CUMHURİYET 17 Temnraz 1935 Türklerle Süngu Süngüye No. 248 A. DAVER Çanakkalede Dikkatler Köy gezintileri Izmir llbayt (valisi) Universl teden ızmire talebe çağırıyor. Talebeler Izmirlilerin bir ay konu ğu (misafiri) kalacaklar.. Bu beni çok sevindirdi. İzmir llbayının ve Talebe Birliğinin, genclere yurdu tanıtmak, köylerin geri kalıştnın sebeblerini yerinde göster' mek Ve köyleri de şehirli yurddaşın hayatına yaklaştırmak için genclere enerji ve ideal aşlamak ancak böyle gezintilerle olar ve olacaktır. Yalnız bu güzel adtm ların; İzmir İlbayının bir adımı, Talebe Birliğinin düşüncesi ve atıltşından ibaret kalmamanm di leriz, Her İlbay bunu yapabilir. Daha doğrusu bu; bütün yurd i çinde eni boyu ölçülmüş ve bir programa bağlanmts bir iş, bir prensip bile olmalıdır. Gencler, şehirden ve şehirliden çok başka türlü bir hayat süren kö'ylü yurddaslartnt ve köylerini gördükçe müteessir olacaklar ve herbiri köylü ve köyü yükseltmek için and içecektir. Bizim artık maıa başını bırakmış ve her derdi ye rinde görmeğe alışmış bir nesil yetiştirmeğe ihtiyactmız vardır. Yerli Mallar Sergisi yarın RADVO akşam üstü açılıyor Bu akşamki program j Bu yıl paviyonların tertibine özenildi; bilhassa Inhisarlar paviyonu çok mükemmel oldu İSTANBUL: 18,30 yüzme dersleri 18,50 fransızea ders 19,10 dans musikisi (plâk) 19,40 haberler 19.50 Halide (monolog) * 20,10 konferans 20,30 radyo caz ve tango orkestraları ve Birsen, türkçe sözlü eserler 21.30 son haberler, borsalar 21,40 Rita Mahmud fsan^ 22 nlâk neariyatı. VİYANA: 17,10 gramofon 18,15 şanla birlikte keman ve piyano konseri 19,15 konuşmalar, haberler, hava raporu ve ıılusal yayın 20,25 süel musiki 21,15 eğlen « celi konuşma 21,25 konserin devamı <* 22,05 ciddî ve eğlenceli konuşmalar 23,05 haberler 23,15 konser 23,40 esperanto yayını 23,50 gramofon 24,25 kitablara dair 24,35 konusma 24.50 gece konseri. BUDAPEŞTE: 18,35 gramofon 20.05 Çingene musikisi 21,05 konferanslar 21,50 «Pal yaço> operası 23,15 haberler 23,40 cazband takımı 24,20 Çingene musikisi 1,10 son haberler. BERLİN: 17,05 öykü 17,35 kadınların zamam18.05 Frankfurttan taşıma 19,05 şan ve orkestra konseri 20,05 spor gezintisi 20,25 armonik konseri 20,45 günün akisleri 21,05 haberler 21,15 Münih ten taşıma 21,50 yaz musikisi 23,05 haberler 23,35 Kolonyadan taşıma. BÜKREŞ: 18,05 orkestra konseri 20,25 gramofon 22,10 radyo orkestrası 22,40 haberler 22,55 radyo orkestrası 23,20 yabancı dillerde haberler 23,40 radyo orkestrası. TULUZ: 20,05 filim parçalan 20,25 opera orkestrası 20,50 komik sahneler 21,10 halk musikisi 21,20 opera parçalan • 21,35 karışık program 22,40 salon or • kestrası 22,50 «Don kişot> operasın « dan parçalar 23,40 dans musikisi 24,20 şarkılar 24,40 Arjantin musikisi 24,50 süel marşlar 1,05 radyo fantezisi 1.25 Viyana orkestrası. PRAG: 17,35 süel bando 19 gramofon 19.25 Alman yayını 20,05 almanca haberler • 20,25 gramofon 20,45 Brünodan nakil • 21,30 gramofon 21,50 gramofonla opera ^apurlardaki kıtaatm hali harabdı, asker yarı oktu, binlerce küflü peksimed denize atıbyordu Fransız topçn zabitinin hatıralaruıdan Zuhaf ikinci mülâziminin not defteri Adı ordu emrıne geçen 4 üncü zuhaf aymclan ikinci mülâzim Mercel Feailienot defterinden: «Binbaşı Benoit (Bönua) kumandaıdaki C taburıle 3 üncü zuhaf alayınn bir tabur ve «Legıon Etrangere» deen «yabancılar alayı» ndan bir tabur aarak «Şarkta Afrika birinci yürüyüş ıyı» adlı bir kıt'a teskil edildi. Bu aiay rı i «u' ui 1915 günü sabahleym saat 9 da niere ordugâhından Tunus ve Bızerre doğru yola ckti. Alayın C taburu, martta Bizertede Ferryville vardı ve mart sabahı Vinh Long nakliye gemie bindi. Hareket, çok ihtişamh oldu. zertede, Zuhaf taburu, gıdenleri senlamak icin rıhhma gelmisti. Bu tabun etrafında büyük bir halk kütlesi, gin taburu alkışlıyordu. Nereye gittiğimiz meçhul! 5 martta Maltaya uğradık. Orada, bir Iman deniatltı gemisi tarafından torpilımiş olan Jean Bart zırhhsmı tamirde lduk. 7 martta, Giridın güneyinden enubundan) dolaşarak Limni adasma tiğimiz tahakkuk etti. Bizimle beraber ş tane büyük nakliye gemisi daha var. epimiz bir kafileyiz. Edgar Quinet üdgar Kine) kruvazörü Bizertede Aryatik denizine kadar bize refakat etti. mra 6 mart akşamı Saint Louis (Sen ıi) zırhhsı, onu değiştirdi. L. jrgide hazırhklar: Inhisarlar paviyonanu yapan dekoratör Salâhaddin Refik ton sekli çizerken, aşağıda ve solda bir paviyonun içi hazırlanıyor Bu güzel duygu ve terbiyeye, caadaya saat 1 1 buçukta vardık. Bir nakYedinci Yerli Mallar Sergisi yarm pılan noktaları gözönüne alarak bıu^aböyle gezintilerle bir temel at • liye vapuru eski Trua koyuna asker çıbüyük törenle (merasimle) açılacak rı kaldırmağa çalışmıştır. mak, gezintilerden sonra, ayrı e karma gösterışi yapıyor. Biz de 26 nisan tır. Bu açılış töreni için Ulusal Endustri Sergi eğlenceleri tüd ve telkinlerle bu duyguyu günü, öğleden sonra 2 de Bozcaadadaki kökleştirmek ve köy bilgilerine Birliği idare heyeti birçok tanmmış ze Ulusal Endustri Bırlıği Avrupa serdemir yerimiz bıraktık ve Avrupa kıt'avata ve endüstri işlerile ilgıli yüzlerce gilerinde bilhassa eğlenceye önem vedoğru yol açmak kabil olur. sının ucundan (Seddilbahirdeki İlyas burkişiye davetiye göndermiştir. Tören ev rildiğıni gözönüne alarak bu yılki serV. ö. nundan demek istiyor) 4 kilometro batıvelce de yazdığımız gibi tam saat 17 de ginin eğlence vasıtalarına büyük ehemda (garbda) durduk. Akşam 5 te, şidistiklâl marşile başhyacak ve bunu En miyet vermiştır. Sergi bahçesinde her detli bir topçu muharebesi seyrettik. 