16 Haziran 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 7

1 16 Haziran 1935 CUMHURÎTET Almanya intıbaları Dresden Sağlık Müzesi insana kendini öğretir Burası bir müze değil, sun'î insan yaratan bîr lâboratuar, bir vücudün her türlü azasını yapan bir fabrikadır Bursada koza fiatleri yükseliyor Elde stok olmadığından alıcı çok Ulusun hamiyeti Hava Tehlikesini Bilenler üyesi yazılan vatandaşların sayısı binleri aştı I BîD FIUCA îkimiz de biriz! UEB45ÜN Bursada koza alan tüccar ve fabrikacdar Bursa (Hususî muhabarimizden) Burada koza mevsimi başladı. Satış gittikçe hararetleniyor. Bu sene havalar Dresdendeki Alman Sağlık müzesinin umumi görün&sü masına karar verildi ve 1923 de temeli kurak gittiğinden koza mahsulünün zaraAlmanyada bazı müzeler de görduk. ra uğrıyacağından korkuluyordu. Fakat Bunlann üç tanesini Dresdende ziya atıldı. Yeni binanm merkez kısmı 28 metro birkaç gün esen sam yeline rağmen böret etmiştik. yüksekliğindedir. 128,000 metro murab cek telefatı çok az, buna mukabil ipekAlmanlann kolosal yani muazzam şeyler yapmak arzusu müzelerde de baı arazisi vardır. Binalar 22.000 metro çilik enstitüsünün senelerdenberi üretmenkendini gösteriyor. Bu müzelerin he murabbaı yer işgal etmektedir. Bahçe ler üzerinde yaptığı irşad ile köylümüz men hepsi, gezenlerin tabanlarını pat leri adeta küçük mikyasta bir nebatat böcek besleme ve bakma hususunda çok bahçesidir. 800 kişinin toplanabileceği iyi yetişmiş bulunduğundan mahsul nefis latacak kadar büyüktür. bir içtima salonu ve bu salonun ayrıca ve randıman itibarile yüksek olmuştur. Alman sağlık müzesi 200 kişilik locaları vardır. Sergide teşKendisile konuştuğum borsa komiseri Dresdendeki resim ve mücevherat hir edilen eşya 5443 metro mikâbı yer Mümtaz Şükrü bana bu seneki koza samüzGsi gibi müzeler, az çok A\Tupamn tutar. Dühuliyesi yarım marktır (25 tışlan hakkında şunları söyledi: her payitahtında vardır. Fakat bura kuruş). Talebeye, askerlere, harb ma« 933 rekoltesinden 934 rekoltesine daki Alman sıhhî müzesi gibi bir mü lullerine yarıya yakın tenzilât yapılı bir hayli koza stoku devredilmiştı. 935 essese her yerde bulunmaz. Yepyeni yor. Her sene 20 binden fazla ziyaretçi yılı içinde bu stoklar kâmilen satıldı. ve mükemmel bir binada yepyeni usul geliyormuş. Bunlardan alınan para. Halbuki şimdi koza stoku yoktur. Bunun lerle yapılmış bir müze... Halka sıh devlet ve belediyeden alman tahsisat. için yeni mahsul satışlarında yüksek bir hî terbiye vermek için kurulmuş olan zenginlerin teberruatı, hep müzenin hararet ve istek görülmektedir. Bursa Alman sıhhi müzesinin müessisi, Lıng daha mükemmel bir hale getirilmesi i hinterlândında bu seneki koza rekoltesi ner isminde bir Alman doktorudur. Bu çin sarfolunuyor. (1,5) milyona yakın tahmin edilmekmüzeyi 1903 te kurmuştur. Şimdiki, tedir. 