17 Temmuz 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

YAHYA KEMAL Bugün çıkan Perşembe gazetesinde en güzel şiirini neşretmiştir. Perşembe gazetesi Türkiyenin en çok okunan haftalık gazetesidir. Fiati 7,5 kuruş V. J Onbirinci yıl sayı: 4012 umhuri Atatürk Hayat I h Ansiklopediiı*^ uncu cuzu çıktı 84 Teıefon: Başmuharrir re evl: 22368. Tahrîı ueyetl: 24298, İdare TO matbaa tomalle Matbaactfık Teigraf „ ^ ^ a ^ S ^ £ £ £ ? £ £ MM u^^ı KO. «6 re Neşriyat şirketi, 24299 2429a Çarşamba 17 Temmuz 1935 Italyanlar "Artık Afrikadan geri dönemeyiz!,, diyorlar " 25 yıl önce Trablusta yaptığımızı şimdi Habeşistanda yapacağız!,, Italyan Habeş Uzlaşmazlığı Karşısında Italyada yeni fırkaların silâh altına alınması Ingiltereye cevabmış! Sinaya görüşmelerinden sonra Dün Uludağda bir gezinti yaptılar Bursa 16 (Telefonla) Şehri mizde bulunmakta olan Atatürk bugün öğleye kadar köşklerinde istirahat buyurmuşlar ve saat on beşte Cumhuriyet köşküne çık mışlardır. Burada bir müddet kaldıktan sonra refakatindeki ze vatla birlikte Uludağa çıkmışlar ve bir gezinti yaparak şehre dönmüşlerdir. Atatürk dün gece Eski kaplıcaya girip halk arasmda bir banyo almıştır. Bursalılar Atatürke kavuştuk larmdan dolayı derin bir sevinc içindedirler. Her taraf bayraklarla donanmıştır. «Küçük Andlaşmada hareket birliği her zamankinden fazladır» M. Titulesko «Dış siyasamızda değişiklik haberleri düşman propagandasınm sonuçudur» diyor Bükreş 1 6 M. Titulesko saat 23 te ecnebi memleketlere hareket etmistir. M. Titulesko gitmeden önce gazetecilere şu diyevde bulun muştur: « Memleket ten çok memnun olarak aynlıyorum. Arsıulusal dururn karışık olabilir. Fakat Küçük And laşma ile Balkar Andlaşmasının ile ride çıkabilecek hâSinayadan bir görünüş diseler karşısındaki hattı hareketi çok olduğuna göre, Küçük Andlaşmanm ha« açıktır. Sinaya görüşmeleri bana müt reket birliğinin her zamankinden daha tefıkimiz Yugoslavya ile aramızdaki gö ziyade mevcud olduğunu teyid edebiliriiş birliğini teyid imkânını vermiştir. Bu rım. görüşmelerden haberdar edilmiş olan M. Yunan dış işleri idaresinin M. Maksî • Benes te ayni fikirde olduğunu bildirmiş (Arkan 8 inci aahifede) nlaşmazlığm neden ilerî geldiğini anlamak kolay değildir: O kadar kaypak bir iş. Son incelmede ortaya çıkan, karşımıza dikilrn hakikat kurd ve kuzu üyküsü (hikâyesi) dir. Kurd kuzuya suyumu bulandırdın, senı yiyeceğim demiş. Kuzu göstermiş ki kendisi suyu bulandıracak yerde bulunmuyor, bu sava (dava) doğru değildir. Kurd kuzuya suyu bulandırmış olsa da, bulandırmamış bulunsa da onu yiyeceğini söyliyerek kısa kesmiş. Italyan Habe§ anlaşmazlığı denilen meselede yalnız îtalya değıl, Ingiltere bile işi açı&a vurmak zorunda kaldı. lngiliz Dış îşleri Habeş Bakanı Sir Hoar son verdiği söylevde îtalyanın Afrikada genişleme hakkını kabul etmekle beraber Habeşistan önündeki durumun (vaziyetin) barış yönü ile kotanlmasını daha iyi bulduğunu anlatmağa çalifiyordu. Italyan basını (matbuau) îngiliz Bakanmuı sözlerinden yalRoma 16 (Özel) Cenubî îtalya nız genişleme hakkını kabul eden cümleyi almakla kaldılar ve bunun üzerine se cephe gerilerini andıran bir görünüş vincli düşünceler yazdılar: Ingiltere de almıştır. Bütün limanlarda hummalı prensip olarak hakkımızı tanıyor i§te di bir faaliyet göze çarpmaktadır. Doğu Afrikasma hergün vapurlarla asker, yerek. ^ , ~ ~ a w Atatürkle M. Roosvelt arannda verilip alınan telgraflar Ankara 16 (A.A.) Amerika millî bayramı münasebetile Re isicumhur Atatürkle Amerika Cumhur Başkam Franklen