27 düstri Birliği Başkanı Vâsıfm bir söy! akşam deniz orkestrasının çalınması, sanisan günü, öğleden sonra, İlyas burnulevi takib edecektir. Vâsıftan sonra Ka bahtan akşama kadar radyo konserleri nun kuzeyinde (şimalinde) bir yere ingimutay Asbaşkam (reis vekili) Kütahya ve radyo ile temsiller verilmesi, haf lizler yeniden asker çıkardılar. saylavı Nuri Conker açış söylevini ve tada iki gece tiyatro temsillerinin mecSeddilbahir ile hinterlândının 25 nirecektir. canen yapılması ve sergi lünaparkı bu 1011 mart gecesi Mundros limanına sandanberi elimize geçtiğini öğrendik. eğlence vasıtalarının başında gelmekBu yıl sergiye girenler rdık. 15 mart akşamı, 7 Fransız nakli Şarapnel sağnaklan arasında piyadenin Yedinci Yerli Mallar Sergısıne işti tedir. Bahçe de her yıl olduğu gıbı bir ı vapuru daha geldi. Bunlann birinde manevra yapması pek heyecanlı bir görak eden endüstri kurumları geçen yıl kazino halıne sokulmuştur. ansız kolordusu kumandanı General rüm (manzara) oluyor. İngiliz ve Fransız ki kadardır. Yalnız bu yıl sergiye bü Sergi bugün tamam Amade (Damad), bulunuyordu. Li avcı hatlan Türk siperlerine saldırmak yük kurumlardan bazıları daha ger.iş Ulusal Endüstri Birliği idare heyeti ında, bılhassa Avustralya kıt'alarile için mükemmel bir intizamla ilerliyorlar. mikyasta iştirak etmişlerdir. Tekıtle bu sabah sergide son bir toplantı yapa• l u İngiliz naklıyeleri pek çoktu. 18 Karaya çıkış esnasında Fransız ve İngiliz rin (inhisarların) büyük paviyonu, sün rak sergiyi son defa gözden geçirecek artta yeni Fransız nakliye gemileri, sö kıt'alan çok ağır zayiat verdiler. 27 nisan gercılik, Bomonti sosyetelerinin çok ve göze fena görünen tarafları düzel ıırge (müstemleke) livasını getirdiler. akşamı, 175 inci Fransız piyade alayı, modern yapılı paviyonlan ve nihayet tecektir. Sergide bu gece sabaha ka Mundros limanında 25 marta kadar muharebeye girdi. Aiay 29 uncu İngiliz bizzat ulusal Endüstri Birliğinin yap dar çalışılarak işlerin tamam olmasına ıldık. Vapurlarda kıtaatm hah rahabtı. fırkasının sağında ateşe sokuldu ve 200, tırdığı büyük paviyon bunların başın uğraşılacaktır. Yapı işlerinin süratle bitirahat şeraitini iyileştirmek için yapılan 236 rakamlı tepeleri (Eskihisarhğı) tuttu. da gelmektedir. Bu yılki sergide Endüs tirılmesi içm dun binden fazla işçi çaitün gayretlere rağmen, çok zahmet çeBiz de, 28 nisanda Seddilbahir civatri Birliği bilhassa aleyhte tenkidler ya lışmaktaydı. liyordu. Karaya nadıren çıkıyorduk. rında sahile oturtulmuş olan River Klayd Seçimden bir eöriinüş alim yapılamıyordu. Ancak karnımızı vapuru yanında karaya çıktık. Alayımızın İki gundenberi yeniden yapılmakta : vurabılecek kadar konserve tayin veri iki taburu bizden önce karaya çıkmış olan Arabacıiar Kurumu idare heyeti Bu gece nöbetçi olan eczaneler şun • . erzakımız bozuk çıkıyordu. 22 mart lardı. Önümüzde çok şiddetli bir muha seçimi bu akşam sona erecektir. Ara lardır: 1,200 küflenmış peksimedı denize at rebe oluyordu. 3 uncü Zuhaf alayınm bacıların ekserisi dıin akşama kadar Mehmed (Büyükada), Tanaş (Hey bir taburu kızgın bir savaşa tutuşmuştu. reylerini kullanmışlardı. Reylerin sa c. beli), Ali Rıza (Sirkeci), Cağaloğlu (CaMundrostan 25 martta ayrıldık. îs Biraz ilerledikten sonra, Türkler tara yılması da bugün bitirilecektir. ğaloğlu), Sıdkı (Lâleli), Hikmet Cemil înderiyeye gidiyoruz. 