6G ile 65 kuruş arasında açılan Müzenin iki katı insana tahsis edil güzel ve modern bir saray gibi muhteyaş koza piyasası bugün 83 kuruşa kaşem bina 1928 de yapılmağa başlanmış. dar çıkmıştır. Buna sebeb elde stok koza 1930 da bitmiştir. Müessisi olan Lingbulunmaması, mahsulün iyi olması ve ner 1916 da öldüğü için eserinin bu fabrikalann çalışmaya başlamak için günkü yüksekliğini görememişse de kozaya karşı olan fazla ihtiyaclarıdır. müzede onun hatırası yüksek bir mevBu seneki koza fiatinin vasatî olarak (Baş tarafı 1 inci aahîfedt) (Baş tarafı 1 inci »ahifede) ki tutmaktadır. Penceresinden binamn 75 kuruştan aşağı düşmiyeceğini umuyoAtina 15 (Hususî) Yunanistan mıştır. Içkrinde, Tuna üzermde va bütün azametile göründüğü salonlarm ruz. Hatta mevsım sonlarına doğru ku hükumeti teşkil eden partilerın rejime Sensinodu aleyhine kıyam eden eski takpur işleten bir Macar sosyetesinin di birinde Lingnerin çalışma odası, olduğu ru kozanm 250 ve 300 kuruş arasında karşı alacakları durumu vakti gelince vim taraftan üç metrepolidin rütbelerinin tayin etmeği kararlaştırmalarıdır. Şim rektörü de vardır. gibi, tekrar kurulmuştur. Kendi büstüsatılması muhtemeldir. (3 kilo yaş koza Bu çaşıtlık (casusluk) işinde, Ro ref'ile bir manastırda hapislerine dair nün süslediği bu odada, eksik olan onun bir kilo kuru koza olduğuna göre bu fi diden söyliyebileceğim birşey varsa o manyalı bir tegmenin de parmağı oldu Sensinodun verdiği karar metrepolidler et, kemik ve kandan mürekkeb vücudüat ta yaş koza fiatile başbaşa bir nisbet da reyiâmın yapılacağında kat'iyyen ğu anlaşılıyor. tarafından protesto edilmektedir. Hüküdür. Yazı masası, koltuğu, hokka takıalacak demektir.) Koza borsasının açı tereddüd edilmemesidir. CUMHURİYET: Bu çaşıthl* (casus metm bu karan tatbik edeceğini söylememı, upuzun kalemleri, kâğıdları, hatta Yeni saylavların and içmeleri mese hşında verilen ilk fiat her gün birkaç kuluk) hakkında mütemmım ve daha raıı si üzerine kıyamcılar işi büsbütün azıt • yarım kalmış bir müsveddesi bile duruş artarak bugün 83 kuruşa kadar yük lesine gelince bunlar kayidsiz ve şart fassal malumat vermesini istediğimiz mışlardır. ruyor; sanırsınız ki biraz sonra gele selmiştir. Hatta fiatlerin gelecek hafta sız olarak cumhuriyet namma and içeBükreş muhabirimiz hâdiseye RomanSensinod azasmdan birinin bu hususta cek ve sararmış müsveddesinin sonular içinde biraz daha artacağı görülmek ceklerdir. Eğer ileride millet rejimi yada büyük bir ehemmiyet verilme yaptığı tavassut kabul edilmemiştir. A • nu tamamlıyacaktır. Bir insan, eserinin tedir. Maamafıh önümüzdeki haftalarda değiştirirse o vakit yeni rejim üzerine mekte olduğunu ve bunu Bükreş gaze leyhlerinde çıkan hüküm üzerine bunla içinde öldükten sonra bu kadar yaşıyayani haziran 15 ten temmuz ortalarına tekrar and içilecektir. telerinin son sahifelerinde yadıklarını rın taraftarlan sokaklarda gürültü çıkar bilir. Vücudü, kimbilir, hangi Alman kadar yapılacak büyük