Roos velt arasında verilip alınan tel graflar aşağıdadır: Ekselans M. Franklin Dr. Roosvelt Amerika egemenliğinin yıldö nümü münasebetile ısı tebrikle rimle beraber özel gönenciniz ve büyük dost cumhurluğun genliği için beslediğim dostça dileklerin kabulünü ekselansınızdan dilerim. KAMÂL ATATÜRK Ekselans Kamâl Atatürk Türkiye Reisicumhuru Istiklâl günü münasebetile zatı devletleri tarafından izhar buyu rulan halisane temenniyatı fev kalâde takdir eder ve gerek ken di namına ve gerek Amerika mil leti namına temenniyatınıza m a kabele etmekle büyük bir bahti yarlık duvanm. FRAXKLÎ2LDr TtOOSVELT askerleri İtalyanlar 12 ada halkını da askere almak istiyor, Mhsır İtalyaya kömiir ve deve satmamaya karar verdi, diin Süveyşden asker dolu 8 gemi geçti. ismini taşıyacak olan bir fırka teşkil cdilmiçtir. Bundan başka «beşinci siyah gömlekliler fırkası» nın da seferber edilmesi emredilmiştir. Buna «bir şubat» fırkası ismi verilecek ve halen ulueal Milis Çurmav Baskanı, olan T eruzzı kumanda edecektir. Buğday vaziyetinin Borsa da farkında değilî Memleketi gezen Ziraat Müsteşarı mahsulü ' bulduğunu söylüvor, Borsa değirmencilerle fırmcılara acındırmağa çalışıyor! «.«« »an <""""• Îtalyanın Habeşistanda gelişigüzel geParisteki «Agence economique et fi1909, 1910 ve 1912 istihkâm ve oto Istanbul Tecim Borsası idare heyeti nişlemesinden ibarettir. Elinden gelirse nanciere» in Roma aytarma îtalyan mobil sınıflan da silâh altına çağırıl dün toplanmış ve son günlerde bütün İsîtalya Habeşistanı yutacaktır. l§te anHabeş ihtilâfı hakkmda öncmli bir dimıştır. Hava Bakanı diğer pilot va uztanbul halkını yakından ilgilendiren laşmazhk denilen şey budur. yevde bulunan salâhiyet sahibi bir î manların silâh altına çağırılmasım em(alâkadar eden) buğday durumunu göMeselenin nereden çıktığını hatırlıyatalyan devlet adamı şunları söylemiş rettiği gibi, Deniz Bakanı da 10 de rüşmüştür. lım: Uval Uval adlı bir yerde Habeştir: nizaltı gemisinin derhal yapılmasına Öğrendiğimize göre borsa meclisi buğlilerle îtalyanlar arasmda bir çarpışma < İtalya doğu Afrikası hakkmdaki başlanmasını emretmiştir. Bu gemiler day rekoltesinin bu yıl pek te iyi olnıaoldu. Çarpışmanm doğru sebebi şımdiye projelerini başarabilmek için bugünkü faşist devrinin 14 üncü senesinin ilk aydığı kanaatini edinmistir. İstanbula günkadar anlaşılmış değildir. Habeşliler fırsatı kaçırmıyacaktır. Faşizmin disipları içinde denize indirileceklerdir.» de normal olarak 300 ton buğday gelbunun Habeş toprakları içinde ilerliyen lini ve teşkilâtı sayesinde İtalya 25 yıl Selânikte çıkan İndependat gazetesi melidir. Halbuki son zamanlarda günde Yeni tedbirler tngiltereyt îtalyanlann saldınşından ileri geldiğini evvel Trablusta yaptığını bugün Ha nin 13 temmuz tarihli sayısında, Ku 140 150 ton arasında buğday gelmeksöylüyorlar, İtalyanlar ise durup durur beşistanda tekrar edecektir.» cevabmış düsten verilmiş şöyle bir haber oku tedir. Bu da stoku azaltmıştır. înanmak ken Habeşlilerin saldırışına uğramış olRoma 16 (Özel) Sinyör Musolini duk: Romada neşredilen resmi tebliğ lâzım gelirse bu yüzden değirmenciler duklarını ileri sürüyorlar. Milletler Ceyeni ahnan tedbirlerden bahsederek Roma 16 (A.A.) Bıldiriğ: buğday bulamamaktan ve fırıncılar da « Türk hükumeti tarafından, Türmiyetinin kararı ve iki anlaşmaz tarafın hudud hâdiselerinin önünü almak için kiyedeki siyonist hareketlerine karşı a unsuzluktan kıvranıp durmaktalarmış.. kabulile bir anlaştırma komisyonu top Basın ve Propağanda Bakanlığı bü başka