2 Ağustos 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat Ansiklopedisi Büyük bir kütübhaneyi bir arada evinize geiiren en faydalı eserdir. Her evde bir tane bnlunmak lâzımdır. nnkirînoi ml c n » , . AMO ' ÎSTANBUL . CAĞALOĞLU n l ı m o 0 ıfilloıno i C UnDllinCI yil Sajl • 4UZÜ Telgraf ve mefetup adred: Cumhuriyet, îstanbu] . Posta kutusu: tstanbul, No. 246 uUHld L AyuSTuS IZ Teıeıon: Başmuharrft ve evl: 22368, Tahrir beyetl: 24298, îdare ve matbaa fasmlle Matbaacılık ve Neşrlyat şırJseti 2429a 2429a umhurı Hayat Ansiklopedisi ıncı cuzu Sen de mi Lehistan ? Zorluklar bertaraf ediliyor Uç devlet murahhası kendi aralarında bir karar projesi hazırladılar «Peçesini atan Türkiye!» M. Marsel Sovayın bize ve Şefimize dair önemli bir röportajı.. ulgar komşulanmız, Türk dostluğuna büyük önem ver diklerini söyler dururlar ama hiçbir zaman özleri sözlerine uymaz. Çünkü, bir yandan Trakyayı isterler, öbür yandan Bulgaristandaki halk kütlelerine, Türk düşmanlığını aşılamak için hiçbir fırsatı kaçırmazlar. İki günde bir, l dört beş yüz yıldanberi küflenmış bir takım hâdiseleri karıştırarak törenler (merasim) yaparlar. Cenevre 1 (A.A.) Royter ajansmın Pilevnede Türklerle Ruslar döğuş öğrendiğine göre, müşterek anlaşma müj ve Bulgarlar sadece Ruslara casus yolunda ortaya çıkan büyük zorluklar luk etmişlerdir; bir gün tutarlar orada Laval Eden Aloizi toplantısında berbüyük törenle anıt (abide) dikerler. Er taraf edilmiştir. • tesi gün Türk zulümleri diye uydurma İtalyanlar başlıca iki şeye itiraz edi filimler yaparlar. Hulâsa hergün bu yorlardı. Bırisi Habeşistanın 1906 an yolda yeni birşey icad ederler. Birkaç laşmasını imza eden devletlerin konuşyıldanberi, hergün, böylece halk taba malarına karışması ve öteki de Uluslar kalarımn taassubunu, kinini körüklemek Sosyetesi konseyinin bu konuşmalarla için yaptıkları ve yazdıkları yetişmiyor ilgili olması. Bu takdirde üç devlet aramu şgibi, Bulgar dostlarımız şimdi de, sında yapılacak olan görüşmeler Cenev1444 yılında, Varna meydan muhare renin çevresi içine girmiş olacaktı. besinde ölen Polonya Kralı Lâdislâs için Laval Eden Aloizi toplantısının il4 ağustosta Varaada bir tören yapma gili hükumetler tarafmdan onaylanmağa kalkışmışlar ve buna Varna savaşma sı şartile kabul ettiği uzlaşmaya göre iştirak etmiş sağda, solda nekadar Slav karar projesinden yukardaki iki hüküm ulusu varsa hepsini çağırmak suretile, çıkarılacak ve onların yerine Fransa, durup dururken beş yüz sene öncekı mu İngiltere ve İtalyanın ayrı ayrı yapa taassıb haçh ruhunu uyandırmak, Slav cakları bir taraflı beyanat geçecektir. lar arasında, bir Türk düşmanhğı uyan Bu beyanatla bu üç hükumetten her biHabeşistanın hazırlıklarından bir gorünüs: Askerler gozii bağlı dırmak istemişlerdir. Fakat, Bulgarlann ri mesele ile ilgili dört hükumetle 1906 anlaşması fikri içinde görüşmeğe müteolarak mitralyözü sb'küb takmayı öğrenmek mecburiyetindedirler bu işe bir siyasal mahiyet vermek istedikmayil olduğunu bildirecektir. lerini anlayınca Romanya, Yugoslavya, Çekoslovakya törene iştirak