25 Ağustos 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

HAYAT Ansiklopedisi nci cüzü çıktı 62 umhurı Sen8 NO 3 7 0 I Telgraf ve melrtup adres!: dunburlyet. istanbul Posta fcutasu: Istanbul, No. 246 ClMiart6Sİ 2 5 AğlJStOS Telefon: Başmuharrir ve evi: 22366. Taitrlr heyetl: 24298, tdare ve matbaa lnsmile Matbaacılık ve Neşrlyat Sirketi 24299 242^0 I 934 HAYAT Ansiklopedisi ncı cilt hazırdtr. COzlerinizİ bir an evvel ciltletiniz 6 Çok hayatî bir mesele Almanyada yaprak tütünlerimiz Bit* i k i sigara fabrikasmın inadt yttıftnden Almanyaya tütün ihracatsmız azalmışttr. Halbuki biz Almaayanın hattrı sayılır bir mttşterisiyiz de . •. Herşeyden evvel tfitfinlerimize karşı gösterilen haknzlık katfi olarak ortadan kaldınlmabdır. Dresden: 16/8/1834 azetemizin 14/8/1934 tarihli sayısında (hariçte rekabet) baslığı altmda Türk ih • racahnı ötedenberi büyük bir eb«n • miyetle alâkalandıran kwa bir istatis • tik tahlih* vardır. Almanyaya 1933 yılmdu 788,497 kental (bir kental 50 kflo) yaprak tütün girmiştir. Bunun değeri 120,331,000 roark (iki mark bir Türk lirası) ediyor. Biz nekadar yaprak tütün göndernr'şiz, bfliyor musa nuz? Yalnu 89,176 kental. Geriye kalan miktar, Bulgar ve Ynnan tütünle . rine düşüyor. 1934 yılmm ilk alb aymda 418,902 kental tütünden bizim hissemize du • şen 46,695 kentaldir. Fakat gerek 1933 yılmdaki 89,176 kentallik ve gerekae bu yılm Ok alh aymdaki 46,695 kentallik tütün »evkiyatnntnn kaç para tuttugumı kat'iyyen bilmiyoruz. Bunn oğrendiğinrz vakit, tüylerimiz mutlaka ürperecektir. Bizim bissemize dü • şen kental mflttarmı kabartaa tütün lerin arasmda küosu 8, 16, 30, 40 ka nışa safahms tütünler çok büyük bir yekun tutar. Bulgar ve Yunan tütünleri nuı ise kflolan umuıniyeüe 4 0 kuroş . tan başhyarak 100 kuruMi geçer. Bulgjjr Alman takasma giren tütünlerin fiah 100 kuruşu geçmektedîr. Miktan tek bir kalemde 20,000,000 kfloya varan yeni Bulgar Alman tütün itflâfm da da fiat, g«ne, 100 kuruşu geçecek • tir. • Ortada yalnız bir rekabet meadrai ölsaydı, hiç şâpbesiz, biz, yaprak tü • tünlerhnide en başta gelirdik. Bizim tütünlerimiz, iyidir ve kalhesi de yük • sektir. O halde onümüzde boyuna g« • nisliyen ve dermlesen uçurum nedir? Ahn&nyadaki tütün pazarnnız neden a* labildiğine daralıyor, fiatlerimiz ala • bildigîne düşüyor? Bizim ilk hamlede akbmıza golen şu oluyor: Teşkilâ . ttmız yok ta ondan, diyo • ruz. Açık soylemek lâzıra gelirse diyebi . liriz ki: Bizim istihbarat teskflâhmız Balkan ülkelerînin istihbarat teşküâb • nı çok arkada bırakır. Yığın yıgm konsolosluklanmız, fahrî konsoloshıklan • mtz, ticaret mümessniiklerimiz, hatta, Avmpada ticaret odalanmız vardır. Cumhariyet hükâmeti iktısadî isb'hba • rata çok büyük bir ehemmiyet vermiştir. Türk ohnıyan bazı fahrî konsolos • lanmızın bize çok yanlış yollar goster • diklerini tahmin etmekle benaber, asıl Türk teşkilâtımn pürüzsüz, tetriz v e yüksek bir idealle çalışbklarma en kü çük bir şüphraüz yoktur. Acaba Bul • garlann ve Yunanlılarm, eşsiz muvaffakiyet yemişleri veren başka teskilâtlan rra vardır? Biz, burada 16 