çare olmadığını söylemiştir. İşte borsa meclisinin vardığı sonuç. Falanmıştı. Bu komisyonda sıra kavganın diriyor: Siyasal İtalyan mehafili Musolini ta lınan tedbirler, Türkiyeli olup, şimdi « Habeşistanda süel hazıriıklarm Filistinde yaşamakta bulunan Muscvi kat bir de biz buna kendi gördükleriolduğu yer hangi ülkenin toprağı olduğurafından alınan bu tedbirlerin Avam nu araştırmağa gelince Italyan deîegele gittikçe artması, süel mahiyette yeni Kamarasmda tngiliz Dış Îşleri Bakanı leri, bir birlık halinde toplanmağa sev mizi ekliyelim: , tedbir alınmasını istilzam etmekUdir. Tarım Müsteşari Âtıf ri: Bir defa son zamanlarda gelen güntarafından verilen söyleve bir cevab ketmiştir. Bu yeni teşekkül, ilk toplanSilâhlı kuvvetlerin bakanı olan Duçe tısmda, Türkiye Yahudilerinin muha delık buğday normaldan az değildir ve Ierin buğdaysız kalmalan ise İstanbaldl teşkil ettiğini söylemektedirler. Biz topraklann hangi hududda (Sılâ) fırkasınm seferber edılmesini ceretini kolaylaştıracak tedbirleri gö bu böyle olsa bile dışandan gelen un ile bu işten biraz anlıyan hiçbir kimscnin olduğunun araştırılmasına gelemeyiz, (Arkan 9 uncu sahifede) emretmiştir. Ayni zamanda ikinci silâ(Arkan 8 inci tahifede) (Arkan 7 nci sahifede) bu boşluk kapatılmaktadır. DeğirmenciDiyerek komisyonun çalışmasını kıs:riffliııııııııııııııııııııınıııııınıııuıııııııııııınn» • • » »"•» • " •«" " » IMIIIIII.IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII llltfllMIIIHIItllMIIII lığa uğrattılar. Niçin? Çünkü hâdisenin KENDİ KENDIMIZI TENKIDı olup bittiği topraklann hangi memleketin toprakları olduğu araşünlacak olursa zaman iş suya düşebilirdi. Öyle anlaşılıyor ki İtalyanlar böyle bir araştırma soHayatî meseleler için bütçe darlığı nunda bu topraklann Habeş ülkesinde nın mazeretine sığınmakta hiçbir doğçıkacağmdan korkuyorlar. Öyle olunca ruluk yoktur. Trakyayı bayındır kıla bütün dünya gözünde haksız sayılmalacağız dedik. Bittabi îstanbulu da çev rından korkmağa haklan yok değildir resi içine almak lâzım gelen bu karaNe hacet, Habeş topraklannı benimsirımızı en mükemmel şeklinde gerçek yen, oralannı haklı haksız ele geçirmeğ lendirmek için alınması gerek tedbir • düşünen ve bu uğurda Afrikaya büyük leri alacağız ve bunu Kamuya açık söybir sefer ordusu yolhyan bir hükumet, geri getirilmesi hakkında görüşmüş ol •liyeceğiz. Yarım tedbirler, dörtbaşt maBelgrad 16 ( Ö esasen Habeşlilere kendi topraklarınmur olmıyan işler Cumhuriyet Türki duklan sanılıyor. da hak tanımıyor demektir. Buna göre zel) Kralhk Haber alındığına göre, 15 eylulde yesine yaraşamaz. Naibi Prens Pol, İtalya bu işin barış yönü ile bitirilmes yapılacak olan genel oyu General Konİstanbul ve çevresini, Trakya bayınyolundaki önergeleri (teklifleri) kabu Blede giderek Yu dilis tertib ve idare edecektir. (A.A.) dırltğı içinde özel incelmeler istiyen önan Sü Bakanı Geetmemekte kendi bakımmdan ne haksızi bir parça sayarsak Trakyaya oturFransızlar ne diyorlar? neral Kondilisi ka dır, ne de manhksız. Dediğimiz gibi bu Temps gazetesi dün şehrimize gelen tulacak göçmenlerin ayn bir özenle yübul etmiş, kendisile kuzu ile kurdun hikâyesidir. kalınz. nüshasında Küçük Andlaşmanm Yu rutülmesi gerekliği karşısında uzun bir konuşmaBir aralık îtalyanın guya bir uzlaşma da bulunmuştur. nanistanda krallığın avdetini Habsburg Göçmenler öyle oturtulmalıdırlar ki yolunu kabul edeceğine dair çıkmış olan tzmirde Hava Kurumu için bir toplantı, köşede M. Harri Jiro başhyarak larm tahta dönmelerinden büsbütün baş hemen