28 mart sabahı fından geri sürüldü. (Küçükpazar), İsmail Hakkı (Şehza ığmurlu ve puslu bir havada oraya varBizim tabur, Seddilbahire, egera*n Meşhur komık Mösyö I debaşı), Nuri (Aksaray), Rıdvan (Sak. 29 mart sabahı karaya çıkarak Is (hâkim) tepenin üstünde siper kazarak matya), Hamdi (Şehremini), Arif (Ka>rderiyenin takrıben 10 kilometro do orada bir geri mevzii yapu. Geceyi buragümrük), Hılâl (Bakırköy), Erailyaısunda (şarkında), Seydıbeşır crdu rada geçırdik. Soğuk ve yağmurlu bir di (Fener), Halk (Hasköy), Merkez îhına gittık. Sıra ile bütün Fransız ko gece. 29 nisan sabahı, Anadolu tarafınyi tanır mısınız? Bu akşam (Kasımpaşa), Nail (Beşiktaş), Kara rdusu oraya geldi. dan gelen birkaç mermi, bizi selâmladı. köy (Karaköy), Nargileciyan (Şafak Seydibeşir ordugâhından 17 nisan sa İleri yürüyüşüne başladık. Akşam 7 de, sokağı Şişli), Dellasuda (Taksim), Erıhı yola çıktık. 1 inci Afrika yürüyüş ışgal edeceğimiz ileri hat siperlerine vartuğrul (Taksim), S. Barunakyan (Yeniayının 25 inci bölüğü, 65 lık bir dağ dık. Bu siperler, sonradan Vermesch (veışehir), Faik İskender (Moda) Mahmud ıtaryasile beraber Australien naklıyesine meş) çeşmesi denilen yerden 300 metro (Kadıköy, Altıyol), Selimiye (Üskü • gidip görünüz. Masalannızı evndırildi. Taburumuzun öteki üç bölüğü ötede, gene Vermesch deresei adı veridar). velden tutunuz. Tel. 43703 : diğer vapura bindirilmişlerdi. len dereden deniz kıyısındaki yara ka19 nisan sabahı İskenderiyeden kalk dar uzanıyordu. 4 üncü zuhaf alayınd c. Yolda Syria vapurile karşılaştık. Bu mensub taburun 26 ncı, 27 inci ve 28 inİktısad ve ticaret ;mide, Yunan Başbakanlığından çekil ci bölükleri ilk hattı teşkil ediyorlardı. araziyi kazanmağa kat'î bir mecburiyet Bu aylık mecmuanın 14 üncü sayısi iş olan Venizelos vardı. Jeanne d'Arc 25 inci bölük ihtiyatta idi. Güneş batar var. Çocuklarımız, Çanakkalede her kaçıkmıştır. îçinde maruf kalemleı^p yarhlı kruvazörü bize yoldaşlık ediyordu. batmaz, şiddetli bir tüfek ateşi başladı. rış toprağm nekadar çok insan kanile zıları vardır. Tavsiye ederiz. J nisanda tekrar Mundrosa vardık. Bir Bundan geceleyin bir hücuma uğrıyaca sulandığını öğrendikleri zaman, dehşet>k İngiliz nakliye vapuru limandan çı ğımızı sandıksa da aldandık. Buna rağ ten titriyeceklerdir.» başlıyarak uzun bir cadde açılacaktır. men, sabaha kadar hepimiz silâh başıııırak doğuya doğru gidiyorlardı. 30 nisan günü, tepemizde birçok şarapÜsküdar camısi bu suretle meydana çıüsküdar iskelesindeki faaliyetten bir görünüş da bekledik. Australien de 25 nisanda Mundrostan nel patladı ama kurban vermedik. Türk Usküdarda yeni bir bayındırlık işine kacaktır. bayına bu bayındırlık faaliyeti hak Burada, gemisinden muharebeyi gör topçusu ateşe başladı ve ateş geceyarısına Tildı. Taburumuzun ve alayımızın digirişilmiştir. Şimdiden Üsküdar iskele kmda bazı direktifler İkinci plânda Üsküdardan Haydar vermişlerdir. r bölüklerinin bulundukları naklıyeler müş olan bir deniz zabitinin hikâyesinkadar sürdü. 