yıldanberi Bulgar ve Yunan tütün ahşverişinin geçirdigi bütün safhalan çok yakrodan te. melB bir surettc müsahede ve tetkik etmek fırsabnı bulmuşuzdur. Bizde zaman zaman hortlıyan cehmi ve kuruntuyu gidermek için soylemeliyiz ki ne Bulgarlarm, ne de Yunanlıların aynca teskilâtlan yoktar. Balgarlar ve Yunanlılar da, kendi aralartnda, tam manasile şid~ detli bir rekabet yapmaktadırlar. Fakat Bulgar ve Yunan tütünü ehemmiyetli turette arandtğt için fiatler yüksekliğini mahafaza ettnektedir. Avmpadaki tütün islermi biU ndyenler, bu ehemmiyetli derde karn beylik bir şifa buluyorlar: Reklâm yapalun, teshilât karaltm, diyorlar ve anl derdin neden ibaret olduğunu araşttrmtyorlar, bile... Sanayim kuüandıgı hara maddeyi, bflhassa tütünü, reklâm lravvetfle «ür • mek istemek, bam maddentn flctuattaki rolünS kat'iyyen bilmemek decn^Ictir. Reklâımn heryerde çifa verecegini »anmak, her »akallıyı baba sanmaktan hiç te farklt degildir. Eğer, bazı ikbtatçı • lanmızın Aristotel*» manbgraa gore bile çok hatalı kıyaslan olmasaydt, hal çareleri banm dibînde duran mesdelerin münakaşan için kfan terazjsme çeki çeki lâf yükletmege m küçük bir 16 zum gorülmezdi. Biz tütün ihracahmız üzerine yazdığmuz muhtelif yazıUn • ımzda türüm yerlerimizm neden daraJdvtaa çok objektif bir »ur««* kaiı «I • miş ve rohjlacak btrieik da «Sctonniftflc. Bulgarlar •« Y lılar ayni müspet yoldan gidiyorlar. Ve nanl? Bakmız: Bulgarlarm Almanyaya ihracatı % 50 fazla. Yunanlılarm ihracatı % 70 fazla.. Bizim ihracahmız, bugün için, AI • manyanm Türkiyeye yaptıgı Hhalâttan daha az.. GorülSyor ki Bulgarlar ve Yunan • lılar, Almanyaya klermg çerçevesinden fazla ihracat yaphklan hald«, biz za • man zaman acıkta bil» kalıyoruz. Sac, Almanyanm mıdır' Hayn*. Biz dört beş yıl önce ağzımıza cürülen bir par • mak balla kendimizi avutuyoruz. Ve bekliyoruz. Türk tütünü, Alman fabrikasmın en çok aradığı ve sevdiği bir tütündü. Tütünlerimizin Almanyada • ki sürümü ne reklâmsızlıktan, ne de taşkilâtsızlıktan daralmadı. Bonu Bu! • gar ve Yunanlı olmıyanlar daralttı. ıs • tatistiklerimizi tetkik edersek, tütünlerimize kapıiann ne vakk kapanmağa başladiğı tarihi de tesbit etmekte ve se • beplerini de brfmaJrta en küçük Str güçlük çekırriş olmayız. Türk tütünle . ri şamdikinin bir misli iyü'şse ve M. NERMİ (Mabadi üçüneü tahifede) Ergani tahvilleri satışa hazırlandı Tahviller 30 ağustosta piyasaya çıkarı'ıyor Üç Vekîl dün şehrimize geldi Nafıa Vekili bugün Antalyaya gidiyor Izmir panayırı hazırlandı Ismet Pş. sergiyi açma üzere bu sabah gidiyor Gülcemalle, panayırı görmek maksadile büyük bir ziyaretçi kafilesi de Izmire hareket ediyor KftRft ÜENİZ •C Tfafta Vekili Ali Bey 3 fincS tertip Ergani tahvilleri 6 gün sonra piyasaya çıkıyor. Büyük bir tktjtat hareketi olarak ele aldıgımu Ergani dnmiryolunun insan ve madenimn isletümesi için mill«tin yardnmıAa ibt'yaç görütdüğü ve mü racaat edüdigi zaman hayret edüecek bir netice Qe karfilanmısfa: Ök tertip tahviller hemen bir hamlede sabn alınmif, hatta daha pek çok taliplerin eli boş kalmışh. Halbuki haddi zatında bu va. kıada şafdacak biçbirfey yoktu. Çüa • kü mevzu bir memlekct meselesi oldu • ğu gibi, iıtikraza yatmtan paralar da en emniyetli ve ayni zamanda en kârh bir işe yahnhmş demekti. Senede 3ci büyük ikramîyesi olan v« yüzde beç faiz getiren tahviller hiçbir millî his • hesaba kahlmasa bile sadece ticarî bakımdan çok kâr'ı bir fmattı. tkmd tertip UhviUer de ayni teha • lükle kapifildı. 