satışlar piyasayı Başbakan reyiâm zamanında İç Işle dün gece bize telefonla bildirmiştir. mak istemişlerse de zabıta hepsini dağıt mezarlığmda muhteşem bir taşm al tesbit edecektir. Şimdiye kadar yedi se ri Bakanlığına bitaraf bir şahsiyetin Mesele Tuna üzerindeki Yerköyü kasa mıştır. tında yatıyorsa da ruhu, muhakkak ki kiz gün içinde (6) bin kilo kadar koza getirileceği hakkmdaki haberlerin doğbasında meydana çıkarılmıştır. Ona a Hükumet bu hâdiseler üzerine şiddetli o çalışma odasında ve müzenin için gelmiş ve satılmıştır. Bu mahsul ilk ağız ru olmadığım söylemiştir. lâkadar olarak bellibash iki Macarla bir tedbirler almıştır. Mahkum üç metrepolid dedir. İçindeki eserlerle beraber 7 dır ve ova mahsulüdür. Henüz dağ mahAtina 15 (Hususî) General Kon Rumen yüzbaşısı vardır. Rovıanya hümilyon marka (3 buçuk milyon Türk tarafından kıyamdan sonra terfi ettirilen sulü gelmemiştir. Mahsul toplu olarak dilis Kral Jorj ile görüşmek üzere kumet mahfilleri dahi bunu büyük bır lirası) mal olan sıhhiye müzesinde indört kisi de perşembe günü muhakeme haziran sonu ile temmuz ortası arasına Londraya gideceğine dair Avrupa ga iş diye telâkki etmemişlerdir ve etme san vücudüne ve insan sıhhatine taal edileceklerdir. kadar gelecektir.» zetelerinde görülen haberleri kat'î su mektedirler. Serseri bir vak'adır ve luk eden herşey var. 23 daireye ayrıl Dresden müzestndehi billur adarn, baBorsa komiserinin bu izahatmdan da cür'etkârlan yakalanmıştır. mış olan müzenin bazı kısımları mo tiin bir inıan vücudünde gizli ne varaa anlaşıldığına göre bu sene koza fiatinin rette tekzib etmiştir. rize heptini gösterir dern mimarî itibarile hakikaten bir yüksek oluşu köylümüzün yüzünü gülMeşhur bir tayyarecinin Kutubda yapılacak tetkikat şaheserdir. Sadelıkten bu kadar güzel miştir: İnsanın yapılışı, insan vücudünün işlemesi, vücudün muhtelif azala dürmüştür. Yalnız ipeğın maliyet fıati teşebbüsü Moskova 15 (Telsizle) İcra komilik yaratan Viyanalı mimarın kudre rı... Resimler, heykeller, büyük şişeler yükseleceğinden g»lecek sene ipekli ku serleri bugünkü toplantısında kutubda tine hayran olmamak kabil değildir. Burbank (Kaliforniya) 15 (A.A.) içinde saklanmış vücud parçaları, in maşların da fiati artacak demektir. tetkikatta bulunmak üzere iki büyük u Amerikan uçmanı Viley Post, bu sabah İnsan vücudünün nasıl ince ve karı san azasının işleme tarzını gösterir a1 Tamir etmek = Onarmak. çak yapmağa karar vermiştir. Stratosfer yolu ile Nevyorka uçmuştur. şık bir makine olduğunu anlamak için letler, cihazlar, makineler... Birinci Harb borcları Aradaki ıraklık 2450 mildir. Tamir = Onarım. bin kitab okumağa lüzum yoktur; bu kat insan vücudünü, ikinci kat bu vü Fransız Kültür Bakanmm Vaşington 15 (A.A.) Macaris Tayyareci bundan evvel, üç kere, StraÖrnekler: 1 îstanbulda hemüzede bir saat dolaşmak kâfidir. cudün sağhğını göstermektedir. tan, Polonya, Letonya, Litvanya