25 inci bölük te ilk hattı sinin önündeki meydana bir park ve is Şimdiki halde Üsküdar iskelesinin Şem paşaya kadar bir rıhtım uzatılması, ü 1 den birkaç satır almama müsaadenızi diberaberdi. takviyeye memur edildi. Sabahleyin mu kele civaımdaki deniz kenarına da bir sipaşaya yakm olan araba vapuru iske çüncü plânda da İstanbulun en gâzel lerim: İlk muharebelerin şiddeti lesine, araba vapuru iskelesinin de da bir yeri olan Şemsipaşa kısmının istim«Karada, dehşetli bir inadla geceli harebe kesildi. Sükunetten istifade ede rıhtım yapılmağa başlanmıştır. Önce Bozcaadaya doğru gidiyoruz. SaGeçenlerde Üsküdarda Kızkulesi parlâki ile ufak villâlar yapılması düşünül» ha ileriye alınması düşünülmüştür. ıhuı 8 nden itibaren, provamızdan doğ ; gündüzlü harbediliyor. Gelmekte olan rek kısa bir müddet dinlendik. kmı şereflendiren Atatürk Üsküdar İlmektedir. Bu takdirde yeni yapılacak iskeleden (Arkan var) top gürültüleri işitmeğe başladık. Boz kıt'alan yerleştirmek üzere lüzumu olan General Curo, 1930 da Çanakkaledeki Frannz anıtınt ziyarete geldiği zaman tam vurıılduğu yerde Arabacılar Kurumu seçimi bitiyor Usküdarda bayındırlık Nöbetçi eczaneler Atatürkün verdikleri direktif üzerine Üsküdarı güzelleştirmek için geniş bir faaliyet başladı TARİLLİ TAKSiM BELEDiYE BAHÇESiNDE C YENİ ESERLER J Fakat, nasıl resim yapacaksınız? kutu çıkardı. Moya ona dünyanın en Resim yapmıyacağım. Bu güzel şaşılacak şeyini yapıyormuş gibi dikkatle bakıyor ve kendi kendine en pahalı Mıgünü resim yapmakla mahvedemem. sır ve Suriye sigaralan içen kendi muhj Siz hiçbir vakit iyi bir artist ola tindeki insanlarla bu en adi tütünü ıçen mıyacaksınız. Ne tarafa gideceğiz? Madstona gitmemizi düşünüyo delikanhyı mukayese ediyordu. Siz bu sigaralan sever misiniz? rum. Orada gezilecek çok güzel yerler var. Bir otomobil kiraladım. Bizi istas San kutulu sigaralan mı? Evet yonda bekltyecek. Sehamptonda yemek Zevkiniz o kadar ince değil.. Niyesek nasıl olur? çin?.. Moya telâşla: Moya birden sözünü kesti. Şaka ya Sehamptonda olmaz, dedi, Tjabam payım derken fena bir mevzua girdiğini farketmişti. Bahsi birdenbire değiştirdi. bugün orada. Delikanlı atıldı: Genc kız babasile beraber Sir Ralfin Nicin elmas parçalarile süslü de orada olduğunu söyliyecekti. Fakat kehlibar bir ağızlıkla en pahalı sigaralan sonra vazgeçti. Mevzuu değiştirerek: Sizi bugünkü kadar şık görmemiş içmiyorum, demek istiyorsunuz, değil tim, dedi. Güzel tıraş olmuşsunuz. Gün mi? Çünkü sevgıli Moya, ben hayatını geçtikçe bir artist hal ve tavn alıyorsu güclükle kazanan ve haftada bir defa böyle bir gezinti yapabilmek için bütün nuz. bir hafta masraflarını kısmaya mecbur oTren banliyö istasyonlan arasında lan fakir bir artistim. koşup