6 gün sonra çıkacak üçüncü tertip tahvilkrin de ayni suret • le rağbet gorecegîni şnndiden soylemek İçin kehanete ibtiyaç yoktur. Merkez Bankan bu bosustaki bütön bazırlıklarnu ikmal etmiş gibidir. Tahviller 30 ağustosta piyasaya çıkanla • caktv. Millî va ecnebi birçok bankala . rm tahvülerden külliyetli miktarda sabn alacaklan anlasılmaktadır. Maliye Vekili Fuat Bey tkfasat Vekili Celâl, Nafıa Vekili Ali ve Maliye Vekili Fuat Beyler dün sa • bah Ankaradan şehrimize gehnşiler ve Haydarpaşada Vali Beyle diğer birçok zevat tarafmdan karşılanonşlardır. Vekfl Beyler, kendilerme tahsis edilen motörle doğruca Dolmabahçe sa • rayuıa gitmlşlerdir. Saat 11 e kadar sarayda kalan Celâl, Ali ve Fuat Beyler müteakıben ErhığnH yatfle Yalo • vaya gitmişler ve orada bulunan Baş • vekil Pasa Hazretlerine mülâki ol • muşlardır. Ayni yatla şehrimize dönen Vekil Beylerden Celâl ve Fuat Beyler burada birkaç gün kaldıktan sonra Ankaraya avdet edeceklerdir. Celâl Bey, lş Bankasmm Edirnede açacagı şubenin küşat merasüninde bulunmak üzere ay sonunda tekrar ge • lecektir. Nafıa Vekili Ali B., Afyon Antalya demiryolnnun aym yirmi yedisinde yapılacak olan inşaata baslaroa merasimine iştirak için bugün Antalyaya hareket edecektir. Beynelmilel Izmir panayvnnda tefhir edilmek üzere Sıvatta örülmüf olan ve vatan haritaatnı temsil eden ktymetli halt tzmirin beynelmilel 9 eylul panaym şat merasimini yapacak olan Başveki yarm açılacakbr. lüniz tsmet Pasa Hazretleri bu sabah Mühim bir nutokla bu meşberin kn(Mabadi dordüneü aahifede) Iktısat sahasında millî kudretin semeresi Iş Bankası yarın 10 uncu yılını kutlularken parlak sergisile de muvaffakiyetlerinin maddî muhasebesini yapacak İ Yahudi kongresinîn mühim kararları Bütün Yahudiler Almanyaya boykotaj yapacak Bulgarya Türkleri Hicret eden Türkler geri dönüyorlarmış! • ftl<IVimVIVIIVflir«BIIIII<flllIllfflll I I I lllflllfflBI>lllllftlflllVlllll*Vl< *••••••! •••••*•* r i l l « l l l > l l ı n « I I I I I I I I I •• •••»•••••••P1»»*<1»11»1»»1««»""""»' Millî bir vazif emiz Yarının yaşama hakkı ancak çelik . kanatların gölgefinde olanların(lır! Ö!üm ve felâkete karşı emniyetimiz; yalnız Tayyare Cemiyetine yardımı arfarmakla kabil olabilir Bugün ve yarın dünyaya hukmeden çelik kartallardır. (Yazut 3 üneü tahifededir) Cenevre 24 (A.A.) Uçüncü beynelmilel dünya Yahudi konfe • ntnsı mesnisini bitirmiş ve birçok Sofya (Hususî) Sofyada mti sar eden Prozvicvi Vesti gazetesi kurarlar ittihaz etmiştir. Bu karar(Bulgaristandan hicret eden Türk ler arasında millî sosyalist Almanler yenid«n Bulgacistana avdet ey*ya karşı boykotaj yapılmsı var • dfiyor. Türkiye, Trakyayı iskân et • dr. Konferans dünya Yahudi konmeğe muvaffak