostracılığı b'rak'r. gündüzleri ders kemenin çarşamba günkü ikinci celse rakaları dağıtılmış ve maznunların sor1 beni Darülâcezeye yolladılar. Darülâce >öylemiyor. Garb musikisi" sevivorum. al?bilir ve kenıanıma çahsınm. sinde reis Mernaud: gusuna başlanmıştır. zede sekiz sene kaldım, çorabhanede ça Evvelâ Almanlann. sonra Ruslann, sonAcaba Şehir bandosunda, kendi ken« Bu muhakeme celseleri üstünde, Itham evrakı okunduŞu sırada Ma lışıyordum. Fakat orada okumak voktu. ra İta'"anların mus'kisin<* hayranım. dini yetiştirmis olan bu vatan çocuğjna her zaman bır ölünün gölgesi dolaşacakğ dam Staviskınin ağladığı görülmüştür. Istikhalimi karanlık görüyordum. Bunun Ned*n en cok Alman musikis'ni bir vazif<* vok m"^ O kapıcılma razı tır. O sebeble bu şerırın faalıyetinden Resımlerımiz maznunları mahkeme huiçin müdür beye beni: «Mpmleketime yaln'7: «R^n^ or?^a cJerî verirler ve bahsetmeği faydalı bulurum.» zurunda gostermektedır. Yandaki fotoj*yollayınız» diye yalvardım. Müdür be A!mn mus'Msi ("•vecnlı ve «»rt çalışmağa vaktim olu x s d" or Dedıkten sonra, Stavıskinın hayatını raf Madam Staviskinın vaktıle Kanda ni memlekete yolladı. Fakat ben ertesi tir. En sevdiğim bestekâr "îfthofenden SUAD DERVtŞ ve faalıyetını izah eden bır rapor oku bulunduğu sırada alınnustır. Alman firmalarından birçogu Türkiyeden büyük mikyasta meyva almak için Berlin ticaret ataşemize müracaat etmişlerdir. Bu firmalara kolaylık gösterilmiş ve memleketimizde meyva ıhrac eden fır(Bas tarafı 1 inci sahifede) maların isim ve adresleri verilmişse de münakalâtı kesmedığinden dolayı İngiliz yerli firmalar Alman firmalannın yaptık hükumetinin sıyasasını kâfi derecede elan müracaatlerine cevab bile vermemiş nerjık bulmamaktadır.» lerdir. 2u yüzden Alman firmaları şikâNapoli 8 (A.A.) Birçok talebe, yette bulunn,.»ktadır]ar. dün şehir sokaklannda dolaşarak, halkı, Bir Alman firması Almanvadaki Türk zecrî tedbirlere iştirak eden devletlerin Ticaret Odasına müracaat ederek mühim mallannı boykot etmeğe çağırmıştır Cidmiktarda elma, portakal ve limon almak dî hiçbir hâdise olmamıştır. istediğini ve bu mevsimde 10,000 sandıl; Roma 8 (A.A.) Faşist tecimen elma alabileceğini bildirmistir. Bu mik lerinin bıldirdıklerine göre, bütün ülketar elma 250,000 kilo kadar tutmakta de zecrî tedbirlere karşı tecim alanlarındır. Bu firma elma ambalâjlarının Ameda bir aksül^mel inkisaf etmektedir. rikan sisteminde yapılmasını, yani içle Elektrik sarfiyatı azaltılıyor frinde 150 226 tane elma bulunmasını Boyaet Ali Rızanın iki pozu.. Roma 8 (A.A.) Daireler, 6 d ve bunlann 24 kilovu geçmemesini şart tatil ettıklerinden, sendıka konfederas gün oradan lstanbula döndüm. Evvelâ koymaktadır. Türkofis bu isteği karşı Maçkada bir evde yaşadım, onlara su hyabilmek için elma ve sair meyva ihra yonları, elektrik sarfiyatını azaltmak ü zere dükkânlann 7 de kapanmalan im taşıyordum. Ve onlar bana yatacak ycr catçılarile tema«larda bulunmaktadır. kSnını araştırmaktadırlar. veriyorlardı. Daha sonra' Kurtuluşta ay Amerikada kalkınma için 5 milyar dolar harcanacak Işsizliği kaldırma projeleri, Amerikanîn sulh zamanında giriştiği en vâsi ve en çetin bir mücadeledir Romanyalı göçmenlerin vaziyeti çok fenalaştı Pariste Staviski davası devam ediyor