15 Temmuz 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

YARIM AY Trakya Türktür ve Daima Türk Kalacaktır! Bugün fevkalâde bir Y A Z sayısı çıkanlmışbr. Renkli tabloları, zengin yazılarile YARIM AY'in bu sayısı mecmuacılığın bir şaheseridir. umhuri y: 4010 Telgraf Te mettnp adresi: Cumhuriyet! tstanbta . Posta fcutusu: btanML No. 246 ve matbaa fasmlle Matbaaalık Hayat Ansiklopeais üncü cüzü çıktı 84 PaZaiieSİ 15 TeililîlUZ 1935 Teıefon: Baçmuharrir ve evl: 22368, Tahrtr öeyetl: 24298, İdare ve Neşrtyat şirketi, 24299 2429a Amerika harbe razı değil! îstanbul Aym 26 sına kadar Habeş ihtilâfı halledilmezse M. Litvinof Uluslar Kurumunuiçtimaa çağıracak Italya, ihtilâfın Cenevrede görüşülmesini kat'iyyen kabul etmiyecek Kızıldenizdeki Insrilh filosu 30 a çıkarıldı Italyan ve Fransız elçileri arasmda Ha beş meselesi hakkında yapılan konuşma lar etrafında cereyan etmiştir. Üç devletin elçilerile yapbğı bu konuşmada Mister Hull Amerikanın Habeş İtalyan ihtilâfını silâhla halletmeğe muhalif oldu ğunu açıkça bildirmiştir. Dün Taksimde yapılan önemli maç Öz TUrk yurduna dikilen gözleri kör etmeğe and içtiğimiz sizin de malumu nuz olsunGospodln doktor! II [1] takımı Atina takımını 41 mağlub ettî ulgariatantn Almanyada si • yasa doktorluğu okumua Dr Aaaen Bojinoffun yazdığı bir yaztya dün karşılık vermiftik. GotpoCenevre 14 ( Ö din doktorun on aavanndan (iddia zel) Uluslar atndan) kalan altıtına da bugün ceKurumu konseyinin vab veriyoruz: şimdiki başkanı sıHangl haksızlıklar 7 fatile Sovyetler» 5 Bulgar doktoruna göre Bulga Dış Işleri Komiserristan güney ve doğu güney (cenub ve M. Litvinof Ital • cenubu şarkî) sınırlarında yapılan hak yan Habeş ihti sızlıklan düzeltmekten asla vazgeçme lâfının tehlikeli dumuhafaza miş!.. Doktorun en doğru sözü budur. rumunu ettiği ve 26 temmuVe Balkanların barışını tehlikeye düşüren, Balkan uluslarının rahatını kaçıran za kadar işler dü Amerika Hariciye da budur. Bulgaristanın, haksızlıkları zelmediği takdirde Nazırı Mr. Hull Kurumu düzeltmek dediği şey, bugün Türkiyenin Uluslar konseyini fevkalâde toplantıya çağıracave Yunanistanın elinde bulunan, dün Bulgarlarm azlık olduklan, bugün he ğını devletlere bildirmiştir. men hemen hiç bulunmadıklan yerleri almaktır. Altı milyonluk Bulgaristan, elinden gelse, yalnız Balkanlan değil, bü tün Avrupayı ve dünyayı yutmak istiyen çok açgözlü bir ulus olduğu için, bu savaya (iddiaya) karşılık, «gel de, al!» dan başka bir şey denilemez. İstanbul takımı iyi teşkil edilmişti, canlı, gayretli bir oyun oynadı ve üstünlügünü ortaya koydu Italya Uluslar Kurumunun müdahalesini istemiyor Roma 14 (Özel) Salâhiyettar Italyan mehafilinde İtalyan Habeşistan, la olan ihtilâfı Uluslar Kurumuna çıkanlmasını kat'iyyen kabul etmiyeceği söylenmektedir. Ayni mehafile göre, I talya Uluslar Kurumu dışında bu işi Yunan kalesine ilk gol atılırken halletmek için yapılacak dostane teşebAtina ve îstanbul takımları dün üçün kan takımların oynadığı oyunlarla al Uluslar Kuruma başkanı büslere memnuniyetle iştirak edecektir. cü defa olarak Taksim stadyomunda dığı sonunçlar gözönünde tutularak en Litvinof Yoldaş Tribüna gazetesi bugünkü baş yazı karşılaştılar. Dünkü maçta bundan ev iyiye çok yakm diyebileceğimiz bir ta« Habeşistana gelince: AualAual velki iki maçta îstanbulu temsilen çı sında Avam Kamarasında Ingiliz Dış (Arkaat 8 inci aahifede) Bakanı Sir Samuel Hovara verilen söy mıntakasında çıkan ilk hâdiselerin mes