hükucenazesi kaldırıidı tosfer yolile Amerıkada batıdan doğuya men bütün eski eserlerin o Müze, yalnız elli senelik bir hayatı Sıhhat ve hastalıklar dairesınde ve metleri bugün, günü gelen harb borclannarıma ihtiyacı var. Paris 15 (Telsizle) Birdenbire doğru uçmak ıstemışse de, başaramamıştı.. olan yeni tababet ve sağlık bilgisini rem, zührevî hastalıklar, çiçek ve sair nı ödemiyeceklerini Amerika hükumetine 2 Kırılan kalb onarılmaz. ölen Kültür Bakanı M. Marconbesin ce Normandi vapurunun mimarı göstermekle öğretmek için yapılmış sarî hastalıklarla çocuk hastahkları, bildirmişlerdir. 2 Tâmim = Genelge. nazesi bugün Klermon Ferrarda kaldırılParis 15 (Telsizle) Normandi vatır. Lingnerin 1903 te Dresdende açtı resimleri, şekilleri, molâjları, grafikleArkalarmdan mıştır. Dış îşleri Bakanı M. Laval ora purunu yapan mühendis Andre Lejiyo ğı ilk müze «halk hastalıkları ve on rile görülmektedir. Müze, fennın ve bir tuhaf olursunuz. Örnek: İç Bakanlığınm göçdonör nışanıle taltıf edılmıştır. larla mücadele» isimli bir sergiden iba teknığin bütün terakkiyatını takib e aydmlatılmış ispirto dolu şişelerm da bir söylev vermiştir. menler hakkmdaki son ge Bu memleketın hayir işlerine pek çoîc muhtarı 20, Bekir Kovalca köyü muh yardımlan dokunmuş olduğu için adı tarafı 1 inci sahifede) Ankara Etlik 25, Suleyman Ödemiş tü tan 20, Ali Ormangüzel köyü muhtarı daima rahmetle anılan Mısırlı Zeyneb Hanımın kocası Yusuf Kâmil Paşa A tün ekicisi yardım 300 ve 20, Salim Ka 20. rabkirli idi. Kayseride yalar tütün ekicisi yardım 250 ve 20, Devletin birçok yüksek makamlannda Mustafa Zigoşlu tütün ekicisi yardım Kayseri (Hususî) Hava tehlikesini güzel hizmetleri vardı. Sözünü sakın 200 ve 20, Mustafa Esmioğlu bakkal bilen üyelerin sayısım artırmak ve bu yardım 200 ve 20, Ethem Karagdz te işe icab eden ehemmiyeti vermek için maz, düşündüğünü doğru söyler, sarayın, cim yardım 200 ve 20, Enver İskeçeli burada toplantılar yapılmaktadır. Vali hükumet umuruna karışmasına kızardı. Ençok sinirine dokunan, fenasına gi yardım 180 ve 20, Naci Sarfıçe tecim Nazmi Tokerin başkanlığında yapıl den şey, Şurayi Devlet gibi, Meclisi Vâyardım 100 ve 20, Mustafa Gönen yar makta olan bu toplantılara birçok kudım 25 ve 20, Sarı Hasan tütüncü yar rumlar iştirak etmektedir. Bu işle uğ lâ gibi yüce kurullara adeta devşirme dım 50 ve 25, Fikri ve ortağı diş heki raşmak üzere bir komite de seçilmiştir. usulile, şuradan buradan, bir sürü ehli mi yardım 20 ve 20, Ismail Gürcü te Bir de miting yapılmış ve Cumhuriyet yetsiz adamlar doldurulması idi. Kendisi Meclisi Vâlâ reisi bulunu cim yardım 25 ve 20, Hakkı Selânikli meydanında toplanan halka söylevler yorken, oyu sorulmadan, tepeden inme yardım 20 ve 20, Ali Haydar Limnili verılmiş ve bir tayyare de meydan üzeyardım 25 ve 20, M. Meni ve Hüsnü Eş rinde uçarak halkın üstüne ve memle bir irade ile, oraya Yemen