etmiyecek Bu suretle Habeşistanın ismi karar lerini bildirmişlerdir. Yalnız Lehistan suretinde geçmiyecek ve îngiltere esasbüyük bir heyet gönderecekmiş, Maca ta, İtalya da şekil itibarıle istedikle ristan da sadece Sofya elçisi ve ataşe rini elde etmiş olacaklardır. Laval Eden Aloizi arasında bu gemiliterile iştirak edecekmiş. ce yeniden bir toplantı yapılacak ve bu Bir defa, durup dururken 491 yıl Önce vukubulan ve parlak bir Türk zafe arada ilgili hükumetlerm kabul cevabTİle sonuçlanan (neticelenen) Varna ları gelirse Uluslar Sosyetesi konseyi meydan muharebesi için tören yapmakta yarın toplanarak proje hakkında ka rarını vrecektir. ne lüzum ve mana vardır? rnpauıu ıcç»ik.l .v. lııltsiryailllk loeıov»* XJt«.l»oçictanLrL l>\x k a r a r ı I t a b u l cdoceği «İstanbulun methalinde şimdi sizi bronz ceketli bir Uluslar Kurumu, bugün toplanacak ve murahasların hazırladığı proje adam bekliyor; asrm en büyük adamlarından biri...» (Maruf Fransız hakkında kararını verecektir. İtalya eylule kadar harb etmiyecek! yazıcılarından M. Marsel Sovaj (Ma cel Sauvage) Pa riste çıkan İn transigeant gaze tesinde (La Tur quıe devoıle'e Peçesini atmış Tür kiye) adlı büyük bir röportaj neş retmektedir. Tur kiyeyi ve Büyük Şefini en hakikî renkleri ve mana M. Marselin bahsettiği Saraybarnanda Atatürk anıtı... Musolini bütün dünyayı ateşe vermek istiyor!» sile görmeğe muvaffak olan ecnebi mu ruğunu kalçasına dayamı§, arkası Avruharrirlerinden biri olan M Marsel So paya fakat yüzü, memlekete gelen Av vajın ilk yazısım aynen alıyoruz.) rupalılara dönüktür. Onlan süzer. İp Kıtablardan toplanmış nice hatıralar notize eden derin bakışlı gözleri, yolcu dan ve nice tahayyüllerden sonra, izleri, vapurlarının gidiş gelişleri arasmda, Boiki eski kıt'anm ebediyyen genc yakın ğazların öte tarafındaki muazzam ve enkıyılarını okşıyan bir vapurun baştara dişe verici Asyaya dikilmiştir. fmda, hakikatle, birdenbıre karşılaştım. • ** İskele tarafına bakın, hemen he Eskiden, heyecanını birşeye bağlamak men bir seviyeye... için sabırsızlanan yolcuya, Ayasofya Dediler. kubbesini gösterirlerdi. Çanakkaleyi ve Marmarayı geçtikten Şimdi, uzaktan, Sarayburnunda, şeh sonra, Halicin pek çok tasvir edilen kızadelerden millete intikal eden sedli bahyısında, sultanların eski sarayının eşiğinde, îstanbulun medhalinde, simdi sizi, çelerin altında duran Atatürkün heyke lini gösteriyorlar. bronz caketli bir adam bekliyor. (Arkan S inci sahifede) Bu adam, bacaklarını açmış, sol yum bile ayaklanmış olan bir haçlılar ordusu sanıhvor. Ingilizlerin Su> ]Ef e j« a ^ « 1 » ~ *" " '^"^^Ö^ ~~pj^^g^g'j~ •»jfaîJ'^i nun Türklerden mükemmel bir dayak tlk toplantıdan sonra alınan day Referee gaze t h e g^ m d M s 3^^0005 yedıği Varna meydan muharebesinin kararlar Mihael Bulgarlarla ılişiği nedir? Yoksa Pilev Cenevre 1 (Özel) Uluslar Kurumu Peake imzalı vr nede olduğu gibi Varnada da, idaresi konseyinin dünkü ilk toplantısmdan «Musolini dünyay* altmda yaşadıkları devlete karşı casus sonra delegeler arasmda gece geç vak' ateşe verecek> bas luk mu ettiler? Fakat bu da böyle bir hklı bir yazı çıkte kadar konuşmalar yapılmıştır. tören yapmağa değecek bir kahraman Dünkü konuşmalar neticesmde İngi mıştır. 