ıııııınııııııiıııııııiMiınıııııiınıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııiMiıııııınıııııılııııııımıııııııınııııııııııııııııııııııııııııııııııııılııııılMHUI levi tetkik ederek, Ingiliz bakanının bu uliyetinden kurtulmak için Uluslar Ku sözleri kamoyu (efkârı umumiye) ya rumunun himayesine sığınmak istiyor. tıştırmak için söyledığini yazarak diyor Halbuki hududda her gün devam eki: (Arkası 9 uncu aahifede) Amerika harbe razı değil TUrkiye Avrupa devletidir 6 Doktor, Türkiye bir Asya devletidir; Balkanlarda bir rol oynamasına coğrafi durumu müsaid değildir, diyor. Türkiye, birçok devletlerden daha ziyade bir Avrupa devletidir. Çünkü Boğazlar ve Îstanbul gibi Avrupanm en önemli (mühim) bir yeri Türkiyenin elindedir. Hele, Balkanların bir köşesindeki küçücük Bulgaristana göre, çok daha fazia ririiiyaııyıl.. *u%laıy a udKjııııııUau, pO Paris 14 (Özel) Başbakan M. Laval dün Ingiliz ve Amerikan elçileriIe Habeş meselesi hakkında önemli (mühim) konuşmalarda bulunmuştur. Öğrenildiğine göre, Amerikan elçisi le yapılan konuşma, Vaşingtonda Amerikan Dış Bakanı Mister Hull ile Ingiliz, M. Şuşniğin yaralanması Sofyada bulunan suikasd sebekesi nazik bir vaziyet doğurdu Bükreş konuşmaları iyi sonuçlar verdi litika bakımından ve kültür bakımından Viyana 14 (özel) Başbakan dok Avrupalıyız. Anadolu, Asyanın bir par ton Şuşingin dün Linz şehri yakınîarınçası olmakla beraber, çevresi (muhiti) ve da geçirdiği feci kaza hakkında alınan yaşayışı itibarile Avrupaya bağlıdır. mütemmim malumata göre, otomobil büDoktorun, bize Asya devleti demekten yük hızla bir ağaca çarpınca Başbakan maksadı, Trakya ve tstanbulu yutmak yere yuvarlanmış, birçok yerinden ya mrsından ileri geliyor. Türkiye Asyalı ralanmıştır. Madam Şuşing de derhal dır, Avrupada işi ne, demek istiyor. Bü ölmüş, oğlu da ağır surette yaralanmıştün Bulgaristan bilmelidir ki Avrupah tır. toz ve Avrupah kalacağız. Yalnız Bal Kaza haberi Viyanaya gelir gelmez, tanlarda değil fakat Avrupada oynadı kabine derhal fevkalâde toplantı yapmış, ğımız siyasal rolü, Bulgar doktorunun durum hakkında konuşmalarda bulungözü görmüyorsa bütün dünya görüyor. muştur. TUrk devrimi bUtün doğu Hafızasını kaybeden Başbakanın uzun Uluslarına örnekolmuştur müddet istirahate muhtac olduğu nazarı itibara alınarak kendisine mezuniyet ve7 Türkiye devrimi (inkılâbı) yalrilmesi karar altına alınmıştır. dızdan ibaretmiş! Türkler gibi yaşlı bir Kabine, Romaya gitmekte olan Başulus gerçekten bir rönesans yaratamazbakan muavini Prens Ştrahembergi acemış! Bulgarlar yeni bir hamle yapan ve le bir telgrafla Viyanaya çağırmıstır. yeni bir devlet kuran genc bir ulusmuş! Kaza neticesinde harab olan otomo Milletleri böyle genc ve ihtiyar diye bil, mütehassıslar tarafından gözden geikiye ayırırken Bulgar doktorunun hangi çirilmek üzere Viyanaya getirilecektir. belgeye (delillere) dayandığını anlamak Almanyanın taziyesi isterdik. Binlerce yıllık bir geçmişi olViyana 14 (Telsızle) Almanyanın mak, bir ulusun değerini azaltmaz, artıViyana elçisi bugün Avusturya Başba nr. Bulgarlann, şunun bunun yardımile kanı doktor Şuşingin geçirdiği kaza dokurduklan ve içinde komitacıların cirid Avusturya Başbakan muavini layısile Berlin hükumetinin taziyelerini oynadıklan devlet, medeniyet dünyası Prens Ştrefhenberg resmen Viyana hükumetine bildirmiştir. için, bir güneş, hatta bir sönük yıldız biÖğleden sonra elçi uçakla Berline git nın Avusturyadaki durumla fevkalâde