seyidlennmen tecim yardım 50 ve 20, Mustafa kete matbu kâğıdlar atmıştır. Halk a den, dil bilmez, aklı ermez bir herifi azaKâmil oğlu tecim yardım 30 ve 20, rasında üye yazılmak için büyuk bir lığa nasbetmişlerdi. gazi Hüseyin tecim yardım 50 ve 20, ilgi vardır. Bu münasebetsiz tayine canı sıkılan Mehmed Karagözoğlu yardım 50 ve 20, Paşa, her fırsatta herifi isriskal ve istihElâzizde Selim Orsel Ödemiş tecim yardım 20 Elâziz 15 (A A.) Türk Hava kuru kar ediyordu. ve 20, Cevdet ve Hüsnü fırıncı yardım muna yardım için bugün Halkevinde Bır gün, Yusuf Kâmil Paşa, o zaman20 ve 20, Osman eczacı yardım 20 ve tlbaym başkanlığında büyük bir top lar, ricalin rükubuna tahsis edilen ve 20, Mehmed Kızılcavlı tecim yardım 25 ve 25, Nazmi Gönen Esnaf ve Ahalı Iantı yapılmıştır. Toplantıya gelenlerin «Vükelâ vapuru » denilen şirketin hususî Bank dırek. yardım 20 ve 20, Cevdet' hepsi Hava tehlikesini bılen üye yazıl vapurile Boğaziçine, yahsına gidiyordu. Fadıl Ziraat Bank. dırek. yardım 20 ve !mış ve yılhk yükenlerde bulunmuşlarGüverte biraz serin olduğu için, Pa 20, Beyim manifaturacı yardım 20 ve dır. Üye yazılma işi hararetle devam şa, yan kamaralardan birine girmek iste20, Hasan Dayıcıkoğlu yardım 20 ve ediyor. di. Lâkin kapıyı açar açmaz ne görsün? tzmirde 20, Mustafa Turgut tecim yardım 200 ve 20, Gulalizade İbrahim İstanbul tzmir 15 (A.A.) Hava tehlikesini Herif içeride değil mi? Maksudiye 100, Kadıköy Su Şirketi 250, bilen üye yazmak için seçilen kurul Yusuf Kâmil Paşa: Nuri Fettah Esen İzmir T. H. K. yar toplantılarına devam etmekte. tecim Of! Gene bu kirli arab burada da başkanı 100, Ahmed Akgün terzi 20, odasından gelen defterleri incelemek karşıma çıktı. Hüseyin Savaş terzi 20, Ahmed Muslu tedir. Bu iş bittikten sonra ge<<l bir Diye söylenerek, kapıyı ittiği gibi geri zahire tüccarı 20, Halil Muraddere toplantı yapılacak, tecimenlerımiz üye çekildi ve önceki yerine döndü, oturdu. yerli K. M. 20, Musa Günyarık köyü yazılaeaktır. iki dakika sonra, nasılsa bu sözleri muhtarı 20, Ali Aşağıarmudlu köyü Dün birçok yurddaşlanmız, Osmanlı işitmiş, anlamış ve bu muameleye gücenmuhtarı 20, Ismail Kapanalan köyü Bankası işyarları ve palamutçular sos miş olan seyid, geldi, Yusuf Kâmil Pamuhtarı 20, Hasan Delialmacık köyü yetesi Hava tehlikesini bilen üyeliğe şanm önüne dikildi ve çetrefil şivesile: muhtarı 20, İbrahim Karaağac köyü yazılmışlardır. Ben kirli arab.. Sen Arabkirli.. îkimuhtarı 20, Mustafa Aksutekke köyü miz bir.. Farkımız yok! Mudanyada miting muhtarı 20, Şaban Çeşmesaz köyü muhDedi ve gitti. Mudanya (Hususî) Hava tehlike tarı 20, Mustafa Kızıltepe köyü muh ÖTÜKÇÜ tan 20, Hâmid Akpınar köyü muhtarı sine karşı koymak için burada büyük bir miting yapılmıştır. Bu mitinge bü20, Mahmud Alibeydüzü köyü muhtarı 20. Şaban Akçapmar köyü muhtarı 2i). tün Mudanyalılar iştirak etmiştir. Mi Ahmed Saraycık köyü muhtarı 20, tingde müteaddid söylevler verildi ve îsâ Hüseyin Raynak Çaydere köyü Hava tehlikesini bilenler kurumu teş kil edilerek üye y^zılmağa başlandı. Yunanistanda ayaklanan papazlar Yunan rejimi ve Çaldaris Romanyada yakalanan Taraftarları sokaklarda kabinesi casuslar nümayiş yapmak istediler HergünJJelime Yirmi dokuzuncu liste retti. Bir insan vücudü bütün azası ve teferrüatile bu sergide ilk defa olarak görülmüştü. 