olamadı) serlevhagresinin 1935 ağustosunda toplanma • sı altında nesrettiği bir yazıda ay sıaa karar vermiştir. Kongrenin nen sunları yazmaktadır: programında dünya Yahudilerini <Son hafialar zarfında bir takım daknî suette temsil etmek ve müşTürk aileleri Bulgaristandan Türkiteek menafii ve hukuku himaye yeye hicret etmislerdir. Bunlar Buleylemek üzere bir idare tesis olun garistanda iki üç senedenbari bazı Türk ajanları v« cemiyetlerinin yap nusı da mevcuttur. Bu idare Ya • tıkları propagaodaya kurban olmushudilerin dahilî siyaset işlerile ve din lardır. Türk hükumeti Trakyayı her m«selelerile kat'iyyen meşgul ol ihtimale karşı iskân edip henüz damiyacaktır. Reisliğe alkışlarla M. ha kimin tarafından gelecegini bir Gcldman intihap olunmuştur. türlü anlıyamadığımız muhtemel bir ta&rruza karşı bu suretle karşı koymak istediğmden Bulgaristandan hicret eden muhacirlerin hemen hepsini de Trakyaya yerleştirmekMoskov> 24 (A.A.) Türk sportedir. Şehirlerden hicret edenler seculan kafilesi bugün Kiyeften Harkofa hirlere ve köylerden hicret eden ler de köylere yerleştirUmişlerdir. gelrnştir. Fakat Trakyaya iskân edilen bu muhacirler az zamanda oradan meyus olmuşlar ve Bulgaristancfa ka • lan hısun ve akrabalanna gönderPeşte 24 (A.A.) tkinci zevcesi dikleri mektuplarda Bulgaristanı geçen sene ölen Basvekil M. Gömböf terkettiklerine çok teessüf ettik • ervelce ayrılnuş olduğu bîrinci zevcelerini yazmışlardır. Filibe ve civa rından hicret edenlerin birçokları ise süe tekrar evlenmiştir. Basvekilin bi • büyük bir inkisari hayale ugnyarak rind zevcesinden üç çocuğu vardır. Evgene Bulgaristana avdet etmişler lenme merasimi Basvekilin malikâne • dir. Onlar Bulgaristandan daha iyi snin bulundugu Najtetens köyünde yaşama şeraitini haiz olan bir memyapümışfar. leketin daha mevcut olmadığını iddia etmektedtrler!> Bu gazetenin, Çingene olrfuklan için hoduttan geriye çevrilen birkaç aileyi, Türkiyeye hicret eden Türk5 inci sahifenrzde ler gene Bulgaristana avdet edi Çocuk sahifesi yorlar, Türkiye, Trakyaya muhacir yerleştirmek siyasetmde muvaffak 4 üncü sahifemizde olamadı, diye göstermek isteme • Dünya buğday ihiiyact sindeki gayeyi anhyamıyoruz. Hiç Kimse Bulgaristan Tücklerini yer 6 ncı sah'fenv'zde lerini bırakıp ta Türkiyeye hicret Spor haberleri etsinler diye teşvik etmiyor ve pro • (Mabadi dordüncu aahifede) f Bankasmm şubeleri bulunan Hamburk, Itkenderiye fehirlerile~ Zonğuldakta Kozlu madenk omürleri tesitatt ve bankantn değerli kurucusu Celâl Bey tir. Açma nutkunu, dün şehrimize gelen Yarın İş Bankasının onuncu yıldö Iktısat Vekili Celâl Bey söyliyecektir. nümü merasimle kutlulanacakbr. Ayni zamanda Galatasaray Lisesi binasında Pek muhtefem şeküde tertip edil büyük bir ihtimamla hazırlanan iş sermiş olan sergmin bir kummda da İş gisinin açılma merasimi de yapılacak • (Mabadi alttnct tahifede) f Yelken yarışları dün yapılamadı Snorcular Kiyeften hareket ettiler Macar Başvekili eski karısile tekrar evlendi Bugün Lriknkü sert havada yarıda kalan yelken yarudarından bir intıba (Yazın altıncı tahifemizde) A