le olmuş değildir. Memleketlerinde, daha miştir. Siyasal mehafilde doktor Şuşinalâkadar olmıya başladığı söylenmekteemniyet ve asayişi bile kuramamış olan gin geçirdiği kazadan sonra Almanya (Arkan 7 nci aahifede) lann kendilerini dev aynasında görmeleIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIimilllllltlllllllllUlllllllinillllllllllllllllllllllllllllllltMlllllllMIIIIIMIIIIIIIMIIIIIinilllllllllllllllUI rine acırız. Büyük bab aydmlannm (münevver ya gibi 19 milyonluk bir ulusun, Sovyet gibi emperyalist sözler söylemesi sadece Ierinin) düşüncelerine büsbütün aykırı o ler gibi kocaman bir devletin ihtiyaclan gülüncdür. Bulgaristanda, daha çok boş na yetişiyor. Bulgaristan Akdenize çı arazi vardır. Bulgarlar oturduklan yerde larak Türk devriminin sadece yaldız olkınca, Normandiden daha üstün bir va otursunlar ve çalışsmlar. duğu savası, (iddiası) kıskanc ve düşman pur yapıp Fransa ile yarış mı edecektir, Trakyanın çöle çevrilmesinden ise bir Bulgar kafasından çıktığı için değeyoksa bir harb donanması yapıp İngilte Türkiye değil, harbler mes'uldür. Bu ari sıfırdır. Türkü, Türkün yükselmesini reye meydan mı okuyacaktır? Haydi, a rada Balkan Harbinde bu memleketi yaçekemiyenler Türk devriminin, yalnız canım, Karadenizdeki Varna, Burgaz kıp yıkmış, bağlannı bahçelerini harab Türkiye için değil; bütün şark ulusları kryılan sizin neyinize yetmiyor ki Akde etmiş olan Bulgarlann mes'uliyeti hepiçin uğurlu bir rönesans yarattığını elbetnize çıkacağız diye bağırıp duruyorsu sinden büyüktür. Bulgar çiftçisinin burate göremezler. Körler güneşi göremiyornuz? Siz çiftçi ve çoban bir ulussunuz. yı cennete çevireceği savasına (iddiasılarsa kabahat güneşte değildir. Bulgar fazla engine açılırsamz, deniz tutar son na) gelince, Bulgaristanda hiç te cennete doktoruna, Gospodin doktora, kendisine ra... Almanyadan iyi bir gözlük tedarik et Emperyalist ağzile konuşuyorlar benzer bir yer olmadığına göre, bu da boş bir lâftan ibarettir. Eğer Bulgarlann mesiai tavsiye ederiz. böyle bir marifetleri varsa, ilkönce kendi Akdenize çıkıp ta ne 9 Bulgaristanda ekilmedik yer kalyapacaklar sanki ? mamış, Türkler tarafından çöle çevril memleketlerini cennete çevirsinler de gömiş olan boş Trakyayı, Bulgar çiftçisi relim. 8 Assen Bojinoff, sımrlarımızdan Trakya hakkındaki cennet yapabilirmiş! 30 kilometro ötede bulunan sıcak ve özsaçma düşünceleri Bulgaristanda ekilmedik yer kalmadıgür (serbest) denize çıkacağız, diyor. 10 Bulgaryalı politika doktoru dögı, kendi boş savalanndan (iddialann Bu denize çıkmak teranesi, bazı denizdan) ibarettir. Bulgar topraklan ora nüp dolaşıp Trakyayı istiyor. Fakat dokden uzak milletleri taklid ederek ortaya daki nüfusu pekâlâ besliyebilir. Bulga tor, Almanyada politikacıhk okuduğu iatılmış bir lâftır. Bulgaristan Karadeniristanda nüfus kesafeti kilometro murab çin, öteki Bulgarlar gibi «Trakyayı istezeŞİfcnıştır da ne olmuş ve orada ne baı başına 57,4 ten ibarettir. Nüfus ke riz ve zorla alacağız» demiyor da, daha yapmışör ki şimdi Akdenize çıkmak istisafeti kilometro murabbaı başına 400 e kurnazca davranıyor. Trakya, Türkiye yor? Bir avuç Bulgarın Karadeniz nekadar çıkan memleketler vardır. Küçü idaresinde kalmalı ama orada Bulgar sine yetmiyor? O Karadeniz ki Romart» cük Bulgaristanın, Italya ve Japonyanın çiftçilerine toprak verilmeli. Hatta Trâk[1] Bu yazımızın birincisi dünlri 73 ağzile «nüfusumuz artıyor, topraklanmıABİDlN DAVER iemmuB terihli sayunızdadır. za sığmıyoruz, Jt^alkunız aç kahyor.