1903 teki küçük müessese 1911 de Dresdende açılan büyük arsıulusal sağlık sergiye başlangaç oldu. Bu sergi gerek Almanyada, gerek haricde o kadar dikkat uyandırmıştı ki şimdiki daimî sıhhiye müzesinin kurulMüzede yaptlan büyük bir göz ve beyin derek mütemadiyen yenilenmektedir. içinde, kimbilir, hangi Alman ka Bu müze, sun'î insan yaratan bir lâ dm ve erkeğmın vücudlerinden kopaboratuar, bir enstitüdür. Salonlarm bi rılmış muhtelif uzuvlar, böyle teşrih rinde billurdan yapılmış bir insan var hane manzaralarına alışmamış olanladır ki bir düğmeye basınca bu fen ya ra bulantı verir. pısı vücudün içinde işliyen kalbi, ay Müzede bir de tarihî kısım var ki budmlanan dimağı, nefes alan ciğerleri, rada elbiseler, evler, köyler, şehirler, damarlarda dolaşan kanı görürsünüz. gıdalar, su yollan, hamamlar, ev eşyaKendinizin ne ol sı, tenvir vasıtaları gibi insana hizmet duğunu, insan ma eden şeylerin en eskilerinden en yenikinesinin nasıl iş lerine varıncaya kadar hepsinin çok lediğini bu müze canlı birer nümuneleri var. Su bend ie anlarsmız. Muh lerine ve su yollarma misal olarak Istelif azanın birkaç tanbuldaki Yüstiniyen su kemerlerinin yüz, birkaç bin de modeli yapılmıştır. Eskimolann kul fa büyütülmüş mu landıkları iptidaî kar gözlüklerinin en lajları insana ga modern ve en fennî gözlükler olduğu rib bir ürperti ve hakikati de müzede anlaşılıyor. rir. Saçınızın bir Dresdendeki Alman sağlık müzesmtelini, bir kebab den çıkarken insan vücudü, hastalıklar, şişi büyüklüğün hastalıklarla mücadele, gıda, mesken de, beyninizin mi ve saire hakkında bin kitab okunıuş nimini bir parça tan fazla malumat, hem de yeni ve esArnavudköy Kız Kolejini bitiren genc kızlara dün diplomaları vesını bir sabun ka ki, tarihî ve fennî malumat sahibi olrilmiş ve bu münasebetle merasim yapılmiftır. Resmimiz yeni me hbt cesametmde muştum. zunlardan bir kısmını göstermektedir görürseniz elbette ABlDlN DAVER Bu yıl Kolejini bitirenler nelgesini okudunuz mu? 3 Timsal = Sembol. , Örnek: Atatürk Türk kurtuluşunun bütün davalarınm sembolüdür. 5 Ekseriyet = Çoğunluk. Ekalliyet = Azınlık. Ekseriya = Çoğun, çok vakit. Örnekler: 1 Fransada parlamento goğunluğu Flandenin önergesini reddetti. 2 Uluslar sosyetesinde azmlıklar meselesi her vakit ortaya konur, bir türlü kotarılamaz. 5 Takrir = Dilerge. Örnek: Kültür Bakanlığı bütçesi hakkında üç dilerge ve rilmiştir. Not: Gazetemize gönderilecek yazılarda bu kelimelerin osmanlıcaları kullanılmamasım rica edenz. * t