31• lık değildır. lizlerle Fransızlar İtalya Habeş ihti Bunu îngiliz vc îşin garibi şu ki 491 yıl önce Varna lâimı halletmek üzere şu hal şeklini İtalyan gazetelerda, haçh ordusunu hemen kâmilen kılıc bulmuşlardı: arasmdaki aytış dan geçiren ve büyük bir zafer kazanan 1 Uzlaşma usulü devom edecektiü maların (münaka Türkler, böyle bir günün yıldönümünde 2 Bu arada harb yapılmıyacaktır. şa) nekadar şid tören yapmağı düsjjnmüyorlar da, Var 3 Bir beşinci yargıç seçilecektir. detli bir hal aldı na savaşile hiç ilgısi (alâkası) olmıyan 4 1906 andlaşmasını imza eden dev ğını göstermek ü Bulgarlar ve orada temiz bir dayak yi zere kısmen nak letler ara bulmaya çalışacaklardır. yen Lehliler, bu b:iyük meydan muha Bundan sonra mesele bu tarzı hal için ledıyoruz: rebesi için tören yapıyorlar. bir formül bulmaya kalıyor. Konsey Makale çok şid • Bulgarlann maksadı malum: Bulgar toplantısmdan sonraki konuşmalar da detli olduğu ve köylüsünün ve işçisinın yüreğine durma bunun içindi. Sınyor Musolini dan Türk düşmanhğı aşılamak ve bu Bu formülün İngilterenin dileği üze ye karşı tecavüz • düşmanhğı Bulgar ulusunun ülküsü harine bazı değişikliklere uğradığı söj' kâr bir dıl kullanline sokmaktır. Bulgar ulusunu idare e lenmekte idi. dığı için, aynen alden Bulgar aydınlannın (münevverle İngıltere, İtalyanın kuvvete müra mamıza imkân ol rinin) bu fena niyeti hergün dinlediği caat etmiyeceği hakkındaki yükenini madığından dola • miz riyakâr dostluk nakaratı arasmda, (taahhüdünü) bir kere daha kuvvelle yıdır ki yalnız ba Ingiliz gazetesinin M. Mu&oliniden bahseden parçası apaçık sırıtmaktadır. Biz, Türkler, bu teyid etmesini istemiştir. Bu yüken al zı parçalannı almakla iktifa ettik. yetindedir. Habeşistanda olmazsa başnu bildiğimiz için, Bulgarların durup du«M. Musolini harbetmek mecburi (Arkan 9 uncu sahifede) (Arkası 8 inci sahifede) rurken Varnadaki haçh hezimetinı, a deta kutlular gibi, tören yapmalannı kendilerinin Türk düşmanhğı ülküsüne uygun ve tabiî buluyoruz, onun için hiç şaşmıyoruz. Fakat şu Lehlere ne diyelim? Onlara ne oluyor? Lehliler, birkaç yıl önce Büyük Harbdeki nankör müttefikimiz A vusturyahların, Viyananın Türklerin eline düşmekten kurtuluşu bahanesile yaptıklan büyük bayrama da iştirak elmişlerdi. Sezarın «Sen de mi Brütüs?» de djgi gibi, biz Türkler de, «Sen de mi Lehistan?» diye sormakta yerden göğe hakkımız vardır. O Lehistan ki AlAtina 1 (Özel) jnanya, Avusturya ve Rusya arasında Metaksasın organı paylaşılmasmı hiçbir zaman tammıyan Efimeriston Elli tek ulus, Türkiye olmuştu. O Lehis non gazetesi mü tan ki esirlikten kurtuluşu, Türk atlan temadiyen Yunan Vistül nehrinden su içtikleri zaman mümBaşbakan muavini kün olacağını söyliyen ulusal masallara ve Sü Bakanı Ge • inanmış ve bel bağlamışa; nitekim aşağı neral Kondilisin ayukarı öyle de oldu ya... leyhinde yazılar O Lehistan ki, boyunduruğundan dayazmaktadır. ha dün kurtulduğu