duruyordu. Delıkanlı gülüyordu. Genc kız kızararak özür diledi: Tercüme euen. *~ Ynrnni Genc kız da gülüyordu. Ressam ayak la Beni affediniz! Zihnim o kadar ner Fetımi Başkut Edgar Va.l * ayaküstüne attı ve cebinde sigara arama\lfonso »erbestçe cevab verdi; ğa başladı. Nihayet Virjıni fabrikasının dağınık kı... Affedıyorsunuz ya? Siz nekadar zenginseniz benim de ea ucuz sigaralarından 50 sig^alık bir Hiçbir |ey getirmedım. "Cuhumriy»t,, in bölemi: 32 dedi. Çünkü artık bu iş bir sir obnaktan çıkmıştır. Dınliyenlerden biri sordu: Sir Ralf ile Lord Flanboroh mahallin Yirmi ton altın çubuğunun kıymeen büyük memurlarile beraberdiler. Müti nedir? kellef bir ziyafet verildi ve nutuklar teati 2,867,200 lira! Bu miktar Lord olundu. Flanbohorun sahib olduğu madenlerde Afrikadan gelecek gemilerin akşam altı ay zarfında istihsal olunmuştur. saat dokuzdan evvel muvasalet edemiye* * * cekleri telsizle haber alınmıştı. NutuklarSehamptonda bu işle alâkadar daha Bu işlere parayı niçin kanştırıyor dan sonra bu bahis açıldı ve altın yüklü bazı kimseler vardı ki uzakta duruyorlar. sunuz? gemilerin badema Captan daha erken davetliler arasına karışmaktan içtinab G* Bu kelimeleri tane tane, anlaşılır bir hareket ettirilmeleri kararlaştı. der görünüyorlardı. şekilde söylemek Moyaya çok güc gel Rıhtım üzerinde Londradan bilhassa Bunlardan bir tanesi esmer çehreli vâ di. Sesi çıkmıyordu. Sarkan bir bukle gelmiş olan bazı sosyete direktörlerile oldukça garib tavırlı bir adamdı. Bir sini düzeltirken elinin titrediğini hayretle gazeteciler geziniyorlardı. Vapurlardan dükkânın önünde duruyordu. farketti. Kalbi çarpıyor, güc nefes ah altın çubuklarını alıp nakledecek tren de Biraz sonra bunun yanına soluk be i yordu. orada hazır bekliyordu. Katar tekerlek nizli bir başka adam daha geldi. Esmer Delikanlı cevab vermedi. Biraz sonra ler üzerine konmuş muazzam kasalara adamın kulağına iğilerek fısıldadı; Moya onun kollarile kendisini sardığmı, benziyordu. O kadar sağlam yapılmış Herşey bozuldu! dudaklannı dudaklanna değdirdiğini tı. Neden? gördü. Sir Raîf davetlilerden bir grupa ka Makinistle muavinînî kandırfnaf Bu iş bir vagonda oluyordu ve Moya tarı göstererek: mümkün değil. İkisi de kumpanyanın en ya göre en adi insanlar bunu böyle ya Size bu vagonlann bu akşam bu eski ve emin adamlan... Bizzat Lord parlardı. radan Londraya yirmi ton altın naklede Flanborohu satın almak nekadar münn O bunun kendi başma geleceğini ve ceklerini söyliyecek olursam Lord Flan künse OQİarı satın almak ta o kadar kat böyle adi birşeyin ba kadar ho§ olabilej borohun bana darılmıyacağına eminiml bildir. (Arkan oar} o kadar fakir olduğumu unuttuğunuz için sizi asla affetmiyeceğim. Bunu unutmamamı niçin istiyorsunuz? Çünkü siz pek fakir ve yahud ben çok zengin oluncıya kadar biz biribiri mizi görmek ve böyle birlikte gezintiler yapabilmek için pek ender fırsat bulacağız. ceğini asla düşünmemişti. * * * m