%, (Arkan S inci ta^Jede) Saray hademelerinden de Almanyanın Viyana sef iri Berline çağırıldı, Prens üç kişi tevkif edildi Şirohenberg süratle Viyanaya donuyor Sofya 14 (Özel) Kral Borise yapı(Arkan 7 nci aahifede) Yugoslav Naibi Prens Pol, General KoıvJilirle görüşmek üzere Blede hareket etti Bükreş 14 (Özel) Yugoslavy^ krallık naibi Prens Pol ile Romanya Kralı Karol arasmda yrrpıfan 'korraşma lar bitmiştir. Konuşmalar nikbin ve sa lacak olan suikasd meselesile alâkadar mimî bir hava içerisinde yapılmıştır. olmak üzere Sofya civarındaki Virama Prens Pol Blede dönüyor Sinaia 14 (A.A.) Yugoslavya Krallığı Naibi Prens Pol, General Kondilisle karşılaşmak üzere Blede hareket etmiştir. Prensin Romanyaya gelişinin umu miyetle, özel mahiyette olduğu sanıl maktadır. Maamafıh, Prens Polün Kral ile birlikte iki hükumeti ılgilendıren me seleleri ve bilhassa Habsburglar mesele sinı görüştüğü söylenmektedir. Habsburgların tahta çıkarılmalan ih timalinin önünü almak için Küçük An tant hükumetleri arasında yapılan uzlaş General Kondilisin tstanoulda alınmış bir fotoğrafı (Arkaat 7 nci aahifede) Hava Kurumu Beyoğlu şubesinin son içtimaında kurum üyelerinden doktor An ItrılUMIMIIIIIUIIIIIIIIIMIIItllliniinillllinillllllliillllllllllltllfillllllHIIIIHIIIIIIIIITIMMIMIIMMUIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIMIMllMMIIIIMIIfflHtllllKIUIII dre Vahram Avrupada olduğu gibi memleketimizde de ilk ve sonbaharda İngil terede yapılan Derbi koşuları gibi piyankolu büyük at yarısları tertib edilmesini (Arkaat 6 nct aahifede) Hava Kurumuna yeni bir gelir «Oerbi» ye benzer mükâfatlı at koşuları tertib edilecek Temiz ve şirin Kadıköyde bu kadar pislik nedir? KENDİ KENDtMtZt TENK1D: Yollara ve bostanlara bol bol hastaiık akıtan bu Bereket versin yağmura tanzifat amelesi halâlarını bir gören yok mu? Bolca yağdı da şehirlerimizin yüzleri su gördü, tozlar yatıştı ve insana rahat, serin bir nefes almak imkân elverdi. Arayerde Ankaranın bazı caddelerini su basarak bazı binaların mahzenlerine kadar doldurmuş ve Kırklarelinin bir iki köyünde gökten su ceviz büyiiklü ğünde dolu şeklile düştüğü için epeyce zararlar yapmış. Zararı yok. Hepimiz su içinde yüzer hale düşseydik ve başımıza gökten su taşı, yani buz parça lan yağsaydı gene razı idik. Sıcaktan ve hele susuzluktan o kadar bunalmıştık. Su bakımından bizim gibi gökün lutfuna muhtac olanlann hali budur. Düşünün bir kere, yağmur olmasa şu koca İstanbulun sokaklan bile aylar ve aylar uzunluğunca su yüzü görmiyecek, güneş ziyasının ortalığı jınna çeviren akisleri içinde vakit vakit gün doğrusu rüzgârlarının kaldırdığı toz tufanı herkese cehennem hayatı yaşatıp gidecekti. Bereket versin yağmura, ki bizi ateş ve toz içinde diknejes olmaktan kurtardı. Acaba yağmur böyle lutfeder de arasıra yağar mı? Yağmazsa halimizin gene harab olacağı şüphesizdir. îlâhi, her tarafı su dolu memlekette susuzluğun Kerbelâsı endişesi ne korkunç bir harabhk! Halbuki azıcık' insan himmetile bü tün Türk şehirleri bol sulctrla cennet nazireleri olabilirdi!» .* *. tşte amelenînhamam ve halâİarı ki oradan çtkan karşıhi bostana gider! Kadıkdy vapurundan çıkıyordum. U memıştım. Kumluk, deniz kenarına kozun seneler içinde oturmuş olduğum bu nulmuş tahta kanapeleri, tarhları, sıra köyü ben hiçbir zaman bugün olduğu sıra dizilmiş ağaçlarile ne güzel bir parkadar temiz, muntazam ve süslü~'gqr (Arkan 9 uncu aahifede).