Avusturyalılarla beGeneral bundan raber, uzun esirlik yıllannda tek dost obir müddet e w e ' larak kalan Türklere karşı, bayram e bu gazete aleyhine decek kadar, düşkünlük göstermişti. dava açmış, fakat Başbakan Şimdi, bu Lehistan, Türkiyenin ken bundan gazete be muavini General 'disine daha yakın zamanlarda gösterdiraet etmişti. Kondilis ği tarihi ve daha yakm büyük dostluğu General Kondilis Sovyet denizaltı gemilerinden birinin tstanbulda çekilmif resmi unutuyor da 491 yıl evvel, Türklerin son günlerde gene bu gazete aleyhin karjısmda krallarının uğradığı bir hezi Moskova 1 (Ozel) B 3 işaretli ka bir gemi ıle çarpışarak 55 kişilik de ikinci bir dava daha açarak gazete Sovyet denizaltı gemisi, Baltık denizin mürettebatile birlikte batmıştır. ABİDlN DAVER (Arkan 8 inci sahifede) (Arkan 8 inci sahifede) de yapılan manevralar esnasında bag( (Arkatı 3 Sncü sahifede) Bir Ingiliz gazetesi «Musolini, Habeşistanda olmazsa başka yerde harb edecektir, faşistliğin iflâsı ancak harble örtülebilir» diyor Yunan Başbakanı dün Yugoslavyaya gitti Çaldaris Bledde Prens Pol, M. Stayadinoviç eski Yunan Kralının kardeşi ile görüşecek Atina (Özel) Başbakan Almanya kaplıcalanna gitmek üzere trenle hareket etmiştir. M. Çaldaris Yugosla\7adan geçerken Bled şehrinde kral na ibi Prens Pol tarafından kabul edılecek, Başbakan Stoyadinoviçle siyasal isler hakkında görüşecektir. M. Çaldarisle beraber Dış Bakanlığı Genel Sekreteri de Yugoslavyaya gıtmıştır. Yugoslavya hükumet adamlarile M. Çaldarısin bilhassa Balkan Andlaşma sına taalluk eden meselelen görüşecek leri zannolunmaktadır. Yugoslav Başbakanı Yunan Başbakanı Kral naıbi Prens Polun kayınpederi M. Stayadinoviç M. Çaldaris ve eski Yunan Kralının kardeşi olan Prens Nıkola ile M. Çaldaris arasında bir anlaşma üzerine M. Çaldaris, Prens da Yunanistanda krallığın tekrar kurul Pol ve M. Stoyadinoviçle görüşmek ü ması işinin konuşulacağı haber verilmek zere Blede gidecektir. tedir. Konuşmalar, iki ülke arasında henüz kotarılmamış bulunan meselelerle AvruAtina 1 (A.A.) Yugoslavya ve Yunan hükumetleri arasmda hâsıl olan ] pa durumu hakkında olacaktır. nııııııııı ııııııı ııııııııııııııııııııııııı ııııınııııııı ınıııiiiııııınııııı ııı ıııınııııııııııııııııııııiMiııı ıııııııııııııııııım ~ M. H E MAY SET the ve WORLD ABLAZE B3 işaretli Sovyet denizaltı gemisi battı Geminin, çoğu deniz talebesi olan 55 kişilik mürettebatı boğuldular • » . Yunanistanda «Gür» denizaltı gemisi Yeni denizaltı gemimizin deneçleri bitti, yakmda bayrak çekme töreni yapılacaktır General Kondilise yapılan hücumlar Sf^^^^I Kondilis Anadolu harbinde «Yaşasın Mustaf a Kemal» diye nutuk söylemiş Cör denizaltı gemisi açik tspanyadan almmış olan yeni de nizaltı gemimize Gür ismi verilmiştir. Geminin her türlü deneçleri (tecrübe leri) yapılmış ve muvaffakıyetli sonuçlar vermiştir. Yeni denizaltı gemimizin bayrak çekme ve isim konma fbrem yakında yapılacak tır. Yukarıdaki resim, Gür, Ispanyadan İstanbula gelirken almmış olup gemi nin kumanda köprüsünden kıç tara fına doğru çekilmiştir. denîzde