önümüzdeki yildan Bu görüşmeden İzmır Musevilerinden bir grup, Parhaberleri İtalya şiddetle yalanladı (tek sonra General Konka şekilde karşıladığını anlattıktan sonra derhal üretici bir duruma geçmelidir ti Başkam Avni Doğanı makammda zizib etti). Milletler Sosyetesi genel sek dilis Yugoslav Baş\er. Bunun için yapılacak fedakârhk ne diyor ki: yaretle bu iş üzerinde konuşmuştur. reteri M. Avenol Londraya gitmişti. Bu bakanı M. Stoya General Kondilia «Orada tekrar teessüs edecek olan ise hep yapılmak lâzımdır. Millet kaAvni Doğan İzmir Musevilerinüı iyi bir haberler onun ilkönce orada, sonra Pa dinoviçle beraber Belgrada gelmiştir. kralhk yeni arazi istemeğe kalkmıya moyunun istediği budur. tzmir (Özel) Şehrimizde Hava örnek olmalarını tavsiye etmistir. Heriste çalışmalanndan çıkmış olmalı. Her Göçmen oturtması adına şimdiye General Kondilis akşam Atinaya dön caktır. Kralhk taraftan Yunanhlar her halde İtalyanm Londra büyük elçisi M müstür. bizde hiçbir vakit tu'kel bir bütün Kurumu için canh ve esaslı bir çalışma yet te elden gelen fedakârlığın esirgenzaman Balkan Andlaşmasına ve Küçük vardır. Hava Kurumuna bağlı olmak miyeceğine söz vermiştir. Grandi böyle bir önergede (teklifte) buBelgrad 16 Yunanistan Asbaşba Andlaşmaya taraftar olmuşlardır. Yu lük gösterememiş olan hastalığın bu lunmamış. Yalnız şu kadarı var ki son kanı ve Sü Bakanı General Kondilis, goslavya Kral Naibi, kansı tarafından, kezki Trakya isinde tekrarlanmamasını üzere teşekkül eden bir komite, sık sık Türk Mensucat Anonim şirketi yö günlerde Ingiltere bu mesele üzerind Bledde, Kralhk Naibi Prens Pol ile göeski Yunan Kralının akrabasıdır. Demek isteriz. Memlekete gelecek ırktaşlardan toplantılar yapmakta ve İzmirlilerın ü netim kurulu başkanı M. Harri Jiro 10 yelik ve teberru olarak yaptıkları yar bin lira teberrudan başka 2000 lira üyeFransa ile daha sıkı konuşmalara giriş rüştükten sonra: oluyor ki, Atinada krallığın avdeti, Kü tekinin dahi avara kalmastna razı de dımlart gözden geçirmekte, tedbirler al lik için söz vermiştir. Şirketin memur • iliz mîştfr. M. Musolini ise hiç olmazsa bir ^ * « « Yugoslavyaya yaptığım göretin, çük Andlaşma devletleri payitahtlannda 9 makta, kararlar vermektedir. ları da maaşlarından ?c 2 vermeği ta meydan savaşı yapmak fikri üzerind '> . Yugoslavyadaki dostlarımızla karşılaş bir prensip muhalefetile karşılafrnayacaks * İzmirdejîi dost yabancılar da, hava ahhüd etmişlerdir. şaşmaz bir kararla durduğunu açık ve ": Kelpneîer:. j Kamov (kamu oy.) = maktan başka hiçbir özelamacı yoktur.» tır. CUMHURİYET Türk yurduna kesio olarak söyleyip durmaktadır. ,Efkârı tımumiye Üretici, üreten = tehlikesinia kendilerî'için de vap~olduGeneral Kondilis, Pr,<n« P o l ' . v e demiştir. ğunu düşünerek teberruave üye yazıl karşı gösterdiği bu yüksek hamiyetli ilBununla beraber, Prens Pol ile Ge • Stoyadinoyiçle bühassa bu ihtîmal üze Müstahsil Durum = Vaziyet Ava* * *m YUNUS NADİ başlamışlardır» ~S " vs (Arkan S inci sahifede^ " * 'Ârkan 7 nci u*hîfed»)\ ra = : B Ö § , neral Kondilisia yunanistanda;' krallığın (Arkast 3 uncü sahifede) Hangi Yahudiye git, demişiz? Kudüste uydurulan bir propağanda balonu General Kondilis Roma ve Blede niçin gitti ? Gezinin Yunanistanda Krallığın dönmesile alâka dar olduğu, Küçük Andlaşma ve îtalyanın buna taraftar bulundukları haber veriliyor Trakyanın bayındırhğı Yüksek bir hamiyet eseri îzmirde Mensucat Şirketi Başkanı M. Harri Jiı Hava Kurumuna 10,000 lira teberru etti Hava harbinden ko runma talimatnamesi i